Pauli Voet, Gisb. ... De duellis ex omni jure decisis casubus, liber singularis

161쪽

Tespondeat,culpam penes eum residere, qui prior flagello percusserat; ut primus ilius vide inatur exspectandus. Respondeo enim in delictis non tam finem & exitum, quam quidem principium, & praeparamenta inlpici solere. Unde si qui auctor erat rixae, primum percussisset, penes eum culpa erat, quod ab eodem pugna habuerit initium, quq facii spe- icies est in responso objecto. Uertim aliter sese res habet in casu nostro, ubi qui serit ad versarium nvadentem , & iniquum aggrestarem , causam percussionis aut delicti nullam lPraebuit; ut extra culpam sit constitutus. Neque obstat a. Quod non teneatur poena I.

c. ,hi. dium strinXerit, nisi etiam peria Sicar. cusserit. Respondeo enim, ut judex ordinariam l. Coe netiae pinnam irrogare valeat, non

162쪽

De Duellis. Is lassicere, gladium a quopiam stringi , nisi . etiam accesseriterim , t

percussio, saltem adfuerit co- ε 39 Iul. natus percutiendi manifestatus ubin;esa. aliquo indicio. Ut ita de in - num. 33. tentione & animo aggressoris iudici magis constare possit, n. et Gait. adeoque de. absolutione vel condemnatione facienda, lir obf. aio. quere. Ut vero alicui per Dium sit se tueri, stissicit eum in ilia' dubio vitae discrimine consti- i

tutum elle. Quod tunc Immi' dee tibi. nere iudicatur, cum aliquis judic.n. eundem,armatum manu, licet Gilhiul. nondum percusserit, aggredi- arbor. tur. Terror quippe armorum inducit vitae discrimen. . Neque obstat et . Quod de . . jure dicatur illatam VIm elle Damh. propulsandam. Neque cense tur illata, quae eli inferenda. in v.

Respondeo enim satis re vim alicui illatam censeri, adversarius stricto mucrone aliquem aggrediatur , t laet

163쪽

nondum percusserit, aut Vul- esemb, inflixerit. Neque enimis. n 8. semper requiritur, ut adli te Birbos sectus, aut finis obtentus, Ve-λά' ,- rum sussicit hic finis intentus, in v. Po--quidem impetus. Cumque paria in jure sint actus, &actui potentia proxima. Etiam vis censebitur illata , quae est in proxima potentia, mox in ctum, ni praepediatur, deducenda.

Atque huic solitentiae ex jure eivili stabilitae etiam suffragatur jus divinum, quod salu- ltis corporis gratia, talem permittit defensionem. Idque Exodo. confirmatur i. Exemplo icturis nocturni, qui licith interficitur, licet nihil certi de ejusdem intentione statui potuerit . licet

nec petierit, aut vulneraverit. August. patrem familias. Attamen g. 2 quia metus erat, ne animo oc-Eχολ cidendi in aedes irruerit, adeo-

quo Ma inopinatos opprim

164쪽

De mellis. Ire potiterit, noluit Deus, ut primum ictum ab illo nocturno grassatore exspectaremus, verum si eum praeveniendo occidamus, impune nos hoc se turos, ac laturos, edixit. Et solent Theologi ad illum scripturae locum eandem rationem exprimere, quam iurisconsulti tradiderunt. Scilicet quod merito ignoret paterfamilias, num veniat fur nocturnus occidendi animo, num vero furandi. Quasi dicant,

justum armorum metum , ac tenorem non vanum vulneris Vel caedis , etiam justam causam esse, cur adversarium interficiamus..

Confirmatur hoc g. Effato filio Paulino. Nemo unquam odio habuit propriam carnem,

Verum eam fovet, atque nu

trit. Ast qui primum ictum exspectat & periculo se subjiciemutilationis membrorum ac vita

165쪽

Ido P. V o E TVitae, vulnerari se patitur in hoc effatum impingit. Clim tamen servare, & curare Pommisset imo debuisset propriam

carnem, non exspectando ictili primum, verum primum in- . Terendo, adeoque plagas inferendas avertendo. Potior enim hoc in casu Mostri ipsius, quam proximi injuriantis debebit esse conditio. . Confirmatur hoc 3. Quia quando aliquid jure divino permittitur ut licitum, etiam allud censetur esse permissum, nisi sortior obstet ratio , per quod pervenitur ad illud.

Cum qui vult consequens,eti am censeatur velle antecedens, une quo consequens obtineri non potest. Verum cum insa, a pagina nobis injungatur 3mor & conservatio nostri; etiam una opera injunctum censebitur, quo amorem manise

166쪽

De Duellis. Isrnem procuremus. Id vero agimus, si in antecessum ictum ab adversario inferendum a- Vertamus, etiam adversarium praeveniendo, qui eum inferre

conatur.

Ubi tamen summopere attendendum , ne in periculis .constituti , a charitate christiana, omnibus commendata, deviemus, neve injuriam propulsando, aliquid demus affectubus, adeoque modum, si

tem inspecta causa,eXcedamus.

Etiam , si cogamur primum ictum inferre, leve vulnus infligamus , quantum fieri poterit, ita desistamus, contenti adversarium vulnere non lethali impeditum, quo minus in nos insurgat, nosque ea ratione ab imminenti periculo liberatos. Si enim quispiam postquam primum ictum ad versario intulit forte ej uidem

manum mutilando, aut pes dem

167쪽

isa P. V o E Tdem, ne insequatur, ab imminenti periculo liberatus, nihiDominus illi necem intentaverit non solum non tutus erit in conicientia, verum etiam in foro soli in culpa constituetur, arbitraria poena puniendus, Ut qui legitimae defensionis modum excesserit. C A P. XX. Defensio necessaria utrum licita vi

persus Magistratum φαρ , T Esensito sui ipsius , quae

nota ita Ita cum moderamine fit tudium- n telae inculpatae, adeo est fa Berlieh. rabilis , ut concessa sit cuivis pδ adversus quemvis, servo ad-xi . . o. Versus dominum, vasallo ad-3o.Lessi ursus seniorem,liberto adverti m patronum, filio adversus cap. 9. parentem; quinimo subditis adversus superiores. Neque tract. de quispiam in conscientia deliquisse

168쪽

; De Duellis. ii quisse dicetur, si magistrum ut oi privatum, Vim inferentem repellat; etiam cum aliter peri- Tulden. culum evitare non posser, occidat. Iteeae l

: Idque probatur de jure ci- . .

' re, lex indistincte permittit. iEt cum leX loquatur genera-l. 3. o de

liter, neque distinguat inter personam publicam, & priva- cod. d. tam, nostrum non erit distin- iur. sist. ctionem non allegatam in Ie-z. E. . ige,allegare Erubescimus enim alietes. itine lege loqui. a. Quia Vim it atque injuriam propulsare ju-D.d. R - ris est naturae. Ut cuivis id Ii- ὸceat adversus quemvis. Ratio rationis est, quia quae juris ssunt naturalis, immutari non ii possunt, neque quod attinet jus naturale, ratione conditio nis aut dignitatis hominis ulti lla est distinctio. Ut quicunque in jus naturae impingit, esse- ictum juris naturae experiri i

dein

169쪽

r64 P. V o E T debeat,id est. dversus illici eam offensionem justam adhiberi defensionem. Neque hic distinguo, Uti nonnulli volunt, inter Principem & inferiorem magistratum, quasi illi nemo recte restiterit, huic vero resisti possit. Quod forte ex illius interitu sequeretur magnum reipublicae detrimentum, quodque etiam Principi gravia Imperanti parendum lat. Neque enim qui Principi resistit detrimentum intendit reipublicae, neque per se reipublicae obest commodis, etsi forte ex accidenti tale quid evenire possit. Praeterquam quod non sit probabile, Principem, qui Patriae velit esse columen, sine causa in subditum squire Velle,eumque sine strepitu judicii, sine

forma processus, e medio tollere. Ne dicam, aliud quid esse Principi dura Imperanti obe

170쪽

De Duellis. Idiendum esse, & aliud Principi si violentas manus inserat, neglecto procedendi modo, resistendum non esse. Ibi enim si patimur, nihil agimus adversus jus naturale. Hic, si nos occidi patimur in naturae legem, sc inclinationem impingimus. Neque enim vox Priniscipis lex est, supra naturae leges; ut nec alicui Princeps mandare possit, quod est contra jus naturale, puta ut quis sibi mortem consciscat, ne se adversus latronem tueatur, dc quae sunt hujus generis alia. Neque obstat i. Quod ei non licite quis resistat, qui forte in ossicii executrone modum excedit. Resp. enim . Aut quis excedit in ossicio, aut excedit suum ossicium. Si in ossicio,et resistendum non est. Si vero ossicii limites transgrediatur. eos actus exserat, qui ossicii non sunt, quia pro privato habetur