장음표시 사용
71쪽
4 INTRODUCTIONI 3N NOTITIAM sidiumque Gallicum in urbem Monaconis recepisset t. VII.transactionis,inter dictum Principem&Regem Galliae anno eodem,die VIII. IuIii,peronae initae, cautum est, ut Maiestas Christianissima relinquatPrincipem in sua liber tate,& supremo iure Monaconis, Mantoni supebrunae, adeo ut praesidium illud regium, aut ullus alius ipsum n turbet, nec sese ingerat unquam in ea,quae spectant supremum ius terrae & marisci minus etiam, quae gubernatio nis rationem, iustitiam populis ipsius administrandam,&administrationem bonorum eius spectant : sed solummodo curet prasidium illud, ut locum tueatur. Et art. l. vi Rex conseruetPrincipem,&omnes hereditarios illius successores in eodem iure supremo&libertate, in qua inuenientur,inque omnibus priuilegiis suis, iuribusque ma- terrae,& in quaque alia iurisdictione eius,sico pertinentibus, quocunque demum modo. Et cum Belgae sce
derati superiori bello Hispano Belgico Rhenobergae, Ve-
saliata aliis Iocis,ad Imperium Romano Germanicum per tinentibus,praesidia militaria imposuissent, variaquei eiusdem Imperii lando castella, atque alia opera militaria exstrui curassent , conquerentibus Caesares, Electore Coloniensi,Duce Cliviae, aliisque Imperii Principibus, sibi, ad quos bellum Hispanicum minime pertineat, agroquo suo iniuste vim hostilem Ilitam, urbesque ad se pertinentes vioIenta manu occupatas,ac arces in suo fundo exstruis
ctas, Belgae protestati sunt, se non inuasisse dominium rei alienae, sed praesidiis suis saltem eorum urbes arcesque, quas ipsi proprietarii, vel impotentes, vel negligenter ais
gentes,& sub titu)o ac larua neutralitatis insidias clancu. tum foederatis meditantes, non tutati sint, firmasse, C, praesentissimo periculo Hispanus easdem occuparet manentibus interiai cuique Domino integris omitibus nimperio
72쪽
RERvΜpV3LICARUM CAP. III. 1perio, triuilegio Miurisdictione itemque eorum amicitiam se minimum lasisse, ubi eorum ciuitates non iuris. dictionis possessione,sed hostium consilii infringendi antismo Hispanis eripuerint. rausionensis quoque Principatus, etsi proximis annis a Gallo occupatus,libertates tamen suam retinere existimandus est, quam diu Rex Galliae eum ad Principem Mihelmum spectare,ac in suam tutelam peruenienti restituendum esse profitetur. f. XXXIII. Alterum est,non derogare maiestati libertatiquo Principis aut populi, si leges alterius Principis populivo. vltro& sponte in suis ditionibus admittat,ratasque habeat. De quo videndusRichartaucheus. Itaque non derogat
libertati Anglorum4 Protestantium Imperii Germanici rastatuum, quod in quibusdam negotiis ius Canonicum inec '
aliis populis Imperiisque,quod ius ciuile Romanorum s quuntur: neqet, si populus aliquis liber aut socius Romano.
rum unam pluresve leges Romanas approbauerat ac receperat, quod qui facerent populi Anae rei dicebantur:
de quibus exstant trium doctissimorum Gallorum, Nicolai Rigiatis, Ismaelis Bussiridi re Henrici Valesii Dissertationes Diuione excusae ita legum Romanarum obseruationi se adstrinxere,ut αυτονι α iuribusque propriis uti amplius non possent, aut nouas leges inductis Romanis scriberta, ut voluit Bullialdus sed ut recte docentustaltius de Vales in prorsus liberi sui iuris manebant nulla lege populi Romani adstricti, nisi quam ipsi sponte adscivissent, vol uissentque. 1 CA-
73쪽
Fontes Notitiae huitu Experientia propria, eaque duplex, Relatio aliorum quomodo δρο- rant usus speregxinatio apta huic ei; stae neutrumsu cit. Vtilis tamen erit peregrinatio, saviimo benepraeparato scipiatur, consuetudoperitorum hominum accedat Idem de se dicendum. Relatio itidem duphcoge neris. Aut enim ex Histis, aut e conuersa tione resimilibus comparatur. Omnitim orbis Imperiorum de iptionem exprofeso nemo dedit Micrahi, Horeb, a uini Auctoris Archon ologias nicae opera laurita. Deis iis Rehu oblici cripta, cum veIerum, ut Aristotelis, Heraclidis Pontici, Xenophontis, Insaniae dum recentiorum, qui vel antiquiores descripsere Respub vel hodierna sue --ctim, suestorsim Singulorum praerogatiua
ac naui in aris I. Fontes Notitiae Imperiorum supra duos constituimuQ
Vnum, serientiamproprietm eamque duplueris etfium scilicet peregrinationem faborum, Relationem alio rum Inter quos tamen hoc discriminis intercedit,
quod prior locum non habet, nisi in hodiernis Imperiis; alter omnis aut Imperiis, si non perfecte, salte aliquatenus
74쪽
Rr xv M pv3LI ARvM CAPUT IV. 1eognoscendis aptus est. Sed rin eo uitrarunt, quod prior
pauci riantu imperiis cognoscedis,alter uniueisis, aut prope uniuersis adhiberi potest. Nempe, in utroq; experientiae genere multa accurate pernosci posse,negari quidem non potest. Na qui rebus ipsiis arcanis ac interioribus cosiliis, tractatibus, relationibus intersunt, si industriam Miudiciu adhibeant, fieri non potest, quin abdita quaeque&recondi ista ex ipsa negotiorum tractationes, e tabulis Marchiuis Reipub e consiliorum visceribus, penitissimoque respectu momentorum status eruant. Peregrinatione quoque, praesertim si recte instituatur, longe plurima, quae ad mores gentium, statumque regimen Imperiorum perti-tinent, magis adhuc, quae ad prouinciarum situm,qualitatem, aliaque spectant, certius multo, quam ex relatione domi accepta, aut e vulgaribus libellis hauriri tanto euidentius est , quanto melius certiusque cognoscimus, quae ipsi videmus atque audimus, quam quae aliena fide nituntur.Nihilo tamen secius utrique generi sua incommoda, magnaque imperfectio adhaeret Ob quam fieri necesse est, ut non sufficiant perfectae accuratae, quale manos describimus, Imperiorum cognitioni. Vsus enim, seu tractatio ipsa negotiorum nisi aliis praesidiis instructa sit, aut in diuinum planeque extraordinarium ingenium incidat , multa non satis penetrat, quippe a se suisque expeditionibus aliena deinde &hoc incommodi habet, quod ferme unius Reipub finibus continetur eius scilicet,cui
operam suam nauat: cuius tamen ipsius non aeque cuneta perspicit, cum non omnia ad curam ὐomcium eius pertineant aut eodem tempore excutiantur. Ceterarum notitia fere arcetur, nisi forte unius&alterius, quibuscum
suae Reipub belli pacisque negotia intercedunt. Peregrinatione autem,etsi pluscula Imperia perlustrari fossunt, i at.
75쪽
46 INTRODUCTIONI IN NOTITIAM attamen&multa omitti necesse est, ob orbis eiusque paristium amplitudinem, si quidem aliquis diutius unicuiquo immorari velit, quod ad interiora cuiusque Imperii peneistraturo plane neces larium est: iterumque externa so. lummodo min sensus incurrentia anno tantur. Interior autem Reipub contextus arcana, caeteraque accuratio
ris cognitionis non nisi leviter, si tamen, inspiciuntur.Adde, quod plerique nimis iuuenes, nec satis praeparato ad solidiorem harum rerum cognitionem pectore peregrinationes suscipiant. Vt taceam alia incommoda , quae plerosque peregrinatores solida Reip. quam perlustrant, notitia prohibent.
Multum tamen in accuratiori Imper torum cognitio ne proficiet, qui non ante peregrinationem susceperit, quam&necessaria scientia, moribus insuper ac erudita virtute instructus fuerit, neque ignorarit, quid ubiquo cognitu pulchrum, quid aemulatu decorum,quos in usus, quam per partem valeat. Nam in uniuersum fieri vix potest , ut ex peregrinatione earum sibi quisquam rerum penitioiem cognitionem promittat, quas antea prorsus ignorauerat, aut vis obiter cogitauerat. Et multum temporis sua peregrinationi decernat necesse est, qui omne profectus sui rudimentum in loca peregrina disteret illae tuo ἡ, δὲ mihi verba sunt Clarissimilae cleri satum Reipub tumo-πTua reuentium dis bis, tu arcanas consiliorum regulas eias.is. 73, netrabi nisi attuleris animum talis dii tractatu non ius gari subactum atque praeparatum. Sicut enim res exiguas viso non discreveris nisi adbibito micros pio aliquo figurata, color,omnisquesecies exista subrilitatis caligine in plenam consectas sumani lucem educatur. Ita subtilissimum Reip. contextu , c celantiaμοί--ου vinculata inuolura rarum
76쪽
i cros cis se autumae, is eadem opera sine pennis volareis instruat, opinor. iam alienos mores arὲitrari, quisuo non composuit, qui vitae totius morem ignorat, non video fuidem, Pstmodopossit Heniat adelegantes,spolitiori consuetud ne fluetos homine peregrinator incultus abnormis ad exemplum GnaMonis et Thrasonis meIAEschini in comoedi actus: periisseesibi omnem Virtutis exercendae, omnem humani moris usurpandi occasionem dolebunt, donee inausticatos eiusmodi
g. III. Quod de peregrinatione diximus,id quodammodo de usu dictum est. Nam&hie parum iuuabit Notitiae liu ius studiosum, nisi pectore bene praeparato accesserit, sςd de hocin quae cum in peregrinatione, tum in ipsa rerur administratione versans, si in Notitia hae solide proficere ςupi sipraecipue obseruanda sint,infra suo Ioco dicemus Id interim ex superioribus liquet, praeter experientiam prQ priam relatione aliorum opus esse. Ea vero&ipsa duplς
est. Nam aut e libris editis ineditisve aut ex conuersa tione, colloquiis,narrationibus, epistolis prudentumrpe' ritorumque hominum , notitia xariorum Imperiorum
comparatur. De utrisque monemus,tantum cuiusque re
lationi habendum esse fidei, quantum ciuilium rerum peritia, candore, industria iudicio valere deprebe
g. v. Inter libros haud dubie fundamenti loco substerni,
eoque ante reliquos nominari debent, qui de Rebus pubis seu Imperiis ot bis ex professo agunt. Atque utinam e sint, qui tam vetera , quam hodierna, aut saltim illustrio A
77쪽
3 IN TRODuc Tros I IN NOTIT Mstriora ex utrisque, eo,quemNotitia nostra requirit,modo descripseriini nunc nemo, quod sciam , hoc labore dein functus est. Nam etsi de illustii oribus plerisque egit Ioan. ,--z Micraelius a vix tamen amplius, quam Catalogos Genea-
floriarum logias Imperantium , mutationes familiarum, pauca quaedam alia, ad historiam Imperiorum pertinentia,attigit. ιγ in intro Georgius quoquc. ornius, et si plerosq; Imperiorum or- tus,mutationes&euersiones,per certas periodos,breuiter
istuενθ enarrauit, reliqua tamen,&quatiunt praecipua nutus noti.
- tiae, plane praeteriit. Franciscus autem ans uinus, quamuis operi suo, mox nominando, tam anta quas, quam hodiernas Respub praescripsit, nullas tamen ex antiquis praeter Romanam, Atheniensem &Spartanam ea posuit. Archoniologia deniq; Cosmica, postremae editionis, complectitur quideArchontologiam specialem praeteritam; sed pleiaque Imperia vetera nude recenset, addito numero Regum , ac temporibus ortus & euei sionis reliquorum via amplius, quam Reges eorumque gesta, enumerat. g. V. Quod veteres seorsim attinet, Aristoteles peculiari opere, quod Politias inscripsit, iuxta Diogenem Laertium, CL iuxta alios, CCL aut CCL Respublicas , earumqueniores, instituta ac disciplinam descripsit de quo opere plura Petrus Ioan Nun nesius a Conringius L Huius o-- peris r)gmenta pol alsos e variis raptoribus antiquis b)f t O in collegit Isaacus Canubonus , legunturqueia, sim in nu- ,, ι peris editionibus Politicis Arist. subnexa Sed quoniam pleraque e Grammaticis scriptoribus desumta sunt, par urnpolitici continent Alia quaedam, praetermissa Casa ubono, exue'. indicant ossius e de Historicis G aecis, Conringius.
.ub idem tempus Heraclides ponticus, Speusippi pri
78쪽
brum τε λ πολτειων ede Rebuspublicis scripsit,quo varias Graecorum Republicas,earumque mutationes, regimen mores eXposuit. Huius excerpta pariter supersunt, Graece Latineque,cum seorsim a Nicolao Cragio,tum ab I Iein-sio aliisque cum Politicis Aristotelis edita. Ante virumque eodem institutoRespublicis Athenieissium re Lacedaemo-ρ rum descripsit Xenophon duobus libellis, qui etiam nunc inter opera eius leguntur,ac ad ciuilem prudentiam, statumque impetiorum cognoscendum multo aptiores sunt se agmentis modo recensitis.
Praeter hos scriptores non memini, quenquam et rumin isto genere superess . Nam Pausaniasin Strabo etsi multas Respub. descripserunt , magnamque lauder merenturi potius tamen ad Geograptios pertinent. At Neotericorum haud pauca huius argumenti exstant inio rum praecipui sunt Ubbo Emmius .LII. veteris Graecia Eus at Ani Thysius mi emorabitilus relebriorum veterum Rerumpiιblic. Barilaol. Ke kermannus in D ssutationibus II Politiciss=ecialitu side Principati Persarum , de LX. Resus'. pr/sis,praesertim Graeers, de Repub Aueniensi de Rest. Sp.rr-ιanor Us Barnabas Bris sic nius in libris de regio Persarum Principatu Guillelmus Postellus,& Carolus Sigonius de
Rep. Atlii veniensi Nicolaus Cragius de Repub. cerim nIorum, Bonaventura Cornelius Bert ramus, Sebastianus Cartallo,Petrus Cunaeus, pleri annusConringius, Ioachimus Reimarus, kloannes Stephanus Menochius Hic lib. Ebraeorum de Romanis, At en ensic Spart.ma egit praeclare San utilius M.AVILAVII. NAVIA Hendi ei chriRF. C.rrinthaginiens Martinus Schookius de Repub Acόaeorum, de aliis alii.
79쪽
g. NILI. Hod rrnas Respub alii iunctim jIerasque aut saltem plures Latii sigillatim descripserunt. Ad priorem clasiem pertinenta. Franciscus Sansiouinus inliaris XTILAI oue, is mamm/m .itione di diuers Regm Republiche,cos antiche, come moderne, hoc est, de regimine administratione diuersorum regnorum merumpub tam antiquarum, quam hodiernarum opus eruditum prudens, cuina, accurata diligentia , tum raritates tua commendabile. II. Ioannes Boterus inpia Te II vasti operis, quod inscriptit DRegationi niuersi , id est, Relationes uniuersales, magna&ipse Iaude dignus x Huius opus a Guillelmo ruecys Latine conuier sum, alteriusque Itali relationibus auctum, denuo pollui auxitque .sub titulo Potitiae Regia edidit Iustus ReiiTen bergius sed cui lic quoque plurima necessa ria desunt. III. Les Emis, Empires c Princip.rute dup.,A ζ Monta Sc id est, status, Imperia irincipatus Mundi, Rothomas repraesentati per descriptionem regionum mores incola re . rum, opes prouinciarum , vires , regimen , religionem G is vis PM Principes, qui singuIos status gubernarunt, una cum origine omnium religionum omniumque equitum Mor- mas dinum militarium , Alias idem Parisiis editus sub titu- σε σε lo Nouuean theatre du Monde, contenant les Estais,Empires,Royaumes &Principaliter&c id est notis Theatri mun
uisusque per Claudium Malingreum ., Auctor se VocarD. T. V. Y nobilem ordinarium Camerae Regiae. Hune unum scriptorem, si paulo plus diligentiae atque fidei adhi-μη - Φ buisset, Gabriel Naudaeus non dubitaret reliqudrum loco ........ habendum esse. Eum e Gallico in Latinum seri noneri i
80쪽
RERUM p VILICA pvM CAP. IV, ei missante complures annos edidit Ioan . LudovicusGotho
fredus Sed postea a mendis purgauit, necessariis accesso nibus auxit,&ad tua usq; tempora continuauit Georgius Christophorus Ide inius. V. Petilla 'Auity domini Montis Martini, prolixum opus Gallica lingua conscriptum,cui titulus. Lea Iovis, di deseriptio; emr.7δε ιι si quat re ties Sc. ut est, Orbis seu descriptio genet alis quattuor eius δε ιμ- partium cum omnibus Imperiis, regnis, statibus& Rebusp secundo editum, reuisum, correctum,& intomo de Gallia auctum per Franciscum Ranchinum, Ad uocatum Montis Σ' nPessulani. Opus ob eruditionem ac diligentiam singula aiensi . rem meritoria o magni astimandum. N. Anonymi scriptoris Galli Theatre dei niuersouLAbrege dimonde faec. si id est,Theatruini uersi, siue, Breuiarium orbis,continens ' descriptiones particulares omnium statuum Monarchiarum, erumpub &Principatuum orbis c. I. Sosis
si valde imperfectus fere non nisi vulgarissima continet, tyronibus tamen huius studii velut elementarii compendii loco esse potest, unde superficiariam Imperiorum notitiam hauriant. II.Lucas a Linda, Borussus in descriptione orbis somnium eius rerre . quae Germanico Lud Bat.
quoque sermone , sed dissimulato auctoris nomine sub δ'' ::
in quo etsi passim iudicium Mamplioris doctrina instructum, alicubi Heliorem Gallicae Italicaeque linguae peritiam iure desideres attamen quoniam ex optimis scriptoribus pleraque congessit, Mad nostri temporis statum a commodauit, simul quaedam addidit aliis neglecta, reliquis, qui quidem hactenus in lucem prodierunt, saltem Latinis,praeferri Ineretur. I S. IX.