장음표시 사용
141쪽
ter verberare,& mandatarius occidat. Ita cum Ax rio, ex aliis communiter Diana p. 8.tr.I.res. I I. Et idem eli si mandans mandauit inimicum occidi. it. le etiam combi stit domum, Afflictus de iustitia d. lo .st t. r. nu. Sy. Dixi in re extraordinaria , nam si excessus fuit in communiter contingentibus: ut si iussit furari centum D mandatarius furatus est centum,& quinque: si iussit
grauiter vulnerare , ω ipse occidit, ad totum damnum tenetur mandans; quia cum haec sint tam proxima mandato, merito mandanti imputantur. Ita cum communi sententia T amburinus l. 8. Decal.tr. q. c. a. s. Oina.
Similiter si mandans occidere Caium, mandatarius ex proposito occi, dat Seium; non tenetur de damno illato ; quia mandatum non influit in mortem Seij, de mandatarius fines mandati excedit. Ita HymHιαρ I. r.
I.nu. 62 contra Avitum, Sayrum , S alios, quos sequi tur Diana p. I I. tr. 6.
res I9. At horum sententia solum vera est quando id casu accidit, puta cum
mandatarius volens tormento Caium occidere , cui Seius erat loco proximus,Selum interfecit, quia tunc mDrs Seii censetur ex mandato oriri si periculum occidendi Seium potuit a mandante praeuiderit nam alias nono tenetur,ut re te notat idein Affctus. Suare alios reserens, de cens. d. q.st I. I. nu. 9 ait teneri man dantem ,
etiam si a principio mandatarius non acceptauit mandatum, si pollea illius contemplatione delictum commisit. Oppostum vero docet ex alijs Agorius ti m. s. q. c. I 6.qusI. l. V ideatur Asylictus eii. fisci . n. y I. a 26 Si mandans sit dubius,an mandatarius suo imperio motus sit ad damnum inferendum,tenetur moralem diligetitiam adhibere , ut sciat veritatem: si vero facta diligenti inquistione, adhuc dubitet rationabiliter, tunc nihil tenetur restituere quia in dubio melior est conditio possidentis rMandans possidet indemnitatem ab onere restitutionis ita dubitat cle clam-no,ad quod tenetur : Ergo practice potest deponere illud dubium speculatiuum,& se non teneri tuta conscientia iudicare. Ita cum communi Sarth. a S. Fausti q. 39. Trullench.LT.c. I.dub. I.nv. I. s27 M.inuans lenetur ad restitutionem, etiam si mandatum post longutempus exequatur, nam semper in virtute censetur manere,& in effcctum influere,donec reuocetur. Ita cum Uiιo,dc alijs offfctus cit. sect. I. nv. SI. Reuocatur autem tum expresse, si scilicet mandans poenitentia ductus debito tempore reuocauit mandatum,su id inlimauit. mandatario, vel per se, vel per nuntium, qui re ipsa intimauit reuocationem mandatario ante opus
patratum: si enim postea sequatur effectus, non tenetur mandans ad restitutionem; quia mandatum amplius non influit Si ergo mandatarius opus exequitur id ex siola sua malitia facit,& sic ipse solus tenetur restituere. Ita cum communi Card de Lugo d. I9.nu. 23. Et idem quoad restitutionem famae docet La Ficarra supra modo 6. xv. I 8 Quod procedit etiam si mandatarius accipiens reuocationem mandati, finxit se non accepisse reuocationem,& mandatum caecutus fuit ad lucrandum praemium, quod illi pro,
142쪽
Comment in Propo proscr. Propo XXXIX. I a T
missum erat. tunc enim damnum non mandanti, sed mandatario imputabitur. Ita Tomlumna supra nu. I. Antonius d Spirι tu βancto supra num. I9T.& alii communiter . Aliud eli si mandatarius putet lex ignorantia inuinci.hili mandantem non serio reuoca sse mandatum,sed ut satisfaciat aliqui ous praesentibus,qui hoc a mandante petebant quia tunc adhuc mandatum In fluit, S sic mandanti adhuc imputatur damnum. Ita Vobar ι38. Deca .u-2M.1 ambur. Ivpra n M. 6. Card.de Lugo nam. 2 I . contradicente Diana p. I.tria aes,4 alios referente . bicut etiam mandans tenetur, si mandatarius ac .cipiat reuocationem mandati,ta postea illiuς inuincibiliter oblitus,mandatum exequatur . nam lunc licet per errorem , etiam ex vi prioris mandati, mandatarius Operatus est. Ita. arcue L No nu. 2 T. Tamburinus supra.Tum tacite reuocatur mandatum : ut si mandans mimicum iubeat occidere, di mandataritis videat iam illos fuisse reconciliatos , S pacem in ijsse: vel videat mandantem contraciisse cum illo , quem Occidi mandauerat amnitatem Ex aliquo matrimiantia cum suo consanguineo , vel consanguinea , Earth.d S. Fancto supra ι'.6o. T rullinch n. 2. Antictus citoect. I. n.49.
Σ3 Qui mandauit fieri damnum Petro, di non potest iam tempestiue admonere mandatari uin, ut desistat, si potest monere Petrum,cui damnum inserendum est,absque periculo lotae maioris damni proprii,tenetur eum
muniter . Ratio est , quia euam si damnum esset illatum, deberet relarciri, quando. potest id fieri sine longe grauiori damno proprio , ut omnes fatentur : Ergo a fortiori quando nondum est illatum, debet impediri etiam cum peliculo aequalis, vel non longe maioris damni proprii. Si autem reuocauit mandatum,& reuocationem intimauit mandatario, iam non tenetur ex iu stitia praemonere proximum,quia iam non ex tuo mandato,sed ex nequilia mandatarii est in periculo, neque etiam tenetur ex charitate cuaequali in comm O .lo suo, quia charitas non obligat cum tanto incommodωΙia Card. de Lugosupra nu. Io. Iιctus citJect. ι .num. 6.& alij communiter. Contra S uare Vulers Si praemonere non potest,nis cum grauiori lo-ge incommodo proprio, non tenetur; quia sicut non est obligatio restitue ei cum grauiori longe incommodo proprio et ita non erit obligatio impediendi effectum ex causa iniuste posita, quando iam non est in La potestate, nec potest impcdire absque grauiori incommodo suo. Unde si manda. uit damnum fortunarum Petro inferri, nec potest mandatum reuocarra, non tenetur cum periculo vitae, vel cum graui infamia sua, vel etiam cum longe grauiori damno fortunarum Petrum praemonere , sed sufficiet postea clamnum illatum resarcire, ad quod proculdubio tenetur,quia id ex sua actione iniusta processit. ita Card. de Lugo supra νi. I. Antonius a Spis. Sau. LIo n. ι I98.& alii communiter.
29 Qui nec expresseri nec tacite damnum mandauit; quod nomine a ipsius .ia
143쪽
ipsius fuit illatum , ad nullam tenetur restitutioncm ; quia nullam posuit
causam obligationem illam inferentem : Imo nec tenebitur restituere , quamuis postea ratum habeat damnum suo nomine patratum quia ratiliabitio subsequens non potest rati habentem facere causam damni illati. Ita Sylvius Iupra, Lems l. V queR de restit. c. p, s. I.num. 19. Bart&d S. Fausto supra nu. 6s ADtictus cit fere. I.vum q7. Card.de Lugo n. II. Antonius a Spiritu Sanctonu. I I99.6e cum Medini Escobar. T. Decal.num. 27 s.contra Nauar.in sum. c. I T. nu. III. Arielum I Furtum I.2Ο. Sylvestrum, S alios existimantes teneri ad restitutionem , quando damnum illatum . fuit eius nomine,qui ratum habuit , de ab existima me illum postea ratum habiturum: Quibus non fauet regula iuris totan 6. Ra ibab:ιι ouem retrotrubi, ct mandato non est dubium comparari: t Iam rati habitio aequiparatur mandato, quando rati habens sciens delictum perpetrandum, ω utique suo nomino cum prohibere teneretur , ipsumque perpetratum punire,approbauit potius, S ratum habuit: tunc enim dignus est, ut puniatur,ac si elus mandato perpetratum suisset delictum. est enim velut quoddam mandatum lacitum.
Rofixi lus de restitui. .praeno ι. I 2 sese. I. vu. 8. Al vero non tenetur restituere,
si sciat alios nomine suo malum machinari, & non impediat, si ad id ex ose ficio non teneatur,quia solum agis contra charitatem, non contra iustitia nisi conculsum causae consentientis praebeat;ut si praesens sit,ac taceat,cum sui tractant de damno inferendo,quod sibi gratum futurum esse putant,ex quo mouentur ad illud exequendum,quia tunc sicut est causa monens imis plieite ad damnum, ita illud re farciri tenetur . Iia R bellus de obligat. instit.
p. t.2. q. Isere .n. I I. undreas a Matre Dei tr. I I c. I .pu. s.f. 2. n. I9. 3o Mandans restituere tenetur non solum damnum tertio, verum
etiam ipsi mandatario , si quod illi ex mandato sit sequutum hoc tamen
damnum debet esse eius generis, quod communiter solet conlingere mandatario ex re mandata : ut si propter homicidium , vel graue furtum mandatarius condemnetur ad triremes, dic. nam ex talibus delictis commuis niter sequitur : hinc si mandatarius cum vellet occidere Caium , ab co se defendente occisus est, tenetur mandans ad damnum secutum mandata rictex eius nece quia verisimiliter mandans potuit timere , ne ab eo sedesen. dente occideretur. Ita cum Rebello Sarth. E S. Fausto supraq.6 i. Secias si damnum esset extraordinarium e nam tunc nec in directe esset voluntarium mandanti, sed omnino per accidens , ac per consequens non ei leneretur restituere; ut si aduocatus grauiter vulneraretur, eo quod ob mandatu Irrigantis eius litem defenderit in iudicio:hoc enim damnum accidentarium fuit telae elu mandantis', cum communiter accidere non soleat: I amhur. l. 8. decal tr.4 c. a. s. i. num. J. Anton. a Spir. S anctontim. I I96. Est etiam hic aduertendum , quod si mandatarius libere,& sponte se obtulit mandato , vel ob id reportat lucrum , tunc nihil ei mandans tenetur restituere , ctiam
ex damnis sequutis communiter contingentibus, quia volenti nulla sit iniuria. Digiliaco by Cooste
144쪽
iuria. Tam burdupra num. i. Andreas a Matre Dei nu. I Id. Secus si seductus
S coactus fuit ad mandatum , nam tunc sequitur damnum mandatario ex iniuria illi a mandante illata in tali mandato per coaetionem. Dicastillus ιχ.tr. 2. d.4. tram. 86. Sic si subditus ex mandalo superioris exequitur mandatum , tenetur mandans ad restitutionem etiam ipsi mandatario , quia
quod subditi faciunt ex voluntate superioris non tam voluntarie, quam coaete videntur facere , eo quod imperium est quaedam vis moralis. luia, Vissidob.tr. ι ι .diss3.nu F. Tapia ι .q. 29. ar. 2. n. .
Corollarium II. de Consulente.
3I Ut consitum praebet,hortatur,rogat, instruit, munera promi tit, blandit ijs allicit ad delictum faciendum , aut contraditim
iniussum, tenetur ad restitutionem retiam si admonuerit caulam exeque nintem, quae non restituit quia consulens est causa efficax clamni,cum alter sine consilio non fuisset damnum executus, ut supponitur. Ita S Thomas 2.2. q. 62.ar.T. Sylvius ibιdem, ubi de cosilio,SE, Bonat. Aurius, Fillluc. quos ro. latos sequitur Bassaeus V. Restitutis r. . E. tu. I. A dictus citfect. I. nu. l . Et si quae est opinio contraria,subditur huic damnationi, Io.mnes Cardenas citic p. ar. I.n. I 22. Requiritur tamen, ut consulens praebendo consilium peccauerit mortaliter: ut est,si scienter, vel ignorantia crassa,aut grauiter culpabi ii tribu erit. Ita Card. de Lugo d. p.sect. 2. . 2. v Π . Anton. a Spir. Saucto d. 29. sec. I. uu. I ADI. Re pustuel cit. di t. s. q. r. nu. q. Potest autem contingere ut
consulens solum peccet,& nom exequens , quia hic bona fide putat consi Itum esse iustum I vicin consilium petit a Confessario, vel a Doctore. oceius auctoritate ductus opus exequitur,quod putauit licitum quo casu solus Consiliarius tenebitur ad restitutionem, non vero exequens, nisi quatenus ditior factus est damno illato , aut quatenus aliquid adhuc ex re aliena apud ipsum extat. Ita Card. de LVO, Anton. a Spiritu Sancto loe s relatis:.Afficit.
nit. 72. in quo genere ut recte subdit Card. de Lugo ὶ possunt facile peccare,& obligari ad restitutionem Consiliarij Principum , qui consulum bellum, vel gabellam, vel legis promulgationem, vel quid simile,quae re vera iniusta sunt: Princeps enim facilius excusabitur a peccato, eorum auctoritatem sequutus, ipsis solum peccantibus, S Obligatis ad restitutionem pro damnis. Quare docens, hunc Consiliarium non teneri restituere, erit obnoxius da-
32 Quando consulens dubitat,an consiliatus eius rationibus, ac consilio motus maleficium commisit, Henriquem de irregular. c. y.nu. 3. ' A. dicita quod tenetur prudenter interrogare eum,cui consilium dedit,ct si alter serio dicat,se nec ad facti substantiam, nec ad accelerationem motum suisseis, ex illius consilio, potest illi ci edere,& liberatur a restitutionet quod tamen
veritatem habet si exequens,puta homicida,sit ita fide dignus, aut tales aliae Pars II. R cir-
145쪽
circumstantiae occurrant, ut prudens arbitretur,fidem illi adhibendam esse.
Sριr. Sancto nam. rq s. R Faeus V. Restitutio 6.nu. 9. Quod si talis interrogatio non sit possibilis,colligendum est ex circumstant ijs 3 nam si statim dato consilio furatus est, vel occidit, censetur consulens causa efficax, si vero post multum temporis, probabiliter credi potest non fuisse consiliatum furatum v.g. ex suo consilio sed ex alia causa,& iam voluntatem elanguisse , fulta
se remissam,& oblitum consili . Ita Salamus 2.2. q. 62. ar. . contio ι.ε. Trul
lenc b, S.issaeus, ct Autonius a Spiritu Saucto locis relatis . Quod si omnibus tentatis,adhuc consulens manet dubius; tunc liber est ab obligatione resti.
tuendi, nam iii dubio melior est conditio possidentis. Ita contra Card.de Lugo .i 9 cI. r. num. 21. docent Salinius, Henrique Trulleu b, B assaeus, m automtis a Spir. Sancto locιs relatis: Diana p. 3.tr. 7. M sceli. res 84. Da th. 2 S. Fausto supra q. 68.dummodo paratus sit restituere,dum sciuerit, suum consilium fuisse causam damni, Medina de restit. qu. 3. Trullencb , Aaronius dSpiritis S incto, Bagaeus supra. II Quando ille cui furtum consuluisti, consilium non acceptavit: postea tamen iterum de re cogitans apud se adhaesi consilio tuo , ct furatus est,teneris ad restitutionem ; quia licet a principio consilium tuum inefficax fuerit, postea iamen vires relumpsit, ta es Icaciter mouit ad furtum . Ita Moliua d. 7 Ioansne , Card.ce Lygo supra nu. l. cum Rebella Barιl .a s. Fausto q.To. 34 Si consulens ante consilii executionem consilium quidem retra. etauit, at ille,cui consilium praebuit, haec reuocatio nota non sit,ante operis executionem,ad restitutionem tenetur; sicut dicebamus de mandante. Si consilium sit falsum , vel innixum fallae historiae, susticit reuocationem no . tam ei, qui consilium accipit, ut non amplius teneatur consilium praebens, ei iam si damnum ex alterius malitia sequatur . E.g. Petit a te consilium Pe. trus,an teneatur restituere 3 Respondes falso,tio teneri,& postea illi dicis, te falsum consilium tribuisse,& quod vere tenetur,si Petrus postea non renuuat,immunis eris ab onere restitutionis, quia ex sua malitia motus, non
ex tuo consilio id fecit. Similiter si consilium des Petro, ut Paulum occidat, quem dicit occidisse fratrem suum, si postea reuoces consilium dicendo illi falsam fui ne historiam,quia Paulus vere non occidit fratrem suum , sufficit haec reuocatio, ut non censearis causa damni sequuti. Denique m casu,quo consultor esset idiotam facultate illa,& se doctum finxit, si reuo.
cet consilium,ostendendo se inscium esse illius materiae, non tenetur a restitutionem quia reuera non fuit consultor,sed fraudulentus loquutor. In his conueniunt Doctores.
II Dubium vero est,qtiando consilium datum est,non ad indicandam veritatem, sed conuenientiam,& utilitatem, ut Occidat, furetur, Ob haec,&haec
146쪽
Comment.in Propos.prostr. Propos XXXIX. i 3 I
baec mini ua,S ingerendo doctrinam,& dictamen in mente an lassiciat re
u utaee mariam doctrinam , es rationes quibus consulior modi
omnibus conetur auertere alium a damno,quod prius consuluerat. Alfirmant plures,adhuc teneri consultorem restituere, si tali consilio utatur ad damnum exequendum: ob discrimen, qutra est Hormandantem , di consulentem, quod mandatarius solum in gratiam manda ncis damnum exequitur,a quo in fieri,& in conseruari dependet, at csilium recipiens in gratiam sui exequitur motus
lium illud reuocasti persuasisti omnino ei, qui consilium acceperat, ne furaretur,postea tamen mutato animo,iterum furium amplexus est, teneris etiam ad restitutionem si uere fur ex priori illo consilio tuo ipropolitum renouauit. imo addit Molιna dTI 6 vvm T em' - , ella, quando ei, qui ex tuo prauo consilio furatus fuerat, pertu ter, ut restitueret,quod ille omnino decreuit , postea vero non rellituit. nam licet non omiserit restitutionem ex tuo comiw,' tamen illud damnum ortum suit ex furto prius ex tuo consilio ficto , a ideo ubi imputatur,quia praeuidere debueras totum hoc*amnum, sonem restitutionis sequi posse ex tuo illo consilio inlulle alis . Alii vςro non pauci docent, quod si consulior modis omni brs conetur auertere alium,& rationibus,quibus potest, dissiadere, nc maluqu Iur, Ostendens omnibus consideratis opus esse iniquum, non etendum, non tenetur restituere ; quia actio iniusta non vi Ietu pmoraliter a consulente, sed a malitia alterius prouenirc. ia g nuum. Io 8. Andreas a uate Dei supra num. O .c uv.27. salonius 2. a. . 62.ar. 7.coatrou. 9. Aveius p. na p. 2.tri l6. qui es secundus Misce aneus resi7.σ pair . I, rr- - MU . scitans sa V. Restitutio uum. I i. Tan verum 2.2. LU f
tomus a Sp r. sanctos. pranum. I 2. Et haec sententia est orabili si
negari non possit priorem sententiam esse probabiliorem. Illud V P
147쪽
inserendum,si re insecta,& integry, preces, ta promissa sum cienter, &ee
animo reuocet. iam enim exequut Oi non poterit amplius ab illis moueri: quod intelligi debet eodem modo,quod e reuocatione mandati id explicatum est: eadem enim videtur esse in utroque casu ratio: quod docet etiam flictus citoectan. 9Ο. Gys Consulens homicidium, Eg. si reuocando consilium nihil per sua
deat, tenetur monere secreto eum,contra quem huiusmodi delictum conasuluit, ut sibi caueat : In quo omnes conueniunt. Sed tota difficultas consistit,qua lege ad id teneatur e In qua licet aliqui arbitrentur, eum obligari quidem lege iustitiae ad reuocandum consilium , at reuocato consilio non cogi lege iustitiae monere secreto eum , contra quem 'homicidium consuluit, sed tantum lege charitatis , si commode potest . Quare si reuocato consilio delictum fuerit admissum, non cogitur , inquiunt, compensare damnum. Et hanc sententiam probabilem vocant Aurius p. I. ι.q. cap. I l. quies. I. ct Diana p. 2. tr. I 6.res. I 8. Sed existimo ad id esse obligatum legi
iustitiae, cum Barab is S. Faustosupra q.72. N alijs, quos sequitur Bassaeus V.
D Quando virumque malum respicit diuersas personas si surdo,
utroque malo inferendo iam cogitabat , & anceps erat, cui ex duobus illud inferret, tunc potest quis ei considere , ut minus malum amplectatur: nam tunc solum conditionate saltem implicite consulit , & et cxplicat ve. ritatem honestam. Ita Caid de Lugo alios refcrens nu.q6. Escobari. II. De cacnu. 26 I. Anton. 4 Spιrit. Sancto num. Iψοῖ. 5aθὰus V. Restitutιo 3. I. .nu. q.
Imo si quis anceps sit , a quo ex duobus furetur centum , possum ego ei Consulere, ut potius a Petro, quam a Paul0 amico meo furetur , in gratiam mei ; nam per huc non inclino illum ad furandum alteri , sed auerto illum a damno inferendo amico, licet ex hoc iiiiii recte sequatur damnum alteri, propter firmum propositum, di decretum, quod fur habet furandi ab uno ex duobus. Ita Escobar supra num. 267. Card. de Lugo supra n v. sq. γγ nt ou. a Spirit. Sancto nu. I o . Et si fur cssct determinatus ad furandum magnam quantitatem a Titio paupere, possum considere ut furetur a Caio diuite adeo leue, ut ipse teneatur ex charitate illud pati ad vitandum
malus malum alter lus, tunc enim ciues, qui damnum leue patitur , ad vitandum maius pauperis,non videtur rationabiliter inuitus. ita cum Bouae. o VasqueζTrulleitch l. T. Decal. e. I I. v b. 2. s. 2.num. 6. Lesbus L 2.c. I I. du λς. Petrus Nauarra Ll de restit.u. 32. Anton. i Spιrit. Sauctu, & alii, contradice te Barth. a S. Fausto supra qu.TP.
. Qui consilium alicui dedit, ut aliquod damnum cuidam inferret, sed con sultus multa damna passus est ex illo delicto , non tenetur ad restitutione m damnorum, quae passus est consultus, quia exequens huiusmodi consili urn debet libi clamnum imputare,cum liberum illi fuerat consilium sequii S. non Icqui, AROrtks supra quaeso. Solyras I. IO. Ia u ιr. a. c. 3. n 26.
148쪽
Comment in Propo proscr. Propos. XXXIX. 133
Amomo a spiri Saucto num. I o I. R Dus Le.nI. indictus nu. I iis . l.2. c. I I.dub. 7. m. s. Dicastillus tr. 1. d.4. xv. 8b . Reifenstuel cit.tr. diis. s. q. 3. num. T. palei ctiam ex e. vultus,dereg. iur. in 6. ibi: Nullus ex consilio, dummodo fraudolentum non fuerit, obligatur . Ex quO.textu sequitur , quod si consilium detur ad aliquid agendum , quod non siit aperte malum , &consilium tuerit fraudulentum, tenebitur consulens restituere damnum
illatum ei, cui cedit consilium. ADtims Dpra, qui num. I IT. bene inferti, quod si aduocatus alteri conlulat, ut litem iniustam intentet, non Dium tenetur de damno illaio illi, cui lis mi uste mouetur, sed etiam consilium petenti , si fraudulenter illi dicat , quod litem vincet , di eaden eli ratio de caeteris con siliis falsis . Ratio discriminis est , quia in delictis non potest grauitas consilii ignorari: at in contractibus, &c. potest quis facile decipita ideo consulens tenetur , quando consilium est fraudulentum .
Corollarium III. de Consentiente . .
39 T Lle ratione consensus tenetur restituere , qui suo contensu estical citer influit in damnum, quod sine ipso non fieret; quod si si ipso fieret, etiam si ex eius consensus manifestatione libentius fieret, non tenetur ad restitutionem. Hinc tenentur ad restitutionem Consiliarii Prin. cipis, quos ipse congregat, ut consensum praebeant ad bellum iniustum, si Princeps absque tali consensu non indiceret bellum . Secus vero si ipse iam determinatus ad illud eos congregat, non ad consilium, & suffragium ferendum, sed ut assensum praebeant, ut Princeps libentius bellum a exequatur, quia licet grauiter peccent illi malo assentiendo , non tamenis tenentur ad restitutionem damni, cum non sint causae emcaces illius. Ita
cum communi sententia Bonac. d. I. de restit.qu. 2. v 8.nit. I. Tνullench' Dr . c. II .dub. 2. . I.num. 2. Anton .d Spir. Sancto eu.d.29.βαδ.nu.r OG ηdreas a M itre Dei Gl.pu. 3 . . 2. num. ID A fortiori si ciues, a Iiique plebeii homines illud bellum iniustum approbant,optent, aut aliter consentiant , peccant quidem mortaliter isto suo in malum consensu ν ad nullam tamen tenentur restitutionem, quia ille consensus ipsorum tantum est simplex, noris causa belli subsecuti, Bassaeus V. Restitutio . .' l .
Contingii autem efficax influxus in damnum pem consensum , quam do consensus praestatur lubscribendo liti, vel condemnationi iniustae, dan do in Capitulo, vel in Senatu suffragium pro electione indigni; construtiendo in bellum iniustum, vel in aliud maleficium ex tali consensu deis pendens. Eiusmodi consensus sufficit , ut sit tacitus, ut adhuc restitutionis obligatio contrahat ut: sic, qui in Capitulo, AEl Senatu , humano respectu suffragari omittit; sei sublicet sine rationabili causa, animaduertens inde
periculum probabile subsecuturi alicuius damni grauis ortaliter peccat, oc ad
149쪽
di ad restitutionem tenetur, aqua solum exculabitur: si ex ossicio id non habeat, ut docet InnocJuρ c. I. de Dr. qu.e fiunt a maiori parte Capituli. Idem tenent Suin mistae P. Consensus, Molna d. 7 Ιχ. in sine, Batb. a S. Fausto supra qu.8 I. & alii communiter. Quod si praeuideat suffragator se praesente, & susis agante, adhuc certissime rem contra iustitiam concludendam esse, nec ad aliud descruire posse suam praesentiam, aut susseagium, nisi ut odium sibi conciliet, & rixae excitentur , potest se subtrahere, & abesseo , - Gargias de benem. to. I . I. 2.n. II. Petrus de Le Uma in summa to. 2. tr. 7. e.2.concl. 2 . Ioannes Valerus in diser. Utri l.fori VJ fragium disser. l .ra fine, O Dian i p. I.tr.a.de dubuis regula, res6. versus finem. Hi ne intelligitur quid sit dicendum in praxi circa dubium , an tenea tur ad restitutionem, qui per suum consensum modo dicto influit in damnum , quod ab eo consensu motus , dc inductus quis intulit tertio ; Gmnatum est enim dicere, quod non teneatur, si esticaciter induxit; efficaci ter aute tunc censetur induxisse, quando in casibus praedictis ad rellitutio
4o Limitantur praedicta circa dantes, vel inducentes alium ad danis dum iam agium indigno, vel consensum in bellum , in condemnationem scic. cum damno tertii, quia non tenentur, quando a. praecedentibus iam datus fuit consensus irrevocabilis I siquidem in illo casu non datur emcax consensus, idest non influitur emcaciter in damnum sequutum, licet cm. caci consensu illud approbetur. Ratio est, nam eo ipis , quod iam eii ab aliis causatum dictum damnum per eorum consentum, seu sustragium is non causetur emcaciter a consentientibus post dicti clam nil essectionem, , quod enim iam est factum, de causatum ab aliis praecedentibus, nequit recognoscere subsequentes tanquam sui causam saltem emcacem. Peccant ergo ultimi conlantientes , S a restitutione deobligantur, licet iniuste, occum peccato consentiant, nisi forte omnes prius ad iniuste lusiragandum, seu consentiendum tanquam totius damni concausae conspirassent. Ita
Rebellus de obligat ivst. p. I. l. 2. qu. 4.fect. . nsem. I .e i l. cum Caietano sSoto, Cy Nauarro, quos appellatos sequitur Petrus Nauarra L .c. um. I I.
contra Cordubam. Quod s damnum sit adhuc sequuturum per consensum poste i iorum , nisi a consensu priorum iam esset effectum, non propterea deobligantur a restitutione illi priores , qui esticacem in nullum praestuerunt in tale damnum, ad istud alium cssicaciter mouentes, vel inducentes, non minus, ac si se solis illud causarent . ita Rebellus est. num.II. Et nos in
i In dubio, an damnum sequutum sit per suum suffragium , seu per illius L Magium , qui illud dedit emcaciter motus, S inductus ab isto sic nunc dubitante: quia est anceps, num suum suffragium datum, sue per se, siue per alium fuerit ex prioribus, ec necessariis ad malum, an vero e po sterioribus, postquam sum cientia praecesserunt, negat teneri ad restitutio
150쪽
nem Rebellus eodem v9m. 3I. ubi hanc opinionem dicit esse communem, di veram, quam vocat probabilem Dieasticus tr. Σ. d. q. num.PT. At UOm- , munis, S vera est contraria sententia, quam tenet cum Bonae. Leso, Dicastitio, ae soro, Andreas a Matre Deisvranum. 323. Cum Nauaras, Trsu ιemh uam. I. Anton .. Spritu Sancto nu. I Ο8. propter specialem rationem ,
propter quam in isto dubio suifragii dati non potest se defendere posse simne,iuxta illud: In dubio melior est conditio possidentis. Ista ratio est, quia si ipse tunc non imeretur, nec etiam tenerentur alii electores. Nam hine in viget dubium, an a suifragio priorum . vel posteriorum sit sequutum ciamnum i & ideo omnes tenentur ad restituendum . Adde, quod constat de
damno ab illis communiter facto, Sse pro illo stat possessior quare ipsi incumbit probare non influxisse in illud, ut se a restitutionis Onere libe.
42 A Dulator , qui oc Palpo, seu Palpator dicitur, qui adulando, selius, laudando aliquem de strenuitate, Sc. inducit eum ad faciendum damnum, quod alias non fecisset,peccat iuxta grauitatem damni,& tenetur ad restitutionem. Sicut etiam si post patratum maleficium, taliter quis malefactorum laudaret, quod ob eius adulationem efficaciter impediretur restitutio, quam alias malefactor erat facturus proculdubio hae.ad resarcien. dum damnum illatum per eius adulationem teneretur,quia est instar conis sulentis . Ita Barib.d S. Fausto supra qu. 87. Antoουι- ὰ Spiritu Sancto supra sect. s. num. i 4 a. de alii communiter. Vnde,qui alicui iniuriato nobilitatem sua in exaggerat,ex quo ille ad vindictam excitatur , S mouetur,tenetur ad restitutionem tanquam Palpo, Andreas 4 Matre Dei citinu. . . 2. u . I 24. Quando vero tantummodo laudat , & laetitiam inducit malefactori, sed ipsum non mouet ad damnum inferendum , non tenetur ad restituti nein, cum non influat efficaciter in damnum approbando delictum, S l.
Et idem dicendum est de iis, qui offensum vituperant , ω irrident,
conuitus afficiunt, exprobrant,eo quod non ulciscatur, non furetur , vel aliud maleficium non exequatur: ut si quis dicat alteri,Tu es pusillanimus, vel timidus, vel nihil vales, si patiaris te ita tractarit vel lacidet aliquem a de verberibus, Sc. ex quo exprobratus arrisius , &c. mouetur ad maleficium faciendum , tenetur ad restitutionem, quia ex tali exprobrati no , irrisione, dic. fit causa talis damni . Ita Aragonius 2.2. qu.62. an. I. vhi s Duius, S atomus, o ali , Nauaratis e. t T. num. I 32. Petrus Nauarea l. 3.de restit. e.4 p. I. 1um. 37 Barth.ὰ S. Fausto, Trallentis, Andνeas 4 Matre Dei, Antonius a Spιr. Sancto locis relatis, Card.de Lugo d. I 3.secta. u.7o. Escobaνῶ IT. D Disiligod by Cooste