장음표시 사용
71쪽
seeundum Usturaliud faeientes disse- sui inseparabiliam is pudem sint re
rentias, diuisionta generu sunt in Spe- fetilla uero per acciden rursus earum,
cies, o definitiones assignantur, qua sunt ex Genere, huiusnodi disseren-ιN: secundum aute=n eas,qus Iolum altera tinnsariunt,alteritates solum conmunt,σaliquo modo se habendi pe
3 superioribus ergo rurses ineboan ti,dicendum: disserentiaram alias quidem esse separauellar, alias uero insep rabiles. Moueri enim,ct quisere, ct Grum se,ct sanum esse, o pιaecuηφιe hus proxima sunt,separabilia sunt:
et uero aqvilis uni esse, Melsimum, uel rationale,uel hrirationale, inseparat ilia sunt.Inseparabilium autem alia quidesunt per sie,alia uero per accidens, Nam
uero aqcilinum esse,uelymum, perac- riden 3 ,σnon perse. Illae igitur, qua per sesιnt, in substantiae ratione accipiuntur, faciunt aliud ille ueris AEu e secundum accidens , nee in substantiae ratione accipiantur, neefaciunt aliud, sed alteratum. Qua quidem lisur perst sunt non Issipiunt magis,oe minus: qirae per se Antidisserentiarum alis piademsunt,steundum quas diuidimurgenera in species,alis ueroscildum quas ea qua diuisa DntDei tantur. ut cum per se differentis omnes huiuModi animalis sint,animatum,ct sensitiuum, tionale,ct irrationale, novale, immortale: animati quidem, oesensitividisserentia constitutiva est stantia animalis . est enim animal Dbstantia
animata sensitiuaὶ mortalu uero,ct immorialis durentita, ct rationalis, re irrationalis diuisivssunt animalis differentiae:per eas enιm genera in specierdiaιdimus. Sedee quidem,qus diuisius sunt disserentia genreum, completi
sunt, is constitutiusspecierum: diu
ditur enim animal, tionalis, oeserationalis disserentia,ct rursus mortatu, cimmortalis disserentis,sed ratioualis,ea mortalis disserentiae eonstitutiva sunt hominis: rationalis uerὸ, ct immorta lis Dei: imationalis autem, o mortalis irrationalium animalium. Sic uero σsuprema fiantra, cum dιιιι9uasing
gis,et minus praedicatur de eo cuiusfue insensitiua pescerunt plantam. Quoinxit Genur,neq e generis of erentia,fe- niam ergo essem alipis modo quidem cadum quas diuιditur. Imenim i, decepte fiunt tonstitiaisae,aliquo modo 'qua uniuscuiuRuι ratimnern compleηt: aute diuisius lecses omnes uorantiari esse autem unicuique unum , ct idem, Et iis maximὸ opus est ad ius sueFe intensionem, ncque remissionem nes generum, oe ad definitiones: sed suscipiens est: aquilinum otem esse, non his,quaesecundum accidens insepaxeιymum, uel coloratum, liquo modo rabile Gnt,neque etiam maris 3 siclus nunditur, o remittitur. sunt separabiles . . .
h cum igitur tres species disserentia etiam determinantes dic nt. 6o sidoentur: σ'x Pirim sentMa- DPerentia est; qua abundat Speciesὰxa silas, tu eminΡparabiles: s' rum Genere. Humo exim plus habet cmam
72쪽
animal, rationale, ct moriale: animal enim nihil borum est. Nam unde sterici haberent disserentiast Neque veris omnes oppositas habet quoniam idem sinul habebit oρposita . Sed, quema modum censtnt, potestate quidem habent omnes eorrum, quaesub se sunt, diffrentius; actu vero nuisamaesi neque ex js,quae no sunt,au Ριd fit, neque opposita est ua idem erunt. Definiunt auteeam, er hoc modo. Disserentia est,quae de pluribus , σ diffsserenuibus specie in eo quod vale quid est praedicatur. Rationale. n. ct moriale de homine prae ILea turn ιn eo piad quale pιid en bomo
dicitur ed n d in eo quod pιil est. Qid
est dicere, animat: pia e autem animie inquisitis, p. o I rationale, ct mortale
est,cduenienter assignabimo. 'us.n. ex materia, s orma constantibus, vel f eundiim proportionem ad materiam , O formam,constitutionem habentibus φιemadmodum statuta ex materia quias u ea are, i xforma autem figuras hes homo communis sterialis ex materia quidem proponionaliter consistit
ex Genere, exforma autem misserentia: totum autern boc animal rationale, mortale, homo en, quemadmodum illissa tua. Defremunt autε, ct hoc modo.
Disserentia est pιοs aptum natum ectouidere ea, qua sub eode Genera sunt:
Rationale.n. irrationale hominem, et equum, que sub eodem genere rsit, quod
est animai, diuidunt. Absignant autemo hoc modo. Disserentia est, qua disserunt ase singula,naque homo,σequus secundum Uen non dissi runt ,sumus. n. animalia nos ,σeqvιr sed additum
ctius autem pertractarer ea, qua ad differentiam pertinent, dicunt non quo ubet diuidentium ea, qua Db eo rem generesunt, esse disset entiam sed quod adesse condiuit, o quod quid erat esse, in quod rei para est. Neque enim prad natum est nauigare, est hominis disserptia.
etsi proprium hominis. Dicere enim pose sumus animalium bee scidem apta esse ad navigandum, illa ver) minim , diuidentes hominem ab atra: sed aptum natum esse ad nauigandum, non est substantiae completivum, nec eius para, sed
aptitudo solum ipseM; istircoqPia non est talis disserentia, qPales sunt, quae De
cimae dicuntur disserentiae. Ermnt ergo Deeificae disserentiae, quaecunqνe altera Desunt speciem, oe quacunqPe In ea quod quid erat esse,aceipiuntur. Et dedisserentia quidem tolsiiudiciant.
Non oportet, ut hene dicit Boetius, hie quaerere,qtore Disserentia, Proprio, & Αμιάenti anteponatur, eum in dubium tria a tum fuerit , an speravi esset proponendat est enim praediratum essentiale, quod iam PG4tio, nec Aeeidenti comperat. Non autem te astitnus de disseretula eo nereia. s. te ipsis,ca Liae Afferre dirantiar, sed de ipso prineipio.& formia, per quam unum ab altero disserar ut differentia su forma, per qua In unum ab altero differt. Nee agimus de isto principio, Ac forina secui uni se, sed ut per tutellectuithalsumitur ad praedicatulum de illo euius est Disserentia Hoe igitur raput in duas partes diuiditur in priori sunt quinque diuisiones Di Euentiae . in posteriori quinque definitiones: est autem prima diuisio, Differentia triplex est tit aedam comta unis, quaeaam proptia, s umdam proprilis ara. Differentia eommunis est Accidens separatule, per unum ab alio, uel a se aliqiis
luet differt, ut Petrus sedens , non sedente, currens a quiescente, senex k se ipse ipso paeto differunti Diffetenua propria est Aecidens insepara
bile, per-anam ct alio visscit, ut e in ocissis diuisio
73쪽
usi separabitiit a stibincto dum ipsum laetiti. Dimrentia proprili sinis est forma Iub. stalitialis, per cliram unum ab alio si fieri, homo ab emio aissere per ratiotitae: Porphy Iius ponit minuenieritiam inter iras, & i scrimetir omnes enim tres hoc habent quo Daciat diiurium vitum ab altero. sed itinerunt suo .l duae primae saeiunt isserte in Melaen
sub priori mein ro si ii t 0isseretura prima ,,& secui da , scalacet. coria inunis, & propria zsis posteriora vero est rei tu, iei ieet pio pta jefinis: inter nitas est dupli xt i lcrimen: prius Differenti et facientes ali Matum, linuntur sim pliciter, di inutiun Disse emiae , at fuleiues alitui dicunt ii Duferi nitae specifieae, miod ad litori est eausa per fictionis, ad explieatula Euitis Di Ferentiae specifitae munus,quod exis
ri u o in substantia: uti de illae duae pri pli eat in posterioriatim iternam Ofimi
re ratum i tertia vero aluul, H est Iura sum in per has specificas Digeremias, & faciei ues '' alivit,iton per illas, secundum quas noli fur, Nota l. ' cite i ini diuisionem est primo nNan- nisi alterationes.& mutatione, acciditim ex Ameenna hoe acceptim delitates .
M . . Nota fretitiaci cum Boetio,viod istae duae rabiles quaedam inseparabiles separabiles Muη otimis Di Glentiae, sellieet prinis,3c secunda AGHmira, quae not constant e re,cur-lint incliuisuorrum,& singulariuini istaenum rere. sub oeinembro, est Disserentia e mAeeide vita propriE sunt migularium rat Dif- miliais: in separabile' sunt,quae nunqua ira a referentia tertia est specieruin, Sc Generum, d- mnente dimouentur . qualtis suiu Disterenia est per ouam Spectas, & Genera differunt, fi- tia propria, & proprissima . More illam disteriint initiuidiis uua decam Et lianc subdiuidit in inseparini leni pra Diuisiosa illae tres disse temtaesia perius poli' scilicet Accideira,Prata est propria quae Accidens est differentia numera ea, specifica. 6c getaerica ad v,oddain ii separabile, & inlepar bilem pet reducuntur: numerio.n.ad duo priores, Ie,qualis est propriossima, quae de rci substanis etfica liero.& lini ira ad retaram. Uam , & naturam pertinet, & haee est quariari . . , y Nota terito. Differentia prima communi- diuisio, quae subdiuilio eis potatis unHis memV-Τ tar il cta, litisieio meo, propterea communis bit,tra lae praecederitis. Constituu autem da meitur ciuia sit tale Accinens, quod sinulmo. plex dii crimen inter has duo in leparabi es . do accidit iit i extremo, quod per eam stim It Alteriam; ita separabilis per Aecidens facit di-,babo.po: est etiain, Sc Isti alia saecidere: ver uersum in Acetilenti, ut superius diximus: ubi oratia ledeus distata stan e, accidenta, & inseparabilis per se facit alis l. inest diuellum diἐetentia communirieoiridum quam potest in substantia; Alterum Disserentia insepara. etiam & oui modo stata sedente miscries na bilis per Accidens sitscipit ma s, & milius, stam potest sedere, te ciui sedet aliqtransio sta idest nothaesialiter semper inest: iram altatu sre. reliciuae dicitiit hir propriae differen ;ix, ut homo est ningis caesius, quam alius.& n occultate s viliuscuiuique , q ira quo renato,quam alius rat itale parabilis Pet s. non
ri: i; siri Ex 4 set imine superi is inter illastae Dis primuis in miὶ initiissis, aut minus vis ''''nielitiis assi ei ato, Porphyrius inferi diuisio nus enim non est magis homo, alu aut mali
tibus. . Riusus iii eommuni iteriam tertio diuidit Diuisio Differentias. Quaedam sunt Disserentiae tepa 3.
74쪽
Porphyrius epilogat has diuisioues pro
positas, insinuans unum erinsideratione di nnum et uitae licet Species differentiae esse so .
n ueri illas primo loco costitutas: sed quia uariae sunt proprietates illariam , fictae suntriuias aliae diuitiones secutulum ea , quae illae habent: uni e eadem sunt prorsas ritia ero numbra diuus entia, sillae tres Diiserentiae. N inter has qtiae larii in t enuintiar facientes altera i , Iae .la aliud, clitaeda separabiles,q. ςdam inleparabiles, ta per se,qua Peraeei. es. Diuisio Postea xero Porphyrius Dis Terentiani in . quinta. Marabilem per se. s. specificam, quin: a dimisioue subdiuidit: iquae la , inqxili, sint ali- euius Genetis diuisivae, ii Sest per quas G nus diiii liti iri quaedam iuius Genetis e. nostinuiuae. i.per qlias Genus illini eo stituitur : uerbi gratia attrivial habet has D Sueo , tias; alain alum, sensibile, ration Ile, irrationale. lnortale, lirin oriater sed hariam quae lam. et ' sunt, per clos animal costituutir, s duae priores: alii ara'. rinst animatum ,& sensibile corpus: per alio diuuli Nar, per rarioirale,& tua Onale . mortale,ra mortale. Intra iras unun est dii crimen: nam per diuisitas Genei is csi .stituuntur Species illi iis Generis, non autem pet constinatim , , ut per ratio tale, inor tale, iuxta opinionem Por playiij eoiasti ruit ut, ho Tno, per ratiotiale, in mortale , simul clinia. nimii, Deus: per irrationale veto mortale constiti itur briitun . At uer . quamuis istae
constitutivae non faciant species, ta ineli si ad superius tale Geniis considerentur, tales differentiae dicentiat illius superioris diuisi-uς,&ipsi ira ivntiorum , tanqui in Speciei constitu iuxi ut animatum,& setisibile, sunt suprato tu livisivae, corpus enim per ani matum , & itianiaratum diui litur et & eor. pus alii triatum per sensibile, S: in se illi biici
animatum asit, & sensibile, citin substalitia, Mium animi, siciat insensibile et mantina . to iacit platitam, unde ecdem visserentiae si .mul sunt Se diui fiuae, N eonstitutivae: sed inferiorum emistitutivae, superioriun cliuiis finae qua proptet omnis Disserentia speci.fiea dici potest , quia constituit Specie maluq m, siue subaltemiam, siue spemalissimam. Circa e , Noea istud exemplum esse fiu
ptis: nee aliquial est animal,quod sit imaior. tale. Porphyrius loclititur, ut I'hilosophus Platonicus, ut superi u liximus. Nota etiam genus generalisti nisi sol si lia. Noto.bere Deserentias diuisiuas. nsi constituti uas: euin nullu supia se habeat G. nus. speciali Dsinia vitro lpee id solas liabete Different ira costitiuitiis , quia lub te non hal et in seriores Species , Mi Qtias per Disterentias ditii facili. Nota sinit. lnet tertio, si istae disserentiae Not. 1 ad ulena Gelliis comparei Hur, aliae distinctae sunt distae iiii aediuitiuae,aliae constitu: tuae:
Led respectu dii et loriini: tu pratoris quidem
Et his maai ne optu es ad diuisiones s
bile Porpbytius duos ii sus harum disse. rcntiarii in spe: ifieariun pollit: prior est ad diuitiones G timina facieiulas, haec erit Inpiaecipite per tales Di Hieruias dura duiuiirrpolier or ad citfi L,itioites e Inponendas i P sarum specieriim i aliae enim differentiae per Aeculens, tam separabiles . quam in se. parabiles, iton suiu aptae ad praecipuas diu ialiolus, ac definuiola es, sed ad descriptiones.& di ulliolies non ei lentiales, & minus prae. C pilis, culti siu accidentia Iei, nec de eius
Diserentia G, qua abundat Spe' ι
tici a senere. zHaee est posterior pars huitu rapitis, quapon vi tur aliquot ipsuis Differentiae defini
erirna est proposita. LDifferentia est , in latina
qua Specie meedit Genus: natura. n. SpecIei ni ex Genere, At Differentia constat et unde Fltra tio. Iincludit in sua natura, quam Genus: Genus. Dissere n.Doci includit.in sua natura Disterentiam tiae.
Speciei, sicut ipsa species. Possitia in Edubitare quis, unde habet spe Dubita,
etes Differentiam noli enim a Genere; quia tim n gene I equorei Odo pollunt esse plures olf. fetentiae oppositae non autem Disserentra . potest esse ex nihilor a quo ergo est Realpon. quod Disserentiae sunt in Genere, non actu,ti est nou sunt de natura eius, sed in N, MI tentia,quia ex illo fimier sieut E eera extra
ditur forma aliovas imaginis: & non est
75쪽
enere in potentia, vi imiliae figurae cerae in
Tecma. de finitio est D fierentia est 'luae prae iratur de pluribiis miserentibus Speeieria qliale quid ν quod ea emplo elato cisteluti is
tur , ut enim res componuntur ex tarateria, Ac
forara . vel ab Dra simili, materiae,& aliquo simili formae voeat simile materiae, subiecta in rebus artificialibM. ut statua fit ex aere, NIT ateria, & figura i .inquam fornia i dicit autem subiectum simile nisteriae , quia prope iEmateria est pars compositi substantialis ua, lireptit, species, L homo componitur ex Ge nete innovam ex materia, & re differet uia aq uani forma'. ut ex hoe intelligamus, quod Differentia est velut mi alitas, si eut sorina . Tertia. Tertia definitio. Disset etia est, per qua Re Dus separatur,l. diuidi tur in ea quς sub. se sui. Quarta Qi m vero: Dufitemia est semini uin,' quam Wna Species ab alia differe . At quia istae duae ultimae videbantur sufficientes, cumellisut altatua, per quae Genus diuidiciar &vna Species ab alia ὲiffert, s. aecidentia pr tiar vicit DisF rentiam nota solum habereo e , sed etiam esse de definitione. N quid-ditate rei,de esse ipsius deficiicionis, & vii l. litatis pariem . ouinta. P rapterea ad sit quintam defin tionem ,
exactam . scilieet, bifferentia est, qua una Speeira ab alia separatur, eum sit ipsius nati,4ra, & Speciei para.
Quaestiones,stu dubia quaedamstu es-gniora in Cap/ Disserentis,pra senim tirea eius d itisnm, rectene seu tradita e
Dubiu Cirea hoe caput sunt aliquot dubia, quae
Pritnu . 1 nobis breuiter eriant examinanda e prininum est.Cum Logicus non tractet de rabin ipsis, mundurn re, sed ut intentionibus subis stant,tales intentiones confiderando, eur hie. l,Porphyrius de Disteientia ipsa reali tractat, . quod triuinis videtur esse Metaphysiei, quoὸ quidem tractar Arist. . Meta. s. Solutio. in hae te die et Quin, ouod Differentiaettes ictus haberit. Primus est diuus ere, seu de terminate Genus ipse in . Seeundiis est eo, . sutruere naruram. Tertius est eam ab alijs distinguere. isti tres dupliciter possunt conis siderati tum modo fundamtii aliter, ut in
rebin ipsis sunt . Nam in rebus ipsis nanim Generis est determinata, & facta Speeict per differentiae nariatam & natiira specifiea ab alijs distincta, & tune isti tres actus ad Me taphysicum perrinent, & conscimare differentiam seciandum istos actus in rebus. Altero mul possunt considerari, luperantelle ctiun isti assis mitritur, & exercentur . us est quatenus Geniis ipsum abstrahentes per disententias diu ultimis, & Spectem ex Genere cum Different a componimus, & per dissem rentiani ab aliis separamus: & sie confidera re Disserentiam, est Logieir consideramus en i m differentiam , ut intentaponi semitiis
substat, & ex his proredit quidam qua 1 actus ipsius Di fierentiae, qui magis est Logie Z.praedicam de his quae per talem consti- Nautitiit Dissi renciam , & hoc peculiariter hie consideratur, ut est praeimbile. AtSaomnia ista melius e6siderantur,& eogi o in tur in ipsis rebus; pro rea Prophyrius mi stet res ipsantamen intelligenda sunt omnia in odiline ad intentiones. Dubitatur seciando. Videtur enim ista de- Du γ. 2. finitio in inlita, scilicet praedieariar de pluribus Speeie differentibus in eo quod quale quid r eum multis Disserendi js non compeurat, nam ultimae Dιsserentiae non praedican tur nisi de uni ea specie. Circa hoe multiplex est Seen si modus, Prima Fuit prima set uentia Biulci in pt senti loeo: Pi inuri duplex enus si Di Hrentiarum Nivvla genericae, per quas Genus eon stirilitaui qumdam sunt ultimae, per quisuit Ima Speceies,& specialissima eomponitur, inquit Bitriae. Sicut in capite de Speeie , cinaeda est lata definitio quae loli specialissimae competit, qu clam aliae pro utraoue Specie: ita in hoc capi re ista definitio est pro dissetentia generica, aliae pro omnibus sunt. Alia fisit sententia nimitoriam asserentium x. opin. Porphyrium non meminilla in hoc capite, nisi solum Disterentiarum generi si, qu altimae n6 sunt eretritae a nobis r & hic in . . dus direndi non uideriar abhorrere a doctri . na I. Th. 2.post lech I3. qui utem docet su per Arist.Lnon meministe ultimari in , quia ineognitae sunt. Nee longe ab hae sententiassistat Simpl.e. 3. Ante praedic Mn. regula x. ubi reseri Pot ph yriuin definisse Disserenistiam, ut et plurimuin. - - . es Sed prima sementia BMlae. non ulla raut talis, nihi
76쪽
mihi a3modiim rationabilis, quἰa eum rati praeeipua Differentiae in hoc loco sit,ut prae- Scabile est,& id expliceriiri sol si in hae defi.
nitione; debuisset Porphy. Em D. Terentiam definire, sicut neu in capite de Spec e , ubi dedit definitionem eonveniente speciei, vix est praeci leabile.. 5eeunda ue in sententia vis detur Alberto tracta. .e.ε. non esse recipienda, quia eum veritas fit i esse Dilferetitias vi. tinara , non debuit assignare definitionem Porphy. non conuenientem omni Is disse. renti I . 3. opia. Fui tertia sententia aliorum , qui nullas esse Differetias ultimis existimauerunt, sed omnes generi cra, D communes,& Paddduc, aut tres simu iunctae Speciem ultimam componulit, i nioriale conuenit homini, & btu. Io, rationale homini, & Anulo secundum Porphyrium, at rationale mortale soli ho mi. ni t & hane eredusetani esse sententiam Por.
Arist. 1. Post. c. 4. ubi asserit Disserentias singulas per seciun petere multis Speciebus f ra. men aliquae si nihil iunctae una a rena componunt:& sie essedandae definitiones & I. Top. c. I. proble ma Disserentiae ad problema GNneris redacit. Se 4. Topi.e.6. Ponit diserimen Inter Genus,& Dissirentiam.qum Pramuis utraque de pluribtis praedicenturi a inena d. hue de pluribtri Genus,quam Differentia. Conla Circa hoc di eo duo. Primim, mihi vitae. ratio. tur ista sententia elle' Porphy. ut clarE patet in ipso capite e non entiri alter eonstituit Specio, quam per multas disterentias geneticas. Dico Secundo istam sententiarn,qudi non sint vltimae Differentiae, esse manifeste contra Ati stotelem qui .Metaphys. cap. II. inquit, viti tetras Disserentias cum Specie coimueri , dc prino e partibus animal. cap. 1. ducit, aliquas Species non habere nisi unieam Differentiam. Nec Ioeus Aristot.iii opposiva probat quicquam, quia illi e Meet Aristoteles definitionem secunilii in eas Disserentias, quq inueniuntiar I ac vitimae MeuItissimae lunt, non tamen propterea sunt negandae: & in Topici ipse clare dieit, Di Terentiam,quae generim est, ct ingene te esse a seribendam, ub finsinuat esse Differentiam, quae non est ge-
i opin. Quarta opiniosuit Alber. tracta.Α uicen.& Alphar. Dicunt enim,quod Diste.
rentia duo Latat, secundiam si d est lintse.
tenda alterum est Genus dist nguere, ali rum, Specten constituere : quod vero eonstituant Disserentiae determinatarn,& vltimam Speciem . non habent inqiuantum Diiserenistiae . sed inqGnuina sum quaeda in naturae partieulares non eonuenientes pluralmis Spe ciebus i ex quo fit , clii Oil propria ratio Disse rentiae inueniatur in genericis 3 nam ultuna
Differentia haberaliquid mistum, qinia non est Disterentiae seeundum sei & uadicunt Porphylium defiixisse Di Grenti atri seeunisdun ea, quae per se habet , & ita non curauit vltunas definire. Contra hoc dieit bene Gietanus , quod Constavicinia Differentia, licet habear aliquid, quod intio .
non est Differentiae seeundum se; non tamen a mutit ea, Quae sunt Disserentiae semandum
se, nam diuidie, & constituit, & propterea debuit definiri. Unde est quinta senaentia ipsius Caietani Lopin.
asserentis illier definiri O m nes Disseremias etiam ultimas:& sensum definitionis me negativum, scilicet, Disserentia est,cui ii qua tu Differentiae n5 repugilat prplirarii e Pluribus Speeie differentibus e si enim repugiraret,nulla Differetia proicaretur de pluribiis. Et haee fuit silia Iambit ei asserentis P differentiae ultimae , ut Differentia est. non repugilat de pluribus speciebiis clier, quod ide nadocuit Auri. c. de commanitatibus: unde se
tentia Caietani non est noua, & propria. Sed q inuis ista sint probabilia ,ratne ema Consi stimo esse praeter mentem Porphy. qui viti- tauo. inas Dissilentias non definiuit, siluc quia et dulit non esse, siue quia occultae sunt. Propterea viriti et taliter, pollet se Di tia. Soluuo tentia lefiniri. Differentia est , quae psae liratur de Specie , cuius est Difieientia, iaquale quid o Dubitatur tertio. Quomodo Disseren Diablatia praedicetur in viale quid, Pro quia opori telsiuinatebit aduertere ,' quia qualitas non est alius, quam id per quoa fit indus. 6e determina.tis alicuius,qiuris 'ex se est indifferetis , R indeterminarum.
. Potest amem aliquid triplieiter deter- sesar
minari. Uno in oeso, ad aliqIen motum te habetulia identalem, ut homo postquam est homo,est indifferens, ut ire albis, vel Diger, calidiis, vel fra Hus: & vulaeis lituomnis substantia postquam est, estitiale te
77쪽
m1 determinans in eommuni dieitur qu i d cntalis. Meundo, aliquid est inclistea rem ad este substantiale, quo pacto materia est ciuida substatia inde terminata ex se, & in Perfecta, ex qua multa fieri possunt, & detramina 'per forma ipsam, ut si sit forma ignis, fit igitis, si forma equi, fit equus,8c-fiat madieitur qualitas sinstantialis . Tettici,ali.
quid est indisserens,lan hilam aliquiis confii
surra,& multa comprehendens, Sc per partam
lare .eterminativ,quo pacto se habet Genus respectu Disserentiae,v le & Disserentia di otiu etiam qualitas substantialist has vialitates posuit Aristoteles s. Met .e. q. NON. Est autem notaiulum discrimen inter
has; Ialitas en in aecidentalis, cum eo,
quod determinat, non facit aliquam naturam , ut albedo determinat hominem , sed Q homo, & albedo non saciunt unicam narii rani per se, sed tantii in eompositum acet. dentale: at sol maeum materia saeuunt eam naturam per leginnieti in compositum lub. stanriale,hominem .leonem, aut aliud quodvis r similiter Disserentia ei3m Genere saeit unicam naturam specificam. Sed on illa qualitate aee identali , inter has scilicet forinam,& materiain, Dissere . tiam, & Gentis, est triplax diserimen considerandum. Primum, mare ria..el fornia per se non claudunt totam rex substantiam , sed materia dicit unicam par em,sorina alteram pariem . at Geuus,& D se te lavnumquodque per se,totam substamna d)ciant, ficet andunt, Ieib gratia animal totam substantiam rapol tam ex forma , 8t materia dicit r si militer rationale, sed eum viscrimine a nanianirn in homine dieit totam substantiam
lioin Inta secutritum quot in ea est at icitatis, in quo bonis at js animalibus est similis rat rationale dieit eande in hominis substan. tiam , seeundum qu bilio ea est aliqitid , in quo ab alvi animalibus separatur e & uni.
ursaliter Genus dieit rei integram substan. tiam, 'ri in ea alijs speciet, massimilatur. at Disserentia dieit eandem rei lubstantiam,
ut in ea aliquid est , quo in separetur. Propter quod LThou .de Ente, & EiIentiate. 3.dicit horiunem, seu Sp eterri r o mponi ex Genere. de Di Hrentia, sicut ex dira. t rebiis, it d sicut ex re aliterantellecta, &eadem reali em ntellecta.
Secundum dιscrimen est, quod ea nocinsetrur,materia , & sorina , eum singula in
sabstantiam non dieant, de compoliis prae dieari nequeunt e non enim dicetur homo est anima, homo est eo pus 3 at Gentisi 8c D. sis ferentia, cum singula totam rei substar uiam eseant, per se de re praedi eantvir, ut homo est animal, homo est rationalis '.
Τertium , eon posita singula non parricipant totaim materiat 'ubstant an ,eum ex alia Patre male ae fiat unum,ex alia aliud r at sinis
gulae Species iniurn Genus participa t. qiuaritum, ad ei iis sit bstantiam, quaeve se fiuiti
nem explicanir , ut homo per se, leo per se, capra per se, sunt participes integrae substantiae alii mal s.sed non parit ei pane singulae Species totam Generis potentiam, quia Getius inpotentia eontinet omnes bpecies suas: at una Species non contanetaliam.
Hi ne patet quant si intersit inter Genus,& materia, I ifferentiam, At formani Quod si
Genus diei rut materia, Sc Disseremia forma.est ad similitudine, ut enim materia contrahitur. 8c forma contrahit i ita Graius per dis, ferentiam eontrahente limitatur: unde Di DLrentia ipsa, dicitur Miam qu tuas. MSed est maxime eo .lerandum. Disse. Q arentia potest dupliciter comparari, & adi p. sum Gentis, qvi l determinat, & ad Speciem, quarti constituit: respectu enim G neris est qita luas, sed extrinsem aliquo modo, quia tion est de natura Generis r unde de Getiere praedicatur in quale, sed non esse tiale et at speciei est qualuas etlantialis, qilia est pars narii rae eius e propterea de Specie, inqxiale quid praesteatur. si eutati in aest quais litas eorporis, sed nol est deesseitria eorporis, at homnis & eon positi est pars propi rea dixit Porphyrius: Disserentia dat elle reo,
stilicet speciei, & est pars substantialis, idest
est inuinseca rei. sDubi atur qilar breuiteri quomodo tilia Uu tia a Disserentia, ei a de una specie praedicetur, sit liniuersale Dieci primo, secum tuti. dum Mos nulliun dubiuin esse, qui diximus hil iis libri subiectsim primam, este an merilate, ut est in mittis, quia rationale est in
multis, fleui & ipsa speetts, qtiam constitui iii eo esse uerE,& proptiὸ uniuersale . sed et asi clitis subiectuat diceret esse Pra dirabile, a&nr eoii sequ tur, constat euina Dissere tiani esse praeieabilem.
Dici etiam lecundo pollit , Di Moenula in
78쪽
talem esse uninet sale, qiIIa de subiecto uuiuersali praediratur, unde & de content s sub talil ei e praedicabitur, sed elim discrimine, ni Species immediate, at Differentia, acilia , scilicet per Speciem ipsam praedicabitur. . Dubitatur qui ato, qti modo Porphyrius utitur Differentis priuaticata, selliere it ratim lnale, immortale Boetius existimauit tales Differentias posse constituere Speciem; feci quia alias latius de hoe diminiis r lautini diis ina absque uullo diibio sententiam Boetii vise contra Arist Ct.q Ole partibus animae, ubialocet,lc probat oppositum Boetius fuit an sequitur Platonem,qui huius sententiae fuit: tutio est clu/ emitra euin . quia priuatio noti est de vilentia uiciau sentis posuiui, Ad ab lini. qu.1lcs statu Species. IVnde dieci , illas Disserentias pratiativa spolii loco positivarum, quod fit ob duplicem Musam . Pia in tradit Arista'. 6. TDplc. cap. 3. vel vita Di fierentiae aliae fiunt occultae , liel quia sui it multae, quas enuntiare esset
Cap. IIII. P Roprium utro quadrifariam diuia dunt. Nam id, quod soli aliciti
rmen risibilis dicitur, non quὰdrideat s imper,sd quo Inpera rus Datus sit
Sequitar quartum priJirabile, iliret Ptoprium, quod misit3 Accidenti praeponitur, quia quamula de rei substaritia non sit . estra trieti sabstantiae, & essentiae rei proximum, G. scilioet, immediatia emanans. In hoc
us tur capite duo tantum cominentur: alte
Stin itur autem Propritim quamor mo rcita . Primo dicitur Proprium, praecli Ium
aliquod accidentale , quod sol alleui speciM
mius speciei. non timeffiersili ecni perit quo pacto homiliis est Propimi rise bire
dem,omnis en in homb'ὸstbi x, ncii tam si solus horrici , quia alia aliqila animita duos pedes habent. Tertium .Proprium est bim iratum etiam a aeciden ale , quod omni initi uitano alimi sieci et .s: soli competis, ranaen non semper, sed alaquo tempore, quo pacto canescera est Pro trirni hominis:omnis enim homo, & Gliis homo ea ne icit, sed non semper, essi hastis hective, enim eanities, ex eorriaptione hemidi, quδd talor natan alis, quia mo sciri est, exi cnga, & continita actione non potest eoasumere , quod potissimum tempore senectutis fit, quando calor renitri est: potest etiam aee identali, Guo talis ea lorini pedici abacti ne, & tune numidum corti: meetur, & fientorii: sunt etiam aluiu .cilii enam senes tard8, aut nunqualis ea nos habent, in mibiis humuelim est stilbisse, & pinyre quoa modicus e
79쪽
cunt suo si ibiecto r ualet enim homo est, er- eum sit irrituriduorum, nitulatitaeris Arsia sit praeter miliam, et aiaha,Piae uniuersiluenΦωntur, ita quaerebat. . Dubitari etia in solet , an Pre,prni in sit si scelulum Vitiueriale Rii Mibua itu extir dubium,quia nos prae atur de indiui tuis .i ut pro prau In st, nisi medraia , clico tamen esse
go risibile est i risibile est , ergo homo est. Ex quibus potest componi integra definiistio Propiij , scilicet, Hoprium est acetii en rate prae4: catum qui id coli nil omni, sinii,& sci per speciei, de conuersi in pria jα iuriae
v via quaedam scim digniora in ca-
. Est se modo aductae tua . cviod Alιst. Tiap. c. di siti,gu. t Proprium in absolutEPH pril in . SP .d aliqv d, & qira tuis. Prarrium ab sollicie est lut definit ipl quod non hiulicai ua uxor' tw soli autem tuli.& coa. 3 eLil in P aedicatur. Prima partaciata est ad exclutinc una cenus, Des auton . & Dis. ferentii ni quae sunt natura rea, uel de natu.ra rea i tectincla partieula ad exelli eius iunproprium se ndo uitia , & Acciclens com-n uiae . clyae piluibus insunt i tertia particula ad excludeticla I iopria primo, & tertiis modo, quae loli Secita insuiu, tanten non conuerilint Ita Proprium ad atriuiis est,quod secundum se con ni une est; tam eii ii subi .stum, cui ilies o ijs comp.aeriarilli est Pt prium, ut bipes absolute hoivinis, non est Proprru n , tarnen si homo ad equum compar tiit, homini bipes est Proprium. Propriuin , quando est idei n. quod Porphyrius ponari &quamuis non his uerbis de Pioprio Porphy.xius egerit. tamen OlNnia , qisae dicit , reapsa sunt eadem cum Arist. nam Propriam,quar eo modo,est absolute Pioprium, & di sinu
hie assignara i ut dixi est cxlem euin illa
At istotelis . Propriuin auiem teri o modo timeat Aristoteles quarulo . reliqua sunt ad
Acridens autem est, auod ade R ,
tem sie quoquc iaccidenses quod contingit eidem iuge . non in . Et
quae propria . ' Non est hie, quὁd in dubἰurn nemn ira ,
80쪽
ae si dieat. est praeintritum et Iluessile, epiodde subiecto ra asticinam, uel negari potest, nec propter eius praetentiam, uel assarinatio. Bena, nee propter eius abistitiam,vel ne tionem, nasuta subiecti destrmatur,ut rite dieas, homo est albus,sive homo non est albus, non propterea homC cortu r pitu rSequitiir Aeet dentis emi sio . Dnplex est Aeetisciri, Posiam est separabile, quod iam
inseparabiter inseparabile Pioda subiecto separari non potest, ut albedo est Cugno inseparabilist separabile, Mod separari potest,ut s dere,currere. t qui, quis posset obijeere Porphyrio, haec diuisio videatur adue t sari definitioni, si enim est Aecidens tu separabile,cto ergo adest. 8c abest. Resp. quamul te a lesse, de abesse non possit, intellectu ranun sepua. tuta ilia in AEthiopem absque nigredine. 8c Cygnum absque albediive restiterare possumus. Seeunda definitio est . Aecidetis est,quod eontingit eidem inesse,& non inesse, ista nugis explicat naturam accidentis: nam Messe,
et abesse , non lotum Aceldentibus. sed a loco petit: iat inesse est proprium Arei senti Teresa definitio est, Aeeidens est, quod nee est Gentis, nec Species, nec Disserentia, ure Proprium, serra per autem est in substantia subsistens , id est nunquam extra substantiam reperitur. Hae duae ultiniae definitaenessant Arist. .TOP. c.
Dina quaedam, seu stuaestiones fistu
Omnia sere , Prae in hoc rapite eotuinen-
ur , ab Aulcenna rene hen lutitur rat ut nos horum sensum perseetn in teneamus erit pii. gesta. m. advertendum , Aecidens triplieiter sin
ita fit Aceldens , quo pacto diciti r eti litiada in substantiam,& Aecidens, Sc hoc aliqui ora ut Recidens nota loale, quia scilieti per nouaen Accideritis significatiit, & de illo in se diei tui, hoc est Aecidens e Altero modo latius ivinitur pro omit eo, quini extra su stantasti aliet ita est , siue fit lubstantia . Hiem dens, quo pacto homo est Aeeidens at d.
est, quodn in flui ex principiis essentialibus alicuius sub tecti , rei pectu cuius diei tuto ni une, ut albedo respectu hominis: non enim ex natura hominis fluit albede . Aliud est,quod ex lubiecti itatura fluit, At hoe illi dic tui Proprium. in risibi te homini: tiine autesignum erit fluere ex principijs essentialibus luta reii . quisn flo nec illiti sine subiecto, nee subieebani sine eo esse possunt: quando ueto
contra tion fluit, eon rni ne reputariare illud
ergo Accidens propriuin facit quartiam 'imclinabile . commune uero quintum Plaetica.
bile. Ex quo seciuiriu Aecidens, quod est quimrum Praedaeabile, non este Accidens se eundo modo, quia semiusum Illini fiunt prae linationes indirectae, quae non sunt arrige nee esse A ideus in uniuersum, re istinguitur e fietra substantiam,quia hoe eom praehendit Propriunt. de istud lytae sicabile quintiim: sed est Aeeuiens eom mune quod non fluit ex pranei piis essentialibiis subiecti de eliaci praeiacariir.& hoe noluita haertere Atlinetiva. Est secundo notandum . Aeeulens tripli. citer posse consideTari. Vno modo, secunctiirn quoel iii rebus est, & semitisu in inme ista tiarn , 3c natura ira, Ac sire ad Metaphysi enim pertinet. Altero incκυν seeunt tim quod est in iiitellectu, dc hoc respectu eoru II, quae sua sunt, idest respectu interior urni uel f perioriam, vel Disserentiarii na, fic fie nee est citi artum, nec qiain tuin Praeditabile, sed aliqua sunt Genera, aliqlia Species. 8t Disserenistiae. Tettio modo, ut ad subiectum compa se ratur, de quo praeditaria I, 3etui e Recidens propriurn facit quartum ; commune vero , quin ii in Praedirabile. At hoe est considerat . dam . V tide Aecusens non diei in praedic
tum Propri .aut ficeidentis, nisi rei pectu suis inii de ita Porphyrius de istis duobus sem. per in ordine ad simiectu in tradidit,nam re nialis,di Peutis hominis. in dira signi hca. lpecta luseriorum, vel luperiorum, Genera dioiis 1 'hilosophi eo nevisunt illas esse praedi sun ,aiit Species. t rariones Accidentales; animii est homo, ho- Dobstatur contra prirnam definium