Glossen und Scholien zur hesiodischen Theogonie mit Prolegomena

101쪽

66 καὶ τον Ἀρεα εξ αυτqς τεχθῆναι λέγουσιν αντὶ του, ταῖς συνθλίψεσι των νεφελων το αέρων καὶ δραστικὸν

πυρ und 74 οἱ μυθικοί φασιν ὁ Ζευς συνελθὼν τραδελ8ῆ πιρα ἔτεκεν υρεα, οἱονεὶ ὁ αἰθὴρ συναπτόeενος

τῶ αέρι ἀποθλίβει τὸ αέριον πυρ. οι δε φυσικοι Ἀρεα

μὲν ουχ ώς οἱ γραμματικῶν παῖδες εκ τῆς ἄρσεως και ἀναιρέσεως αυτὸν ὀνομασθῆναί φασιν, ρλλ' ἐκ tos ἀρήγειν καὶ συλλαμβάνειν τοῖς κατὰ βίαν καὶ μάχην συμπτώμασιν und darii acta Elym. Gud. 76, 1 παρὰ τὸ την ἄρσιν καὶ ἀναίρεσιν ἡ παρὰ τὸ ἀρήγειν τὸ συλλαμβάνειν την κατὰ βίαν καὶJ μάχην συμπτωσιν). Der BeWeis, dasS

IVeiso II, 26 qui inania verteret, Mavors ebenso III,

φαυλων Ουσιῶν του πυρός ἔντα ξ ὁτι μόνος ἐστὶ καιουχι πολλοί γ. Macrob. S iarn. I, 17, 2 und Baguet 238),

V, 27 be veist iand Hesych. ετυμολογεῖται δὲ ὁ μθ μετὰ

102쪽

Die stoische ErHuming der Hebe stehi Heriicl. 98 mn τίς αν εχ, πλὴν ἡ διηνεκῶς ἐν ταῖς αφροσύναις νεότης, et vas iindera Eudoicitι 20b ἀλληγορικῶς δὲ ηπιβη Λιὸς καὶ Ἐρας λέγεται. διὰ το ἀκάματον καὶ ἀεὶ

νεάζον των στοιχείων, εἰς ἄπερ ἀλληγορεῖται πιρα καὶ Ζευς daher Hesyeli., Etum. M. und Gud. η νεότης). Die Emuriang in1 Dia c. 600, 31 την δε πιραν ποιεῖται παράκοιτιν ὁ Ζευς καὶ αυτη γεννῆ την Hβην, διότι ἡβά

Anders isti die Emaro1g be1 Joh. ladus de mens. 93. Die stoiselle ErHu 1g der Mutter des herrtichsten Gotterpaars stetit Corinit. 10 Λητὼ γὰρ τ'ν νύκτα ὀνομάζουσι κατὰ μετάθεσιν του δασέος θ εἰς το ψιλὁν αυτουτ, λήθη τις ουσα ' ἐν γὰρ τρ νυκτὶ καθευδόμενοι λανθάνονται πάνθ' οἱ ἄνθρωποι d. h. Leto hederitet dio Naelit, da sie Vergessentiest mit sicli Biliri, oder die Ve1 gessenheli seli,st, Wie Eudolcia 277 sao: λέγεται δὲ Λητὼ παρὰ το λήθω το λανθάνω ' ἐπιληστικὴ γὰρ κακῶν ἡ θεός, ώς Ἐλληνες μυθολογοῶσιν. ἀλληγορεῖται δὲ

Ου μόνον εἰς λήθην αλλὰ καὶ εἰς νύκτα, την τω αέρι Λιὶ προσήκουσαν, ὁτι μη φωτὶ καταλάμπεται, und a. a. o. 7 υίὸν λέγεται Aqτοὐς, τουτέστι νυκτός. δοκεῖ γὰρ ἐξ αυτῆς, οἷον μητρός, ὁ ῆλιος γεννῆσθαι. - ὐπνοῶντες γὰρ

νυκτὸς πάντων λανθανόμεθα. Nata cler Stoi schen Er-klilriing Joli. Lydus de mens. 13 ὁθεν οἱ μυθικοὶ απὁ Λητοὐς τεχθῆναι υρτεμιν ποιοsσι καὶ 'Aπόλλωνα καὶ

103쪽

nielu inii thr identi seli, lautet dis Deutung bei Heracl. 175: λόrω δε παντὶ μάχεται Λητώ, οἱονεὶ ληθώ τις Ουσα

καθ' ενος στοιχείου μετάθεσιν' τὸ γὰρ αμνημονούμενονο- ετι αγγελθῆναι δύναται. Die geWdhnliche Deutungfindet sicii auch im Anastasius bei Osann a. a. o. 23b: οθεν οἱ μυθικοὶ προτερον υπὸ Λητosς τεχθῆναι υρτεμίν φασιν, εἶτα Ἀπόλλωνα ' τουτέστι υπὸ νυκτός. αυτη δ' αν

εἴη Λητώ καὶ γὰρ λήθη κατ' αυτὴν καὶ νύξ γίνεται. Iu den Sesolien findet sich die geWdhniichere d. h. die nichi chrysippischo Erriaming bei v. 404 ἔτεκε δε

νύκτα, ἔτι ἐκ τοs ὁρωμενου ἀέρος se. Φοίβη) καὶ ἡ νύξ τέκεται καὶ τὰ ἄστρα se. Ἀστερίη), semer bei 406 Λητὼ λέγεται ἡ λήθη καὶ ἡ νύξ' τερπόμενοι γὰρ Ουκ ἐννοοῶμεν

την τοs βίου πάροδον bereus Init jungerer Motivirling.

Ebenso Sehol. 918 ἡ λήθη μήτηρ Ἀπόλλωνος, ὁτι ὁ μου

σικὸς ἐπιλανθάνεται τῶν τοὐ βίου κακῶν. - ῆ ἔτι προς λήθην τῶν του βίου κακῶν ἐπενόησαν Οι ανθρωποι, τὰ ὁργανα, vermuthlich aus dem Elteren allegorischen Commentar gestadpst, den aueh Diae. 573, 19 benulat ῆ γὰρ τῶν ἡμετέρων κακιῶν ἐπιλησμοσύνη ἀπὸ τῆς εἰλικρινΟὐς εκείνης φύσεως τοῖ ἀγαθοῖ προέρχεται, und 600, 25 βου

Il. 71 Λητώ - ψυχικῶς δὲ - ῆ λάθησις - στοιχειακῶς δε τὁ ἔρεβος ἐκεῖνο τὸ ἀρχεγόνιον Λητὼ νο τέον, ώς λή- θον και ἄγνοιαν περιποιοὐν ταῖς ὴμετέραις ψυχαῖς. Dis stoische stetit auch ausfGHich bei Eus ath. 989, 52 καὶώς ὴ Aητῶ ου μόνον εἰς Λήθην ἀλληγορεῖται, αλλὰ καὶ εἰς νύκτα την τῶ αέρι Θιὶ προσηκουσαν, ὁτι μὴ φωτὶ

104쪽

καταλάμπεται, οὐκ αν εἴη τις των περὶ λόγους ἀγνοῶν ausEudoria 277). διὸ καὶ ἐρικυδὴς αυτη ώς καὶ τῶ Λιὶ τιμία καθ' et ηρον ἀγμέν' μη Λητοῖ νυκτὶ ἀποθυμια ερδοι. Dis Stollior idontifieirion dio G5ttin Artemis d. h. den Monit init iter Helcato, Wie Comia. 208 Eeio ουχετέρα δὲ Ουσα αυτης η Ἐκάτη τρίμορφος εἰσῆκται, διὰ

το τρία σχήματα γενικώτατα ἀποτελεῖν την σελήνην. Ebenso Jo11. Lydus de mens. 34 δι' ους καὶ τριοδῖτιν

τρισὶν εορταῖς τον μῆνα διέλαβε, niit einer von Cornutus ab veiclienden Beolin lung, ianit a. n. O. 40 τρίμορφος

μὲν γὰρ ἡ τῆς Ἐκάτης ῆτοι τῆς σελήνης) δυναμις' ογὰρ Mπόλλων ἐν ἡλίω, τοὐτο Ἐκάτη ἐν σελήνη. v. Suidas:

οι μεν την υρτεμιν, οῖ δε την Σελήνην, ἐν φάσμασιν ἐκτόποις φαινομένην τοῖς καταρωμένοις augges limebenvon Evilolcia 143 . Aucti Elina. Gud. 176, 9 mul M. 319, 41 haben die Ericlkriing Ἐκάτην την υρτεμιν. Die stoiselle Etymologio dabet war identisch init der von Ἐκατος, v. Cornut. 192 καλοῶνται δε ὁ μεν ῆλιος Ἐκα- τος διὰ τοὐτο, ἡ δε Ἐκάτη τω εκαθεν δεsρο ἀφιέναι καὶ ἀποστέλλειν τὸ φῶς' ὐστε παρακειμένως καὶ εκατηβόλους αυτοῖς προσηγορευκασιν v. Cretiger, Symbolik II, 124), ενιοι δε τον Ἐκατον καὶ την Ἐκάτην αλλως ἐτυμολογοῖσιν,

ει ναι ευχομενων, και την ἐξ αυτῶν βλάβην μη προσπελάζειν αυτοῖς. Die ersu Emaming erscheint Etvn1. M. 320, 9 Ἐκάτοιο. υπόλλωνος, τοὐ μακρόθεν βάλλοντος, τοὐ τοξικοs, die 2 veito Etuna. M. 319, 41 Ἐκάτην την υρτεμιν, is ἡεκαθεν τῶν ἀποθνησκόντων und Dium. Gud. 176, 9. Genau uberelastinimen i ist diese erste Elymologientit Diae. 574, 8 ῆν τινα δὴ σελήνην Ἐκάτην προσαγορευει, τάχα δὴ διὰ τὸ μακρόθεν ημῶν εἶναι, κἀκεῖθεν τὰς εαυτῆς ἐνεργείας ἡμῖν ἐκπεμπειν, excerpiri vom Schol. Ven. 411. Dagegon stetit in demselben Soholion nocti sine gwede Ericillriing διὰ τὸ εκάστου προνοεῖσθαι, Ivelehe ZIvei fellos jsingeren iuspriings ist, identiscli mit Et 'In. Μ. 319 40 ἡ εἰς εκαστα παραλαμβανομέν' καὶ πανταχοs βοηθοῶσα. En Bieli stelli die stoiselle Etaliariuig der Helcato auehbei der Deuthin des Geryoneus ini Seliol. 287 ὴ την σελή-

105쪽

Darmaeli Corinut. 43 καλουνται δε Μουσαι ἀπο της μήσεως, τουτέστι ζητησεως satis eschraeben von Eudoria293). Ebenso Suidas: μουσα η γνῶσις ἀπο του μῶ, τοζητῶ, επειδη ἀπάσης παιδείας αυτη τυγχάνει αἰτια; Elym.

M. 589, 41 ώς δε ἄλλοι μῶσά τις ἐστι' μῶ γὰρ μῶμαι,

το ζητῶ i v. Eustath. 9, 35. 'Vir dssrsen aucti anneianen, lasa Herael. 175 τὰς ποστατίδας τῶν λόγων θεάς diese Εtymologie enthalien ist. Danel en es noch eine Etaturung, von der Wir aber esciat bestimmen kdnnen, ob sie auch stoisHien Urspmings ist. Diodor IV, 7 nkm-lich lotui das Wori voti μυειν ab , veil die Menachen voti den Musen in vectorgene Εἄeminisse einge vellit verden: daher Schol. Eurip. Phoen. 50 Μουσας δέ φησι τὰ αἰνίγματα. IVahrscheiulich ebenso Helladios in Phot.bibl. 1582 ori την μοὐσαν οι μὲν ἐτυμολογουσιν ἀποτου μαιοῶσάν l. μυουσαν) τινα εἶναι ' η γὰρ μουσικοπαίδευσις ουδεν μυστηρίων διαφέρει damach EUID. M. 589, 40). οἱ δε παρὰ το μάασαι ' το γὰρ ζητεῖν Aωριεῖς λέγουσι μῶ. - εὐλογώτερον οὐν την μουσαν ἐντευθεν εἰρῆσθαι παντὸς νομιζομένην ευρέτιν μαθηματος ' μαίεσθαι δε καὶ ' μηρος οιδε το ζητεῖν. μαῖαν φομέν, την ζητουσαν ἰατρὸν τὸ κρυπτόμενον. Die letgle Etymologio ist init cler ersigenannien identisch, Wie aus Elym. M. 589, 46 καὶ μαίω, τὁ ζητῶ hervorgehi. Keine der genaunten Ericlitrungen finden vir in den Scholien, veil ungisset liciter Weise ita cod. Cant. vieder Bemericaangen gu den betrestenden Versen fehien, dagegenstimini me Εἄlamng der Neungahi bei Diae. 547, 29 ἐννέα δ' εἰσὶν αἱ Μουσαι, ώς τὸ τετράγωνον καὶ ἔμπεδον τῶν τοιουτων γνώσεων του ἀριθμοs' τούτου ἐμφαίνοντος Init Cornut. 44 uberein. Nur eine Spur der stoi- schen Ethlaning ist Sehol. 2 enthalten Μουσαι, δηλαδ' ὁ λόγος καὶ η σοφία. Melu Gelegenheli aber boten die Scholien gu den IVecten und Tagen voti den Musen Eureden, und liter finden ivir glangelist dis gebrauehlichste Etvmologis ini Schol. 1 Gaiss. 24, 14 Μουσας δὲ ἁνομάσθαι λεγουσιν ἀπο μῶσθαι του σημαίνοντος τὸ ζητεῖσθαι, vie Prorios sium, oder in dem entspreehenden Ergiassdes Τgetetes: παρὰ τὸ μῶ τὸ ζητῶ, αἱ πάντα ζητουσαι καὶ ἀνευρίσκουσαι τn εαυτῶν ἀγχινοία - η αἱ μαιουσαι, ἐκτρέφουσαι τοῖς παιδευμασιν, uretcse Worie Volibetirin seiner Ausgabe hsitto berilchsiclitigen sollen, da sienadglicher IVeiso gum Comneutar des Prolaos gehdren.

106쪽

erein: ἐννέα εἰσὶν αἱ Μουσαι οτι τετράγωνος καὶ με-

σθαι καὶ κατανενεμῆσθαί τινα ημῶν εκάστω' ουτω δεκαι τὸ χρεὼν εἰρῆσθαι το ἐπιβάλλον καὶ καθῆκον καθ' εἱμαρμένην. τον δὲ αριθμον των Μοιρῶν τους τρεῖς υποβάλλει χρόνους, ἐν oli κυκλεῖται τὰ πάντα καὶ διων ἐπιτελεῖται ' καὶ Λάχεσιν μεν κεκλῆσθαι παρὰ τὸ λαγχάνειν εκάστω τb πεπρωμένον ' υτροπον δὲ κατὰ τὼ ἄτρεπτον καὶ αμετάβατον του μερισμου' Κλωθὼ δὲ παρὰτὁ συγκεκλῶσθαι και συνείρεσθαι τὰ πάντα, καὶ μίαναυτῶν τεταγμένην τινὰ εἶναι. Dieselbs Ericiariing des

hann. Besondera stimin dic ErHai ung der Moiren κατὰ τὸ τρισσον τῶν χρόνων mii Ρnem chrysippischen Frag-Inent liberein, vie die Elymologie der ei et nen Namen; nur εἱμαρμένη ist liter a elestet von ειέμαρται καὶ συνείληπται πάντα ἐν τάξει και στοίχω μη ἔχοντι πέρας γι

107쪽

397, 1 Μοῖρα ἡ μεμερισμένη ἐκάστω und M. 589, 26 4

Demgemasa sind xvir in dor Lage, im Schol. 211καὶ Μοίρας λέγει τας ἐπιμεριζούσας, Κῆρας δε τας ἐπικυρουσας, ῶς ε αρται, τον θάνατον vectesseri nacti Schoeniann ΙΙ, 513; icti Wiirde vorgielin nach Schol. 217 ἐπιψηφιζομένας) ein clirysippisches Fragment gu ecten-nen. huch clio Digende Deutunc der Nampn τρεῖς δέ φασιν εἶναι τας Μοίρας, την μεν Κλωθώ ώς ἐπικλώθουσαν ἐνὶ εκάμω των υπὸ γένεσιν τὸ εἱμαρμένον, τηνδε Λάχεσιν απὸ τos λαγχάνειν, ώς ἐπικληροὐσαν τῶ μὲν αγαθόν, τῶ δε ἐναντίον, την δε υτροπον ποιουσαντὁ ἀποκληρωθὲν ἀμετάτρεπτον ist mi Cornutus unc Cliurysipp libereinstiminend. Die eine Mage aber vir l

gesam ist Κῆρας τας ἐπιψηφιζομένους, Wie ist ille Etyniologie von Κήργ Auela Diac. 559, 7 υπὸ δε τῆς νυκτος γεννῆται ὁ μόρος καὶ ἡ κήρ, παρόσον αγνώστως

ἐπιφοιτῶσι ταυτα τῶ βίω τῶν ανθρώπων και αοράτως liussi die Bedoutung nichi octonnen. Nur die Vermuthungbleibi beste , class ille uelle des Scholiasten κῆρ init κυρουν gusammengestolli litate. Dio Ε Marang ster Moiren hei Diae. 559, 10 stammtaus dein j lingeren Commentire: Κλωθὼ δε καὶ Λάχεσις καὶ υτροπος διανεμητικαί τινες δυνάμεις τῶν κατ' αξίανεῖεν αν τοῖς ἀνθρώποις ἄνωθεν ἐπιπολάζουσαι, εφοροι τε τῶν παρ' ἡμῖν καὶ ἐπόπτριαι, κλώθουσαί τε τον ἐκάστου βίον καὶ ποικίλλουσαι καὶ λαχμους καὶ κλήρους

108쪽

tiἰτίαν καὶ ἐκ Θέμιδος ὁ Ζευς λέγεται γεννῆσαι τὰς Ἐρας, υφ' ἄν τα αγαθά πάντα καθ' 'μῆς ἀρευεται και φυλάττεται aiasgeschrieben Von Εὐlohia 439) und 'ornut. 30 καὶ τῶν Sὀρῶν, των κατὰ τὰς τους περιέχοντος μεταβολὰς σωτηρίους των ἐπὶ γης γινομένων καὶ των ἄλλωνώνομασμένων απὸ τῆς φυλακῆς. Diesellae Etvrnologie stetit Etyni. M. 823, 13, Gud. 580 u. S. W. Das stoische Scholion, das dies o EAlitriang enthiili, stelit bet v. 901 αυται γὰρ φυλακές εἰσι των ανθρωπίνων ἔργων, ὁθεν καὶ οὐρος λέγεται ο φυλαξ. αυτὸς δε παρετυμολογεῖ τὰς Πρας nknilich v. 903 ώρεύουσιν απὁ του ἀρεύειν, o ἐστι φυλάσσειν ξ φροντίζειν nachi cod. Par. B.). Ebenso Diae. 599, 25 aiis der jsingerenQuelle ἐπιγίνονται ευνομίας και δικαιοσύνης καὶ εἰρήνης

θυμίασιν την κιsosσαν τον Ουρανόν' εξ αναθυμιάσεων γὰρ κινεῖται, dene Stoische Et clarunm die Von Zeno aus- gegangen War: Perseus aber καὶ γὰρ αυτὸν εἶναι τον

ῆλιον φασι καὶ την ὀξυκίνητον τοὐ ουρανοὐ κίνησιν,

und gleieligettig Digende Elymologie clamit vectunden: Περσεῖς δὲ λέγεται παρὰ τὸ περισσῶς σεύεσθαι καὶ ὁρ

elnsaclien physischen Alit Eurilchgesithri, 4 αερώδης ἀναθυμίασις πέμπει ἐπὶ τὰς Γοργόνας, ῆτοι την θάλασσαν καὶ τὸ σύστημα των υγρῶν Γοργόνη λεγομένη διὰ την ταύτης κατάπληξιν γοργὸν γὰρ τὸ καταπληκτικόν πέμπειδε τολον ἀνελεῖν την Μέδουσαν, την λεπτομερεστέραν

109쪽

89ουσίαν, ώς ἐξισουμένην αυτῶν καὶ γὰρ ξ πῶσα θάλασσα

αερώδης ἐστί' τὸ γαρ λεπτότερον αυτῆς εἰς αέρα μεταβάλλει. ὁ γουν Περσεύς, ὁ ξλιος ουτω καλουμενος, κινούμενος τῆ ουρανία φορῶ, την μεν Σθενὼ καὶ την

ρυάλειαν, ξτοι το δυνατὸν καὶ κατὰ μήκη γ) πέλαγος τῆς

θαλάσσης ἐκτεταμένον Ουκ αναιρεῖ. - τον δὲ Μέδουσαν

μόνην ώς θνητὴν αναιρεῖ, πλήττων τῶ ξίφει, βασιλικώ

ἔθευ ἡλίου δύνοντος εἰς το -δ γῆν ἡμισφαίριον, ἔνθεν

Rus sie Sch verere: τὸ βαρύτερον αναφερόμενον πάλιν κάτω πηγάζειν καὶ χέεσθαι, ο καὶ Πήγασον ὐνομάκασι διὰ τὸ κατωφερές. Vergleiche11 vir dies o Allegorio mu Schol. 276 i1u

κατάμηκες πέλαγος φησι, Μέδουσαν δε την λεπτοτάτηνουσίαν. Περσέα δε τον ῆλιον καλεῖ παρὰ τὁ περισσῶς σεύειν, τουτέστιν ὁρμὰν καί φησιν, ὁτι ὁ ῆλιος κινούμενος τῆ ουρανία φορῶ, την μεν Σθεινὰ και την M- ρυάλειαν, ήγουν τὸ δυνατὸν καὶ κατάμηκες πέλαγος τῆς bαλάσσης οὐκ αναιρεῖ, ῆγουν Ουκ ἀνιμῆται ' την δε --δουσαν, ώς θνητὴν αναιρεῖ' ξγουν τὸ βασιλικώτατον καὶ

λεπτὸν τῆ κινήσει τῆ εαυτου ἀνιμῶται. ὁρμῶ δὲ απὸ τῆς κεφαλῆς αυτ ὁ Πήγασος' ἀνιμωμένου γὰρ του ἡλιου

και του ἀέρος, τὁ κεφαλαιῶδες καὶ ἀτμῶδες συμβαίνει τb βαρύτατον αναφερόμενον καταπηγάζειν καὶ χέεσθαι. Der eod. Cant. hat ent eder dio xviisliche stoische Quellobenulat, Welcho der alte Scholiast des ersten JHHhunderis excerpiri, Oder den Elteren physischen Commentar. IVelehe uelle hat er hier vor muj xvoraus liat Eudolcia ge-schdpit 3 Beant vorten xvir guersi die et velle Frage, So