Antiqvitatvm romanorvm qvae svpersvnt, recensvit Adolphvs Kiessling

51쪽

αναγραφην τῆς υποθέσεως ἀφορμὰς μετὰ πολλῆς ἐπιμελείας τε καὶ φιλοπονίας. οἱ μὲν γὰρ υπερ ἀδοξων

πραγμάτων ῆ πονηρῶν ἡ μηδεμιῆς σπουδῆς ἀξιων

ἱστορικὰς καταβαλλόμενοι πραγματείας, εἴτε του li προελθεῖν εἰς γνῶσιν ὀρεγόμενοι καὶ τυχεῖν ὁποιουδήποτε ονόματος, εἴτε περιουσίαν ἀποδείξασθαι τῆς περὶ λόγους δυνάμεως βουλόμενοι, ουτε τῆς γνώσεως ζηλοῶνται παρὰ τοῖς ἐπιγινομένοις Ουτε τῆς δυνάμεως ἐπαινουνται, δόξαν ἐγκαταλείποντες τοῖς ἀναλαμ- 10 βάνουσιν αυτῶν τὰς ἱστορίας, ὁτι τοιουτους ἐζήλωσαν αυτοὶ βίους, οῖας ἐξεδωκαν τὰς γραφάς' ἐπιεικῶς γὰρ ἄπαντες νομίζουσιν εἰκόνας ει ναι τῆς εκάστου ψυχῆς τους λόγους. οἱ δε προαιρουμενοι μὲν τὰς κρατίστας υποθεσεις, εἰκῆ δε και ραθυμως αυτὰς συντιθεντες 15 ἐκ τῶν ἐπιτυχόντων ἀκουσμάτιδν, ουδένα υπὲρ τῆς οπροαιρέσεως ἔπαινον κομίζονται ου γὰρ ἀξιουμεν αυτοσχεδίους ουδε ραθυμους εἶναι τὰς περί τε πόλεων ἐνδόξων καὶ ἀνδρῶν εν δυναστεία γεγονότων ἀναγραφομενας ἱστορίας. ταυτα δὴ νομίσας αναγκαῖα 20 καὶ πρῶτα θεωρήματα τοῖς ἱστορικοῖς εἶναι και πολλὴν ποιησάμενος ἀμφοτερων ἐπιμελειαν ουτε παρελθεῖν τον υπὲρ αυτῶν λόγον ἐβουλήθην, ουτε ἐν ἄλλωτινι τόπω καταχωρίσαι μῶλλον ῆ τῶ προοιμίω τῆς

πραγματείας.

25 II. 'ν μὲν Ουν υπόθεσιν ὁτι καλὴν εἴληφα καὶ μεγαλοπρεπῆ καὶ πολλοῖς ωφελιμον ου μακρῶν οἶμαι δεήσειν λόγων τοῖς γε δὴ μὴ παντάπασιν ἀπείρως 5 ἔχουσι τῆς κοινῆς ἱστορίας. εἰ γάρ τις ἐπιστήσας την διάνοιαν ἐπὶ τὰς παραδεδομένας ἐκ του παρεληλυθό-30 τος χρόνου πόλεων τε καὶ ἐθνῶν ηγεμονίας, ἔπειτα χωρὶς εκάστην σκοπῶν καὶ παραλλήλας ἐξετάζων διαγνῶναι βουληθείη, τίς αυτῶν ἀρχήν τε μεγίστην

52쪽

ἐκτήσατο καὶ πράξεις ἀπεδείξατο λαμπροτατας ἐν εἰ- ρήνa τε.καὶ κατὰ πολεμους, μακρῶ δη τινι την ωμαίων ηγεμονίαν άπάσας υπερβεβλημένην οφεται τας προ αυτῆς μνημονευομενας, ου μόνον κατὰ τὸ μέγεθος τῆς αρχῆς και κατὰ τὸ κάλλος των πράξεων, ας boυπω κεκόσμηκε λόγος ουδεὶς ἀξίως, ἀλλα καὶ κατὰ τὸ μῆκος του περιειληφότος αυτὴν χρόνου μεχρι τῆς

καθ' ημῆς ηλικίας. ἡ μεν γὰρ 'Aσσυρίων ἀρχὴ παλαιά

6 τις οἴσα καὶ εἰς τους μυθικους ἀναγομενη χρόνους ολίγου τινος ἐκράτησε τῆς 'Aσίας μερους. ἡ δὲ Mη- i0δικὴ καθελοὐσα την 'Aσσυρίων καὶ μείζονα δυνα-7 στείαν περιβαλομενη χρόνον ου πολυν κατέσχεν, ἀλλ' ἐπὶ τῆς τετάρτης κατελυθη γενεῆς. Πέρσαι Μήδους καταγωνισάμενοι τῆς μὲν 'Aσίας ολίγου δεῖν πάσης τελευτῶντες ἐκράτησαν ' ἐπιχειρήσαντες δε 15 καὶ τοῖς Εὐρωπαίοις εθνεσιν Ου πολλὰ υπηγάγοντο, χρόνων τε Ου πολλῶ πλεῖον διακοσίων ἔμειναν επὶ

τῆς ἀρχῆς. ἡ δὲ Μακεδονικὴ δυναστεία τὴν Περσῶν καθελοίσα ἰσχυν μεγεθει μὲν ἀρzῆς ἀπάσας

ὐπερεβάλετο τὰς προ αυτῆς ' χρόνον οὐδε αυτὴ 20 πολυν ῆνθησεν, ἀλλα μετὰ τὴν λεξάνδρου τελευτὴν ἐπὶ τὸ χεῖρον ῆρξατο φερεσθαι. διασπασθεῖσα γὰρ 8 εἰς πολλοὐς ηγεμόνας εὐθὐς ἀπὸ των διαδόχων καιμετ' ἐκείνους ἄχρι τῆς δευτέρας ἡ τρίτ'ς ἰσχύσασα προελθεῖν γενεῆς, ἀσθενὴς αυτὴ δι εαυτῆς ἐγένετο 25 καὶ τελευτῶσα υπὸ ωμαίων ἡφανίσθη. καὶ ουδὲαυτὴ μεντοι πάσαν ἐποιήσατο γῆν τε καὶ θάλασσανυπήκοον ' οὐτε γὰρ Λιβύης. οτι μὴ τῆς προς Αἰγυπτω πολλῆς Ουκ οἴσης ἐκράτησεν, οὐτε τὴν Mρώπηνολην ὐπηγάγετο, ἀλλὰ τῶν μὲν βορείων αυτῆς μερῶν 30 μεχρι Θράκης προῆλθε, τῶν δὲ ἐσπερίων μέχρι τῆς Ἀδριανῆς κατέβη θαλάσσης.

53쪽

III. AI μὲν Ουν ἐπιφανέσταται τῶν πρόσθεν ΘΒ - μονιῶν, ας παρειλήφαμεν ἐκ τῆς ιστορίας, τοσαυτηνακμήν τε καὶ ἰσχὐν λαβοῶσαι κατελύθησαν ' τὰς γὰρ Ἐλληνικὰς δυνάμεις οὐκ αξιον αὐταῖς ἀντιπαρεξετά-5 ζειν, ουτε μέγεθος αρχῆς ουτε χρόνον ἐπιφανείας τοσοὐτον ἴσον ἐκεῖναι λαβουσας. 'Aθηναῖοι μέν γε αυτῆς μόνον ἡρξαν τῆς παραλίου δυεῖν δεοντα ἐβδο- . μήκοντα ἔτη, καὶ Ουδε ταύτης ἀπάσης αλλὰ τῆς εὐτὁς Εὐξείνου τε πόντου καὶ τοs Παμφυλίου πελαγους, οτε s10 μάλιστα ἐθαλασσοκράτουν. Λακεδαιμόνιοι δὲ Πελοποννησου καὶ τῆς ἄλλης κρατοsντες Ελλάδος ως Μακεδονίας την αρχὴν προυβίβασαν, ἐπαυθησαν δὲ υπὸ Θηβαίων ουδὲ ὁλα τριάκοντα ἔτη την αρχὴν κα -

τασχόντες. ἡ δὲ Ρωμαίων πόλις ἀπάσης μὲν ἄρχει 1015 γῆς ὁση μη ἀνέμβατός ἐστιν, ἀλλ' υπ' ανθρώπων κατοικεῖται ' πάσης δὲ κρατεῖ θαλάσσης, ου μόνον τῆς ἐντὸς φακλείων στηλῶν, ἀλλα καὶ τῆς Ωκεανίτιδος ὁση πλεῖσθαι μη αδύνατός ἐστι, πρώτη καὶ μόνη τῶν II ἐκ τοs παντὸς αἰῶνος μνημονευομενων ἀνατολὰς καὶ 20 δύσεις δρους ποιησαμένη τῆς δυναστείας ' χρόνος τεαυτῆ τos κράτους ου βραχῶς, ἀλλ' ὁσος οὐδεμια τῶν ἄλλων Οἴτε πόλεων ούτε βασιλειῶν. ευθῶς μὲν γὰo ἐξ αρχῆς μετὰ τον οἰκισμὸν τὰ πλησίον ἔθνη πολλὰ και μάχιμα ἔντα προσηγάγετο καὶ προύβαινεν ἀεὶ πανra δουλουμένη τὸ αντίπαλον ' ταsτα δὲ πέντε και τετταράκοντα ἡδη προς επτακοσίοις ἔτεσίν ἐστιν εἰς υπάτους Κλαύδιον Νέρωνα τὸ δεύτερον ὐπατεύοντα καὶ Πίσωνα Καλπούρνιον, οῖ κατὰ την τρίτην ἐπὶ τα ἐνενήκοντα καὶ εκατὸν ὀλυμπιάσιν ἀπεδείχθησαν. ἐξω ου δὲ ὁλης ἐκράτησεν 1ταλίας καὶ ἐπὶ την απάντων ἐθάρρησεν αρχὴν παρελθεῖν, ἐκβαλοsσα μὲν ἐκ τῆς θαλάττης Καρχηδονίους, οῖ πλείστην ἔσχον ναυτικὴν

54쪽

5δύναμιν, υποχείριον λαβοῶσα Μακεδονίαν, ἡ τέως ἐδόκει μέγιστον ἰσχυειν κατὰ γην, οὐδὲν ἔτι αντίπαλον ἔχουσα Ουτε βάρβαρον φῶλον οὐτε M-I2 ληνικὸν, γενεὰν εβδόμην ξδη την ἐπ ἐμοὐ διαμένει παντὸς ἄρχουσα τόπου ' ἔθνος δὲ Ουδὲν ἄρ 5 εἰπεῖν ἐστιν, ὁ περὶ της κοινῆς ηγεμονίας ῆ του μὴ ἄρχεσθαι προς αυτὴν διαφέρεται. ἀλλα γὰρ ὁτι μὲν

τε την ἐλαχίστην των υποθέσεων προήρημαι, καθάπερ ἐφην, ουτε περὶ φαύλας καὶ ἀσημους πράξεις ἔγνωκα διατρίβειν, ἀλλα περί τε πόλεως γράφω τῆς Io περιφανεστάτης καὶ περὶ πράξεων ων ουκ ῖν ἔχοι τις ετερας ἐπιδείξασθαι λαμπροτέρας, Ουκ οἶδ' ὁ,τι δεῖ πλείω λέγειν. IIII. Oτι δ' ο κ ἄνευ λογισμos καὶ προνοίας ἔμφρονος ἐπὶ τὰ παλαιὰ τῶν ἱστορουμένων περὶ αυτῆς 15 ἐτραπόμην, ἀλλ' ἔχων εὐλογίστους ἀποδομαι τῆς προαιρέσεως αἰτίας, ολίγα βούλομαι προειπεῖν, ῖνα μή τινες ἐπιτιμήσωσί μοι των προς ἄπαντα φιλαιτίων, οὐδὲν ουπω των μελλόντων δηλοsσθαι προακηκοότες, 13 ὁτι τῆς αοιδίμου γενομένης καθ' ημῆς πόλεως ἀδοξους re καὶ πάνυ ταπεινὰς τας πρωτας ἀφορμὰς λαβούσης καὶ Ουκ αξίας ἱστορικῆς αναγραφῆς, ου πολλαῖς δὲ γενεαῖς ποότερον εἰς ἐπιφάνειαν καὶ δόξαν ἀφιγμένης, εξ ου τάς τε Μακεδονικὰς καθεῖλε δυναστείας καὶ τοὐς Φοινικικοὐς κατώρθωσε πολέμους, ἐξόν μοι ra τῶν ἐνδοξων τινὰ λαβεῖν αυτῆς ὁποθέσεων, ἐπὶ τηνουδὲν εχουσαν ἐπιφανὲς ἀρχαιολογίαν ἀπέκλινα. ἔτι γὰρ αγνοεῖται παρὰ τοῖς Ελλησιν oλίγου δεῖν κἀσιν

ἡ παλαιὰ τῆς Ρωμαίων πόλεως ἱστορία, καὶ δόξαι τινὲς οὐκ ἀληθεῖς, ἀλλ' ἐκ των ἐπιτυχόντων ἀκου- ωσμάτων την αρχὴν λαβοῶσαι τοὐς πολλοὐς ἐξηπατήκασιν, ώς ἀνεστίους μέν τινας καὶ πλάνητας καὶ βαρ-

55쪽

A - βάρους καὶ οὐδὲ τούτους ἐλευθέρους οἰκιστὰς παρεχ - μένης, ου δι' ευσέβειαν καὶ δικαιοσύνην καὶ τηνἄλλην αρετην ἐπὶ την απάντων ηγεμονίαν σῶν χρόνω προελθούσης, ἀλλα δι αυτοματισμόν τινα καὶ τυο χην ἄδικον εἰκῆ δωρουμένην τὰ μέγιστα των αγαθῶν τοῖς ἀνεπιτηδειοτάτοις. καὶ οι γε κακοηθέστεροι κατηγορεῖν εἰώθασι της τύχης κατὰ τὸ φανερὸν ώς βαρ- 14 βάρων τοῖς πονηροτάτοις τὰ των Ἐλλήνων ποριζομένης αγαθά. καὶ τί δεῖ περὶ τῶν ἄλλων λέγειν; οπου Io γε καὶ τῶν συγγραφέων τινὲς ἐτόλμησαν εν ταῖς ἔστορίαις ταυτα γράφαντες καταλιπεῖν βασιλευσι βαρβάρων μισουσι την ηγεμονίαν, οἷς δουλεύοντες αυτοὶ καὶ τὰ καθ' ηδονὰς ὁμιλοίντες διετέλεσαν, οἴτε δικαίας οὐτε αληθεῖς ἱστορίας χαριζόμενοι.

15 V. Tαύτας δη τὰς πεπλανημένας, ῶσπερ ἔφην,

υποληψεις ἐξελέσθαι της διανοίας τῶν πολλῶν προαιρούμενος καὶ ἀντικατασκευάσαι τὰς αληθεῖς, περὶ μὲν τῶν οἰκισάντων την πόλιν, οῖτινες ησαν καὶ κατὰ τίνας ἔκαστοι καιροὐς συνηλθον καὶ τίσι τύχαις χρη- 20 σάμενοι τὰς πατρίους οἰκησεις ἐξέλιπον, ἐν ταύτηδηλώσω τῆ γραφῆ, δι' ἐς Ἐλληνάς τε - ἐς ἔντας Ibἐπιδείξειν υπισχνουμαι καὶ οὐκ ἐκ τῶν ἐλαχίστων ἐφαυλοτάτων ἐθνῶν συνεληλυθότας. περὶ-τῶν πράξεων, ας μετὰ τον οἰκισμὸν ευθέως ἐπεδείξαντο, καὶ 25 περὶ τῶν ἐπιτηδευμάτων, ἐξ ἄν εἰς τοσαύτην ηγεμονίαν προῆλθον οἱ μετ' αυτοὐς, απὸ τῆς μετὰ ταύτην ἀρξάμενος αναγραφῆς ἀφηγήσομαι, παραλιπὼν Ου-δὲν ὁση μοι δύναμις τῶν ἀξίων ἱστορίας, ἴνα τοῖς μαθOsσι την αλήθειαν α προσήκει περὶ τῆς πόλεως 30 τῆσδε παραστῆ φρονεῖν, εἰ μη παντάπασιν αγρίως καὶ δυσμενῶς διάκεινται προς αυτήν, καὶ μήτε ἄχθεσθαι

τῆ υποτάξει κατὰ τὸ εἰκὸς γενομένη φύσεως γὰρ δη

56쪽

7 νόμος ἄπασι κοινὸς, ον ουδεὶς καταλυσει χρόνος, ἄρχειν αεὶ των ἡττόνων τους κρείττονας) μητε κατηγορεῖν της τυχης, ῶς οὐκ ἐπιτηδείω πόλει τηλικαυτηνηγεμονίαν καὶ τοσούτον ξδη χρόνον προῖκα δωρησαμένης ' μαθosσί γε δη παρὰ της ἱστορίας, ὁτι μυρίας οηνεγκεν ἀνδρῶν ἀρετὰς ευθυς ἐξ αρχῆς μετὰ τον οικισμὸν , ἄν ουτ' ευσεβεστέρους Ουτε δικαιοτερους τε σωφροσύνd πλείονι παρὰ πάντα τον βίον χρη- 16 σαμένους ουδέ γε τὰ πολέμια κρείττους ἀγωνιστὰς Ουδεμία πόλις ηνεγκεν ουτε Ἐλλὰς ουτε βάρβαρος, I0 εἰ δη ἀπέσται του λόγου το ἐπίφθονον' ἔχει γάρ τι καὶ τοιουτον ἡ των παραδόξων καὶ θαυμαστωνυπόσχεσις. οἱ δὲ συμπαντες οἱ τοσουτο περιθέντες αυτὴ δυναστείας μέγεθος αγνοοῶνται προς 'Eλλήνων, οὐ τυχόντες ἀξιολόγου συγγραφέως. ουδεμία I

γὰρ ακριβὴς ἐξελήλυθε περὶ αυτῶν Eλληνὶς ἱστορία μέχρι των καθ' ημῆς χρόνων, ὁτι μη κεφαλαιώδεις

ἐπιτομαὶ πάνυ βραχεῖαι VI. πρώτου μὲν, ὁσα κἀμὲ εἰδέναι, την Pωμα κὴν αρχαιολογίαν ἐπιδραμόντος γερωνυμου του Καρ- 20 II διανου συγγραφέως ἐν τῆ περὶ των ἐπιγόνων πραγματεία ' ἔπειτα Tιμαίου τοὐ Σικελιώτου τὰ μὲν αρ- χαῖα των ἱστοριῶν ἐν ταῖς κοιναῖς ἴστορίαις ἀφηγησαμένου, τους δὲ προς Πυρρον τον 'Hπειρώτην πολέμους εἰς ιδίαν καταχωρίσαντος πραγματείαν ' ἄμα δὲ 25 τουτοις Ἀντιγόνου τε και Πολυβίου καὶ Σιληνοὐ καὶ 18 μυρίων ἄλλων τοῖς αυτοῖς πράγμασιν Ουχ ομοίως ἐπιβαλόντων, ἁν εκαστος μίγα καὶ ουδὲ αυτὰ διεσπουδασμένως μακριβῶςJ, ἀλλ' ἐκ τῶν ἐπιτυχόντων ακουσμάτων συνθεὶς ἀνέγραψεν. ὁμοίας δέ τού- ωτοις καὶ ουδὲν διαφόρους ἐξέδωκαν ἱστορίας και' μαίων ὁσοι τὰ παλαιὰ ἔργα τῆς πόλεως Ἐλληνικῆ

57쪽

διαλέκτω συνέγραψαν, ων εἰσι πρεσβυτατοι Κόιντός τε Φάβιος καὶ Λευκιος Κίγκιος, ἀμφότεροι κατὰ τους Φοινικικους ἀκμάσαντες πολέμους. τουτων των ἀνδρῶν ἐκάτερος, οἷς μεν αυτὸς ἔργοις παρεγένετο, 5 διὰ την ἐμπειρίαν ακριβῶς ανέγραψε , τα δε αρχαῖα τὰ μετὰ την κτίσιν τῆς πόλεως γενόμενα κεφαλαιωδῶς ἐπέδραμεν. διὰ ταυτας μὲν δὴ τὰς αἰτίας ἔδοξέ μοι μὴ παρελθεῖν καλὴν ἱστορίαν ἐγκαταλειφθεῖσαν υπὸ τῶν πρεσβυτέρων ἀμνημόνευτον, ἐξ ἐς ακριβῶς

I0 γραφείσης συμβήσεται τὰ κράτιστα καὶ δικαιόταπατῶν ἔργων ' τοῖς μὲν ἐκπεπληρωκόσι την εαυτῶν μοῖραν ἀνδράσιν ἀγαθοῖς δόξης αἰωνίου τυχεῖν και Isπρος τῶν επιγιγνομένων επαινεῖσθαι, ἁ ποιεῖ τὴν θνητὴν φυσιν ὁμοιουσθαι τῆ θεία καὶ μὴ συναποθνή-1b σκειν αυτῆς τὰ ἔργα τοῖς σώμασι ' τοῖς δε απ' ἐκείνων τῶν ἰσοθέων ἀνδρῶν νυν τε Ουσι και υστερον

ἐσομένοις μὴ τον ῆδιστόν τε καὶ ρῆστον αἱρεῖσθαι τῶν βίων, αλλὰ τον εὐγενέστατον καὰ φιλοτιμότατον, ἐνθυμουμένοις ὁτι τους εἰληφότας καλὰς τὰς πρώτας 20 ἐκ του γένους ἀφορμὰς μέγα ἐφ' ἐαυτοῖς προσήκει φρονεῖν καὶ μηδὲν ανάξιον ἐπιτηδευειν τῶν προ - ωων' ἐμοὶ δὲ, δς οὐχὶ κολακείας χάριν ἐπὶ ταυτην ἀπέκλινα τὴν πραγματείαν, αλλὰ τῆς ἀληθείας καὶ του δικαίου προνοουμενος, ων δεῖ στοχάζεσθαι πῶ-ra σαν ἱστορίαν, πρῶτον μὲν ἐπιδείξασθαι τὴν ἐμαυτου διάνοιαν, ὁτι χρηστὴ προς ἄπαντας ανθρώπους ἐστὶ τους ἀγαθους καὶ φιλοθέωρος τῶν καλῶν ἔργων καὶ μεγάλων ἔπειτα χαριστηρίους ἀμοιβὰς, ῶς ἐμοὶ δυναμις, ἀνταποδουναι τῆ πόλει, παιδείας τε μεμνημέ- 20 30 νω και τῶν ἄλλων ἀγαθῶν ὁσων ἀπέλαυσα διατρίψας

58쪽

VII. Ἀκοδεδωκὼς δὲ τον υπὲρ τῆς προαιρέσεως λόγον ἔτι βουλομαι καὶ περὶ των αφορμῶν εἰπεῖν, αἷς ἐχρησάμην οτ' ἔμελλον επιχειρεῖν τῆ γραφῆ ἴσως γὰρ οἱ προανεγνωκότες Ιερώνυμον ῆ Πμαιον ἡ Πολυβιονῆ των αλλων τινὰ συγγραφέων, υπὲρ ῶν ἐποιησάμην dλόγον ὀλιγω πρότερον ως ἐπισεσυρκότων την γραφὴν, πολλὰ των υπ' ἐμου γραφομενων Ουχ ευρηκότες παρ' ἐκείνοις κείμενα, σχεδιάζειν υπολήψονταί με καὶ

πόθεν ἡ τουτων γνῶσις εις ἐμὲ παραγέγονεν ἀξιώσουσι μαθεῖν. ῖνα δὴ μὴ τοιαυτη δόξα παραστῆ τισι I0 περὶ ἐμοὐ, βέλτιον αφ' ἁν ώρμήθην λόγων τε καὶ

υπομνζματισμῶν προειπεῖν. ἐγὼ καταπλευσας εἰς

Λαλίαν ἄμα τῶ καταλυθῆναι τον ἐμφυλιον πόλεμον 21 υπὸ του Σεβαστου Καίσαρος ἐβδομης καὶ ὀγδοηκοστῆς καὶ ἐκατοστῆς ὀλυμπιάδος μεσουσης, καὶ τον ἐξ id ἐκείνου χρόνον ἐτῶν δυο καὶ εἴκοσι μέχρι του παρόντος γενόμενον ἐν νώμη διατρίψας, διαλεκτόν τε την μαῖκῆν ἐκμαθὼν καὶ γραμμάτων των ἐπιχωρίων λαβὼν ἐπιστήμην, ἐν παντὶ τουτω τῶ χρόνω τα συντείνοντα προς τῆν υπόθεσιν ταυτην διετέλουν πρα- 20γματευόμενος. καὶ τα μεν παρὰ τῶν λογιωτάτων ἀνδρῶν, οις εἰς ομιλίαν ἐλθον, διδαχῆ παραλαβών, τὰ

δ' ἐκ τῶν ἱστοριῶν ἀναλεξάμενος, ἔς οἱ προς αυτῶν ἐπαινουμενοι Pωμαίων συνέγραψαν Πόρκιός τε Κάτων καὶ Φάβιος Μάξιμος καὶ Ουαλέριος ὁ 'Aντι εὐς καὶ 2bΛικίννιος Μάκερ Αἰλιοί τε καὶ Γέλλιοι καὶ Καλπουρνιοι καὶ ετεροι συχνοὶ προς τουτοις ἄνδρες ουκ ἀτα- νεῖς, ἀπ' ἐκείνων ὁρμώμενος τῶν πραγματειῶν εἰσὶ τα ς Ελλονικαῖς χρονογραφίαις ἐοικυῖαι τότε ἐπεχείρησα τῆ γραφῆ. ταυτα μεν ουν υπὲρ ἐμαυτου mri διείλεγμαι. λοιπον ἐστι δέ μοι καὶ περὶ τῆς ἱστορίας αυτῆς προειπεῖν, τίσι τε αυτὸν περιλαμβάνω χρόνοις

59쪽

10 A

καὶ περὶ τίνων ποιosμαι πραγμάτων την διήγησιν καἰ ποταπὸν αποδίδωμι τὸ σχῆμα τy πραγματεία. VIII. 'Ἀρχομαι μὲν ουν της ίστορίας ἀπὸ των παλαιοτάτων μύθων, ους παρέλιπον οἱ προ ἐμos γε ο μενοι συγγραφεῖς χαλεποὐς οντας ἄνευ πραγματείας

μεγάλης ἐξευρεθῆναι ' καταβιβάζω δὲ την διήγησιν

ἐπὶ την αρχην του πρώτου Φοινικικοs πολέμου την γενομενην ἐνιαυτῶ τρίτω της ὀγδόης καὶ εἰκοστῆς ἐπὶ ταῖς εκατον ὀλυμπιάσιν. αφηροῶμαι δὲ τούς τε 10 ὀθνείους πολέμους της πόλεως ἄπαντας, ους ἐν εκείνοις τοῖς χρόνοις επολεμησε, καὶ τὰς εμφυλίους στα- σεις ὁπόσας εστασίασεν, ἐξ ozων αἰτιῶν ἐγένοντο καὶ δι' οων τρόπων τε καὶ λόγων κατελύθησαν ' πολιτειῶν τε ἰδέας διέξειμι πάσας ὁσαις ἐχρήσατο βασι- 23 15 λευομένη τε καὶ μετὰ την κατάλυσιν τῶν μονάρχων, καὶ τίς ην αυτῶν εκάστης ὁ κόσμος ' ἔθη τε τα κράτιστα καὶ νόμους τοὐς ἐπιφανεστάτους διηγοίμαι καὶ συλλήβδην ὁλον ἀποδείκνυμι τον ἀρχαῖον βίον τῆς πόλεως. σχῆμα ἀποδίδωμι τρ πραγματεία Ουθ' re οποῖον ol τοὐς πολεμους ἀναγράψαντες ἀποδεδώκασι ταῖς ἱστορίαις Ουθ' oποῖ- οἱ τὰς πολιτείας αὐτὰς ἐφ' μυτῶν διηγησάμενοι οἴτε ταῖς χρονικαῖς παραπλήσιον , ὰς ἐξέδωκαν οἱ τὰς 'Aτθίδας πραγματευσάμενοι ' μονοειδεῖς γὰρ ἐκεῖναί τε καὶ ταχύ προσιστά- α μεναι τοῖς ἀκούουσιν ' ἀλλ' ἐξ ἀπάσης ἰδέας μικτὸν 24 ἐναγωνίου τε καὶ θεωρητικῆς, ἶνα καὶ τοῖς περὶ τοὐς πολιτικοὐς διατρίβουσι λόγους καὶ τοῖς περὶ την φιλοσοφον ἐσπουδακόσι θεωρίαν καὶ εἴ τισιν ἀοχλήτου δεησει διαγωγῆς ἐν ίστορικοῖς ἀναγνώσμασιν, ἀπο- 30 χρωντως ἔχουσα φαίνηται. ἡ μὲν ουν ἱστορία περὶ

τοιουτων τε γενήσεται πραγμάτων καὶ τοιούτου

τευξεται σχήματος ' ὁ συντάξας αυτὴν Θιονύ-

60쪽

σιος εἰμι Ἀλεξάνδρου 'Aλικαρνασευς ' ἄρχομαι δ' ἐνθένδε.

VIIII. Πν ηγεμόνα γης καὶ θαλάσσης ἀπάσης

πόλιν, ην νυν κατοικουσι Ρωμαῖοι, παιαιότατοι των

- μνημονευομένων λέγονται κατασχεῖν βάρβαροι Σικε- βλοὶ, ἔθνος αὐθιγεν ' τὰ δε προ τουτων ουθ' ως κατείχετο προς ετέρων ουθ' ως ἔρημος ην ουδεὶς ἔχει βεβαίως εἰπεῖν. χρόνω δὲ υστερον 'Aβοριγῖνες αυτην παραλαμβάνουσι πολεμω μακρῶ τους ἔχοντας ἀφελόμενοι ' or τὸ μὲν πρότερον ἐπὶ τοῖς ὁρεσιν 10 Fκουν ἄνευ τειχῶν κωμηδὸν και σποράδες, ἐπεὶ δὲ Πελασγοί τε καὶ των ἄλλων Ἐλλήνων τινὲς ἀναμιχθέντες αυτοῖς συνήραντο του προς τους ὁμοτέρμονας πολέμου, τὸ Σικελικὸν γένος ἀπαναστήσαντες ἐξαυτῆς πόλεις περιεβάλοντο συχνὰς και παρεσκευασαν Ιουπήκοον αυτοῖς γενέσθαι πάσαν ὁσην ὁρίζουσι ποταμοὶ δύο Λῖρις καὶ Tέβερις' οῖ τὰς μὲν ἀρχὰς λαμ- βάνουσι τῆς ἐύσεως ἐκ τῆς υπωρείας των 'Aπεννίνων Ορῶν, υφ' ἁν δίχα τέμνεται πῆσα ἐπὶ μῆκος ἡ Λαλία,

διαστάντες δὲ κατὰ τὰς ἐκβολὰς οκτακόσια που στά- 20δια απ' ἀλλήλων εἰς τὸ Τυρρηνικὸν ἐξερευγονται 26 πέλαγος, απὸ μὲν των βορείων μερῶν ὁ Ἀβερις 'nστίας πόλεως πλησίον ἐκδιδους, απὸ δὲ του μεσημβρινου κλίματος ὁ Λῖρις Μίντουρναν παραμειβόμενος ' μαίων δέ εἰσιν αἱ πόλεις ἀμφότεραι ἄποικοι. καὶ 25 διέμειναν ἐπὶ τῆς αυτῆς οἰκήσεως Ουκέτι προς ετέρων ἐξελαθέντες, ονομάτων ἀλλαγαῖς διτταῖς οἱ αυτοι ἄνθρωποι προσαγορευόμενοι, μέχρι μὲν του Τρωικοs πολέμου την ἀρχαίαν τῶν 'Aβοριγίνων oνομασίαν ἔτι σώ- ωντες, ἐπὶ δὲ Λατίνου βασιλέως, δς κατὰ τον γλιακὸν Mπόλεμον ἐδυνάστευσε, Λατῖνοι ἀρξάμενοι καλεῖσθαι. Ῥωμύλου δὲ την ἐπώνυμον αυτω πόλιν οἰκίσαντος ἐκ