Io Andr. Bosii Introductio generalis in notitiam rerumpublicarum orbis vniuersi accedunt eiusdem dissertationes de statu Europae quibus omnium eius imperiorum iuxta & imperantium numerus, religionis item, litterarum, bellique ac pacis ratio, qualis n

발행: 1676년

분량: 433페이지

출처: archive.org

분류:

121쪽

set, INTRODUCTIONIS IN NOTITIAM tationem admittimus, ut homines diuturnis laboribus occupatos nitosque detineret, sibique magnifico opere auctoritatem pararet,& munimentum tyrannidis conderet:

quod consilium et si linguarum confusio intervertit inihilo tamen secius paullo post a Ni mrodo, si vera sunt,quae vulgo dicuntur, Imperium Assyriacum primum inter magna orbis Imperia sundatum est.

His temporibus etsi plerique populi certis Imperiis

subiecti fuerint, verisimile tamen est, quosdam homines aut fuga tyrannidis,aut conscientia scelerum,sse perpetratorum, metuque poenarum, aut denique ob commodum aliquod consequendum, in si is asae solitudines confugis-s productaque numerosa sobole successu temporis in . tantum excreuisse numerum, ut tota gentes ferae, mela trociniis in siluis ac montibus viventes, reperirentur. Inde enim potius factum crediderim, ut plures nationes sine legibus ordine degerent, quam quod antiquissimi mortalium, ut nonnulli bmniarunt, in siluis Magris ferarum ac pecudum more vagati fuerint , arborumque frugibus' glandibus victitarint. Hae tamen gentes postea variis temporibus aliae vi subactae, devictaeque, aliae necessitate vivendi, vinculo religionis, ingeniorum similitudine, aliisque caussis, in certum ordinem coierunt, Vpersectum ciuitatis statum constituere coeperunt, adeo ut hodie vixi tibi, quam in America forsan,4 quidem interiori, terrisque incognitis, aliquam hominum multitudinem ab que legibus Mordine viventes reperias, eoque lioc saeculo vix ulla Imperia immediate oriri posse. g. XU. Haec deprima Imperiorum origine, quorum summa

huc redit Idmpeii cum o ainia, tum antiquissima illa, ab

122쪽

RrRVM pvBLICA v CAP v X. 3 institutione diuina esse,ac a Deo ipso non solum concesse, permissa, approbata, sed etiam in falutem humani generis ordinata, praecepta Mi Prima omnium ex IureNaturae, hoc est, potestate parentum in liberos profluxisse, formanisque suam desumtisse, eo quidem modo, ut certis gradibus ά progressionibus minorum societatum ad maiores prodisierint III Eorum, quae postea successerunt, pleraquGa necessitate ortum habere. Nam aucto hominum numero, cum omnibus sustentandis ditiones istae non sum. cerent, alii alias atque alias sedes quaerere coacti sunt:

IV Illa Imperia principio parua admodum fuisse , quod unusquisque in finibus sibi constituendis non ambitionis,

avaritiae aut voluptatuna, sed unice suae suorumque necessitatis rationem haberet postea tamen superbia, mutuis iniuriis,dominandi cupiditate, avaritia,aliorum Imperia in uasa atque subacta, atque ita factum,ut plura in unum coisalescerent , Ex his rursus cum nonnulli metu tyrannidis, aliasque ob caussas secederent, rursusque coirent,alia

noua Imperia enata esse.

His Impetaorum caussis non male sequentes addi possunt I Dissensiones&iniuriae domesticae, ob quas acci- dit, ut morta Ieseiusdem familiae in factiones diuisi, discederent in partes, agro suevi dominia, quibus antea communiter fruebantur diuiderent. Qui factum est, ut singulae partes propria iurisdictione ac Ii perio uterentur: 1 Iniuriae ab aliis acceptae ac quas promtius commodiusque repellendas plures familiae in unum corpus coluere: III Metus a potentioribus, qui itideua plures coniunxit, ciuilemque societatem inire coegit IV opum mi quo diuitiarum studium V Spes consilio de ope mutua res suas

custodiendi atque tuendi VI Mobilitas vulgi,quae supre-Mo mae

123쪽

ρ INTgonvcra OM IN NOTITIAM mae cuiusdam potestatis miserio constringenda fuit VII Quod priuati suis etiam rebus male uterentur : nam ideo rebus humanis conducibile visum est, si modus proprii sapriuatis rebus utendi hominibus praescit beretur.

XVII.

Falsum autem est, partim Historiae, partim Se ratio. ni repugnat, Imperia prima legitima non esse, etsi non ra. tione caussae primae, tamen respectu immediatarum caus-ι, a. a. sarum, sed violentum initium babuisse, seu vi coaluista, e. n. quod visum Bodino. Neque colligere licet a Legum origine ad ipsum Imperiorum ortum, ut Arni saeus prolix I. Ret Pat ostendit. Falsum II, imperia tantum esse instituta in re

c. I S. III

medium corruptae naturae. Nam etiam in statu integrita, tis, ut supra diximus, quoddam Imperiorum genus obtinuisset. Falsum IlI, Imperia tantummodo necessitatis l. e. s. I. bene vivendi caussa primitus constituta esse, de quibus, πω, videatur Arnisaeus. Falsum IV, Imperia esse tantum a Deo&Iure Natulae suadente, siue permissiue approbatiue, aut tacito Dei iussu, non autem praecepto ut volebat Fer d. ι. I p.ro Vasquius,notatus consulatus a Uaeclero a IQuo etiarrias 'P . inclinare videtur Grotius b)4 Lampadius qui non DEI

alta praecepto, sed sponte, conscientia infirmitatis suae, homi-P. .m. nes in societatem coluisse volunt. Fallum V, homines in i .

. Tab, ii iii campis & siluis pecudum instar vagatos, postea per Ram. Geνm eloquentiam ad societatem ciuilem perductos esse Fal-ρ sum denique VI, quasdam gentes primitus vixisse sine ullo imperio Mordine. Neque idcirco Imperium non habuisse censendi sunt, quod urbes lagos non inhabitarint. Nam Germani eteres, cum Principes sileges, atqu commimem Rempublicam haberent per multa tamen insula separatim Min singulis tuguriolis habitarunt. CA

124쪽

Mediata Imperiorum origo est ex aliis , iisque Sel

permanetibus f vel ereuntibus. An mutatafirma regiminis, nouum Imperium nascatur' i sipopulus loco migrauerit patithmites peri rotulerit an Spopulis illauievariarum nationum mutatus fuerit 'Ἀπο-

theses de Imperiispropriesic dictu repetira s

accommodata. SLcunda siue mediata Imperiorum origo duorum est generum, vel enim permanent perdurant ea imperia, e quibus alia atque noua oriuntur,vel ortis nouis totuluntur atque intereunt. g. II. Prius his fere modis contingere let: I Cum ex alio qua gente, ob abundantium hominum , locorumque angustiam aut paucitatem eorum,quae ad vitam tolerandam sunt necessaria, vel etiam ob tyrannidem Imperanti tim, discordias ciuiles, metum hostis potentioris sibi imminentis, aliasque caussas aliqua multitudo hominum relicto solo patrio, nouas sedes quaerit, ibique nouum Imperium fundat. Quod olim creberrime factum , ac plerisque magnis Imperiis nostri proximique temporis oritim deindisne, historiae docental Cum exercitus ex una pluribus que gentibus aut etiam a variorum populorum colluui conflatus, sub uno pluribusque Ducibus, parte aliqua te raeoccupata sibi Imperium conuit, ab eo , cuius antea

para

125쪽

05 INTRO Duc TIONI IN NOTITI IMpars fuerat distinctum, nec ullius Imperio obnoxium, id quod similiter aliquoties factum legimus tali Cum col. luvies variorum hominum e diuersis Imperiis profugorum Duci cuidam se ad sociat,eiusque ductu nouam Rem p. constituit, ut factum sub Romulo Romani impetat fundatore M Cum multitudo aliqua classe profecta, in alias

oras sponte aut tempestate delata, vi armata, vel consentientibus, qui eas regiones tenent, tractum aliquem terrarum ita occupat , ut libere neque alterius potestati obnoxia vivat, qua ratione Troianorum Impetia in Italia

prodierunt. V Cum aliquae ciuitates aut Principes, qui antea magno cuidam Imperio subiecla, post ab illius potestate eximuntur, ac in plenam libertatem sese adserentes, a corpore suo veluti diuelluntur, Ieparatim corpus constituunt idque vel armata manu, vel certa pecuniae summa persoluta, vel denique ex gratia singulari, ac propter operam Imperantibus aut imperio fideliter nauatam. Ad istam rationem pleraeque prouinciae Europaea Imperio Germanico, Asiaticae &Africanae a Romano,veteri sciliocet,auulsae sunt. Est etiam, cum id sola desectione fit, sine bello, aut etiam certa transactione. Priori modo Lusitania cum annexis prouinciis ab Imperio Hispanico Tosteriori nuper Prussia Ducalis a regno Poloniae, Ducatus Stes uicensis a regno Daniae, utroque quaedam Respublicae Helveticae ab imperio nostro Germanico auulsae,noua Imperia constituerunt.

g. III. His omnibus modis nil amplius Imperiis, iam antes

constitutis, decedit, quam multitudo aliqua hominutata, aut quaedam vites prouinciaeque Imperia vero idcirco, Sceadem quidem, quae antea fuerunt, esse non desinunt.

At iis modis, qui sequuntur, pristina Imperia aut omni

126쪽

no aut saltem secundum speciem, siue rationem corporis, ut Grotius loquitur, pereunt Malia esse incipiunt. Sci. III LR Nlicra: I, cum, quae una ciuitas fuerat, ob discordias mutuas, e ix stualia sue caussas vel sponte, mutuo consensu, vel vi belli. cadissoluitur,min diuersias partesdiuiditur,quarum singulae potestate summa sunt praeditae citi factum est a ue- cessoribus Alexandri Magni, in regno Macedonico II, Cum unum regnum aut principatus, ob pluralitatemheredum succedentium in diuersa regna ac principatus,quorum nullum ab alterius arbitrio dependet, dispescitur. Quae olim frequentissima ratio suit, hodie vero praecaue tur, siue legibus regnorum fundamentalibus, siue ultima voluntate regnantium ne cum diuisione Principatus vis atque potentia Imperii dissoluatur HII, Cum duo pluresve populi ac ciuitates ita uniuntur, ut in unum corpus communionemque Imperii transeant : IV, Gum populus, qui ob pestilentiam, seditionem, similesque caussas discesserat, aut vi ita fuerat distractus, ut rursus in idem corpus eandemque formam coire nequeati quod interdum bellis fieri solet aut totus, aut aliqua sui parte in nomuas leges, novamque regiminis formam coit.

Secundum Aristotelem tum quoque nouum Impe rium nasci dicendum est, cum ciuitas formam regiminis

mutat, ac v. g. regnum inaristocratiam, haec in popularem statum migrat. Nam , si quidem communio quaedam ciuitas est, inquit, ci/m ciuitas diuersa redditur Recte, Res- IUω.e.1. sub variatur iecessarium esse utique videtur, c ciuitatem non esse eandem, quemadmodum, sorum quandoquet, quidem comicum , quandoque autem tra cum duersum

lem sequitur&Feldenius Contra Grocius b negat, refer.

127쪽

IM TR ODvCTI OMI IN NOTITIAM re, quomodo gubernetur ciuitas regione,an plurium,an multitudinis Imperio eundem enim esse populum Rom. sub regi Mis, Conlulibus Imperatoribus. Immo etiam

si plenissimo iure regnetur, populum eundem fore, qui antea erat, cum sui iuris esset , dummodo Rex et radit, ut caput istius populi,non ut caput alterius populi. Nam Imperium, quod in Rege est, ut in capite, manet in populo, ut in toto, cuius pars est caput. Quam sententiam ρ ri, sequitur & Auctor rure Iulcusciatis Addatur Boec Ie-ι I. .. . rus, Icuius iudicio ciuitas, ut eadem sit, non debet Mo- ην civit. narcitiae,Aristocratiae,&sic deinceps, seris sentiali formae, V VI id est, ordini imperandi&patendi, siue Imperio siue Maiestati, nondum ita consideratae, ut in uno pluribus exi. stit; quod ad formas accidentales pertinet. Et certe nisi verior est haec sententia, tutior saltem .instituto nostro accommodatior est Nam cum plerorumque Imperiorum regimen paullatim & veluti insensibiliter mutetur, si tum alia facta dicenda sunt, initium cuiusque interitus exacte definiri non poterunt. Sed neque tum nouum Imperium oritur, si loco mi. grauit populus, siue sponte ob inediam aut alia mala, siue coactu si modo species corporis permaneat, neque dissoluatur communio iurium uinum, quibus populus&Ciuitas ita continebatur quod tamen de toto populo aliquo accipiendum est. Nam si pars eius,etsi magna, immo Potentissima, alio se transferat, nouum Imperium oriri supra diximus.Quanquam non facile inuenietur exemplum ciuitatis pIuribus nationibus,urbibus aut pagis constantis, quae tota proprio auspicio, arbitrioque alio concesserit, ut recte a Meclero annotatum.

128쪽

Multo minus noua orietur ciuitas, si contrahatur aut c. p. 33. amplificetur locus, aut disiungatur interuallii quemadmodum nec, si sedes Imperii alio transferatur. Quamquam hoc posterius haud raro via aut omen fuerit noui Imperii. f. VII.

Postremo, neque tum nouum , a priori dirier misImperium oritur, cum populus aliquis variarum natio. num illuvie corriimpitur, c splendorem potentiam ,

mores aeseges pristinas amisit , Quare, quod Piso, apud

Tacitum, Athenienses sui temporis, non Achenienses tot AE HIIa si bus exstinctos , sed colluuiem nationum haberi s .f.LE. vult, in eo caussae inseruit, atque odio locum dat Ossen. II.

sus enim erat,vi Tacitus mox subiicit, propria quoquo ira, quia Theophilum quendam, Areopagitarum iudicio falsii damnatum, precibus suis non concederent. g. VIII. Ex iis,quae superius diximus, apparet, etiam aliis qui eo mhusdam casibus non statim oriri nouum , aut aliud Impe DXIM.tium,etsi id cuidam primo intuitu videri queat vi I, quando ciuitas aliqua, Principatus, Comitatus, aut Dynastia fit liber Imperii Germanici Status HI, Cum plura regna, L m. aut Principatus, commune aliquod caput, scilicet Reger

unum,adipiscuntur, ita tamen, ut neutrum ab alterius arbitrio pendeat : III, Cum diuersa imperia arcto eder Va in unum systema coalescunt IV, Cum coloniae deducun diiuntur,quae agnoscunt Imperium urbis aut Reipub matricis: V, Cum duo Imperia foedus inaequale inter se coeunt, aut L m. alterum alterius patrocinio se permittit VI, Quando ali. cui conferturpata, aut prouincia imperii alicuius in seu

dum ita ut is pro arbitrio possit regere, nec in administra- ι tio.

129쪽

io INTRODvCTIONIS IN NOTITIAM tione illius ullo modo dependeat conferente, nec subditus sit illius Idem existimandum est VII de Imperiis a sorma recta in prauam siue corruptam,v.g. regno in tyrannidem,Aristocratia in Oligarchiam aut corrupta in rectam, ut e tyrannide in Aristocratiam aut Democratiam transeuntibus. Itemque VIII,quando duo aut tres uni alicui Imperio, diuisis inter se prouinciis eius, una praesunt, idque communi nomine administrant, ut factum a Diocletiano,&Maximiano, filiis Constantini M.&zDenique X, si pars aliqua Imperii rebellet, Mad tempusRegis sui Imperio se subtrahat.

Incrementa Imperiorum eueniunt De quoad

amplitudinem , - quoad potentiam re opes. De incrementisscriptore S iemarisi e pari ri

culares.

IN ementa periorum voco,cum ditionibus4 amplitudine provinciarum,aut etiam opibus potentia augentur crescunt. Pleraque enim Imperia sub ortum tuum angustis admodum limitibus conti inentur, potentiaque Ropibus parum valen. sed successu temporis viribus atque prouinciarum numero augentur, in magna saepta Imperia evadunt, idque variis modis ac titulis, quorum , praecipuos breuiter recensebimus. f. II. Ditionum amphirudo a graur, cum prIstino territorio nouae regiones , prouinciae dominia urbesque accedunt. Id quod his sere ira odis euenire solet I vi besiis cutii

130쪽

RsχvMpv3LI AMNAEAp V XII. adicum hostium siue quaesitorum, siue sponte se offerenti urin, ditiones, victis illis , in victoris potestatem, siue inuitis prioribus Dominis, siue per transactionem pacificam transeunt: II,Spontaneasdu'ctione, cum se de sensionis gratia potentiori dedit aut subiicit ciuitas, siue status aliquis Inferior, quod videat alia ratione incolumitatem suam se

tueri non posse; quod interdum fieri Grotius docet. III. ALi-j α

trimoniis cum aliis Principibus,vel eorum liberis, fratribus aut sororibus, aut cognatis contractis: qua ratione Gallica Drenter. potissimum austriaca potentia creuit IV, Coniunctione,

cum alterius Imperii Princeps in Regem electus, suas ditiones cum eo Imperio, cuius Rex fit, coniungit vera unitate, eidemque,ut vulgo loquuntur, incorporat sic per agel- Ionem Ducem Lithuanta, a PolonisRegem electum, Lithu-ania poloniae accessit Ara tion' cum ciuitas, aut Princeps, pecunia ad res gerendas tuendumque statum suum indigens, partem ditionum suarum alteri vendit. Cui ratio isti assinis est oppignoratio, qua, quae in alierius Principis aut Reipublicae potestatem transeunt, ditiones aut urbes, vix unquam ad Dominum suum redire solent, id agentibus creditoribus, ut semper aut impediatur debitor, nocreditam pecuniam possit reddere, aut sibi praetextus tria promptu sint, cur restitutionem differant , aliquando&ipsorum oppignorantium voluntate suspensa restitutione: VI, Occupatione , cum in nouas regiones vel derelictas,aut incolis vacuas, quales hodieque plures in Africae, Asiae Ameticae insulis reperiuntur iel ab aliis habitatas, pulsissessoribus antiqui , coloniae deducuntur i qui modus olim Atheniensium &Lacedaemoniorum, hoc& superioribus saeculis Hispanorum , Lusitanorum , Anglorum&Belgarum potentiam plurimum promouit, certe vires Hispanicas potissimum sustentat Nil,scra ilia secta Deo;

SEARCH

MENU NAVIGATION