장음표시 사용
111쪽
dubium inter Doctores. Sed breuiter dico, quod si illud nouum surtum .,
saltem repetitum accedit ad magnam quantitatem, erit nouum peccatum
mortale, di s discontinuatum sit a praecedenti, et it distinctum mortaliter in confessione explicandum: at si quod furatus est antecedenter, habeat an, mum restituendi,non erit mortale nouum furtiolum , propter ea, quae statim dicam: si autem habeat animum retinendi, erit illa voluntas peccata mortale r nouum autem furtum,quod modo in materia leui facit, erit umniale δε auget malitiam pra cedentis non mortale, quia post completum Primum mortale peccatum, incipit alia series furtorum leuium , & islua non unitur cum antecedentibus ratione inientionis, quia suppono non soriri ex intentione accipiendi rem grauem nec ratione malo riae,quia iam per praecedentia furta laeta est grauis,& modo incipir noua series, quae via quedum accedat ad magnam quantitatem , non constituit peccatum moris ala,& quando accedit, constituit diuersum a praecedenti, ac si essent duo furta materiae grauis. Alias dicendum foret, quod postquam quis furatus est mille aureos, si postea ah eodem furaretur unum assem , peccaret moris taliter,quod est durissimum.Sic Tapia supra ar. 4.nu. I. Diana 2l. tr. I. Mi scelDef. 3.s ahi: licet alii teneant oppositum. II Dico tertio Sententia contraria, quam impugnauimus subiacet
huic damnationi. Ita Ioannes Careenas hi edissert. 23.c. .ar. I. nu. 8S. dicens
manifestum,& alij. Probatur primo: Quia damnat Pontifex opinionem, quae negat obligationem restituendi grauem quantitatem ablatam per parua furta : sed i li opinio id negat: Ergo illam damnat Pontifex. Probatur minor. Ideo adesi obligatio restituendi sub poena peccati mortalis , quia completum est
damnum graue proximo. quod completum est per ultimum furtum: s au. tem damnum graue completum non esset, non esset obligatio sub poenR , peccati mortalis restituendi: Ergo qui negat, quod comHere aduertenter materiam grauem sit peccatum mortale, negat damnum graue inserre proximo afferre σnus restituendi,quod subest damnationi. fi enim mortale non esset,aduertenter laetum non afferret onus restituendi dum sumus inrest itutione ex radice iniustae acceptionis. Probatur secundo: Quia ex hac damnatione certum est, propter eam actionem,qua completur damnum notabile, teneri ad restitutionem: sed actio furti, quae obligat ad restitutionem sub mortali, si aduertenter fiat, non potest non esse culpa mortalis : Ergo fatendum est, esse mortalem,&obnoxiam damnationi. .
a 3 Dico quarto : Etiam in casu, quo omnes illae quantitates paruae . ablatae sint solum sub peccato veniali,eo quod fur immemor est surtorum
leuium praecedentium,dum ultimum complet iuum magnae materiae accepit, postea quam illarum recordatur, in sergit obligat io restituendi sub moris tali. Ita Felix a Panormo stipra nu. 77 . di alij communiter cum Pisambiri
112쪽
Commentia Propo fproscr. Propos XXXVIII. 97
Probatur primo: Ex pluribus obligationibus eiusdem ordinis resultat , obligatio grauis : Sed qui plura furta leuia commisit sub culpis venialibus, in singulis incurrit obligationem leuem; atque adeo habet plures obliga. tiones leues: Ergo resiuitat ex illis Obligatio grauis . Probatur minor . Nam qui hodie accipit credito sabsque numerata pecunia) unum panem valoris dimidi argentei , S sequenti die similiter alterum , & quotidie alterum, vique ad vigesimum diem, incurrit viginti obligationes leues r Sed ex illis
viginti obligationibus leuibus sim mo di ex paucioribus) iesultat obligatio
rem exemplo voti salutationis Angelicae; si enim linquito Titius in spatio
O. dieium,in unoquoque die emiserit votu recitandi unam salutationeAngelica pro una vice, & transaetis illis quinquaginta diebus,nondu vllu votu ex illis impleuerit, incurret plures obligationes leues ex his votis Sex illis resutiabit obligatio grauis recitandi so. salutationes Angelicas. Ergo plures obligationes leues constituunt Obligationem grauem , scilicet cum perueniunt ad materiam gravem. A st antecedens non est adeo certum , ut putat iste Auctor; licet illud indistincte admittant Valeutia, Rodrique τnihilominus Sotus, Aragonius, cic alij id negant in voto salutationis Angelicae. Esto admittant in voto eleemosynae . Validum tamen potest fieri argumentum sic distinguendo de utroque voto: Vel haec vota quotidie recitandi modicam orationem, vel elargiendi modicam eleemosynam, sunt emi iuin honorem diei,& temporis,& tunc non est mortale,etiam si semper vim lentur quia in singulis diebus extinguitur votorum obligatio,& modicae illae materiae omissae continuari nequeunt: sed si vota non sint in diei hono. rem, sed tantum dies praefigatur, ut terminus, ne ultra illam executio voti differatur; tunc licet omissio singulis diebus sit venialis, tanquam rei modicae omisso: at dum notabilem quantitatem orationis , vel eleemosynae omissae attingit, erit mortale: quia tunc obligatio non extinguitur; sed semper transit in alium S alium diem donec votum impleatur . Sicut contingit in solutione dehiti: tempus enim praefigitur absolutioni, non ut extimguat debitum, si solutio non sequatur: sed ne ulterius differatur. Unde si adueniente tempore non ni solutio,debitum magis excrescit. Et sic potest valide argui ad casum conclusionis . Alia exempla, quae Ioannes Carcinas affert, non possum hic examinare. Probiatur secundo verbis Felitis ὰ Pavorino : Si tune linquit non a vert t,sed aduertit postia, subdistinguo:Vel quando aduertit,babuit animum nor
rist tuend/,ct iuue incoepit pereare mortaliter,etn imustus detentor quantitatis notabitis: vel habώit auimum restituen i, o tune licet non peccauerit mortaliter, tenetur sub mortali ad restitue udum, ad praecauendam ea stam mortalem , quam incurrerti,si restituere nollet,oe hoe pacto onus restitutiovis in casu oritur ex evia
pa mortaliinee seqaiιur,quod plura venialia intes ent ranum mortale, qui et pec-Pars II. N catum
113쪽
tuam mortale committitur νet in ultimo furtulo, vel in voluntaria detentione totius summae notabitis furtula enim sunt actiones talis naturae,υt possint inter se
continuari mor aliter ad consituendum vn m diamnvm notabile .
Eo Si opponas. Probabilis sententia Tamburini, S aliorum docet, non
obligare restitutionem sub mortali, dum non committitur peccatum m Ortale iniustitiae: Sed qui immemor quantitatum paruarum antecedenter aIlatarum,aufert aliam paruam , quze cum reliquis componit quantitatem magnam, non peccat mortaliter : Ergia is non tenetur refluuere sub moris
Respondeo distinguendo maiorem . Probabilis sententia T ambarini cre. docet, non Obligare restitutionem sub mortali, dum non committitur peccatum mortale iniustitiae,desectu persectae deliberationis, aut plenae libertatis,concedo: ex alio capite nego . illi enim Auctores non loquuntur de obligatione restituendi grauem quantitatem minimis furtis subreptam: sed de obligatione restitutionis ea damno aliquo graui unica actione illato absque culpa graui inferentis,cuius alia longe est ratio. Imo argumetum plus probaret,quam intenderet,sed absurdum. Nam Tamburin is, Truιιencb, Malderus, Caλd.de Lugo, di ali docent ex culpa tantum veniali negli. gentiae,inaduertentiae,aut semiplenae deliberationis , nullam in foro conscientiae relinqui restituendi obligationem . Quia obligatio restituendi Obvim iniuriae adeo tenuis, ut illam venialem reddat sola parua imputabilitas, non obstante magna grauitate damni, nec grauis elIe potest,nec leuis. Non grauis, quia tam lim Onus poenale,aut quasi poenale,ex bonis proprijs luendum,improportionatum est delicto adeis exiguo ex defectu plenae imputabilitatis, ut non tantum apud homines excutabile reddatur, verum etiam coram Deo excusetur ab inimicitia,& alijs pecca i i mortalis oneribυ s. Noleuis,quia materia grauis es, de magna illa maequalitas , quae permanere
cognoscitur , & pcr iustu iam reducenda est et ad aequalitatem : iustitia autem nunquam prςcipit restitutionem rei grauis sub peccato tantum leui. V nde neque sub veniali a Religione praecipitur adimpletio voti emissicum deliberatione adeo imper laeta , ut modus eius non sufficeret ad peccandum lethaliter,quamuis valde grauis sit voti materia. Et sic iustitia ipsa, neque sub peecato leui obligat ad donati Ohes , aut contractus semiplene de Iiberatos implendos,etiam in materia graui, sed nullam obligationem imponit,cum grauis,quam materia postulabat,immerito imponeretur. At in casu nostro S leu is, S grauis potest esse obligatio, de grauis est,dum materia completa est grauis . Ex antecedenti solum colligi potest nullam esse obi gandi restiuendi damnum graue alteri illatum pluribus parvis furiis,aut clamnificationibus semiplene dumtaxat deliberatis, aut ex parua quadam negligenti a xxaminandi, vel praecauendi graue periculum damni, quod ex nostris actionibus,aut omimionibus ali3 imminebat, idque probabiliter admitti potest, ac debet iuxta tunc sententiasa . Na si unica actio-
114쪽
ne,aut Omissione damnificatim datum,ob imperfectionem eius , nullam relinquebat restituendi obligationem,a sortiori nu .la in pariet, clam norus unica ,sed pluribus eiusdem imperseetionis insertur .ai instabis: Cum quis furatur vltimam quam itatem leuem , quae cum antecedentibus constituit quantitatem grauem , deficit illi aduertentia dograuitate sui furti: in hoc enim casu loquitur haec conclusio: Sed ubi deficit aduertentia , deficit plena libertas: atque adeo veri ficatur , quod defectu plenae libertatis abest peccatum mortale iniustitia: : Ergo cessat obligatio
Respondeo distinguendo maiorem: Deficit aduertentia de grauitate
furti,permanente plena aduertentia de illa noua obligatione leui,concedo: non permanete perfecta aduertentia de obligatione leui denuo aduenienis te, nego. Haec autem aduertentia iacit, quod cum aduerterit reliquas abi, tiones leues cognostat resultare obligationem grauem ex graui proximi damnificatione. Quod aliter euenit in una damnificatione graui proximi facta sine deliberatione requisita ad peccatum mortale , in qua neque circa grauem , neque circa leuem adsuit plena aduertentia,aut deliberatio . Et
quidem in omnibus furtis paruis adfuit plena deliberatio; ει ideo nihil Ob.
stat,quo minus ex illis omnibus retuli et obligatio grauis. 12 Dico quinto: Subiacet huic damnationi asserere,Furem immemo. rem praecedentium furtorum leuium, subripientium quantitatem paruam, quae cum antecedentibus constituit materiam grauem, non teneri restitudire sub mortali. Ita Iouum s Cartinis supra n. 9 7.& alij communiter. Probatur . Vi huius damnationis tenetur fur sub poena peccati mortalis restituere,quod ablatum est per parua furta, quando magna est summa totalis. Ast quamuis fur sit immemor furtorum praecedentium , reuera per illa ablata est per parua furta quantitas, cuius summa totalis magna est : Erogo ut huius damnationis tenetur sub mortali in eo casu restituerer scilicet quando aduerterit ad summam totalem . Maior patet: damnatio enim fit non solum per Propositionem contradictoriam , scilicet particularem aD firmativam: sed etiam per contrariam , scilicet uniuersalem amrmativam. Cum enim damnatio eo respiciat, ut ablatio quantitatis grauis resercienda
sit,etiam si per parua furta facta suerit : hoc intelligi non potest per solam
Propositionem particularem, sed sensus ipse postulat, ut intelligatur inisen su uniuersali affirmativo, ut consideranti liquet . . 2 3 Dico sextor Casus condemnationis intelligitur non solum quando ipsae paruitates sunt ablatae ab uno solo Domino, sed ei iam quando a mulistis. Ita Corella bic nu. I 48. de ali communiter. . Patet: quia in omnibus militat eadem ratio,& damnatio non sollim fit per Propositionem contradi ctoriam, sed e nam per contrariam affirma tuam, ut modo ostensum est . Et insuper, quia Auctor propositionis proscriptae, nempe Berarductas,de utrisque paruitatibus ex p esse loquitur per
115쪽
roo D. Io: Tapt. Pasic. Innocentii Tuba
propositionem uniuersalem negatiuam, ut verba eius initio posita perpendenti liquido constabit. a4 Dico o tauor Cum res ablata non eatat, neque ex ea factus est di. tior,qui illam abstulit minutis furtulis, quorum nullum fuit mortale, nec ivltimum defectu aduertentiae,etiam adest Onus graue restituendi. ita Har-radus Dela Fu niebὶc dgert.2ψ, c. 2.nu. 12. S alii communiter contra Dia. nam L .p.tr.6 es. .citantem pro se Granadum, ' Lorcam.
Probat ur. Quia adhuc extat damnificatio magna illata proximo: S sumus in fure,& ita in possessore malae fidei, in quo non consideratur, quod res extet, vel sit factus locupletior . Et praeterea,quia damnatio fit per contrariam amrmativam, ut supra . Adde quod sequeretur in aetionibus mere damnificati uis, qualis est combustio , aut deprauatio rei alienae,ex paruis. pluries contra voluntatem Domini iteratis non consurgere grauem obligationem reparandi damnum ita illatum , quod profecto absurdissimum est. Damnum enim totum simul manet, quamuis aetiones clamnificantes transierint,& semper inuito Domino per interualla augmentatur , ac cum reliquis moraliter unitur. Quo ergo iure dici potest, illud in quanta uis magna quantitate non esse reparandum sub mortali, nec tollencam perseuerantiam ipsius Aut quomodo CXcogitabitur,lus Domini aci reparationem tanti damni,quantum simul patitur, esse diuisum in plura parua iura ex se totalia,quin integretur ex omnibus unum ius magni momenti respiciens per modum partis singula damna irrogata, collectionem velo illorum pcr
1s Dico nono. Adest onus restituendi sub mortali,& si dum ultimum furtiolum accipit aduertit ad praecedentia,peccat mortaliter illud accipiendo siue sint furtiola in eodem genere negoti 3, siue in diuerss. Ita recte,&vere savcheς ι.7.summae e. 2I. nu. 16. 6c ali conira Rebellum de obigat. linit. p. Diauam cu.re 34. qui falso pro se citat soaac.σ
Pateirquia nil restri ,quod damnum magnum inferatur in furtiolis negotior um diuersi, vel eiusdem generis. Et semper militat eadem ratio da nationis. V nde quod Diana probabilissimum dicit, improbabilissimum, Sttamquam scandalosum deiectum dicendum est.
Enodantur aliquae dissicultates .
as D Rima est: An damnatio locum habeat etiam in furtis, Ee damni-L ficationibus leuibus voluntate intercisa lactis per magna inierualla temporis in eis Disitiam by Co le
116쪽
Comment. in Propos proser. Propos XXXVI ID Io I
Respondeo negative: quia tunc furta,& damni sicationes non contianuantur, ua vi ex illis integretur una materia,damnificatIO magna. Ila S imheg f pra, donat de resι t. l. I. qu. 8.pu. 2. u. I. Diana cit. res A. Tamburinus, Ren , Felix a Panormo n. 772.Corella hὶc num. IIo. Torrecilla , & alii communiter.
Magnum temporis interuallum,&interruptio moralis varie a D ctoribus assignatur. Si intcr furtulum unum, S aliud intercedant quatuor
quis is . Si sex mentes ab aliis. Si unus mensis, vel dimidius ab aliis , quos sequuntur Diana cit.ref. Iq. Antonius a Spiν tu Sanctu p. r. Dire t. Colos. -& valde probabile censti Filii uc.to. Σ. tr. .c. I .num. a 4 . At melius T bomas de picto de iust .s iure d. IT. qu. 66 feci. . n. II . T amburid.l. 8.tr. 2.t. num. 3. Felix a Paιormo supra , S alii remittunt arbitrio prudentis Confessarii inam furta possunt esse adeo minima, ut non solum unius anni interpellatio , sed etiam duorum, vel unius mensis efficiat, ut inuicem moraliter non continuentur. Secunda difficultas est. Utrum quando plures per minuta furta graque damnum inferunt uni, eorum singuli mortaliter peccent; ci ad restitutionem teneantur 327 Respondeo i si ex communi consensu sese inuicem hortantes, &adiuuantes Omnes conueniunt ad malum, Omnes grauiter peccant , cu ad restitutionem tenentur. Ita Doctores communiter quia omnes causae sunt illius damni, & non est, cur unus teneatur,xti non alius, restituerer & sic Omnes tenentur; tenetur, inquam, quilibet ad restituendum totum damnum in soli damni defectu aliorum , cum iure ab eis repetendi, quia fuit causa partialis partialitate causae, sed totalis totalitate effectus , ratione mutui comitatus, &c. qui fuit causa totalis totius furti, quod proinde tintum attribuitur singulis, S multo magis , si alios excitarit. Et quilibet ex ipsis, sicut S illum sciens ligatur monitorio posito pro rebus depraedatis , , c. ita ut teneatur sub censura ad restituendum rem leuem , & respective
ad reuelandum . Ita Felix is Pavorino tr. I. d. I. c. I.qu 2. num. II. Quod si intra terminum monitorii sciat , quod per aliorum restitutionem iam pars remanens sit exigua : tunc non tenetur illi eam restituere sub peccato moriali, nec ligatur monitorio; sicut si illam solum ab initio caperet. Ita Felix a Puuomo n. I 6. S alii communiter. 28 E contra vero, si contingat, quod unus nec alium mouear, nec alterius damni sit conscius , sed casu unum botrum v .g. vineae, vel alium c medat, S similiter alius, ex quibus magna quantitas ablata consurgat,nullus illorum peccat grauiter, aut tenesur restitueret quia nemo eorum Perse causa est notabilis damni , nec alium ad maleficium mouet , nec scit ab
altero esse pcrpetratum, ideoque perinde se habent singuli, ac si ipsi sis
117쪽
lum separatim modicam acciperent quantitatem . Ita etiam communiter
29 Difficultas, quae remanet resoluenda est, si isti furantes modicam quantitatem unus utique sciat de furto allorum . an omnes peccent moris taliter furando etiam si non communicato consito furentur , α tenean tur ad restiti. tioncm Ibsolute affirmant omnes,peccare mortaliter, Fιlliari
tinus Naua Π, Sayrus , Suare , Rebellius , Vasque , & ali apud Sauch ς supra num. 2 l . Bona Ina , Megala , Turr anus, & alii apud Dianam p. 2.rr. II. resq2. S post hoc decretum Felix d P normo Iupea χυ-. 18. Pisani hie num .s.s 6. tu ali; . Mouentur primo, quia si aduertas fieri magnum damnum per minuta furta a pluribus, & fureris, coopereris , S auxilium ad illud notabile damnum praebeas: Ergo peccas grauiter, di teneris ad restitutionem tuae partis, donec res retenta non fuerit notabilis pretii. Secun
do , quia per tuum furtum es causa , quod damnum , quod alioquin magnum non erat, fiat notabile , ut si alios scias usque ad tria sulce pisIe, tu suscipias unum , quo modo damnum ut quatuor, quod detur magnum, consui geret; ergo peccas grauiter, & teneris restituere , cum sis causa notabilis damni. Tertio , quia omnes, qui hoc mouo damnum dederunt, possisnt sub porna excommunicationis compelli , ut restituant suam parotem , ut omnes concedunt, & merito, quia , cum quis suam vineam vastatam videat, potest ab Episcopo adipisci , ut sub poena excommunica. tionis cogat deuallatores restituere, cum adsit talis causa talis excommunicationis ferendae . ω tunc si non restituas , incurris excommunicatio nem . Ergo peccasti mortaliter accipiendo, ta inodo retinendo peccas quia excommunicatio non nisi ob graue crimen incurritur. Quarto , qtna si tu surripiendo pauca non peccares , nec tenereris restituere , nec litto pauca surripiendo, nec ille , Sc. Unde fieret , ut quis magnum damnum accipiat, & spolietur omnibus fructibus , nemine grauiter peccante vel ad restitutionem obligato manente . quod videtur magnum inconueniens. Excipiunt Rebellius, Bonae.& al ij , quando furtula discontinuantur
per longum teporis interuallum Petrus Nauaira,apud Fagunder in 7. prata Decal. l. T.c. I. m. s. dixit, furantes modica in casu posita , non peccare mortaliter in accipiendo , sed tantum in non restituendo . Probat, quia in acceptione non sunto innes causae partiales illius damni I lunt autem ta-Ies in retentione.
Alii distinguunt; cum plures unus sciens de alio , ab eodem modica furantur; vel simul furantur ; ut si multi ex eadem vinea simul modicum quid accipiant, quod tamen unitum est notabile . & omnes peccant mora taliter, & tenentur ad restitutionem ; quia tunc singuli cooperantur ad
damnum notabile proximi, vel successive furantur, & etiam si adsit scien .
118쪽
tia aliorum fimorum, non peccant mortaliter. Ita ex Molica , OSanch
Sed absolute dico, nullum peccare mortaliter , neque in acceptione,
neque in retentio'e. Ita Sotas l. . de iustit. q.T. ae. 3. col.6. Salas I. 2. te. I I .d.
D t supra. FagundeKcit. Carride Lugo d. 16sec. 3. num. D Diea I lius L 2.tr. a.d.9.num. T9. Ren supra quas Σιν Tam bur. cit.e. II .num. . de post decre . tum hoc valde probabile asserit furta dus De la Fuente supra.c.2.nu. II .imo verius ei apparet num. I 6.
Probatur primo, quia quilibet sic furans infert paruum damnum ergo ex hoc capite non peccat mortaliter, de nemini est causa, vel occasio furandi alia modica furti: ergo eius surtum non aggravatur cum alijs, ocper consequens nec eius peccatum in se leue, fit graue, quia quilibet non cooperatur simpliciter notabili nocumento, sed in modica quantitate, quε praeter ipsius intentionem est, quod cum aliis iungatur, de magnam efficiat quantitatem, nec vere consentit in totum damnum , quin potius ei displiscet magnum inserri damnum. Hinc disparitas est ab eo , qui ab eodem minima furatur, si per ultimum completur materia notabilis ; nam conissentit in totum damnum,eique non displicent priora furta, quia nondum illa restituit; sicut etiam idem est, cum quis a diuersis ea modica furatur , quia cum nondum ea restituerit, sentit in totum damnum, nec adest displicentia de illis, de sic continuantur. Probatur secundo ex in conuenientibus, quae ex eontraria senten trisequerentur ; nam primo cum sciamus passim a Rege plura modica , vel grauia surripi, nos peccaremus grauiter vel unum assem ex eius bonis accipientes, quod est durissimum. Secundo fere Omes furantes pomum in horto, vel racemum in vinea censendi essent peccasse morialiter, fere Omnes enim verisimilius sciunt etiam alios similiter furari , de omnium a furtula in unam coalescere notabilem summam cum graui nocumento AO mi ni ; oc tamen nullus prudens Confessarius damnat de mortali eum , qui sibi fatetur furtum pomi ex horto, vel racemi ex vinea, nec inquirit , an sciat alios similia furtula ex eodem horto , eademque viaea perpetrata a Tertio, si videres famam alterius a pluribus morderi, cte tu leuem de illo culpam proferres , peccares grauiter, quia in omnibus illis concurris ad alterius damnum graue , quod ex omnibus coalescit, oc es cum alijs cou
causa illius. Quarto , grauius infinite peccares surr piendo unum, quam alius quinque accipiendo, si materia grauis esset ut sex; quia ille solum i e Lme r, tu grauiter delinqueres, ct quia per tuum aetum es causa, quod alio. qui damnum, quod non erat magnum, notabile fiat. Quae su ni ab omni
Ad primum argumentum contrarium constat ex dictis . Ad seeun dum
119쪽
dum dico , illum , qui post aliorum furtiola parum accipit, non esse cauissa in damni notabilis, sed modici; di hoc modo complere damnum notabile ab alio causatum, non est notabiliter laedete . siquidem quod cum alijs compleat praeter intentionem , ω per accidens quia accidit, quod alii tunc, vel prius sustulerintὶ non est causa, ut illi totum damnum impute tur, sed illud solum , in quo delinquit. Sicut si alii Petro minutatim darem usque ad 99. & tu postea unum dares, quo centum compleres , non esses causa, ut dicatur te centum illi dedissc , quia compleuisti centum , modicum dumtaxat impertiendo. Similiter in nostro casu. Ad tertium diis cocum solo, 6c aliis, quod licet excommunicatio non liget, nisi mortaliter peccantem, potest tamen ex iusta causa imponi praeceptum sub eo
communicatione rei, quae alia g non erat grauis, & tunc non obtemperando peccaret mortaliter , & sic excommunicationem incurreret, nonis
quia accipit, vel retinuit absolute; sed quia ex suppositione praecepti sub
excommunicatione noluit reddere: Ad quartu tandem fatendum est, in pluribus casibus contingere graue alterius damnum , quin nullus peccet moris aliter, aut teneatur restituere sub mortali ut si modice a pluribus fama al. terius esset imminuta, ta ex omnibus consurgeret fama considerabilis, &in nostro casu, si unus nesciret ab alio esse paruum furtum factum Petro, &modicum acciperet, ex quo graue damnum compleretur. Quo modo Om. nes asserunt, non teneri restituere; S sic nullum esse illud inconueniens ;
Patet etiam ex his ad fundamentum sententiae Petri Nauamis excipe, nisi conspirent ad inuicem, ne restitutionem faciant vel consilio , seu auxilio, aut aliter iniuste cooperentur ad illam non faciendam tunc enim sicut hoc modo accipiendo ab initio lethaliter peccassent.&cum graui Onere restitutionis , sic grauiter peccant eiusdem restitutionis omissione , nec iam per accidens, α mere ma erialiter , sed mutua opera , de consilio iniusto per modum unius conseruant damnum graue alteri illatum. Sic be
Nec sententia, de fundamentum Adlicti subsistit: quia si non communicato consilio plures furamur, ut Afflictus supponit num. i so. ergo etiamsi simul furentuta, unus non cooperatur cum altero ad damnum notabile.
o Tertia difficultas est. An dicta hucusque de surtis minutis e Straneo. rum, procedant etiam in furtis minutis DOmesticorum e id est, filiorum, uxoris Se Respondeo certum esse, eos posse peccare mortaliter peccato grauis surti, si rationabiliter, & graui ter inuito Patre familias , notabile aliquid surripiant. Patet hoc ex illo generali pretcepto decalogi: Non furtum facies. Excusetur vero filius a dicto surto vel si pater ea bonis castrensibus, aut quasi castrensibus filii usurpet vel si solum pater esset inuitus quoad modo,no quoad substantia,eo quod similia soleat dare vel si peteretur cocederet,
120쪽
Comment .in Propo prosc. ProposXXXVIII. Ios
vel si esset irrationabiliter inuitus, ut si acciperet illa, quae more ali Oru suae coditionis expetarus est in licitis, ac honestis recreationibus;&multo magis, si ad dandam eleemosynam acciperet in graui necessitate. Ac tandem si filius gerat negotia patris, potest de duetis expensis, quas pater facit in illo alendo , pro suo labore , & industria tantundem accipere , quantum daretur extraneo, si animum non habeat gratis id faciendi , sed ob reuerentiam, paternam non vult protellari se lucrari velle ; nis constet parentem illa negotia per se facturum , aut inuenturum alium , qui gratis, aut minori
TT. Reiffenctuet tr.9. dist. I. q. 2. num. 16. θ 27. Sed nec eadem quantitas est sufficiens ad mortale in furtis filiorum, ac extraneorum ; sed maior. Illa igitur erit notabilis quantitas ad hunc effectum, quae prudentis arbitrio talis iudicetur, quae inspectis conditione status , aetate, diuitiis , Sali scircumstamus, talis iudi etur. Unde duos , vel tres aureos a patre diuite acicipere , non esse mortale , secus autem a paupere , vel mechanico, do
18 I. Addit Card. de Lugo filium parentis habentis Is o. aureos annuos , posse absque mortali accipere IO. vel ro..in anno: Baii ieς vero
minus y . aureis non clle mortale. Quod in filio Principis tolerari posse , non in omnibus aliis ait Card. de Lugo. At nequit certa regula pro omnibus praestribi. Pendet enim ex pluribus circumsta nilis L ex statu , facultatibus parentum , via ad quem accipitur, pluralitate filiorum , eorum dela. te, ex genio patris , maiori assectu erga filium I quas recte docent Fel. xd Panormo to. 2. d. uum .7 77. S alii communiter , esse ponderandas a Confessario , ut nec facile scrupulum peccati, & laqueum , aut offendiculuminiJciat filio ; nec laxet multum habenas ad furandum notabiliter de bonis PaterniSἰ illaque notentur ex Prouerb 18. verba : .etui subtrahit aliquid dPatre suo , O Matre , O dicit, hoe non esse peccatum , particeps homicida ist. Hinc non damnatur hic opinio Doctorum , quam defendit Diana supia res s. quod furtula filiorum familias, immo & famulorum , rerum e me stibilium , non continuantur, nec constituunt materiam grauem, quam uis haberent animum repetendi , S continuandi ipsa furtula , quando tales reculae surripiuntur solum ad comedendum : Ita Corella hic na. t 3 o.
31 Ad Uxorem, quod attinet, ea quidem grauiter peccat, & quidem
mortaliter, si summam notabilem ex bonis mariti, vel quorum admini- Isatio ad ipsum pertinet , utpote qui ex ipsis tenetur prouidere familiae,rpi rationabiliter inuito accipiat. Ita communiter Doctores cum D. Tbom. 2.2.qu. 62.rr. I. In histe tamen casibus multa sunt Obseruanda . Pr,mo in huiusmodi furtis maior ad peccatum mortale requisitur quantitas νPars II. O quam