Polybii Historia edidit Ludovicus Dindorfius

281쪽

ἀναζευξας προῆγε την ἐφ' υραίας καὶ δελφούσει. 13 παραλαβὼν δὲ και ταυτας τὰς πόλεις, ἐθελοντὴν

προσχωρησάντων αυτῶ των κατοικουντων, ουτως

ἡδη συνάπτοντος του χειμῶνος παρῆν εἰς Αἴγιον 14 προς την των 'Aχαιῶν συνοδον. καὶ τους μεν -- Nκεδύνας ἐπ' οἴκου διαφῆκε πάντας εἰς την χειμασίαν, αυτὸς δε τοῖς Ἀχαιοῖς διελέγετο καὶ συνδιενοεῖτο περὶ των ενεστώτων.

55 Kατὰ δε τους καιροὐς τουτους συνθεωρῶν ὁ Κλεομένης τὰς μὲν δυνάμεις διαφειμένας, τον δὲ 10'Ἀντίγονον μετὰ των μισθοφόρων ἐν Αἰγίω διατρίβοντα, και τριῶν ημερῶν οδὸν ἀφεστῶτα της Μεγά-2 λης πόλεως, την δὲ πόλιν ταυτην εἰδὼς δυσφυλακτον ουσαν διὰ το μέγεθος και την ἐρημίαν, τότε δε καὶ ραθυμως τηρουμένην διὰ την Ἀντιγονου πα- i5ρουσίαν, τὸ δὲ μέγιστον ἀπολωλότας τους πλείστους των ἐν ταῖς ἡλικίαις ἐν τε τu περὶ το Λυκαιον και3 μετὰ ταυτα τη περὶ Λαδόκεια μάχst, λαβών συνεργους τινας τῶν ἐκ Μεσσήνης φυγάδων, οῖ διατρίβοντες ἐτυγχανον ἐν τu μεγάλρ πόλει, παρεισῆλθε 204 διὰ τούτων λάθρα νυκτὸς εντος τῶν τειχῶν. της

δ' ημέρας ἐπιγενομένης παρ' ολίγον ῆλθε μη μόνον

ἐκπεσεῖν, αλλὰ καὶ τοῖς ὀλοις κινδυνευσαι διὰ την5 ευφυχίαν τῶν Μεγαλοπολιτῶν. ο δη και τρισὶ μησὶ πρότερον αυτῶ συνέβη παθεῖν παρεισπεσόντι κατὰ 25 τον Κωλαιὸν προσαγορευόμενον τόπον τῆς πόλεως. 6 τότε δὲ τῶ πλήθει τῆς δυνάμεως και τῶ προκαταλαμβάνεσθαι τους εὐκαίρους τόπους καθίκετο τῆς ἐπιβολῆς, καὶ πέρας ἐκβαλὼν τους Μεγαλοπολίτας γ κατέσχε την πόλιν. γενόμενος ὁ ' ἐγκρατὴς ουτως καυτην πικρῶς διέφθειρε και δυσμενῶς ἁστε μηδ' ἐλπίσαι μηδένα διότι δυναιτ ῶν συνοικισθῆναι πά-

282쪽

λιν. τοίτο δὲ ποιῆσαί μοι δοκεῖ διὰ τὸ κατὰ τὰς μτων καιρῶν περιστάσεις παρὰ μόνοις Μεγαλοπολίταις καὶ Στυμφαλίοις μηδεποτε δυνηθῆναι μητε αλρετιστῆν καὶ κοινωνὀν των ἰδίων ελπίδων μήτε προ-5 δότην κατασκευάσασθαι. τὸ μεν γὰρ Κλειτορίων φιλελεύθερον καὶ γενναῖον εις ἀνὴρ κατῆσχυνε διὰ υτην εαυτοὐ κακίαν, Θεάρκης' ον εἰκότως ἐξαρνο - ται Κλειτόριοι μη φῶναι παρὰ σφίσι, γενος δε υποβολιμαῖον υρχομενου των ἐπηλύδων τινος στρα-

Ἐπει-των καταJ τοὐς αυτοῖς καιροὐς 'Αράτω 56 γεγραφότων παρ' ενίοις αποδοχῆς ἀξιουται Φύλαρχος, ἐν πολλοῖς ἀντιδοξῶν καὶ τἀναντία γράφωναυτω, χρήσιμον ὰν εἴη, μὰλλον ὁ ' ἀναγκαῖον ἡμῖν, 215 'Αράτω προρρημένοις κατακολουθεῖν περὶ των Κλεομενικῶν, μὴ παραλιπεῖν ἄσκεπτον τοὐτο το μερος,ῖνα μὴ τὰ ψεὐδος εν τοῖς γράμμασιν ωοδυναμουν ἀπολίπωμεν προς την αλήθειαν. καθόλου μεν οὐν 3 ὁ συγγραφεῖς ουτος πολλὰ παρ' ὀλην την πραγ- 20 ματείαν εἰκῆ καὶ ως ἔτυχεν εἴρηκε. πλὴν περὶ μεν δτων ἄλλων ἴσως οὐκ ἀναγκαῖον ἐπιτιμῶν κατὰ τόπαρδν ουδ' ἐξακριβοῶν ὁσα δε συνεπιβάλλει τοῖς ὐφ' ημῶν γραφομένοις καιροῖς, ταῶτα δ' ἔστι τὰ περὶ τον Κλεομενικὸν πόλεμον, υπὲρ τούτων ἀναγ- 25 καῖόν ἐστιν ἡμῖν διευκρινεῖν. εσται δὲ πάντως ἀρ- γκοῶντα ταὐτα προς τὀ και την ὁλην αυτοὐ προαίρεσιν καὶ δύναμιν ἐν τn πραγματεία καταμαθεῖν. βου- θλόμενος δὴ διασαφεῖν την ωμότητα την Ἀντιγόνου και -κεδόνων, ἄμα τούτοις την Ἀράτου καὶ των κ υχαιῶν, φησὶ τοὐς Μαντινέας γενομένους υποχειρίους μεγάλοις περιπεσεῖν ἀτυχήμασι, καὶ την ἀρχαιοτάτην καὶ μεγίστην πόλιν των κατὰ την 'Αρκαδίαν

283쪽

τηλικαύταις παλαῖσαι συμφοραῖς ἄστε πάντας εἰς ἐπίστασιν και δάκρυα τους Ἐλληνας ἀγαγεῖν. σπουδάζων δ' εἰς ἔλεον ἐκκαλεῖσθαι τους ἀναγιγνώσκον- τας καὶ συμπαθεῖς ποιεῖν τοῖς λεγομένοις, εἰσάγει περιπλοκὰς γυναικῶν καὶ κόμας διερριμμένας και 5 μαστῶν ἐκβολάς, προς δε τούτοις δάκρυα και θρήνους ἀνδρῶν και γυναικῶν ἀναμὶξ τέκνοις καὶ γο-8 νεῶσι γηραιοῖς ἀπαγομένων. ποιεῖ δε τοίτο παρολην την ἱστορίαν, πειρώμενος εκάστοις ἀεὶ προ0 οφθαλμῶν τιθέναι τὰ δεινά. τὸ μὲν οὐν ἀγεννες iuκαὶ γυναικῶδες της αἱρεσεως αυτοὐ παρείσθω, τὐδε της ἱστορίας οἰκεῖον ἄμα καὶ χρήσιμον ἐξεταζε 10 σθω. δει τοιγαροῶν οὐκ ἐκπλήττειν τον συγγραφέα τερατευόμενυν διὰ τῆς ἱστορίας τοὐς ἐντυγχάνοντας ουδὲ τοὐς ενδεχομένους λόγους ζητεῖν και 15 τὰ παρεπόμενα τοῖς υποκειμένοις ἐξαριθμεῖσθαι, καθάπερ οἱ τραγωδιογράφοι, τῶν δε πραχθέντων καὶ ρηθέντων κατ αλήθειαν αυτῶν μνημονεύειν πάμπαν,11 καν πάνυ μέτρια τυγχάνωσιν ὁντα. τὀ γὰρ τέλος ιστορίας καὶ τραγωδίας ου ταυτόν, αλλὰ τουναντίον. mεκεῖ μὲν γὰρ δεῖ διὰ τῶν πιθανωτάτων λόγων ἐκπλῆξαι και ψυχαγωγῆσαι κατὰ τὸ παρὸν τοὐς ακούοντας, ἐνθάδε δε διὰ τῶν ἀληλνῶν ἔργων καὶ λόγων εις πάντα τον χρόνον διδάξαι καὶ πεῖσαι τοὐς 12 φιλομαθοsντας, ἐπειδήπερ ἐν ἐκείνοις μεν ηγεῖται 25 τὸ πιθανόν, καν ὴ ψεόδος, διὰ την απάτην τῶν θεωμένων, ἐν δὲ τούτοις τἀληθὲς διὰ την ωφέλειαν τῶν

13 φιλομαθουντων. δε τούτων τὰς πλείστας ἡμῖν ἐξηγεῖται τῶν περιπετειῶν, οὐχ υποτιθεις αιτίαν καὶ τρόπον τοῖς γιγνομένοις, ων χωρὶς ολ 30

ἐλεεῖν εὐλόγως οὐτ ὀργίζεσθαι καθηκόντως δυνα- 14 τον ἐπ οὐδενὶ τῶν συμβαινόντων. ἐπεὶ τίς ἀν-

284쪽

θρώπων ου δεινὸν ηγειται τύπτεσθαι τους ἐλευθέρους; ἀλλ' ὁμως, ἐὰν μὲν αρχων αδίκων χειρῶν πάθyτιῆ τοsτο, δικαίως κρίνεται πεπονθέναι - ἐὰν δ' ἐπὶ διορθώσει καὶ μαθήσει ταὐτὰ τοsτο γίγνηται, π9οσ-5 έτι καὶ τιμῆς και χάριτος οι τύπτοντες τοἰς ἐλευθέρους ἀξιομται. και μην το γε τοὐς πολίτας ἀπο- lbκτεινυναι μέγιστον ἀσέβημα τίθεται καὶ μεγίστων ἄξιον προστίμωπι καίτοι γε προφανῶς ὁ μὲν τον

κλέπτην ἡ μοιχὸν ἀποκτείνας ἀθῶος ἐστιν, ὁ δε τον 16 προδότην ῆ τύραννον τιμῶν καὶ προεδρίας τυγχάνει

παρὰ πῶσιν. ουτως ἐν παντι τὸ τέλος κεῖται τῆς Ιοδιαλήψεως υπέρ τε των Ουκ ἐν τοῖς τελουμένοις, ἀλλ' ἐν ταῖς αἰτίαις και προαιρέσεσι Των πρα τόντων καὶ ταῖς τούτων διαφοραῖς. 15 Μαντινεῖς τοίνυν τὰ μεν πρῶτον ἐγκαταλιπόν- 5Tτες την μετὰ τῶν 'Aχαιῶν πολιτείαν ἐθελοντὴν Αἰτωλοῖς ἐνεχείρισαν αυτοὐς καὶ την πατρίδα, μετὰ δὲ ταυτα Κλεομένει. γεγονότες δ' ἐπὶ τοιαύτης 2 προαιρέσεως και μετέχοντες τῆς Λακεδαιμονίων πο- 20 λιτείας ἔτει τετάρτω πρότερον τῆς 'Αντιγόνου παρουσίας ἐάλωσαν κατὰ κράτος -δ τῶν Ἀχαιῶν, Ἀράτου πραξικοπήσαντος αυτῶν την πόλιν. ἐν ώ 3καιρῶ τοσοίτον ἀπέσχον τοί παθεῖν τι δεινὸν διὰ την προειρημένην αμαρτίαν, ώς καὶ περιβόητον συν-25 έβη γενέσθαι τὰ πραχθὲν διὰ την οξύτητα τῆς κατὰ την προαίρεσιν ἀμφοτέρων μεταβολῆς. ἄμα γὰρ τῶ qκατασχεῖν την πόλιν υρατος παραυτίκα μὲν τοῖς ὐφ' αυτὸν ταττομένοις παρήγγελλε μηδένα μηδενὸς ἄπτεσθαι τῶν αλλοτρίων, εξῆς δε τούτοις τοὐς Μαν- θω τινέας συναθροίσας παρεκάλεσε θαρρεῖν καὶ μένειν ἐπὶ τῶν ἰδίων - ἡπάρξειν γὰρ αὐτοῖς την ασφάλειαν πολιτευομένοις μετὰ τῶν Αχαιῶν. τοῖς δὲ Μαντι- 6

285쪽

νευσιν ἀνυπονοητου καὶ παραδόξου φανείσης της ἐλπίδος, παραυτίκα πάντες ἐπὶ τῆς εναντίας ἐγέ- γ νοντο γνώμης. καὶ προς ους μικρῶ πρότερον μαχομενοι πολλους μεν των αναγκαίων ἐπεῖδον ἀπολλυμένους, ουκ ολίγους δ' αυτῶν βιαίοις τραυμασι 5 περιπεσόντας, τούτους εἰς τὰς ἰδίας οἰκίας εἰσαγαγόμενοι , καὶ ποιησάμενοι σφίσι καὶ τοῖς ἄλλοις ἀναγκαίοις ὁμεστίους, οὐδὲν ἀπέλιπον τῆς μετ' ἀλ-8 ληλων φιλοφροσύνης. καὶ τοὐτ εἰκότως ἐποίουν ου γαρ οἶδ' εἴ τινες ἀνθρώπων εὐγνωμονεστέροις Ιοενέτυχον πολεμίοις Ουδ' εἴ τινες ἀβλαβέστερον ἐπάλαισαν τοῖς μεγίστοις δοκοίσιν εἶναι συμπτώμασι Μαντινεων διὰ την 'Αράτου καὶ των 'Aχαιῶν εἰς αυ-58 τοὐς φιλανθρωπίαν. μετὰ δὲ ταυτα προορώμενοι τὰς ἐν αὐτοῖς στάσεις καὶ τὰς ἡπ Αἰτωλῶν καὶ Λα- 15κεδαιμονίων ἐπιβουλάς, πρεσβευσαντες προς τους 2 'Aχαιοὐς ὴξίωσαν δουναι παραφυλακην αὐτοῖς. οἱ δε πεισθέντες ἀπεκληρωσαν ἐξ αυτῶν τριακοσίους

ἄνδρας ῶν οἱ λαχόντες ώρμησαν ἀπολιπόντες τὰς ἰδίας πατρίδας καὶ τους βίους, καὶ διέτριβον ἐν 20

Μαντινεία, παραφυλάττοντες την ἐκείνων ἐλευθε

3 ρίαν ἄμα καὶ σωτηρίαν. σῶν δὲ τούτοις καὶ μισθοφόρους διακοσίους ἐξέπεμψαν, οῖ μετὰ των Ἀχαιῶν

συνδιετήρουν την ὐποκειμένην αὐτοῖς κατάστασιν. 4 μετ' ου πολὐ δὲ στασιάσαντες προς σφῆς οἱ Μαν- 25τινεῖς, καὶ Λακεδαιμονίους ἐπισπασάμενοι, την τε πόλιν ἐνεχείρισαν καὶ τους παρὰ των 'Aχαιῶν δια τρίβοντας παρ' αὐτοῖς κατέσφαξαν ' οὐ μεῖζον παρα-5 σπόνδημα καὶ δεινότερον ουδ' εἰπεῖν εὐμαρές. ἐπει-

δη γὰρ ἔδοξε σφίσι καθόλου την προς τὸ ἔθνος 3oχάριν καὶ φιλίαν ἀθετεῖν, των γε προειρημένων ἀνδρῶν ἐχρῆν δηπου φεισαμένους ἐῶσαι πάντας

286쪽

υποσπόνδους ἀπελθεῖν' τοίτο γὰρ καὶ τοῖς πολε- 6μίοις ἔθος ἐστὶ συγχωρεῖσθαι κατὰ τους κοινοὐς των ἀνθρώπων νόμους. οἱ δ' ῖνα Κλεομένει και τΛακεδαιμονίοις ικανην παράσχωνται πίστιν προς την 5 ἐνεστῶσαν ἐπιβολήν, τα κοινὰ των ἀνθρώπων δίκαια παραβάντες το μέγιστον ἀσέβημα κατὰ προαίρεσιν ἐπετέλεσαν. τὸ γὰρ τούτων αυτόχειρας γε- 8νέσθαι καὶ τιμωροὐς οῖτινες πρότερον μεν κατὰ

κράτος λαβόντες αυτοὐς ἀθώους ἀφῆκαν, τότε δε

10 την ἐκείνων ἐλευθερίαν και σωτηρίαν ἐφύλαττον, πηλίκης οργης ἐστιν ἄξιον; τί δ' ἰν παθόντες Ου- 0 τοι δίκην δόξαιεν ἀρμόζουσαν δεδωκεναι; τυχὸν ἴσως εἴποι τις ἄν, πραθέντες μετὰ τεκνων και γυναικῶν, ἐπεὶ κατεπολεμήθησαν. αλλὰ τοsτο γε καὶ τοῖς μη - 1015 δὲν ἀσεβὲς επιτελεσαμένοις κατὰ τοὐς τοί πολεμουνόμους ἡπόκειται παθεῖν. οὐκοῶν ὁλοσχερεστέρας τινος και μείζονος τυχεῖν ησαν ἄξιοι τιμωρίας, ἄστ' 11 εἴπερ ἔπαθον ἁ Φύλαρχός φησιν , οὐκ ελεον εἰκὸς ην συνεξακολουθεῖν αὐτοῖς παρὰ των Ἐλληνων,2o ἔπαινον δε και συγκατάθεσιν μῆλλον τοῖς πράττουσι καὶ μεταπορευομενοις την ασέβειαν αυτῶν.

ἀλλ' δμως οὐδενὸς περαιτέρω συνεξακολουθήσαντος 12Mαντινεῶσι κατὰ την περιπέτειαν πλην τοὐ διαρπαγηναι τοὐς βίους και πραθηναι τοῖς ἐλευθέρους, ὁ 25 συγγραφεῶς αυτης της τερατείας χάριν οὐ μόνον ψεs-δος εἰσήνεγκε τὸ ολον, αλλὰ τὸ ψεsδος ἀπίθανον, καὶ διὰ την υπερβολην της ἀγνοιας ουδὲ τὸ παρα- I3κείμενον ἐδυνήθη συνεπιστησαι, πῶς οἱ αὐτοὶ κατὰ

τοὐς αύτοὐς καιροὐς κυριεύσαντες Ι εγεατῶν κατα30 κράτος οὐδεν τῶν ὁμοιων ἔπραξαν. καίτοι γε εἰ 14 μὲν η τῶν πραττόντων ἁμότης ην αἰτία, καὶ το τους εἰκός - ην πεπονθέναι ταυτὰ τοῖς υπὀ τον αυτὸν

287쪽

15 υποπεπτωκόσι καιρόν. εἰ δε περὶ μόνους γέγονε Μαντινεῖς ἡ διαφορά, φανερον ὁτι καὶ την αἰτίαν της οργης ανάγκη διαφερουσαν γεγονέναι περὶ τού

τους.

59 Πάλιν 'Αριστόμαχον τον Ἀργεῖον φησιν ἄνδρα 5 τῆς ἐπιφανεστάτης οικίας υπάρχοντα, καὶ τετυραννηκότα μὲν Ἀργείων, πεφυκότα δε ἐκ τυράννων, υποχείριον Ἀντιγόνω και τοῖς 'Aχαιοῖς γενόμενον,

εἰς Κεγχρεὰς ἀπαχθῆναι καὶ στρεβλούμενον ἀποθανεῖν, ἀδικωτατα καὶ δεινότατα παθόντα πάντων 102 ἀνθρώπων. τηρῶν δε καὶ περι ταύτην την πρῆξιν ὁ συγγραφευς τὸ καθ' αυτὸν ιδίωμα, φωνάς τινας πλάττει διὰ τῆς νυκτὸς αυτοs στρεβλουμένου προσπιπτουσας τοῖς σύνεγγυς κατοικουσιν, ων τοὐς μενεκπληττομενους την ἀσέβειαν, τοὐς δ' ἀπιστοὐντας, 15 τοὐς δ' ἀγανακτουντας ἐπὶ τοῖς γιγνομένοις προσ-3 τρέχειν προς την οικίαν φησί. περι μεν οὐν τῆς τοιαύτης τερατείας παρείσθω δεδήλωται γὰρ ἀρ- 4 κούντως. ἐγὼ δ' 'Αριστόμαχον, εἰ καὶ μηδεν εἰς τοὐς 'Aχαιοὐς ἔτερον ῆμαρτε, κατά γε την του βίου 20 προαίρεσιν καὶ την εἰς την πατρίδα παρανομίαν τῆς β μεγίστης ἄξιον κρίνω τιμωρίας. καίπερ ὁ συγγραφεύς, βουλόμενος αύξειν αὐτου την δόξαν καὶ παραστήσασθαι τοὐς ακούοντας εἰς τὰ μῶλλον αυτω συναγανακτεῖν ἐφ' οἷς ἔπαθεν, ού μόνον αυτόν 25 φησι γεγονέναι τύραννον, αλλὰ και ἐκ τυράννων 6 πεφυκέναι. ταύτης δὲ μείζω κατηγορίαν ὴ πικροτέραν οὐδ' ῶν εἰπεῖν ραδίως δύναιτ' οὐδείς. αυτὼ γὰρ τουνομα περιέχει την ἀσεβεστάτην ἔμφασιν καιπάσας περιείληφε τὰς ἐν ἀνθρώποις ἀδικίας καὶ 307 παρανομίας. Ἀριστόμαχος δ' εἰ τὰς δεινοτάτας ύπέμεινε τιμωρίας, ώς ουτός φησιν, δμως Ουχ ἱκανὴν

288쪽

L. II. BELLUM CLEOMENICUM.

ἐδωκε δίκην μιας ημερας, ἐν η παρεισπεσόντος ου εἰς την πόλιν 'Αράτου μετὰ τῶν 'Aχαιῶν, και μεγάλους αγῶνας και κινδύνους υπομείναντος υπερτης Ἀργείων ελευθερίας, τέλος δ' ἐκπεσόντος διὰ 5 το μηδένα συγκινηθῆναι τῶν ἔσωθεν αὐτω ταξαμένων, διὰ τον απὰ τοὐ τυράννου φόβον, 'Αριστόμα- θχος, αφορμI ταύτη καὶ προφάσει χρησάμενος, ῶς τινων συνειδότων τὰ περὶ την εἴσοδον τῶν 'Aχαιῶν,ογδοήκοντα τοὐς πρώτους τῶν πολιτῶν οὐδὲν ἀδι- 10 κησαντας στρεβλώσας ἐναντίον τῶν αναγκαίων κατοσφαξε. παρίημι τὰ παρ' ὀλον τον βίον αυτοί καὶ 10 τῶν προγόνων ἀσεβήματα ' μακρὸν γάρ. διόπερ οὐκ60εῖ τινι τῶν ὁμοίων περιέπεσε δεινὀν ἡγητέον, πολὐδὲ δεινότερον, εἰ μηδενος τούτων πεῖραν λαβών 15 αθωος ἀπέθανεν. ουδ' Ἀντιγόνω προσαπτέον ου1 2ώράτω παρανομίαν, οτι λαβόντες κατὰ πόλεμονυποχείριον τύραννον στρεβλώσαντες ἀπέκτειναν, ον γε καὶ κατ' αὐτην την εἰρήνην τοῖς ἀνελουσι καιτιμωρησαμένοις ἔπαινος καὶ τιμὴ συνεξηκολούθει 20 παρὰ τοῖς ὀρθῶς λογιζομένοις. ῖτε δὲ χωρὶς τῶν Sπροειρημένων καὶ τους Ἀχαιοὐς παρεσπόνδησε, τί παθεῖν ἐν ἄξιος; εκεῖνος γὰρ ἀπέθετο μεν την τυ- δραννίδα χρόνοις ου πολλοῖς πρότερον, υπὸ τῶν καιρῶν συγκλειόμενος διὰ τον Θημητρίου θάνατον,25 ἀνελπίστως δε τῆς ασφαλείας ἔτυχε περισταλεὶς υπὀτῆς τῶν χαιῶν πραότητος καὶ καλοκἀγαθίας ' OD Sτινες ου μόνον αυτὸν τῶν ἐκ τῆς τυραννίδος ἀσεβημάτων ἀζήμιον ἐποίησαν, αλλὰ καὶ προσλαβόντες εἰς την πολιτείαν τὴν μεγίστην τιμὴν περιέθεσαν, 3ο ηγεμόνα καὶ στρατηγὸν καταστήσαντες σφῶν αυτῶν. ὁ δ' ἐπιλαθόμενος τῶν προειρημένων φιλανθρωπων 0

παρὰ πόδας, ἐπεὶ μικρὸν ἐπικυδεστέρας ἔσχε τὰς

289쪽

L. II. BELLUM CLEOMENICUM. ἐλπίδας υπὲρ του μελλοντος εν Κλεομένει, την τε πατρίδα καὶ την εαυτου προαίρεσιν ἀποσπάσας απὀτων 'Aχαιῶν ἐν τοῖς ἀναγκαιοτάτοις καιροῖς προσέο νειμε τοῖς εχθροῖς. ον υποχείριον γενόμενον Ουκἐν Κεγχρεαῖς ἔδει την νύκτα στρεβλούμενον ἀπο- 5 θανεῖν, ώς Φύλαρχός φησι, περιαγόμενον δ' εἰς

την Πελοπόννησον καὶ μετα τιμωρίας παραδειγμα-8 τιζόμενον Ουτως ἐκλιπεῖν τὀ ζην. ἀλλ' ὁμως τοιουτος ὼν Ουδενὸς ἔτυχε δεινου πλὴν του καταποντισθῆναι διὰ των ἐπι ταῖς Κεγχρεαῖς τεταγμένων. 106I Xωρὶς δὲ τούτων τὰς μὲν Μαντινέων ἡμῖν συμφορὰς μετ' αὐξήσεως καὶ διαθέσεως ἐξηγήσατο, δο-

λον ὁτι καθήκειν ἡπολαμβάνων τοῖς συγγραφεῶσι 2 τὰς παρανόμους των πράξεων ἐπισημαίνεσθαι, της δὲ Μεγαλοπολιτῶν γενναιότητος, η περι τοὐς αυ- 15

τοὐς ἐχρήσαντο καιρούς, ουδὲ κατὰ ποσὸν ἐποιή-3 σατο μνήμην, ῶσπερ τὸ τὰς αμαρτίας ἐξαριθμεῖσθαιτων πραξάντων οἰκειότερον ἡπαρχον τῆς ἱστορίας του τὰ καλὰ καὶ δίκαια των ἔργων ἐπισημαίνεσθαι, ὴ τοὐς ἐντυγχάνοντας τοῖς υπομνήμασιν ήττόν τι 20 διορθουμένους υπὸ των σπουδαίων καὶ ζηλωτῶν ἔργων ἡπερ υπὸ τῶν παρανόμων και φευκτῶν πρά- 4 ξεων. ὁ δὲ πῶς μεν ἔλαβε Κλεομένης την πόλιν και πῶς ἀκέραιον διαφυλάξας ἐξαπέστειλε παραχρῆμα προς τοὐς Μεγαλοπολίτας εἰς την Μεσσήνην 25 γραμματοφόρους, αξιῶν αὐτοὐς αβλαβῆ κομισαμ νους την εαυτῶν πατρίδα κοινωνῆσαι τῶν ἰδίων πραγμάτων, ταυτα μεν ἡμῖν ἐδήλωσε, βουλόμενος

υποδεῖξαι την Κλεομένους μεγαλοψυχίαν και μετρι-d ότητα προς τοὐς πολεμίους. ἔτι δε πῶς οἱ Μεγα- ωλοπολιται τῆς ἐπιστολῆς αναγιγνωσκομενης Ουκ ἐάσαιεν εἰς τέλος αναγνωσθῆναι, μικρOs δε κατα-

290쪽

λεύσαιεν τοὐς γραμματοφόρους, ἔως τουτου διεσά- φ σε. το δ' ακόλουθον και το τῆς ἱστορίας ἰδιον Οἀφεῖλε, τον ἔπαινον και την ἐπ ἀγαθῶ μνήμην των αξιολογων προαιρέσεων. καίτοι γ' ἐμποδὼν ἐν. εἰ γε γὰρ τοὐς λόγω καὶ δ ματι μόνον υπομείναντας πόλεμον υπὲρ φίλων και συμμάχων ἄνδρας ἀγαθοὐς νομίζομεν, τοῖς δὲ και χωρας καταφθορὰν καὶ πολιορκίαν ἀναδεξαμένοις ου μόνον ἔπαινον, ἀλλα και

χάριτας και δωρεὰς τὰς μεγίστας ἀπονέμομεν, τίνα ηιο γε χρὴ περι Μεγαλοπολιτῶν ἔχειν διάληψιν: ἀρ' Ουχὶ την σεμνοτάτην καὶ βελτίστην; οῖ πρῶτον μεν ψτην χώραν Κλεομένει προεῖντο, μετὰ δὲ ταυτα πάλιν ὁλοσχερῶς ἔπταισαν τῆ πατρίδι διὰ την προς τους Ἀχαιούς αιρεσιν, τὼ δε τελευταῖον, δοθείσης 1015 ἀνελπίστως και παραδόξως αυτοῖς ἐξουσίας ἀβλαβῆ

ταυτην ἀπολαβεῖν, προείλοντο στέρεσθαι χώρας, τάφων, ἱερῶν, πατρίδος, των υπαρχόντων, απάντων συλλήβδην των εν ἀνθ ρωποις ἀναγκαιοτάτων,

χάριν του μὴ προδουναι την προς τοὐς συμμάχους 20 πίστιν. ου τί κάλλιον ἔργον ἡ γέγονεν ἡ γένοιτ' iiἄυ; ἐπὶ τί δ' ἀν μῶλλον συγγραφεὐς επιστήσαι τους ακούοντας; διὰ τίνος δ' ἔργου μῆλλον ὰν παρορμήσαι προς φυλακὴν πίστεως και προς ἀληθινὴν

πραγμάτων καὶ βέβαιον κοινωνίαν; ών οὐδεμίαν 25 εποιήσατο μνήμην Φύλαρχος, τυφλώττων, ῶς γ' 12 ἐμοὶ δοκεῖ, περὶ τὰ κάλλιστα και μάλιστα συγγραφεῖ καθήκοντα των ἔργων.

ου μην ἀλλα τούτοις εξῆς φησιν ἀπὸ των ἐκωτῆς Μεγάλης πόλεως λαφύρων ἐξακισχίλια τάλαντα

Θο τοῖς Λακεδαιμονίοις πεσεῖν, ἁν τὰ δισχίλια Κλεομένει δοθῆναι κατὰ τοὐς ἐθισμούς. ἐν δὲ τούτοις 2 πρῶτον μὲν τίς ουκ ὰν θαυμάσειε την ἀπειρίαν και