Herodoti Historiarum libri 9. curavit Henr. Rudolph Dietsch

311쪽

δὴ εχοντες ἀπαλλάσσεσθαι καὶ αυτοὶ ἐπὶ την εωυτos ἔκαστος - ἐπελθόντες δὲ ἔλεγον τάδε ' Ῥμεῖς μεν, ἁ Λακεδαιμόνιοι, αυτos τῆδε μένοντες Ῥακίνθιά τε ἄγετε και παίζετε, καταπροδόντες τοὐς συμμάχους ' Mθηναῖοι δὲ ως αδικεόμενοι υπὸ ἡμέων, χήτι τε συμμάχων, καταλέ-

μενοι δὲ, δῆλα γὰρ festi ἔτι σύμμαχοι βασιλέος γινόμεθα,

συστρατευσόμεθα ἐπὶ την αν ἐκεῖνοι ἐξηγεωνται. υμεῖς δε το ἐνθευτεν μαθήσεσθε, ὁκοῖον αν τι ἱμῖν ἐξ αυτos ἐκβαίνη. -sτα λεγόντων των αγγέλων οἱ ἔφοροι εἶπανεπ' ὁρκου καὶ δὴ δοκέειν εἶναι ἐν υρεστείω στείχοντας

ἐπὶ τοὐς ξείνους ξείνους γὰρ ἐκάλεον τοὐς βαρβάρους. οἱ δε ως Ουκ εἰδότες ἐπειρώτεον τὸ λεγόμενον, ἐπειρόμενοι δὲ ἐξέμαθον παν τὀ ἐὸν, ωστε ἐν θώυματι γενόμενοι

ἐπορεύοντο την ταχίστην διώκοντες ' συν δέ σφι των περιοίκων Λακεδαιμονίων λογάδες πεντακισχίλιοι οπλῖται τἀυτὸ τosτο ἐποίεον.

12 οἱ μὲν δὴ ἐς τον 'Ισθμὸν ήπείγοντο, 'Aργεῖοι δε ἐπείτε τάχιστα ἐπύθοντο τοὐς μετὰ Παυσανίεω ἐξεληλυθότας ἐκ Σπάρτης, πέμπουσι κήρυκα των ἡμεροδρόμων ἀνευρόντες τον ἄριστον ἐς τὴν Ἀττικὴν, πρότερον αυτοὶ Μαρ- δονει ὁποδεξάμενοι σχήσειν τον Σπαρτιήτην μὴ ἐξιέναι. ος ἐπεί τε ἀπίκετο ἐς τὰς 'Aθήνας, ἔλεγε τάδε ' Μαρδόνιε, ἔπεμψάν με 'Ἀργεῖοι φράσοντά τοι, ἔτι ἐκ Λακεδαίμονος ἐξελήλυθε ἡ νεότης, καὶ ως ου δυνατοὶ αυτὴν ἴσχειν εἰσὶ υργεῖοι μὴ ουκ ἐξιέναι. προς ταὐτα τύγχανε ευ βουλευόμενος. Ο μεν δὴ εἴπας ταὐτα ἀπαλλάσσετο 13 ὀπίσω, Μαρδόνιος δὲ οὐδαμῶς ἔτι πρόθυμος ἐν μένειν ἐν τῆ Ἀττικῆ, ως ηκουσε ταλα. πριν μέν νυν ῆ πυθμσθαι, ἀνεκώχευε ἐθέλων εἰδέναι τὸ παρ' 'Αθηναίων,

312쪽

LIB. IX. CAP. 10 - 15.

ὁκοῖόν τι ποιήσουσι, καὶ Ουτε ἐπήμαινε ουτε ἐρίνετο γηντην 'Aττικὴν, ἐλπίζων διὰ παντος του χρόνου ὁμολογήσειν σφέας ' ἐπεὶ δὲ Ουκ ἔπειθε, πυθόμενος τον πάντα λόγον, πριν η τους μετὰ Παυσανίεω ἐς τον υθμὸν ἐμμβαλε, υπεξεχώρεε ἐμπρήσας τε τὰς 'Aθήνας, καὶ εἴ κου τι ὀρθὸν ἐν των τειχέων η των οἰκημάτων η των ἱρῶν, πάντα καταβαλὼν καὶ συγχώσας. ἐξήλαυνε δὲ τῶνδε ε νεκεν, μι ουτε ἱππασίμη η χώρη ην η -τικὴ, εἴ τε νικωτο συμβαλὼν, ἀπάλλαξις ο- ῆν, ἔτι μὴ κατὰ στεινὸν, ωστε καὶ ὀλίγους σφέας ἀνθρώπους ἴσχειν. ἐβουλευετοῶν ἐπαναχωρήσας ἐς τὰς Θήβας συμβαλεῖν προς πόλι τε φιλῆ καὶ χώρη ιππασίμω. Μαρδόνιος μεν δὴ υπεξεχώ- 14

ρεε, ῆδη δὲ ἐν τῆ ὁδῶ ἐόντι αυτῶ ῆλθε ἀγγελίη πρόδρο

μον ἄλλην στρατιὴν ῆκειν ἐς Μέγαρα, Λακεδαιμονίων χιλίους. πυθόμενος δε ταυτα ἐβουλευετο, ἐθέλων, εἴ κως τουτους πρῶτον ἔλοι. υποστρέψας δὲ την στρατιὴν ἡγεσαὶ τὰ Μέγαρα ἡ δὲ Ἀπος προελθουσα κατιππάσατο χώρην τὴν Μεγαρίδα. ἐς ταυτην δὴ εκαστάτω τῆς M-

ρώπης τὸ προς ἡλίου δυνοντος ἡ Περσικὴ αυτη στρατιὴ

απίκετο. Μετὰ δὲ ταυταΜαρδονίω ἐκε ἀγγελίη, ως ἁλέες is εἴησαν οἱ Ἐλληνες ἐν τῶ γσθμῶ. ουτω δὴ ὀπίσω ἐπο- ρευετο διὰ Θεκελείης. οἱ γὰρ βοιωτάρχαι μετεπέμψαντο τους προσχώρους των 'Aσωπίων, ουτοι δὲ αυτῶ τὴν Οαν ἡγέοντο ἐς Σφενδαλέας, ἐνθευτεν δὲ ἐς Ἀνάγρην. ἐν νάγρη δὲ νυκτα ἐναυλισάμενος καὶ τραπόμενος τῆυστεραίη ἐς Σκῶλον ἐν γῆ τῆ Θηβαίων ἡν. ἐμαυτα δὲ των Θηβαίων καίπερ μηδιζόντων ἔκειρε τους χώρους, Ουτι κατὰ ἔχθος αυτῶν, ἀλλ' υπ' ἀναγκαίης μεγάλης ἐχ μενος, βουλόμενος ἔρυμά τε τῶ στρατοπέδω ποιήσασθαι,

καὶ ἐν συμβαλόντι οἱ μὴ ἐκβαίνη ὁκοῖόν τι ἐθέλοι, κρησφυγετον τουτο ἐποιέετο. παρῆκε δὲ αυτου τὸ στρατόπεδον αρξάμενον απὸ Αρυθρέων παρὰ Υσιὰς, κατέτεινε

313쪽

ἐς την Πλαταιίδα γην, παρὰ τον ώσωπὸν ποταμόν τεταγμένον. ου μέντοι τό γε τεῖχος τοσουτο ἐποιέετο, ἀλλ' ῶς ἐπὶ δέκα σταδίους μάλιστά κη μέτωπον εκαστον. ἐχόντων δε τον πόνον τοsτον των βαρβάρων Ἀτταγῖνος ὁ Φρύνωνει ανὴρ Θηβαῖος παρασκευασάμενος μεγάλως ἐκάλεε ἐπὶ ξείνια αυτόν τε Μαρδόνιον καὶ πεντηκοντα Περσέων τους λογιμωτάτους, κληθέντες δὲ Ουτοι ελον- 16 το. ην δὲ τὸ δειπνὸν ποιευμενον ἐν Θήβρσι. Tάδε δεῆδη τὰ ἐπίλοιπα ηκουον Θερσάνδρου, ἀνδρὸς μεν ορχομενίου, λογίμου δε ἐς τα πρῶτα ἐν υρχομενω. ἔφη δὲ ὁ

Θέρσανδρος κληθῆναι καὶ αυτὸς υπῖ 'Aτταγίνου ἐπὶ τὸ δεῖπνον τομο, κληθῆναι δὲ καὶ Θηβαίων ἄνδρας πεντηκοντα καί σφεων ου χωρὶς ἐκατέρους κλῖναι, ἀλλα Πέρσην τε καὶ Θηβαῖον ἐν κλίνη ἔκάστη. λ δε απὰ δείπνου ησαν, διαπινόντων τον Πέρσην τον ὁμόκλινον Ελλάδα γλῶσσαν ἱέντα είρεσθαι αυτὸν ὁποδαπός ἐστι, αυτὸς θευποκρίνασθαι Aς εχ υρχομένιος. τον δὲ εἰπεω 'Eπεὶ νῶν Ομοτράπεζος τέ μοι καὶ ομόσπονδος ἐγένεο, μνημόσυνά τοι γνώμης τῆς ἐμῆς καταλιπέσθαι ἐθέλω, ἶνα καὶ προειδὼς αυτὸς περὶ σεωυτos βουλευεσθαι ἔχης τὰ συμφέροντα. ὁρῆς τούτους τους δαινυμένους Πέρσας καὶ τον

στρατὀν τον ἐλίπομεν ἐπὶ τῶ ποταμῶ στρατοπεδευόμενον; τουτων πάντων ἔψεαι ολίγου τινος χρόνου διελθόντος ολίγους τινὰς τους περιγενομένους. Tαὐτά τε ἄμα τὸν Πέρσην λέγειν καὶ μετιέναι πολλὰ των δακρύων. αυ- τὸς δὲ θωυμάσας τον λόγον εἰπεῖν προς αυτόν ' Ουκῶν Μαρδον- τε ταλα χρεών ἐστι λέγειν καὶ τοῖσι μετ' ἐκελνον ἐν αἴνν Dsσι Περσέων. Toν δε μετὰ ταλα εἰπεῖν ' Σεῖνε, ο τι δέει γενέσθαι ἐκ τos θεos, αμήχανον ἀποτρέψαι ἀνθρώπω ουδὲ γὰρ πιστὰ λέγουσι ἐθέλει πείθεσθαι Ουδείς. ταλα δὲ Περσέων συχνοὶ ἐπιστάμενοι

επόμεθα ἀναγκαίn ἐνδεδεμένοι. ἐχθίστη δὲ οδύνη ἐστι

314쪽

L. I B. IX. C A P. 15 - 18.

τῶν ἐν ἀνθρωποισι αυτη, πολλὰ φρονέοντα μηδενὸς κρατέειν. Ἀμα μὲν του υρχομενίου Θερσάνδρου ηκουον, καὶ τάδε προς τουτοισι , ῶς αυτὸς αυτίκα λέγω ταυταπρος ανθρώπους πρότερον η γενέσθαι ἐν Πλαταιῆσι την μάχην. Μαρδονίου δὲ ἐν τη Βοιωτίη στρατοπεδευομένου Ποι μεν ἄλλοι παρείχοντο απαντες στρατιὴν καὶ συνεσέβαλον ἐς Ἀθηνας, ὁσοι περ ἐμήδιζον Ἐλλήνων τῶν ταυτηοἰκημένων, μοsνοι δὲ Φωκέες ου συνεσέβαλον ' ἐμηδιζον iγὰρ δὴ σφόδρα καὶ ουτοι Ουκ ἐκόντες, ἀλλ' υπ' ἀναγκαίης. ἡμέρησι δὲ Ου πολλῆσι μετὰ την ἄπιξιν την ἐς Θήβας υστερον ἐλθον αυτῶν ὁπλῖται χίλιοι ἡγε δε αυτους 'A μοκυδης ἀνὴρ τῶν αμῶν δοκιμώτατος. ἐπεὶ δὲ ἀπίκατο κα4 ουτοι ἐς Θήβας, πέμψας ὁ Μαρδόνιος ιππέας ἐκέλευσέ σφεας ἐπ' ἐωυτῶν ἐν τῶ πεδίω κεσθαι. ῶς δὲ ἐποίησαν ταυτα, αυτίκα παρῆν ἡ Ἀπος ἄπασα, μετὰ δε ταυτα διεροῆλθε μὲν διὰ του στρατοπέδου του Ελληνικοὐ τοὐ μετὰ Μήδων ἐόντος φήμη ῶς κατακοντιέει σφέας, διερηλθε δὲ λ αυτῶν Φωκέων τἀυτὸ infra. ἔνθα δή σφι ὁ στρατ γὀς Ἀρμοκυδης παραίνεε λέγων τοιάδε 'a Φωκέες, πρω λα γὰρ, ὁτι ήμως Ουτοι οἱ ἄνθρωποι μέλλουσι προόπτω θανάτω δώσειν, διαβεβλημένους υπὸ Θεσσαλῶν, - ἐγὼ εἰκάζω, νυν ΓὼH ἄνδρωπάντα τινὰ υμέων χρεών ἐστι γενέσθαι ἀγαθόν. κρωσον γὰρ ποιεsντάς τι καὶ ἀμυνομένους τελευτῆσαι τον αἰῶνα, ἡπερ παρέχοντας διαφθαρῆναι αἰσχίστω μόρω. αλλὰ μαθέτω τις αυτῶν ἔτι ἐόντες βάρβαροι ἐπ Eλλησι ἀνδράσι φόνον ἔρραψαν. U 18 μὲν ἀν ταυτα παραίνεε, οἱ δὲ ἱππέες ἐπεί τέ σφεας ἐκ- κλώσαντο, ἐπήλαυνον - ἀπολευντες, καὶ δὴ διετεμνοντο τὰ βέλεα ῶς απήσοντες, καί κού τις καὶ ἀπῆκε. καὶ

οἱ ἀντίοι εστασαν, πάντη συστρέψαντες εωυτους καὶ πυκνώσαντες ώς μάλιστα. ἐν sτα οἱ ἱππέται υπέστρεφον καὶ ἀπήλαυνον ὀπίσω. Ουκ ἔχω δ' ατρεκέως εἰπεω οντε

315쪽

HER0D0TI εἰ ἐλθον μεν ἀπολέοντες τους Φωκέας δεηθέντων Θε σαλῶν, ἐπεὶ δὲ ῶρων προς ἀλέξησιν τραπομένους, δείσαντες μη καὶ σφίσι γένηται τρώματα, οντω δη ἀπήλαυ-' ωον ὀπίσω ῶς γάρ σφι ἐνετείλατο Μαρδόνιος , ουτ ειαυτῶν πειρηθῆναι ἡθέλησε εἴ τι αλκῆς μετέχουσι. ώς δε ὀπίσω ἀπήλασαν οἱ ἱππόται, πέμψας Μαρδόνιος κήρυκα ἔλεγε τάδε ' Θαρσέετε, ἁ Φωκέες. ἄνδρες γὰρ ἐφάνητε ἐόντες ἀγαθοὶ, ουκ ώς ἐγὼ ἐπυνθανόμην. καὶ νυν προ-

θυμως φέρετε τον πόλεμον τοὐτον ' ευεργεσίησι γὰρ Ουνικήσετε Ουτε ἄν ἐμὲ οἴτε βασιλέα. N περὶ Φωκέων μεν 19 ἐς τοσομο ἐγένετο, Λακεδαιμόνιοι δε ώς ἐς τον 'Ισθμὸν

ῆλθον, ἐν τουτω ἐστρατοπεδευοντο. πυνθανόμενοι δὲ

ταsτα οἱ λοιποὶ Πελοποννήσιοι, τοῖσι τὰ ἀμείνω ῆνδανε, οἱ δὲ καὶ ὁρέοντες ἐξιόντας Σπαρτιήτας, ουκ ἐδικαίευν λείπεσθαι τῆς ἐξοδου Λακεδαιμονίων. ἐκ δη ἄν τουγ-μos καλλιρησάντων των ἱρῶν ἐπορευοντο πάντες, καὶ ἀπικνέονται ἐς Ἐλευσῖνα ' ποιήσαντες δὲ καὶ ἐνθαυταίρὰ, ῶς σφι ἐκαλλίρεε, το πρόσω ἐπορευοντο, Ἀθηναῖοι δὲ ἄμα αυτοῖσι, διαβάντες μὲν ἐκ Σαλαμῖνος, συμμιγέντες δὲ ἐν Ἐλευσῖνι. ῶς δὲ ἄρα ἀπίκοντο τῆς Βοιωτίης ἐς μυθρὰς, ἔμαθόν τε δη τους βαρβάρους ἐπὶ τφ ώσωπω

στρατοπεδευομένους, φρασθέντες δὲ τομο ἀντετάσσον-

20 το ἐπὶ τῆς υπωρέης τos Κιθαιρῶνος. Μαρδόνιος δὲ, ώς

Ου κατέβαινον οἱ ληνες ἐς τὸ πεδίον, πέμπει ἐς αυτοὐς πασαν την Ἀπον, τῆς ἱππάρχεε Μασίστιος ευδοκιμέων παρὰ Πέρσησι, τὸν Ελληνες Μακίστιον καλέουσι, Ἀπον ἔχων Νισαῖον χρυσοχάλινόν τε καὶ ἄλλως κεκοσμημένον καλῶς. ἐνθαλα ῶς προσήλασαν οἱ ἱππόται προς τοὐς Ἐλληνας, προσέβαλον κατὰ τέλεα ' προσβαλόντες δὲ κακὰ μεγάλα ἐργάζοντο καὶ γυναῖκάς σφεας ἀπεκάλεον. II Κατὰ συντυχίην δὲ Μεγαρέες ἔτυχον ταχθέντες τῆ τε es ἐπιμαχώτατον ήν τοs χωρίου παντὸς, καὶ ἡ πρόσοδος

316쪽

L IB. IX. C A P. 18 - 22.

μάλιστα ταυτη ἐγίνετο τῆ Ἀπω. προσβαλούσης ἄν της

που οἱ Μεγαρέες πιεζόμενοι επεμπον ἐπὶ τους στρατηγοὐς των 'Eλληνων κήρυκα, ἀπικόμενος δὲ ὁ κῆρυξ

προς αυτοὐς ἔλεγε τάδε ' Μεγαρεες λέγουσι ' φεῖς, ἄνδρες σύμμαχοι, ου δυνατοί εἰμεν την Περσέων Ἀπον δέκεσθαι μουνοι, ἔχοντες στάσιν ταυτην, ἐς την ἔστημεναρχην ' ἀλλα καὶ ἐς τόδε λιπαρίη τε καὶ αρετῆ ἀντέχομεν καίπερ πιεζόμενοι. νυν τε εἰ μη τινας ἄλλους πέμψετε διαδόχους τῆς τάξιος, ἴστε ἡμέας ἐκλείψοντας την τάξιν. O μὲν δη σφι ταυτα απήγγειλε, Παυσανίης δὲ ἀπεπει- ρῆτο των Ἐλλήνων, εἴ τινες ἐθελοιεν ἄλλοι ἐθελονταὶ ἰέναι τε ἐς τον χῶρον τομον καὶ τάσσεσθαι διάδοχοι --γαρεsσι. ου βουλομένων δὲ των ἄλλων Ἀθηναῖοι υπεδέξαντο, καὶ Ἀθηναίων οι τριηκόσιοι λογάδες, των ἐλοχήγεε υλυμπιόδωρος ὁ Λάμπωνος. Ουτοι ἰσαν os τε 22υποδεξάμενοι καὶ οἱ προ των ἄλλων των παρεόντων -- λήνων ἐς Ηρυθρὰς ταχθέντες, τοὐς τοξότας προσελόμενοι ' μαχομένων δε σφεων ἐπὶ χρόνον τέλος τοιόνδε ἐγ- νετο τῆς μάχης ' προσβαλουσης τῆς Ἀπου κατὰ τέλεα ὁ Μαουιστίου προέχων των ἄλλων Ἀπος βάλλεται τοξευματι τὰ πλευρὰ, ἀλγήσας δὲ Ἀταταί τε ὀρθὸς καὶ ἀποσείεται τον Μασίστιον. πεσόντι δὲ αὐτω οἱ Ἀθηναῖοι αὐτίκα ἐπεκέατο. τόν τε δη Ἀπον αυτοs λαμβάνουσι καὶ αυτὀν ἀμυνόμενον κτείνουσι, κατ' ἀρχὰς Ου δυνάμενοι. ἐνεσκευαστο γὰρ Οὐτω ' ἐντὸς θώρηκα εἶχε χρυσεον λεπιδωτὸν, κατυπερθε δὲ τos θώρηκος κιθῶνα φοινίκεον ἐνδεδυκεε. τυπτοντες δὲ ἐς τὸν θώρηκα ἐποίευν ουδὲν, πρίν γε δη μαθών τις το ποιευμενον παίει μιν ἐς τὰν

ὀφθαλμόν. ούτω δη ἔπεσέ τε καὶ ἀπέθανε. -υτα δέ κως γινόμενα ἐλελήθεε τοὐς ἄλλους ἱππέας ' οὐτε γὰρ πεσόντα μιν εἶδον απὸ του Ἀπου οἴτε ἀποθνήσκοντα, ἀναχωρήοιός τε γινομένης καὶ ὐποστροφῆς οὐκ ἔμαθον τὸ

317쪽

ΗER0DOTI γινόμενον. ἐπεί τε δε ἔστησαν, αυτίκα ἐπόθησαν, ως σφεας ουδεὶς ἐν ὁ τάσσων. μαθόντες δε το γεγονὸς, διακελευσάμενοι ῆλαυνον τους Ἀπους πάντες, ῶς αν τόν γε 23 νεκρὸν ἀνελοίατο. γδόντες φοί Αθηναῖοι οὐκέτι κατὰ τέλεα προσελαύνοντας τονς ἱππέας ἀλλ' ἄμα πάντας, την

αλλην στρατιὴν ἐπεβώσαντο. ἐν se δὲ ὁ πεζὸς ἄπας ἐβοή

θεε, ἐν τούτω μάχη οξέα περὶ του νεκροs γίνεται. εως μεν νυν μοὐνοι ἐσαν οἱ τριηκόσιοι, ἐσσοῶντό τε πολλὼν καὶ τὸν νεκρὸν ἀπέλιπον ρ ῶς δέ σφι το πλῆθος ἐπεβοήθησε, ουτω δη ουκέτι οἱ ἱππόται υπέμενον, ουδέ σφι ἐξειγένετο τὸν νεκρὸν ἀνελέσθαι, ἀλλα προς εκείνω ἄλλους προσαπωλεσαν των ἱππέων. ἀποστήσαντες ων ὁσον τε δυο στάδια ἐβουλεύοντο o τι χρεὼν εἴη ποιέειν ' ἐδόκεε

δέ σφι ἀναρχίης ἐούσης ἀπελαύνειν παρὰ Μαρδόνιον. 24 Ἀπικομένης δὲ τῆς Ἀπου ἐς τὸ στρατόπεδον πένθος ἐποιήσαντο Μασιστίου πασά τε ἡ στρατιὴ καὶ Μαρδόνιος

μέγιστον, σφέας τε αυτοὐς κείροντες και τους Ἀπους

καὶ τὰ υποζύγια, οἰμωγῆ τε χρεόμενοι ἀπλετω. ἀπασαν γὰρ την Βοιωτίην κατεῖχε ηχῶ - ἀνδρὸς ἀπολομένου μετά γε Μαρδόνιον λογιμωτάτου παρά τε Πέρσρσι καιβασιλέr. οἱ μέν νυν βάρβαροι τρόπω τῶ σφετέoω ἀποθω25 νόντα ἐτίμων Μασίστιον, οἱ δὲ Ἐλληνες ῶς την Ἀπον ἐδέξαντο προσβαλουσαν και δεξάμενοι ἄσαντο, ἐθάρσησαν πολλῶ μὰλλον. καὶ πρῶτα μὲν ἐς ἄμαξαν ἐσθέντες τὸν νεκρὸν παρὰ τὰς τάξις ἐκόμιζον ὁ δὲ νεκρὸς ἡν οέης ἄξιος μεγάθεος εῖνεκεν καὶ κάλλεος. των δὲ εἴνεκεν καὶ ταῶτα ἐποίευν ' ἐκλείποντες τὰς τάξις ἐφοίτεον θηησμμενοι Μασίστιον. μετὰ δὲ ἔδοξέ σφι ἐπικαταβῆναι ἐς Πλαταιάς ὁ γὰρ χῶρος ἐφαίνετο πολλῶ ἐ- ἐπιτηδεω- τερός σφι ἐνστρατοπεδεύεσθαι ὁ Πλαταιικὸς τμ ' - θραίου τά τε ἄλλα καὶ ευυδρότερος. ἐς τοsτον δὴ τὰν

318쪽

LIB. IX. C A P. 22 - 26. 29sχῶρον καὶ ἐπὶ την κρήνην την Γαργαφίην τὴυ ἐν τῶ χω-oω τουτω ἐοὐσαν ἔδοξέ σφι χρεὼν εἶναι ἀπικωθαι καιδιαταχθέντας στρατοπεδευε-M. αναλαβόντες δὲ τὰ Οαχαηῖσαν διὰ τῆς υπωρέης τοs Κιθαιρῶνος παρὰ Εσιὰς ἐς τὴν Πλαταιίδα γην, ἀπικόμενοι ἐτάσσοντο κατὰ ἔθνεα πλησίον τῆς τε κρήνης τῆς Γαργαφίης καὶ του τεμένεος του υνδροκράτεος του ῆρωος διὰ δμων τε οὐκ υψηλῶν καὶ ἀπέδου χωριου. Ἀθαμα ἐν τῆ διατάξι ἐγένετο λό- 26γων πολλὸς ἀθισμος δεγεητέων τε καὶ Ἀθηναίων. ἐδικαίευν γὰρ αυτοὶ ἐκάτεροι ἔχειν τὸ ἔτερον κέρας, καὶ και-- καὶ παλαιὰ παραφέροντες ἔργα. τομο μεν οἱ δεγεῆται ἔλεγον τάδε Nμεῖς αἰεί κοτε αξιεύμεθα ταυτης τῆς τάξιος ἐκ των συμμάχων απάντων, οσαι ἐδη ἔξοδοι κοιναὶ ἐγένοντο Πελοποννησίοισι καὶ τὸ παλαιὸν καὶ τὸ νέον, ἐξ ἐκείνου του χρόνου ἐπεί τε ' ακλεῖδαι ἐπειρῶντο μετὰ τον Eυρυσθέος θάνατον κατιόντες ἐς Πελοπόννησον. τότε ευρόμεθα τομο διὰ πρῆγμα τοιόνδε ἐπεὶ μετὰ Ἀχαιῶν καὶ γάνων τῶν τότε ἐόντων ἐν Πελοποννήσω ἐκβοηθήσαντες ἐς τον 1σθμὸν ἱζόμεθα ἀντίοι τοῖσι κατιο σι, τότε ἄν λόγος χλλον ἀγορεύσασθαι ως χρεῶν εἴη τον

μὲν στρατὸν τῶ στρατῶ μη ανακινδυνεύειν συμβάλλοντα, ἐκ δὲ τοs Πελοποννησίου στρατοπέδου τον ἀν σφέωναυτῶν κρίνωσι εἶναι ἄριστον, τοsτον οἱ μουνομαχῆσαι ἐπὶ διακειμένοισι. ἔδοξέ τε τοῖσι Πελοποννησίοισι ταλαεἶναι ποιητέα, καὶ ἔταμον ορκια ἐπὶ λόγω τοιῶδε, ἐν μὲν πιλος νικήση του Πελοποννησίων ηγεμόνα, κατιέναι

μακλείδας ἐπὶ τὰ πατρώω, ἐν δὲ νικηθῆ, τὰ ἔμπαλινυρακλείδας ἀπαλλάσσεσθαι καὶ ἀπάγειν τὴν στρατιὴνεκατόν τε ἐτέων μὴ ζητῆσαι κάτοδον ἐς Πελοπόννησον. προεκρίθη τε δη ἐκ πάντων συμμάχων ἐθελοντὴς Ἐχεμος ὁ Ἀρόπου τοs Φηγέος στρατηγός τε ἐὼν καὶ βασι λεῶς ἡμέτερος, καὶ ἐμουνομάχησέ τε καὶ ἀπέκτειυε dia

319쪽

λον. ἐκ τούτου τοs ἔργου ευρόμεθα ἐν Πελοποννησίοισι τοῖσι καὶ ἄλλα γέρεα μεγάλα, τὰ διατελέομεν ἔχον--ς, καὶ του κέρεος του ετέρου αἰεὶ ἡγεμονεύειν κοινῆς ἐξοδου γινομενης. υμῖν μέν vis, ῶ Λακεδαιμόνιοι, οὐκ ἀντιεύμεθα, αλλὰ διδόντες αἶρεσιν ὁκοτέρου βούλεσθε κέρεος ἄρχειν παρίεμεν, του δὲ σέρου φαμὲν ημέας ἱκνέεσθαι ηγεμονευειν, κατά περ ἐν τῶ πρόσθε χρόνω. χωρίς τε τουτου του απηγημένου ἔργου ἀξιονικότεροί εἰμεν Ἀθηναίων ταύτην την τάξιν ἔχειν. πολλοὶ μὲν γὰρ καὶευ ἔχοντες προς ὐμέας ημῖν, ἄνδρες Σπαρτιηται, αγῶνες ἀγωνίδαται, πολλοὶ δὲ καὶ προς ἄλλους. ουτω ων ημέας δίκαιον ἔχειν το ἔτερον κέρας ηπερ Ἀθηναίους. ου γάρ σφί ἐστι ἔργα οἱά περ ημῖν κατεργασμένα, O- ων καινὰ 27 ουτε παλαιά. Οἱ μὲν ταυτα ἔλεγον, Αθηναῖοι δὲ προς ταλα υπεκρίναντο τάδε ' Ἐπιστάμεθα μὲν σύνοδον τήνδε μάχης εῖνεκεν συλλεγηναι προς τον βάρβαρον, αλλ' ου λόγων ἐπεὶ δὲ ὁ δεγεητης προέθηκε παλαιὰ καὶ καινὰ λέγειν, τὰ ἐκατέροισι ἐν τῶ παντὶ χρόνω κατέργασται χρηστὰ, ἀναγκαίως ημῖν ἔχει δηλῶσαι προς υμέας, οθενημῖν πατρώων ἐστι ἐουσι χρηστοῖσι αἰεὶ πρώτοισι εἶναι μὰλλον η Ἀρκάσι. πρακλείδας, των ουτοί φασι ἀποκτεῖναι τον ηγεμόνα ἐν Ισθω, τούτους πρότερον, ἐξελαυνομένους υπὸ πάντων των Ἐλληνων ἐς τους ἀπικοίατο φευγοντες δουλοσύνην προς Μυκηναίων, μομοι υποδεξάμενοι την Eυρυσθέος υβριν κατείλομεν, σὐν ἐκείνοισι μάχη νικησαντες τοὐς τότε ἔχοντας Πελοπόννησον. τομο δὲ 'Αργείους τοὐς μετὰ Πολυνείκεος ἐπὶ Θήβας ἐλάσαντας, τελευτήσαντας τον αἰῶνα καὶ ἀτάφους κειμμνους , στρατευσάμενοι ἐπὶ τοὐς Καδμείους ανελέσθαι τε

τοὐς νεκρούς φαμεν καὶ θάψαι τῆς ἡμετέρης ἐν Ἐλευσῖνι. ἔστι δὲ ημῖν ἔργον ευ ἔχον καὶ ἐς Ἀμαζονίδας τὰς απὸ Θερμώδοντος ποταμοs ἐσβαλούσας κοτὲ ἐς γην την

320쪽

I. IB. IX. UAP. 26 - 28. MIMττικήν. καὶ ἐν τοῖσι Πωῖκοισι πόνοισι ουδαμῶν ἐλει-

πύμεθα. ἀλλ' ου γάρ τι προέχει τουτων ἐπιμεμνῆσθαι 'καὶ γὰρ αν χρηστοὶ τότε ἐόντες ευτοὶ νυν αν εἶεν φλαυρότεροι, καὶ τότε ἐόντες φλαυροι νυν αν εἶεν ἀμείνονες. παλαιῶν μεν νυν ἔργων ἄλις ἔστω. ἡμῖν δὲ εἰ μηδὲν ἄλλο ἐστὶ ἀποδεδεγμένον, ωσπερ ἐστὶ πολλα τε και ευ ἔχοντα εἰ τέοισι καὶ ἄλλοισι πιληνων, αλλὰ καὶ ἀπὸ του ἐν Μαραθῶνι ἔργου ἄξιοί εἰμεν τοsτο το γέρας ἔχειν και αλλα προς τούτω, οῖτινες μουνοι Ἐλληνων δη μουνομαχήσαντες τω Πέρση και ἔργω τοσούτω ἐπιχειρήσαντες περιεγενόμεθα και ἐνικήσαμεν ἔθνεα εξ τε καὶ τεσσερακοντα. αρ ου δίκαιοί εἰμεν ἔχειν ταυτην την τάξιν ἀπὸ τούτου μουνου του ἔργου; ἀλλ' ου γὰρ ἐν τω τοιωδε τάξιος εῖ- νεκεν στασιάζειν πρέπει, ἄρτιοί εἰμεν πείθεσθαι υμῖν, ω Λακεδαιμόνιοι, ἶνα δοκέει ἐπιτηδεωτατον ἡμέας ειναι ἱστάναι καὶ κατ' ουστινας ' πάντη γὰρ τεταγμένοι πειρησόμεθα εἶναι χρηστοί. ἐξηγέεσθε δὲ ως πεισομένων. Οι 28 μὲν ταυτα ἀμείβοντο, Λακεδαιμονίων δὲ ἀνέβωσε ἄπαντὰ στρατόπεδον 'Ἀθηναίους ἀξιονικοτέρους εἶναι ἔχειν τὸ κέρας ἡπερ Ἀρκάδας. ουτω δη ἔσχον οἱ Αθηναῖοι καὶ υπερεβάλοντο τους Tεγεήτας. Μετὰ δὲ ταυτα ἐτάσσοντο ωδε οι ἐπιφοιτῶντες τε καὶ οἱ αρχὴν ἐλθόντες Ἐλλήνων ' το μὲν δεξιον κερας ε χον Λακεδαιμονίων μύριοι ' τούτων δὲ τους πεντακισχιλίους ἐόντας Σπαρτιήτας ἐφύλασσον ψιλοὶ των εἱλωτέων

πεντακισχίλιοι καὶ τρισμύριοι, περὶ ανδρα εκαστον επτὰ τεταγμένοι. προσεχέας δέ σφι εἶλοντο ἔσταναι οἱ Σπαρτιηται τους δεγεητας καὶ τιμης εῖνεκεν καὶ αρετῆς. του - των δ' ἐσαν ὁπλῖται χίλιοι καὶ πεντακόσιοι. μετὰ δὲ τούτους ῖσταντο Κορινθίων πεντακισχίλιοι, παρα δε σφι ευ- ροντο παρὰ Παυσανίεω ἐστάναι Ποτιδαιητέων των ἐκ Παλλήνης τους παρεόντας τριηκοσίους. τούτων δὲ ἐχο-