장음표시 사용
31쪽
Tertia opinio suit Dorninita de Flandria op nantis, quod ens non absolute sinapiunt, sed prout diuidiciu tantuni in decem pr dicat ta,est subiectuin. Prima eius ratio haec est. Illud est sua biectuiri, citius principia, & passiones Iaeriintiu in sicientia. Sed tale est ensi uisu in in dec predicaluenta, quia
Secundo, quia omnes conditiones subiecti, videntiar conuenire enti diritiast in decem prae dicat nenia. Ouarta opinio est quoru da in Thoiam is haruin, praecipue I auelli , primo Meiliaptiis o. i. & Pauli Soncinatis in A. q. Io. Hi eni in avium ant , &desendunt, dira mininune enti creato , & increato, s. Deo, re creaturas esse
sit biectu in in Metaphitica, & non enscoInmune enti reali, & rationis, Men t i per accidens, &c.
Quinta ergo opinio, tu est nora,&ad ames S. D. erit, ν ens, ut ens seu Plibet ens, quatenus eiis sipectabit ad co- siderationem huius scientiae, &con sequetuer quod ens mini une cuilibet enti v. cieato, &inci eato, realis& rationis, per se, & per accidens, erit subiectum in hac scientia. si biectum Priino ergo nota duna, quod duplex
a plex ma est subiectura inscientia, materiale
formati . niale, idest, ratio sub qira miliae res considerantur. Si lini Iamur de sibi cto nisteriali, adhuc diuidendum est. Qitia quoddam vocariir subiectum ,
linritationis, seu principalitatis, & a-iud voca uir subiectu ira, & pais principalis stibi uiuiua , subiecti ad equati,
de focinalis. Si eroo loquantui de subiecto princ*.ill in nosilitate, dicen cluin est,quod sunt stib statiς abiicitet , quia tota prina a plinosoplata videriar
ordinariail cognitionein laorum . Si vero loquaintit de principali paries iectiva subiecti adequata, dic musesse substantiatra, quia accusentia Ordi . Oritii rad substitiain, umie potaus vocanturentis, otia mentia. Si vem sit sermo de si me a 'equato, asscrimus esse 'eiis con natinitItine sumptuIn. Secundo ergo lecensetu et erunt c& Subiecti iacticiones subiecti ad hoc ut n3elius ii iutionu .stra opinio possit probari. Est igitur
ptan a condulo, ut subicctuin conlineat, tu praedicetu leon nitriis conli
deratis in s hientia, seu primario, scast satio,seu in recto, seu in Obliquo. Secun da, quod sit principale considerati na in scientia, non principalitate
persectionis , sed considerationis. Tertia, quod distingirat illain scieniaria in a caeteris alijs. ruo notandi na, quod duplex est Adtiquatis sui Nec tua , quoddalnadeqirat uln,id- ct inari- est, totius scientiae, & quoddam ina' quatum .dequatu ira, vel partiale, v. alicuius libra toti LIs scientiae. Nos loqui inur de
subiecta adequato totius scientiae, &non de partiali, quia lictit in o Buo playsicorum pri intis inolor, ita in duo decimo lautus intelligεuς ponsitur,su hiectu . Subiectu aut Ead equat si illud
dicitur Φ adeqtiat, & concinet oinnia considerata in scientia, & onrnia conistinet sub eius latione mi mali. Hinc vicientur illi propriairi vocem tonomose,qtii dixeriintens coiminiane Deo,&creaturis,&c esse subiectu coissimum, sed no ad equati,cu sub ectu adeqiiatii
debeat esse comarunis linivina, quia Oimnia continet cossiderata in scientia, de Onaniblis praedicat tir, & ad ipsuin Olmnia peT se, vel reductiud reseruntur. Qnario notaiuluin , quod lyens in Ens in quῶquantuni cias, tu inquantuin potest clu tum ens-pliciter funal. Priino sipecificative. Se. mitur sipe.
cui lo recluplicatille. Prina inodo sum cis atrue . ni itur cuin specificat aliquam rationε ctradupi particulatam ciuit, vino est ens ut sic, cative. sed tale ens, verbi gratia reale. Secuna
do mimitur inquant una non significata liqviina Iationein particularementis, sed mira ut sic . Qui tenent priores sententias , ut evadant diuersa dicta Plii l. ex ovibiu habetur quod ens, Viciis, est subiectum Metaplusicae dixerim t
32쪽
rant in mi quod Iy in quantu stat sp
o Matiue, tu est, pro ente feali creato, vel pro rarae reali coi enci creato &in omis. Sed ego ai tirar, P tr inqui nam tenta si sit reduplicatiue id est, ut omnia, quae consideranti ir in Methaia physica,considerentur quatentis entia lant, & sic ad Metaphismira spectat tractare de omni ente. Huic meae inpinioni .Primo suffragariu corriniunis modus loquendi Secudo quia miriini
est *iod si Arist. intellexisset ly inciliarum specificatiue,hoc non expres Iriet, di maxinae S. D. qui fuit accuratissimus eius expositor, & inrtio, qilia hoc facit hanc scient iam uniuersilissi-
Quinto notandum,quod ens dupliciter considerari potest. Primo abstitute, ut ens est. Secundo contra ste pro tali, vel tali ente , hic sui Ditur primon olo,sc non secundo,ut supra annuuimus. Vnde consequenter ex hoc reprehenduntur tenetes solsi cias reale , vel ens diuisuiri in decem praedica menIa, vel ens substantiale,esse sit biectum . Hi enim cola trahunt natur mentis ab sol me considerandarei in M
taphisica, unde videriir lauellus qui hoc utem confiterire, siciit confitenduest, libi non constare,cium prius dixeritens tenendum esse specificative. id est. pro ente reali, & postea dixit no esse sumendum ens applicati in . Suine re enim ens applicate, est sirinere specifi
Sexto notandum, quod in scientia , non Ornnia ςqtici imodo considerantiar. Naira queda in prin)Ο,direct per se,&principaliter considerantiar. Quedam vero secundario, in directe, & fere per acci cscns. Si en in specta natu ea,quae in hac stientia prinio modo consuleran-riir, venit excludendirin ens rationis ,& ens per acci lens, ut per accides est, quia sic non considoantur nisi per clusionem,sed quia-non subterfu- olint nati ra in entis, ideo impossibile est, ut non cadant stib hac vnniersalis. sima scient quet considerat Onanc em
Ouoad reri: si poniri r talis concI so' Ens csimune Deo.& creari ris,e ri mali,& rationis, per se ,& per accidens,est subiectum adequanam in Metaphisica . Probatiar primo , quod sitens commune Deo,&creaturis, per
Phil. dicentem Metaphysicam est. de Cene νε
prima substanDa, vi ce principio,sicut patet in octauo Physicoriana, ergo in telligit quod haec sit de prima substan-ria, rar tuam de contento subsula cto, Seciando qilia multa agit Pilii .i Metaphisica de Deo, & separaris,elgo
tanqiram sui3iectum adequaturri, quin talia non praedicantur de omnibus cω sideratis in Mitarii' sica, igitiir inquana de contoriis sub aciequato si biecto. Secudo prono paliter probariar, uodsi ens cornnu ne omni eriti. Primo quia scicntia uniuersalissiit a debet a gete de omniente, seu in re io, seu in obliquo, seu pcr dircchani considerationem, seu per exclusionem. Sed est univcrsatillima scientia, ergo Vta stii dcbet circa omne Cns . Secundo. Ad aliquarn sci Etiam spe ctar pone te distrii Pen inter uniuersariles inodos entis di diuidere ense t est transendEs, in uniuersales imodos. S ed hoc ad nulluna alii in nia i S attinet, qua ira ad Metaph sicum, qui considerat ens, ut ens, & iNodos uniuersalesentis,iratur considerabu,de ente vero,& per accidens, quia iunt modi uniuerales enias.
sam circa omne ens, &ea, qtiae Unitie saliter consequuntur ens, sed tamen sversi,qua accidentale encia sunt, & generaliter consequuntur ens, ergo spe
elabunt ad considerationena Metaphysici. Quarto. Si alicui conueniunt condia triones ibiecti , maxime conticnuint tali en ti,utpote uniuersaltss'mo, sequis turam uniuersilissimi sciendς,neo
33쪽
permittiens aliquod ens subterfugere ad ens,ut principia silientis in esUdo. Metaplii sicatri rationein . Seciando icendiIin,quod omnia es Qvinto.Sapientis est omnia cogno- sicleiata in Metaphisica attrit Mintur stere, sicut & sapientiae est de Oinnibus Deo,& intelli penti js latraquam prenistractare. At haec est sapitauia,& Meta Upiis,non lainquam subiecto. physiciis sapiens, istinu,&deenteram Vel Tertio attribuuntur Deo tam-rionis, & per accidens agit. Quana subicisto principali,non tamqua Amrumn Ad ptainum arguinoitu primae opi subiecto adequato. ra fluun- nionis respondeo ad maiorem, qnod Ad Piarii uia dicenditiri ad minore, tur. scientia non sena per denotrii nataira su quod abstracta a materia secundu rsi , . biccto,sed qliandoq; a subiecto,quan- & rationein incin duplici discrimine doque a naturali proprietate, sicut sic Quaedam.Π.nec sunt in Iraateria,& eis plii sica voc utar scientia natruralis, S repugnat esse in inateria, sicia sunt im. uandoq; a principio,siciu laaec scien- relligentiae. aeda in veso non sunt intia dicitiar diuina, respectis principi n ateria, aincia eis no repugnat esshinrirna,sintelligentiaririn,& oei. ea,sictu sunt transendentia,Metaphisi Secundo dicenduna, ouod haec scien ca non soluin agit de separatis a niateiatia no soluin dicit ir diuina, sed & Me- ria primo modo, siciu procedit argu-
taphisica, quia consideratens,utens, Pentrum,sed etiarii secundo modo, de Piod est cominune omni enci. ideo ens coinune enti creato,& increaAd Secunduin dicendiura ad maio- to,&c.ponitiar subiectimi principale , min, quod quaedani est scientia nobilis & adequatilin. sina sitripliciter,sicut est Theologia di Ad quintum dicendu oro Cometuiuinitiis insipirata, & haec de :t laabere stu, Coinentatorem intellexi Osibsta- nobilis sin ut in subicctu ,s Devin. Alia tris abstractas esse principales paries est nobilissinra in oenere scientiarii hu obiecti, Pras nec etiana probat sciem manarerin, & huic sufficit ira re su- G,quoad an est. hiectuira persectissimum prout Pothia Vel dicendum secundo, qliodsiintlat sua natiira, tale amen est enS coim sebiectiun in duodecimo.& in octauo
Secluso dici cirr quod diis, quatenus Vel Terito,quod sunt subiectu prindicitur etia de Deo, est pcriectasinu cipalitatis,sed non adequationis. sabiectum. Ad prinauin BuridanI pro nunc reia Tertio dicitiir sussicere ut nobilissi- spondendi ina est, quod substantia estina scientia sit circa nobilissi iniun su- principalis pars subiecti quatenus etii biecturn,vel principi uim sub sti,& ta sub se continet intelligeiacias, cuin &lis est ista,quae versariir circa immat Ipsae sint substantiae.Non tamen est sanalia,tanaquam circa principia sui si biectuin adequatuin,qtita hic consid biecti, L encis. ratair in ordine ad ens, Vnde poliunum
Ad Tertiuin Micendunt,quod habe honere triplex sudiecti ina in Metaphiiareat iiDucionem ad aliquod stat bifa- sica, ade uatu δ, dc hoc ait ens conaria in. Primo tana uana ad causiain , & nilinis inae suinptum . Seciindiu sic Oinnia considerata in liac scientia perfectionis , & eiusmodi est genus Deo attribituriir. Secundo tanuluam Substantiaruin separataruin .
ad lubie in , SV siae Leus reducitur ii iura princ palaata , & huiusinodi cst
ad ens coimnune ipsi, cieataitas. substantia. Nec laoc arguit imperfectionem lim, Seriindo dic cirrod ens liabet unitae I eo, quia haec reditistio est caΠsius, tem Analogiae, in si non unitae in , cuiri Deus, &intulligenti reducatur infra docebitnt s. .
34쪽
. Ad Secmndum dicendum ad triai Tm,qtini principale consideratum in Menna potest esse dii ple . Pinnum utii subiecti in adaequatilinδε hoc est ens, Secundu tanquani pari principalis siu. hiecti MKquati, & huius, cli est iu
Secundo sim,quod ultra principalem considerationem,oportet insuper quod habeat alias conditiones, praeciis me mi uernilitarem δε primana inrI- .hutionem, quae non conueniunt sub
Ad Primum Flandrensis negamus. minorem , in mon ulla quaeriantur, quae non conueniunt sil bstantiae finitae praeclina nentali. Secun do dico quod est falsa , quia*Iaeriantur pal Iiones enus I ut patri In
. . Ad Secundum sitniliter negandum est, quod elui praedicamentali conumniant oinnes oenditiones subiecti Meaaphvsicae, praecipue summa uni ria
- 1 Ad primurn principale. Primo diciantius ad maiore, sit moere ut para print Ualo sinuatae realissimae sit quia rea
Secundo. Respondeo quod vera est maior respectu eorunt,orae primo, &principaliter considerantur,et non in directe utens veri na, &acciden ale .
Tertio. I espondeo quod Metaphysica est scientia realislntia qualentis est
de ente,& de omni enae, unde ens Ve-mn ,& accidentale,ut entia liabentes se realilsimviri, saltem subiective, 6 1ian clanaen taliter.
Quarto potest clici,*iod haec scien-ιia ciun sit uniuersalissi ina abstrahit abente reali, & rationis, unde necessario dicetur uniuersalillima,pnaissiue vero realissima, respectu eniis realis, principaliter coli siderati. Ad Secti ius uin respondeo ad inti
rein, v. principia labiecti non contine
ri sub iubiecto stare dupliciter. Primo
ui siunt principia, sim in essendo, &causa luto, Piarentis priuiucunt subiect si ,& hoc veriana est.Secundo in cognostedo,scia secundium considerationein,&praeiticationein,& sic si participant rationem sit biecti,secvno uiri talem rationem concinentur sub subiecto. Et quia entia immaterialia participant naturientis, ideo secundiam monitionem continentiar sub eo, praecipue cuin monoscuntur per ei cinis. Sectando.Resp. ntio ad ininoren . Quod si sturno sit de intellioentus, non sunt causae nisi inst ne tales entis inaterialis. Tertio dico, quod et si principias
biectian esse rei in essendo non conti neantiar sit b si ibiecto, continen uir tamen in esse cognito, quia monosoIntur per Drincipia scientiae. Ad Tertiti ira dicedi ni acl ritatorem, quod S. D. locutari est de aliquo ente,& non de omni ente. Secundo dico, quod vera est maior
Tertio. Dico, quod si essent presiacipia in essendo, non sunt in cognoscendo,ut si xinalis supra. Ad clii artu dico ad antecedens, Urod Phil .illa excludit a principali confideratione Metaphvsice, sed non a secundalia. Sed contra hanc responsioneminitelut Fonseca. Qitia ditier sonrodoreicitiar a consideratione Metapla ysice ens per accidens,& ens rationis. Nainens per accidens rcicitiara principali, ut patet ex septi ino huius,ergo ens ve- runa ab Oirant. Sed responderiar. Primo absolute negando assismplum.Secundo dico qd dilationis ut ens est considerathir a Metaphvsico, sicut ens per accidens, Tertio respondeo, cd:od ens per accidens consideratur secundario dupliciter, primo,ut ens tale, secundo ouoad paseliones, & proprietates suas. Sed ens vertim consideratur solum secundario,
sedχuoad passiones , & proprietates
35쪽
i Ad quintuna ilicendiim ad aranorε, quoi l ptrincipia sunt in duplici diti erε-tia, ut etiam diximus supra. Quaedam in essendo,& sic t eus non habet principi uiri. Quin aln Verm in cognosceni do,ci lion odo etiam etsectus deduceii res in cognitione caust, dimn Nar prin cipia in cognoscEdo a posteriori,& sic Deus lial et principi uina. . ens, ex quo, Ec ex cise aisus cognoscitur, & si imperfecto modo. Si inuiter elictati uinis liunt pallio est duplex. Quaedi cauata naea illiue aliqua actione , & laec Istinguitur reditet a filia sit biecto. Et quaedam, quae sequitiar subiectumnat ali se*lela, & concomitantua, &haec non seinper istinguitiar realit tra sit biecto,siciu sunt palliones entis, de imbiis in quarto . Ail seciinduin iae spondeo ad minoia mira, quod nillil est prius Deo, secun-d uiri rein . Sed secuti uiri racionem di stinguo. Quod quaedainest ratior riocinata, i est, ζα , & sic Deus nonialia :t uectinctu in se priorem rationendi Quaedam clicitu alio ratiocinans ratione nostra, α hoc pacto Deus habet priorem rationesn, idest, effinum se
venent im,ut notiorena respecti nostri.
Ad sextat in dici iniis, quod sufficit Α-nalogia i subiecto, de qua re in quarto.
Ad vitiinu diced si , quod se ad uitin prima ratione, non in lac iviaria.
Vtrem onmci homines natura ira desiderant: ct quo appetitu . V Ideriar quod non . Natri desideransertur in cognitrum. Sed Ere non est naturaliter gnitrum ergo. Maior est Atatu. Minor. Phil. in 3. de an Inr adicetis: Quod intellectias noster in prinCpio est tari cluam tabula rasa. Secudo. inia desidet iure, spectat ad voluntatena, sed voluntas prae silponit cognitionem intellectus,ergo.
gnoscit finem. Sed homo non m aeco -lnoscit ipsum scirenariiraliter , ergooinines nanira scire non desiderant. Quarto. I ideriurn est respectu tertim non habitariina, sed homo liabet ipsunta scire effective,id est humen intelinlectus agentis,qtiod elloia facere ergo. Ouinto. Ouo i nn desideratur, debet a maiori pat te ac*riri. Sed plures stine, qui nec mu nr, nec scire voliint . iottiar Sexto. Nihil appetitur nisi si bonsi. Sed scire est versi, & non honsi, ero . Sept in o. Volutaqd: sti noui narratiunaturam. Eroo si honao naturaliter cupit scire, no vult, seu appetit inre,er . Proenticlean sa laac dissicia lime quatuor a cinus. Prilno poneinus aliqua fundamenta, necessam a pro claritate
qaeaesiti. Serundo videbinata', quo ain petitii laomo desideret scire. Tenio ponen in conclusionem Phil. & eam rationibas confimnabinius, Quarto de
inuin Zluemus omnia a minuenta. Qiload primuin . Prilaro notan dum venit, uod narii rasia linir murulis ino tis. Primo pro generatione viaticiarium, &clicitur qtra fi nam iraiab Secuncto sunaiciar pro principiis rerunaturalium ride materia, dc sorana in Natura sectando Physicorsi vocatae sitnt Myltu. multis monaturae. Tertio siunitur pro essentia re- dis sunνι- rum, ut solemus dicere talis est natura tur. rei. id est, quidditas,& essentia inario iunxitur pro natu ali inclinatione iret, caussata a naturali proprietate, so
i ei inclinatae,& lioc pacto su initur liic, est enim sensus veroorii in Phil. quod
manes hornines X stia nat tua, liabent quod desiderant scire. o.
Seciando notandu, qtiod triplexest ,jt sappetitus sicut triplex est inclinatio μου M.
36쪽
ritim homo desideret scire,non est λ- mo scire desiderat , agitur naturam tale videre. liter. ΤTertio notan&In , quod appetitus p Secudo. Sic sequereriar, quod homo inst sci natiaralis tripliciter. Primo trasset velleno scire. Hoc falsun ,igimri quia consequitur socinatra rnere nam- Pro u quia intellectus est poten in1 Iiralem,&sic homo naturaliter non ap- ω a. peut scire, quia similiter lapis habens Tettio. scipieretur, qinus laon o a' appeti una naturalem appeteret scire . prehenderet,& iudicaret ipsit scire, &secundo strinitur pro appetitu mutato consequenter desideraret id , sciret. natura Asici appetitus est nyis mi artovusetur hoc dicere Ari. duinest l1onunt ex natura ι Tertio suminar ait. Natura, dc no intellinu,& pro linc prout diuiditqr contra . appetitum imbuulentur esse rationes S. D.vc paret in lectivum,sielientem an prehensionε tuentibus. intellectus,&in hoc puncio sistit nodus Quoad secii clivn. Primo notaclum clinicultatis, vade. ςst, inlini desideri uin hiinranum dii rQuarto notandiana venit, quod apia thabet. Prirno,qturet feratur in rem conpetitus dicaitur intellectualis , ω na cupitani, & desidet a tan . Secunduiri Desideria inlis,stat dupliciter. Primo visioni fi- QMd tali ni Rio stratur, id est, secunia rium h
cat natur Nappetentena,smaturale 33, duincongruentiam inae naturae. Oam vel intellectualem. Secundo quat cnim inclinationaturae, siciit, &esse vi habuniis sio trificat Ibr. nain appreliensain , non ferari r ad ditreris, ua cinx hiau . . . Lqua mediante laoino natiiraliter postea eit,quod desideriinn humanuiri habet appetit, & in hoc sita est discordia. moduni propriuat Congri erit mih Quoad secundum ergo sciendum manae naturae. Talis alitem Ino 1m est et, , cimod circa hanc rem, idest, viruin ut cocupiscat,& desideret ea, quς per Itonio appetat stile appetitii sequente tinent ad intellectuna, intellectualiter, cognitiorum, vel inci I nataviaena suae Pi ad scnsuin, sensitive, quae ad esse natalrq, praecisa onatu operatione intes- nat tirale,naturaliter. Cuin autena scireleetiua , est clupi cx opinio. cduulain , sit opus intellecti.is, BG eius priscistio, eni in tenent, ut Flandrensis, sauellus, merito innu vuletur cli ucstim, liomi, M sere cornna uniter a tu, laomnelii ap- nena intellectuali desidereio desideram petere scire , naturali appetitu. Alichn scire, ita v t laic appetitias sit actus elicinium o appetitu seqvcme cognuioncma. tus, clicat actuin appetendi,& non Pro Geterminatione a uicin liuitis potentiam appeten Icin, ut sic. partis tria agam. Primo ponam ratio- Sccutulo ergo c6siderandum, quod .nes pliinae opinionis. S lndo acidii- appetitus laoininis bitaria in potest pericana sententiam , quain libentius se- sata. PNino respectu pIincipiori in .&quor , cuin qui biIsdam fundamen- sic laonao appetit scire appetitu naturaetis. Tertio pona in conclusionem si isti- liuellectualis, non tamen elicito pernendari ,& eam proba . Volun taurin, quia tunc caret omnI C Quoad primum primi io itur opi- onitione. Secundoqiualia iaci prin- natos e , sic conantur probare, quod cipia naturalem inclinationem, quia ς p - . ρ
Ariit. intelligat cle appetitu naturali, non Ggnoscuntur per ciscultari, sed 'st icuptatione apprelictionis intellestiuς per limplicem apprelaensionem . Se PD UO . Appetitus seques inclination E ci inclo consuleratur respectu conclI Ilon unis, diun eius intellectiis est in ston a,re itinc dcsiderat eas sciue actu pura potentia in genere intellio ibiliu, elicito , liabita Iam cognis1 e P Q- est natiar alis, di non vitellectualis. Sed piorum. Aomo sua iratuIa, eo ipso ciuod est ho- Tertio notandum,q Hi de sic redin
37쪽
plicer loqui contigit. Prirno pioprie, desidet a re stare,ciam sic perficiamr, &pro ut scire est conclusionum , S intel- non aliter , eroo . lirere, scii intellectin prirncipiorum. Quarto . Quia appetitus est per se. Serundo uniuerialiter, pro quaciinque otio appetentis. Sed scire est perfectioi triclisti Ony,seu princ*iorii tu, seu co- intellcctus, ut inrellectiis est, & non veclusioniain. Primo inodo dicenditin, est 'traeda ira natiira; ergo. quod sciencia proprie mirapta, sat scire quinto. Pet iduatarios homo apia appetitur appetitia elici to, ex praesup petit naturaliter scire per narii ratri, positione principiorum,naturaliter no ergo tria xurae per intellectu in & voluistorim. Secundo modo non, sed appe- ratein. Probati r . inia naa is natura titti tali tuin consequente naturam ra- le est honaini, ut sit intellestiuus, & vo ItonaImn. . Iicillus, mi an habere naturalem incli
Quyrio notanduin, quod intellectiis nationein ad suum bonitin, siciu & feractir in cognitiun, bifariain postsi tera habemu . intelligi. PriiDo cognitione distincta, inurius tertituri principale, probo con & peetrecta, & lIoc qii ident falsuna est. ciulionein assumptain a Plail. scilicet. Non enitar liomo desiderat scire ut, Ouod otianes t oinu α nariam scite de- quod perseelae scu , &cognoscit, stria siderant. Primo a signo seciadu in Phil.
nenao desicierat ud, qtiod iam polliciet, Qui ainatanstri meri na adfinena, naa- conrodo,qtio polliciet. Seciinc Ο -- gis ainat fine. Sed nos amarn sesiis, sagnitione v nniersali, At cofusa ita, qtic in aeserat ut intellectili ad stificium, ergo reratur lix cognitu aliqtialiter , scilicet na agis desideratariis scire. Minoreiri' in uniuecseli, ct inconsti . Et lio ve- probat,quia inter c teros sensus Inaolsruineli, quia iiuellcctiis iani l alaens dili tintis sensu in visus,quia inao is fa- cognitionein linperfectam rei, deside- cit idire. rat lia Te perlectana, ct completa in , Secundo. Probariar mitionibus S. D. unde. liabita gnurione principiorum, Priino. ilia perseelci appetit sitam per 'elicit acriana c sucendi conclusiones sectionena . Sed intellectus in genere excis Guni ergo principia sint natura- intellio milium cit imperfectus, antelli et co nita , laoc agunt, ut generent ipsuin scare, emo&c. desiderium perfectu cognoscendi cou- 1 ertio. caustibet ros liabet natiira clusiones, per deductionciri ex iptis . lem inclinationern ad suaiti propriam His stantibiis pono inlcin conclusio- Operationem. Sed propria operatio honeni: Homines appetiviti cire, appe- minis et intelligere,quia pri hoc a titu intellectuali, probatur. Pinno. Ille teris differt, eroo. appetitiis vocatur intellectitatis,qui se tarto. Unicuiq. desiderabilis est ciuitur cognition sit c Psecta, siue ilias conlianct in cuna suo prcincipio. Sed per secta. Sed appetit' liors respectu ipsius scire.& intelligere, laonao conitingit Irscire, se ilia .ur cogat tioiicin ina per se' stibi tanti is separatis, quae sunt princi-ctani priiKrpior uin, er o. pia lauritiani liue uectus, in qua coniun- μ.Sccitudo. Cognitis principiis, honaci chione lectulus una Alist. ciuisistit lati desiderat. scire coae lusiones . Sed inana licitaS, cr o desiderat scire, non naturaliter,quia Iani per princi pra & caei. constitii tus est in esse intelligis, iliae ira Adtiertendum autem, quod Ant ii, rvo non appetit natural Hcr. nius Andreas cl. 2. Iruius prirni libri nod ertio. Quaeliberies appetit suam tac S. D. supernuitate, quia tres illis
perici ci cinctu, prout con ruit suae na- racionCS in via ain coeunt. Nantho
turae. Sccinaturae intellecti tali: ut intel.nὶΟ appetit scire, ex inclinatione, ex lectualis est, congrint intcli tua lucr , Ura nascitin operatis , dc ex qua con
38쪽
iunginit principio. Sed profecto mul natio, de qua loqui nir, est inclinatio
turia ei rat , quia ci a te orice istae pro- sequens cognitionem principioriam , positiones sunt cliuer', &diuersa re- ex qua intelugere seqturiir, & vlti in aspici sit. Narra inclinatiore*ici actui a te adeptio finis. maiia. Operatio actum secunduin, Ad primum principale dicendiIm, conivnimo cum principio finem ho qINMigesiderium fertur in cognitu iri, Tuna duo u actuuin, neque circa siue persecte, siue impersecte, sitie in hoc in nrorandum est, cuna haec: per se cognitionem rei in alio, scilicet, insta uisota. ' principiis, vel in se ipsam. Unde ad Ad primam aurei a rationem eorii, iNaiotem Acimas, qilod homo eo ipsio. inu te'nebant horninem narii rati appe- quod tetani nos cognoscit,co noscit Mitrii desulerare scire est iurendum . . principia, ideo subito appetit scire. Quod arguntentum supponitialsum, Secundo dico, propositionci a Phil.
s. ch od homo ante onanem cogni- vetaticari de intellectu hominis,respe-tionen clesideret scire. Nam nos sim diu conclusion una.
mas ex hoc ipso *iod iana habuit alta Tertio dico, Proclin illo staret non qualem cognitioneni ipsius si ire, ex appetu honao scire, si nullana haberat principijs per se notis, tunc naretraliter cognitionem principioriina, vel concluappetit scire, & non ante omnein co- sioni m.
gnitionein ta persectam,d imperfectia Ad secundum iani satis mctiun est,
principioriana, qtiana conclusionum . quod volitntas pretesupponit cognitio- Ad seriindunt dicendu ad prodiitio- nem impersecta in intellectus. nem assumpti, quod imino sit liber, Ad tertiuiri simili termini est,quocidupliciter liuelligendum est Alitimore cognostri ipsum scire imperfecte, M spectu finis,&sic eunt vult necessario, ei inconditionem. sed non coacte, sictu non potest non . A s quaritim dicendum,qtiod Iuniε
vel e beaticius inerri,&ta irren eana coa- intellectus amentis effectitie facit oni
die non vult, sed naturaliter.Se nclo nia intelligibilia, & non fortara lucr in respectit inedioruna ad fineret, & sic se haest Onanta intellectiones actu, si habet libertatena utendita , vel illo cutantellectita posti sis. naedio. Cum aluein sciresu, nil in Ad qtii triuindicendunt ad inaloes, 'intellectus, ut liuelleditis est, &eitis quod id, quod nariaraliter desideratur persectio, iij eo appetit ipstina scire. Vel debeata mi Ori parte acmlita, verunt dicenduna, quoci homo est liberqiro- est per se, oppos: Nun ian cn potcst esse ad exerciti iam actus,& iespeetii tua ius per accidens, unde omnes laona ines navel alteri in sicire, non quo 1 specificii- turaliter cic siderant scire, sed multi ietionem, quia necessario, n5 rat neviolem tral iutur ab huiusinori vacatione scieteri enitit in sui nn bonuin, idest, scire. tiarii na, obna ultas causias.
Ad tertium metutri est, uod non ha Priina potest esse propter. aliast,et ipsi a scire nisi imperfecte, idest, occi patrones, vel quia sunt pauperes, principioru ira, Sc desiderat habere per- vel inultos habent nitos, unde oportet secte. ut con tinuo instulent ad filios stillenti Ad quartsi dicendum, quod Am. r clos,& ad naantilenendaln dominar. ly nanaia non intellioli naturaliter , Secunda causa potest esse propter prinit distrias tritur contra intelle lux voluptates , qtila rntilii eis dedit iliant, liter, sed prout sonat appetatuin natu- & plures sequutur sensus,& vacant u-ralen , intellectualetra . cuiuiis rcbus, studiu in auicio teqt illi Nec rationct Sa . officiunt, inamo tot si homirinna,& requirat sensin subia
proficiunt proposito nothro,quia incli- duos,& inseruientes rationi,
39쪽
Tertia eausa est propter indit ictu sus vero unitis. s. albi,Si nigri, erm. Icira coimplexionem ineptatu literis , Septirno qualitates tangibiles voca& specillationiblis. Nana qitidani si in t riir priniae visibiles serundς,igitur plamaritalcs, qtii rebiis bellicis intemfut raca dii ne stib tactu. Quid a saturnini, qui dei signiri r aliis lyro explicatione cὲ stionis tuis. ssit succiani bere,in magistrinamitic. Qiii agetrita, Priino aliquae in t notanda. clani veneret; qui totum applicatitani Sectulo erit conclusio probamla. Te naulia rebus vertere is, A c. tio argumenta soluencia. Quarta causa erit pigritia,*lia stu- Quoad primam, ptaino notandum Suiri requirit dira laboIiolas, & facit eit, sensum quaestionis di plicteile posnoctre in Qnanes. se. I inia ut comparemus sensun Vi- Ad sexnain dicenduin quod vertina, scis ad caeter On nes sensus, tana inim& bon una sunt ulein secunduna retra , Iiores, quain exterioteritan Incilla unde stare eit veruina,& qilod lana b res,quana coimunciri,& ad Oinnia haniam intellectus,&eius perfectio. bentia alique sensu, vel sint animalia Ad Septimum dictu ira et , qtlia pro ratiota alta,vel iri acionalia. Sectastis,ut cedit ac si laoiuo naturali appetitia ap- sol uni tomianaut de hoibus,& ct con Peteret scire. parando sensum visi is soliin ,Ml sensus exteriorcs,& particii lares. aestio no
ca Ilio III. clain antitialia liabent accurioIma Odoratular holeraana per quinquas inta mily rux υιs uisio magis albi sensibus haria dicatatur odorat se, homo amein faciat 'ra, ct magis iatigatur. 1 longc par in videt. Nec etiam loquimur cle seni conranunt , quia tale lia-VI denar quodno. Primo. Nain illu bet uniuersalius obiectum, scilloqui- sensit in inagis diligi iniis,cuius op mur in secundo sensu .coinparando sε post trina magis octinatis. Sed opposit si suin visius inhoin inibiis sol inn,ad cae- tactus magis odi natu,qui a per Plail. lao teros,scilicci tae uita, aiulituin , OdODio libentius perilautit se excςcari,qua ratura , &c. inbuta ergo . Secundo. Notanduim, quod lionao Sectando Ille sensus magis cit sci- potest dupliciter considerari. Primore,qui est certior. Scd per Pnil. .udo ouatenus animal est,squoad natiirainde anima, si iasiana taethia laabeinus cer- sensiti ira,&naaterialem. Secundo utintlor in caeteris,er o. tellectivus est,squoad intellectuna, &Tertio. ille ei etaior, ex quo argu- viscursium. Prinio modo magis diligit metanetur bonitate ii Hellectiis. Scit ex sensum tactus,quia per e lina conserita tactu hoc arguinctata inur, quia per turin esse,vitis e magis cupit excaecari, Phil. ibidein, naolles carne, apti sunt quam con iburi'. Secundo alitern in metue, emo. do niagis diligit sesu ira visus, quiania Quarto. At illinis est sensius disciplinς, gis facit scire,& plutata recillia vili enunci cinctuiebat Ata. de leni, de sensis- Nasoltei dit,& laoc secundo inodo in-to. od ceci nati audii uin liabentes, relli3itur promasitio Ari. si in t inavis sapietes, si sucili nati, ergo. Tertio. Notami uiu,quod Iunia gis Quinto. Quia irrialti ex antiquispi i- potest dupliciter stimi. Priinis extetilosiopliis siccxcςcati erunt, ut inagis adi issile, quia sensus visita plura viael. S plicaret aiuna situllis Plutosoplaiz,CAEO. mulo intesiue.i .efficacitis. Priino in Sexto. Nccpi tua facit scire qtΤia uina clo vetarinest,Ouod plures reriina diffessis laetus cst cluariura contrarietatist, Ient ira visus os eiusu, Ruia noli selii in
40쪽
nimiora,&inferiorii, verrum etiam operarrione, cpiam minus praestans.
ea, in quiluis conueniunt, s. lucem , & Sed visus habet nobilitis obiectu aliis
colorem. Secundo autern modo effica- sensibus, scilicet liacem,&colorem,s
ta facit cognostere sensus tactus. quia periora,& inferiora,ergo. cst Umhunc sensu in habeinus certissimum, Sectando. Potentia Naudens pers &quia per visum solun cernimus ex- ctiori or ano,est praestantior, &mamn secatei. mapta ad operandum,quam illa,quet Quarto ergo notandae sunt aliquae possus et organana imperfectius. Sed v distinctiones,ex quibus saluatur,quod sus audet perfectiori organo caeteris sensire visis magis desertiit cognitio- sesilaus, i itur. Maior patet, quia ex boni,& scientiae. nitate in striainenti sequitiu oonitas, et Ptaino ci eo descimus, hoc esse uresi scelicitas in opeiationibias. Minor est
in scientia acquisita per inuentionem, clara,quia facillime laeditur organuimnain propter res visas, Philosiophi cae vistis,und naturaei prouidit de multisperiant admirari, & propter a laura- defensitas, spalpebris, pelliculis , &tationem plailosopla ara, & ex hoc ortae Secuncto ex intro seo arei licio, &coiniunt tot,& tantae scientiae. In stientia positione. vero habita per modum dissiciplinae,i .a Tettio. Qitia visio est actus spiritii amasistro, sensus auclitus qui vocatur iis,& potentiai minuatiir spirituali sensita discipline, magis facit scire. ter,in aliis sensibus,no, sed ve I per m-Secillula distinctio est, quod visus malem evaporationem, vel percon magis faciat scire stat dupliciter. Pi i- taetrum de quibtis onanibus satis climo in contemplatione,&speculatio- et iura est in libris de anin a. ne, M sic uuletur maxime facete stare, Ad ar unae ii priniri dici navis ad ma Ammi. quia est sensus aptissinuas ad speculan iorein pri in O, quod illa regula Valet, coisti. diura,N ad offerendit in intellὰtui spe quando via uni non nacludit reliquumes rerunt inferioritat. Secinio in pra- naodo sensitis vis iis includit sensitan in xi,& riinc cetera sensus possunt naavis eius,ideo naa is ditioimr. inseruire operationibus practicis, mi Sectindo. Dicenduna ad narnorem, patet. Inagis od unus oppostsi tactus, non vel tertio dicencstina , quod praelia per se, sed per acci aens, quia corruptotia visus stipa Ilosso potest dii plici aer tactu, roiiupitur tot uin ani Iaal. considerari. Primo clisiuncti iri, consi- Tertio. co, quod naso is diligitu C deTando vii na,ix alios sensita seorsu. tactus ab ho ne, quatentu an linar Secun loconiunctim, quoa cl id, qd est, non liatenus horno. habet in gionenda scientia, & insuper Aci Sectinctum escend n ad aucto conditione piopriae naturae Et quia ritatein Plail.quod ibi comparat sensit visus non soluto fiabet,quod laciat sci tactus ad coerems aenis, non talionaliare,veriana etia;n qiiod sit i inmateriali- nibus, sed in an inaalim.& inquit, qtrodor alias, lainc morere mavis cli lecti is . laOINO laabet sensu na tacuis certiorem, Vel dicendum cssiod malis caciat sci- cςteris ana inalibus,quia est tenetri invre.i .imimaterialius, siciat facit Intello- coinplexionis.ctus,ut ei propinquior. Ad Tertiuiti dicendum, cpiod cliis Q boaci sectili una. Conclusio est af serentiae it inter catilare co nitionem, fita a Miua, s sensus visus ira aras facum & scietitiam, & esse signuin boni liuel re alijs sensibiis, S ideo in contempla- lectus,& facilioris cognitionis. PDinatione magis diligitur. Prol ariar ptimo qui dein afficinanius in visu, naa une Pinetia respiciens nobilius obiectum, apto ad causΞda scientia. Secundu aut privilan uore: i, ω magis dilige dari in tactu unde absultate nePc maior.