Jus naturae methodo scientifica pertractatum. Pars prima octava ... Authore Christiano Wolfio .. Pars septima de imperio privato, in qua tam de imperio ac societate in genere, quam de officiis ac iure in societatetibus coniugali ... domo agitur ... A

발행: 1747년

분량: 893페이지

출처: archive.org

분류:

351쪽

one nimirum ad sinem, ex quo cestimantur ro. ; quale. υ jus competit marito in actiones uxoris , rate etiam computat uxori in actiones m/riti,conseq uenter uxor non minus in maritum, quam maritus in uxorem imperium conjugale habet f. I99. . Non est quod objicias, dissicultatem exercendi mutuum imperioum. Aliud enim est ius, aliud exercitium juris. Dissicultas jus exercendi non tollit ius. Alia vero quaestio est, quid conveniat legi naturae persectivae, ut dissicultas ista tollatur.

diuomodo re imperium conjugale omne in maritam transferre possimaritas im- io mo etiam in ceteras actiora quascunque. Etenim imperium

perium ma- ip societate, quae ex duabus saltem personis constat, socius ritale acquis unus in alterum transferre potest, si ita visum fuerit β ai 6.λrat. Quamobrem cum matrimonium sit societas inter duas perasonas contracta aro. , u)φr imperium conjugale omne in maritum transferre potest. Euod ero unam. Et quoniam natura homines Omnes liberi sunt s. r46inos. n Pr. nat. . consequenter jus in actiones suas habent l. ia . 338. stari. I. r. naι. I, quilibet autem jus suum in alin miransferre potest, si sita visum fuerit f. ta. 8art. 3. Furi nat. J; uxor quoque in maritum transferre potest jus in ceteras actiones, quae ad societatem conjugalem minime spectanli con-

inuenter quoque imperium quoad easdem f. 199. . αὐ

- Patet itaque quomodo maritus aequirat impetium in uxorem non modo quoad omnes actiones, quae societatem conjugalem respiciunt, verum etiam quoad ceteras omnes. Nimirum natura nemini imperium competit c . Is . , nec acquiri ' potest nisi eonsensu eIus, in quem acquiritur I96.). Nec, est quod objicias. parum prudenter uxorem imperium in se transferre in maritum & renunciare juri, quod ips in actiones mariti vietam comprid. Id enim in jure externo non atten

ditur,

352쪽

De Socinate conjugali seu Matrimonio. 333

ditur . nee dici potest hoc semper imprudenter fieri , fi eonsi

deres dissicultates exercendi imperium mutuum. Naturaliter non repugnare, ut etiam maritus transserat imperium conjugale omne in uxorem, ex ipsa demonstratione liquet. Sed cum a voluntate transferentis unice pendeat, utrum transferre velit, nec ne g. I a. stare. s. Jur. nat. 8, vix dabilis concipitur casus, quo matrimonium contrahens cum foemina adjicit

pactum ἡe imperio eidem concedendo. Quamma enim haud raro fiat, ut maritus pariatur imperium sibi arrogari ab uxore, non tamen hinc inferre licet, quod idem subiisset sua sponte.

. 49 O. Imperium conjugale dicitur, quod ex societate conjugali m imp/νio nascitur. Hoc mutuum esse conjugum se invicem, patet g. conjugali es488.). Imperiam maritate 3ppcllatur, quod marito compe- manrali. tit in actiones uxoris omni imperio destitutae. Imperaum maritale acquiri pacto, quod ad mairamonium accessit, D utira actiones ad marrimonium spectantes eximia flosse ad ceteras quoque aeriones quascunque patet I. 489,). Imperium maritale trahit ad se partem imperii conjugalis

naturaliter uxori competentem & extenditur ultra ea, quae ad societatem conjugalem requiruntur. Quoniam vero acquirinequit nisi voluntate uxoris I. I96. & ab hac pendet, qua Iege ius in actiones suas in maritum transferre velit; vel absolutum esse potest, vel diverss admodum modis limitatum. Atisque ideo imperium maritale admodum variare potest. Ita si imperium maritale intra fines matrimonii continetur, fieri potest, ut, quando de iis, quae ad matrimonium spectant, conjuges non consentiunt, marito competat imperium per modum voti decisivi, o insequenter uxori integrum fit suas allegare rationes, cur aliter sentiat, marito omnino expendendas, nisi iustis uxoris querelis locum facere velit.

353쪽

Pars VII. Cap. II.

necessario autem uxor marito bubjecta non est. QuonIam enim subjectus alteri est is, in quem ille imperium habet g. aor.); si marito imperium in uxorem competit, ea ipsi subjecta est.

Easd erat unum.

Enimvero quoniam imperium maritale acquiritur pacto, quod ad matrimonium accedit I. 49o. , & per cons quem non pacto, quo ipsum matrimonium contrahitur . a Io.); uxor quoque marito necessario subjecta non est.

Quoi erat alterum. Hine etiam in sacris literis Deus dicitur subjecisse uxorem marito in poenam, Gen. III, I 6. Quoniam imperium conjugale mutuum est 3. 49o.) ; mutuam quoque id parit subjectionem c . et o I. , ita ut maritus perinde uxori, ac uxor marito subjecta sit. Sed de ista subjectione hic sermo non est, quae aequalitatem inter conjuges minime tollit; verum de ea, quae inaequalitatem inducit & maritum uxore facit superiorem.

f. 49 a. M obedien- Quoniam subjectus imperanti parere tenetur f. et o 6.),ria uxoris. uxor autem marito subjicitur, si is imperium in eam habet

g. 49 i. ; s marito imperiam m uxorem compriis, uxor marisso parere, consequenter actione, suas ad voluxtarem manu compo- . nere renetur I. a os . . Si uxor maritum amet, quemadmodum debet c . 46s J, &per consequens studeat, ut placeat marito ig. 466. ς actiones suas ad voluntatem mariti ultro componet, etiamsi ipsi non competat imperium. Et ob eandem rationem maritus, etiamsi imperium in uxorem habeat, id magis exercebit per modum consilii, collatis inter se rationibus, quae pro & contra, quemadmodum dicitur, utrinque asseruntur, ut ideo societas conjugalis magis amicitia, quam imperio consistat. Et hine imtelligitur, quomodo absurdum non sit, ut imperium conjugale mutuum sit. Lex enim naturae, quae vi pacti, quo mair,

354쪽

De Societate conjugali seu Matrimonio. 33s

montum contrahitur, nisi praeterea aliud pactum aceedat, imperium conjugale mutuum faciti amorem quoque illum mutu- , um. quo animi conjugum arctissime uniuntur , praecipit g. 46s.), quo praesupposto, exercitium istius imperii nullam parit diAcultatem. Ast quoniam homines non sunt, quales esse debent; ideo utique consultius cst, ut de imperio in socie-' rate conjugali exercendo inter se conveniant, qui matrimon,

um contrahunt, nisi id jam moribus fuerit definitum. 9. 493. t Si moribus intro iacum fuerat, ut marito competat imperiam De imperio in uxorem; in hoc consensi se mi Itur uxor, aeum matram mm maritati Wr contraxu, S tale maruo competu imerium, quale mores v mares de Abane. Uxor imperium omne conjugale in maritum transser- nito. re potest, immo etiam in actiones ceteras quascunque

489 . Qiiamobrem cum matrimonium contrahens in id tacite consensisse praesumatur, quod moribus obtinet et 8. pari. a. Pr. nar I si moribus introductum fuerit, ut marito competat imperium id uxorem, in hoc omnino consensisse recte praesumitur, quod imperium in se habere debeat. Auod

Enimvero cum maritus imperium acquirat pacto, quod ad pactum, quo matrimonium contrahitur, accedit 3. 49 Q. , in cassi quidem praesente tacito, nemo autem plus juris ab altero acquirere potest, quam in eum transferre voluit l. 38 a. pari. . Iur. nat.), uxor autem tacite non consensit in imperium maritale, nisi quale moribus obtinet, per demonstrata, si moribus introductum fuerit, ut marito competat imperium in uxorem, tale omnino id erit, quale morta approbant. Δuod erat alterum. Manet u tur etiam in hoe casu ratum, maritum aequisivisse imperium in uxorem pacto, Aeam propria volun ate sese eidem subjecisse, consequenter impetium a marito non exerceri in in iram. 3 49

Disit ipso

355쪽

Pars VII. Cap. II.

g. 494. De jure pa- Si marisus imperium haset in uxorem, et cmperis ius pax mens edi eηdi uxorem, si actiones suas ad nutum iisus componere nolit, e stramus do praemiis invitandi ad agendum. Qui enim imperium habet, ei nandi ux competit jus puniendi eum, qui actiones suas ad nutum ipfi- rem in componere non vult, & praemiis invitandi ad agendum I 98. . Ergo etiam marito, qui imperium in uxorem habet, competit jus puniendi uxorem, si actiones suas ad nutum ipsius componere nolit, & praemiis invitandi ad agendum.

Ius puniendi privatum vulgo dicitur Ius coercend r unde mainrito tribuitur jus coercendi uxorem. Ast in Philosophia & Iure naturae conservanda est notionum universalitas, nec praeter necessitatem distinguenda, quae intrinsece non disserunt. Imperium omni vi destituitur sine jure puniendi. Si jus puniendi moribus fuerit definitum, aut in statu civili legibus, uxor, dum contra. xit matrimonium, in id consensisse intelligitur, quod mores approbant, consequenter se obligavit ad poenam in casu ino. hedientiae subeundam: id quod eodem modo patet, quo Propositionem praecedentem demonstravimus. Facile autem apis paret, sermonem hic esse de jure externo, neque enim mores& quae ex pacto oriuntur jura & obligationes semper juri in

. 49 s. De moderm Quoniam maritus neminem magis amare debet, quam mme iuru uxorem suam I. 463. & ab hac obligatione in se immuta-Pamenia. bili I. a 4a . pari. I. Py. nat.) liberari non potest; ius punι-

ῶ uxorem, quod marato competit, s Imperium in eandem habet, amor moderor debes cl. 64 a. Isch. empir. . Quodsi hoc respectu jus istud potius ius coercendi dicere

velis, ac matrito tribuere jus uxorem moderate coercendi, id facilius tolerari posse videtur, quamvis in re ipsa nihil mutetur, modo notes in ejus exemitio sollicite cavendum esse, ne

356쪽

De Societate conjugali seu Matrimonio. - 337

quid committatur, quod amori conjugali repugnati Ηine minime probantur mores illarum gentium, quae uxores servilis faciunt conditionis, & nimia maritorum saevitia maxime improbatur. Ceterum cum ius puniendi marito imperium habenti non competat, nifi quatenus uxorem obligare valet ad obediendum s. goo. part. ι. Phil. pract unire f. 492. Ast; hinc facile agnoscitur, intra quosnam limites contineatur exercitium

istius juri . 496. Conjuges concordes esse taebent, discordia autem a matrimo- ει creta nio abesse debet. Etenim conjuges socii sunt I. aro. .). Sed diaconi socii concordes esse debent g. 136. . Ergo etiam codilu-gum. ges concordes esse debent. 'Me erat unum. Enimvero lex praeceptiva est cliam prohibitiva contrarii l. Iaa. pari. t. Jur. nat. . Quamobrem cum discor dia contrarietur concordi .ra a. a 33. ; discordia a matrimonio procul abesse debet. Euod erat alterum.

Nihil magis convenit amori coniugali, quam concordia. Hoc enim amore conjuges arctissime ita uniuntur, ut instar unius personae spectari debeant, nec eodem modo cum persona alia uniri possint ff. 469. . Intellectus igitur utriusque coniugis smul spectari debet tanquam unus idemque intellectus 3c

voluntas atque noluntas utriusque simul tanquam eadem volumias, consequenter cum concordia in identitate voluntatis ac noluntatis consistat 3. Iga. , amor conjugalis concordiam parit ac fovet, nec ab eo separari haee potest. Quamobrem etsi marito competat imperium in uxorem, id tamen, quemadmodum iam ante annotavimus not. g. 492. , per moaum consilii exerceri debet, ponderatis rationibus, quae utrinque assctu tur, ita ut juri puniendi non ante si locus, quam ubi uxor ea, quae debet, facere praefracte recusat. Sed talia potius ad philosophiam moralem, quam ad Ius naturae pertinent.

357쪽

I. 497.

An in invia Naturaliter maritus imperium in uxorem invisam sti arro ram imperi, gare nequit: s vero uxor arroganti non contradicit, longa patieninum exercere tia tandem iis jus traAst. Nemo enim imperium in invitum

sumarri sibi arrogare potest I. 19s . . Quamobrem cum maritusos, imperium maritale in uxorem non acquirat nisi pacto, quod matrimonio accedit, nec idem ultra actiones ad matrimoni um spectantes extendi possit ad ceteras quascunque =.49o. ;maritus quoque naturaliter imperium in uxorem invitam sibi arrogare non potest. I od erat anum. Quoniam maritus in uxorem invitam imperium sibi amrogaret nequit, per demonstrata, uxor ut hoc faciat, pati non tenetur, di per consequens contradicere potest, immo si non vult, ut id sibi arroget, contradicere debet. Tacet igitur.

quando loqui poterat & debebat. Enimvero qui tacet, quando loqui poterat & debebat, is conlantire videtur .

Os 4. yart. I. Jur. nat. . Quamobrem uxor tacens, quando maritus imperium in ipsam sibi arrogat, in hoc consentire videtur, ut habeat. Quodsi itaque diu patitur maritum in se impcrium exercere, inde praesumitur velle, quod imperium habere debeat, consequenter cum imperium in ipsam maritus consensu ejus acquirere possit β. 489. , longa patiantia omnino tandem in jus transit. Quod erat Aurum. Acquirit nimirum hoc in casu maritus imperium in uxorem per praescriptionem. Amittit enim uxor jus suum ex consenissu praesumto, quae amissio juris praescripto est 3. Ioa . para. s. suri nur. .

I. 493. pira quid Nuptia dicuntur actus, quo matrimonium perficitur. sns. Quamobrem cum matrimonium naturaliter persectum sit, quamprimum inal dc scemina sibi invicem declararunt voluntatem Disit Od by Coosl

358쪽

De societate conjugali seu Matrimonio. 339

tatem suam de sobole conjunctis viribus procreanda & educanda 4. 367. , num natur Huer eoη sunt is declaratione mutua consensas dae suae conjunctis viribus procreanaea es educaninaea . consequenter quod mas seminam siti habere velis uxorem essemina muremsiti habere velis maritum I. a 8 a.). Nuptiae hie definiuntur, quales in statu naturali obtinent,

sepositis moribus Jc legibus positivis, quibus certi ritus ac ce- emoniae accedunt. Istiusmodi ritus sunt apud nos copula Rhenedictio sacerdotalis. declaratio consensus mutui ad interrogationem sacerdotis coram testibus, epulum nuptialer ceremonia est annulorum nuptialium permutatio. Respectu rituum ac ceremoniarum Nuptiae definiuntur. quod sint actus solennis, quo matrimonium perficitur, vel etiam solennis declaratio coasensus mutui in matrimonium, seu societatem conjugalem.

g. 49 Quoniam sponsalia pactum sunt de matrimonio ineun- Disserentia do f. 369 3, consequenter personae, quae desponsantur, sibi as mal invicem promittunt, quod matrimonium inire velint 4. 788. - .Part. 3. Iura nat. , per nuptias autem matrimonium perficitur, seu adtu initur f. 498. ; per nuptias Eromissum sponsalu iam as

Mesuris Patet itaque disserentia nuptiarum a sponsalibus. In his enim matrimonium promktitur, in istit matrimonium, quod erat promissum, actu initur. Disserunt itaque sponsalia a nuptiis. quemadmodum promisso ab ejus adimpletione. g. IOD. Quoniam naturaliter opus non est, ut contractum ma- Aneam

trimonii sponsalia praecedant . 388. , consequenter matri- cedere deberimonium absque iis praeviis perfici potest, per nuptias autem ant nuptias. idem perficitur, & hae naturaliter non requirunt nisi declaruionem mutuam consensus de sobole conjunctis viribus. Uu a pro

359쪽

34o Pars VII. Cap. II.

procreanda & educanda, seu quod mas sceminam sibi hab

re velit uxorem &soemina marem sibi maritum g. 498. . naturaliter nutias celebrare possunt persona nondam desponsata δε- .larando scilicet sibi invicem consensum in sicietatem conjugalem de praesenti.

Facile apparet, nonnis praeviis sponsalibus nuptias celebrari posse, si ad eas requirantur certi ritus ac ceremoniae, quibus, extemplo locus esse nequit, dum consensum suum in matrimonium sibi invicem declarant mas & scemina. Tum enim matrimonium actu iniri seu perfici non potest, nisi ex intervallo, quod ritus ac cerem Oniae exigunt, consequenter consensus in matrimonium declarari nequit nisi de futuro, seu saltem pro mitti , quod perfici debeati Et tum, si penitius rem confideres , desponsatio magis consistit in declaratione consensus in nuptias, quam in matrimonium. Neque enim tam verba, inspicienda sunt, quam animus paciscentium, qualem esse per mittit negotium, de quo contrahitur. Quodsi in statu natura. li mas accedens ad foeminam interroget: visne me haberediaritum, vel , visne esse uxor mea y & haec respondet: Uolo

te habere maritum, vel volo esse uxor rua; matrimonium per

sectum est 3. 367. , & in hac stipulatione consistunt nuptias I. 498. , eaque facta loemina est uxor maris & mas maritus foeminae, tumque obligantur ad debitum conjugale sibi mutuo praestandum & ad praestationes conjugum ceteras, de quibus in anterioribus dictum. Quodsi non simpliciter matrimoni, iam contrahere velint, sed certa lege, pacta statim adjici possunt, ut stipulatio fiat sub modo. . Sor. Luceremois cerempnia nuptiales siunt, quae in nuptiis adhibentur. ηtis xvii. Quoniam ceremoniae sunt signa eorum, quorum in executilibus. one propositi alicujus meminisse debemus I. 44 a. pars. 2.

360쪽

De Soctemte conjugali seu Matrimonio. 34 T

memis se debent, vel memoria imprimere ea, quorum durante murimonio meminisse debent.

Omnis ritus significativi sunt ceremoniae s*. 8 8. pari. y. Iurinat. . Quamobrem cum apud nos copula sacerdotalis significet, matrimonium esse divinitus institutum, & sacerdotem Dei nomine marem ac seminam conjugare, consequenter con juges posthac constanter meminisse debeanti se conjunctos esse ab ipso Deo ad sobolem procreandam & educandam vitaeque consuetudinem, consequenter ab eodem foeminam datam esse sociam mari & marem foeminae; copula sacerdotalis ceremonia est. Similiter cum permutatio annulorum nuptialium significet, eonjunctionem fieri libera utriusque voluntate, &se consentire in perpetuam vitae consuetudinem; ea in numerum ceremoniarum referenda. Ceterum cum de ceremoniis in genere abunde actum sit alibi s=. 44 a. c seqq. pari. 2. PhtLpract. uniri , quae ad nuptias facile applicari possunt; non opus est, ut de iisdem pluribus dicamus. Id tantummodo notandum est, in jure naturae omnia referri ad officia, consequenter ceremoniae nuptiales matrimonium ineuntibus in memoriam revocare debere ea, quae respectum quendam ad officia conjugum, vel societatem conjugalem contrahentium habent. . Ioa.

Ceremonias nuptiales instituere licet S in statu naturali unis De iure ce eaque jus es ceremantis numιaldus utendi, quibus libuerit. Ete- remonia-nim natura dat nobis jus instituendi ceremonias, quae ad be. ram nupri ne& recte agendum faciunt β. so 3. pari. a. Phil. pract. unιv. , tiam. consequenter etiam ad eas, quae faciunt ad matrimonium rite ineundum & ad praestationem ossiciorum conjugalium, ac ideo ad nuptias pertinent β 498. . Quamobrem cum ceremoniae nuptiales sint, quae in nuptiis adhibentur s. so r. , lex naturae dat nobis jus ceremonias nuptiales instituendi,

consequenter eas instituere licet Iro. para. I. Hi pract. ποιν.). χuod erat unum.

Uu 3 Quod

SEARCH

MENU NAVIGATION