장음표시 사용
21쪽
plar proposui , eujus omnes partes , quocumque effemin genere , exprimendae mihi necessario forent; sed omnibus ante oculos positis , quod quisque ex Editoribus apte asserre mihi visus est , excerpsi , & ex variis Codicibus , atque commentariis lectissima quaeque libravi. Ex iis s nq, quae plures Viri litteris tradiderunt , sicuti nec nihil optimum , ita nec omnia esse possunt praeclarissima . Ideoque stultitia mihi visa est , & a bene inventis alicujus re cedere , si quo in vitio ejusdem offendissem , aut ad vitia quoque ejus accedere , cujus aliquibus accurate enucleatis , adsenta Authoris detegenda commode ducebar :quin potius nec erranti Lactantio ipse peperci; quamvis pro virili parte, ubi ratio id postulat , eum defendere , ac propugnare minime detrectaverim . Neque illorum acquievi sententiis , qui bene se gessisse salso sibi persuadent , si neglecta rerum investigatione , criticis dumtaxat quibusdam verborum observationibus , praeclarissimorum Uirorum scripta recensere contenti sunt; sed uberiori studio vastissimum unive se eruditionis campum , in quo late spatiatur Lactantius , ipsum pone sequens , ingressus , quousque ab eodem me ductum sentio , Rrdenti , avidoque areisu ire non piget. Hine mihi sermo ni ultus erit de I ad alitii Firm ani no- manibus , Patria , stylo, eruditione, vita , osoribus, vindicibus, Mas. atque editis operibus.. De universali ab O. C. historia . De Heroum , ac falsorum Numinum Theogonia . De Idolorum , Vatum , bibyllarumque oraculis . De Idololatriae originibus , progressit, atque eversione . De cunctis Philologiae , atque Philosophiae partibus ab ejut ortu ad usque post fatum in vitam meliorem reditum. De omnibus Philosophorum sectis , ac eorundem placitis, vel mutuo collineantibus , vel adinvicem collidentibus ; nec non de sngularum sere Gentium antiquarumm oribus, ac
22쪽
i iam tamen mihi Praetereunda non sunt Prophetarum , Divinarumque Scripturarum de Iesu Christo , Servatore Nostro , vaticinia , ac eiusdem saerosanu si dei inconcussa , atque invariata Musteria; Apostolorum
pia dicationes , oc itinera ἡ Arcana, & communis anti
quae Ecclesiar disciplina; Persecutorum , Persecutionumque instorsa; Martyrum multitudo , in cruciamentis. constantia, apud homines gloria oc cultus , ac demum in Coelis coronae, Haereticorum Sectae; Geographorum Tabulae; Cronologorum supputationes ; atque rerunt quamplurimarum indagines: & ut singula unci complectar ver bo ; Omnia , si ve a Lactantio , sive ab ejus CommenIeum tibi natide ,:quantum potu 1 , ultro oblaturus.Nec aliquid amplius ad laborem meum , quod attinet hzaddam ; niti quod non semeI tanta rerum, ac ' commenta Donum cUPia pene obrutus , & arduis undique ud Iatus anfractibus , summi tandem Numinis ope Oam ingens pondus sustinendo progrediens , eos omnes ni t N
i Verum enim Vero, quamquam IV. sere ab hine an
praelo committi; liactenus tamen eorum deni edi-
23쪽
sicae, nune Sae. Theologiae,& Ecclesias iere Historiae Prosesi foris , studio , omnia Laetantii Firmiani opera in quatuor tomos sol. distributa , una cum variorum notis , ac
Editoris luculentissimis Dissertationibus , castigationibusque , pollicebatur se brevi in lucem daturum esse TDpographus . Ideoque amplissimi Cardinalis Passionei, ci
ius in aevum victurum nomen heic memorasse , vice promeritarum laudum satis elle debet , consilio usus , quem
admodum ejus Bibliotheca utebar , omnium libroruni genere cunmlatissima , a publicis typis abstinui: meis proculdubio ratus , ea meliora fore , quae ab hoc Viro in lucem proderentur . Uerum , nescio quo fato , post quam per annum , & ultra editionem hane avide expe-baveram , eam mox evanuisse mihi pro certo nunciatum est , & quamvis per communes amicos postulassem ab e lucubrationes suas , ut si vellet , una cum aliis alligarem , nihil tamen obtinere potuimus . Vix itaque ad opus meum , supremam ei daturus manum redieram : Ecce tibi Parisiis admonitio,typis edita mittitur , qua notum fit Eruditis omnibus , Lactantii Firmiani Libros apud Iohannism de Bure ad DCCC. Scamplius Messa. Codices , editosque XL. Collatos , emendatos , atque uberioribus notis illustratos , primum quidem a Iohanne le-Brun , postea vero a Nicolao Lengleidu Fresnoy in publicam lucem proximo Septembri mense
venturos , ut ad calcem admonitionis , ibidem editae , anno I 747. legebatur . Iterum ergo manum de tabula: donec editio luee ad manus meas perveniret ὁ eaque contentus , νωσι axnium instar esse dicebatur , incaepto longius abirem ;vel si quae sorte deessent ex iis , quae paraveram , animus erat id ei per modum appendicis adnectere ; aut ita disesertationibus meis augere,quemadmodum Johannes Pear
24쪽
son , & Henricus DodWelli annalibus , & dissertationibus Cyprianicis insigniter locupletaverant editionem S. Cypriani a Iohanne Felli Oxonten. Episcopo notis suis adornatam,& jam publici juris factam Oxonii MDCLxxxii.
Post quam ergo Parisiensem hanc editionem per
hiennium integrum praestolatus eram , ad me tandem aliquando pervenit pridie idus Septembris ΜDCCxMκ. Uenantio Monaidino Librorum notitia , ac mercatura claris. simo, eam mihi , cui carissimam sore sciebat, deserente .
Statim fidelibus oculis , eam sedulo perspexi , N a fronte ad calcem semel 3c iterum summa diligentia versavi ;sed quamquam Editoris famae consulere jure debeam ,
atque optem ex animo ; attamen haec asserere me posse non injuria arbitror, hanc scilicet editionem meam,quam jam pridem adornaveram , sua quidem cumulatiorem esse , ac ad expeditum usum longe magis accomodatam. Quae enim in ea sparsim exhibentur , 3c intercise alligantur lectiones , & Uariorum notae , heic una pariter Lectorum oculis subjiciuntur .' Plurima vero , pr cipue ad castigationem notarum Servatii Gallari , aliorumque , seu Protestantium , seu Remonstrantium , aut Resormatorum , ut audiunt , pertinentia , & in ea praetermissa ,
leviter tacta , aut veritati minime consona , a nobis congeruntur , explanantur , restituimtur , castigantur , refelluntur . Quamobrena Lactantium meum , secundum quem excogitaveram modum , nullas ultra nectendo moras,
oculis Eruditorum censendum primo, deinde conlustrandum committo, eisdem gratias ae urus, s humaniter ipsum
recipiant; eumdemque ad usum scholarum contraitiori forma , ac faciliori dispositum methodo in gratiam itu- dioce iuventutis daturus , si cum hac editione bene sB actum
25쪽
aetum esse intellexero ; ac , si quid in eo desiderent
Eruditi Viri , per epistolas , aut per nuncios me commonefacere dignabuntur. Interea iis omnibus , qui ante me opus hoece sue runt aggressi , non parum me debere , inpenue fateor .
A singulis enim aliquid didici , nec in vicie silentio eos
praeteream, ubi illorum memoriam locus postulare videbitur . Sua unicuique sarta tecta maneat gloria , dummodo mihi liberum sit , ut ingenuum hominem decet , quod sentio , aperte de more pronunciare , ac moderate indicare , si quid in eis minime probandum occurrat . Non enim , verbis Senecae utor Epist. xLV. quae est I. lib. VI. non enim , inquam , me cuiquam mancipavi, nuuius nomen sero. Multum magnorum Virorum juscio eredo , aliquiae di meo sindico . Nam iui quoque non iuventa , se
Quapropter si in manus aliquando tuas , qui extra S. Romanae, Catholicie , atque Apostolicae Eccletiae tutissima castra stipendia facis , aut extra ipsius sanctissima Pomeria versaris , opus hocce nostrum forte pervenerit , ne illud quae is percurrere recuses , neve reformides , quasi tuas , tuorumque sententias di iter iis , conviciisque irridens , atque scommatibus inurbane pessundans . Non est meum homines , aut scriptis , aut voce , impotentium ritu , lacessere . Hostes nec contemno , nec timeo. Eorundem impetus reprimo, atque retardo, quum bella volunt . Provocatus , sine injuria respondeo : Nec vieto riam meam magis opto, quam eorum salutem , quae utinam pro certaminis praemio , discussa errorum tabe , quau me ad phrenesim laborant , vulneribus detur 1 me infli et i a iscribere : liberaliter eos interea monens , ne errent , qui Let tintio dure , ut falso putant , procul a veritate abripiuntur. Inspice ergo quid portet, nec prius
26쪽
damnes, quam universa exploraveris. De Ethnicorum m-stris auro gemmisque lassarcinatus , quasi expoliata Aesi-pto , Lactantius noster exisse , visus est Augustino a) . Vicissim experiamur inter nos , quid ex hoste reportet. Equidem scio quanti apud vos aestimetur Author noster. Vidi vestros in eum labores , dc sepe eruditionem , diligentiam , atque elegantiam demiratus sum . Utinam in eis par suisset studium veritatis , cujus nobis desiderium reliquistis . Non omnino me latent , quae ex eo , tamquam ex perenni ossicina , in nos Doctores vestri contorquenda spicula jamdudum parant, quaeque irrito semper ictu hactenus sunt ejaculatic jure ne , an injuria hoc factum sit , ac fieri deinceps queat, omni praejudicio sep sito , paulisper perpende , tibique, ut par est, quum de
vera religione agatur , melius consule . Aliter quippe n bis de aliis , qui medelam respuunt , ac de nobis meti sis prospiciendum est . Caeterum quum me hominem sciam , ideoque somno , & vigiliis obnoxium , Te Lector , quicumque es , per communem humanitatis sortem deprecor, atque o testor , ut mecum perhumaniter agas , & caussa methodoque scribendi agnitis , Lactantium nosce , si lubet.
a S. Augusti de Docti. Christ. l. i. cap. L .
27쪽
Dissertationum praeviarum ad Novam Lactantianorum operum editionem conspectus , accurata Syn si .
In quo fusemi operit ratio , atque neces tas ostenditur . DIssERTATIO IDe Firmiani Lactantii denominationibus non uno, se pluribus , diversi ue modis hactenua in vulgum spam sis , di tandem MHss. antiquisfimorum ope ad veram , germanamque Osressionem redactis. DIssERTATIO II. De Lucii Caecilii Firmiant Lactantii Patria, Parentibus, atque consanguineis . DIssERTATIO III. De Saecuse , quo Lareantius Foruit . DissERTATIO IV.
De Lactantii adolescentia , Iuventute , senio , ID ID ,
De operibas a Lactantio perferiptir . DIssERTATIO UI. Desueulis Lactantiὸ operibus singillatim : di primum . Dρ Libro , qui inseribitur : De opificio Dei , seu deho.uinis fornutione ad Demetrianam .
28쪽
DIssERTATIO VII. De Vm DιsInaram Insitutionum libris adversus Genus a Lactantio editis , se de re ore , ct loco , tu quibus eos elucubravit .
DI SsERTA Tio UIII. De Arianis a Lactantio lib. iv. Divin. Inst. inter bae; et cos fui temporis recen iis , ac de prima Arianae haereseos origine . DIssERTATIO IX. De ratione , qua Ariani poterant anno reparatae δεω- is CCCXIII. inter haeresicos recenseri . DissERTATIO TIosemi Issaei argumenta dissolvuntur , guibus evincere conatur,non ta n Arianorum nomen in Lactantii operibus esse delendum; verum etiam μ Consiuntini elogia, ct mneupationes omnino eliminaudas contendit . DIS AERTATIO XI.
De Lactantii libello , qui inferibitur : De ira Dei ad
DissERTATIO XII. De F suome Divin. IUNt. olim acerasa, nanc autem minima in stane interpolata , ac in fluuiari Taurinensi M. Codice reserta . DIssERTATIO XIII. De ngulari libro , eui titulus . Lycii, aut Lucii Co . cilii Disitirco by Cooste
29쪽
cilii de Mortibus Persecutorum ad Donatum Consessorem .
DIssERTATIO XIV. Dε θυο o ab Heumanno edito , ac Lactantio Firmiano reddito , ct jure optimo eidem vindicato. DIs SERTATIO XU. De aliis Poematibus Lactantio tributis . DIs SERTATIO XVI.
De quibusdam Lactantii operibus jam diu doperditis , di frusera hactenus conquisitis .
DISSERTATIO XVII. De operibus a Lactantio pollicitis , fulgo adscriptis , seu sub ejus nomine circumlatis . DI SsERTA Tio XVIII. De Lactantii Ibu , ae proprio Orationis charactere. DIssERTATIO XIX. Clarissimorum Virorum de Lactantis Eugia .
DI SsERTATIO XX. Sanctorum Patrum , ac Summorum Romanorum Pontiis
eum de Lactantii doctrina Censurae. Infelicium quorundam Criticorum judicis , ct male dicta . DIssERTATIO XXI. De Lactantii Eruditione Grammatica , ac de linguarum peritia sub Philologiae vocabulo comprehea . DIssERTATIO XXII. De Lactuntii eruditione hisorica , ct chronologica aborte condito , fecundum suam annorum se uiatiouem in tabulis breviter demonserata .
30쪽
DissERTA Tio XXIII. De Loesuntii eruditione Philosophica , di primum δε μα- lectica , seu ad Logicam quocumque modo pertinenti . DIssERTATIO XXIV. De Phasica Lactantia Eruditione , ae de Notitia ereporum guorumcumque anima carentium . DISIERTATIO XXV.
De Corporibus uspentibus, Animarumque speciebus , proinprietatibus , atque potentiis. DIssERTATIO XXVI.
De Pneumatologia , seu de Spiritibus , subsumiis
separatis . DIssERTA Tro XXVII. De evidentia phassea , qua homo eognoscit Deum exisere . De Polathesmo , Ido Iairide Originibus , ac variarum Gentium Diis , argue religionibus . DISSERTA Tio XXVIII. De Philosophia Moraia, se de hominum inciis tu quo- eumque satu consideratorum . DissERTA Tio XXIX. De Lactantii doctrina Theologica prout a verbo Dei re-zelato procedit. DIssERTATIO XXX. De vera Chrisi Domini Ecelesia , ejusdemque veris M- insistabitibus notis. DissERTATIO XXXI.