장음표시 사용
271쪽
1 INTRODvCTIONI IN NOTITIAM ma potestate opus fuit. Ialtem ad Iudicum tempora res ista nihil facit, cum ad regium statum pertineat. f. LVIlI. Contra alii sub iudicibus Monarchiam viguisse volunt. Nam Iosephus non modo lib. XXcap. VIII, ut iam diximus, interAristo craticam Ebraeorum RegiamRempub.
Monarctas interponit i sed etiam I. XI c. I diserte scribit, Ebraeis ante Regespraefuisse cum imperio, qui Ludires ου--narchae dicerentur aer hanc regiminis formam quingentis amplius annis obtinuiseps mortem Moysis c Iesum Impe- Α' ratorem Atque hoc & Bellarminus & Pontificiorum alii affrmant. Sed Bellarmini sententiam Arnisaeus valido confutauit. Qui tamen fortasse non satis provide largi. tur, Lephtham cibimeleuum paucos alios, quiseuo marte patrocinium oppress populi su perunt, reges fuisse. Uerum fac, fuisse reges nobis satis est, si non omnes Iudices Reges, nec status Reipublicae Iudaicae ante Saulem regius fuit.
g. LIX. Quod autem Iosephi loca attinet, iis Palia eiusdem
opponimus, qui hu nunc Theocratiam , nunc Aristo cratiam apud Ebraeos obtinuisse ait: deinde non dici inuis taiudices Monarchas, sed ita dictos; idque fortasse desumis sit e Ludi VILLAE XVIII, r. XXI, . ubi nusius in prae Rex fuisse dicitur. Postremo Μονοιμου vox non semper summam regiamque potestatem, sed interdum merum principatum aut praeeminentiam, vel potestatem extraord, nariam designat. Nam& Syllam μοναμησα Σῖς ωμα si cs V. hoc est, monarcham Romanorum fuisse, Strabo scribit, cum tamen non nisi Dictator fuerit: qualis ferea iudicum
horum potestas fuisse videtur Episcopos aliquando Monarchame Episcopatum Monarchiam dictam Casau bo-
272쪽
RExvM VALI ARVM CAP. XXX. 4 nus annotauit Nempe sicut α Mom quandoque dicunis tur, qui summo imperio non gaudent,ita &Μοναρμοι, peris mittente hoc primitiuεe vocis proprietate, quae quodcunoque imperium designat. I. LX. At Moyses tamen, ut aiunt monaresa e re uiri te enim pariter Bella inusin alii censent. Verum his L. quoque iam ab Arnisaeo responsum est. Neque iuuat eos l. Q. quod Dem. TVLy.ε a Philone lib. III de vita Moysis, Rex vocatur. Nam Regis nomine, si quidem de Moyse hele sermo est, jam alii Saulem denotari volunt in loco Deuteronomii, quemadmodum an iis,quae e libro Iudi cum paullo ante laudauimus, intelligi videri Gubernato. . rem & Ducem quemlibet,Bertramus recte monuit. No- ri . . runt enim linguae Ebraicae perit quam late vocis 'o quae regem designat, usus pateat. Etiam Nicephorus de Moy- Rr, c
αημαιω. Et tamen moxaddit, Saul primum in regem
I. LXI. Quod Philonem attinet, is non modo iam Moyse regem vocat, cum ait,se ostendisse, ou fuisse optimum
regem, legislatorem esponti cem sed etiam,principiis libri II eiusdem operis,ei tribuit δυναμιν βασIλικώ, oediuina prouidentia regem, legislatorem pontificem pro Mea actum ait. Et liAI scribit, quodMyses regnum Au tireliquisset, eum esset nepos regius, idcirco DEO 'visium es populosioris meliorMquegentiae regnum ei reponere. Sed eum hyperbolice locutum esse, vel ex eo apparet, quod eundem Moysen Pontificem quoque dacerdotem faciat: quorum tamen neutrum, si proprie voces illas accipias,Moysi
conuenit. Quod si maxime Regem proprie dictum fuis-Ηhri se
273쪽
se existimasset, magis tamen est, ut sacris litteris Iose-Pho, quam Philoni, credanius.
g. LXII. Ceterum Iosephus, .recentiores aliqui Theocratiam non fuisse aliquam e tribus Reipub speciebus,aut genus quoddam Monarchiae sed plane diuersum a reliquis omnibus Reipublicae genus constitui debere existimant. Alii nequidem locum ei inter species Rerumpub relinquunt, quod diuina, non humana sit. Utrique sine caussa. Nam cum sit ciuile unius imperium in ciuitate, res eius regio ac ciuili modo administrantis, cur pro Repu-hlica & regno haberi nequeat, caussam non video. Praeterea si verum est, differentiam erumpub sumi a numero imperantium in peculiaris species Theocratia est , di uersus quoque a reliquis numerus est , aut non omnes Respublicae numero imperantium a formis reliquis distin. guentur. I. LXIII.
Porro non tantum in populo Israelitico sub Moyse, Iosua,& Iudicum tempore, sed etiam ante diluuium inter fideles , Caliquandiu post diluuium in Sem posteris videri obtinuisse, alibi diximus. Neque diuersia
videtur ratio imperii Abrahami aliorumque Patriarcha-M-ν. WWrum. Quanquam enim Arnis aeus negat , Noachi fi- . ,. 'si' hoc patriarchas Rempublicam habuisse , sed tanturnia, magnos Patresfamilias fuisse attamen cum sui iuris, nul. liusque hominis arbitrio obnoxii, sed, ut ipse Arni satus posteriore loco fatetur, soli DEO subiectae fuerint, ac supremum ius belli vitaeque ac necis exercuerinta non est, cur ciuitatis Reipublicae nomen coetibus, quibus prae
Simile quid regimini Theocratico, Lin Regno Chri
274쪽
χΕχvMpvBLICARvM CAP. XXX. et ssti spirituali, siue Republica Ecclesiastica, licet obseruare . Nam ibi Christus monarcha , per ministros suos omnia gubernat, ipse, nec ullum Ecclesiae regem aut principem visibilem agnoscit. Id quod passim Thcologi Pro
testantium ostendunt, cum disputant aduersus monarchiam Papalem. Neque negat ipse Bellarminus solum cis I ri min. sum totius Ecclesi ae Regem absolutum S tiberum esse se stantummodo ministrum primarium ii carium siue Pro- regem eius in his terris unum esse debere contendit.
Boxhornius videtur existimasse, hanc formam regiminis etiam sub regibus Israelis & Iudae ac deinceps, s quedum Iudaei informam prouinciae redigerentur, obtinuisse, id enim prae se ferunt, quae lib. II Ins Polit cap. g. VI π VII de hac Republica tradit Sed hoc falsum ess , duo euincunt Vnum, quod DE US diserte ait Israeli seritas Regem poscentes se, Ne regnare ver eos , abieris . , Alterum, quod iidem petiisse dicuntur eiusmodi Regem, i i , qualem uniuersegentes haberent. At omnes reliquarum 'gentium reges summa potestate cidia erunt praedui. a. Iem igitur&Israelitae ab illo tempore habuerunt ac proinde non DEVS ipse, ut antea, eorum rex fuit. f. LXVI. Atque haec de Statu Monarchico Diuino dicta sunto. Humanus, ut iam supra diximus, est, in quo unus homo solus supremo imperio potitur. De hoc passim prolixe Scriptores politici inter quos accuratione& diligentia praecellunt Arnicaeus Releia Potit. lib. IIcap. II, III, IV, dom doctrina Politica hi Πωp. IX. Besoldus in discursu peculiari de Monarchia, s nopsi Polit tib. I, cap. Iris V, m GPegio Politico Classi I, Hs Vc VI, Hei derus in D mare Philosophiae Politiω cap. VI Gregorius Tolosanus lib. V
275쪽
146 INTRODuc TIONI IN NOTITIAM de Republica .acap. Lada Uvsque, Bodinus lib.II de Re ιμι ea αII, III, IV Conzenius lib. I; Polit e XVI&xYI, caeci Ex his igitur petet, qui plura de hoc argumento atque ac reliquis speciebus supra recensitis desiderat. Nobis iam ad alia transeundum est.
g. LXVII. Ratione modi perueniendi ad Imperium, alia Imperia successiva, alia electitia sunt. . Quae disserentia potissimum in Regnis obtinet ue ac in specie in monarchiis regalibus siue principatibus. Nam in dominatibus ple-Le. risque, ut Tacitus ait, certa Dominorum domus, ceteri
ferui. Et in uniuersum succedendi ratio in se quodammodo herilior est. Nainam autem modus praeserendus sit, diu disputatum est inter politicos, tractauitque id argu mentum non vulgari industria Barcia ius ahCui Arni satus
s ' addi notest. lx Nobis pauca notasse sum ciat. Scilicet ev. IX. I, argumenta pro electione plerumque specioliora , philosophiae accommodati oralpro succesione usuid tranquillitati Reipub aptiora esses II, Successionem vel inde plurimum commer i , quod pleraeque gentes eam pra tulerunt, idque successu felici: III, etiam ideo plerosque Politicos fauere successioni, quod in usu vitae non sint sequenda speciosissima, sed certissima sit uti sima IV, Dis- sputationum hypotheses non esse importune ad exempla accommodanda quod a quibusdam tum ridicule, tum periculose factum est. Nam in his talibus utilitas Reipub.
suprema regula est.. Rideretque haud dubie politicus
quos aduersus leges ac mores suae Reipub ambitiosius in contrariam sententiam philosophantes audiret :U, Nihilo minus interdum ab imperantibus Elinionem vocari quae: 'ρ reuera successio est. Exemplo Tiberius est, qui cum re- cap. XV uera succederet Augusto, tamen vocari eligique voluit. simi
276쪽
RERUM pvBLICARUM CAP. XXX. 24 Similiter Galba cum Pisonem adoptaret, Caesaremque faceret, electionem vocat, quae nihil aliud, quam successio erat. Quae tamen obseruatio non est eo usque extendenda, ut si electio in una familia libere continuetur; quod ab aliquot annis in Germania, Dania, Polonia factum dicatur reuera successio esse.
Porro successionum materia late diffusa,multis quo varietatibus implicita est, eoque merito inter nobilissimas partes iuris politici refertur Plerasque quaestiones diligenter adnotarunt Grotius a Se longe diffusius Arni-Mlib. II satus byac Besoldus.c,Valde illustrabit hanc materiam te ctio historica, notitiaque morum legumque, quibus una in bII Re- quaeque Respub. utitur, tum famosiores controuersiae, quaesis ρ sit
. Penes quem sit summa potestas in quaque Republica, non aliunde melius, quam ex iuribus maiestatis, uti vocantur, eorumque possessione Mexercitio cognosci pol est. Nam ab his ad ipsam maiestatem, vicissim ab illa ad haec perpetua est politicorum collectiori adeo ut qui cuncta maiestatis iura possidet, atque proprio nomino,
nec precario exercet, penes eum solum recte dicatur esse potestas summa contra, qui uno alterove destituitur,penes eum neque summa potestas residere dici queat. Quamquam haec regula non unam cautionem admittit, ut postea apparebit. Iura vero maiestatis bene ita ne ad mentem veterum reique ipsius naturam sic uniuersim partitur Grotius,ut alia maiestis exerceat per se, ali/pς - , , adminiltros. Per se quidem, condendo tollendoque e p .,. irgui tam circa sacra, quam profana, tum singulares,siu num, Laetio a
277쪽
1 8 Iur RoDVeTIONI IN NOTlTIAM actiones siue res dirigendo quo pertinent Ius Belli, Pacis, Foederum, Vectigalium, Dominium eminens Iurisdictio. Per alios autem, magistratus, legatos alios quo curatores ordinando. Ad haec enim iura omnia illa reduci possunt, quae vulgo paene in infinitum multiplicari, in maiora ac minora diuidi solent. Haec igitur omnia, qui possit dent, iis iure plena maiestas tribuitur, liue unus, siue plures sint , qui vero partem eorum habent, proprioquo nomine exercent, solummodo participant de summa potestate,&mixti imperii indicium praebent.
f. a X. Atque ista in thesi. generali conceptu satis tuto
facile definiri possunt. Sed cum ad hypotliesin descenditur, cum in rem praesentem veniendum est, paucissimi sunt, qui cognatas species modosque discernere, ac soli de definire audeant, quis huius illiusve ciuitatis sit status, quae regiminis forma cum vix ulla sit Respub quae non variis simulacris Minuolucris status sui iura Marcana, ta2- quam rem sacram, palli et atque obtegat. Quod praesertim in mistis formis contingere solet, siue reuera , siue apparenter sint tales. Nam in apparenti temperatura saepe quae admista sunt,ueri temperamenti specie messiciunt in vera autem magis adhuc implicatur quaestio, quae primo intuitu facilis Mobuiae definitionis esse videbatur. D
ι--sert utroque genere quaedam Boeclerus notauit. Nos in rear
δες - , i duc dissicili,quantum licet,regulas&cautiones aliquot adferemus, quibus tum negocium dignoscendi Rempub. dirigi, crebraeque in eo aberrationes saltem aliqua praeca
LXXI. Primo igitur cauendum, ne vocabulorum ambiguietate .loquendi consuetudine decipiamur quae haud ra
278쪽
ro in re dis si mili eadem, in simili diuersa ess, Multum heic mori recepto, quo Miam prudentes raro discedunt, multum splendori& auctoritati imperantium, aut etiam
ipsius imperii multum denique simulacrita sophismatis tribui solet. Itaque fit, ut nonnulli principes augusto
Regis titulo utantur, cum tamen non nisi parte maiestatis, eaque nonnunquam perexigua, saepe etiam nulla sint praediti Vetera exempla habentur apud GrOtium rem centiora passim sunt obuia. Contra alii, cum plena ab I. B.sp.Lrsolutaque potestate gaudeant,Regis tamen appelIatione ,-- -- prudenter abstinent, conscii eius , quod a Cosmo AO- rentino dici solitum ferunt, .r Pn Prencipe non conuisne am bis teccinenea de tuos opra gli altri ma che deue contemtasHE ofaneta inice deIlisolo, id est, non conuenire Principi, is titulorumpra aliis excinentiam ambiat, sedi vicem titulipotentia contentum esse debere. Alii sub ipsa summae Iibertatis specie liberrime dominantur. Rursus Democratiae nomen quaedam Respublicae praeferunt, cum tamen, prudentum iudicio, vix usquam hodie pura D mocratia reperiatur, immo nulla facile consistere queat, nisi optimatum auctoritate attemperetur. Et in uniuerinsum mistae Respublicae, ut etiam supra monuimus, semper unius simplicis appellationem retinent. Denique mutata Rep. plerumque vetera nomina ,saltem ad tempus,re
g. LXXII. Quod de nominibus, quibus formae rerumpubliearum exprimi solent, diximus, id etiam de titulis elogiis, insignibus,&similibus honorum inanibus, ut Tacitus vocat existimari debet: nam, ut idem Grolius obseruat, Le.
insignia regiae majestatis,etiam in liberis quibusdam ciuitatibus, principibus tribui solent. Contra alii, etsi regia
279쪽
INTRODUCTIONI IN NOTITIAM sint potestate, insignibus regiis abstinent, ut magnus Dux Etruriae,&c. Quare neque hinc de statu Reipub. iudicandum est. Adde, quo multi Principes titulos regnorum&ditionum, quas minime possident, vel ea caussareti. nent, ne ius suum praescriptione aliqua perdant.
g. LXXIII. Neque scriptoribus aut ministris Principum aerum publicarum, etiamsi peritis, semper hac in re fides habenda est. Subinde enim reperias qui deforma Reipub.
sua sic in publicum disserant, quemadmodum utilitas in perantium ac ratio status, vel etiam propensiones 4rictus sui suadent. Sic hodie inter arcana plerarum qu magnarum aularum est, iactare absolutam imperii potestitem, etiam earum,quarum imperia reuera aliquid Aristo cratiae admistum habent. Sunt etiam, qui magno conatu ad rempub suam eam regiminis sormam accommodare student, quam ipsi optimam censent. Alii soluirta philosophandi aut ingenii ostentandi caussa falsum regimen fingunt. Denique nonnulli pro ratione instituti
interdum ad altera nutantum partem respicientes, sic ean nominant, ut interim non excludant alteram, quam non
nominant praesertim cum non ex instituto, sed obiterrialia occasione de forma. huius aut illius reipubloquuntur. Minime vero omnium Poetis& Oratoribus fidendum est, qui saepe figuris indulgent, prout studiis a Dfectibus, fame, auaritia, beneficiis, diuersoque proposito seruntur, imperantium potestatem nunc extollunt,
f. LXXIV. Sed neque ex sol mulis modisque tam loquendi, quam ag ndi, in Edrctis Pactonibus.Instrumentis negotiis publicis adhibet obseruarique solitis,praecis potestatis
280쪽
RrnvMpVBLICARUM C p. XXX. . nplenitudo aut coarctatio colligi debet. Interdum enim cum ipso tractatu Reipub inualuerunt certar sormulat modique agendi ac loquendi, quibus non describitur, sed figura exteriore tegitur ciuitatis disciplina, uti Boeclerus loquitur. Quod a quibusdam in controuersia de statu 2 ροὐ
hodierni imperii Germanici neglectum, non unum erro p./. rem peperit. Atque huc pertinent simulacra imperio. rum, quibus alia regiminis forma fingitur, quam reuera obtinet de quibus toto libro VI Arcanori suorum agit Clap marius. Haec nisi ab ipsa vicini perii accurate quis discernat, facile oborietur error indignoscerda republica occupato. Praesertim in imperiis nuper immutatis aut bello subactis,in quibus plerumque formulae veteres, magistratus veteres,&alia,quae admodum agendi pertinent, relinqui solent , quanquam nullum est imperium, saltem inter cultiores gentes,cui non sint sua simulacra Mi
Quinto non est respiciendum, γινομων, sed, δέον hoc est, non quid de facto fiat, sed quid secundum leges instituta Reipub fieri debeat. Euenit enim quandoque, quod etiam Aristoteles annotauit, ut ciuitas V δε νομουοὶ ροβι, aliam formam obtineat, quam quae ηαν ἀμ ν τά ἡ: , id est. ecundum usumin administiationem apparet: pra sertim quando contentionibus&dissidiis internis sic obscuratur facies rei ut vix perspici agnoscique possit,quod in repub Cretensium idem Aristoteles animaduertit, aut Aram cum respublica nuper statum mutauit Sed & extra ho, t/ὸ ea sus,4 in tranquilla republica recte Bodinus,4 cum eo M. plerique moderni scriptores politici saniores, statur ο ι1. ipsum ab administratione distinguendum esse monent.