Paulini a S. Josepho Lucensis ... in Archigymnasio Romanæ Sapientiæ publici eloquentiæ professoris Orationes habitæ in eodem Archigymnasio

91쪽

ita illi in sectas ordine sque divide-

Tentur , eos duntaxat apud primarios viros omni humanitatis ossicio rece pios suisse accepimus , qui earundem bonarum artium haberentur instar imperatorum. Patebat quidem Cae

saris Augusti domus clarissimis poeta'rum ducibus Publ. Virgilio &ratio, quam tamen Chaerilis & Ciu, vienis aliisque ejus notae versificato ribus patuisse non legimus. Cum illis scilicet, quod & acumine ingenii di elegantia styli ceteris palmam errupuissent, humanissimi Principis familiaritas omnis erat atque conjundito :eorum aspectu, sermone atque cqnsuetudine frequentissime recreabatur. 'At piget me tandiu exemplis hujusmodi esse immoratum, qui Tenia, ipsam statim oculis subjicere quodammodo potuissem. Quid quaeso est, Auditores, quod ex popularibus hisce ar' i libus

92쪽

Ntibus ea ipsa, quae aliis fructus insignes contulit, eadem aliis decoquere1oleat nulloque esse alumento Z Nam quotidie videmus nonnullos caelandi, aut pingendi studio haud mediocres sibi 1ortunas comparasse, quibus arti bus alii vix tantum pecuniae trahant , quantum tolerandae quoquomodo Vitae sit satis . Nonne discrimen hoc ex eo potissimum ducitur, quod cunus

illi praeclari castigatique opifices , hi

Contra mediocriter in ea facultate ver

sati esse existimentur, si quod affabre

accurateque elaborandum sit opus, rejiciuntur hi, invitantur illi, ac perhonorifica mercede proposita conducuntur 3 Studiosos itaque sui ac penedixerim Mecaenates habent caelandi, aut pingendi artes, modo eae Vulgares nequaquam esse censeantur . Utilitatis asserunt plurimum , non inficior; sed iis tamen, qui ingenio industriaque

93쪽

7 ad earundem artium principes propius accesserint . Praeterea florentis simae illae duae artes , Medicina ac Iuris prudentia , in quibus prae ceteris omnibus, ut sermo communis invaluit , opes maximas atque honores fortuna collocasse creditur, an tales sunt, ut earum praesidio homines h nori opibusque feliciter velificentur tametsi iisdem leviter tincti nullum sibi nomen existimationemque consece rint p Fautores certe non habent plu-ximos , qui aegrotos medicaminibus,

aut qui legum formulis jugulant patrimonia. Verum qui in istiusmodi facultatibus praestantissimi recensentur, eos gratiam inire auctoritatemqueo apud optimates sibi conciliare vid mus, eosque ad amplificandas sert nae Copias, aut ad honores maximos consequendos viam sibi munire expeditissimam. In quo quidem orationi

meae

94쪽

meae firmiorem, quam opus sit, fidem complures , quos hic video esse , viri elarissimi exemplo suo satis commode faciunt . Quemadmodum igitur quod ejus generis artes nonnullis fructuos, non sint, imo potius jacentes ac steriles, impudentia singularis esset, id non tam prosesserum mediocritati, quam earundem artium vitio, aut ini quissimae temporum conditioni tri buere ; ita sere intolerabilis videtur esse eorum audacia , qui eX levi quadam literarum umbra cum neque opes , neque fortunas trahere potu

rint literas ipsas Jacere clamitant , nullosque per hosce dies. inveniri bonarum artium patronos , nulla supe esse studiorum p mia . At desinant tandem aliquando desinant per Deum immortalem tam impudenter ac stutite conqueri . Ipsi prosecto jacent, non artes. Ipsis utpote seriatis remissis.

95쪽

76que ingeniis desunt semperque deerunt patrocinia, nunquam Vero strenuis literarum cultoribus . Praemia nulla extant; sed ipsis mehercule nulla,qui oscitantes ea consequi neque labore,neque industria conantur. Excellendum est itaque praestantiori disciplinarum studio , excellendum : tum vero deesse non poterunt praemia, neque fautores munificentissimi; eum minime defuerint in hac urbe ut recentiores consulto praeteream , Fra

cisco Philelpho , Pomponio Laeto, Jano Parrhasio M. Antonio Mureto

seXcentisque aliis primariae eruditio'nis viris, qui egregia quapiam doctrinae laude floruissent; cum memoriae traditum sit eundem Muretum Romae ad politioris literaturae & eloquentiae ornamentum annuo suisse mille , aureorum stipendio Gregorii XIII. liberalitate donatum. Non desuerunt,

96쪽

Iinquam, non solum ingentes opes, sed etiam amplissilisse. dignitatis splendoc Petro Bembo, Jacobo Sadoleto , Gui lielmo Sirleto, Caesari Baronio, Ro. berto Bellarmino aliisque quamplurimis ; qui quandoquidem eruditionis

ac doctrinae praestantia se i supra Cete- Tos extulissent: Summorum Pontifi-

cum providentia , sedula IempeT me ritorum indagatrix , secit , ut dignia talis quoque . amplitudine a purpura

supra ceteros eminerent. P fl

Quae cum ita se habeant, Vos jam probe intelligitis, Adolescentes optic mi, quousque vestra ducenda sint si uadia, quo aetatis , quo industriae ner- Voὼ intendere oporteat, : ut studiorum fruetus seratis locupletissimos atqueo pulcherrimos. Non vulgaris doctrinae ratio, non popularis: quaedam mediscritas, sed summus scientiarum aperisortiter est attentandus, si optimas di- Ω

97쪽

sciplinas maximo vobis usui & ornamento esse velitis . Quamobrem Mispatiamini ab suscepto studiorum cum Iu deduci, aut saltem industriam vestram retardari ex perniciosis eorum

sermonibus, qui vulgato quasi proverbio dictitant, iam ianarum artium studia profligata esse ac prope deposita , quod neque sint. hac nostra aetate literarum praesidia, neque ulla ut olim proposita musis praemia. Contemniinte , Obsecro . , ac pro nihilo ducit querelas ejusmodi inanesque clamores. Sunt equidem Romae sunt maxima literarum' praemia, sunt studiorum Isautores propugnatoresque gravissimi, neque defuerunt unquam: & si aMea defuissent, certe Clemente XI. Pont. Max non deerunt;qui cum sit & omnidbctrinae genere cumulatissimus, &tot jam tantisque argumentis Voluntatem suam in bonarum artium studia si-

98쪽

7 significaverit , omnem obis prose- dubitandi locum eripuit, quin Romae ad opes, ad magistratus, ad imperia , ad purpuram etiam ipsam innocentia vitae ac doctrinae nobilitate assequendam aditus uniVersis pateat amplissimus a Cum igitur tam tib . Tum unicuique vestrum sit benefice tissimi Principis animum promereri , quam literis & eruditione eXcellere ;jam plane cognoscitis Mecaenates Vo- his minime defuturos , nisi per otium inertiamque vobis vos ipsi desueritis. Quod quidem eo gravius esset reprehendendum , quo major est horum ,

clarissimorum diligentia professorum quorum labores in hoc Romano lyceo utilitati vestrae serviunt, quorum Conatus omnes , vigiliae ac studia ad

vos ornandos erudiendosque maxime

referuntur . Vestrum igitur sit pari animi cura ac diligentia efficere, ut

99쪽

eorundem labori industriique maximus in vobis uberrimusque seu fhus respondeat atque hinc ea consequi pontis dignissima praemia,' quae V bis noti minus Romani 'Pontificis beneficentia, quam doetrinae amplitudo ac praestantia pollicentur .

100쪽

' Sanctissimo Domino Nsro

Paulinus a S. Iosepho Scholarum Piarum..ANTUM' aseH ut conquirendae sitat causse , cur tuo potissimum nomini , CLEMENf Pontifex Maxime , . hanc Orationem inscrisam , ut potiursve argumenti magnitu do , si e Dei ubi habitateH dignitas. spectetur , ea jure suo omnino ad te pertia. nere videatur . . Beneficentiam quippe illam ct amorem erga sonarum artium iHudia plane sngularem , quem in Leone X. suspeximus admirati sumus , ec quia in ae pariter maximum o sagantis c