장음표시 사용
21쪽
best verbum substanti uu, est.b q. V.C.primum eo pec
. quae proficisci ab ostentatione magis, quam a voluntate videntur. T. α iis v. c.' d v. c. Vt In
beneficentia dilect' esset Me. oc linia
t L. in quib' praeclare agitur, si insunt simulacra
litate utamur, que prosit amicis, noceat nemini. Quare L. Dilae, C.Caesaris pecuniarum translatio a iustis dominis ad alienos non debet liberalis videri.Nihil δ eII enim liberale, quod non idem sit iussum. Alter erat locus cautionis ne benignito smaior esset, quam facultates: qu)d, qui benigniores Nolunt esse, quam res patitur, h primu in eo peccant, quod iniuriosi sunt in proximos . quio enim eopi., bis ct suppeditari aequius est, relinqui , eo transferunt ad altenos. Inen autem i oin tuli liberalitate cupidito plerumque rapiem di, oe auferendi per iniuriam, νt ad largiendum suppetat copiae. Videre etiam licet plerosque non tam natura liber aleis, quam quadam gloria ductos, ut benefici videantur facere multa, ς quae I svidentur ab ostentatione magis quam a Voluntate proficisci. Talis autem simulatio, vanitati enconiunctior, quam aut liberalitati, aut hone Hati. Tertium eni propositum, ' νt in beneficentia delectus esset dignitatis: in quo mores eius erunt a ospectandi in quem beneficium conferetur, O animus erga nos, ct communitiis , ac societas vitae, et
ad nostras utilitates vicia ante collata: quae Niconcurrant omnia, optabile est zm minus, plures cause, maioresque, ponderis plus habebunt. 1 scuoniam autem Nivitur non cum perfectis ho i
minibus, y plenoque sapientibus,sed cum ijs, ' finquibiis praeclard agitur, si sint simulacra virtu
tis r etiam hoc intelligendum puto, neminem om
nino esse negligendum , in quo aliqua significatio , o
22쪽
RU.c. IIIe virtutes bona virum Vid.& ita L.
DE OFFI C. LIB. 1. 23' que maxim8, Ni quisque maximὰ his virtutibus lenioribus erit ornatus, mode Ilia, temperantia, hac ipsa, de qua ia multa dicita sunt, iusiιtia. Nam fortis animis magnus in homine non perfecto,s nec sapiente, feruentior plerumque esse' illae vero virtutes, virum bonum Nidentur potius attingere. V Atque haec in moribus consederentur. De Vbeneuolseia autem , quisque habeat D. hμβ' erga nos , primum illud est in ossicio, d ut ei pluri- ς Verbu,e5x o mum tribuamu , a quo plurimum' diligimara sed testa ' . . nabilitate potius, constantia iudicemus. Π agnoscit Sin erunt merita t non ineunda, sed referen- T v. e. benida sit gratia: maior quaedam cura adhibenda est. μ' ς' ζ . . i Nullum enim ossicium referenda gratia magis ne ii psu ita 'i ue cessarium est. Quod si ea, qus acceperis νteda, maiore mensura, si modo possis, iubet reddere Hesii dus: quidna beneficio prouocati facere debemus'
3 3 an non imitari agros fertileis, qui multo pira f q. t.e.ddi asserunt, quam acceperunte Etenim si in eos, quos gamur. Σo speramus nobis profuturos, non dubitamus o*- ei aeroa -- cia conferre: quales in eos debemus, qui iam pro- xiiφι , suerunt e Nam cum duo genera liberalitatis sint,mnum dandi beneficii, alterum reddendi: demu , necne, in nostra potestate eri: non reddere, Niron bono non licet, Ssimodὸ id facere po1st sine iniu- g particula, ria. Acceptorum autem beneficiorum sunt i, de lectus habendi. Nec dubium, quin maximo cu, scutaque plurimum debeatur. In quo tamen in primis, quo quisqae animo, studio, benevolentia fecerit, ς. , o ponderundum est. Multi enim faciunt multa te ' ' meritate quada,sine iudicio, Nel modo, in omnese,
23쪽
vel repentino quodam, quasi vento, impetu animi incitati: quae beneficia aequὰ magna non sunt babenda, atque ea; qua iudicio, consederate, constanterque delata sunt. Sed in collocando beneficio, et
in referenda gratia, si cetera paria sint, hoc maxi s .mὸ σι j est, vi quisque maximὰ opis indigeat, ita ei potissimum opitulari: quod contra fit a ple- ,risque. quo enim plurimum sperat, etiam si ille his. ' non eget, tamen ei potiissimum inseruiunt. Optim8 autem societas hominum, coniunctio- io queseruabitur, si ut quisque erit coniunctissimus, ita in eum benignitatis plurimum conferetur. L. natura. Sed quae' natura principia sint communitatis, . O societatis humanae, repet edum altius videtur 3 en enim primum, quod cernitur in νniuersi genoris humani societate. eius autem Ninculum eIt,r tio, oratio: quae docendo, disicendo, communicando, disceptando, iudicando, conciliat inter se homines,coniungitque naturali quadam societate. N que ulla re longius absumus a natura ferarum, in abo: quibus inesse fortitudinem sepe dicimus, ut in Gqus,in leonibuῬ: iuIlitiam, aequitate, bonitatem non dicimus. Sunt enim rationis, ct orationis e pertes. Ac latissime quidem patens hominibus inter ipsos, omnibua inter omneis, societa hac est: 1 sin qua omnium rerum, quo ad communem Uum hominum, natura genuit, est seruanda communita : νt qua descripta sunt legibus, iure ciuili,hscita teneantur, viset constitutum: e quibus ip-: sis ceterasic observentu Ut in Graecorum prouem - o
24쪽
tur ea, ' qua fiunt generis eiusdem, quod ab Ennio positum in νna re, ' transferri per multas potest. ς Ut homo, qui erranti comiter monstrat viam,s uuas lumen de suo lumine accendat, facit. 'Vt nihilominas ipsi luceat, cAm illi accederit. φ Vna enim ex re satis p cipitur,vi, quidquid mne detrimento possit commodari, id tribuatur cuique Vel ignoto. Ex quo sunt Ela communia, s N O Nxo PROHIBERE aquam profluentem : PATI AB IGNE IGNEM capere, g se quis Nelit: CONSILIUM FIDELE deliberunti dare:
qua sunt ijs νtilia, qui accipiunt e danti non molesta. Quare o bis xtendum est , ct sempere ue aliquid ad communem utilitatem asset edum. Sed quoniam copiae parua singulorum sunt: eorum aurem , qui bis egeant, infinita eri multitudo: vulgaris liberalitas reserenda est ad illum Enni, IL
Gradua autem piares fiunt societatis bominκm. Ut enim ab illa Φ discedatur infinitate, proprior estriusdem gentis, nationis, linguae: qua moim 8 ho- a. 1 minra coniunguntur: interius etiam est, eiusdem esse riuitatis. Multa enim sunt ciuibus anter se comuniae forum ana,porticuU, Via, leges, iura, iudicia , suifragia, consuetudines praeterea, ct familiaritates, multas cum mulcis res, ratione . 3 o qης motracta. Τ Arctιor νero colligatio societatis propinquorum. ab illa enim immensa societa-
quod abb L. transferri i permultis e L HOn-g
d L. Nihilo. minus ipli lucet, cum e L. Vna ex re satis praeci pit, ut odq.
hibere aqua profluente tg q V.C.tiqeri velu.
discax I. multis que cu multis r. I v c. Artior vero Colligatio eii soc. ερ
25쪽
te generis humani in exiguum, angunt 'e concluditur. 2 tam cum sit hoc natura commune δ omnium animatium, ut habeant libidinem procreandi, prima societ, h in ipso est coniugio: proxima
in liberis: deinde νna domus, communia omnia. F
Id autem es principium τrbis, ct quasi femina
rium reip. Sequuntur Iratrum coniunctiones: post consobrinorum,siobrinorumque:qui cῖm νna domo e L possunt, iam capi no possint,in alias domos, tamquam in colonio exeunt. Sequuntur connubia, et a nita- t o
tes: ex quibus etiam plures propinqui. Quapropagatio, ' ct soboles, origo est rerum publica
rum . Sanguinis autem coniunctio, ρος beneuolemta deuincit caritate homines. Magnum est enim, eadem habere monumenta maiorum, Vsdem 1 sπti sacris , sepulcra habere comunia. Sed omnium
societatu nusta praestantior est, nullafirmior, quam cum viri boni, moribus similes, sunt familiaritate coniuncti. Illud enim honestum, quod sepe diximus ,9 etiam se in alio cernamws, tamen nos 1 omouet, atque ili in quo id inesse g videtur, amicos facit. Et quamquam omnis virtus nos ad se ii allicit, facitque, vi eos diligamus, in quibua ipse inesse videatur: tamen iustitia,et liberalitas id maxime σι it. nihil autem eri amabilius, ynec copu 1 tlatius, quam morti similitudo bonorum. In qui- Τhua enim eadem studia sunt: eaedem que νolunta- tes: in his fit, ut aequ8 qqisque altero delectetur, ac sciuo : umiturque i si id, y quod Dibagoras utili in amicitia, Ni νnus fiat ex plaribuN. Magna , cietiam illa communito es, quae conficitur ex benem
h q. V.c. alliciat, faciantque si fort. nee copulatius, K q. v. e. lnu bus. n. sunt de studia , es de volu a. tes : &ata L.
26쪽
DE OFFIC. LI B. r. 27neficiis' νltro citroq. datis, acceptrsque. quae mu a L. vltrb, de
tua, O grata dum sunt, inter quos ea sunt firma *: 24 4- deuinciuntur societate. Sed elim omnia ratione, mζGllia
animoque V lamaueris, omniumsocietatum nul P L Lust i s ta est gratior, nusta carior, quam ea, quaecum rep. ris,&i V.
en 'nicvique nostrum. cari sunt parentes, cari li- 'propinqui, familiares: sed omnese omnium caritates patria νna complexa est: pro qua quis bonus dubitet mortem oppetere, si ei sit profutulorus' Quo es η detestabilior illorum immanitas, d q.v.e. isto- quiς lacerarant omni scelere patriam, et in ea fun su testa ditus delenda occupati ct fiunt, oe fuerunt. Sed e 'at laceras contentio q'aedam, comparatio fiat, quibuου μ' μ' plurimum stribuendum ossici,principes sunt, pa- f L xribue is tria, parentes, quorum beneficjs maximὰ obli 4μ si ψα gati sumua: proximi, liberi, totaque domua , quae spectat in nossolos, neque aliud ue m potest habere perfugium: deinceps bene conuenientes propinqui, g quibus communis etiam plerumque fom g L. quibus 1 o tuna est. Quamobrem necessaria praesidia vi a 'RM RQ 'debentur ijs maxim8, quos antὰ dixi: Vita autem, Nictusque communis, consilia, sermones, cohortatio nes, consolationes, interdum etiam obiurgati nes, i, in amicis vigent maxim8: estque ea luci n- h tan amicios dissima amicitia, qka similitudo morti coniugauit. R, 'Sed in his omnibuου victys tribuendis,uide merit quid cuique maxime necesse sit, ct quid qui se
quo nobiscum,Vel sine nobis aut post cost vj, utit lx 'Vi non post. Ita non ijdem erunt necestudinum gra x' al. sunt
27쪽
e L.animum geritis muliebrem af L. Illa virago viri
ne sudore,&sanguine. C. h a Strato
adiuueris φ frugibsercipiedis, quam aut fratrem, aut familiarem .at, si lis in iudicio sit, propinquum
potius, et amicum, quam Nicinum defenderis. Hecigitur, o talia, circv icienda sunt in omni omcio: consuetudo, 37 exercitatioque capienda, Ut boni ratiocinatores osciorum essee posmus, i ' ct addendo,h deducendoque Nidere,qus reliqui siumma fiat: ex quo, quantum cuique debeatur, intelligas.Sed vi nec medici, nec Imperatores, nec oratores, quamuis ς artis praecepta perceperint, quidquam magna laude dignum sine Uu, exercita
tione consequi possuntsic vicis conseruandi praecepta traduntur illa quidem, vi faciamus ipsi: sed
rei magnitudo Num quoque, exercitationemque desiderat. Atque ab ijs rebus, quae fiunt in iure δε-rietatis bumanae, quemadmodum ducatur hon
Ilum, ex quo ' ortum eri osscium, satis ferὰ di
Intelligendum est autem , cum proposita simigenera quatuor, ἐquibus honestas osciumque manaret,*lendidismum νideri, quod animo magno elatoque, human queres dessiciente factum sit. itaque in probris maxim8 in promptu en,si quid tale dici potest. Vos etenim iuuenes animos geritis muliebreis,3 i illaque virgo viri. Et si quid eiusmodi: F Salmacida θolia fine sanguine, ct sudore
Contrcique in laudibus, qua magno animo, fomliter, excellenterque gesta sunt, ea nescio quomodo quasi pleniore ore laudamus. Hinc rhetorum capus de Marathon Salamin Plateis, Thermo-
28쪽
llis qleuctris, Stercocle. hinc noster cocles, hinc Deci, Linc Cnaeus, Publiua Scipiones,hinc M. Marcelim innumerabilesque alj: maximeque ipse populas R. animi magnitudine excessit. Declas ratur autem Budium bellica gloriae, quod statuas Foque videmus ornatu fere militari. Sed ea animi elatio. quae cernitur in periculis, ct laboribuis, i iustitia vacat, pugnatque non pro salute communi, sed pro fluis comodis, in vitio eri. non enim modo id virtutis non est, sed potius immanitatis, omnem humanitatem repellentis. Itaque probe definitur a Stoicis FoRΤITVDo , cum eam, Nirtutem esse dicunt' propugnantem pro aequitate . Quocirca nemo, qui fortitudinis gloriam consecutus est, insedijs, ct malitia laudem es adeptus. nihil enim honestum esse poten, quod iu- Bitia νacat. Praeclarum igitur V Platoviis illud: ς Von solum, inquit, scientia, quae est remota 2 iussii calliditas potius, quam sapientia est appelian- 'Ri iis μ'
a: Nerum etiam anim N paratres ad periculum, sua cupiditate, non νtilitate communi impetitur, audacia potius nomen habeat, quam for- tudinis. H Itaque viros forteis , magnariι- s, ' δ eosdem bonos, ct simpliceis, νeritatistiacos, minimeque fallaceis esse volumus: quati ex media laude iustitiae. Sed illud odiosumi quod in hac elatione, ct magnitudine animi, tuime pertinacia, et nimia cupiditas principa- innascitur. Vt enim apud Tuatone est, omnem es Lacedaemoritoris, instammatu esse cupiditate
penai : se, Ni qui . animi magnitudine maxu
tonis :c q.Voc Nomd q. v. c. Ita viros f
29쪽
a v.f. excel- letab esse, hie, abest a V. C. nec agnoscit
pieris ,ἀ q.V.e. nul- Iu enim tempus est, quod e q.V. c. natu
o M. T. CICERONISmὰδ excellit, ita maximὰ vult strinceps omnium esse, vel potius solus esse. Dissicile autem Esticum praestare omnibως concupiueris, seruare aequitatem, qus en iustitia maximd propria. Ex quo fit, ut neque disceptatione vinci se, nec νllo publico, sae legitimo iure patiantur. exsistiniq. in rep. plerumque largitores, ct factiosi, Ni opes quam maximo consequantur, etsint vi potius Dperiores, quam iustitia pares. Sed quo discilius, hoc praeclarius. 4 nullum est enim tempus, quod iuuitia i o care debeat. Fortes igitur, ct magnanimi sunt habendi, non qui faciunt, sed qui propulsant iniuriam. Vera autem, sapiens animi magnitudo,honenum illud, quod maxime natura sequitur, in factis positum, non in gloria iudicat: princ, i spemque se esse mavult, quam Nideri. Stenim qui ex errore imperitae multitudinis petit, hic in magnis viris non est habendus. Facillime autem ad res inrunas impellitur, ut quisque en altissimo animo, f gloriae cupido. qui locua en sane lubri iticus, quod Nix inuenitur, qui, laboribMAusceptis, periculisque adiris, no quasi mercedem rerum g surum desideret gloriam. Omnino fortis animus, ct magnus,dualus rebus maxime cernitur: quarum Nna in rerum ex
ternarum de cientia ponitur, cum persuasum sit, nihil hominem, nisi quod honestum, decorumque
sit,aut admirari, aut optare, aut expetere oportere: nultique neque homini, neque perturbationianimi, nec fortuna succumbere. Altera es res, Ut, io
cum ita sis assectus animo, νt supra dixi, res ge
30쪽
ras m no illas quidem, O maximὰ utileis, sed
Vehe nier.arduata, plen isque laborum,' periculorum, tum h causa. ita, tam multarum aliarum rerum , qt be ad νitam pertinent. Harum s rerum duarum qiplendor omnis, et amplitudo est, addo etiam νtilitatem in posteriore: causa aute, ct ratio esciens magnos νiros , est in priore. iueo enim est illud, quod excellenteis animos, bu-mana contemnent eis facit. Id autem ipsum cerni-
io tur in duobus, se solum id, quod bonestum sit
bonum iudices,' ct omni animi perturbatione liber sis nam ct ea, qua eximia plerisque, praeclara Nidentur , parua ducere et caque ratione sabili , firmaque contemnere, fortis animi, ma-s gnique ducendum es ea, quae ν identur acerba et qua multa , O varia in hominum vita, fortunaqtie Nersantur: ita ferre , vi nibit a Ra- tu naturae discedas , nihil a dignitate sapientis,' robusti animi est, magneq. consantia. Non , est autem consentaneum, qui metu no stangatur, eum stangi cupiditate: nec, qui inuictum se a labore praestiterit, vinci i voluptate. Quamobrem' haec vitanda Uunt, o pecuniae fugienda cu piditria: nihil enim es tam angusti animi ,tamq. parui, quam amare diuitias: nihil honenius, magniscentiusque, quὰm pecuniam contemnere, si non habeas: s babe, , ad S beneficentiam, liberalitatemque conferre. Φ, Cauenda est etiam gloriae cupidito, ut supra dixi. Eripit enim libemtatem , pro. qua magnanimis Niris, omnis debet' c contentio. Nec νero imperia expetenda, ac potiu
a O. v. c. repericuloructam vitae, DI multam aliaru rerii, quapb vox,cas sa nullis in V. c. comparet. c L. splendor omnis, amplitudo, addo et utilita- Iem in posteriore est: cau
d L. & ab omni animi P. e q. . c. hoc robusti animi est, s verbum sui it , abest ab o. v.c. Γ V. e. beneficientiam. sh q.v. c. Cλ- uenda etian est gl.