Theologia Moralis Universa

발행: 1856년

분량: 443페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

161쪽

Q. seuotupisae haereditas intestata irreis gularis 'II. Triplex est pro triplici quasi personarum qualitate, quas complectitur. Sunt filii naturales; 2 conjux superstes; 5 iis uia1. Suecessio siliorum naturalium. Li-eet lex neget siliis naturalibus titulum hast- redis, iisdem tamen si ut tales sunt pro- hali) elargitur jus succedendi ves in bonis omnibus suorum genitoriam , ubi deficiant alii parentes legit imi; vel in parte eorundem, ubi adsint alii haeredes: quae pars est mγjor , vel minor pro haerρdum quali tute Vid. ius civ. Neap. art. 674 1 . Hoc tamen jus non conceditur filiis adultorinis, incestuosis ac sacrilegis, qnibus datur tantum jus ad alimenta , si iisdem cari ant neque

in aliqua arte mechanica suerint instructi. Vid. ius civ. Neap. art. 678 et seq.2. Suecessio eonjugis superstiιis. Si eonjux defuncto superstes sit soluS, Succedit in omnibus defuncti substantiis: ex nrt.

68 . Si habeat filios , et conjux sit pauper habebit alimenta vitalitia in quarta parte

Exempla: Tilius habet duos filios: Petrum

filium naturalem, Paulum situm legitimum. Petrus habet jus ad quartam partem Titii haereditatis. Tilius habet patrem et matre in , ae Petrum lilium naturalem. Quaria pars Titii haereditatis de-hetur ejus filio naturali: reliqua genitoribus- Τilius habet dues fratres germanos, ac unum filium naturalem. Dua tertiae partes haereditatisTiti sunt filii naturalis, alia tertia pars, est fratrum eius. Aliud ponamus exemplum, Seu ehema.

Petrus lGLὶ Paulus Ioannes Iacobus

fructuum haereditatis, si num rus eorum non sit maior tribus; si maior vero ipsa alimenta non excolent fruetus portionis virilis; in art. 689 et seq.5. Suecessio sisti. istis omnibus deficientibus, hau reditas dovolvitur ad fiscum. Vid. ius ei v. Neap. art. 675 ot 68.: siseus post omnes , regula est iuris. ConoLL Rium. De haereditate jacente.

0. Quid de haereditate jacente

R. Quando alicujus substanti ac non agn scitur haeres, vel ii qui cogniti sunt, lino reditati renuntiaverunt, haereditus illa dicitur Iacere vel iacens. quasi nΡmpe sit sine domino: ex art. 730. Iam vorti quando haereditas talis evadit, do putatur ad eam administrandam idonea personu curatoris D mine nuncupata: in art. 751 et seq. Si omnes usque nil P gradum haeredes renuntient, nec existant iiiiii naturpi 's, nec COn-jux, haereditas devolvitur ad liseum . item Si non cognoscitur haeres, nec post 50 an nos vliquis compareat, haereditatem Praescribit siseus N . in iure civ. NeaP. art.

673, 683, 684, et 700.

Si Paulus moriatur, ei meeedunt Ioannes in ea- pila, Fabius et Sixtus in stirpes: unde haereditas in duas partes tantum dividitur. Cajus autem et Loeius excluduntur penitus : filii enim naturales nullum habent ius in bona propinquorum Patri Avel matris eorum: sicuti neque isti propinqui in bona dictorum filiorum naturalium uι exari. GTT. M Cod. Αib. art. 1034, et seqq. . G. 811 C. P. 934-C. H. 1911.

162쪽

uodi huJubmodi sunt praeserip/io et e triacius. Oh magnam rerum dicendarum eopiam duabus dissertatiotii hux illos explicabimus.

Disseriatio Prima.

guetidum praescriptionem unam acquisui-vum , et liberativam alteram. Medium est

praescriptio vere legitimum et justum uia Pud omnes populos pro acquirendo rerum dominio in utroque jure, civili tu inpe et canonico, expresse vi urobatum l4 , et vim proindμ habens in utroque soro : exteruo, id est judiciali , et interno. id eSt Conscientiae. lino praescriptio si non oritur immediate a jure naturo li. ei tamen valde contarismis est, et in eo landamentum habet; cumlola innitatur hono communi 5 quatenus honi communis summopere interfuit ut jus loquitur ne aeuicet quarundam rerum diu, eι fere semper inciria dominia esstm; 2 ut aliquis liιium finis esseι ς 1 ut pias,ubbore tranquillo animo in poS,essione diu a Serve n. ur, neque prope immortali timore lenean tur; 4 ad Misandam miserorum sestnitiem, et longi temporis errorem eι eonfusionem l6ὶ.

1 V. Limori. m. Mor. l. a. m. 604, αεσει. in Hom. APOM. Tr. x. m. Io stl 1εqq. at Nempe usura pio est aequisitio iuris I pra aeriptio autem est liberatio ab aliqua obligatione. Usuea pio dicitur; quia rea ea tur usui Praeseri piis vero si e dieitur, quasi axespiis. quia per eam exreptio opponitur domino res: pra aeri in . stilForeellini, Mira 'r nai Mea emis. qua quia aus-

rum ab agendo sum novae at repella.

mi Trallato Mus WMer. i4ὶ De jure eivili eommuni patet ex variis lit lis. da praescript i de jure eanonino patet ex eiati εα 16. q. 3 e. 2. Praesulum . ete. Si quis esse locus, in quo ex lege eivili non sit ad mlina prae- Dolos a Moralia. Tvin. it.

Quare Angelicus de praμ scriptione nit: dicendum , quod siquis praeseribetι boua side

vis, ut aliquando ipsa currat in ipsis etiam delictis. Vid. ius ei v. Neap. urt. 6lli et

Q. 2 Ouinam potest praeseribere pR. Regula generalis eSt, ut illi omnos praescribere possint. qui capaces sunt adquirendi dominii: sicque etiam corpora m ratia, uti Ecclesia, communitas, publica instituta non secus ac privatae Pereonae pRaescribere possunt, et praescriptioni subdunis lur. Vid. tua civ. Neu p. art. 2135. 9 Praescriptio autem est eont ma alios : undo nemo contra Se ipsum praescribit; neque hane actuS ex errore gesti nocere debent erranti: hinc si heneficiatus jam a multo tempore ex errore quatuor celebraverit in hebdomada Missas, cum tamen ex Beneficii landatione non obligetur nisi ad duas , uou ideo ipse tenebitur in posterum ad qua

Q. 3 Quotuptiae esι praescriptio

n. Praescriptio . licet ex natura sua sit una semper et eadem; poteSt tamen claritatis gratia in duplicem quasi speciem dividi ratione temporis quod requiritur in ju-

eriptio. ixta neque in loro interno loeum haberet quoad res mere civiles; eum omnia praeseriptionis vis in una lege fundamentum habeat. Liguori. - . Mor. l. s. n. 117. 5 Aliunde nemo negare potest, quod respubli ea possit de bonis prixatorum disponere. si bonum publieum exigal; et tunc quod dominus sit invitus. ea irrationabile. 6 Digesi. L. I . l. 4. De Murp. et umecty. Ie-M 1 T. 10 Pro auo l. 5 Codie. L. T. T. M. Damaraerip. 3o vel 4o annor. I. T. - Decr. Greg. L. 2 T. 26. e. d. iTὶ odi. 2. a. 74.iηὶ Cod. poenalis Albert. ari . . . si Cod. Ath. ari. 2362 - C. A. 472 - c. G.

163쪽

res :ul eam legitime peragendam. Alia est brevis temporis, quam appuliamus ordinariam sive Particularem : ot complectitur Spalium sex mqnsium nil docennium. Alia est Iongi temporis, quam appellamus generalem et complectitur spatium annorum

u. 4. Quaenam sunt conditiones ad legitime praescribendum 'R. Conditiones ad legitime praeseri bendum sunt, ut res ad praescribendum sit u-pla, ut adsit hona fides, titulus, possessio et tempus a lege definitum. Quae quidem conditiones sunt de necessitate : nam lex humana. a qua vim habet praeseriptio, nonni i sub illis eam admittit. Hisce autem versiculis exprimi solent: Non usu eapies. nisi sint libi talia quinque: Su res apta, fides, ιiιulus, podses io, ι--

. Res apta: praescriptionis nempe capaces non sunt res illae, quas ut tales do- clarat lex ipsa civilis, a qua praescriptio inductu est. ln in re civili Neap. res praescriptionis incapaces Sunt: - res , quae aut non sunt in civili commercio, uti res Sacrae, V. g. Ecclesiae, coemeteri u ; aut possideri nequeunt, ut sunt jura spiritualia v. g. ah

que ea quae sunt juris naturalis et divini: sie subdilus noquit praeseribere immunitatem ab obedipntia ,-2 res precario Possessae ex art. 2142;-5 res vi ablutast quoad Possessorem mulast fidei sex art. 2l59: Res vero istast, si mobiles sunt. post triennium nou timplius nil mittunt ullam in dominis suis actionem pro iisdem repetondis a Dos. Sessoro quocumque. Vid. ius civile Noa p. nrt. 2185; - 4 actio ad rectam 'ndum statum proprium retule no siliu in . Vid. ius ci

quae nempe excludit pertatum: etsi in soro Mer

quam possidet, esse 1uam. Hinc jus opor-ιeι , ut qui praescribit, in nulla temporis parte rei habeat eon eientiam alienaa 4 ;

terum : possessor malaa fidei ulla tempore non praeseribiι 5 . Et Son ' possessor malae fidei est in eontinuo simu ymeati mor-ιalis , rem alienam aetenter delinendo; illa

autem, quae sine peremo esse non Possunt,

nulla praeseriptione firmantur, ait Angelicvs lGJ. Non sest sergo dubi landum , quinius civ. Neap. l quod valet de ceteris Coclicibus civilibus honam iidem supponat saltem initio praeseriptionis; cum certe numquam in mentem venerit Lρgislatoris transferre dominium alicujus roi in possessorem malae fidei: quod esset upprobare ipsum surtum. Quod autem prueseriptione generalivnnorum triginta generalim cauluin sit, ut Omnes actiones tam reales, quam Dr Onales ex linguantur omnino spatio triginta annorum a die, quae nutae sunt et eas experiendi potestas fuit; id tantum pro soror xterno statutum est, ne praetextu malae fidei turbentur possessiones et lites ira inlinitum protrahantur. Vid. ius civ. Neap. art. 2168. Bouae fidei obstare possunt lum igno- .rantia, ut eu m quis credit rem, quam PDS- Sidet, ossρsu a m. cum tamen non sit; tum etiam dubium ut cum quis dubital, an rem quam possidet Sua Sit necne. - Ignorantia

duplex est: alia facti , ut ea est qua quis seit legem, spd ignorat tale factum esse legi

oppositum , ut si sciat v. g. minores Contrahere non posse; ignoret tamen pΡrsonam quacum hic et nunc contra thil , Psse minorem: alia juris et ea est qua quis cognoscit quidem laclum , sed ignorat legem illud prohibentem , ut si Aetat talem quacum

Ontrtihil. esse minorem; sed ignoret i gemilium prohibsentem contria here. Porro igno

diat, imo eam inducit; cum bona fides sem Der ex utiqua ignorantia oriatur: hinc jus, facti ignorantisprodesse constat * . At ob -

eae 3gnrantia eulpiabilir poteritne iste praescribe re ρ vel ignorantia hare est graviter eulpabilis , vel levitet si I, non potest praescribere ι quia ne mo ex propria culpa debel tommodum reportare zsi 2. videtur nobis probabilius eum Alasia praeseribere posse; nam in Cantilio Lateraneusi iv non damnatur . nisi Aola fides eum peltalo moriali. Adde si ignorantia leviter arata impedire praeseriptionem, res eu et mnumeris fieri pulis obnoxia et nam pos et quilibet illas suspieione agitara quoli die. V. I iguori, in Mor. l. 3. n. M .

M L. 4. ff. de auris et faeli ignor.

164쪽

est praescriptioni ignorantia juris juxta

communem peritorum sententiam ; liine iterum in lege habetur: juria ignorant inmin usucapione neymur 'morae l . Κxcipe nisi aguturust ignorantia juris in vincibili in

praescriptione tricennaria ; cum per hane omnis actio extinguatur Quod vero pertinet ad dubium, si illud ortu lur initio possessionis, utiques tollitur bona fidμΝ , quia, eo stante. ESSE nou pol erat in Dossessore illa animi assectio , qua putaret rem SBsuam. Si vero illud ortu tur in de urAu, tunc dubitans tenetur dilig0ntium nohibere nuveritatem inveniendam. ne impri senter fripericulo exponat nitenum possidendi. Quod si, adhibita diligentia, dubium perseveret, ex cominu ui et probabiliori sΡntentia potest rem illam sibi rei instre : quin in dubio in lior est conditio possidentis: unde stanto lati dubio speculativo. formari potest laudato principio conseientia earin soli bona fi . des. ita celebriores theologi Η ibseri, Anactetus, Bdluari, Covarruvius, Croix GOus- fiet, laeSSiu S, .um, Navurrus, SylveSler , Sylvius aliique venu multi contra Solum et

alios.

I. Titulus justus: litulus generatim est causa, propter quum aliquid possidemus. Hic non agitur de titulo vero ; nam tune non esset necessaria praescriptio, quia nemo rem suam praeserihil : s dotitulo agitur, qui suapte naturia habilis habeatur ad transferendam proprietutem , ut Θssκt venditio , donatio. claritatis gratia quadruplρx hoc in loco distinguitur titulus:

Coloratus, γxistimatus, praesum 'tuq et vi

tiosus Colorotus sive upparens est qui ultu laborat nulli tale: esset v. g. si a Titiorem emerim, quam putabam esse Titii; cum tamen esset Sempronii - Eaeistimatus est qui prudenter creditur interfuisse, licet noui utersitorii : v. g. si si liuq ex haor ita lepossideat aliquam rem, quae a patre putetur empta cum tamen e inpia non sit Praesumptus est quando allegari non potest certus titulus, sed ob temporis diuturnita intem praesumitur interfuisse- Vitiosus tundem est qui caret aliqua conditione a lege

seti Rea iuris in B.

re laseio Pateolare per 30 , o 40 anni it bestia inebam vero ad legitimam praeseriptioni mi ilutus vitiosus nil 'gari non potest; quia dispositiones legis nunquam reputantiar i

ratus vel existimatus requiritur et sui scit, cum tunc satis salvetur bona sid s. Nempe ad praescriptionsiti ordinariam particula. rem , seu brexi temporis minoris nempe annorum trigini ut titulus coloratus. Vid. jus civ. Neap. art. 2lIl et seq. Attamen ad praescriptionum gens ratem . seu longitem ris, nempe annorum triginta titulus praesumitur ex ipsa temporis diuturnitate. Et ideo qui in sui favori in producit serae-

4. Possessio, qua a quidem solet desiniri detentio rei vel fruiιio juri per se aut Per alium, qui nostro nomine rem illam detineι, veι jus illud eaeereet AEDec Dorro est fundamenium praescriptionis; unde in jure: sine Possessione praeseripιio non procediis Ut tamen valeat possessio, ex jure civ. Neu P. ari. 2155 dubest esse eonsinua, ac proinde sine interruptione toto tempore praefixo ;pacifica, unde actus vitiisentiae eam neque uni constituere: publiea. id est talis, ut is contra quum currit priam riplio, eam CO-gnuscere possit ut reclamare, si vellet accurate attendere: sic qiii furtim aquam hau

rit ex alieno puteo , licet per longum tempus id agai, jus non aequirit illo elandestino usu aquam uti illo lando halariendi; non aequivoca seu dubia, s d certii, id est demon-

Strata per actus uiles tali vos verae posses

sionis, ita ut qui possidet, moraliter certus sit se non alterius, sed prostrio nomine possidere : nlioquin non ades ot bona fides ;laudem titulo prurietarii: hinc qui detinet rem nomine alterius, ut colonus, depositarius et tutor , nequit praρscribere. Item praescriptio non currit in lacultativis , vel in actibus simplicis tolerantiae. Vid. ius civ.

Neap. art. 2 ita. ib).5. Tempus a lege definitum: nova lox civilis nullum tribuit privilegium bonis M-clesiae , , quae proinde coram ea lege

hus Romanis eonfirmatis ab ipso j ii re eanonico haee nolamur: 1 pro bonis immobilibus Eeelesiae requirunt ii r 40 anni. Et pro immobili hirq Εecletiae

manae 100. An autem pro mobilibus Melesiae

165쪽

praeseribuntur uti cetera hona art.2l 12 l. Tempus autem 2d praeseribendum computatur in dies, non in horas: men is ve. ro computatur spatio triginta dierum, et yrnses riptio completur, completa die termini. Vid. ius civile Neap. art. 2166 et

O. 5. Ouod temporis viaium requiritur ad praeseribendum' Vol ngitur de generali, vel de par ti Iari praefrriptione: 1 Ad praescriptionem generalem requiritur spatium triginta annorum. Sed conistra hanc opponi possunt causae , quae ex iure vel impμdiunt, τει interrumpunt, veι suspendunt eiusdem cursiam et effectum ;Non tamen exceptio proveniens a mala fide, ant a dρ etu tituli: in art. 2168, 2 l48 et seq. 2157 Et seq.2 Prameriptio particularia alia perficitur spatio rex mensium; alia unitis anni alia biennii; aliti quinquennii; alia dee n- nil M quae vero in iure Neap. non est subrubrica particulari iam praescriptionum. ut videre sest in art. 2 II et seq. et art. 2ITT

Spatio sex mensium praescribuntur aeti

t Magisιrorum, et eorum, qui vel heientias, vel artes edocent, Pro menstruis tamen i 'ctionibus. 2 cauponarum tum qu ad cibaria , tum quoad praestita hospitia. 5 Servorum , quorum Fervitus Metasit ad mensem. mercenariorum, et opera iariorum, tum quoad mercedem, tum quoad

operam. DISP. m.

Spatio unitu armi praescribuntur aetio

t Medisorum, ehirurgorum, et pharmacopolarum pro fiolutione ex marum , quos ipsi secerunt, et pro honorario ipsis debilo. 2 Iam torum vulgo uarier in pro mer- d videlicet ipsis debila ob actus ub ipsis

nolificat A. 3 Mereatorum pro mercibus nempe , quas vendiderunt privatis non mercatoriis

4 Magistrorum, qui domi alunt iuve-n s diseipulo' quoad pensionem ipsis M. bi tam , et quoad Pretium eorum instruo etionis. 5 Servorum, quorum videlicet merere pacta sit ad annum. Θαio biennii praescribuntur actiones. 1 Patrocinatorum , a die terminatae lilis, vel revocationis patrocinii, vel recon-eiliationis partium . pro expensi fi Et honorariis, quae ipsis essent pursolvstnda. 2 Invitorum i vulgo Meierat quoad rationem reddendam a die mandati vel notineationis aetorum enmmissorum.

alio quinquennii praescribuntur actio

nes.

. Iudicium et patrocinatorum quoad onus reddendi rationem fieripturarum, quae lites respiciunt, et quoad acta non ab&oluta. 2. Eorum, qui exigunt pensione --εω perpetui. v. l vitaIilii. vel alimenlarii, vel uomus conductae, aut fundi item e-d ιi.

I. Et omnium illorum denique . qui percipiunt fructus vel ob mutuatam pecu.

requiratur idem tempus 40 annorum . amrmant Anaeletus, Hostiensis. Panormi lanu ete. ditentes quod in textu non fit distinetio: alii negant aeque probabiliter . sede ani m vacant eontra Eeelμ-siam non eurrit praeseriptio ἶ-2 Possidens B nenis pium aut illiu fruetus per tres Ennos, juxta regu Iam Caneellariae , etiamsi titulus suisset nullus . praescribit: modo non interte serit intrusio. aut simonisen ingressus I Liguori Ποπιο Ap. Tr. I. n. 10::- 3 dieunt L vman. Na Rrrus, Gohat. ele. Posse praescribi numerum Mi' strum. at ei reumstantias appositas in fundatione 20. aut 3u. aut saltem 40 annis Sed verius id non admittitur: quia Tridentinum interdieit po derogaro illis onerihus; et Pius IV eonsimans lGneilium, declaravii irritum quidquid in post rum eo tra saelum ruis et . Dieii autem Croix eum aliis eommunissime elausulam Decreti irritantem ligare etiam igno. rantes. et in causis benefietatibus inseere lutulum possessionis Lignori. Homo Ap. Tr. xv. n. 74): 4 etiam decimae possunt praescribi. si adhue prae-ι alis necessaria maneant sustentationi: sed neee Raria est hona fides. et requiruntur M anui eum litulo : sine litulo requiritur tempuη immemorabile tLiguori. Homo Ay. Tr xx. n. 84 . 1ὶ Cocl. Alb. art. 2362 C. A. 1472-C. G. 2226-C. P. 2339-C. H. 2288. set Cod. Lib. art. 2393-C A. 1465-C. G. 2260-C. P. 2346 M. 22 . 3ὶ Quoad res mobiles, quas qui hona fide possidet. illieo suas faeit . eum posse sto in his hahea tur ut titulu : riguardo ai mobili a possesso vale per litoto sart. 21Mi. Attamen si agatur de rebus furtivis vel deperditis. clominus eas triennii spatio

Pote t repetere a quovis pos emore; sed adverte si iste tertius γ qessor eas emerit oecasione nundinarum vel publieae venditionis vel a mereatore venditore h8rum rerum . dominu , ut eas recuperet. debet sol vere quanti emptae ueriintiari .et M l. duae singularis dispositio pro mobilibus probabilius oblinet etiam in tonseionita ex mento legisla loris, ut eommunius docent Gurvi Gou sfiet, Bou-vier aliique moderni.

166쪽

ad annum. vel ad tempn minus.

Spatio deeennii 1 praeseribuntur actiones

Contra possvsseres immobilium ex iusto titulo et bona fide; 2 prueseribuntur uetio. nos eontra arehitretos, et redemptores vvlgo impresartii qui sic censentvr liherati ab onere praestandi putetionρm vulgo garantiat pro lactis operibus. Vid. ius civile Nyapolitanum art. 21 Ii set seq. Ceterum hoe maximum interest diser men inter partieulares praeseriptiones, et alias: - quod parιieulares currant etiam

contra minores, et interdictos attamen mi. res et interdicti habent regreg&um ad veris

Eum eorum intores px art. 2 8ι squod in illis bona fides non supponatur, et ideo aliquando admittitur 'robatio jurata

de sacra golutione: PT art. 21η ', b d ni que quod minime per eas eon eienιiae obli- salio solvatur, alioquin lex Hvρret ei, qui in culpa mi ac mora solvendi. Unde earum vis in eo tantum sita est, ut denegetur actio

in iudicio, ne lites multiplicentur, neque casus veniat ut iterum dρbila solvantur . quum facillime minima debita a mente exiscidere possint. Hinc videant, si tuli osse possint in conscientia qui cum mala fide has praeseripli nes opponunt, vel malitiose disserunt satis sacere propriis sustitiae obligationibus da anno in annum, ut hic valeant ipsi eas opponere; quod enim amplius convenire non possint in judicio non fit ope praeScriptionis, sed vi praesumptae solutionis: qui ergo certus est sollitionem non Me factam,

ab obligatione solutionis per praescripti

nem minime Pximitur.

0. s. Ouando praeseriptio dieilur interis rumpi, el dormire γR. Ad 3: Praescriptio dicitur interrumispi, quando aliquod impedimentum intervenit. quod illam jam inchoatam extinguat;

idque irantingere potest naturaliter et civiliter. Naturalitis cum quis a pos e83ione dejicitur, et rei fruitione privatus ultra a num fuit vel ob anteriori ejusdem proprie turio vμl a tertio: tune de novo incipienda est. ciuiliter quando intervenit litis contestatio vel injunctio , aut cum quis Requestrum indicit. ltom pμr ei lationem coram judice licρt incompetenti: alitor est si citatio nulla sit desectu formae, si actor a P

tilione recedat, si perimi sinat instantiam, Hl in litio reiiciatur 2 . n. Ad 2: Praescriptio dicitur dormire

stu suspendi. cum tale eidem impedimentiam opponitur, ut eo remoto, tempus prae redμns queat cum tempore Aulis usentilomputari atque coniungi. Porro suspen dilue praescriptio lum ratione personarum. tum ratione objecti Ratione personarum

suspmditur: quoad ininores, interdi et et a Mentes a regiis ditionibus causa alicujus offitii civilis uset militaris: necnon quoad milites tempore belli; 2 quoad uxores, durante matrimonio, e spectu landi dotalis, nisi praescriptio inceperit iantequam dotalis esset: ilem quoad fundum speciali hypothecae suppositum pro dote et eonteae tu nuptiali: item quoad hona Propria uxoris, si maritus . qui ea hona absque consensu uxoris distraxit, eorum evictionem prae inflare tenetur: quod etiam dicendum est de aliis casibus, in quibus aetio mulieri compotens eidem tribueret regressum in maritum , 5 quoad conjuges intra Se invicem Raιione autem Objecit, circa quod Versatur, praescriptio Suspenditur: I quoad cr dita conditionata, usquedum conditio fuerit impleta : 2 quoad actiones ad rei Evictionem

praestanclam , usquedum res aliqua suerit evicta:1φurid credita quorum solutio certo temporου pacta svit . usquedum solutionis tempus sit elap um: -4 quoad credita haeredis, qui cum henencio inventarii haeis reditatem acceptavit' lv jure civili Neapolitano uri. 2 18 et sm. bl. u. I. Quandonam praeseriptio esι uuiora in sui principio γ

pio, si talis ei opponitur desectus, vi cuius ne posset quidem ea legitimst inchoari. Sic

si antecessor rem furto possideat, et exiis fiuccessor agnoscat, nΘquit inchoare praeseriptionem; quia in ipso principio deest bona fides . 0. 8. Ouid si possessis transeat in diver-

οε possessores 'R. En juris civilis Neapolitani art. 2Iol

non pos ouo mai preserivere per quatrinque eomo

167쪽

sit de mala fide sui anueerroris' Si dubitet tantum, post adhibit im diligentiam ad veritalem dignoscendam, potest praescribere etiam in conscientia; quia mala fides in antecessore praesumi non debet: et nemo habendus malus, nisi probetur. Si vero ceristus sit de fide mala sui antecessoris . nulli-mode potest praescribere; et si rem non restituat, reus est furti Rn vero ipse a praescriptione inchoanda impediatur, si ignoret malam fidem sui antecessoris , distinguendum est: non impeditur, si ei succedat titulo particulari, v. g. legato, vel

contractu; quia ipse tunc non repraesentat personam de iuncii. imp 'ditur autem si suo.

cedat titulo universali lὶ: quia tune sicuti succedit in onera, ita et in vitia desumti, cujus personam sustinet: hine si res ab amtecessore suerit furto ablata , ejus Sumessor universalis nequit in conscientia rem

illam praescribere , licet sit in bona side cum in vincibiliter ignoret malam fidem un-tecessori si ideoque statim ac id advertit, rem domino suo reddere debet Ol. Q. s. Quandonam praescriptio cenat 'R. Praeseriptio cessat per renunιimionem non Solum expressam, Sed etiam tacitam; quae ex uliquo laeto deducitur. Ut autem quis huic beneficio renuntiar possit, requiritur I ut illud iam acquisierit: 2 ut potestate fruatur alienandi. Non obstante renuutiatione, si sint quorum interest, praescriptio adhuc opponi potest ; quum haec sit ius reale. Vid. ius civile Neapolitanum art. 2126 et seq.

0. l. Ouid est eontraetus pn. Contriuctus sic dictus , quia duorum vel plurium voluntates in unum veluti trahit, sumitur late, vel stricie. Late idem est ac pactum, seu pactio Nicia quasi pacis actio , no do finitum duorum τει plurium in idem pluellum consensus, obligationem videlicet pariens in una salisiem parte, ut subintelligitnt ibi. Striete acceptus definitur: ultro citroque

obtigalio lH; seu duorum pluriumve in

idem consensus obligationem pariens in utraque parιe. Saepe lamen harist duo promi sene usurpantur, ut in jure civili Neap. uri.

rio, e lutit gli altri ehe lenono preeari amente lae a dei proprietario , non possono preseri erlaan. 2142. Simit mente non possono preseri vere gli eredi di loto the lenevano la eosa altrui in sorra di unode' titoli enune lati net preeedente ariteolo. Art. 2143. Coloro at quali l si inoli, i depositari . edalui posse&wri a litoto preeatio abbiano trasseritola eosa eos un litoto irastativo di dominio, possonori verta art. 2145. .uoad alios codices vid. ΑΙ h. art. 2370- C. A. 1493- C. G. 2236 C. P. 2356-C. N. 2276. 1ὶ Attamen Gousset eum aliis doeet . quod in

praeseriphione 30 annorum neque metessori universali mala fides anteee oris noeel; quia tune omnes steliones praeseribuntur e unde qui sundum

litulo universali ab auctore malae fidei aeterit , illudqua per D annos bona fide po sidet eredens esse suum, illius dominium adquirit in conscien-

Hele operae pretium est iudicare etiam quasi .emιraelum . qui potest definiri: Detum hominis roIuniarium, eae quo enascitur aliqua obligatio erga ι rtium, ae interis dum mutua parιium inier se obligatio: art.

525. Heic loeum habere potest et tum inter illos, qui consensu sunt incapaces, quum consensus ex ipsa aequitate praesumatur. Duae autem sunt illius sycies: 1 negotiorum gestis , et evenit quando quis alterius negotium suscipit, proprietario licet inscio. Hic tenetur se habere uti bonus Paterfamilias, et nigitium laudabiliter gerere; habet tamen ius, et Servetur indemnis: ex art. 526 et seq.2 Est solutio rei sibi indebitae, idque

tia. Imo Talento hoe generatim admittit de omni praeseriptione: u quum hodierno nostro jure tali

bona fides expresse non requiratur . et res ex soloeonscientiae audieto definienda sit, existimamus malam fidem auetoris impedire non posse sui sue cessoris praeseriptionem; etenim successor est inhona fide. quae coram Deo exeuSat: et aliunde uinnitas personae aueloris cum Rueeessore est vera fictio, quae Operari non dehel ultra ejus disposui nes ; ergo cum nihil desit sive in soro externo sive in interno soro, valebit praeseriptio sueeessoris . dummodo toto tempore ad praescribendum requisitio in bona fide perseveraverit n. Vertim Me est contra eommune: et sane bona Edes expresse r quiritur, uti tundamentum-V. Liguori , t p. IIGr.

l. 3. n. 512.

168쪽

DE vlR TE IUSTlTlae 167 conlingit quando quis hona voi m .ila fide aliquid accepit; qui procul dubio nd restitutionem tenetur, quum omnis res clametud dominum. Vid. jus civile Neapolitanum art. 3330 et seq.D. 2. Quot lea esι eontraeιus 'R. Contractus dividitur praecipus:

in nominatum , et non nominatum.

Contractus nominati sunt qui habent speis eiule nomen, uti emptio, venditio, locatio.

Ad quai vor classes revocuntur contractus nominati; quia quatuor modis conseiuntur, nempe re, verbis, lueris, et e rigensu : ire, nempe truditione rhi. ut fit mutuum, du-yo,itum, commodatum; -2 verbis, formulis nρmpe a lege praescriptis. Sive Stipulatione. Hodiernis vero moribus verborum formulae in usu amplius non sunt; ideoque omnis seria promissio locum tenet stipulationis; I litteris, idest scriptura; -4 con- enm, quando solo consensu perficitur contractus, uti emptio et venditio. Contriactus vero innominaιi sunt qui carent nomine speetali; sta retinent genericum pacιi, Vel eonsraeιus vocabulum. Ist rum quoque classes Sunt quatuor, nempe -l do uι des. v. g. do tibi frumentum, ultu des mihi vinum; 2 do υι facias, v. g.

cedem poMea tonui luendam; - 4 Deio υι saetas, v. g. saeto pro ιε ιι r usque Romam; ul tu amicum meum insirmum eures l. 2 l u purum, et non purum. Primus Θst.

cui nihil adiungitur, sed absolute iii: v. g. vendo tibi equum. Alter est, cui adjungitur vliquid, v. g. conditio aliqua; ut promitio tibi 100 aureos , si lauream doctoralem

Consequeri S.

5 in formatim, et virtualem. Ille ad-noxum habet e ressum , contrahentiumennsensum: ut si expresse duo contrahunt de aliqua re. iste vero nonni3ὲ tacitum conia

sensum habet adnexum; seu est ille, in quo tacite et implicite suscipitur obligatio justiliae ex susceptione alicujus facti. Sic eo imbo, quo quis medetur, Suscipit simul obli-Ἐationem tule munus diligent str Obqundi. 4 In bilateralem, et unitateralem. M. lateralia σὶ est, in qlio uterque contra heu tium obligatur, ut in venditione; unilaterais

il) Notandum lamen est, quod si illud quod da

tur. pretium est, tune habetur tontractus nomina.

lusi nempe emptionis venditionis, uti si des Petro vinum, ut tibi pecuniam ille tribuat. 2ὶ Bilateralis dieitue ei iam si nauaymulisti . a graeco nempe , una simul; et allas o, eoatrabere.

Iis, in quo unus tantum obstringiliar, ut in

donation 3. Primus vocatur etiam onerosus,

quia onus importat ex parte utriusque; auler vero vocatur grasultus, benefleua seu luervi tuus,quia vergit utilitatem unius absque alterius onere lol. 5. In realem et e sensualem r realis est qui iii sua specie nini pei ficitur nisi per rei, de qua convenitur. traditionem: ut est mutuum, depositum etc. Consensualis est qui Solo contrahentium consensu rite exhibito completur, uti est locatio. venditio etc.

s. in eontravium bonae fidei, et ειrieti juris. Heic bona fides sumitur pro bono et aequo; unde eontractus bonae fidei est qui

non Ex rigore verborum accipitur. Sed ex

benigna aequitat s et interpretatione : ut evenit in deposito, in commodato, ac pignore. Contractus viro strieιi juris est in quo id unum spectandum sest, de quo nempe no minatim et expresse suit conventum, puta in donatione scripta. 7. in vestitum , et non vertitum seu nudum. Vestilus, qui legis formam ita induit, ut in foro etiam externo pariat acli nem. Nudus, qui tali caret fundamento ,

ut actionem in foro μxterno non habeat.

Q. I. Ouotupliciter eonsiderari potericoruraetus pn. Contractus considerari potest in genere, et in specie. Quaedam nempQ conveniunt contractibus omnibus et sunt iisdμm communia: quaedam autem fiunt quorumdam tantummodo propria et Epecialia. Materia omnis, quae ad contractus reseris tur vel ad restitutionem, ita est sei tu necessaria, ut gi in ea Consessarii non sint bene versati, ipsos in multa offendicula in- eurrere oporteat: quare videant lyroneSquanto animorum conatu niti debeant in rebus his, ut bene omnia addiscant. Facile autem evenire poterit, ut quae principiis nostris inhaerentes die turi sumus non omnibus satisfaciant: quaedam videbuntur Sapere indulgentiam nimiam , quaedam nimiam austeritatem. Quoniam vero Rententias nostras , ubi non facit Iuris Neapol. dispositio, desumpsimus ex doctrina s. Alphoasi, nostram defensionem adstruemus ipsiusmet verbis, qui scribit: κTestor Deum,

a cujus honorem et animarum salutem mi-

s hi proposui, quod quidquid scripserim ;

3ὶ iterum bilateralia alius est eommulcia rius , in quo uterque contrahens temetur dare aut aeeipere aliquid aequivalens et eertum, ut in venditio. ne: alter aleatorius. si quod datur vel promittitur, ab e e tu aeeidentali pendeat vι tu ludis.

169쪽

IM TRA . H. -P. Il . . non ab aliquo lae Pulsus, aut verbis aliisti quorum auctorum uddictus. vel austeri.

. tali aut benignitati nimis adhaerens ada haec scribenda me induxi, sed in quali- . het quaestione, praevio diuturno studio, B curavi quidem veritatem investigarea praeeipue in iis, quae ad praxim mugis, faciunt. Et propterea non solum diligenti, trutina perpendere elaboravi rationes ,

, quas Doctores claSSiei tradunt, sed eis, tiam plures doctos recentiores consulere, non neglexi . . . . Siquidem non tanquam, ovis ut verbis utar rigoristarum semi., tam scriptorum careo ductu Lectatus, sum; Sed operam dedi, ut veritalem usis. Sequerer . aut sententias quaμ veritatim magis accedunt, amplexarer. ..Non Prae., termisi rigidae sententiae auetores le-. gere ac praecipvst Merbesium, ContenSO- ω nium, Huberi, Nat. Alexandrum. Iove- . ninum. Cubassutium, Tournely, Genetiis tum, Petroenrensem, Comisam, etc. y s ratus u seu tentiis meis desciscere, siden veritate me .convicissent. Sed quomodon me convincere poterant, dum videbam ,

α quod ipsi' ut plurimum magis conviciis

v quam vi rationum Dententius suas sua-n dere conantur' quomodo in omnibus adisv haerere potuissem iis,qui opiniones suasv saepius veriores et Evangelio consormiora res praedicant, nonnisi quia rigidiores pis et frequesu inr insultant in oppoSitas sen-n lentias tanquam salsas ae Evangelio ad-

Prsas. non nisi quia libertati iuveni tr. Hisce notatis, jam sit:

Heie eompleelimur quae contractibus rimis nibus fiunt communia et aeque propris. Iam vero in contractibus omnibus ham considerare oportet: . Personas, quae contrahunt;-2 res, quae in contractum desueuntur - I con-gensum contrahentium, qui solemnitatibus i) Opus Mor Ie l. a. n. MI.

3ὶ Porro isti debent interdiei; id autem vel a

eoniuge, vel a parentibus. vel a proeuratore regio em postulandum. Et si eansa prohatur , illi mino-rthiis aequiparanturae eis tutor adsignatur: si e u

sa non ita probari Possit, sed adhuc bonum post

sit vos litus. quae legis praecipiuntur; - 44 etum inde prosilientem .qu i est obligatio.

Sine his quatuor nullus contructuS Proprie dictus esse vel concipi potest: fiunt nempe tres quasi mu as, quae ipsum Coll.

tractum conflant; upiciens, id est persona materialia, id est res: formalia. id est e 1 3M ex quo uti offectus sequitur oblista. tis. Vid. jus civit. Neapolitanum art. 062. Articulus i. Personae quae contrahunt Q. Puaenam personae contractum inire possunt γR. Omnis contractum inire potest, qui suffeiens animi iudicium habet , neque a I 'ge prohibetur; nam tibi nulla leae obstat, saeuitatibus naturalibus pro libito uti possumus. Diximus ubi nulla leae obstat; sum enim Neapolitano alii sunt, quibus sere Omnes; alii, quibus nonnisi certi contractus vel in quibusdam casibus prohibentur e Primor omnes contractus prohibentur : . Minoribus, nisi tamen agatur de iis retas, de quibus libstram habent administrationem. vid. ius civile Neapolitam art.

2. Interdietis si, qui nempe aetate

majores, vel habituali detinentur imbecillitate, dementia aut furore, liret aliquando potiantur lueidis intervallis: ut excitato art. 3. Uxoribus, quibus ad contrahendum in iis, quae simplicem rerum domesticarum administrationem excedunt, requiritur co sonsus mariti verbis vel scriptis expressus et in casibus a Lρgo indicatis etiam ducis toritas Tribunalis . Excipe nisi vel mercaturam exerceant separatim a marito . .eι

testamentum, vel donationem pro ejus filiis

condere velint, ut ex citato art. et ex urt.

Seeundo: certi contraetus vel in quibusdam casibus prohibenturi . Filiis familias, quin etiamsi maiores, nequeunt usque ad 23 annum absquctionsensu patris vel judicis detraher aut hypothecae subjicere immobilia suis laboribus non a quis ita , neque accipere mutuam pecuniam neque quidquid aliud quo

170쪽

I E VIR TE ILSTITI T ssis enmquo e lori', n qne n mina exigoro absisque suis vrlibus acquisita ut ex art.295 l . 2. Mulieribus, quae nequeunt sp obligare absque auctoritate judicis: ex art.210: item eoniugibus, qui matrimonio durante , nequeunt secum invicem contrahers. Vid. jus civilμ Neapolitanum uri. 4440 ly).3. Tutoribus, quibus non licet Pontrahore cum suis administratis: ex art. 373 l5ὶ.ltem adroentis et procuratoribus , quibus pacta interdicuntur circa res , de quibusvgunt patrocinium : ex jure poenali art.

207 et ex jure civili art. 1442 sin.

NOTA. Contractus , ad quos praedi lac personae inhabiles declarantur, non Omnes vi dontur esse ipso laeto nulli; nam varias ndsignantur regulae pro eorum rescissione: quod probat. aequitute naturali servata, vulere quoad lisque rstscindantur. Imo ex jure civili Neapolitano nrt. 30 9 qui cum dictis personis Cont Tu erunt. Opponere non possunt talem capacitatis des&elum; quum in ipsorum beneficium haec rescissio inducta non sit 5 . 0. 2. Ouid requiriιur, ut res in contra

R. R 'quiritur. ut res sit possibilis, honesta. determinata, pretio aestimabilis, in civili commercio posita et propria tradentis. q. Possibilis; nam impossibilium nulla obligatio; quod si res ex parte tantum sit possibilis, valet contractus pro hac parte nisi ex natura rei vel monte contrahontis dividi ni queat); quia utile n0n debet per

i nul ite vitiari: - 2 honesta, ut nempρο ne- quq l gilvis tastque bonis moribus adversetur num quae Iegibus auι bonis moribus

ad nersantur, ea nec nos facere posse credendum es ι;-5 determinata sultem in specie, Secus contractus esset incertus ae illus rius: hinc v. g. si non constet nn in contra.

ctum deducatur vinum vel frumentum , contractus est nullus; secus si constet de qualitate rei. sed non constet de quantitate. Attamen sume it, ut ex lege vel aliis adjunctis intentio contrahentis dignosci possit: unde non valeret conventio de tradendo animali in genere, valeret de tradendo e-

quo usti bove in genstre: -4 pretio aestimabilis, cum ideo tantum res constituat obj ctum contractus ; - 5 in eivili eommercio posita, Secus non esset alienationi apto; 6 propria tradentis; quia quae dominio nostro non subsunt, nequeunt a nobis in obligationsem deduci. Vid jus ei v. in art. 1080 et A qq. et art. 4444. Q. 5. An res ineertae possint n eontractum voeariP

sunt quoad speciem , si v. g. non conqt tu trum seu montum in contractum vocetur. an vinum ' Vel incertae sunt quoad propriam quantitatem. Si v. g. non constet quot frumenti mensurae contrahantur. Si l, non possunt in contractum ob haec juris civilis verba a G. 085: Potaliqu-zione debis anere per ostgetto una cosa ceterminata, almens riguardo assis sua specie . Si 2 poterunt in contractum Vocari. dum modo aliquo modo quantitas illa deterini , nari queat: e cit. art. Q. 4. An res futurae eonstituant objectum emtraelus' n. Alpirmative . res suturae constituunt objectum contractus , ut si quis vendor tu vas anni advenientis. Excipitur ex jure civili Neap. art. 1084 successio haereditaria nondum aperta, circa quam omnis Alipulatio prohibetur; nisi tamen ageretur dρ persona ingrediente religionem ir). Artieulus Il. Consensus contrahentium

Q. f. An eι quinam consensus adeontra. clus valorem requiriture

contractus enim definitur duorum vel plurium in unum conventio: at nulla esse potest conventio sino consensu. Iste autem consensus dubet esse 1 inl mus. st verus: 2 liber, ac plene deliberatus; b ealerius manifestatus ἰ 4 mutuu . l. Internus et verus. R quiritur nem- , ut contrahens veram habeat voluntat mexplicitam vel implicitam sese obligandi 8 .

eit . ut quis v lit aliqnid , em obligalio et natura sua inhaerret. Sie v. g. qni indieis omelum suseipii, e metur implieite velle so obligare ad ju'taRrdendas sententias. qnia haee obligatio ometo illis inhaeret.

SEARCH

MENU NAVIGATION