장음표시 사용
41쪽
Littitimentiam Hestursunt in rebus, scillectata tutae ipsae faciet singulares.2.C6c. Seci inda conclusio. Tales naturae dicun tur unimersales per in te uectum eonsiderantem illas noti e sideratis singulatibus. . Coc.. Tertia conelusio. Vninerialitas consurgieret ab extrinseco, ex tali intellectus ab
A, C sic. Quanaeonclusio. Talis Uniuersalitas est
quidam Iespectus, & relatio, qua nati ira in tellecti abstracta ad plura inferiora resci tur, de quibus praeiteari potest. s. Coc.., vitam eo ne lusio.Tune res prinio dicitiuvni iurialis, quando in speeie intellectus re- pr sentatur non repr sentatis singularib . neundo amen quando cretiose itur non .gnitis etiam ei laeni singularib. Per haee pa-. tet solutio ad arguimenta Nominalium.
uniuersalem separatam, titu l si est, postertius est , id est per intellectit in abstrahentem . illa a singularibus platexistentibus. Adalivit
testimoni si Aristc t. ex lib. Piae sie. responde.riir, omnia fere Piς in Praedi eam etfs tractat,
essede rebus ipsis, ut esistat, de in e se rapite
dilirauit de ipsa substantia reali. Sensit' ergo fuit Aristote. seci ludas substantias, .nomina, secundinum substantiariim significare qirales primas vero substantias, i est nci na
a primat si substantiai si signiseare hoc alimud, ledres ipsas esse primas substantias, .&In eis esse seeuntis iubstantias.
Ac se Ad seeundum respotuletur, concedendocundu. nihil esse in rebus ipsis secundum se uniuer sale separatum, tam n per eonssileratiotierna fiunt naturae uniuersales.
Aa tera Ad tertium etia est facilis solutio, actio
. Ium . . nes enim stant rerum pei se existetitium,. h utam omnes iunt singulares, at unita et
sale in reb. nullum per se egistit, sed sunt ipsa singularia r lollim intellectu uniuersaliter res appraehenduntur . & horiam nulla est generatio, sed ut iii singularibus sunt Nec argi inenturii Haronis quicquam alet, nam licet corrii patur iste . veL ille homo, iste, uel ille pius, semper tan en ri a
net equus, inu ident est in hoe, & in illo.
Semper etiam manent propositiones, homo est animal rationale, eqtius est hinnibi.
tra , quod iusti euad scientiam in intiliter nec secumlum ualet, quia unumquo que p-
te, sed de hoc alibi direndum. Possunt autem omnes opiniones ex par te qliada conelliari. si diramus, elle uniue salia quaeda iii uoee, uti elicet uoees specifi Os,& generatas, &e. immo edi in scripto sin ill nio sol Si esse etia uniuersalla in mente, concepti f. tiu elieet , intellectus Armales, specificos,& genericos, &c.quae possunt Q. ci ii inuet salia serinalia . Esse praeterea uni uersalia in rebus, rera uiciei ieet ipsi ru enera,& speetes realia, &e quae Polluntati ei uniuersalia obrectiva ea sunt iplarian cognitio D si uniuersalium, obiecta; nam proficio uocesi piae, in uoce prae iteant ut e pluribus, Miubi Icilii itur, & eoneeptus in mente prae si . cantur, & subi leuantur. & res ipsae per con- ωpriis subi j ei untiar,& prae scantur. Demum et se quoque separata a te biis alia uniuersalia. s. Hieas in Deo ipso,uidelicet, Sc mente diui na, at aliqui Plar.3nterpretantiar,atque ita ori
Utriam 'uniuersalia sint in rebirassistincta, ante intellectus ope
HVie qui stioni partim uidetur satisfictsi
ex piaecedenti, quamuis illic solsi intericlinius praeci pue ostendere, Iniuersale no esse realiter separatu a singulatibus. hic uero dis ut attir, constituto I iam piciis uniuersale non sit realiter extra singillaria , sed sola intelle .ctus operatione,quod omites Peripatet lut actis mittunt, Dubita uir an tu in siligularibus est qua nariata, ituς secund si te sit uiit iter salis Sensi ex operatione intel lectus. Pro cuius adhue lota explicatione est aduertensii, qtuns aliqua rea tiatura, patφ hora In I, leonis, aut ignis, potest triplo ei ter coit fiderari. Viio nasi. ut in singularibus Sc liris iuniis est contracta.& determinata singularibus differetitiis. Altero naculo, us repraelatitatur in I pecie intelligibili inue ut cogum titur ab intelle .ctu re niuiata a talibus idifferentiis. Tei Non o. o potest semiudum se , & sua in lubstantiam eonsidetari . Quam ita plicem con siderationem expressit Auiem suae Logicae cap. I Si primo in o. lo consideretur , non
dubium est,quin sit singularis , homo enim
42쪽
rem disserenna finvitara est Petrus,aut I annes, alit aliud individuum: at si consideretur ut est intellectu cognita. aut repraesentata, n5 dubiuin, quin sit uniuersalis, Sc habeat quacidam relati item, uidi irem ad inulta, quae relatio licitur uniuet latis. Nattita itaque primo modo dieitur uuiuersalis in potenti armmotai natura secundo modo est utiliter sal Hactu separata iam per intellectum abit . tui. duis: at ii eonlideretur tertio modo . est is ficultas, an talis natura seeundum se si ianui ersalis, id est habeat aptititilinem, ud participe. t M. piti tibin avio j uocatu aliqui uniuersa. de obiecti tauria, seu in potentia propinqua. Scotus 7. Metaphyli. cl. 8.&2.sent. d.
v Ina m t. quem sequiuit i'aulus Venetus quaest. Pin. de uniuersilibus, item ante hos Alberius
lib. I. d. tract. vlt. cap. 3. dicit elle hanc opi ni nem reali Min lal alter uiu, qtiod natura rei, si seeundiun te eousidet et tu, habet aptitrudinei: quandam; ut ei non repugnet a multis participari: verbi gratia,nariis a thominis, quae est iii Petro, ut natura horuinis, est apta, ut lit in Ioanne, Palilo, Se utroliis simili rae proinde est uuuiersalis, iailis lacin actu , quousque per intellcctum separetur a singularibus: undeduas unitates ponunt tu te. bus ante operationem intellectine unitatem numerieam, quam habet natura per hoe, quod contrahitur ab indiuiduali differentia: fit aliam specifieam , seu gener eam, secutidum quam iratura in se. N lua substatuta eosiderata una est specie, uel genere. Hariis senis tetitiae est primitin arguinelitum. Obiectum praeceduacthim potentiae, sed uniuersale est obiectum intellectus, ergo praecedit operatione in intellectus, ergo unia uersale est, antequam iritellectus operatio m. Malor patet,color enim prior est iii fione, di sonus auditione: Minor ero est AI Istot. I.
itemAeeundo, natura hi Mnana serundum se est indissetens ad plura, non n agis ut sit Petrus, qiam Ioannes, ergo securulurn se est apta ut sit in pluminu. Praeterea tertio , Seeiusa peratione intel- Iectiis, i stae omnes pio pos Mones sulat uerae, Petriis est hi inici, Ioatilus est ho aio, Caesar est hoirio , ergo seclusa operatione intelleis ous est alitia una nauata in eis com Inuuis, quae de ipsis p. aedicatur .
sumpta est ens, ergo est una, non numero,
dia seeundam se non est singulatu , ergopecie, ergo illa natura secundum se est tri
linis. Prior eonsequentia patet, quia ens, di unum se mutuo seqt unci P. 4. Met. ca '.
opposita sententia est y.Thomae in opu Set si dasculo deente, Ac essentia, A. Se aliori m,m vinaeum sequuntur:cilius placitum hoeςst. Natura quςlibet se eunduar se lismpta, nec est una numero, nee speete, nee uitiuersalis. aut parricularis, sed ei eonueniunt stra prae- dieata essentialia, fgenus, disserentia, Ac pr ptisi:& aecidit ei, quis d M una lium ero . quam tenus est in hne,uel illo indiuiduo: si litet aecidit,quod sit uniuersalis, Platenus per in intellectum consideratur abstractἡr v. e. hram
secuuduin se sollim habet, quisl sit substitia
uiuens animi rationale,ri ibile,& etteraesisentialia: ut aut est in Perio, est unus numero, Sc particularis, ut per liuellectu solitari Eeonsideratur. est vittis fleete, de uniuersalis . Ista videtur expressa lententia Auleei . se
eundunt se,est tali in equinitas, necutia, nec plures , nec uniuersalis, nee particularis. Haee opinio proliatur. Si natura aliqtra,
puta homnis, secundum se est unitiersatis, ergo nullo pacto posset fieri patricia latis,
sed natura hominis in Petro est partieula ris, ergo securi dum se non est uniuersalis . Consequentia est certa, Sc minor patet. Maisior probatur, quia cui unu in oppositum per se eompetit, alterum o postum competere nequit rat uniuersale, de singulare opponuntur ergo. Secundo,quod per se competit natutae, praedieatur de illas, quibus talis nam racompetiti sed natura hominis per se est uniis uetialis .erva Petrus, qui est hominetit at- uersalis,quod ablat dum est.
Circa huius Paestionis dissolutionein sit Prima primum tunda metui m. Trapliciter aliouid funda.dieitur ella in intelἰectu i uno modo sumectiuὸ,iaa,quae insunt, Maecidens in suo suis biector quo pacto scientiae, de species intelia ligibiles . Et conceptus dicuntur esse in in tellectu, quia ra inlunt sicut albedo corp rit altero modo aliquid dr ella in intelleiactu sciit effectus in causa, nimirum quia i tellectus est causam si et quo pacto dieit ,
domus est in mente artificis, quia mensatiati fieis est prima causi domiis: sed iste moia
dus est ea insecus, via domus facienda
43쪽
se elidum latani esse non esian ipso intellectu
subiectiuε. Tertio modo aliquita diciturIesie in intellectu obiectiuλ, illiu s.clinia ab intelinlectu eognoscitur et quo pacto omnia, quae in
tellectin cognoscit,dicunt ut esse obiecin1ὸ in intellectu: non quod ipsi inhqreant, sed quod
per ipsius operationem intelligantur: underes, quae est extra intellectum, quando cognolet tur,clicitur esse obiectiuEin intellectu.Horum igitur, ouae ebiectiuἡ sunt in intellectu, qt aedam habent esse in se, licti non eo
modo, ciuo intelliguntur: ut homo, animal,
albedo, habent esse obiectiuὸ in intellectit, Scin se,quamuis non sint separata fietu intelliis guntur: luaedam non habent alivd esse in se. quam cognosci, Sc ista di euntur habere so . In ira esse obiective in intellectu: sicut citiniaera, & ea quae non sunt, quando . nobis e
gnoscuntur, horum veto,quae obiective lano
tum habent esse in intellectu, quaedam sunt ubiectiuὸ directe: nempe ea, quae per talem intellectus operationem cognosciantur, ut Chimaera, Antichi istius: quaeciam habent ei leobiective inclite iε, fit consequenter, c illa quae non sunt nisi aliqua existente operati re intellectus, lic Et non per illam eandem cognoscat rur, sed conseviuntur ad rem 3psam cognitam obiectitie existentem in intellectu: ut quando intellectru cognoscit hominent. resultat quaedam relatio uniuersilitaris ho. minis intellicti in eo vomuni, quae non habet esse.nisi solum obieciniε in intellectit, tanun incti rectE. quia quando ego hominem consi. deto, non considero tune eius uniuersalitatem: hoe igitur est discriminia ii ter natura rei, & ei ira uitiuersalitatem: quod natura est in rebiu, & etiam obaeci iuE in intellectui attuliuersalitas non est nisi obiective in intelleis Qu.Praeterea, natura es obiectiuὰ virectri se timer salitas autem inclirectε. Sit laeunduin fundamentum. Vt aliqua natura sit uniuersalis,duo necessaria fiunt: alteruri sit tinat si enim essent multae natura, nisi Iesser. Φ a multis participaretur, quoniam unum participaret utio, aliud alio : &hoe sigilificat Arist. dirines creesse unum iotentia inultae hoc tamen non sufficit , sed est cellaria aptitudo, tu polliit pluribcs ine sie: Mod docuit Arist. 7. meis. GI 3cis m. Viri uti sale eti aptum esse in pluribiurataqν unitas cmu apuludine, vocatu in iras specinea, seu genvi , seu unitas uniuersaliuiaque fit hoc pacto reum tinn repeianir in rebas narim cum tali unitate,non est ea ratione uniuersa. te ia rebus: natura enisti quaelibet est litigialaris, nee fit una eornmunis, nisi quando ab omnibus separatur. & in inteIectu repraesentaω tu,& tognoscini ritiae enim habet esse quoddam communerante intellectus autem operationem, natura ex se una est, siem quaelibet res est una transcendenisti unjore latitum enon est distincta ab unitate ii, uidui, nisi ivterueniente nuel linias operatione, per quam considerat tu natura non masideratis sint laribus, Ac tune talis unitas est eon nurnis, Mnatura dicitur uniuersalis, & haee est opinio
S.Thomae' , P aeri agri Peripatetica est I nec
argumerata Scoti aliquid probant. Ad primum distui guttureon seciuens: uniuersale enim est obrectum intellectus possibilis, & intelligentis, & huius operationem
praecedit uniuersaler quia, ut dixi a Iri,unt ersale statim est, ae repraesentatur in specie intelligibili, *iae prior est ipsa intellictione: si
velo argilarentum prcbet, quod uniuersale
est ante intellectu gentis operaui nem,.perquam abstrahitiir species , uel genita, falsum
est nam intellectus agens est potentia activa, de obiectum potentiae activae non praecedit Hiis operationem, sed per eam fit: antea vero
solum era ire res ipsae indiuiduae, hie homo, de ille homo, illae scilicet naturae satae singui
res, & determinarae', dc contractae differentis indiuiduantibus, ex quibus inrellectus abstrahit species illas liuelligibiles reprae lentanti
uniuersale. Ad strandum negatur consequentia , n
riua enim ut sit unitiosa lis debet esse apta . in sit in plinibiur at securiclum se nee est a. pta, nee inepta: sicut homo ex natura sua neque est albus, nee non albus: sed natura, si per intellectum considererer, est apta una ad plura, in rebus ueris est singularix: εe est magmfallacia argumenti in te suplicatinis arguiri clari a negativa ad afirmativam, ut homo secundum te non est albus, ergo secunctiam se est non albiri. Ad tertium . Illae omnes propositiones sunt uerae, lira natura humana est in ornu bus iudivi uis, litat in unoquoque sit una numuro tacta: qilod si est utriani praestatun .id si, quia peritate i. ctum abstrahi uri praeditatio uni ni non fit,ilusi interueniente anteli
44쪽
4 4. , Aὁ quartum. Est facilius solutio. Natura enim seeundum se est una, sed ista unitas - nest communis, sed per quam unumvidque
in seipso cons deratrum. est unum.
nuomodo respondendum' quaestion bus a Pombrisfactis.
Ex bis, ouae in humi aestione, & prae .
dentia icta sunt, possumus quaestior es a Porphyrio positas solvete. Ad prIImri .n .dicirmi nitiersalia tisi subsistere per se extra iiitellectu ira, nec similitet esse quid ab intellectu fictum, sed sunt narii retexi stentes in rebus, leparaiae tantum a singularibus per intellectu, & hoc significat At illo. teles cum dicit uniuersalia non esse fissistantias, idest non subsistere per se. s. Met.tem 1 O.& lib. 7.rex. s & lib. I I. eap. Io. s sistunt enim in singillati sci ac si fuerint substantie,& Uni iter talia ad substantiam pertinent, ut homo, leo, aclimal, si accidens, Ipsa sulit accis dentia, albedo, eolor,quantitas.. Ad se eundam quaestionem Sespon. corpus aliquando sumi pro trina dimensione, ieilicet latitviline, longitudine, & profundi re, incorporeum autem pro eo quod citrant tas non est. Altero modo pro substantia indiuidua corporea habente hane dimensionem, scilieet ligno hoe,uel illo, Petro, IOIne. Tertio modo pro eomposito ex materia, &λ Tna. Vniuersilia non sunt corporea , primo, & seciando modo aeeepta, quia nec luntqminitates, nee substantiae ines uuluae, at vero tertio modo ellant quaeiam mrpnrea, scilieet illa, quae haberent materiam, tu hom , 8c animal,& leo,quaedam alia essent is corporea, quae sciliret non tabent nisteriam, ut rinis
geliis 3c spiritiis. Ad tertium Respon. Vniuersilia ista eoris rea non esse separata , sensibilibus sing ibin , sed solum per intellectus operati
neni intelligentis naturan , non cognitis sit ingularibiis differenti js. Ex dictis intelligi nure, quae soleat a Philosophis appellati Vniuratilia ante multa, in multis, & post multar niuet salia si quulem antennitta, si quae es sent, illa essent ideae Plato n. in multis, sunt res ipse, seu rerum naturae in ipsis rebus exi.stentes, litis Aristota Vnivriauit utro post multa est ipse mi r salitath ratio per intelis Iectum facta, aede his hactenus.
IV primis, ct mandis intentionssus.
Um frequenter in hae materia, Ze in te liquis mentio fiat primae. & secundae in.tentionis, utile erat, si , qti id sint, de in mi inter sedisserat , seni et dixerimus. liuenti igitur in uniuerauni, si iii in nominis specteismus, nihil alitu est, qua in .actus mentis no .strae. quo in aliquid tendit, atque inde dicta intentio, quod in aliud aliquias me ira tendat, hine etiam pro ipsa re, in quam tendit clin isque accipiriar, aritae ira apud Philosophos ,
tum actas ipse meritis, tum res in citias fert per illum actum , int otiorari consuenit, est enim frequens ut nisi te actionun minus obiectum ipsi uo eontra, ex inopia
nominum, hine i ct st , ut duplex diciariar interio, scilieet scis alis, & obiectima, formalis est ipse actus . tbiectiva est ipsum obiectum. Lres ipsa,in quam fertur talis actus, res inquam obiecta , ut obiecta est. Iam uero uoluntatis intentio aia Morales Philosophos spectat, clitae est actus uoluntatis, Quo finem uolumu de qua nihil ad Dialecti eum. liuellectns uetc in lenta , ct Iae ac nostriim attinet institutum, nihil est altius, ouam eonceptus , seu cognitio ipsa intelle. ct in ira rem sibi obiectam cognoscit, ut quailo Solem,vQ.percipit,eius odiecti ni ipse est Sol; ae ita prima interio formatis,ipse actusιseeunda iniεtio obiectiva, dieitur ipsum obiectum cognitti, haee et lami luod in ille omnis no recidit tu alitur , & IOeari consueuerunt eonceptus formalis, & eoneeptus obiectivus. Sed rursus, ut ante dictum est,in re cogni ta, quam vocamus intentionem obiectivam, seu conceptam obiectivum, resurgit quidam respectiis , eatenus, quatenus cognita est . quem uominu , ens rationis Guod ad ipsam operationem intellectus consequitur, & hie diei pote secunda intentio obiecti , quaado ipsemet per reflexam cognitionem e gnoicit, ut uerbi gratia eum de Uniuersali, de modo, Pu fit, dicebamus, intellectum e
gnoscere r*m aliquam, non intellectis eo ditiis
45쪽
di ionibus InMaii dantibus, ex cyto talis natura si e eognita, seu potius pet speeiem repraesentata, ni Uniuersalis, & resuliat issa Uniuersalitas. quae Scitur ens rationis. similiter resultant alia, scii reet ratio speciei.& generis, aetiit ita lini ui liceat ipse geneae: tas. & varia
Igitur in ipso Uniuersali natarrae ipsae pri
mo cognitae, & repraesentatae, dicunt ut primae intentiones obiectivae; illa uero entia ratiotus, secundae intentiones obiee tuae; intelis lectus autem non solum cognosci I naturax ,
di pranras intentiones . sed postea reflectitur,& eonsiderat ipsam Uniuersalitatein, Ac seciando intentiones, illa ergo e gnito, qua cognoscit terni seu primam Int Etionem, licitur Prima intentio sor malis, seu conceptiis, seu n litia prima sornaalis, illa amem cognitio, quaenta a rationis cognoscit, cl: eitur seeutula intentio formalis. Quadruplex ergo intentio Intellectiis reperitur, uidelicet prima obiecti. via. see uda oductilia, qui conceptus obiictilii clieuntiir, deinde Ptima sornialis, secunda formalis; inter duae res,& duas posterio. res est hoe discrimen id diximus, quad pri res intentiones sunt res ci3giri ae . posteriores sunt ipsae notitiae, & eo nitiones, pervias intelliguntur. Set indo est discrimen, cpiod intentio formalis est subiecti ite in intellectu , quia est operatio ipsi iis intellectus, & accides reales at prima, & secunda intentio obiecti ianon est subiectiuE, sed obiectiuE in intelle.
ela, licet eum discrimine; nam prima est etiain rebiu, propterea est ens realei at secunda est obiectiva tantiin . & ens rationis. Sicut autem de conceptibiis dixi is, ita de nomi nibus,miae illis respondet, liceridunueste scilieet nomina priniae intentionis,& nomina secundae in te trionis. Ex hin praeterea possun iis colligere , Vniuersale pio niateriali mi idemelle Primasn intentionen , pro formali esse securusa ira intentionem.
tentiones stant per notiuam tam paraticiam intellectus. V Idendum est iam, Piorriculo sat se n
isae intentiones, tum VniueFialis, urn alaoriam, an per noritiam absolutaIn, an per notitiam comparativam. UImr notIlli 'sis aestintellectus operatio , quatern cognole inmus. Duplicite utem possuntiis rem cognoscere, uno modo in se, non eognostendo illa in ordine ad aliud, tu quando copriosco H mine secundum se. album, animal S talis e gnitio vicitur notitia absoluta . Altero minio possumas rem cognoscere in ordinetit alui d. vi clitando cognosco naturam humna conis taenire multis iniuiditis, naturam animalis Oillis Speciebus,& accidens inesse subiecto.& talis cognitio is citur nota tia comparati ua. Ex his patet sensus quaestionis,cum tuara in rebus non sit Vniuersalis actu, nee Spocles, nec Genim, quousque a operatio intellectus abstrahentis . - aeritur, an res vicatur uniuersalis, spe. etes, aut Genus, quando notitia absoluta e gnoscitur per pria in abstractionem c uni a. xar, an quando cognoscitur notitia comparativa, scilieet in ordine ad inferiora 3 Sunt multi, ut asserunt has secutulas intentiones non resultare, queuisue res cognoscatur notitia comparativa, uerbi gratia Homo , non diei. tur Viii uertate , quousque cognoscariar ab intellectu oribus conuenire, liee Species, qui usque e noscatur de pluribus numerodisserentibus praedicari . Sed iudicio meo ista opinio peccat in aequivocatione, uel est falsaι altius enim est, uniuersale esse, Speis eiem, aut Geniis elles aliud est eognosci; I iii uersalequusemi Species, & Gniis, sunt simulatri; intellectus cognoicit naturam, non intellectis inferior birii quae inferiora, si fumrint litisi utilita irrani ediata, talis natura dicetur Species, si hero inferiora Letini Speeies. dieetur Genust inanio prius nati ira ante coisgnitionem sunt in specie intelligibili, repraeis
lentante naturam absqueanslata Oribus: at ista non cognoscuntur ab intellectu . esse Uni. uertate , genus, aut Speciem, uisi per noti. tiam con para uuam, ut explicui mi Exhoe est arguinentuna magiiun ceu tra liam s.niatentiain, quod natura non dieitur Uniue lalis, Species, aut Gentis, eo quini actu prindicetur de pilitibus , sed quod apta lit proxia, E de pluribiis praesicali , unde. qtiant in speeietate li ubili repraesentatur; uel aetu.& uotitia abloluta cognoscitur, eli apta pro-x ni de pliaribus piς .licam, quam is actu non nisi per notitiam comparativam de plutibua praeditatur.
46쪽
DE sVBIECTO H VIV S piae litabile esset ploprium animal si pollit
Pro illius Maestionis dissolvi totie, sit pri. Prestrasstrium sandamentum. Ovia liue aliquita laud. praedieabile, hoc est, qui are prae cari apta est de multis; qi ita est in multi . vel apti imest est inultis, ut antea dixi inus ea ritast. . Met: .c. I. cum duplicem uniuersalis desiis nitio ite in alit illinus,atatue ulmi urinsece, di
PO stqua inde uniuersalibus,& primis ae per se, hoe eonvellit uni risii, scilicet esse iRseeunti intentionibus egimus. nnne vi multis: prae . leari vero e st quu o t. sequeιia.dendum est , an uni riale sit huiuet libri sa- tanqiram pro iii in ipsius uniuersalis vn biectum. in qua quaestione primum opor- ucisale itaque eli essentia . praeli: eabile vel teteognoscere discrimen inter uniuetiale, de uniuersalis eli proprii ri . atque ideo opus praedicabit. . Uniueriale est,*aodamim est filii , ut de uni u. tialibus, lactaretur, mali Alesse in multia, ut a mea D stensum est . sive berrita lib. Praedicabilium tract. L. C. T. quod a multas participari aptum est r ilia a Rei pondemus i triit vilica conclusione. em. ae nil etialis rat One participant, cli. Vniuei sale est subiectum isti tu i bri Porphycuntist singularia, siue sint prorsiis singula. iij. et Mut primo: quia illitis est si ib ectum
fila, siue mitius Fn uersale . hoeenni respectu alietitu tr. Rauciliis, In qua nines species itinmaga uniuersalis sio gulare vi Hammodo litis lubiecti tractantur, aevii in hoc libella dicit M. At reaedicabile vieitur vini aptuiri omnes uniuersi is speciec tractamur, scilicet
est de pluribus prae si ea , & refrenit ad labis Genus. Speeies. Dissereritia, Pioptrum,& ACcibile. Igitiir quod utiliter sale non sit subie. cidens; e rgo est fabrectMn univer sale. Muna hilius libri apparet. Secundo: quia o innes subiecti conditione Primo, quia nullam in hoe libello eius ei eonueniuιite iram eius passio, scilicet prae- Porphyrius fiosse mentionein vutetur: eum dirabilitatis in omnibus suis inferiori biis rai..en si ellit si biectum, praeeipua se illo de. stendi itur et i iret, nihi l tracticiar in hoc libro, . bet et esse tractatio,& de illo patIiones tradi, quo/ non possit ad unitier sale aliquo minio
demuistrario maereti .l reuocari, vel tanquam ais p attes eius, vel tan
. Secundo, si ellet e Ius lubiectiim, aliae sesen quim ad passiones eius, vel taqiram ad elim
iae non tract. t et Ide uniue talibu , at Aristo tisin eius.&e. e I uniuersale est subiecti. m.
Vtrum vularesale sit huius libri subiectum.
47쪽
&m rct Ipsas Io se, non ut subsant tali ratione. Topica quidem de uniuuialibus agit,Genere , disserentia , &e. O tenus efficiunt Scconstituae Piaestionitin hialecticariam viuersa genera. t in uero per se,& in se considerari
via tenus ccinferunt ad moduna se rei, si, inaintelli et, si uel mi Menu conferrunt ad Prae. dicamenis, S aliis Dialacticae partes In scini as,tu Ura lecticus considerat, ipsam pera mIehitram tu ab sttacto, speeulai cis Se contea matrito;& in hoea Dialecticol istoriir
ada Ad terinam.Tractauu Porphyrius dein liuida , Platentis erat neeellarastillita cognoscere ad cogare ne in ipsirium uniuersuiu , ruae de putribus is fierentibin ut meto praeis rantur, & qiara est Plotim subi3cibile, de quo illa praedicari postula,Sc mala est eouesati inint oppositu uniuersalx ipsirin singulare . Al qinrrum Porphyrius hoe ipso Indi tis de uniuex talibus apere,quod propria passone ipsius uniuersali uti rear in omniinni,
datius. Dietem ax seeundo potest, Praevirabile duobux missa pirunci r MIO,PI. apti russine ad praedicam utra: & ita esse propriam passionem uatirer alis .atrem in i pro prin. . capio latainsem, unde pro nuiui ipsa anti-tu 3o, Se ratenus esse estenciam, dc uers i pinu disserentia in eissenti lem inclitare, per Pram uni rise est uniuersale.Cum ueri dicimus piae licitate esse propriuin uniuersalis, iuellige. du n est,ut superimi uni is sis defini.
stione expotui natis, scilieet pransivi bile de pla ibus lini v e per se directe ,-quo pacto irrisiuid inruon praediratiar, & cderit, νη
ad s. Ad mi intum demonstrari pinest per i L
esse in mutar, est praesivitule , suiu aptum inaedior, deni lintea uni riale est apium asson minus: ergo ist praedicatae de mul
Vnum uniuerseis siugenus ad illa quinque: ius, yyetiem, Dissam-tiam, circi Posset hie dii, tale quis. An uniturale sit P in ae
genus a qi incli praedicabilia Alberrare opinis Magnus libro Praetrata trast x. c. s. existismat,elsepi in iraria in m aloguini ciuia ratio
uti uersi hs, ei licet esse in pluribus linxiae plari trus praedicari, nobilvir de persectior est inutio 'aeditabit . luim in alimna nus, MSpecies, noωlioremnodum praediranda ia,nt, tu pMebit postea, quamvissetentia realia alio:& Dirirentiaqiam 'opii si, de hoc quam AceldEM Si liter nobiliora modo est Genu .& Species in pluribus,quam Proprii & Aecidens, tram illa sunt tu, aritia eis. mym qui inas insuat, at haec sinit extra sui
Secundi, item possumis idem sie osse
dere. Universale & Praedica, lenon conum ni uncio unx, & eadem rariorie, nee ex ae luci
omnibus illis. sed a inpiit prius , alijs post: rius, i atur no est uni uocita, sed analogis nunam oeneti, & Sperio conuenit in nrersaleer in , tu praedicatur de futitarn seriotibus ita se, at Pitatentiae & Proprio ut praedic rire pratrici de aequest,side ipsa spem .eui est Distraetiis uel pisPetraim Sc de itu Hild ais inficio lini , posterauediatrie Specie. iam ue iam Acci telis alia rari an s. extrinsecὸ Se prestei liis priscatur.Immo & Geniis de indiuiduis , mettian te Specie, praedi tur. Speras uel rinfima Imrinisate de indiuichiis, At uero id A nalogum est, .u, nota eadem rari ne diram Se quod uni primm alio contrenIt postera inerm um uertile,&ptinsitabit Min
Tettio, si esset Geniis, sequeret Ir, qvi limiot Genus sub tua specie eontane tru nempe uniuer la is sub Genere. si Paulento M Genus Glininu tu, Geuere incomm ni, at lioe uidetur falsum. & impossibile, ut
Quam uixista sententia Altarii Feptob hilis, nubi inagis placet sententia Seoti cicu . csse Isilici. Mutuatililla liuilae . in
48쪽
probatur piamo, quia ratio unmersalis in nus, subiectaenini scientIarum , &panium eo uini uni uni uoce era eontaenit . scilicet sciaruiri habent iura passiones, & Ptupriet aptu esse in multis,urout strahit abesse me tes ut patet 1. Poth. . 23. Resp. passion E uniis diate uel in inditiater se etiam ratio p -1- uersatri, te uiri est,esse, praedicare, seu pret silis incommuni. apriam praedirari de mulis dirari posse de plurist . in Notitavianiab, tis . prout abstrahit a praedicati , remediate, mi ne,ut homo est. procedit haec proprietas, Mel nret edinte, quα postea species praedicatio quod sit risibilis, ira ab uni trisati,ut ad plumis distinguuntur, di praedicabilium, secun- rao inem habri,stuit, qaoasit praeditante dum d mersitatem nindoriam . quibus emin- & praedicetur.
Dissesentiae diuidenres cinnus uni iei salis.& QU AESTIO II.
eius raraonem uniue salem. Praeterea eum
numquod prae si rabile, per illini defininis tur.dsi iacimus, Genus est un-rsale. Species est unitae sale, oisseretia est uniuet ale.& siexesilli .c nu Dei rear esse Genus; nam alias id non liceret.s G ea nora esset,& univi umex tantum tiarion est Do analogum assigαλω - Λrasto. em sexto Top. cap.secundo. ad 3. . ad argumenta re cindendum erit. illam Tationem Alberii, nurn an esse , non enim
illud solum .estanalogiarn. fiet iidem Ain
Mmnibus Gemri Nappares, nam Grbiginis animes,est Genus, & tamen persecti est inmis perae, errana in altera, di eodem mula
a. Ad fecitndum,dreui est conuenire una, &-lem ratione com niunt, prout abstrahit ab aerameeliate , Mi anime/,ate . Deinde dicierimn potesta isserentiam .dc Propi, im et Latiiximus ediateri Specie pUicemur sterum in Piale essectiale, alteriam in qΗ, et accidenis talei tamen hoe ipso esse uniuei talis,maia de uniuer tali pioieantiar ea aequo. de ira utrumque pinea de i midiari an is oribus & ita hoe colum diseramen effore. tias esse forma seu species uniuersal, ,quia sunt anae sistanae,& species praedi tinnis, nam si unus solus esset in Dirinibus praedinandi m ltra, una tune soluar esset species uni Isahs, non
a Potest evi dubitarKAn vivit sale habeae aliquam propr in passionem, eum sit gem
Vtrum sint tantum quin re uniuersa
E nuntem iam uniuersalium, seu prael I virabilium inquirendum est nu tantia sint quinque, an uern plura.aut pauciora. At primo , quod sint pauciora, Pram quinque, Ppare tram praedicabile,& praedicamin i
uidelitan esse, in hoe enim solum disserunt. quod unlim dieit actum i alteTum dicri a Ptituessem, seu potentiam ad eluisti praedicininta actum, at uero qua Ior rantum praedirata ab Arist.traduntur, primo lib. T
pie p. 3 Proprium uidelicN.Definitio, Geinnus, Sc Accidens, te quibus postea sigillaum
' inod uero sint plura, se ostendi potest. 1 Definitio est qtitia clam pinclitabile, siquide . a
loco ei talo 4nter alia pr-eata connumeravitiar ab Aristotele,quare iam erunt sex,si definitio ad illa qui iique addaturi Secundis. linZetiam alicui uidera poterit
ipsa quinti diuisi aliud p Iaedicabile liquidεde diuiso ipso potest diuisio praeditara, treanimal, aliud est h6. aliud brutum. a Tenio. Genus Sc species dicunt essen misi , sed existraitia rei uitaenia aliud praelim sturn ,quod prius adhue ante essentiam quaeri debeti nam prius q Iaeritu , an res sit, ὸein de quid fri, aut vialis . Haec itaque est DI nium de existet tia rei prima quaesti , Aris. inquam fit erit ergo existentiae quoddami praedicabile . di quidem ornvium primum . Muldetu a.' Quarto. Praeterea is indiuidiarum uaguunt,
ut quidam homo , de pluribax praedicaut lilia disiunctione, est erum Petrus uel Ioau C a ura
49쪽
q. 8ccae . em etiam illud varari ale. I iii mo de ista voce, h e Horno. seu concptu respondente. videriit idem diem turn ex de ia- differenterpolia, isti vel illi homini appliciari, & de boe vel illo diei, Se praelicari, ut hic
Honio est Ioannes, hie Homo est Petrus,
. ais ire ita caetera,quae dicum ut itidi uidua demonstrata a.
Prima Ad istius quaestionis solutit nem, Prima
Dud. sit fundatraelituin , Species uniuers lium nos posse colligere trita modi Prin oti polieIJo.
xib. v nbtici tib inclito ad nos, ut Porph Irrus collegit ex dilinsitate praedicat,di. vel iecundo modo, a priori ex diuersitate existendi ita alutis, quidem vulner ale est,ut 3 aptum est essὸ in inittis . Tettio modo ex ipsis mei r iras, a parte Iei, & his, epiae secundum natura ipsis reb. conueniunt , si quidem uniuersalerandamentum habet in rebus, & per intelle. in perficitur in ratione niuetialis, S postea lic conceptum, de rebus ipsis praedicat tu de ea ipsa Mae sant in rebus a nodis cogn
seuntur, si rere cognoscimu . Sunt etiam aliae viae hune numeIum uniuersatriam ostendendi, Ialneo hae tres vialentur PraecipuE. - sit laeundum fundamentian . Ad hoe ut
' alivi id fit uniuersale, oportet lut antea se: tostensum, cum Maesiuimus, quἔd esset unu Ieriale uiuocum,& simplex, ecdirccta praediratione de pluribus subea&Iu Iatione praedicetur. Prima . Hia positis, sit prima conciti sim quinque cones. tantum esse Praevirabilia, leu uni t saliuni species,nempe Genus, Speciena, Disterentia, Proptauin, & Λectilens, quae sic ostenditur.
Praino modo, Porphyri j ratione, eis quintu-pliei di tfitate modi prae licandi. vi telicet de uno, & de pluribus, in quia, vel in quale, in quid rursus de pluribus numero , vel pluribus differendibus specie, si in quaje, vel essentisse, vel aecidentale, &demum acciden- vale, conuersi na, sea reciproce, vel non cor uersim. igitur quicquid scitur,sem de xl:eto praedicarur, aut i aedicari Idc notauitim ,
de hoe est individuum, & singulare, aut de pluribus, & hoc est uniuersale . Rulsus side' pluribus, acit in quaestione Piid est, aut in P stione Piale eit. Si in quid vel de pthiriabus Specie disserentibus, & est Geu . 'el de
numero tantum distereutibus,ti est Species.
tioni , se tutic aut con aer sim.& rcciproce pret alat de triete liqua, vel Ge rei e Ac est pici prium, aut 1ioo conuersia . & est Reeidens. Secundo inlido, idear ostendi pote st a priori Philoso: ce. ex inod Ν 1l stendi In mulistis, nainclis Pild st, aut cit d. n Iuno mon a alia. iti sutit, aut tintc., Q iae insunt, si id in quo ii usu et omma, est in liuiduum,siqirae in alio italunt, vel tὶ .lae in uno solo, de haeestini indiuidualia accidi. nila, Ac coiIditior ea
aliae indiuiduantes, vel insutit iii mi illis , lesunt uniuersalia. Sed om tib indiuiduo, Sequae ut indita. duo e6ueniunt, de eo quod inis est in multis, videamu, si est in multis, ergo
aut intriti Iece inest in ellcntia eorum,aut e tra essenti m extrinsece adiacet, ut in subici.ctoin si extrinsece, aut inest ut totum,aut ripais si ut totum, scilicet tota essentia,est Species, si autem inest, ut pars in toto quae se habet ut materia,& in pol ctia, de est Genus, aut taliquam forma, de est DifferenIia, si vero inis
est ea trinsece, di in Ilibiecto, vel vi ab esse tia fluens ab intrinsecis ab ea dependens, deest proprium , vel subiecto adueniens ex existernis causis extritae ce adiacens, bc est Aeeti
Tettio modo ex ipsi sinet rebus a parteret. Quicquid est in uuaquaque re siue singulari, siue uniuersili, qui equid de illa cogno sci potest, aut sunt eius rei es Ientia .aut acci dentia si essentia, aut ruta essentia rei , a 'tpars essentiae, si pars essentiae,aut in qua con uenit eum alijs rebus Sc est genus, aut in qua differt, de est Uin tentia. Si tota rei essentia
est species, iam vero si Aeeidens est aut proprium ei tantum rei,de est propitum Accidetis, aut commune cuni alijs,de est Acci deaeon mutie, quod absoliue uocantus Aceldenseommuni uocabulo, ac de his superius quique diximus, cum ostendimus Naturae citus neni sertiasse Porphyrium in istoruin uni- Ilairit m tractatione, quare plura hoc Ioc non erit neeelle luperaddere. Nunc ad algua .enta. Ad ptimum diei. nilis, Aristotelem de his egille in libro T
piccnum , quatenus spectant ad estitienda
50쪽
qu5d diu et t. ab H D te HI Here tractatio inetra,& Ioea tiit nius Speeleat eio obi: l .dponas reuocasse uidetur Aristori eo quAd .xujs seni loeis cluitriis cluaestio Genera m tur,potest etia a qρεIio ti actati Speeielmifleretitiam ire ro ad delii titionem reciij ut quideri r et si quidem ultra Genus ait sit ipsam vi intentiam. ael Disserentia.. Atque ita ostiri a maeuluta.& nulla est Aristodi cuni Porphyrio x Rimat talam I. Ad alia argumera , quias sint pharai quan quinque. Rei ponderariis ad pratuum,& leςltridum. Uomettialia. se lytae 3 ita bina nos si inplim tali tu in q uinque asserere: at eompnlita .&complexa Praectica, ira esse posse per inul ,α di: filiuioiren , Ac diuisionem. Ad coinplexa lia ori nia hiel a dentalia uel et Riicialia. si 'Ad te ita uni dicimus, Existentiam rei rumquaeramus de te Si qua, an sit, non esse praedietamin aliquod praeter ipsuin'tret,in . Piod medio uel de lubiecto die itu, sed est i in sua nata subitantivum Mibum . unde in haemi aestione, si recte dispici inlis,non lana clum titiar aliquod praedicatum , quam ipsum m isu lectu in mi aerastu per se, ala sit in terrum ria eum Pollaa uerosubiectosam posito existem, te in re u in nacu de Illo, di Piae an iis, cidie tui nati re illa I radicibilia uni iret salia. Et cerialia el , at aequam res sit, nihil ei posse conuenire. A Jportere, ut ira prilis sit, a ni eviam ei aliquid conueniati au t de ea pret
iti si a ratione duo: iiatiiram coriar HInem, de ratione seu D flaretillain indiuiditati terris 'tιare lin pollibile eit , ut uti ea. sc tacitan ratione conueniat si rigui is indiuidussiatqi ideo nilimia irec eli , nee diei poliant luia nopi aedicatulit de multis sub una, Sc eadem ratione. Deiride liaec in liuidua uaga ex retiodasisti aluaticii iunt complexa, non solum con plexione uocis l quia posset facile una uox
tripolii ad linii ficanduin illud ipsu in ita
.d monstrando, uerbi gratia Ioannem a in in xnte diuersus omnino conceptus illorum ai .ersoru ira res nitit, atque adera non est eaὸem ratio eo inmunis, sed aequivoca, Se diuersa:& Meo non est uniuersale. Rede his hacten lai nune de singulis uniuetialitant
mtionem Romanorum dicitur Gentix,