Nicandri Alexipharmaca, seu De venenis in potu cibove homini datis eorumque remediis carmen. Cum scholiis Graecis et Eutecnii sophistae paraphrasi graeca. Ex libris scriptis emendavit animadversionibusque et paraphrasi latina illustravit Jo. Gottlob

발행: 1792년

분량: 374페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

301쪽

s 3 ANIMADVERSIONES .

rarit scholiat Eundem tamen cum Plinio errorem ea rarunt post Conri Gesnerum Interpretes NicandrI recentiores omnes, et qui C. Gesnees libros exscripserunt. De liene ranae vel rubetae in renae sis taeent reliqui me sci graeci; solus Aetius hepar φρύυου λιμιαίου in remedio nominat. Praeterea ex hoc indicio etiam agnosci naus eurulem esse Nicandri phuynon cum re in Plinii, cui gemina veluti cornua sunt. His ita dissilitatis transeo ad euplicationem veneni ex omino busonem genere sum tu, terrestri scilice et aquatico;quoriam alterunt, terrestrem Nicaruier φρυνου.appellaVu, at teruli κωφen aq=3 ογγου yoeabulis signavit, et habitatione pa-Iustra distinxit. Coni paratione Iocoraim Aetii et Dioscoridis,quli earund*na bestiariam venenum ejiisque poti signa enare runt, multo nunc faciliora et breviori etiam defungi lieebis, postquam cliversia seriptorum notitias jamin unum genus ter

. . Aetitis igit ir e. 54. primum nominat φρυνον ranam rubet na si xit Cornarius) ejiasque genera litto isistinguit. Alte- . ruri enim ait esse stirduni κωφῖi, alteriim non item; illum surdia in venςno Ocqidere; hunc vero ebrος ὁ Α. intelligo genus non surdi iiii inter arundines vivere roris linctia. Deinde veneni ejiisque remedia commemorat, quae plane eadein posuit

Niciinder, sed diversis generibus distribuli, iu dei neeps in sim

gulis locis docebo. Postea cap. 53. Aetitis separaum περὶ του ιν τοῖς ἔDσι βατράχου, quem in ipsa oratione v naιον βάτραχον. Veneni signa eadem plane, uno tamen minorii, memorat Nicander, ita ut sit manifestum, eundem ivisonem ab Aetio ilici βάτραχον ἔλειον, quem Nicander κα φου et M.'oγγου vocans in paludibus habitare inter ariinclines

ait, et quem ipse Aelius in priore capite a surdo κωφῆ vita palustri distinxerat. Subjungit deinde Aelius remedia qua dana, plane tamen diveris a Nicandreis, quae stitieet Aelius, in unius bulanis terrestris cφρύνου) venenum antea Jam com

tulerat. . Nulla Ustur disitasio 'est inter . poetam et medicum.

- . Aelium

302쪽

Aetium, nisi in eo, quod Aetius male busonem terremem κωφον appellavit, eique simul onania veneni ejusque re media assignavit veluti propria, quoriana partem poeta aqua tim suo seu surdo bulani vindieat. Deinde hune aquatieuinhiasonem pessime ranam palustrem ilixit, atqueri interpretes in elim errorem induxit, ut viversum genus a Nicandro bus ne aquatico eommemorari a Aetio putarent, atque id eum vii Icgari atque innoxia rana laeustri permutarent. ' ' ΖDioscorides in Al iph. e. 3I. iisdena voeabulis, quibus

Aetius, uinur, eademque plane veneni signa atque eadem rε- media conunemorat; sed is ita omnia in unum eaput congessit p. ut plane niciamque genus rutaetae confunderet, nee sua cuique Mna et remessia tribueret. Quae Vero miliue in numero sgn rum et rememorum desiderantur, addita reperies in libro se eundo Parabilitani sub Diosc. nomine editoriam e. I 57. Quorum auctorem quotliinus euiuieni eum Alexipli armaeis putem, imp dit me illitii, quod in salamandra alter ex Nicandra lectionem Aotim i. e. liliis, alter αρίαν ο i. e. farina hordeacia expressit. Aetii ordinem secutus est Avicenna iU. 6. I, 8. mnis Ioia eum hie ponam ex interpretatione latina, posita etiani a Viniseentio: Venenum ranae e gnoscitur per abominabilem sep xeni , scut leporis marini per odorem. Sunt minae Iaeunales fluviales Uine.) virides et marinae Nabeae, utraeque venen

ste. Earum potu a idit obfuscatio coloris ad eitrinitatem tendens, et apostematio eorporis eum mollitta, et adomo is gesture aeore, item difficultas anhelitus, tenebriositas muloorum, vertigo et laetor oris. Et quandoque aecidit spasmiiae tetanus, aut solutio ventris dysenterica, nausea, vomitus permixtio mitionis et syneope. Est quando genitiarii et exer ruenta involuntario profluunt. Quodsi ' quis evaserit, dentes tamen excident. Curabitur autem, si evomuerit a potu olei et aqvae calidae aut vini copiosi, et plura uin exercitatus fuerit,

ae sudaverit in balneo et solio calido, et oleis eathiis inunctugfuerit. Dilubre etiam ei est medicamentum damureuma

303쪽

Vat: item vinum plurimum eum tribus drachmisi radicum

rundis f., nee non calamus aromitteris cum vino.

Idem dei e cap. 9. de ranis citfinis se pergit: Per has tollitur ppetitus cibi, 'et acidi fiunt rii eius, color corrumpitur, si per--it synco . nausea, vomitus et dolor oris stomaehi, et

ventor ςt erura apostemate assiciuntur. Curandi autem ratio proxinia est curationi praece entium ranarum,.quas lacrinale φt marinas V avimus. Vincentius, qiu locum utrumque e i psit, nescio linite in priore habet: sperma et rurinam et men-fliqua sint voluntate expellis et in re siquis nihil admodum variati Niaaes, *ii ς dem habet, praeter dentes etiam pilos defluore ait, in milieribus conceptionem impediri hoc veneno.Seholia etiam graeea Nicandri cuni Euteonio eandem sente sani eη poetao verbis estinxerunt, quae ita sonant: fame ffundems et per mentis a spargens viri feminaeque semen inse- emtidum sicis. Quaς etiani licebit ita interpretari, stimen viroriam et mulieriim temere nullum in generationis usum essu di adeoque infecundum reddi. Hydropicoriana mentio facta ab Avicenna in mentena mihi revocat locum Scholiorum, quae . ubi versum 586. ηὲ πίθου de explicaverant, addunt. περ οἱ ὐδρι--ὶφ et lacum recte de Wπυρίε explieant, . euatis usum in hydropicis docuit Galenus Conip. sue l. sec. locii 'IX, e. 3. Varia sanaentorum c. πυριατηοια vocant medicia si qomana gonora, quibus humores corporis noxii excoquerentur. Q rravit docto, Cornarius ad Galenum de Comp. Medie. see. visa p. SI 'petant lectore*, quae ad lacum Nicandes im strandum inregist faciunt. - ,

Quoniam Interpretes et plerive historiae naturalis stri.

ptores, cres riun se ii, ad ranas arboreas virides pertra. xerunt ea, qtDp de busone. aquium tradidit Nicaruler, in quam bulum. πιιδεω. Viridem interpretabatur Gesner; op rae pretium erit addere, qu3e scriptores veteres de ranis arbo.

304쪽

IN ALEXI PHARMAC A.

28spilos inminem minae , qtiam diopeten et esamitem vocant, adhibet Plinius 3 a. s. a . et paulo post ranam parvam esse aula arundinetis et herbis maxime viridem mutam ac sine Voce, quae si sorte hauriatiar, ventres boum distendat. Hujus humorem corporis specillis derasum elaritatem oculis inunctis as. ferre, ipsasque carnes doloribus oculorum superponi. Denique ibidem ad sit quosdam ranas coniectas in fictile novum Iuncis configere, suemque earum , qui ita elluxerit, admist re vitis albae Iaerymana atque ita palpebras emendare. Quin priori in parte loci iliopetes et calamitas voeat, eaedem Dioso cori si li. 28. simpliciter sunt ranae viridos, quarum sanguis . evulsos, piIos repasti prohibeat. Sinailem succi malaetarum . colligenis punctura rationem ad poeula inficietula docent Sch lia Nicandreae Deinde mutaria dicere Plinitas arboream viridem ranam vix aliter potuit, nisi cum rana laeustri viri si loquacissima compartitam. Deinde psilothraim ex sanguine ranae parvae arboreae viridis fieri pose negat expertus Galenus de Ivledic. Pacult. X. s. iiiii antea de Comp. Medie. sec. loca M. 8. ipsum illud medicamentum ex Papia posuerat. Pergit Plinius s. a. ad sangminem sistendum quosdam es nerem adhibere ranae, quam Graeci calamiten vocent, quoniam inter arundines fruticesque vivat, minima omnium et viarississima. Sestieet rana nostra arta,rea viridis non solum a ,

state inter arborum folia degit, sed hieme etiam in aquis comisita latet ibique ova edit; unde vere non solum parentes ipsos sed pullos etiam ranarum viridium in aquis reperire inter amantsines licet, quae deinde in agros exspatiantur,' arundine que ipsas ascendunt, pluviasque voce laus clara praesagiunt . Manifesto hane intelligit Plinius sese..29. est, inquit, rana par.

Va arborem scandens atque ex ea vociferans.-Ηane scilicet eam

ob causam, a praesagiis pluviarum, vatem μαναν) graeci vinuariant, auctore Hesychio. Reliqua nomina graeca posui ad Scholia. Eandem at oream ranam Arato όλολυγόνα, Ciceroni medulam isses minui in Spec. I. Physiolog. p. a6.

305쪽

. . Addam ex Aetii cap. 56. admonitionem, si Dii ranam parvam imprudens deglutierit, eaque tormina tumorem que ventris creaverit, multam esse aquam bibendam , cum iam revoniatiar rana. Addit exemplum mulieris, quae tres ast Iabotas deeiutitos potis tribus vini meri cyathis evomuerit. Tandem ad interpretationem poetae redeo. V. 5TI. Πίμπρησι. Aelius e. S4. παρεπεται δὲ τοῖς λαβουσι πυρετος κοὐ πίμπρησι - ακρα, πο τε ἄσθματι κώδυσπνοίον συνέχευα ο λαβων. οἴδημα δὲ παρέπετα μετωχρότητος ἐπιτεταμμένηο πυεωδους κω Gόματος δυσωδία.

Diostorides pro febre et sequentibus verbis Aetii habet e. 3I. ἐπιφέρει οἴδημα σώματος μετ ώχρότητος ἐπιτεταμμενης, ῶς

δοκεῖν πυεω ἐοικέναι, δυσπνοεῖν τa καἰ δυσωδία όδωδέναι

σημα. sequuntur Paulus et Actuarius. Hi igitur verba communis auctoris, quae retinuisse videtur poeta, non de se-hre ealida et extremarum partium incensione cum Aetio interpretati sunt, sed de tumore membroriam et totius corporis. Vectum autem πίμπρησι significat utrilinque, in Getpartes enim combustae vel ambustae eorporis simul insari 'solent. v. 573. Καμψδες. In Medic. Cod. est: καθεψίοιο κοὐ Unde legendum esset καθεψείοιο. quae sciriptura mihi 'maidem exquisitior et ingenio Nicamiri gyananiatici et poetae dignior esse videtur. Aelius e. 54. πίσσαν μετ' οἴνου propinat, omissa carnium raninarum mentione. Contra Diose. in Para.

Plura remedia, velut ex testia sine habet Aetius eum Dioscoriis de II. 97. 32. s. I testudinis terrestris sam is contra serperitium omnium et araneorum et similium v nena auxiliatur. ubi veteres editiones ante. Hari uinum habent additum: et ranaom. quod locus Diosc. approbat et Uincemtius ao. c. I 73. Picem cum vino coquit Eutemius.

U. 37s. Σπλην. Male Editi multae in M. etsi vel in Seruiuis vulgatis rectam Iessionem agnoscere litabat ex interis. pretationes

306쪽

IN ALEXI PHARMAC A

σπλήν. Pro *lene Aetius e. 54. φρυνου λιμναδευ δίδου φαγεῖν. Dioscorides cum asseclis tacent de utroqiae, versio Cornarii verba allata omisit. Ranarum aquaticarum carnes itas eiam aceto, et hepar cum vino propinat eontra arane rum et seorpion uin venena noster infrii v. 623. vide notam. Aelian I7. I s. ex Timaeo, Heraclide, Ne te messicis tra-

rubetas ο φρύυαe duo jecinora habere, quorum alterum

interimat, alterum alterius remessium esse. Sed noster nune rana aquatica, non de rubeta loquitur. Eutemius nescio qua auctoritate niensuram oboli splenis portioni definit. V. s78. 'Oγ' αφθογγος. Haee ita repetiit Eutemius r. δέ γ ἐγεριο νων βατραχων, ὁ τοῖς Θαμνους ἐτιων τε θέρει, φωνην δὲ οὐκ ἔχων. Scilicet Καρ de aestate interpretatur. V. 579. Πύεοιο. Aetius c. 54. de phryno seu rubeta

κουφότερος. Dioscorides Nexiph. 3I. phryno aut rana pal stri . ingesta corporis tumorem sequi ait eum intenso pallore, qui buxi colorem imitetur; aecedere spirandi difficultatem et grauem halitum oras singultumque, atque interdum invitam geniturae profusionem. Eadem cum Dioscoride tradunt Pam, lus Ae 'neta et Actuarius. iXολόεν σ=όμα. Scholia interpretantur quasi legatur χολν Scilicet etiam versu Ia. χολόεν interpretanar glossa interi. G.

307쪽

ANIMADUERSIONES

μινότεροι.

ναῖκας αντικρυ τίθησιν. ἐλσθενουντων γαρ τῶν μορίων ἐλατ=ουμένων της σφων κατα φυσιν δυο. αμεως το σπέρμα προχωρεῖ ακΤως κω οὐ κατα λόγον. Ceterum Paris Θηλυτέροις. v. 584. Reine si in primum est in vino et vom tu. Diosc.

λου. Qim Dioscoride ubique faciunt Paulus Aemeta et Act-rius: horum igitur verba ponere nolui. 1 V. s 8a. Πιλ οις recte Cod. Med. Rice. pro πελαζεις. V. 586. Alterum remessium aptui Diosc. ita traditur rλουεα τε καθ' εκαέρο iμέραν. In Parab. distinctius: κωλουε ἐν πυριαρορίοις. quae de si is balneis interpretatiir C. Gesner. Aetius : ποον Η πυρωσας ἡ κλίβανον ἡ φουρνον κα

hecte igitur Eutecnius: κω ταο δι ό ρακων πίθου τε κακω. παθοῖντι πυρίαο πρόσφερε. scholia recte e ρετυρίαν appellant, ut jam supra annotari. Ἀναλθη. Ita Messe. cum Scholiis, quae tamen Ot vulgarern ιναλθη commemorant. V. 587. Θερμασσαο habent Medie. Ricear Lm s 88. De um calami et cyperi vide ad Scholia. A thas i ρίζαι - καλαμων, ἐν οἱ αυτοὶ φρυνοι νέμοντα, κόψας μεν οἴνου ὀίδου πώειν, ἡ της ἐκεῖσε φυομένης κυπέρου λ. β. μετ οἴνου. Unde apparet 0πετα h. l. esὸ ranas; et vorabulum Ol 4 fgnificare consuetam, propriam ranis uacum. Malo: lotur Lutemius: τρέφουσι ὀὲ τους καλαμους τούτους οἱ δω- τροι

308쪽

IN ALEXI PHARMACA. 28s

vροι .αντ- κω λιμνωnκ τόποι. mrba reliqua planῆ prae- 'teriit ranis. - ι Αὐε ρων. Vulgarem lemonem aυ ε ρων Scholia etiam memoram, quanquam ibi η ε ρολ scribitur, vaOd αὐχα ρων interpretantur. nisi forte potius αὐχμηρων filii olim scrip una, eustas glossi est ε ρων. Sed Collieum Paris et G. Iessionem sequuntur Seliolia et Elueenius, μεγαλ- interpretatus. Iutextu vitium corr. et scrib. ριζἔα κόψας. V. 589. Υπ ο τετραφε λίμν οἰκείν Cod. Goett. quam Iectionem fere praeseram. v. 59I. Corrig. φοοζωοιο. i iv. 59a. Postremum hoc remedium ita tradit Diose. tirn αυτον αναγκαζειν συντόνως περιπατεῖν κω τρέχειν δια

μοις χρωμενος. Aelius: αναγκαζεσθωσαν κω συντόνως π ριπατειν και τρεχειν , κω το ἐν αὐτοῖς ναρκωδες. ἐνεργεῖ,

νησjιν. quasi τρίβοιο st a verbo τρίβειν. Uemum κατατρύσαιο ea lena Seholia rei runt ad corporis Jejuni macilentiam etificiendam deambulatione et cursu frequenti. Sed consilium hoc alio spectare, ad pellendum scilicet corporis torporeis, monent medici laudau antea.

309쪽

-τν γαρ πρῶυν μὰν βαρύτητα προσ=ριβεται τασυὶ ποθεῖσα. Scribonius: Spuma argentea pota, *aana Graeci λι-qαργυρον dieiint, Ventris inseri gravitatem, inflammationein, postea dolorem cum Urinae istiselli exitur procedeme tem p re, coloris quidem quasi plumbei fiunt i praecipue haec deformitas cir ea laetem deprehem itur. Suppurant alitem plurimae Partes eorum. tibi Rhodiue recte nionuit legi debere

insationem.

V. 596. Πνευματ recte etiam Paris etsi in Edd. quibus..am et in Bandiniana est sine varietate πνευρα ν scriptum. Deineeps κατομφαλιον ωett. κατεμφάλιον Medic. Sed recte όμφάλιον Rice. et Paris Vulgo Oφάλιον. Scholiar βα-

ρος κατα τῆς κοιλίας, μετα την μέσ v αὐτην πνευματα βορβορί ντα ανειλεῖσθαι, τα δὲ μελη πιμπρασθω. Etueenius trπειτα που περὶ τα σπλαγχνα πνευματων τε κινησεις ἰσχυρας κω ηχους οιὸν δη τινας περὶ τον όμφαλον ἐργαζετω. Noster versu 287. καταπνίγοVσα δε πνευμα εντος ὐποβρομε ει, όλον δ' ἐνουλίσσετω ολαω. Sed h. I. legO ανειλησαντα. Hippocrates de vetere medicina T. I. p. 34.-δὲ φύσαν τε κω ανειληματα ἐνεργαζοντα ἐν τε σωματι π - Ιηκει ἐν μὲν τοῖσι κοίλοισι τε κω εὐρυχωρ σεσιν οIv κοιλίν τε κου Θώρηκι ψόφον τε και παταγον ἐμποιεῖν. ubi Galenus ανειληματα interpret

310쪽

τολολκν εἰή ὀβολους δυο. Dioscorides in Parab. myrrhae, obolos duo, Aetius rριώβολον. Diosc. in Alexipli. et cinn eo Paulus, plures eriam obolos ponit. Myrrham simpliciter no , minat rinribonitis. Glossi interi. O. τριων κοκκίων ό οβολός. Unde fortassis origo diversitatis est repetenda. , V. 6oa. 'Oρμίνθοιο M. R. -μίθοιο GOett. ore volo PMris . Scholia όρμώιον habent scriptum. Glossa interi. Goeu. μίθοιο aDος βοτανης. πισιν, φυλλα. Eute ius e κω γρμινον η βοτανη, υπέρικόν τε δ' το ἐν τοῖς ορεσι τρεφόμενον-. υσσώπου κλωναι. Diosc. υμίνου αγρίου σπέρμα, υσσωπον.

SEARCH

MENU NAVIGATION