Francisci Vilierii De statu primitiuæ ecclesiæ, eiusque sacerdotiis. De patriarchis, metropolitanis, archiepiscopis, primatibus, primæ sedis episcopi, chorepiscopis, presbyteris, diaconis, hypodiaconis. De pontificis romani potestate atque amplitudin

81쪽

82. DE STAT Wε κεινης ανα γρε insμα. id est, Si a clerico,aut

. quouis alio contra Episcopum inius adeatur, primu Metropolitanus rem disceptato . quda. D quis rebus iudicatis contradicat,&appella re velit, ad beatissimum Archiepiscopum at- que Patriarcham illius dioeccsScausa deser- tor . Aniceti proximum caput est eiusmo-

di,quod Rusus hoc loco protulit. Nulli AN chiepiscopi Primates vocentur, inquit, nisi il- li qui primas sedes tenent. At alii nulli sunt,ut Conciliorum leges modo prolatae declarant. item, Quaru sedium Episcopos Apostoli eo- .. rumque successores regulariter Patriarchasia vel Primates esse constituerunt. Quasi verbiam late Apostolorum aetate regnum Christi propagatum suerit: ut in creandis Patriarchis, qui multis simul regionibus pra:essent,occupati suerint. quum satis constet amplius centum annos post Apostolorum aetatem, Christianis

non nisi nocturnos & clandestinos coetus cele brare licuisse. Sed iam antea demonstratun est tum Patriarchas creatos esse,cum certς i annationes ac prouinciae,in suis omnibus ciuitatibus Episcopos haberent : quorum Ut conuentus& quasi Senatus bis unoquoque anni

facilius cogi posset, Primates & quasi magisti collegii creati sunt, qui ut Consules ad Sinatum, sic illi ad totius prouinciar Episcopo de suis negotiis reserendi potestatem habi

82쪽

metropolitanos,modo Primates appellari solitos fuisse, satis iam copiose demonstratum est.Sequitur, Reliqui Metropol1tani nomi- nentur, qui alias Metropoles tenent. Quas, malum, etropoles ubi unquam Metropoles aliae nominantur,nisi in quibus Primates, Antistites,& primae sedis Episcopi sedes hab

banct Concilio Carthaginensi ra*.ι . constitutum M ἐπαρχαν δοι το ροδάπις ευον αἰ-ιν ἰή .id est,ut quaeque prouincia pro iter sumptuum magnitudinem situm Prima-em habeat.& simul adicctum, ut Mauritania

itiphensis suum habeat sibi peculiarem Prinatem. Quid ita Sitiphensis Z nimirum quia

uae sunt Mauritaniae prouinciae: duaeque in iis tetropoles: quarum alteram Cailaream Eu-opius nominat libro xvi, alteram Sitiphin, qua Primas ille siu e Metropolitanus con-itutus est. Ex eodem genere sunt illa Isidoristinct. 2I,c. I,ubi tamen tum Anicetitum Α- cleti placitis repugnat . alios enim Patria as, alios Primates facit. Intercos, inquit, faedam discretio seruata est : ut alii appel- itur simpliciter sacerdotes , alii Archi-

esbyteri , alii Chorcpiscopi , alii Episco- alii Archiepiscopi, seu Metropolitae

83쪽

84 DE STATU Pontifices. Vnde lade nobis ista Isidorus tam prςclaram descriptione inuexit Nam quod alsacerdotes attinet siue Presbyteros,vet' Ecclesa,vetus,inquam,non Decretalibus Epistolis costituta Ecclesia,non alios ipsis Archipreis teros priesecit, quam eius urbis Episcopos,cui

vici,pagi,oppidula quibus ipsi Prcsbyteri prγ

fecti erant, subiiciebatur. In canonibus qui dicuntur Apostolorum, depresbyteris & Diaco is nis lex est,his conscripta verbis. Oimi τεροι h

.. Presbyteri & Diaconi sine cosensi & senten- .. tia Episcopi, nihil gerulo. Ipse enim est cui populus Domini est concreditus: & a quo populi animorum ratio reposcetur.& in eande sententiam ac rationem lex in Laodicensi concilio constituta est κεφ.νς. De Archipre1byteris verbum in omnibus antiquis cociliis nullum. D eChorespiscopis autem metio fit multis eorundem conciliorum locis .Erant autem Chorepi

scopi, rauld maioribus vicinitatibus prete fecti. quam presbyteri: &, ut opinor, iis vicis , qumuris cincti, non tamen tantum oppidum effi ciebant i opus esset in iis Episcopii costitue re. Hi maiore quam prei bylcri ac diaconi dignitatem ac potestatem habebant: non us tu eo tamen, ut ullum aut presbyterum aut dia

84쪽

PRIMIT. ECCLESIAE.

num creare possent: sed hypodiaconos tallim, MIectores,&exorcistas. Sic enim legibus Antiocheni concilii constitutum est, νωφ.ι . Tota Amrus

, ι-, θωπισυ. id est, Qui in vicis aut re-;ionibus Chorepiscopi vocantur,si manuum mpositionem ab Episcopis acceperint, placet ῆanet e synodo , ut quibus finibus sua primbctura circunscripta sit,cognoscant S guberient sibi subiectas Ecclesias. eorumque procu atione ac solicitudine contenti sint. consti- Iant au tem lectores, subdiaconos, exorcistas id est, eos qui inuocato nomine Christi Dei, uasi iureiurando , d mones ex furiosorum

arporibus profligabant: & hac illi dignitate

que praestantia contenti sint. Presbyterumalem, aut Diaconum ne quem cooptare aurant, sine eius urbis Episcopo, cui tum ipse 'im Ca tota vicinitas cui praeest, subiecta est. modsi quis hos fines migrare audeat,abdice

85쪽

tur ea dignitate quam assecutus est. chore piscopus autem creetur ab eius ciuitatis Epia scopo,cui ciuitati ipse subiectus est. Hac illi .estque hoc fere transalitium caput ex capite decimo tertio Ancyrani concilii : cuius ipsius concilii extremo capite quae sit huius ori go procurationis, ac muneris Ecclesiastici,

.. Chorepiscopi instar Septuaginta discipulo-

.. rum constituti sunt. de ut collegi in Ecclesiae . cultu ac ministerio, ob studium in pauperes, .. ad Episcoporum honorem ac dignitatem acia cedunt. hactenus de Chorepiscopis. De Episcopis autem, Archiepiscopis,& Metropolitis, Urimatibusque , dictu est suo loco.copiose. Nam ad Papae nomen quod attinet, Syracusanorum lingua Patrem sign1ficare , Suidas testatur:& eo nomine omnes Episcopos appellati solitos, nemo mediocriter quidem doctus ignorat. Initio concilii Carthaginensis, Aurelius cius ciuitatis Episcopus, qui concilio Pret erat, Papa nominatur. & in oratione Alypii,

id est, Petimus a dignitate tua sanctissiime P .. pa Aureli. Capite Civ, cum de dissensione in- ter Romanum & Alexandrinum Episeo Posveiba fierent, Placuit, inquit, ut ad sancti H

86쪽

mum papam Innocentium scribatur.cum Alexandrinum significet: Bonifacius.n.tum Ro-

mae praesidebat: Apud Cyprianum, extant , liquot epistolet ad eum ipsum scriptet,in quibus

Papa nominatur.in ep.vΠ,lib.II. Romani presbyteri & diaconi inscripserunt suas literas Cypriano Pap .Hieronymus etia in epistolis Augustinu identidem Papam appellat.Neque video, cur pinhac cum duobus pp.scribi debeat ut Ruso placet,cumSuidas Syracusanos unico usos testetur,& in Graecis cociliis ubique sic le*atur. Quod Isidorus postremo loco de sum-DOPontifice mentione facit,eamappellatione sc potestate comuni Ecclesiς consensu impro- ata atque explosam esse supra docuimus. Qtio ita tamen&Rufus de Pontifice mammo popui R.& Isidorus deFlaminibus metione facitit: e iis quoq; breuiter & quasi pr teretiles expliabimus. Verba aute Isidori,quae ex Clemetisd Anacteti nomine falso inscriptis epistolis expripta sunt,primum cognoscamus: Horti, in-

uit, id est eoru de quibus modo dximus di retio a Getilibus maxime introducta est.qtilios Flamines alios simpliciter Flamines,ali .rchisamines, lios Proflamines appellabant. Iccstit hominis elegatissimi&eruditissimi plata, ex cui' ludo quasi ex equo Troiano: Canonici iuris ocio l

87쪽

tur. Nos Varronem, Ciceronem, Dionysum Halicarnassaeum, Plutarchum, Liuium,& reli quos paulo meliores harum rerum auctores ac magistros audiamus. Primum autem illud ex

Ciceione intelligamus: Populi R.religionem bipartitam fuisse, atque in sacra & inauspicia

diuisam. Ac Sacerdotes quidem Numa,Aug res autem Romulus instituit. Sacerdotum autem alii Flamines fuere, alii Pontifices, alii nec Flamines,nec Pontifices, ut Salii,sed aliud sortiti procurationis ac praefecturae genus. Fla- 'ines unius Dei Sacerdotes fuere: ut Cicero in legibus testatur. dc a filo, siue coronis laneis quas in capite gestabat, Flamines dicti sunt.eis enim aperto este capite non licebat, sed perpetuo apicem gestare iubebatur,ut ex Fabio Pictore Gellius docuit.horum princeps ac maximus, Flame Dialis filit,id est Iouis minister ac sacerdos asiduus: quem Numa insigni veste &curuli regia sella adornauit. Super eum in conuiuio, nisi Rex sacrificulus, haud quisquam Ilus accumbebat. Is solus album habebat gal rum,uel quod,ut Varro scribit, maximus erat, vel quδd Ioui immolata hostia albato fieri oportebat. Ei proximus erat dignitate Martialis,deinde Quirinalis, tum Volcanalis, Fur natis & alii deinceps. Archisamines atatem aut Protoflamines appellatos esse nullos legimus: idque ab hoc uno Isidoro consactra m esse Constat il

88쪽

constat, quem tamen homo non ingeniosissi nius qui L.Fenestellae nomine, de Magistratibus Romanorum scripsit,es secutus. Sequitur ut de Potificum collegio breuiter explicemus. Pontificem unum duntaxat a Numa institutulegimus apud Titum Liuium: Marcum scilicet M. F.cui sacra omnia exscripta, exsignataque attribuit. quibus hostiis,quibus diebus,ad quς templa, sacra fieret atque unde in eos sumptus pecunia erogaretur.c tera quoq; omnia publica priuataque sacra Pontificis scitis subiccit. Hunc,inqua, tu a Numa creatu Liuius test ur,quem Maximum etiam no nominat, quod illi scilicet minores non essent. & initio librii clim de Rege sacrificulo commemorat, poniicit eum Pontificibus,aut Pontifici Maximo ubiectum esse, sed tantum Pontifici. qui tamedaximus,ut dixi, sacerdotum omnium habe-

atur. Ex quo intelligi potest, quam ingeniosint homines,qui in orationibus contra Lutheianos Ciceronianae orationis genere conscritis, nullum ab iis ordinem ac descriptionem a sacerdotum collegio conseruari clamant, ut Maximum Pontificem Romanum in ormem redigere conanturictim exPontificibus oma ,VnUS princeps atque antistes perpetuo terit, quem Maximum appellabant. quasi vc-

, aut initio Pontifex ille Maximus fuerit,aut laximus diceretur, quod in omnes qui ubb

89쪽

que terrarum sacerdotium gerebant impe rium ac potestate, ac non in Romanae tantum urbis sacerdotes haberet. Non multo pbst ibmen quatuor sunt creati Potifices, qui numerus ad M. Valerium, Q I puleiumCoss.id est, annos amplius quadringentos permansi. quo

tempore octo primum lege Ogulnia Potifices creati sunt: de quibus cu postea Liuius loquitur , alios minores Pontifices appellat, unum maximii. Cicero etiam in oratione de Haruspicum responsis,tres minores nominauit. Pontificis vero Maximi tanta potestas in reliquos sacerdotes suis se dicitur, ut L. Metellus eum honorem adeptus, Posthumium Consulem eundemque Flaminem Martialem , ad berulum gerendum Africam petentem, ne a sacris discederet, multa indicta , urbem egredi vetuerit. Idem praeterea de violatis sacris cum collegio cognoscebat. Liuius narrat L. Cantilium scribam Pontificum, qui cum Vestali

virgine stuprum fecerat,aPont. Max, eOURU Evirgis in comitio caelum fuisse, ut inter verbera expiraret. Idem res omnes singulorum annorum mandabat literis, efferebatque in album,& proponebat tabulam domi,potcstas ut esset populo cognoscedi: vtCicero libro de Oratore II testatur. Creati autem postea PIures sunt a victore Sylla, eorumque numeria s amuli

90쪽

itus,ut essent quindecim. His Pontificibus piod simile nostri habeat Romani Pontifices ioc unum reperio, quod ut illi quemadmodu)ionysitis Halicarnailius memoriς prodidit Tat υπιυθυνοι : sic Romani Pontifices nullius enotioni aut iudicio subiectos esse gloriam

l est, Sunt liberi ac soluti omni notione at-ue animaduersione, neque Senatui rati iaem reddunt,neque populo. Haec de Roma-ae superstitionis Pontificibus Dionysius. Jostri autem, quibus Christiana religio qua-

Atlante cietum niti existimatur, causa LX, I aestione III, c. Patet,hoc modo. Patet ses Apostolicae cuius auctoritate maius non t iudicium a nemine fore retraetandum, nere cuiquam de eius liceat retractare iudicio: quae sequuntur. item c. Nemo, Nemo au- cabit primam sedem. neque enim ab Augu- 1, neque ab omni clero, neque a Regibus, '

que a populo iudex iudicabitur. Quam test sibi Deus Optimus Maximus po-itiam sumere maiorem quam potest, imam, is cuius nutu & arbitrio caesum, terra, .riaque reguntur, maiestatem ista sumereptiorem Z L. Sylla victor, qui sollis orbem rarum gubernabat , Imperiique maie-