Polybii Historia edidit Ludovicus Dindorfius

311쪽

- 214 L. m. CAUSSAE BEL.M PUNICIII. χειρίσαι των προσπιπτόντων ἄνευ της των προει-τ ρημένων ἐπιγνώσεως. διόπερ οὐδὲν οὐτω φυλακτέον καὶ ζητητέον ως τὰς αἰτίας εκάστου των συμβαινόντων, ἐπειδὴ φυεται μεν ἐκ των τυχόντων πολλάκις τα μέγιστα των πραγμάτων, ἰῆσθαι δε sραστόν ἐστι παντὸς τὰς πρώτας ἐπιβολὰς καὶ διαλήψεις.

8 Φάβιος δέ φησιν ὁ Γωμαῖκος συγγραφεὐς ἄμα

τω κατὰ Ζακανθαίους ἀδικήματι καὶ την Ἀσδρου βου πλεονεξίαν καὶ φιλαρχίαν αἰτίαν γενεσθαι του io2 κατ' 'Aννίβαν πολέμου. ἐκεῖνον γὰρ μεγάλην ἀνειληφότα την δυναστείαν ἐν τοῖς κατ' 'Ιβηρίαν τό ποις, μετὰ ταυτα παραγενόμενον ἐπὶ Λιβυην ἐπιβαλέσθαι καταλυσαντα τους νόμους εις μοναρχίαν 3 περιστῆσαι το πολίτευμα των Καρχηδονίων ' τους 15 πρώτους ἄνδρας ἐπὶ του πολιτευματος προωομένους αυτοὐ την ἐπιβολὴν συμφρονῆσαι και δια- 4 στῆναι προς αυτόw τον δ' Ἀσδρούβαν υπιδόμενον,

ἀναχωρήσαντα ἐκ τῆς Λιβύης, το λοιπὸν ῆδη τὰ κατὰ

την 'Ιβηρίαν χειρίζειν κατὰ την αυτοὐ προαίρεσιν, sob ου προσέχοντα τω συνεδρίω των Καρχηδονίων. 'Aννίβαν δε κοινωνὰν καὶ ζηλωτὴν ἐκ μειρακίου γεγονότα τῆς ἐκείνου προαιρέσεως, καὶ τότε διαδεξάμενον τὰ κατὰ την 'Ιβηρίαν, την αυτὴν αγωγὴν Ἀσ-6 δρουβα ποιεῖσθαι των πραγμάτων. διὸ καὶ νυν τον 25 πόλεμον τοὐτον ἐξενηνοχέναι κατὰ τὴν αυτοὐ προαίρεσιν μαίοις παρὰ τὴν Καρχηδονίων γνώμην. 7 ουδένα γὰρ ευδοκεῖν των ἀξιολόγων ἀνδρῶν ἐν Καρχηδόνι τοῖς ὐπ' 'Aννίβου περὶ τὴν Ζακανθαίων πό-8 λιν πραχθεῖσι. ταῶτα δ' εἰπών φησι μετὰ τὴν τῆς κπροειρημένης πόλεως ἄλωσιν παραγενέσθαι τοὐς μαίους, οἰομένους δεῖν ἡ τον Ἀννίβαν ἐκδιδόναι

312쪽

σφίσι τοὐς Καρχηδονίους ἡ τον πόλεμον ἀναλαμβάνειν. εἰ δέ τις ἔροιτο τον συγγραφέα ποῖος ἐν 9 καιρὸς οἰκειότερος τοῖς Καρχηδονίοις ὴ ποῖον πρῆγμα τούτου δικαιότερον ἡ συμφορώτερον, ἐπείπερ εξ ἀρ-5 χῆς δυσηρεστουντο, καθάπερ Ουτός φησι, τοῖς υπυννίβου πραττομενοις, του πεισθέντας τότε τοῖς l0υπὸ Ῥωμαίων παρακαλουμένοις εκδουναι μεν τον αἴτιον τῶν αδικημάτων, επανελέσθαι δ' ευλόγως διετέρων τον κοινὸν εχθρὸν τῆς πόλεως, περιποιῆσα-

16 σθαι δὲ τῆ χώρα την ἀσφάλειαν, ἀποτριψαμένους

τον ἐπιφερόμενον πόλεμον, δόγματι μόνον την ἐκδίκησιν ποιησαμενους, τί αν εἰπεῖν ἔχοι προς αυτάς δῆλον γὰρ ώς ουδέν. οἱ δε τοσουτον ἀπέσχον του 11 πρῆξαί τι τῶν προειρημενων, ώς επτακαίδεκα ἔτη 15 συνεχῶς πολεμήσαντες κατὰ την υννίβου προαωσιν ου πρότερον κατελύσαντο τον πόλεμον ἔως ου πάσας εξελέγξαντες τὰς ελπίδας τελευταῖον εἰς τον περὶ τῆς πατρίδος καὶ τῶν εν αυτῆ σωμάτων παρεγένοντο κίνδυνον. εο Πνος δη χάριν ἐμνήσθην Φαβίου καὶ τῶν υπ 9εκείνου γεγραμμένων; ουχ ἔνεκα τῆς πιθανότητος Στῶν εἰρημένων, αγωνιῶν μη πιστευθῆ παρά τισιν ' -

ἡ μὲν γὰρ παρὰ τούτων ἀλογία καὶ χωρὶς τῆς ἐμῆς

εξηγήσεως αὐτὴ δι αυτῆς δύναται θεωρεῖσθαι παρὰ 25 τοῖς ἐντυγχάνουσιν αλλὰ τῆς τῶν ἀναλαμβανόντων 3τὰς ἐκείνου βίβλους υπομνήσεως, λα μη προς τηVεπιγραφήν, αλλὰ προς τὰ πράγματα βλέπωσιν. ἔνιοι Φγὰρ Ουκ ἐπὶ τὰ λεγόμενα συνεπιστήσαντες, αλλ' ἐπ' αὐτὸν τον λέγοντα, καὶ λαβόντες εν νῶ διότι κατὰ ω τοὐς καιροὐς ὁ γράφων γέγονε και του συνεδρίου μετεῖχε τῶν Ῥωμαίων, παν ευθέως ηγοὐνται τὸ λεγόμενον υπὸ τούτου πιστόν. εγὼ δὲ φημὶ μὲν δεῖν 5

313쪽

216 L. III. CAUSSAE BELLI PUNICI II. οὐκ ἐν μικρω προσλαμβάνεσθαι την του συγγραφέως πίστιν, Ουκ αυτοτελῆ δὲ κρίνειν, το δε πλεῖον ἐξ αυτῶν των πραγμάτων ποιεῖσθαι τοὐς αναγιγνώσκοντας τὰς δοκιμασίας. 6 Ου μην ἀλλα καὶ του γε Pωμαίων και Καρχηδο- 5νίων πολέμου, τον γὰρ παρέκβασιν ἐντευθεν ἐποιησάμεθα, νομιστέον πρώτην μεν αἰτίαν γεγονεναι τονωμίλκου θυμὸν τοs Βάρκα ἐπικαλουμένου, πατρος -κατὰ φυσιν υννίβου γεγονότος. εκεῖνος γὰρ Ουχ

ἡττηθεὶς τῶ περὶ Σικελίας πολεμω τῆ ψυχῆ, τῶ δοκεῖν 10αυτὸς μεν ακέραια διατετηρηκέναι τα περὶ τὸν 'φυκα

στρατόπεδα ταῖς ὁρμαῖς ἐφ' ίν αυτὸς ην, διὰ δὲ τηνἐν τῆ ναυμαχία των Καρχηδονίων ἡτταν τοῖς καιροῖς εἴκων πεποιῆσθαι τὰς συνθήκας, ἔμενεν ἐπὶ τῆς ὀρ-8 γῆς, τηρῶν αεὶ προς ἐπίθεσιν. εἰ μεν ουν μη τὰ περὶ 15 . τοῖς ξένους ἐγένετο κίνημα τοῖς Καρχηδονίοις, ευ- θέως αν ἄλλην αρχὴν ἐποιεῖτο και παρασκευὴν 0 πραγμάτων, ὁσον ἐπ ἐκείνω. προκαταληφθεις δὲ

ταῖς ἐμφυλίοις ταραχαῖς ἐν τουτοις και περὶ ταυ-

, 10τας διέτριβε τὰς πράξεις. ' μαίων δὲ μετὰ τό κα- mταλυσασθαι Καρχηδονίους τὴν προειρημένqν ταραχὴν ἐπαγγειλάντων αυτοῖς πόλεμον, τὸ μεν πρῶτον εἰς παν συγκατέβαινον, υπολαμβάνοντες αυτοὐς νικήσειν τοῖς δικαίοις, καθάπερ ἐν ταῖς προ ταυτης

2 βίβλοις περὶ τουτων δεδηλώκαμεν, ών χωρὶς ουχ 25οIόν τε ἐν συμπεριενεχθῆναι δεόντως ουτε τοῖς νυν λεγομένοις Ουτε τοῖς μετὰ ταυτα ρηθησομένοις υφ'3 ημῶν. πλὴν ουκ ἐντρεπομένων των Ῥωμαίων, εὐ- ξαντες τῆ περιστάσει, καὶ βαρυνόμενοι μεν, ουκίχοντες δὲ ποιεῖν ουδέν, ἐξεχώρησαν Σαρδόνος, συν- 30εχώρησαν δ' εἰσοίσειν ἄλλα χίλια καὶ διακόσια τάλαντα προς τοῖς πρότερον, ἐφ' ω μὴ τον πόλεμον

314쪽

ἐκείνοις αναδέξασθαι τοῖς καιροῖς. διὸ καὶ δευτέ- 4ραν, μεγίστην δε, ταυτην θετέον αἰτίαν του μετὰ ταυτα συστάντος πολεμου. ωμίλκας γὰρ προσλα- bβών τοῖς ἰδίοις θυμοῖς την ἐπὶ τουτοις οργην των 5 πολιτῶν, ὼς θῆττον τους ἀποστάντας των μισθοφόρων καταπολεμησας ἐβεβαίωσε τy πατρίδι τηνἀσφάλειαν, ευθέως ἐποιεῖτο την ορμην ἐπι τὰ κατὰ την Ιβηρίαν πράγματα, σπουδάζων ταυτύ χρήσασθαι παρασκευῆ προς τον κατὰ ' μαίων πόλεμον. 10 ην δη καὶ τρίτην αἰτίαν νομιστέον, λέγω δε την θευροιαν των κατ' 'Ιβηρίαν πραγμάτων Καρχηδονίοις. ταυταις γὰρ ταῖς χερσὶ πιστευσαντες εὐθαρσῶς ἐνέβησαν εἰς τον προειρημένον πόλεμον. υτι δ' υμίλκας πλεῖστα μὲν συνεβάλετο προς τ15 την συστασιν του δευτέρου πολεμου, καίπερ τετελευτηκὼς ἔτεσι δέκα πρότερον της καταρχης αυτου, πολλὰ μὲν ἀν ευροι τις εἰς τοὐτο ' σχεδὸν δὲ προς -----

πίστιν ἀρκουν ἔσται τὸ λέγεσθαι μέλλον. καθ' ους 11 γὰρ καιροὐς καταπολεμηθεὶς υννίβας υπὸ ' μαίων 20 τέλος ἐκ της πατρίδος ἐξεχώρησε καὶ παρ' Mντιόχω διέτριβε, τότε ωμαῖοι, συνθεωρουντες ηδη την Αἰτωλῶν επιβολην, ἐξαπέστειλαν πρεσβευτὰς προς Ἀντίοχον, βουλόμενοι μη λανθάνειν σφῆς την του βασιλέως προαίρεσιν. οἱ δὲ πρέσβεις, ὁρῶντες τον Ῥν- 225 τίοχον προσέχοντα τοῖς Αἰτωλοῖς καὶ πρόθυμον οντα πολεμεῖν Ῥωμαίοις, ἐθεράπευον τον υννίβαν, σπουδάζοντες εἰς υποφίαν ἐμβαλεῖν προς τον Ῥντίοχον.ο καὶ συνέβη γενέσθαι. προβαίνοντος γὰρ του χρό- δνου, καὶ του βασιλέως υπόπτως ἔχοντος αεὶ καὶ ω μὰλλον προς τον Ῥννίβαν, ἐγένετό τις καιρὸς ώς ἐπὶ λόγον ἀχθηναι την υποικουρουμένην ἀτοπίαν ἐναυτοῖς. ἐν ψ καὶ πλεχυς απολογισμοὐς ποιησάμενος δ

315쪽

Ἀννίβας τέλος ἐπὶ το τοιοίτο κατήντησε, δυσχρVI στούμενος τοῖς λόγοις. ἔφη γάρ, καθ' ον καιρὸν ὁ πατὴρ αυτοῶ τὴν εις ώηρίαν ἔξοδον μέλλοι στρατεύεσθαι μετα των δυνάμεων, ἔτη μὲν ἔχειν εννέα, θύοντος δ' αυτοs τῶ Λὰ παρεστάναι παρὰ τον βω- 5,6 μόν. ἐπεὶ δε καλλιερήσας κατασπείσαι τοῖς θεοχκαὶ ποιήσαι τὰ νομιζόμενα, τοὐς μεν ἄλλους τοὐς περὶ τὴν θυσίαν ἀποστῆναι κελεῶσαι μικρόν, αυ- τὸν δὲ προσκαλεσάμενον ἐρέσθαι φιλοφρόνως εἰτ βούλοιτο συνεξορμῆν ἐπὶ τὴν στρατείαν. ασμένως 10

δὲ κατανεύσαντος αυτοὐ, καί τι καὶ προσαξιωσαντος παιδικῶς, λαβόμενον τῆς δεξιῆς προσαγαγεῖν αυτὸν προς τον βωμὀν καὶ κελεύειν ἀφάμενον των.8 ιερῶν ὀμνύναι μηδέποτε ' μαίοις εὐνοήσειν. ταὐτ' οὐν εἰδότα σαφῶς ἡξίου τον υντίοχον, ως μὲν ἰν is δυσχερές τι βουλεύηται κατὰ Ρωμαίων, θαρρεῖν και πιστεύειν, αυτὸν συνεργὸν ἔξειν νομίζοντα αληθι-0 νώτατον. ἐπὰν δὲ διαλύσεις ἡ φιλίαν συντίθηται προς αυτούς, τότε μὴ προσδεῖσθαι διαβολης, ἀλλ' ἀπιστεῖν καὶ φυλάττεσθαι ' παν γάρ τι πράξειν κατ' 2012 αυτῶν ο δυνατὸς εἴη. ὁ μὲν ουν υντίοχος ἀκούσας, καὶ δόξας αυτοπαθῶς, ἄμα δὲ ἀληθινῶς εἰρῆσθαι, πάσης τῆς προέπαρχούσης υποψίας ἀπέστη. 2 τῆς μέντοι γε δυσμενείας τῆς Ῥμίλκου και τῆς ὀλης προθέσεως ὁμολογούμενον θετέον ειναι τοὐτο μαρ- 25τύριον, ώς και δι αυτῶν φανερὸν ἐγένετο τῶν 3 πραγμάτων. τοιούτους γὰρ ἐχθροὐς παρεσκεέασε Ῥωμαίοις Ἀσδρούβαν τε τον τῆς θυγατρὸς ἄνδρα καὶ τον αυτου κατὰ φύσιν υιὸν Ἀννίβαν ἄστε μὴ η καταλιπεῖν υπερβολὴν δυσμενείας. υσδρούβας μὲν κουν προαποθανὼν Ου πῆσαν ἔκδηλον ἐποίησε τὴν αυτos πρόθεσιν, υννίβα δὲ παρέδωκαν οἱ καιροὶ καὶ

316쪽

λίαν ἐναποδείξασθαι την πατρώαν ἔχθραν εις - μαίους. διὸ καὶ τους ἐπι πραγμάτων ταττομένους θχρὴ των τοιούτων οὐδενὸς μὰλλον φροντίζειν του μη λανθάνειν τὰς προαιρέσεις των διαλυομέ-s νων τὰς ἔχθρας η συντιθεμένων τὰς φιλίας, πότε τοῖς καιρQῖς εἴκοντες καὶ πότε ταῖς ψυχαῖς ἡττώμενοι ποιοsνται τὰς συνθήκας, ῖνα τους μεν ἐφεδρους ονομίζοντες εἶναι των καιρῶν ἀεὶ φυλάττωνται, τοῖς δε πιστεύοντες, ώς υπηκόοις η φίλοις ἀληθινοῖς,10 παν το παραπῖπτον ἐξ ετοίμου παραγγέλλωσιν. Αἰτίας μεν ουν τοὐ κατ' Ἀννίβαν πολέμου τὰς γπροειρημένας ἡγητέον, ἀρχὰς δὲ τὰς μελλουσας λέγεσθαι. Καρχηδόνιοι γὰρ βαρέως μεν ἔφερον και 13την υπερ Σικελίας ητταν, συνεπέτεινε δ' αὐτων 15 την οργην, καθάπερ ἐπάνω προεῖπον, τὰ κατὰ Σαρδόνα καὶ τὸ των τελευταῖον συντεθέντων χρημάτων πλῆθος. διόπερ ἄμα τῶ τὰ πλεῖστα κατ' 'Iβηρίαν 2υφ' εαυτούς ποιήσασθαι προς παν ἐτοίμως διέκειντο τὸ κατὰ Ῥωμαίων υποδεικνυμενον. προσ- 32ο πεσουσης Οὐν τῆς 'Ασδρουβου τελευτῆς. ώ μετὰ τονωμίλκου θάνατον ἐνεχείρισαν τὰ κατὰ την Ιβηρίαν. τὰ μεν πρῶτον ἐκαραδόκουν τὰς τῶν δυνάμεων ὁρμάς ἀφικομένης δε τῆς αγγελίας ἐκ τῶν στρατοπέ- 4δων ὁτι συμβαίνει τὰς δυνάμεις ὁμοθυμαδὸν ἐρῆ-25 σθαι στρατηγὸν Ἀννίβαν, παραυτίκα συναθροίσαντες τον δῆμον μια γνώμη κυρίαν ἐποίησαν την τῶν στρατοπέδων αῖρεσιν. υννίβας δε παραλαβὼν Ιτην αρχὴν εὐθέως ἄρμησεν ώς καταστρεψόμενος τὸ τῶν υλκάδων ἔθνος ἀφικόμενος δὲ προς Ἀλ-so θαίαν την βαρυτάτην αυτῶν πόλιν κατεστρατοπέδευσε. μετὰ δὲ ταῶτα χρησάμενος ἐνεργοῖς ἄμα και οκαταπληκτικαῖς προσβολαῖς ταχέως ἐκράτησε τῆς

317쪽

220 L. III. INITIA BELLI PUNICI H.

πόλεως. οὐ συμβάντος οἱ λοιποὶ γενόμενοι κατα- πλαγεῖς ἐνέδωκαν αυτοὐς τοῖς Καρχηδονίοις. ἀργυρολογήσας δε τὰς πόλεις, καὶ κυριεύσας πολλῶν χρημάτων, ῆκε παραχειμάσων εἰς Καινην πόλιν. 8 μεγαλοψύχως δε χρησάμενος τοῖς υποταττομένοις, 5 καὶ τὰ μεν δους των ὀψωνίων τοῖς συστρατευομένοις, τὰ δ' ἡπισχνουμενος, πολλὴν ευνοιαν και με- 14 γάλας ελπίδας ἐνειργάσατο ταῖς δυνάμεσι. τῶ δἐπιγιγνομένω θέρει πάλιν ὁρμησας ἐπι τοὐς Ουακκαίους Ελμαντικὴν μὲν ἐξ ἐφοδου ποιησάμενος προσ- Ioβολὰς κατέσχεν, 'Αρβουκάλην δὲ διὰ τὀ μέγεθος της

πόλεως και τὸ πλῆθος, ἔτι δε την γενναιότητα των οἰκητόρων, μετὰ πολλῆς ταλαιπωρίας πολιορκήσας 2 κατὰ κράτος εἷλε. μετὰ δὲ ταυτα παραδόξως εἰς τοὐς μεγίστους ῆλθε κινδύνους ἐπανάγων, συνδρα- 15μόντων ἐπ αυτὸν των Καρπησίων, ο σχεδὸν ἰσχυρότατόν ἐστιν ἔθνος των κατ' ἐκείνους τοὐς το - 3 πους, ομοίως δε και των ἀστυγειτόνων ἀθροισθέν των ἄμα τουτοις, ους ἡρέθισαν μάλιστα μεν οἱ τωνολκάδων φυγάδες, συνεξέκαυσαν δε και των ἐκ τῆς mi 4 Ελμαντικῆς οἱ διασωθέντες. προς ους ει μεν ἐκ παρατάξεως ήναγκάσθησαν οἷ Καρχηδόνιοι διακιν-5 δυνευειν, ὁμολογουμένως αν ἡττήθησαν. νυν δεπραγματικῶς καὶ νουνεχῶς ἐξ υποστροφῆς ἀναχωρήσαντος Αννίβου, καὶ πρόβλημα ποιησαμένου του 25Nγον καλούμενον ποταμόν, καὶ περὶ την του ποταμοί διάβασιν συστησαμένου τον κίνδυνον, ἀμαδε συγχρησαμένου συναγωνιστῆ τῶ ποταμω καὶ τοῖς θηρίοις οἷς εἶχε περὶ τετταράκοντα τον αρι όν,

συνέβη τὰ ὁλα παραδόξως καὶ κατὰ λόγον αυτῶ κ6 χωρῆσαι. τῶν γὰρ βαρβάρων ἐπιβαλομένων κατὰ

πλείους τόπους βιάζεσθαι καὶ περαιοsσθαι τον πο-

318쪽

ταμόν, τὸ μὲν πλεῖστον αυτῶν μερος διεφθάρη περὶ τὰς ἐκβάσεις, παραπορευομένων των θηρίων παρὰ το χεῖλος καὶ τους ἐκβαίνοντας ἀεὶ προκαταλαμβα-

νοντων πολλοὶ δε κατ' αυτον τον ποταμὸν υπὸ τ5 των ιππέων ἀπωλοντο, διὰ το κρατεῖν μεν μῆλλον του ρευματος τους Ἀπους, εξ υπερδεξίου δε ποε-εῖσθαι την μάχην τοὐς ιππέας προς τοὐς πεζούς.

τέλος δὲ τουμπαλιν ἐπιδιαβάντες οἱ περὶ τον 'Aν- ηνίβαν ἐπὶ τοὐς βαρβάρους ἐτρέψαντο πλείους ηεο δέκα μυριάδας ἀνθρώπων. ων ἡττηθέντων ουδεὶς 9 ἔτι των ἐντὀς Ἱβηρος ποταμοί ραδίως προς αυτοὐς

ἀντοφθαλμεῖν ἐτόλμα πλην Ζακανθαίων. ταυτης Ι0δε τῆς πόλεως ἐπειρῆτο κατὰ δύναμιν ἀπέχεσθαι, βουλόμενος μηδεμίαν αφορμὴν ὁμολογουμένην δοί- 15 ναι του πολέμου Ῥωμαίοις, λως τἄλλα πάντα βε- α βαίως υφ' αυτὸν ποιήσαιτο κατὰ τὰς 'Aμιλκου του πατρὸς ἡποθέσεις καὶ παραινέσεις. οἱ δὲ Ζακανθαῖοι συνεχῶς ἔπεμπον εἰς την -- 15μην, ἄμα μὲν αγωνιῶντες περὶ σφῶν και προορώ-κ μενοι τὸ μέλλον, ἄμα ει βουλόμενοι μὴ λανθάνειν

μαίους την γιγνομένην ευροιαν Καρχηδονίοις των κατ' γβηρίαν πραγμάτων. Ρωμαῖοι δέ, πλεονάκις 2αυτῶν παρακηκοότες, τότε πρεσβευτὰς ἐξαπέστειλαν τοὐς ἐπισκεψομένους υπερ των προσπιπτόντων. 'Aν- 325 νίβας δὲ κατὰ τοὐς αυτοὐς καιροὐς πεποιημένος υν'αυτὸν ους προέθετο, παρῆν αυθις μετὰ τῶν δυνάμεων παραχειμάσων εις Καινὴν πόλιν, ῆτις ως αν

εἰ πρόσχημα και βασίλειον ἐν Καρχηδονίων ἐν τοῖς κατὰ τὴν γβηρίαν τόποις. καταλαβὼν δε τὴν παρὰ Φω τῶν Ῥωμαίων πρεσβείαν, καὶ δοὐς αυτὸν εἰς ἔντευξιν, διήκουε περὶ τῶν ἐνεστώτων. Pωμαῖοι μεν θουν διεμαρτυροντο Ζακανθαίων ἀπέχεσθαι, κεῖσθαι

319쪽

L. III. INITIA BELLI PUNICI II.

γὰρ αυτοὐς ἐν τῆ σφετέρα πίστει, καὶ τον 'γβηρα ποταμὸν μη διαβαίνειν κατὰ τὰς ἐπ 'Aσδρουβου γε 6 νομένας ομολογίας. ὁ δ' 'Aννίβας, ἄτε νέος μὲν ων, πλήρης δε πολεμικῆς ορμῆς, επιτυχὴς δ' ἐν ταῖς

ἐπιβολαῖς, πάλαι δε παρωρμημένος προς την κατὰ 57 Pωμαίων ἔχθραν, προς μὲν ἐκείνους, ως κηδόμενος' - Σ' Ζακανθαίων, ἐνεκάλει Ῥωμαίοις διότι μικροῖς ἔμ-Z προσθεν χρόνοις, στασιαζόντων αυτῶν, λαβόντες την

' - επιτροπὴν εἰς το διαλυσαι αδίκως ἐπανέλοιντο τιν' νας των προεστώτων ' ους οὐ περιόφεσθαι παρε- Io

σπονδημένους ' πάτριον γὰρ εἶναι Καρχηδονίοις το 8 μηδένα των ἀδικουμένων περιορῶν. προς δε Καρχηδονίους διεπέμπετο, πυνθανόμενος τί δει ποιεῖν,οτι Ζακανθαῖοι πιστευοντες τῆ ' μαίων συμμαχίαs τινὰς των υπ αυτοὐς ταττομένων ἀδικουσι. κα- Ib

θόλου ὁ ἐν πλήρης ἀλογίας καὶ θυμοὐ βιαίου μ διο

και ταῖς μεν ἀληθιναῖς αἰτίαις ουκ ἐχρῆτο, κατέφευγε δ' εἰς προφάσεις αλόγους ' ὀπερ εἰώθασι ποιεῖν οἱ διὰ τὰς προεγκαθημένας αὐτοῖς ὁρμὰς ὀλι- 10 γωροὐντες του καθήκοντος. πόσω γὰρ ην ἄμεινον 20οῖεσθαι δεῖν Ῥωμαίους ἀποδοίναι σφίσι Σαρδόνα καὶ τοὐς ἐπιταχθέντας ἄμα ταυτy φόρους, ους τοῖς καιροῖς συνεπιθέμενοι πρότερον αδίκως παρ' αὐτων ii ἐλαβον εἰ δὲ μη, φάναι πολεμήσειν; νυν δὲ τὴν μεν Οὐσαν αἰτίαν ἀληθινὴν παρασιωπῶν, τὴν ουχ τουπάρχουσαν περὶ Ζακανθαίων πλάττων, ού μόνον ἀλόγως, ἔτι δὲ μἀλλον αδίκως κατάρχειν ἐδόκει τουI2 πολέμου. οἱ δὲ των Ρωμαίων πρέσβεις, οτι μεν εἰη-- πολεμητέον σαφῶς εἰδότες, ἀπέπλευσαν εἰς Καρχηδόνα, τὰ παραπλήσια θέλοντες ἐπιμαρτυρασθαι κἀ- MI3 κείνους' ου μὴν ἐν 'Ιταλία γε πολεμήσειν ἐλπισαν,

320쪽

L. III. RES ILLYRICAE. 223ἀλλ' ἐν 'Ιβηρία, χρήσεσθαι δὲ προς τον πόλεμον ὁρμητηρίω τῆ Ζακανθαίων πόλει. Λιὰ καὶ προς ταύτην άρμοζομένη την υπόθεσιν 16τὶ συγλητος εκρινεν ἀσφαλίσασθαι τὰ κατὰ την γλ 5 λυρίδα πράγματα, προορωμενη διότι μέγας ἔσται καὶ πολυχρόνιος καὶ μακρὰν απὸ τῆς οἰκείας ὁ πόλεμος. συνέβαινε γὰρ κατ' ἐκείνους τους καιρούς 2 Θημήτριον τον Φάριον, ἐπιλελησμένον μεν των προγεγονότων εις αυτόν ευεργετημάτων υπὰ Ῥωμ10 μαίων, καταπεφρονηκότα δὲ πρότερον μὲν διὰ τον απὸ Γαλατῶν, τότε δε διὰ τον απὼ Καρχηδονίων φόβον περιεστῶτα Pωμαίους, πάσας δ' ἔχοντα τὰς 3ελπίδας εν τῆ Μακεδόνων οἰκία θεὰ το συμπεπολεμηκέναι καὶ μετεσχηκέναι των προς Κλεομένη κιν- 15 δυνων 'Ἀντιγόνω, πορθεῖν μεν καὶ καταστρέφεσθαι τὰς κατὰ την γλλυρίδα πόλεις τὰς υπὸ Ῥωμαίους ταττομένας, πεπλευκέναι δ' εξω τοί Λίσσου παρὰ τὰς συνθήκας πεντήκοντα λέμβοις καὶ πεπορθqκέναι πολλὰς των Κυκλάδων νήσων. εις ἁ βλέπον- 420 τες Ῥωμαῖοι, καὶ θεωρουντες ἀνθουσαν την Μακεδόνων οἰκίαν, ἔσπευδον ἀσφαλίσασθαι τὰ προς δωτῆς 'Ιταλίας, πεπεισμένοι καταταχήσειν διορθωσάμενοι μὲν την ΤΠλυριῶν ἄγνοιαν, ἐπιτιμήσαντες δὲ καὶ κολάσαντες την ἀχαριστίαν καὶ προπέτειαν την25 Aημητρίου. διεψεύσθησαν δε τοῖς λογισμοῖς' κα- θτετάχησε γὰρ αυτούς Αννίβας, ἐξελὼν την Ζακανθαίων πόλιν. καὶ παρὰ τοίτο συνέβη τον πόλεμον ο

οὐκ ἐν 'Iβηρία, προς αὐτῆ δὲ τῆ Ρώμη και κατὰ

πῆσαν γενέσθαι την γταλίαν. ω οὐ μην αλλὰ τουτοις χρησάμενοι τοῖς διαλογι- τσμοῖς Ρωμαῖοι μεν υπὰ την ώραίαν Λεύκιον τον

Αιμιλιον ἐξαπέστειλαν μετὰ δυνάμεως ἐπὶ τὰς κατὰ