장음표시 사용
801쪽
ne nisiorati fiant ad vita ecessitatem, commoditatem aut Iucundiarem; quicos iuνam. morιtur flost mortem suam eam pro modo facatiatum Garum bon iram partem relinquere debet, qua vel vita nec est atι sili, vet. etiam commoditati, immo etiam jucunditari subficiant, aut saltem Uumfractam in ista parte bonorum, vel bonis etiam omnIbus, aut ad dies vita, aut donec in flatu viduitatis permanseris coniux μ- perses, prouti circumstanua particulares siuadent, nec quid fι in ρυjuduium haredum naturalium. Conjux neminem magis
amare f. 46s . & diligere debet quam conjugem l.
.46 a.), & in quibusvis ossiciis humanitatis praeferre aliis c . 463. , consequenter lubenter conferre, quae non modo ad vitae necessitatem g. 64O. pari. I. Iur. nat. ), Verum etiam ad ejus commoditatem ac jucunditatem conferre potest f. 64s. pari. I. Iur. nat. . Quodsi cssio conjux superstes altero mortuo propria non habuerit bona, vel ea non lassiciant ad vitae necessitatem, commoditatem & jucunditatem, qui moritur post mortem suam eam ipsi relinquere debet pro modo facuItatum suarum bonorum partem, quae vel vitae nuessitati soli, vel etiam commoditati, immo jucunditati lassicit. Auod erat unum. Enimvero cum fieri possit, ut conjugi morienti sint rationes, cur malit bona sua in familia construari, nolit au . tem ea in extraneos transmitti; sufficit omnino, ut in parte bonorum sussiciente, vel etiam in bonis omnibus, usum fructum conjugi superstiti relinquat, vel ad dies vitae, vel donec in statu viduitatis permanserit. aeuod erat sicundum, Quoniam vero liberi, aut his desicientibus parentes sunt haeredes naturales quos ipsa natura instituit . 983.),& quibus sine justa causa haereditas adimi nequit g. io 36. ἱ
802쪽
eodem modo pater, nihil in illorum praejudicium fieri debere, quemadmodum idem de legatis, Ostendimus I. roos.
too8. . Euod erat tertium- Satis patet, jus nullum persectum conjugi superstiti competere ad haereditatem conjugix defuncti; sed ossicii saltem eon-jugum esse, ut qui moripur, prospiciat superstiti, quantum pol est, de iis, quae ad vitae necessitatem, commoὸitatem, immo etiam jucunditatem faciunt. Dueir huc amor. quo conjux conjugem prosequitur ut moriens velit superstiti etiam post
mortem suam bene esse, nolit autem eum esse miserum. io TO.
bHux conjugeis luperstitem deficientibus Meris , au 8a De conjugerentibus haeredem instituere ρυυλ. Etenim si nulli fuerint a haerede imscendentes, vel descendentes in vivis, testator praeteritis malo. omnibus collateralibus extrataeum quemcunque instituere potest roas.)- Quodsi ergo deficiant liberi, vel paremtes, Conjuκ etiam conjugem iuperstitem haeredem instis tuere potest. Non est quod dicas, aequum esse, ut deficientibus liberis
ac parentibus conjux superstes conjugi defuncto etiam ab m- testito succedat ex Voluntate praesumta 3. Io 7s- . Etenim possitnt esse morienti rationes, cur malit bona sua non transis mitti in extraneos, sed manere in familia sua. Expressa igitur voluntate opus est, ut conster, voluisse conjugem defunctum, ut in bona sua succedat superste L 1OT ΠΩ condux moriens conjugem supersti em tirerim institaere in legato vel non possit, vel certas ob causas nolit; legato vel fideicommisso conjugiμ οβ cere debet eidem, ne desint, qua ad vitae Necessitatem, immo per i r Pansam seri potest, etiam ad commoditatem ac jucunitatem fin linquendo,
ciunt e nec ιn legando inrea tam arctos timues continetur arbitri- vel f deseum commisso.
803쪽
rem in casu priori, quam ubi alii legata relinquuntur. Quoniam enim conjux moriens superstiti prospicere debet de iis, quae post in ortem suam ad vitae necessitatem, immo commoditatem . ac jucunditatem requiruntur, quantum fieri potest I. io 7s. . aut haeres institui β. 938. , aut legatum I. roo 3. , vel fidei commissum eidem relinqui potest f. toro.). Quod si ergo haeredem instituere non possit, vel ob certas causas nolit, veluti ne bona sua in extraneos transmittantur, cum sint cognati colla ter ales, qui iis maxime indigent, vel ea merentur; legatum, aut fideicommilium relinquere debet. prouti circumstantiae hoc potius, quam illud suaserint. αuod
Quoniam vero liberi parentes inopes non modo alere tenentur, nili eadem inopia laborent, vel liberis suis alendis vix sumiant β. rue s Q, & si iidem equidem habeant, unde vitam rolerate possint, desint tamen, quae ad vitae commoditatem & jucunditatem faciunt, pro modo facultatum suarum ea conferre, quae vitam commodam & jucundam 'faciunt l. 736. , & post mortem ipsis bona sua relinquunt parentes s. 973. , in legando non adeo facile praejudicium fit liberis, quam si legata relinquantur aliis. Quam O rem cum parentum in legando potestas restringatur, quatenus in praejudicium liberorum legata relinquuntur roos. , immo idem etiam intelligatur de liberis rc spectu parentum suorum f. cit.); in hoc casu, quo conjux conjugi legatum relinquit, non intra tam arctos limites potestas legandi continetur, quam ubi alii relinquitur. αγι, erast
Ne quid in demonstrando remaneat obscuritatis, probe perpendenda sunt, quae in anterioribus demonstravimus de modo, quo quis haeres institui, vel etiam alicui legatum relinqui potest: immo ea quoque in memoriam reVocanda, quae de. Digiti od by Cooste
804쪽
de modo promittendi in parte tertia & de modo donandi in 'parte quarta prolixe satis ostendimus. . Atque ex iis etiam intest igitur. quomodo legata sint conjugi superstiti relinquenda, vel etiam qua lege i, haereς sit anstituendus, ne quicquam committatur, quod Vel in praeiudicium liberorum . vel familiae
vergat. Quoniam vero naturaliter ab intestam succedunt con
jugi defuncto deficientibus liberis & parentibus collaterales s 3.
Ioas. ; necesse omnino est, ut per testamentum disponatur
de eo, quod conjux superstes habere debeat, ex quo is ius perfectum acquirit in id, quod alias nonnisi imperfecte debetur, & quod ab haerede exigi non potest. β. 4O78. .
Iure naturali matrimonium herpetuum esse debe . Etenim De sedisse&conjuges non modo conjunctim liberos suos educare g. siti ara --:63. verum etiam per omnem vitam pro Virili ea conscr- γα-- re quae possunt, ad hoc, net desint liberis ea, quae vitae necessitas exigit; & quae ad eam commode ac jucunde transigendam faciunt g. 736. , bona sua ipfis relinquere de-hcnt 97s. . Verum etiam matrimonium contrahentes' saltem tacite libi invicem promittunt, quod persona alteram magis amare ac diligere velit, quam alium quemcunque &in praestandis ossiciis humanitatis ceteris hominibus ant ferre, atque ad hoc pars una alteri sese persecte obligat ἔ.468.), immo etiam si conjux unus moriatur, alteri superstiti prospicere debet de iis, quae post mortem suam eidem ad vitae necessitatem, commoditatem, immo & jucunditatem faciunt, pro modo facultatum suarum, & quantum per alia neri potest g. sors. . Quoniam itaque nemo non videt ossiciis hisce parentum erga liberos & conjugis erga conjugem satisfieri non posse, nisi matrimonium perpetuum iit; jure naturali matrimonium utique perpetuum esse deb t. κω ii Jur. Nat. Para VII. Ggggg
805쪽
Patet itaque juris naturalis esse, ut matrimonium perpe tuam vitae consuetudinem contineat, nec minus ex demon,
stratione manifestum est, hic demum loci hoc demonstrari potuisse. Divortia igitur naturaliter respecta conjugum se ha- . hent per modum exhaeredationis liberorum atque parentum, ita ut, quemadmodum haec non procedat, nisi ubi sese indi. gnos facto suo reddiderunt liberi jure filiationis, vel parentes jure ipsis competente qua parentibus, ita quoque divortio locus esse nequear, nis ubi conjugum pars una sese indignam reddit ossiciis, quae pars altera ipsi tanquam conjugi debet, quamvis in statu naturali unicuique permittendum sit, ut pro, . . lubitu matrimonium dissolvat si . . Toleranda nobis sunt multa in eo, in cujus actiones nobis ius nullum competit, quae tamen non recte, immo improbe ab eodem sunt. Absit itaque, ut tibi persuadeas, quae hic demonstrantur repugnare iis, quae in superioribus demonstravimus. Releqenda hic sunt, quae ibidem ns. l. Gl. annotavimus. Christus itaque quando urger indissolubilitatem vinculi matrimonialis contra divortiorum licentiam; legem naturae suae integritati restituit: ut enim matrimonium sit dissolubile, non ex natura matrimo-monii fluit, sed a facto conjugis venit, quo sese indignum reddit, ut sit conjung. ro 79.
De sorte βο- Naturaliter liberi ex illicito concubita nari quale jus labent ne liberoia ad Dredi atem parentum cum liberis exis is nuptus naris. Quo rum ex ist, niam enim illicitus parentum concubitus tanquam sectum, cito cinem quod a Voluntate liberorum ex eodem natorum minime. Hiu nar pendebat, iisdzm imputari nequit g. 6so. Uri. I. Psil. m. iran anim); ideo naturaliter inter liberos ex illicito concubitu & justis nuptiis natos, utpote qui utrique non sentliberi nisi quia a parentibus geniti . 378. , nulla differentia est. Quamobrem eodem modo patet, quod natura- . liter tacti ex illicito concubitu nati aequale jus habeant ad
806쪽
De yure haereditaris. haereditatem parentum cum liberis ex justis nuptiis natis, quo aequale jus iraereditulum liberorum ejusdem gradus supra d monstravimus . 989 .
Naturale igitur non est, quod tantummodo matri succedant. Neque enim est, quod objicias matrem esse certam, sed patrem incertum. Quando enim incertum manet, utrum sis prolis hujus Pater, nec ne; ea quoque dici nequit proles tua. Quodsi vero agnoscat eam este tuam, eadem omnino est ratio, cur tibi succedere debeat, quam quod matri,
De Servitute & Societate herili.
emittis est subjectio, qua quis operas perpetuas pro Semirae alimentis perpetuis praestare obligatur. Didic
rufinimus servitutem, prouti convenit Juri naturae , prouti ex sequentibus liquet. s. sO8 .
Qui operas alteri perpetuas pro alimentis perpetuis Dbmiὴρ praestare obligatus cst dicitur Servus: qui vero alime. ata per- sinu Epetua pro Operis perpetuis praestare tenetur & jus hasce exi IE. gendi habet, Dominus. vocatur. Remina opera. p stans 'Ancista appellatur. Atque hinc patet, domino subcctum esse servum at ue M. Atim s. 3989. , consequenter eι competere potestitem, seu pia in seruum atque antasiam ij. 33. 34. pari. ἔ.
Ius domini in servum, vel ancillam dicitur Potestas m estis d
807쪽
Ite itaque nobis demonstrandum est, quale jus domino in servum, vel ancilIam competat per legem naturae. Etsi enim .servitus in Jure Romano dicatur juris clentium ,- quatenus apud plerasque gentes erat usu recepta; non tamen propterea a jure naturae abhorret, prouri mox ostendetur. Et quamvis in eodem dicatur, eam esse contra naturam; eo ipso tamen non aliud indicatur, nisi quod, cum natura omnes homines sint liberi β. I 46. Port. r. Jur. nat. . nemo natura alleri subjiciatur: quo sensu etiam dici poterat, dominia esse contra naturam introducta, cum natura res omnes sint communes . 7. Para. a. 7ur. Nar. ). Potestas dominica nemini natura competit; jure tamen naturae non repugnante acquiri potest, prouri ex sequentibus patebit. ff. 1O83.
μευ Servitus perfecta dicitur, si operae, quae perpetuo debem 'fervitus tur, determinatae non sunt, sed eas pro lubitu determinare perfecI. V potest dominus. As impertim est Iemitus, si operae deben--per sua. tur nonnisi certae, aut si non debeantur perpetuo, aut non
Servitutis imperfectae plurimae dantur species pro diversitate operarum praestandarum & ὰiverto praestandi modo, nec non pro diversitate modi, quo ad certum tempus restringuntur. I. IOS .
Diversi as Unde liquet, in servitute perfecta dominum a semis exigere juris domis posse operar quascunque pro lubitu, in imperfecta autem non/nsm in servι- certas, aut certo rempore, vel etiam usque ad certam tempus rure perso O83. . M S im Ρlurimum itaque differt potestas dominica in servitute per Ierfecta. secta ab ea, quae domino competit in imperfecta. o 8 siemiruti m et mmunione primaeva servitutι locas non est.' Etenim locos si in in primaeva communione usus rerum neccssarius unicuique
808쪽
De Servitute Societate berili. 789
patet, prout cuique eodem Opus est f. o. petra. a Iuri nat. , cimmuηi Nemo igitur opus habet, ut operas quasdam pro alimentis nepra nava.
hoc est, victit & amictu, praestet, consequentcr ob haec se alteri subiiciat. Quamobrem cum servitus sit subjectio, qua quis ad operas perpetuas pro alimentis perpetuis praestandum obligatur s. logo. ; in communione primaeva servituti locus non est.
Absurdum omnino laret praestare alteri operas pro eo, ad is quod tibi cum ipso. aequale jus competit. Nemo enim alteri praestat operas pro mercede, nisi quia jus ad mercedem operarum praestatione demum acquirit, quod antea nondum habebat, nec sine iis acquirere poterat. Io 86.
Introductis dominiis servitura locus est. Introductis enim aiadndb eL dominiis jus commune ad res quasliber, quod cuilibet ii ' iam Lovi. mini natura competit . T. stari. a. Fur. nar. , in proprium abiit f. 338. pari. a. Fur. nar. ), quo dominus excludit omnes ab usu ejus rei, quae est in dominio ipsius g. isto. para. a. Furi nat. ) . Quoniam itaque fieri non potest, ' ut quis habeat per se res omnes, quae ad vitae necessitatem, commoditatem ac jucunditatem requiruntur, ac in multis adhuc indiget aliorum Opera ι9. pari. I. Iur. nat.), unicuique' competit jus res s. 326. 8art. I. Iur. nat. θ & operas ab alio sibi comparandi l. ι3o. ροδ. 3. Iur. ηat. , consequenter cum nemo gratis dare vcl facere teneatur, si is vicissim dare, vel facere possit I. 268. 8art. a. Iur. nat. . operas praestare licet, ut alter det. Quamobrem si quis δε- .la operarum praestatione sibi comparare potest ea, quibus ad vitam tolerandam indiget; operas osnnino perpetuas pro alimentis perpetuis, hoc est, iis, quibus ad vitae ac sanitatis conservationem indiget, praestare potest. Subjectio,
809쪽
qua quis operas perpetuas pro alimentis perpetuis praestare obligatur, servitus est j. io 8o. . Dominiis itaque intro
ductis servituti locus est. Introductis dominiis operae quoque hominum juri proprio subjectae sunt, cum in statu communionis primevae eaeodem essent perinde ac res communes, & omnibus laborandum sit communis utilitatis gratia, nemini otiandum 4I .part. a. ' Iur. nat'. . Equidem in communione primaeva locum habet contractus onerosus facio ut facias, R. beneficus, in quo unus se alteri obi gat ad faciendum f. III. Part. s. Jur. nat. ἰhoe tamen minime adversatur juri communi ad operas ab altero praestandas. Quemadmodum enim non os,stante eo, quod res sint communes, ex apprehensione rei alicuius apprehendenti nascitur jus ad usum hujus rei proprium 3. 33. 36. Part. a. Jur. n.ιt. s ita ex eo, quod alterum tibi obliges ad quid faciendum, tibi nascitur jus ad hoc factum, seu operam ab altero praestandum proprium, non obstante jure per se communi ad idem factum, seu eandem operam. Et si tu vicissim indiges opera alterius, dum tuam alteri praestas, nil ob- . stati quod eodem actu alterum tibi quoque obliges ad quid faciendum, quamvis accurate loquendo dici nequeat praestari Operas pro operis, tanquam in compensationem operarumsbi praestitarum, quia unusquisque habet natura jus ad operas alterius. Atque hinc facile liquer, dominiis nondum introductis ne concipi quidem posse istiusmodi subjectionem, qua. unus uni obligaretur continuaa praestare operas gratis. . 3O8 T.
An serni us Si oris non ιηbeat nis eseras, purum praesurione shi tam-nfectu sista re valet ei, quae a. vita necessitatem factant; bus i s cssese naturaliter altera, qui laec Ore 'otest, in servitutem dandi. Quilibet enim tui .. hoaeo obligatur ad corpus suum conservandum 349.
art. I. Jι r. nas. . Quamobrem cum sine victu & amictu, seu alimentis corpus conservari nequeat, introductis autem domi
810쪽
De Servitute O Societate berili. , 79 Idominiis res, quibus indigemus, st d quas ipsi non habc-
mus, ab aliis nobis comparare tenemur, nemo tamen gratis
dare obligatur, si vicissi in quid faccre eidem potest alter s. a 68 tart. . Iur. nat. ; homini omnino jus est sese alteri ea lege subjiciendi, ut operas perpetuas eidem p r stare teneatur pro alimentis perpetuis kas 9.part. I. Phil. HacI. BI . , consequenter in servitutem dandi . io8o. .
Si servitus intra terminos naturales subsistit, quos definitio continet; nihil ea acerbitatis habet. Eis enim videri possit plus valere operas, quam alimenta, quae praestantur; quod plus videtur esse in operis abunde compensatur perpetuorum v limentorum certitudine, quam non habent, qui operas diurnas locant. Sane nisi abusus potestatis dominicae adeo dissi. culter evitari posset; nil magis iis, qui per operas aliis locandas acquirere debent necessaria vitae subsidia, commendari poterat, quam servitus. I. IO88.
Si εοis se alteri in servitutem β te dat; ex prcto oritur De ortu ser-fertarus ac inde vim suam accipit. Etenim si quis sponte st-υjiuiis vo- se in servitutem dat, is alteri promittit, quod operas per luntaria Dpctuas praerare velit pro alimentis perpetuis, & alter ipsilis,de ea vim vicissim promittit quod alimenta perpetua praestare Vclit uecipiat. Io 8o.). Quamobrem cum de eo inter se conveniant β.
698 .Part. 3. Pr. nat.),. & con Ventiones istiusmodi, quae mutuas praestationes continent, pacta sint f. 788.part My. r.
nat. λ si quis alteri sese sponte in servitutem dat pacto
oritur servitus. αuod erat unum.
Quoniam itaque pacta sunt servanda 789. para Fur. nat. ; servitus, in quam quis sese alteri sponte dat, ex pacto vim suam accipit. αuod erat alterum.