[De materia medica libri V. Ad fidem codicum manuscriptorum ... textum recensuit varias addidit lectiones interpretationem emendavit commentario illustravit Curtius Sprendel]

181쪽

oblongum CSt, rugosum, aurco colore, Cum graVitate odoratum: semina Pyri nucleis similia. Vim habet in vino bibitum venenis resistendi, alvum subducendi. Dccocto os colluitur ad gratum halitum. Succus corum Sumitur praecipue a mulieribus contra malaciam. ArciS quoque vestiariis impositum, vestes ab eroSione vindicare Creditur. Cap. CLXVII. ODe raro. J PS rorum multa Sunt genera, quae quidem omnia aStringunt, Proindoque Convenienter adduntur ad repelIontia cataplasmata. Sicca torum decoctum, et ipsa quoque cruda Si sumantur, almuum sistunt. Ceterum ieiunos Comesta Iaedunt.

Cap. CLXVIII. ODe PFro vluestri. J Acliras dici tur pyri sylvestris genus, tarde maturescens. Vim Iiabet magis, quam Pyrum, astringentem, quo sit, ut ad eadem Conveniat: astringunt et ipsius solia. Lignorum autem cinis manifestum adminiculum iis praebet, qui fungis strangulantur. Sunt et qui dicant, . innoxios reddi fungos, si cum iis Sylvestria Pyra coquantur.

182쪽

Cap. CLXIX. ODe Nevilis. J Mespilus arbor, quae

a nonnullis aronia vocatur, spinosa Est, foliis Oxyacanthae: fructum fert pomo exiguo Similem, SuaVCm, qui tria intus habet ossicula, unde et tri coccum nonnulli vocarunt, tardo autem matureScit. Comestus astringit, Stomaeho gratus cst, alvumque cohibet.

alterum in Italia nascitur, quod epimolida nonnulli, alii SClanion appellant. Arbor est malo similis, etiam soliis, nisi quod minor. Habet et hoc fructum rotundum, Edulem, umbilico lato, sub astringentem, tarde matureSCEntem. Cap. CLXXI. O De Lolo. Lotus arbor Stirps QSt satis grandis, quae fructum seri pipere maiorem, dulcem, edulem, Stomacho gratum . quique alvum coarctat. Ligni scobis decoeta ac vel pota vel infusa et intestiuorum dif-

183쪽

sicultati auxiliatur et fluxui muliebri. Flavos reddit capillos, fluxosque Continet. Cap. CLXXII. O De Corno. Cornus est arbor sirma, fructum ferens oliVae modo oblongum, Primo quidem viridem, dein cereum, Postromo, ut maturESCit, rubrum, CSculentum, aStringentem, qui in profluvio alvi et intestinorum difficultato salubris est. Exhibetur vel in specie defruti, vel per se ad cibum. In muria otiam, ut oliva, Servatur. Sanies Vero, quam ligna recentia, dum uruntur, exsudant, Iichenibus Convenienter illinitum Cap. CLXXIII. De Sorbis. J Sorba malorum ae mula Si nondum matura dissecta Solequo siccata fuerint, alvum sistendi vim in cibo sumta acquirunt. Ex iisdem molitis farina polentae loco sumta ac ipsorum etiam dococtum Potum idem praestant. Cap. CLXXIV. De Prurio. J Prunus est nota arbor, cuius fructus esculentus est, Sed stomachum ossundit

184쪽

alvum quo solvit. At SyriacarUm, Carum maxime; quae Damasci nascuntur, fructus Siccatus Stomacho utilis est alvumque astringit. Decoctum foliorUm Ex vino paratum uvulam, gingivas tonsillasque siUxione Iahorantes, ore coI- luto, reprimit. Praestat idem Sylvestrium prunorum fructus post maturitatCm Siccatus. Cum defruto vero decoctus stomaclio utilior Ct ad cohibondam alvum aptior eva dit. Ceterum gummi prunorum glutinandi vim habet, et in vino Potum Calculos comminuit. Ex aceto vero illi tum lichenas infantium Sanat.

C a p. CLXXV. Do Arbulo. Arbutus est arbor

cydoniae malo Similis, Praeter folia angustiora, fructum fert prunorum ad instar, nuclei expertem, mimaecyli nomine, qui, ubi maturuit, subfulvum aut rubicundum adipiscitur Colorem. In Esu acerosus CSt, Stomacho adVerSatur,ot capitis dolores gignit. Cap. CLXXVI. s De Amae dolo. J Amygdali amarao

185쪽

radix si trita decoquatur, maculas in facie a Solis ardoro contractas tollit. Ipsa quoque amygdala illita eadona prae Stant: apposita monses cient; capitis doloribus auxiliantur, fronti temporibusve inducta cum accio Ct ToSacco. Valent et ad epinyctidaq ex vino, itemque ad Putroscentia ulcera, ad herpotas Canumque morSus, Cum molle. Porro comesta dolores adimunt, alvum molliunt, Somnum coli ciliant, urinamque cient. Prosunt etiamnum ad Sanguinis reiectionem, Si Cum amylo Sumantur. Ex renibus vero

et pulmonum inflammatione laborantibus. Conferunt Cum aqua Pola aut in eclegmate cum resina terebinthina. Urinae difficultate an octis calculosisque in Passo opitulantur: itemque Colegmato Cum mello et Iacte hepaticis, tussi et coli inflationibus, nucis avellanae magnitudine. Quinao

SUnaevo Si PraeSumantur, chrictat6m arcent. Enecant et vulpeS Cum quadam esca voratae. At gummi ipsius arboris astringit, calefacit, ot contra Sanguinis reiection Om potum auxilio ost: cum aceto vero illitum impetigines in

186쪽

summa cute tollit. Tussi diuturnae Cum mero Potum me dotiar et calculosis vero cum passo bibitum Prodest. Cete rum dulcis et cibo idonea amygdala, quantum ad effica- Ciam spectat, multo quum amara CSt inferior: attamen ClipSa extenuandi urinasque ciendi vi pollet. Amygdalao vero, quae virides Cum Putamine deglutiuntur, humida stomachi vitia emendant.

C a p. CLXXVII. O Do Pisitioiis. J Pistacia, quae certe quidem in Syria gignuntur, nucibus pineis Similia,

stomacho amica sunt. Sive edantur, sive trita ex vino hi bantur, Contra Serpentium morsus Expodiunt.

Cap. CLXXVIII. Nuothus si lancis. J Nuces regiae, quas Persicas nonnulli appellant, in cibo sumtae concoctu sunt difficiles, stomacho nocent, bilem gignunt; capitis dolorem inserunt, tussientibus inprimis inimicae.

Utiles vero in cibo ieiunis ad vomitiones Concitandas. Venenis quoque re5istunt, cum sicubus Et ruta PraOSumtae. Largius vero CSitatae vermes latos expoliunt. Imponuntur Et mammarum inflammationibus, abocessibus conto

187쪽

sionibusque cum mellis exiguo et ruta. Cum Cepa autem et melle contra canis hominisque morsus Prosunt. Eaedem cum calyce perustae Ct umbilico admotae tormina sedant. Putamen vero combustum Et tritum in Vino et oleo, pue Torum Capite peruncto, capillos dccorat calvitiemque iterum hirsutam reddit. At qui intra ipsum est nucleus ustus, tritus Ct Cum vino appositus menstruum fluxum sistit. Vetorum nucum autem nuclei manducati et cataplasmatum ad instar impositi gangraenis, carbunculis, aegilopibus et calvitiei expeditum praebent adminiculum. Fit et oIeum ex iisdem conciSis et expressis. RECCntes, u pote dulciores, minus stomacho adVersantur, qUapropter et aliis miscentur ad acrimoniam ipsorum eximendam. Cataplasmatum vice impositae lividas partes emendant. Cap. CLXXIX. O De Amothus GMεlicinis. J Nuces Vero Ponticae, quas nonnulli nuces tenues appellant, Stomacho infe3tae sunt: ipsae tamen tritae et in aqua mulsa Potae veteri tu83i medentur. Tofla vero si cum piperis exiguo comeduntur, catarrhum ad coctionem Perducunt.

188쪽

πωκοσι βο Oet. Tα δε συλλα λεῖα συν ἐλαιω καταπλα- σθεντα, πυρικαυαῖα ἰαται' εφηθενῖα δε ἰD ομβριυ υδατι συνTolao autem crematae et Cum axUngia aut adipe ursino tritae initu calvis partibus capillos reddunt. Sunt, qui Perhibeant, usta putamina et cum oleo ad laevorem Contrita caesias infantilium oculorum Pupillas, Perfuso Syncipite, denigruTO.

nus, nota est arbor, cuius fructus a Viam SolVit, Corruptioni satis obnoxius est, et stomacho inimicus. Eadem ipsius Succus Praostat. Decoctus autem aereo V2Se, aut solo Siccatus, magis astringit. Admisto vero mellis exiguo, facit ad si uxsones, uIcera depascentia et tonsillarum inflammationes. Sed sit tenditur esus es scacia, adiectis alumine scissili, galla, myrrha et croco, insuper tamari cis fructu, iride ac ture. Immatura autem mora Siccata ac contusa rIiois usce obsonsis admiscentur, Coeliacosque iuvant. Radicis vero cortex decoctus in aqua et potus alvum Solvit, Iatum vermem expellit, et iis auxiliatur, qui aconitum hauserint. Folia trita cum olco imposita ambu stis medentur. Cocta vero in aqua pluvia cum vitis sici-

189쪽

solo Sambuco TOPertuS CSt. o Ald., ASDI., COTI aT., GOMPTI. πολυκομον. Ex Oribasio, qui verbo tenus totum hoc CaPut habet, et SeraPione bene Saraceaeriis Correxit.

que nigrae soliis capillos tingunt. Succus soliorum cyathi

mensura potus a Phalangio demorsis opitulatur. Corticis autem et foliorum infuso dentes dolentes apto Colluuntur. Ceterum radix Circa na CSSem Circumsossa incisaque succum largitur, qui postridie quodammodo Concrctius reperitur. Is ad dentium dolores efficax CSt, tubercula discutit, at Tuamque Purgat. Esse quoque videntur mora quaedam sylvestria, rubi humilis fructibus similia, Sed magis astringentia. Eorum succus minias VCrmibus obnoxius est: foventur eo inflammationes; faucibus (ulceratis) cicatricem, vulneribus carnein inducit. Nascitur in Iocis umbrosis frigidisque. JCap. CLXXX. O De S comoro. Sycomorum sunt qui etiam Sycaminum appellent: cuiu5 fructus Sycomorum quoque Propter debilior Um saporem vocatur. Est autem arbor magna, sico similis, succo abundans, foliis mori:

190쪽

λεγεται δε σπόγγυ ὴ ἐρίω τό δάκρυον, καὶ ξ Πανθὴν καὶ

Fructum ea ter quatUrVe Per annum Profert, non e Summis ramis, ut sicus, sed e trunco ipso, caprifico similem, grossis Salciorem, Sino granis interioribu3, quique non maturescit, nisi unguibus aut serramento Scalpatur. Nascitur plurima in Caria, Rhodo aliisque locis non multi triatici feracibus, ubi, Propter fructus pCrennitatem, in annonae caritate iuvamentum assert. ESi autem fructus alvo utilis, alimenti fere nihil Eubministrat, stomachoquo adversatur. Liquorem vero fundit arbor Primo vere, priusquam fructum proferat, Summo Cortice ope lapidis per cusso , quodsi enim profundius feritur, nihil destillat. COI- Iigitur lacrima spongia aut vellere, quae Siccata Et in phstillos coacta in vase fictili reponitur. Vim habet is liquor emolliendi, vulnera conglutinandi, eaque discutiendi, quae aegre maturantur. Bibitur etiam nec non illinitur contra serpentium morsus, lienes in Scirrhum induratos, stomachi dolores horroresque libriles. Cito vero vermibus de-

Pascitur.

Cap. CLXXXII. fore cyraria. J Gignitur et in