Xenophontis Cyropaedia e recensione Hutchinsoni cum selectis eiusdem notis. Accessit index graecitatis

221쪽

LIBER VI.

ἐπιτσέψωσιν οἱ συμμαχοι, τειχιὼθ Θεφασαν, ωςε κἀ/ ταυτα φιλια τοῖς συμμάχοις ὀπάρχειν. i O ουν Κυρος, ἐπει ἐωσα πάντας πζοθύμους οντας πρώσειν, οσα ἐλεξε, τέλος εφη ' Εἰ τοίνυν περαίδειν βουλόμεθα, ἴσα C ἐν χρηναι ποιῶν, ως τάχιτα αν δέοι γενέθαι μηχανας μενεις το καθαιρειν τα των πολεμί- τείχη, τέκτονας ἡ ε εἰοτο ἡμιν ὀχυρα πυργῖBM. Εκ τουτου ὐπέσχετο μεν κυαξάρης μηχανην αὐτος ποιησαμενος παρεξειν, ἄλλην

δε Γαδάτας τε κώ Γωβρύας, ἄλλην Tιγράνης ' ἄλλην. δε αὐτος ὀ Κῆρος ἔφατο πειρἀBm ποιησαί . Ἐπεὶ δὲ

ταὐτ εδοξεν, ἐπορίζοντο μεν μηχανοποιοῦς, παζεσκευῶζοντο δ' ἔκατοι εἰς τὰς μηχανας, ων εδει' ἄνδρας ζ σ' ἐπέγησαν, οῖ εδόκουν ἐπιτηδειότατοι εἶναs άμφὶ ταυτ

ἐν Εἰς προνομM, J .ela. et Florent. praesertirn eum προνομὴ sit vox apti l editiones habent ἀεὶ προς νομαe Nostriam alibi ustirpata, 'Avαλέ. Bil aetra etiam omnisnt. p. 732. p. 2 3. edit. Steph. ἁλλά μοι δοκermutata Paulum, non emendata, συν προνομαῖς λαμβάνειν τα ἰπιπέ- loei is i priua, legit ἐεῆγι, ἀδε επρὸς δεια, etc. 'Eλλουν. ά. P. 2 3. Ἀγις νομάς. ipse tamen libens sectitiis ἐκ τῆς Δεκελείας προνομὴv πονούμe nini lectionem M Sti Bodl. et edi- υμ etc. et eiusdem Histor. P. tionii ni Soph. Lonclav. N Elon. 279. πρῶτοι ac δὲ ποιούμενοι a z c.

222쪽

eto' ἄμα δ' οπως μαλλον πιαίνοιεν καs ἰσχυοιεν διαπονήμενοι ταῖς ποζέαις, αμα δ' οπως ἐν τάῖς ἀγωγαῖς τὰς τάξεις υπομιμνησκοιντο. O μεν δη Κυζος ἐν τάτοις ην. Εκ δὲ Βαβυλωνος οι αὐτόμολοι και οι ἁλισκόμενοι ταυτ ἔλεγον, οτι ρ Ἀσσυζιος οἴχοιτο ἐπὶ Λυδίας, ' πολλὰ τάλαντα ἀργυρίου και χρυσίου ἄγων, κα ἄλλα κτήματα καἰ κόσμον παντοδαπόν. Ο μεν ουν όχλος των ς ρατιωτων ὐπελάμβανεν, ώς ὐπεκτίθοιτο ηδη τά χρ ματα φοβώμενος' ἡ δὲ Kυρος, γιγνωσκων , ὁτι οἴχοιτοσυςησων, εἴ τι δυναιτο, αντίπαλον ἐαυτω, ἀντιπαρε

σκευάζετο ἐρρωμένως, ως μάχης ετι δεησον' κα ἐξε

πίμπλα μεν τό των Περσων ιππικον, τους μεν Εκ των

αἰχμαλωτων, τους οε τινας κή παρὰ των φίλων λαμβάνων λ ζ' ταυτα γὰρ παρὰ πάντων ἐσέχετο, καὶ ἁπιωθῶτο ὐδεν, ήτε εἴ τις ἔπλον ἐδίδου καλὸν, ουτε ιπιπον. Κατεσκευάζετο δε κῶ ἄρματα εκ τε των αιχμα, λωτων ωμάτων, καδ ἄλλοθεν. ὀπόΘεν δύναιτο. K

ναίων ε τι νυν ουσαν ἁρματηλασίαν κατέλυσε ' τον γάρ

i Πελλὰ ταλαντα etc. J Aptui Ueteres Talentu in fuit multiplex. Ba-hylonicum, auctore Aeliano Hist. U.

l. I. C. 22. Valuit pa minas Attacas. De caeteris consule LMI. Psu. titi. 9. c. h. ιι afer. de antiq. num. I. I. c. 8. Borem. de Pond. e. 4.Las .i Eise remiA. ele Pones et Menc MEI. r. c. 4. Notat alitem I. Pollux, loco iam adpellato. H mera tempore minimum fuisse talenti valorem: iii quod vel ex praemiis litatoriam, Miae apud eum II iad. vi . ponuntur, intelligi potest. Tertio enim ponitur Lebes, quarto

I Τῆτο ἰω ακροβολιζίν etcJ Intelligit Noster eos, cliti tela solumeniiseruiit, nec de cluribus in vi

Di iii oci

223쪽

γὰρ τριακόσια τους μεν μαχομένους παρέχεταs τζιακοσίους, ἱπποις δ' ἀτοι χρῶνται διακοσίοις καὶ χιλίοις ' ηνίοχοι

βέλτιτοι, εἰς τριακοσίους ' ἡτοι δέ εἰσιν, or ου δ' οτιουν τους r7 πολεμίους βλάπτουσI. Tαύτην μεν ουν την διφρώαν κατέλυσεν ' ἄντὶ δὲ τουτου πολεμις ζια κατεσκεύασεν αρματα τζοχοῖς τε ἰσχυροῖς, ως μη ραδίως συντρίβητο .

ἄξοσί τε μακζῶς ' ηττον γὰρ ἀνατρέπεταs πάντα ταπλατέα ' τον δὲ δίφρον τοῖς ἡνιόχοις ποιησεν, ἄςπερ πυργον, ἰσχυρῶν ξύλων ' ὁ Γλος-τήτων εςὶ μέχρι τωναγκώνων, ώς δύνωνται ηνιοχῶ θαι οι ἱπποι όπερ των δρ

ιφΘαλμῶν. ' II:οζέθηκε δὲ κῶ δρέπανα σιδηρεα ως διπηχεα πρὸς τους ἄξονας, ενθεν κή ἔνΘεν των τροχῶν,2- ἄλλα κάτω ὐπὸ τω ἄξονι εις γην βλεποντα. ώς εμ-

βαλάντων εἰς τους εναντίους τοῖς αρμασιν. 'sὶς τότε Κῖρος ταὐτα κατεσκεύασεν, ουτως ἔτι καὶ νυν τοῖς ἄρ-

μαπι χρῶνται κέ οι εν τη βασιλέως χώρα. 'Hσαν δὲ αὐτω κή κάμηλοι πολλά, παρά τε των φίλων συνειλεγμένοq κή αἰχμάλωτοι πῆσαι συνηθροισμένα . Καὶ

ταυτα μὲν ουτως ἐπεραίνετο.

224쪽

C A P V T I. III Βουλόμενος δέ τινα κατάσκοπον πέμψομ επὶ Λυδίας,

κῶ μαθων, ο τι πρασσει ο Ἀσσύριος, ἔδοξεν αὐτω ἐπιτήδ&ος ειν Ἀράσπας ἐλθὼν ἐπὶ τουτο , ο φυλάττων την καλῶν γυναῖκα. Συνεβεβήκει γὰρ τω Ἀράσπατοιάδε ' ληφΘε ς ἔρωτι τῆς γυναικος, ἡναγκάθη προς- ενεγκὼν λόγους αὐτη περ4 συνουσίας. H δὲ ἁπέφησιμεν, κα4 ἐν πιώ τω ἀνδρὶ, καίπερ ἀπόντι ' εφιλω γάραυτον ἰσχυρως ου μέντοι κατηγόρησε του Ἀράσπου προς τον Κυρον, ὀκνουσα συμβαλον φιλους ἄνδρας. Σπιὶ δὸo Ἀράσπας. δοκων ' ὐπηρετήσειν τω τυχὼν, a ἐβουλετο, ἐπώλησε τη γυναικὶ, οτι, εἰ μη βουλοιτο εκουσα, ἄκουσα p ποιησοι ταυτα ' εκ του - ἡ γυνη, ως εδεισε την βίαν, ουκέτι κρύπτει. ἀλλα πέμπει τον εὐνουχον προς

τον Κῖζον, καὶ κελευσου λέξαι ἄπαντα. 'O δ ως ἡκουσεν, ἀναγελάσας ἐπι τω κρώττονι του ἔρωτος φάσκοντιειν , πέμπει Ἀρτάβαζον συν τω ευνούχω, κῶ κελευμ αὐτω εἰ πριν βιάζεθαι μὲν μη τοιαύτην γυναῖκα, πείθειν δὲ, εἰ δύναιτο, οὐκ εφη κωλύειν. ΣλΘων δε ο Ἀρτίβαζος προς τον Ἀράσπαν ελοιδίζησεν αυτον, παρακα-ταΘήκην τε ονομάζων τὴν γυναῖκα, ασέβειαν τε αὐτου λέγων, ἀδικίαν τε κῶ ἀκράτειαν ' ω τον Ἀράσπαν

πολλὰ μὲν δακρύων υπὸ λύπης, καταδύεαι δ' ὐποτῆς αἰσχύνης, ἀπολωλέναι δε τω φόβω, μή τι κα πάθη ὐπο Κύρου.

225쪽

LIBER VI.

οἷα πεπόνΘασιν ὐπ' ερωτος ' κφ αυτος δ' εμαυτου κατέγνων, μη ἄν καρτερησφ, ωτε συνων καλῶς ἀμελησμαὐτων. Κρη σοι δε τούτου του πράγματος εγω αἴτιός εἰμι εγω γδε σε συγκαθἀζξα τέτω τω ἀμαχω πράγματι. Καὶ ἡ Ἀράσπας ὐπολαSων εἶπεν ' Ἀλλα συμεν, ω Κυρε, κοη ταυτα ἔμοιος εἶ, οἷός περ καli τἄλλα. πρἀός τε καμ συγγνωμων των ἀνθρωπίνων αμαντημίτων ' Ῥε δ', εφη, κ ηι ἄλλοι ἄνΘρωποι καταδυουσι

'Eρωτος. οὐ γὰρ δη μία γε ουσα, ἄμα άγαθη τε ε

226쪽

'H-IIάνΘμα, ως η θετο οιχόμενον τον Ἀράσπαν. πέμψασα προς τον Κῖρον εἶπε ' M- λυπου, ω Kυρε, οτι Ἀράσπας οἴχεταs εἰς τους πολεμίου. ' εὰν γὰρ εμε ἐάσης τεμψφ προς τον εμον ἄνδρα, εγω σοι ἀναδεχομR, ηξειν πολὐ Ἀράσπου πιτότερόν σοι φίλον ' κῶ δύναμιν δ οἶδ' oτι, οπόσην ἄν δύνητα . εχων παρές σοι. Καὶ γὰρο μεν πατηρ του νυν βασιλευοντος φίλος ην αὐτω' ἡ δενυν βασιλεύων κή επεχείσησε ποτε εμε κὴ τον ἄνδοα διασπάσα απ' ἀλληλων' ὐβρι ν ουν νομίζων αυτον, οἶδ', οτι άσμενως aν προς ἄνδρα, oiος συ εἶ, ἁπαλλα- γύη. Ἀκούσας ταῶτα o Kὐρος κελεύει πεμπειν προς 24τον ἄνδρα ' η δ' επεμψιν. 'Ως δ' εγνω ο Ἀβραδάτης

227쪽

σκοπῶς, πέμπει προς τον Κῖργ. εἰπων, ος ην. 'ΟΚῖρος ευ ο ἄγων κελεύει αὐτον προς την γυναῖκα. Ωις

σύνην , κή την προς αυτην κατοίκτισιν. O δε 'Aβρα

ποντα κα, σύμμαχον ' κή, οσα αν ορῶ σε σπουδάζοντα, συνεργός σοι πειράσομαι γίγνεθα , ῶς αν δύνωμ κράτι ς. Κα ο Κυρος εἶπεν, Ἐγὼ δε δεχομ' ' κά

νυν μεν σε ἀφίημι, εφη, συν τη γυναικi δειπνῶν ' αὐθις δε καὶ παρ εμοὶ δμσει σε σκηνὴν συν τοὶς σοῖς τε καὶ

φοῖς φίλοις. a 6 Σκ τύαου ὁρῶν ό ' βραδάτης σπουδάζοντα τον Κῖζον περὶ τα δρεπανηφόρα ἄματα καj πεοι τῖς τεθωζακι-

228쪽

αυτῆ, εκ των ἐαυτης χρημάτων χρυσῆν τε αὐτω Θώρακα ἐποιησατο κή χρυσῆν κράνος, ώςαύτως δὲ καὶ περιβραχιόνια ' τὰς δ' ἶππους τῆ ἄρματος χαλκοῖς πασι προβλημασι κατεσκευάσατο. Ἀβραδάτης μεν ταυ τα

επραττε. Κῖρος δὲ ἰδων τὸ τετράρυμον αυτοῦ ἄρμα, et 7

τον οἰκημα ' ην δε τουτο τριόργυιον μάλιςα απὸ της γης συν τοῖς τροχοις. - Tοιῶ ι δὲ πύργοι συν τάξει ἀκολου- Θῶντες ἐδόκουν αὐτω μεγάλη μεν ἐπικουρία γενεβαι τηεαυτοῖ φάλαγγι, μεγάλη δε βλάβη τη των πολεμίων τάξει. Ἐποίησε δὲ ἐπὶ των οικημάτων κέ περιδρόμους κή ἐπάλξιὸς άνιβίβαζε δὲ επὶ των πυ:γων εκατον

ἄνδρας εἴκοσιν.

Ἐπεὶ δὲ πάντα συα κει αὐτω τὰ περὶ τὴς πύρ- asγους, πῶραν ελάμβανε ' τῆ ἀγωγίμου καὶ πολῖ ραανηγε τα οκτω ζευγη τον πύργον κῶ τὼς επ' αὐτω ἄνδρας. η το σκευοφορικον βάρος εκα ν τὸ ζευγος. Σκευων μεν γαρ βαρος ἀμφι τὰ εἰκοσι κῶ πέντε τάλαντα ' ην ζεύγει ' τῆ δε πύργου, ωςπερ τραγικης σκηνης, των ξύλων πάχος ἐχόντων κή εἰκοσιν άνδρων κή οπλων, τάτων

tractita erat ὀκτὼ ζεύγεσι βωοῦν. Unde clitan iis, in veteriam mittat nistemones singulos singulis respondisse iumentoriini parabiis. I mones autem istos non iuxtir se posillos, alios dextro, , alios sinistros, sed alios post alios , Olfendit conti a Imasum Sehesseriis re Nebic. Iil . I. c. I 2. Ex lioc forsan trio suum πσλύρυμα laausa AMVanus, cit-3us P. I . mentionenh finit. s Tοιουτοι δὶ π δεγοιJ De turribuSistiusmodi eon siile ι eget. lih. q. e. Ir, I 8. et Stemurii Comment. ad loci M.

aliter - α ρογους ἐλωμβανε του ἀγωγίου .aream. Stephantis sespicariar ἁγωγίου reponi debere ς praesertim cum ἀγώγιον mox setiu:itur. Sed alia ea huius vocis potestas, alia ἀγωγίμου, qtiam si substantiue sumas , se satis commode verba exponas et everrebatin, Oxam ficiis, aut qua να- sione velit ea possent. α Ηυ ζε πιι ' του δῖ etc.' Sic reposui mira ex editione Elon. Et MSto Lmel. in quo verae lectionis vestista suis .a palent; dat ent in v rciam ' τῆ δ3 etc. Peltra Vliis legebatur-- ῆs ' ζευγίτου δὲ ete. De tribus auten, Lenarum getaerib re, Tragacis scit. Comicis et Saιγricu, vide iis Vitruv. de Archir. lib. s.c. g.

229쪽

εγένετο ελαττον, η πεντεκαίδεκα ταλαντα, ε-- ζευ-γω το ἀγώγιον. υς δ' εγνω ευπορον ουσαν την αγω - γην, παρεσκευάζετο ως ἄμα ἄξων τους πυργους συν τωτρατευματι ' νομιζων την ἐν πολεμω πλεονεdιαν , ἄμα σωτηρίαν τε εἶναs κα3 δικαιοσυνην και ευδαιμονίαν.

C. II. 'Hλθον δε εν τουτω τω χρόνω και παρὰ του Ἱνδου χρη, ματα ἄγοντες, καὶ απήγγελλον αὐτω, ἔτι O Iνδος ἐπι-ςελλει τοιάδε ' Eγω, ὼ Kῖρε, ηδομα , οτι μοι επηγγειλας, ἔν εδεκ' και βουλομαί σου ξενος ειν , καὶ πέμπω σοι χρηματα ' καν ἄλλων δεη, μεταπεμπου. Eπε--λταδ δε τοις παρ εμου, ποιειν, O τι αν συ κελευης. a Ἀκουσας δε ο Κυρος εἶπε ' Κελεύω τοίνυν υμῆς, τους μεν ἄλλους μενοντας, ενθα κατεσκηνώκατε, φυλαττειν τὰ

χρηματα. καὶ ζην, οπως υμἐν η διτον ετι ' τρῶς δε μοιελθόντες υμων εις τους πολεμίους, ως παρα του Iνδου περ συμμαχίας, καὶ τὰ εκῶ μαθόντες, ο τι ἄν λεγωσί τε

και ποιωσιν, ως τάχισα απαγγειλατε εμοι τε και τω

Tνδω ' καν ταυτά μοι καλως υπηρετησητε, ετι μῶλλον ἡμῖν χάριν εἴσομαι τουτου, η οτι χζηματα παζετε ἄγοντες. Και γὰρ οἱ μεν δουλοις εοικότες κατάσκοποι ουδεν ἄλλο δυναντα ειδότες απαγγελλειν, η ἶσα παντες ἱσα-

ν' οἱ δε τοιουτοι, οἷοί περ υμῶς, ἄνδρες πολλάκις καὶ 3 τα βουλευματα καταμανΘάνουσιν. οἱ μεν δη Iνδοὶ, ἀκουσαντες ἡδεως, και ξενώθεντες τότε παρὰ Κυρω,

συσκευασάμενοι τη όςεζαία επορευοντο, υποσχομενοι, η μην καταμαθόντες, οσα ἄν δυνωνταδ πλει , εκ των

πολεμίων ηξειν ώς δυνατὸν ταντα. V δε Κυροι τά τε ἄλλα πρὸς τον πόλεμον παρεσκευάζετο μεγαλοπρεπως, ῶς δη ἀνοῦ ρ οὐδεν μικρόνεπινοῶν πράττειν' ἐπεμελειτο δε ου μονον, ων εδοξε τοῖς συμμάχοις, αλλὰ καὶ εριν ενέβαλλε πρὸς άλληλους τοῖς φίλοις. ἴπως αὐτοὶ ματοι Qανουντ καὶ εὐοπλοτατοι

230쪽

καὶ ἱππικωτατοι καὶ ἀκοντι κωτατοι καὶ τοξικωτατοι καὶ οιλοπονωτατοι. Tαὐτα δὲ εξειργάζετο επί τε τὰς Θήρας ιξάγων, και τιμων τους κρατίος ἐκαταχη ' καιτους ἄρχοντας δὲ, ως εωζα επιμελουμένους τουτου, οπως οι

αὐτων κράτιτοι ἔσονται Πατιω s, και τήτους επαινων τεπαζωξυνε. και χαριζόμενος αὐτοῖς, ο τι δυναιτο. Εἰoέ ποτε Θυσίαν ποιοῖτο και ἐορτην ἄγοι, και εν ταυτη, οσα πολεμου ἐνεκα μελετωσιν οἱ ἄν9Mωποι, πάντων τ των άγωνας εποίει, και ἄθλα τοῖς νικωσι μεγαλοπρε- πως ἐδίδου. και ην πολλη εὐθυμία εν τω τρατευματι.

Τω δὲ Κύρω σχεδόν τι ηδη ἀποτετελεσμένα ην, οποῦσα ἐβάλετο ἔχων ςρατευε , , πλην των μηχανων. Καὶ γὰρ οἱ Πέρσαι ἱππεις εκπλεω ἡδη ησαν εἰς τους μυρίους ' και τα ἄρματα τα δρεπανηφόρα, α τε αυτὸς κατεσκε ασεν. εκπλεα ηδη ην εἰς τα εκατό ἄ τι Ἀβραδάαης ἡ Σήσιος ἐπεχώρησε κατασκευαζειν ἔμοια τοῖς Κυρου,

και ταυτα εκπλεα ην εἰς αλλα εκατόν. Καὶ τακὰ δὲ ἄρματα ἐπεπώκει Κυρος Κυαξάρην εἰς τον αυτόν τρόπον μετασκευάσαs εκ της Τροῖκης και Αιβυκης δι- φρέας ' καὶ εκπλεα και ταυτα ην εἰς ἄλλα εκατόν. Καὶ ἐπὶ τὰς καμηλους δε ἐκτεταγμένοι ησαν ἄνδρεc συο ἐφ' ἐκάςην τοξόται. Καὶ ό μεν πλῶςος Πατὸς ουτως

εἶχε την γνωμην. ως ηδη παντελως κεκζατηκως, καιόντα τα των πολεμίων.

Ἐπεὶ δε ουτω διακωμενων ηλθον οἱ Ἱνδοὶ ἐκ των πολεμίων, ους ἐπεπόμφει Κυρος ἐπὶ κατασκοπη, καὶ 'λεγον, οτι Kζοῖσος μεν ἡγεμων καὶ Πατηγὸς πάντων ἡρημένος εἴη των πολεμίων, δεδογμένον δ' εἴη πῶσι τοῖς συμμάχοις βασιλευσι. πάση δυνάμει εκατον παρῆν m. χρηματα δε ε Oἐρειν πάμπολλα, ταυτα δε τελειν καὶ μιβουμένους, ους δύναιντο, καὶ δωρουμενους, οἷς δεοι ' ηδη