Herodoti Historiarum libri 9. curavit Henr. Rudolph Dietsch

341쪽

HERODO TIβάρβαροι ουδὲν ἔτι στῖφος ἐποιήσαντο πεσόντος του τε- χεος ουτε τις αυτῶν αλκῆς ἐμέμνητο, ἀλύκταζόν τε o, ενολθω χωρω πεφοβημένοι τε καὶ πολλαὶ μυριάδες κατειλημέναι ανθρώπων. παρῆν τε τοῖσι Ἐλλησι φονεύεινουτω ωστε τριήκοντα μυριάδων στρατου, καταδεουσέων

τεσσέρων, τὰς ἔχων Ἀρτάβαζος ἔφευγε, των λοιπῶν μηδὲ τρεῖς χιλιάδας περιγενέσθαι. Λακεδαιμονίων δὲ των ἐκ Σπάρτης ἀπέθανον οἱ πάντες ἐν τη συμβολῆ εἷς κάὶ με- νήκοντα, δεγεητεων-ἐκκαίδεκα, Ἀθηναίων δε δύο κα4

πεντήκοντα.

71 , μίστευσε δὲ των βαρβάρων πεζὸς μὲν ὁ Περσέων,λπος δὲ ἡ Σακέων, ἀνὴρ δὲ λέγεται Μαρδόνιος Ἐλλήνων δὲ, αγαθῶν γενομένων καὶ δεγεητεων καὶ 'Aθηναίων, υπερεβάλοντο αρετὴ Λακεδαιμόνιοι. ἄλλω μεν οὐδενὶ ἔχω ἀποσημήνασθαι απαντες γὰρ ούτοι τουg κατε-τοὐς ἐνίκων , ἔτι δὲ κατὰ τὸ ἰσχυρότατον προσηνείχθησαν καὶ τούτων ἐκράτησαν. καὶ ἄριστος ἐγένετο μακρῶ 'Αριστόδημος κατὰ γνώμας τὰς ἡμετέρας, δς ἐκ Θερμοπυλέων μουνος των τριηκοσίων σωθεὶς εἶχε μειδος καὶ ἀτιμίην. μετὰ δὲ τομον ὴρίστευσαν Ποσειδωνιός τε καὶ Φιλοκύων καὶ ωμομφάρετος Σπαρτιήτης. καίτοι γενομένης λέσχης δς γένοιτο αυτῶν ἄριστος, ἔγνωσαν οἱ παραγενόμενοι Σπαρτιητέων Ἀριστόδημον μὲν βου μμενον φανερῶς ἀποθανεῖν ἐκ τῆς παρεούσης οἱ αἰτίης, λυσσῶντά τε καὶ ἐκλιπόντα την τάξιν ἔργα ἀποδέξασθαι μεγάλα, Ποσειδωνιον δὲ Ου βουλόμενον αποθνήσκεινανδρα γενέσθαι αγαθόν' τοσούτω τολον εἶναι ἀμείνω.αλλὰ ταλα μὲν καὶ φθόνω αν εἱποιεν, οὐτοι δε τοὐς κατέλεξα πάντες, πλὴν Ἀριστοδήμου, των ἀποθανόντων ἐν ταώτη τῆ μάχη, τίμιοι ἐγένοντο, Ῥριστόδημος δε βουλόμενος ἀποθανεῖν διὰ την προειρημένην αἰτίην οὐκ ἐτι-72 μήθη. ουτοι μὲν των ἐν Πλαταιῆσι Ουνομαστότατοι ἐγέ-

342쪽

νοντο. Καλλικράτης γὰρ ἔξω τῆς μάχης απέθανε, ἐλθὼν

ἀνὴρ κάλλιστος ἐς το στρατοπεδον των τότε Ἐλλήνων, ου μουνον αυτῶν Λακεδαιμονίων, αλλὰ και των ἄλλων

Ἐλλήνων, ος, ἐπειδὴ ἐσφαγιάζετο Παυσανίης, κατήμενος ἐν τῆ τάξι ἐτρωματίσθη τοξευματι τα πλευρά. καὶ δὴ οἱ μὲν ἐμάχοντο, ὁ δ' ἐξενηνειγμένος ἐδυσθανάτεέ τε και ἔλεγε προς Ἀρίμνηστον, ἄνδρα Πλαταιέα ου μέλειν οἱ 3τι προ της Ἐλλάδος αποθνήσκει, ἀλλ' ἔτι ουκ ἐχρήσατο τῆ χειρὶ και ὁτι οὐδέν ἐστί οἱ ἀποδεδεγμένον ἔργον μυ- του ἄξιον προθυμευμένου ἀποδέξασθαι. Mθηναίων δε 73λέγεται ευδοκιμῆσαι Σωφάνης ὁ Εὐτυχίδεω, δήμου Βεκελειῆθεν, Αεκελέων δὲ των κοτὲ ἐργασαμένων ἔργον χρήσιμον ἐς τον πάντα χρόνον, ως αυτοὶ Ῥθηναῖοι λέγουσι. ώς γὰρ δὴ τὸ πάλαι κατὰ Ἐλένης κομιδὴν Τυνδαρίδαι ἐσέβαλον ἐς γην την Ἀττικὴν συν στρατου πλή- θεῖ καὶ ἀνίστασαν τους δήμους, ουκ εἰδότες ἶνα ὐπεξεκέετο ἡ πιένη, τότε λέγουσι τους Θεκελέας, οἱ δὲ αυτὸν Λέκελον ἀχθόμενόν τε τῆ Θησέος υβρι καὶ δειμαίνοντα

περὶ πάσn τῆ ώθηναίων χώρy, ἐξηγησάμενόν σφι τὸ πανπρῆγμα κατηγήσασθαι ἐπὶ τὰς Ἀφίδνας, τὰς δὴ Πτακὸς

ἐών αυτόχθων καταπροδιδοῖ Ἀνδαρίδησι. τοῖσι in Θε- κελευσι ἐν Σπάρτη ἀπὸ τουτου του ἔργου ατέλειά τε καὶ προεδρίη διατελέει ἐς τόδε αἰεὶ ἔτι ἐοsσα, ουτω ῶστε καὶ

ἐς τον πόλεμον τον υστερον πολλοῖσι ἔτεσι τουτων γενόμενον Αθηναίοισί τε καὶ Πελοποννησίοισι σινομένων τὴν

ἄλλην λτικὴν Λακεδαιμονίων, Λεκελείης ἀποσχέσθαι. υτου του δήμου ἐὼν ὁ Σωφάνης καὶ ἀριστευσας τότε 74Mθηναίων, διζους λόγους λεγομένους ἔχει, τον μὲν ώς ἐκ του ζωστῆρος του θώρηκος ἐφόρεε χαλκ4 ἀλυσι δεδεμένην ἄγκυραν σιδηρέην, τὴν ὁκως πελάσειε ἀπικνεόμενος τοῖσι πολεμίοισι βαλλέσκετο, ἶνα δή μιν οἱ πολ μιοι ἐκπίπτοντες ἐκ τῆς τάξιος μετακινῆσαι μὴ δυναίατο '

343쪽

ΗΕR0D0ΤΙ γινομενης δε φυγῆς των ἐναντίων ἐδέδοκτο την αγκυραν ἀναλαβόντα οὐτω διώκειν. ούτος μὲν οὐτω λέγεται, ὁ ς ἔτερος των λόγων τω πρότερον λεχθέντι ἀμφισβατέων λέγεται, - - ἀσπίδος αἰεὶ περιθεούσης καὶ οὐδαμὰ ἀτρεμιζούσης ἐφόρεε ἐπίσημον ἄγκυραν, καὶ Ουκ ἐκ vos 75 θώρηκος δεδεμένην σιδηρέην. Ἐστι δὲ καὶ ἔτερον --φάνεῖ λαμπρὸν ἔργον ἐξεργασμένον, ὁτι περικατημένων

'ἈθηναίωνΑἴγιναν Mρυβάτην τον Mργεῖον, ἄνδρα πεντάεθλον, ἐκ προκλήσιος ἐφόνευσε. αυτόν δε Σωφάνεα χρόνω ἴστερον τούτων κατέλαβε ἄνδρα γενόμενον ἀγαθὸν, Ἀθηναίων στρατηγέοντα ἄμα Λεάγρω τω Γλαύκωνος, ἀποθανεῖν υπὸ Nδωνῶν ἐν Θάτω περὶ των μετάλ- , λων των χρυσέων μαχόμενον. 76 Mς δὲ τοῖσι Ἐλλησι ἐν Πλαταιῆσι κατέστρωντο οἱ

βάρβαροι, ἐνθαsτά σφι ἐπῆλθε γυνη αὐτόμολος, 4 εαειδὴ ἔμαθε ἀπολωλότας τους Πέρσας καὶ νικῶντας τους Ἐλληνας, Asσα παλλακὴ Φαρανδάτεος τοs Πάσπιος ἀνδρὸς Πέρσεω, κοσμησαμένη χρυσω πολλω και αυτὴ και αἱ ἀμφίπολοι καὶ ἐσθῆτι τῆ καλλίστη των παρεουσέων, καταβῶσα ἐκ τῆς ἁρμαμάξης ἐχωρεε ἐς τοὐς Λακεδαιμονίους ἔτι ἐν τῆσι φονῆσι ἐόντας, ὁρῶσα δε πάντα ἐκεῖνα διέποντα Παυσανίην, πρότερόν τε τὸ οἴνομα ἐξεπισταμένη καὶ τὴν πάτρην ῶστε πολλάκις ἀκούσασα, ἔγνω τετον Παυσανίην καὶ λαβομένη των γουνάτων ἔλεγε τάδε ' Ω βασιλεs Σπάρτης, ρυσαί με τὴν ἱκέτιν αἰχμαλωτου δουλοσύνης. σὐ γὰρ καὶ ἐς τόδε ἄνησας τούσδε ἀπολ σας τοὐς οὐτε δαιμόνων οἴτε θεων οπιν ἔχοντας. εἰμὶ δεγένος μὲν Κωη, θυγάτηρ δὲ ' ητορίδεω τos 'A-πόρεω. βίη δέ με λαβὼν ἐν κω εἶχε ὁ Πέρσης. Ο δὲ αμείβεται τοισίδε ' Γυναι, θάρσεε καὶ ῶς ἱκέτις, καὶ εἰ δὴ προς τούτω τυγχάνεις ἀληθέα λέγουσα καὶ εις θυγάτηρυγητορίδεω τοs Κωου, ἐμοὶ ξεγος μάλιστα τυγχάνει

344쪽

L. I B. IX. C A P. 74 - 79.

εὰν των περὶ εκείνους τους χώρους οἰκημένων. sτα εἴπας τότε μὲν ἐπέτρεψε των ἐφορων τοῖσι παρεουσι,

υστερον δε ἀπεπεμψε ἐς Αἴγιναν, ἐς την αυτη ῆθελε ἀπικέσθαι. Μετὰ δὲ την ἄπιξιν τῆς γυναικὸς αὐτίκα μετὰ 77ταμα ἀπίκοντο Μαντινέες ἐπ' ἐξεργασμένοισι ' μαθόντες δὲ ὁτι υστεροι ῆκουσι τῆς συμβολῆς, συμφορὴν ἐποι-ε το μεγάλην ἄξιοί τε ἔφασαν εἶναι σφέας ζημιῶσαι. πυνθανόμενοι δὲ τους Μήδους τοὐς μετὰ Ἀρταβάζου φεύγοντας, τούτους ἐδίωκον μέχρι Θεσσαλίης ' Λακεδαιμόνιοι δὲ οὐκ ἐων φεύγοντας διωκειν. οἱ δὲ ἀναχωρήσαντες ἐς την εωυτῶν τοὐς ηγεμόνας τῆς στρατιῆς ἐδίωξαν ἐκ τῆς γῆς. μετὰ δὲ Μαντινέας ἐκον πιεῖοι, καὶ

ἀσαύτως οἱ πιεῖοι τοῖσι Μαντινεsσι συμφορὴν ποιησάμενοι ἀπαλλάσσοντο ' ήπελθόντες δε καὶ Ουτοι τοὐς ηγεμόνας ἐδίωξαν. N κατὰ Μαντινέας μεν καὶ Ηλείους τοσαυτα, ἐν δὲ Πλαταιῆσι ἐν τω στρατοπέδω των Αἰγι- 78νητέων ἐν Λαμπων ὁ Πυθέω. Αἰγινητέων τὰ πρῶτα, ἔς

ἀνοσιωτατον ἔχων λόγον rετο προς Παυσανίην, απικόμενος δὲ σπουδὴ ἔλεγε τάδε παῖ Κλεομβρότου, ἔργον ἐργασταί τοι υπερφυὲς μέγαθός τε καὶ κάλλος, καί τοι θεὸς παρέδωκε ρυσάμενον την Ἐλλάδα κλέος καταθμσθαι μέγιστον Ἐλλήνων των ημεῖς ἴδμεν. σῶ δὲ καὶ ταλοιπὰ τὰ ἐπὶ τούτοισι ποίησον, ὁκως λόγος τέ σε ἔχn ἔτι μέζων καί τις ὐστερον φυλάσσηται των βαρβάρων μηυπάρχειν ἔργα ἀτάσθαλα ποιέων ἐς τους Ελληνας. Λεωνίδεω γὰρ ἀποθανόντος ἐν Θερμοπύλησι Μαρδόνιός τε καὶ Σέρξης ἀποταμόντες την κεφαλὴν ἀνεσταύρωσαν. τω σὐ την ὁμοίην ἀποδιδοὐς ἔπαινον ἔξεις πρῶτα μὲν υποπάντων Σπαρτιητέων, αὐτις δὲ καὶ προς τῶν ἄλλων Eλ- λήνων. Μαρδόνιον γὰρ ἀνασκολοπίσας τετιμωρήσεαι ἐς πάτρων τον σὸν Λεωνίδην. Ο μὲν δοκέων χαρίζεσθαι ἔλεγε τάδε, ὁ δ' ἀνταμείβετο τοισίδε ra ξεῖνε Αἰγινῆτα, 7s

345쪽

HEROD0TIτο μὲν εὐνοέειν τε καὶ προοραν ἄγαμαί σευ, γνώμης μέντοι ἡμάρτηκας χρηστῆς. ἐξαείρας γάρ με ώφου καὶ την

πάτρην καὶ το ἔργον, ἐς το μηδὲν κατεβαλες παραινέων νεκρῶ λυμαίνεσθαι, και ην ταυτα ποιέω, φας ἄμεινόν με ἀκούσεσθαι. τὰ πρέπει μῆλλον βαρβάροισι ποιέειν ηπερ Ἐλλησι ' καὶ ἐκείνοισι δε ἐπιφθονέομεν. ἐγὼ δ' ώω τουτου εῖνεκεν μητε Αἰγινήτησι ἄδοιμι μητε τοῖσι ταυτα ἀρέσκεται, ἀποχρα δε μοι Σπαρτιήτησι ἀρεσκόμενον μιαμεν ποιέειν, ὁσια δὲ καὶ λέγειν. Λεωνίδη δὲ, τῶ με κωλευεις τιμωρησαι, φημὶ μεγάλως τετιμωρῆσθαι, ψυχῆσί τε τῆσι τῶνδε ἀναριθμήτοισι τετίμηται αυτός τε και οἱ ἄλλοι οἱ ἐν Θερμοπυλησι τελευτησαντες. σὐ μέντοι ἔτι ἔχων λόγον τοιόνδε μητε προσέλθης εμοιγε μητε συμβουλευσης , χάριν τε ἴσθι εὼν ἀπαθής.80 O μὲν ταυτα ἀκουσας ἀπαλλάσσετο, Παυσανίης δεκηρυγμα ποιησάμενος μηδένα ἄπτεσθαι τῆς ληχς, συγκομίζειν ἐκέλευσε τοὐς εἶλωτας τὰ χρήματα. οἱ δε ἀνὰ τὸ

στρατοπεδον σκιδνάμενοι ευρισκον σκηνὰς κατεσκευασ

μένας χρυσῶ καὶ ἀργυρω, κλίνας τε ἐπιχρυσους καὶ ἐπαρ- γυρους, κρητῆράς τε χρυσέους καὶ φιάλας τε καὶ ἄλλα

ἐκπώματα. σάκκους τε ἐπ άμαξέων ευρισκον, ἐν τοῖσι λψvτες ἐφαίνοντο ἐνεόντες χρυσεοί τε καὶ ἀργυρεοι ' απότε τῶν κειμένων νεκρῶν ἐσκυλευον ψέλιά τε καὶ σπε--οὐς καὶ τοὐς ἀκινάκας ἐόντας χρυσέους, ἐπεὶ ἐσθήτός γε ποικίλης λόγος ἐγίνετο ουδὲ εk. ἐνθαυτα πολλὰ μεν κλεπτοντες ἐπωλεον προς τους Αἰγινήτας οἱ εῖλωτες, πολλα δὲ καὶ ἀπεδείκνυσαν, ὁσα αυτῶν οὐκ οἱά τε ἡνκρυφαι ' ωστε Αἰγινητησι οἱ μεγάλοι πλουτοι αρτὴν ἐν- θεῶτεν ἐγένοντο, os του χρυσὸν ἄτε ἐόντα χαλκὰν δῆθεν 81 παρα τῶν εἱλωτέων ἀνέοντο. Συμφορήσαντες δε τὰ χρήματα καὶ δεκάτην ἐξελόντες τῶ ἐν Θελφοτσι θεῶ, απ' ἐς ο τοίπους ὁ χρυσεος ἀνετέθη ὁ ἐπὶ του τρικαρήνου ἄφιος

346쪽

του χαλκέου ἐπεστεὼς ἄγχιστα του βωμοὐ, καὶ τῶ ἐνυλυμπίη θεῶ ἐξελόντες, απ' ἐς δεκάπηχυν χάλκεον ista ἀνέθηκαν, καὶ τῶ ἐν υθμῶ θεῶ, ἀπ' se ἐπτάπηχυς χάλκεος Ποσειδέων ἐξεγένετο, ταυτα ἐξελόντες τὰ λοιπὰ διαιρέοντο καὶ ἔλαβον ἔκαστοι των ἄξιοι ἡσαν, καὶ τὰς παλλακὰς των Περσέων καὶ τον χρυσὸν καὶ τον ἄργυρον καὶ ἄλλα χρήματά τε καὶ υποζύγια. πσα μέν νυν ἐξαίρετα τοῖσι ἀριστεύσασι αυτῶν ἐν Πλαταιῆσι ἐδόθη, ου λέγωται προς ουδαμῶν, δοκέω δ' ἔγωγε καὶ τούτοισι δοθῆναι. Παυσανίν δε πάντα δέκα ἐξαιρέθη τε καὶ ἐδόθη, γυναμπες, ωποι, τάλαντα, καμηλοι, ώς δὲ αυτως καὶ τὰ ἄλλα χρηματα. Λέγεται δὲ καὶ τάδε γενέσθαι, ώς Σέρξης φευ- 82γων ἐκ τῆς 'Eλλάδος Μαρδονίω την κατασκευὴν καταλμποι τηρο λυτos ' Παυσανίην ἄν ὁρέοντα την Μαρδονίου κατασκευὴν χρυσῶ τε καὶ ἀργυρω καὶ παραπετάσμασι ποικίλοισι κατεσκευασμένην κελευσαι τους τε ἀρτοκόπους καὶ τοὐς ὀψοποιοὐς κατὰ ταυτα κατὰ Μαρδονίωδεῖπνον παρασκευάζειν. ῶς δε κελευόμενοι Οὐτοι ἐποίευν ταυτα, ἐμαυτα τον Παυσανίην ἰδόντα κλίνας τε χρυσέας καὶ ἀργυρέας ευ ἐστρωμένας καὶ τραπέζας τε χρυσέας καὶ ἀργυρέας καὶ παρασκευην μεγαλοπρεπέα του δείπνου, ἐκπλαγέντα τὰ προκείμενα ἀγαθὰ κελευσαι ἐπὶ γέλωτι τοὐς ἐωυτοs διηκμους παρασκευάσαι Λακωνικὀνδεῖπνον. ῶς δὲ τῆς θοίνης ποιηθείσης ἐν πολλὸν τὸ μ σον, τον Παυσανίην γελάσαντα μεταπέμψασθαι τῶν Ἐλ- λήνων τοὐς στρατηγοὐς, συνελθόντων δὲ τούτων εἰπεῖντον Παυσανίην, δεικνύντα ἐς ἐκατέρην του δείπνου την παρασκευήw υνδρες Ελληνες, τῶνδε εἴνεκεν ἐγὼ υμέας συνήγαγον, βουλόμενος ὐμῖν του Μήδου την ἀφροσύνην δέξαι, δς τοιήνδε δίαιταν ἔχων ἐλθε ἐς ἡμέας ουτω ὀr - ρὴν ἔχοντας ἀπαιρησόμενος. υτα μὲν Παυσανίην λέγεται εἰπεῖν προς τοὐς στρατηγοὐς τῶν Ελλήνων, υστέρω M

347쪽

μέντοι χρόνω μετὰ ταυτα καὶ των Πλαταιέων ευρον συχνοὶ θήκας χρυσου καὶ ἀργυρου καὶ των ἄλλων χρημάτων. ἐφάνη δὲ καὶ τόδε υστερον ἔτι τούτων. των νεκρῶν

περιψιλωθέντων τὰς σάρκας συνεφόρεον γὰρ τὰ ὀστέα οἱ Πλαταιέες ἐς ἔνα χῶρον) ευρέθη κεφαλη ουκ ἔχουσα βαφὴν ουδεμίαν, ἀλλα ἐξ ενος Asσα ὀστέου ἐφάνη δὲ καὶ γνάθος, καὶ τὸ ἄνω τῆς γνάθου, ἔχουσα ὀδόντας μουνοφυέας, ἐξ ενὰς ὀστέου πάντας, τους τε ὀδόντας καὶ τους γομφίους ' καὶ πενταπήχεος ἀνδρὸς ὀστέα ἐφάνη.M 'Eπεί τε δε Μαρδονίου δευτέρη ἡμερy ὁ νεκρὸς ήφάνιστο,

υπ' οτευ μεν ἀνθρώπων, τὸ ἀτρεκὲς οὐκ ἔχω εἰπεω, πο λοὐς δέ τινας εδη καὶ παντοδαποὐς ῆκουσα θάψαι - δόνιον, καὶ δῶρα μεγάλα οἶδα λαβόντας πολλοὐς παρὰ 'Αρτόντεω τos Μαρδονίου παιδὸς διὰ τοsτo τὰ ἔργον 'δστις μέντοι ἡν αυτῶν ὁ υπελόμενος τε καὶ θάψας τον νεκρὸν τον Μαρδονίου, ου δύναμαι ἀτρεκέως πυθέσθαι. ἔχει δέ τινα φάτιν καὶ Θιονυσοφάνης ἀνηρ Ἐφέσιος θά-85 ψαι Μαρδόνιον. 'Aλλ' ὁ μεν τρόπω τοιούτω ἐτάφη, οι δὲ Ἐλληνες ῶς ἐν Πλαταιῆσι την ληχν διείλοντο, ἔθαπτον τοὐς μυτῶν χωρὶς ἔκαστοι. Λακεδαιμόνιοι μὲν τριξὰς ἐποιήσαντο θήκας. ἔνθα μὲν τοὐς ἰρένας ἔθαψαν, των καὶ Ποσειδώνιος καὶ 'Aμομφάρετος ἐσαν καὶ Φιλωκύων τε καὶ Καλλικράτης. ἐν μὲν δη λὶ τῶν τάφων μανοἱ ἰρένες, ἐν τῶ ἔτέρω οἱ ἄλλοι Σπαρτιῆται, ἐν δὲ τῶ τρίτω οἱ ἀλωτες. Ουτοι μὲν Ουτω ἔθαπτον, δεγεῆται δὲ χωρὶς πάντας ἁλέας, καὶ 'Aθηναῖοι τοὐς έωυτῶν ὁμos, καὶ Μεγαρέες τε καὶ Φλιάσιοι τοὐς υπὀ τῆς Ἀπου διαφθαρέντιν. Tούτων μὲν δη πάντων πλήρεες ἐγένοντο ' οἱ τάφοι, τῶν-ἄλλων μοι καὶ φαίνονται ἐν Πλαταιῆσι ἐόντες τάφοι, τούτους δὲ, ῶς ἐγὼ πυνθάνομαι, ἐπαισχυνομένους τῆ απεστοῖ τῆς μάχης ἐκάστους χώματα χῶσαι κεινὰ τῶν ἐπιγινομένων εῖνεκεν ἀνθρώπων, ἐπεὶ καὶ

348쪽

OB. IX. CAP. 83 - 88.

Αἰγινητέων ἐστι αυτόθι καλεόμενος τάφος, τον θῶακούω καὶ δέκα ἔτεσι sστερον μετὰ ταὐτα δεηθέντων τῶν Αἰγινητέων χῶσαι Κλεάδην τον Aυτοδίκου ἄνδρα Πλαταιέα, πρόξεινον ἐόντα αυτῶν. Ως δ' ἄρα ἔθαψαν τους νεκρους ἐν Πλαταιῆσι οἱ μἘλληνες, αὐτίκα βουλευομένοισί σφι ἐδόκεε στρατευμσθαι ἐπὶ τὰς Θηβας καὶ ἐξαιτέειν αυτῶν τοὐς μηδίσαντας, ἐν πρώτοισι δὲ αυτῶν Tιμηγενίδην καὶ Ἀτταγῖνον,

οῖ ἀρχηγέται ἀνὰ πρώτους ησαν, ἐν δὲ μη ἐκδιδῶσι, μηἀπανίστασθαι απὸ τῆς πόλιος πρότερον ἡ ἐξέλωσι. ῶς δε σφι ταλα ἔδοξε, οὐτω δη ἐνδεκάτη ἡμερη απὸ τῆς συμβολῆς ἀπικόμενοι ἐπολιόρκεον Θηβαίους, κελευοντες ἐκδιδόναι τοὐς ἄνδρας Ου βουλομένων δὲ τῶν Θηβαίων ἐκδιδόναι την τε γῆν αυτῶν ἔταμνον καὶ προσέβαλλον προς τὸ τεῖχος. Καὶ ου γὰρ ἐπαύοντο σννόμενοι, εἰκοστῆ 87 ἡμερη ἔλεξε τοῖσι Θηβαίοισι Tιμηγενίδης τάδε υνδρες Θηβαῖοι, ἐπειδὴ ουτω δέδοκται τοῖσι Ἐλλησι, μη πρότερον ἀπαναστῆναι πολιορκέοντας ἡ ἐξέλωσι Θήβας ἡ ἡμέας αὐτοῖσι παραδῶτε, νῶν ἁν ἡμέων εῖνεκεν γῆ ἡ Βοιωτίη πλέω μη ἀναπλήση, ἀλλ' εἰ μὲν χρημάτων χρηῖζοντες πρόσχημα ἡμέας ἐξαιτέονται, χρήματά σφι δῶμεν ἐκ του κοινοῶ σὐν γὰρ τῶ κοινῶ καὶ ἐμηδίσαμεν, οὐδὲ μοsνοι ἡμεῖς), εἰ δε ἡμέων ἀληθέως δεόμενοι πολιορκέουσι, ημεῖς ἡμέας αυτοὐς ἐς ἀντιλογίην παρέξομεν. Κάρτα τε

ἔδοξε ευ λέγειν καὶ ἐς καιρὸν, αὐτίκα τε ἐπεκηρυκεύοντο προς Παυσανίην οἱ Θηβαῖοι ἐθέλοντες ἐκδιδόναι τοὐς ἄνδρας. Mς δὲ ἀμολόγησαν ἐπὶ τούτοισι, Ἀτταγωος μὲν 88 ἐκδιδρήσκει ἐκ του ἄστεος, παχας δὲ αυτοs ἀαι μέντας Παυσανίης απέλυσε τῆς αἰτίης, φας τοs μηδισμοs παῖδας οὐδὲν εἶναι μεταιτίους. τοὐς δὲ ἄλλους ἄνορας τοὐς ἐξέδοσαν οἱ Θηβαῖοι, οἱ μὲν ἐδόκεον ἀντιλογίης τε κυρήσειν καὶ δη χρήμασι ἐπεποίθεσαν διωθέεσθαι - ὁ ώς

349쪽

BEROD0ΤΙ παρέλαβε, αυτὰ ταυτα υπονοέων τὴν στρατιὴν τὴν συμμάχων ἄπασαν ἀπῆκε καὶ ἐκείνους ἀγαγὼν ἐς Κόρινθου διέφθειρε.89 Ταυτα μεν τα ἐν Πλαταιῆσι καὶ Θηβησι γενόμενα, 'Aρτάβαζος δε ὁ Φαρνάκεος φευγων ἐκ Πλαταιέων καὶ δη πρόσω ἐγίνετο. ἀπικόμενον δέ μιν οἱ Θεσσαλοὶ παρὰ σφεας ἐπί τε ξείνια ἐκάλεον καὶ ἀνειρώτεον περὶ τῆς στρατιῆς τῆς αλλης, ουδεν ἐπιστάμενοι τῶν ἐν Πλαται-ῆσι γενομένων. ὁ δὲ Ἀρτάβαζος γνους, ὁτι εἰ ἐθέλει σφι

πῆσαν την ἀληθείην τῶν αγώνων εἰπεῖν, αυτός τε κινδυνεύσει ἀπολέσθαι καὶ ὁ μετ' αυτου στρατός ἐπιθήσω σθαι γάρ οἱ πάντα τινὰ οὐετο πυνθανόμενον τὰ γεγον τα), ταυτα ἐκλογιζόμενος ουτε προς τους Φωκέας ἐξηγμρευε ουδεν, πρός τε τοὐς Θεσσαλοὐς ἔλεγε τάδε - ' ἀμεν, ἁ ἄνδρες Θεσσαλοὶ, ῶς ὁρῆτε, ἐπείγομαί τε κατὰ την ταχίστην ἐλῶν ἐς Θρηῖκην καὶ σπουδὴν ἔχω, πεμ-

, φθεὶς κατά τι πρῆγμα ἐκ του στρατοπέδου μετὰ τῶνδε.αυτὸς δε υμῖν Μαρδόνιος και ὁ στρατὀς αυτos ουτος κατὰ πόδας ἐμεs ἐλαυνων προσδόκιμος ἐστι. τοsτον καὶ Dινίζετε καὶ ευ ποιεsντες φαίνεσθε. ου γὰρ υμῖν ἐς χρόνον ταλα ποιε6σι μεταμελήσει. Ἀμα δὲ εἴπας ἀπήλαυνε σπουδὴ την στρατιὴν διὰ Θεσσαλίης τε και Μακεδονίης ἰθῶ τῆς Θρηλης, ῶς ἀληθέως ἐπειγόμενος καιτην μεσόγαιαν τάμνων τῆς ὁδοs. καὶ ἀπικνέεται ἐς Βυζάντιον καταλιπὼν τοs στρατοs τοs ἐω-os συχνοὐς υπὸ Θρηῖκων τε κατακοπέντας κατ' ὁδὸν καὶ λιμῶ συστάντας καὶ καμάτω ' ἐκ Βυζαντίου-διέβη πλοίοισι.

Ουτος μὲν ουτω ἀπενόστησε ἐς την Ἀσίην, τῆς δὲαυτῆς ἡμερης τῆς περ ἐν Πλαταιῆσι το τρῶμα ἐγένετο, συνεκυρησε γενέσθαι καὶ ἐν Μυκάλη τῆς γωνίης. επε - δὴ γὰρ ἐν τῆ Θήλω κατέατο οἱ Ελληνες οἱ ἐν τῆσι νηυ ὶ ἄμα Λευτυχίδη τω Λακεδαιμονίω ἀπικόμενοι, ἐλθόν σφι

350쪽

. LIB. IX. C A P. 88 - 92.

αγγελοι απὸ Σάμου Λάμπων τε Θρασυκλέος κιὰ Ἀθη- ρης Ἀρχεστρατίδεω καὶ Ἀγησίστρατος 'Αρισταγόρεω, πεμφθέντες υπὸ Σαμίων λάθρn τωτ τε Περσέων καὶ του

τυράννου Θεομηστορος του Ἀνδροδάμαντος, τον κατέστησαν Σάμου τυραννον οἱ Πέρσαι. ἐπελθόντων δέ σφεων ἐπὶ τους στρατηγους ἔλεγε υγησίστρατος πολλὰ καὶ παντοῖα, ῶς ην μουνον ἐδωνται αυτοὐς οἱ 'γωνες, ἀποστήσονται απὸ Περσέων, και - οἱ βάρβαροι Ουκ υπ- μενέουσι ' ην δε καὶ ἄρα υπομείνωσι, ουκ ἐτέρην ἄγρην τοιαύτην ευρεῖν αν αυτούς. θεους τε κοινολ ἀνακαλέων προέτραπε αὐτοὐς ἐύσασθαι ἄνδρας Ἐλληνας ἐκ δουλο- σύνης και ἀπαμῶναι τον βάρβαρον. εὐπετές τε αὐτοῖσι ἔφη ταυτα γίνεσθαι ' τάς τε γὰρ νέας αὐτῶν κακῶς πλώειν καὶ οὐκ α ομάχους ἐκείνοισι εἶναι. αὐτοί τε, εἴ τι ὐποπτεύουσι μη δόλ' αὐτοὐς προάγοιεν, ἐτοῖμοι εἶναι ἐν τησι νηυσὶ τησι ἐκείνων πόμενοι δμηροι εἶναι. Mς 91δε πολλὸς ῆν λισσόμενος ὁ ξεωος ὁ Σάμιος, εἴρετο Λευτυχίδης, εἴτε κληδόνος εινεκεν ἐθέλων πυθέσθαι εἴτε καὶ κατὰ συντυχίην θεου ποιευντος Q ξεῖνε Σάμιε, τί τοι

τὸ Ουτομα; ὁ δὲ εἶπε υγησίστρατος. ὁ δὲ ὐπαρπάσας τον ἐπίλοιπον λόγον, εἱ τινα ώρμητο λέγειν ὁ ψησίστρατος, εἶπε ' Aήκομαι τον οιωνὰν τον ηγησίστρατον,

ῶ ξεινε Σάμιε. συ δὲ ημῖν ποίεε o κως αὐτός τε δοὐς πίστιν ἀποπλώσεαι καὶ οἱ συν σάι ἐόντες οἶδε, η μὲν Σαμίους ημῖν προθύμους ἔσεσθαι συμμάχους. Ἀυτά τε 92ἄμα ηγόρευε καὶ τὸ ἔργον προσῆγε. αὐτίκα γὰρ οἱ Σάμιοι πίστιν τε κῶ ὁρκια ἐποιευντο συμμαχίης πέρι προς εοὐς Ἐλληνας. εια δε ποιησαντες οἱ μὲν ἀπεπλωον ' μετὰ σφεων γαρ ἐκέλευε πλωειν τον Ἀγησίστρατον, οἰωνὸν τὸ Ου- ωομα ποιεύμενος ' οἱ δὲ Ἐλληνες ἐπισχόντες ταύτην τηνημέρην τη ὐστεραίη ἐκαλλιρέοντο, μαντευομένου σφι