Aristotelis Stagiritae Organum, seu Libri ad Logicam attinentes, Seuerino Boetho interprete ad optimorum exemplarium Graecorum fidem nuper recogniti; & in capita distincti Cum scholijs varijsque argumentis, ... nuper additis

발행: 1567년

분량: 751페이지

출처: archive.org

분류: 철학

31쪽

3o L I B. PRAE D I C AB. . non omnino erit species. Et genera quide Uniuoce de speciebus praedicantur: species vero de generiae minime. Amplius , Genera quide abundant earum quae sub ipsis sunt specierum continentiassipecies vetim. Io a generibus,abundant propriis differentiis.Am- plius. Neque species fiet unquam generalissimum, neque genus fiet unquam specialistimum. De editati Generis autem,& proprii commune quidem est Linus gene- sequi species. si quid.n. homo est animal est: & si sidP M homo est, risibile est. Et renualiter praedicari genus de speciebus,& proprium ae ijs,quae illo participis indiuiduis. aequaliter. n.& homo, & bos animal est.& Cato ,& Cicero risibile est. Commune autem est etiam univoce praedicari genus de propriis speciebus,&proprium de iis, quorum est proprium. De dissese Differunt autem,qih genus quidem prius est,poria generis sterius vero proprium.oportet enim esse animai,de

de pluribus speciebus praedicatur, proprium vero de una sola specie,cuius est proprium. Amplius,Proprium quidem conuersim praedicatur de eo, cuius est proprium,genns vero de nullo conuersim praedicatur.nam neq; siquid animal est,homo est: neque siquid animal est,tisibile est.si quid vero homo est,risbile est, & conuerso. Amplius, Propriu omni spei inest,cuius est propriti,& soli,& semper genus, ve- , ro oi quide speciei inest,cuius fuerit genus, & semper,non autem soli. Amplius, propria quidem interempta, non simul interimunt genera, genera vero interempta simul interimunt species, quarum sunt propria: quare de his,quorum fiunt propria,interem De editare piis,& ipsa simul interimuntur. G nexis Generis vero & accidentis commune est, de plu μμ οβ' ribus,quemadmodu ductu est,praedicari,siue separabilium illud accidens sirciue inseparabiliv. Etenim moueri de pluribus,& nigru de corvis,& de Aethio

32쪽

Differt autem genus ab accidente, qm genus an- ' te species est:accidentia vero speciebus posteriora suntina etsi inseparabile sumat accidens,& prius est tu. illud,cui accidit,quam accidens. Et genere quidem quae participant,aequaliter participant,accidente Vero non aequaliter. intensionem. n.&remissionem su-

stipit accidentium participatio:generum vero minime.Et accidentia quidem in indiuiduis principaliter subsistunt,genera vero & iecies naliter priora su ne

indiuiduis substantiis Et genera quidem in eo quod quid est praedicant de iis,que sub ipsis sunt,accidentia vero in eo qd quale aliquid, est vel quomodo se

habeat unumquodq; qualis .n. est AEthiops interro- status , dices niger: & quemadmodum se Socrates

habeat dices,* sedet, vel ambulat. Genus igit quo ab alijs quatuor differat dictum est.

Contingit autem etia unumquodq; aliorii differre ab alijs quatuor: quare cum quinque quide sint, unuquodq; aut ab alijs quatuor differat, quater sumque, vigilati fiunt oes differentiae. Sed non ita se na- G d semper deinceps enumeratis,& duobus qui dem una dila deficientibus propterea qm iam sumpta est tribus vero duabus, quatuor vero tribuS, quinq; vero quatuo decem oEs fiunt differetis quatitor,tres,duae, una. Genus. n.quo differt a differentia,& seecie,& proprio,& accidente,dictu est, quatuor igit differentiae. Differentia vero quo differata genere dictum est, suando quo differt genus ab ea dicebaLreliquii est igit quo disserat dξia a specie, p-prio,& accidente dicat,& fiunt tres. Rursus species quo quidem disserat a deia dictum est, quando quo differta specie deia dicebatur. suo etiam differat species a genere dictum est,quando quo differt g nus a specie dicebatiir.reliquum est igit ut quo cin 'ferat species a proprion accidente dicatur.duae igi

tur sunt

33쪽

3a LIB. PRAEDICAB.tur sunt 3e hae differentiae. Proprium autem quo dis- : ferat ab accidente relinquetur nam quo a specie, Sc differentia, genere disserat,praedictum estan illorum ad ipsum differentijs. QSatuor igitur sumptis generis ad alia differentijs, tribus vero differentiae, duabus autem speciei,una vero proprii ad accidens decem erunt omnes, quarum quatuoT quae sunt g neris ad reliqua,superiua demonstr uimus .

-NUMERUS DIFFERENTIARUM

Quinque Praedicabilium. Genus. Species. Dila. Propriu. Acciis.

Omnes reddunt Io. D. egitate Commune ergo differentiae speciei est, atqualiter pei & dii participari. homine.n .aequaliter participant particu Dremiae, lares homines, & rationalis differentia. Commune etiam est de semper adesse ijs, quae illis participant. Semper enim Socrates rationalis est,'semper Socrates homo.

I, spicia. Proprium aut differentiae quidem est in eo quod quale est praedicari,speciei vero in eo quod quid est

nam,etsi homo velut quale quid accipiatur, non tri impliciter erit quale, sed secundu id quod generi aduenientes differentiae eis constituerunt.Amplius, Differentia quide in pluribus saepe speciebus consideratur, quemadmodu quadrupes in pluribus saliabus specie differetibus,species vero in solis ijs, quae sub specie sunt,indiuiduis est. Amplius, differentia prior est ea specie quae est secundum ipsam,simul. n. - G-.An ablatum rationale interimit homine,homo vero in-s kμ- -nu austri rationale,cu sit Deus Amplius Dissereri

34쪽

po RPHYRI I i 3 . . yyDifferenti quidem componitur cum alia differen ria. rationabe enim & mortale compositum est in substantia hominis sipecies vero speciei non coponitur,ut gignat aliam aliquam speciem.quaeda enim equa cuidam asino permiscetur ad muli generationem: equa autem simpliciter asino composita, nun- . quam perficeret mulum.

Differentia vero & proprium cstmmune quidem c5iit habent aequaliter participari ab ijs, quae illis participant. aequaliter.n.rationalia,rationalia sunt: & risi- liae. bilia, risibilia sunt. Et sempςr & omni adesse comune utrisq; est. etsi. n curtetur qui bipes est,tamen ad id,quod natum est semper, dicitur: qm & risibile in ' ai.i 'ueo quod natum est ' habet semper, sed non in eo, quod semper rideat.' Proprium aut differentiae est 44ii OEu, haec quidem de pluribus speciebus di saepe, utra- uis.

tionale de Deo,& hoie; proprium vero di de una so kών. IIa specie,cuius est proprium. Et dita quide illis est de l.

psequens, quorum est differentia,se non conuertit: propria vero conuersim praedicantur de ijs,quorum iunt propria, propterea,v conuertuntur.

Differentiae autem & accidenti commune quido De dii&fες st de pluribus dici. Commune vero est ad ea, qsunt inseparabilia accidetia,semper & omni adesse. Bipes enim semp ad est omni homini, & omnibus & differ2- corvis nigrum eise similiter. IDifferunt autem, qm differenti quidem cotinet species,& non contine . continet enim rationa- Iet Deum &homine accidentia vero aliquo sidem . modo continent,eo si in pluribus sint, aliquo vero

modo continentur, eo P non unius accolis susceptiua sint subiectiva,sed pluriu. Et differentia sidein intensibilis est,& irremissibilis, accidentia vero magis & minus suscipiunt. Et impermixtae side sue

priae differentiae,mixta vero nonnunquam sunt con,

35쪽

3ψ et II P R AE U I C A B. prietates differentiae,& caeterorum sunt. Species virro quo quidem differt a genere, & disse etia dictum est,ua eo quod dicebamus,quo genus differt a caete-- Verus ris,& quo differentia differt a caeteris' reliquum est O uri a accidente, ut dicatur. lhaee ii5 ha Speciei autem & proprii coe quidem est adinvi-het. cem conuersim praedicari. Nam si quid homo est,rb

-& si quid risibile est,homo est Risibile ve

ae a,prii' ro,.sim id quod natum est ridere sumendum, sepe Et haec n5 iam dictum est. Comune aut est & aequaliter esse. 'tasibi, Aequaliter enim adsimi spes iis, quae illis partici-- a.l. sunt . pant,& propria ijs, quorum sunt propria. Differt aut species a proprio,quoniani species Φης MVl , potest, & aliorum genus este, propriymi Ver aliarum specierum esse proprium impossibile est. Et species quidem ante subsstit quam propriti, pro . pilum vero post fit in specie oportet. n.homine esse. ut sit risibile. Amplius,Spes quidem simperactu ad est subiecto: proprium vero aliqn ,& potestate. Homo. n. semper actu est Socr. non vero semper ridet,

quamuis natus sit seni per ut si risibilis. Amplius kπ π quorum termini sunt differentes, & ipsa sunt diffe- rentia . Est autem speciei quidem sub genere esse, iis, & de pluribus e differentibus numero in eo quod quid est predicari.&c. huiusmodi :'proprii vero &seli, & omni,& semper adesse.

et accidentis commune quidem estia aedidi de pluribus praedicari. Rarae vero sunt aliae commutis . nitates,propterea sti plurimu distant abinuicem accidensi id,cui accidit. ipsoxa Propria veto sunt utriusq; , speciei quidem in eo quod quid est praedicari de ijs, quorum est species raccidentis autem in eo quod quale quiddam est,uel quo se habens est. Et unaquamq; substantiam una dem specie participare, pluribus autem accidentia

separabilibus & instparabilibus. Et species, quidem

36쪽

PORPHYRIIamdem praeintelliguntur acci sentibus, etsi etiam ni inseparabilia oportet enim esse subiectum,ut illi quidem accidat accidentia vero posterioris gens ris, uini & aduentitiae naturae. Et speciei quide pacticipatio aequaliter est: accidentis vero, et si insepa - rabile sit,non aequaliter. Aethiops enim Aethi es habere posset colorem vel intensim, vel remissum secundum nigredinem. Restat autem de proprio &ρccidente dicere. quo enim proprium a specie, differentia,& genere differt,dictum est. Commune autem proprio & inseparabili accide De res i. xi est,si praeter ea nunquam consistant illa,in quibus te proprii copsiderantur quemadmodum enim praeter risibile non subsistit homo,ita nec praeter nigredine subsistit 'Aethiops. Et quemadmodum semper,& omni adest prpprium,sic & inseparabile accidens. Pifferunt autem,quoniam proprium uni soli spe Dediis aciei adest , quemadmodum risibile homini: in sepa- m ipsora. ratale vero accidens,ut nigrum, non solum Aethiopi,sed etiam coruo adest & cai boni,& ebeno,& qui Dusdam alijs. Amplius, proprium conuersim praedicatur de eo,cuius est propriumo squaliter est: inseparabile vero accidens conuersim non praedicatur.

Et propriorum quidem aequalis est participatio,accidentium vero vel magis vel minus . Sunt quidem aliae communitates, vel proprietates ijs, quae dicta sunt,sed siissiciunt & hae ad discretionem eorum,c5- munitatisq; traditionem.

37쪽

PRAEDICAMENTA: Seuerin o Boetho Interprete.

nonnullis principiis ad pr dicamentorum notiriam utilibus. De ipsis praedicamelis ct de quibusdEadi . . consequetibus De quibusda deniq;. ociis S de quibus actum en inprsdicaminis

nitio.

Ratiosub hamiae, ipsa est disii

TRACTATUS PRIMUS. De aequivocis, viaiuocis,&dcnominatiuis eorum quae dicuntur partitio, Cap. I. - IE aevi v o C A dicuntur quorum nonae sotu coe est, in ho-d men vero substantiae ratio diuersa: ut animal, & ho,ti quod dictum est. Eorii. n. sotu nom Ccoe est, sim nome vero substantiae ratio diuersia. St.n.quis as --gnet quid sit eoru utrunq; quo animal est, propriam astignabit utriusq; rationem. vero dicuntur,quorum & nomς coe est cx Em nomen eadem substantiae ratio: ut animal,&ho,atq; bos . comuni.n nomine horum utrunque aiat nuncupatur,& est ratio substantiae eadem.Si quis n. assignet utriusq; rationem,quid viruitq; est quo alal est,eandem a ssignabit rationem. Denominatiua vero dicunt,quaecunq; ab aliquo, differentia casu,sim nomen habent appellationem:

e φiamatica gi masus,& a fortitudine fortis.

Eorums

38쪽

porum,quae dicuntur,alia quide sim complexionem dicuntur, alia vero sine complexione. Ea igit, quae G complexionem dicumur,sunt,ut homo cur Ii homo vincit, Ea vero,quae sine complexione dicuntur,sunt,ut homo,bos,currit,Vinci . Aequii.oea dicuntur,quorum nomen es commune , o ratiosu- fauila sicundum illud nomen est diuerse. vnruoea dicuntur quorum nomen eH commune er ratio substa tiaesecundum istud nomen e 3prorsus eadem. nenominaliua dicuntur quZcunque ab aliquo. disseremia eas

secundum nomen babent appellationem. Earum,quae dicuntur,asia sunt complexa , ut oraιio , alia incom-iplexa,ut nomen, et verbum.

Eorum quae sunt,diuisio. Cap. I i. Eorum,quae sunt,alia de subiecto aliquo dicun

tur, in subiecto vero nullo sunt, ut homo dς

subiecto quide dξ quodam homine, in sebie-ilist vero nullo est. Alia aut in subiecto quide sunt,

de subiecto autem nullo dicuntur. In subiecto vero esse dico, duod cum in aliquo sit non sicut quaedam pars,impoisibile est esse sine eo, in quo est. Vt quaedam grammatica in subiecto quide est in anima, de subiecto vero nullo dρ.& hoe album in subiecto si

dem est corpore, ois.n. color in corpore est, de su-

biecto aut nullo dicitur. Alia vero de subi esto dicutur,&in subiecto sunt, ut scientia in subiecto quide ii μ' sest in anima,de subiecto vero dicitur,ut de grammatica. Alia vero neque in subiecto Iunt, neque de su-hiecto aliquo dicuntur,ut quidam homo, & quidam equus. Nihil n.talium neque in subiecto est, neque A subiecio aliquo dicitur. Simpliciter autem quae sunt indiuidua,&unum numero de subiecto nullo dicuntur. in subiecto autem nihil aliqua prohibet ei se. quaedam enim grammatica in subiecto est at de subiecto nullo dicitur . .

39쪽

c Vniuersalis dξ de subiecto.

Particularis no dρ de susto Entium aliud est uniuersaIG-Dr de subiecto Aecides partieulare No dea susto

40쪽

su uusia non est insubiecto . Subs Zantia uniuersalu neque est in subiecto, neque .lchur δε subiecto. Aecideus eΠ insui Cunccins 'sentu sale est insubiem cst dicitur de subiecto inferiori. p in subiecto s quod eum sit in aliquo non sicut quadam pars, imposibile θὶ esse sine ea in quo est. indiuidua o singular a,de nullo subiem dicuntur.

Regula de praedicatis essentialibus. Cap. III. a V ndo λlterum de altero praedicat, ut de su

biecto,quaecunque de eo, quod praedicatur dicuntur ola et de subiecto dicentur. Vt Vt de si, homo de homine quodam praedicatur, animal vero de homine:ergo & de quodam homine animal pr - seriori, dedicabitur.quida enim homo,& homo est,& animal. sis

micquidpraedicatur depradicato H desubiecto, nascatur et d subiecto.

Regula distinguens genera subalterna a non subalternis. Cap. III LDIuorserum generum, & non subalternatin,

positorum,diuersy sunt specie & dpiae,ut animalis, & scientiae. animalis enim differentiae sunt,gressibile,bipes,& volatile, & aquatile, scien tiae vero nulla earum est. neque. n.scientia a scientia differt in eo quod bipes est.Subalternorum vero generum nihil prohibet easdem esse disseientias. su periora n.de ijs, quae sub ipsis sunt, generibus piaedicantur. quare quotcunque differentiae praedicati fuerint,totidem & subiecti erunt.

Diuersorion generum , e mn Dialternorum diuersa Iantshedist diserentiae, uialιernorum vero non inconuenit e dem esse di se ferentia

gies plusinata a Seetinti regula d.

SEARCH

MENU NAVIGATION