Libellus de conjugio, repudio & divortio, in gratiam fratrum, qui judices causarum matrimonialium in regnis Dania et Norvegia constituti sunt, conscriptus à Nicolao Hemmingio ...

81쪽

utpote a patre ad filium, a filio adnepotem , a nepote ad pronepotem, hinc ad abnepotem, ainepotem, tri nepotem. Ex hac comparatione nascituri ne descendentrum, quae hoc modo definitur. Linea descendentium est, quae deorsum versus recta tendit, hoc est, cum numerando progredimur a patre ad filium, ab hoc ad nepotem, deinde ad pronepotem, c. I comparatio cognatorum

cs , quando a duobus fratribus quorum communis stipes est patero tanquam propriis stipiti b descenditur, quales sunt

fratrum filii, fratrum nepotes, fratrum pronepotes, abnepotes eatnepotes, tri- nepotes, c. Ex hac comparatione lineae laterales seu parallelae nascuntur, quae definiuntur hoc modo. Lineae laterales sunt, quae ex duobus oppositis lateribus nunc sursum nunc deorsum spectant. verum cum cognati, qui ad istum modum descendunt, ab oppositis lateribus se mutuo respiciunt, nascitur Isin ea, quae transuersa dicitur, eaq; vel aequalis vel inaequalis . Nam si aequo distant personae,

quae in lateribus oppositis ponuntur a communi stipite transuersa aequali: dici-E tur

82쪽

tur. At si inaequaliter transuersa inaeqiialis appellatur Scq omnia in hoc scheno- te clarius conspiciuntur.

Nepos . Pronepos.

I ri nepos. Ab A sursum versus ad Ab auum,&c. est linea recta ascendentium , a B de Orsum usque ad tri nepotem, c. est recta linea deicendentium, reliquae sunt laterales , quae cum inter se conferuntur , iri transuersas aequales Minaequales diuiduntur, quemadmodum ex ijs constat, quae supra diximus de linea transuersi.Gradus

83쪽

G radus Consanguinitatis.

R A D, s aliter ab alijs desinitur, Iurisconsuliis nihil aliud es gradus , qua in

generatio, ut graduum ordo sit generationum series Canonis is autem eradus

est habitudo personarum distantium, qua cognoscitur, quota distantia personae inter se differunt, hoc est, Gradus est inte uallum, quo cognoscitur personarui quae in quaestionem veniunt inter se propinquitas S distantia. Metaphora autem stamia est a gradibus scalarum, seu locorum proclitatum. t enim in scalis, locis procliuibus a proximo gradu in proximum, atque ita

ordine progredimur, donec perueneri mus quo tendimus ala hic gradatim per seriem generationum ducimur a proximo in proximum, qui ab eo nascitur, atque ita deinceps, donec ad eum veniatur, quem quaerebamuS.

- Porro cum gradus simpliciter a Iuris consultis pro generatione accipitur, duplex est eius consideratio. Aut enim re spicit plures ab eodem stipite immediate ortos sine respectu ulterioris p gressus Vt

84쪽

Simeon, Levi, Iudas, nascuntur, hic quia sunt tres generationes, tres quoq; gradus esse statuuntur. Sed haec conssideratio graduum ad nostrum institutum parum admodum facit. Aut spectatur gradus, prout ordine ad remotiores per uatermedios

progredimur, cum videlicet ali ab aliis Progignuntur, kquasi per gradus alios atque alios descendunt, Vt cum a Tharenascitur Abraham, ab hoc Isaach, ab hoc Iacob, ab hoc Ruben, ut Abraham sit a Thare in primo gradu, Isaach in secundo, Iacob in tertio, Ruben in quarto. Atque hic respectus graduum ingenerationum solummodo habetur a Canon istic, cum agitur de nuptiis Ob quam causam doctissimi quidam viri potius retinent definitionem Canonis arum , quia congruit

ad nuptiarum argumentum, quam Iuris consultorum, quae latius patet, Meorum

instituto optime congruit, ut qui de haereditatibus. tutelis disputent.

Supputatio graduurata.

I, rectis ascendentium descendentium nullum plane est discrimen inter supputationem Legalem kCanonicam. Nam iuxta Iurisconsultos

85쪽

mediae si quae sunt inter illas de quibus

quaeritur, ex quarum numero graduum

supputatio instituitur, hoc lodo. Si nulla sit persona media inter personas , de quibus quaeritur, erunt in primo gradu, ut Abraham, Isaach descendendo, Isaachi Abraham ascendendo, hoc est, pater, filius in primo gradu, siue ascendas, siue descendas Verum si inter eas personas, de quibus quaeritur, aliae fuerint intermedia personae, numerentur omnes personae, hoc est, mediae extremae, tot emergent gradus , quot sunt personae una demta. Hinc regula Canonica: In lineis rectis ascendentium descendentium, tot sunt gradus , quot sunt personae una demta ut si quaeras de Thare, Iuda, numera persona intermedias extremas , ,habebis quinq; personas. Nam inter Thare, Iudam sunt Abraham, Isaachi Iacob, tres personae, extremae sunt duae, videlicet Thare Iudas Coniunctae ergo sunt quinque, ut Thare Abraham, Isaach, Iacob, Iudas . Erit ergo Iudas iuxta regulam in quarto

gradu a Thare descendendo, S Thare similiter ascendendo a Iuda in quarto gradu erit. Idem sit de alijs iudicium.

86쪽

Sed quare in regula additur una demta pQuia persona per se gradum non facit, sed quatenus est ab alia generata. Uare concinnius hic loqui identur Iurisperiti, cum dicunt: Numera generationcsi scilicet I igrediendo ordine ad remotiores gradus num crasti. Sed Canonica regula recte intellecta, nihil habet incommodi. Ini iacis collaterasib variant iuriscon sulti Canon istae Iurisconsulti enim eadem ratione in lateralibus numerant gradus, ut in recta ascendenti b. descendentibus. Nam ut generationes, ita S gradus numerant, atq; primum gradum tribuunt ei, qui proximus est illi: de quo quaeritur, iuxta regulam eoru : Cum quaeritur quo gradu quaeq; pcrsona sit, ab eo incipien- dum cst de cuius cognatione quaeritur,

Anna.

aserta.

Marcu S.

et id

87쪽

Hic si quaeratur, quo gradu arcus dis Pet a Iona, iubet IurisconsultUS, vim dine a Marco ascendas Nam de illo quaestio esto se stipitem transeas , Vnde descendas in aliud latus ordine vir datim ad Ionam . A Marco igitur in primo gradu est Beria, in secundo Anna , hi tertio Ianus, in quarto Paulus, in quinto Andreas , in sexto Robertus, in septimo Ionas Distat ergo Marcus a Iona inseptimo gradu, ex iurisconsultorum sententia. Eodem modo de aliis omnibus absq; omni discrimine iudicandum est. Etsi autem haec stipputatio iurisperitorum vera est Maccommodata illorum,sibus , praesertim cum de tutelis, saccessionibus de haereditatibus disputatur: tam erictim de nuptiis agitur, plane ociosa est. Quid enim iuuerit ad concilianda nuptias inter Annam: Christiernum, quod inter se sexto distent gradu, ctim Anna sit Christierno loco matris. Est enim eius amita maxima. Quare necessiario hic alia instituenda est apputatio , qualis est a

Supputatio graduum Canonica hoc pacto instituitur. Prinnim videndum est, utrum personae, de quibus quaenitur, distent a communi stipite aequaliter vel inaequali

88쪽

qualiter. Neq; refert sitae hoc explores descendendo a communi stipite iuxta

naturae ordinem, siue ascendendo iuxta

cognitionis nostrae viam, id quod ideo dico, ne assentiamur illis, qui damnant Canonicos, eo quod, clint a stipite com- in uni inchoandam esse supputationem. Si aequaliter ambo distant a communi stipite, eo gradu coniungendi sunt, quo

dii cant a stipite, ex quo fit, ut quot gramduiterlibet eorum distet a communi stipite eo gradu inter se quoque iuncti sint. Hinc regula Canonica. In linea transuersa aequali quoto gradu distat una persona a communi stipite, eo etiam altera alteri iungitur FratreSergo iuxta hanc supputationem sant in primo gradu. Vt Nachor de Abraham, quorum communis stipes, hoc est, pater est Thare. Patrueles iunguntur in secundo gradu. Sobrini in tertio. Sobrinorum fili in quarto , Vita ordine ad alios procedendum est, ut in proposito schemate Anna Pauliis sunt in primo gradu Beria:

Andreas in ocundo Marcus VRobertus in tertio Lucas Nonas in quarto. Probus e Christiernus in quinto. Porro si personae, de quibus quaeritur,

in linea inaequasi a communi stipite distant:

89쪽

hant ut frater, fratris filia , Sobrino propior Sobrina , Sobrinus es Sobrini

filia: gradui nomen ab co qui rena otior est a conanuini stipit tribuunt Canonici, id quod utilissimo consilio factum est. Nam cum lege cauissent generali, ne ulli matrimonio copularentur intra gradum quintum, quaestio saepe offerebatur , an, cum vnu esset m secundo vel tertio, alter in quinto gradu alterius lateris, licite contraherent nec iam Haec quaestio soluitur, cum gradu inaequaliter distantium astipite, nomen tribuitur a remotiore. Si ergo quaeritur. An Berta de Christiernus, ut maneamus in proposito schemate, pos sint connubio iungi respondetur, quod possint, quia sunt in quinto gradu.Nostris legibus Ecclesiasticis cautum est, ne ulli in tertio gradu copulentur. O ferebantur duo in Consistorio Roschil- densi, quorum ille in quarto , haec autem in tertio gradu fuit. Hic iudices recte ex

regula Canonica pronunciarunt, eOS non contra legem nostram, quae vetat contraetus coniugales fieri in tertio gradu, facturos, si contraherent, ut qui in quarto gradu censerentur est e. Atq; hinc rcgula illa approbata a docius extructa est, quae est in decretis Collateralium in linea in-a ii alii

90쪽

aequali , t toto gradu remotior distat a communi stipites, toto distant inter se, hoc est, Quot gradu remotior distat a

communi stipite, eo dein etiam a quolibet per aliam lineam descendentium dictat. Haec regula verissimam certissima est, modo accipiatur sine calumnia do-phistica, eo sensti quo tradita est. Neque enim regula hoc vult, ut statuamus simpliciter, a se inuicem peraeque distare eo, quorum unus est in secundo S alter in quinto gradu alterius lateris. Sed ut quantum ad ius connubialis contracius attinet, atque distare censeantur Significatur igitur regularistata stiperuacaneum esse disputare de descendentibus in altera linea, id est de iis, qui sitiat posteriores primo gradu a stipite, modo in alterius fratris linearis de quo quaeritur, in quinto ita communi stipite gradu. Vt si unus erit in quolibet gradu descendentium

ab uno Euere, alter vero in quinto, Chnonici recte iuxta regulam traditam nuptias concedunt. Nam ambo censentur

in quinto gradu.verun amitidam contra hanc regulam sed mutilatam , hoc modo in hirgunt: Quoto gradu distat remotior a stipite, mto inter se distant. Si haec regula vera est,