장음표시 사용
481쪽
squentibur vos . Item a Domino per exemplum suum , dum pro actualiter multipliciter , atque imis manissime se persequentibus, modisque quibusvis vilissime ealumniantibiis , oravit assectu maximo ita
Cruce ad Patrem , Exod. M Item a dictis supra ,
articulorum nu. I 43. 227. Item a veritatibus aureis
super legem veterem, Exod. conclusa. α Detina3. concL4. Tertio vides: quomodo, sce.
Utrum convenienter senem petitiones orationis Dominicae agrinentur. - Φ q. opus. I. cap. 234. usque
in s. ω op. p. AD Nonum sic proceditur. Videtur, quod inconis
venienter septem petitiones orationis Dominicae assignentur . Vanum enim est petere sanctificari illud , quod semper est sanctum Sed nomen Dei semis per est sanctum , secundum illud Luc. I. Sanctum mmmen eiur : Regnum etiam eius est sempiternum , se eundum illud Psal. 144. Regnum tuum , Domine, regnum omnsum Voluntas etiam Dei semis per impletur, secundum illud Isa. Omnis volanissas mea fet. Vanum ergo est petere , quod nomen Dei sanctificetur, quod regnum ejus adveniat, di quod voluntas eius fiat. 2. Praeterea. Prius est recedere a malo, quam com sequi bonum. Inconvenienter ergo videtur praeordinari petitiones, quae pertinent ad consequendum bonum , petitionibus , quae pertinent ad amotionem mali.
Praeterea. Ad hoc aliquid petitur, ut donetur ISed praecipuum donum Dei est Spiritus sanctus , Mea quae nobis per ipsum dantur . Ergo videntur inconvenienter poni petitiones, cum non respondeant donis Spiritus sancti.
. - . Praeterea . Secundum Lucam in oratione Dominica ponuntur solum quinque petitiones, ut patet Luc. II. Surirnuum ergo fuit, quod secundum Maiothaeum septem petitiones ponuntur. s. Praeterea . Vanum videtur captare benevolentiam eius, qui benevolentia sua nos praevenit e Sed Deus sua benevolentia nos praevenit; quia ipse priον dilexie nos, ut dicitur L . Jo. g. Superflue ergo praemmittitur petitionibus: Pater nosseν, qui es in eoelis et quod videtur ad benevolentiam captandam pertinere. I
482쪽
Sed in eontrarium sufficit auctoritas Christi orati nem instituentis Respondeo dicendum, quod oratio Dominica per Rctissima est: quia, sicut Augustis dicit ad Probam rc epise. ra I. e. I a. in prim- to. 2. SP recte, oe congruentex oramus , nusi aliud dicere possumus, quam quod in issa oratione Dominica positum es. Quia enim oratio est quodammodo desiderii nostri interpres apud Deum , iIIa recte solum orando petimus , quae recte
desiderare valemusia In oratione autem Dominica nouabium petuntur omnia F quae recte desiderare possumuς , sed etiam eo ordine, quo desideranda sunt ,' ut sic haec oratio non solum instruat postulare , sed etiam sit informativa totiust nostri affectus . Manife- sum est autem quod primo cadit in desiderio no- Rro finis , deinde ea quae sunt ad finem. Finis a tem noster Deus est ; in quem noster affectus tendit dupliciter ' Uno quidem modo. , prout volumus gloriam Dei: Alio modo. , secundum quod volumis frui gloria eiust e. Quorum primum pertinet ad dii ctioneth, qua Deum in seipso diligimus : Semndum vero pertinet ad dilectu,nem , qua diligimus nos in Deo. Et ideo Dama petitio ponitur, San Ufeetur nomen tuum, per quam petimus gloriam Dei a se eum da vero ponitur , adveniat regnum tuum, per quam retimus as gloriam regni eiuR pervenire.. Ad finem autem, praedictum nos ordinat aliquidplieiter uno, mori per se; alio modo per accidens ἀPer se quid eiu bonum, quod est utile in finem. Est autem aliquid utile in finem beatitudinis dupliciteria no moda dueet..& principaliter secundum mer artum, quo beatudinem meremur Deo obediendo. Et quantum ad hoc ponitur, Fiat voluntas tua,.sicue - caelo,. oe in terra . Alio, modo instrumentaliter, &Dasi coadiuvans nox ad merendum. Et ad hoc per liuet quod dicitur, Panem nosmin quotidianum nobis hodie : sive hoc intelligatur de pane sacramen talν, cuius quotidianus usus proficit homini, in quo, etiam intelliguntur omnia alia sacramenta: sive e iam intelliga ur de pane corporali, ut per panem intelligatur omnis suffcientia vi mist, sicut dicit Aunum ad Probam: cepi isti tu in med. m. a. quia S Eucharistia est praecipuum Sacramentum,& paniae est praecimus cibus unde in Evangelio atthaei scriptiun est; supersubstantialem, idest proipuum, ut Hi
Ton. exponit . csupere. 6. meth. λPer accidens autem ordinamur in beatitudinem per Temotionem prohibentis. T is autem sunt, quae mo&
483쪽
quod directe excludit a regno, secundum illud i. ad Cor. 6. Neque forniearii, neque idolis serυientes regnum Dei possiabunt i Et ad hoc pertinet quod discitur, Dimitte nobis debita nos . Seeundo tentatio, quae nos impedit ab observantia divinae voluntatis . Et ad hoc pertinet quod dieitur, Et ne nos in eas in tentationem, per quod non petimus ut non tentemur, sed ut a tentatione non vincamur , quod est in tentationem induci. Tertio poenalitas praesens, v
quae impedit sufficientiam vitae; Et quantum addicitur, Libera nos a malo. Ad primum ergo dieendum, quod, sicut Aut ust. dicit in lib. a. de ser. Dom. in monte, eap. s. in s
hoc petitur, quasi non sit sanaum nomen Dei , sed ut sanctum ab hominibus habeatur ; quod pertinet ad Dei gloriam in hominibus propagandam . Quod a tem dicitur, Adυeniae regnum etium, non ita dictum est, quasi Deus nunc non regnet; sed, sicut August.
derium nosirum ad illud regnum excitamus, ut illud nobis veniat, atque in eo regnemus. Quod autem dicitur, Fiat voluntas tua, recte intelligitur, ut ob diatur praeceptis tuis 'Silaut in eoelo,oe in terra, idest sicut ab angelis , ita ab hominibus . Unde hae tres Petitiones perfecte complebuntur invita futura : AIies
vero quatuor pertinent ad necessitatem vitae praesentis, sicut August. dicit in Enclit r. ce. LII. Ad secundum dicendum , quod cum oratio sit interpres desiderit , ordo petitionum non res m det ordini executiouis, sed ordini desiderii, sive intenti nis, in quo prius est finis, quam ea quae sunt ad finem, & consecutio boni, quam remotio mali. - Ad tertium dicendum , quod August. in lib. a. defer. Dona. in monte se. II. is. Jadaptat septem petitiones donis, & beatitudinibus , dicens: ,, Si timor ,, Dei est, quo beati sunt pauperes spiritu , petamus,, ut sanctificetur nomen Dei in hominibus timore se casto Si pietas est , qua beati sunt mites , peta
D mus ut veniat regnum eius, ut mitescamus, nec ei
resistamus: Si scientia est, qua beati sunt qui 1 ,, Rent, oremus, ut fiat voluntas eius ; S sic nonis lugebimus: Si sortitudo est, qua beati sunt qui e- ,, suriunt, oremus ut panis noster quotidianus detur se nobis: Si consilium est, quo beati sunt miserico D des, debita dimittamus, ut nobis nostra dimittan se tur; Si intellectus est, quo beati sunt mundo co
, , de , oremus ne habeamus duplex cor temporalia
is sectando, de quibus tentationes fiunt in nobis: Si i v 4 ri s ' .
484쪽
sapientia est, qua beati sunt pacifici, quoniam fiΙiὲ,, Dei vocabuntur, Oremus. ut liberemur a malo: Ipsa ,, enim Iiberatio liberos nos faciet filios Dei. Ad quartum dicendum , quod sicut August. dieit in Enchirice. H6. in princ. to. 3 D Lucas in oratiori ne Dominica petitiones non septem , sed quinquem complexus est. ostendens enim , tertiam petitionem ,, duarum praemissarum esse quodammodo repetiti m nem, praetermittendo eam magis facit intelligi: ,, quia scilicet ad hoc praecipue voluntas Dei tendit , ut eius sanctitatem cognoscamus, & cum ipso regne mus . Quod etiam Matthaeus in ultima posuit , Lia hem nos a malo, Lucas non posuit ἔ ut sciat unusquisque in eo se liberari a malo, quod non insertur in tentationem . Ad quintum dieendum , quod oratio non Frrigitur Deo, ut ipsum sectamus , sed ut in nobis ipsis fiduciam excitemus postulandi uae quidem praecia Pue excitatur in nobis eonsiderando ejus charitatem ad nos, qua bonum nostrum vult; R ideo dicimus, Pater noser: Sc eius excellentiam , qua potest:&ideo
dicimus, sitii es in caelis APPENDIX.
EX art. habes primo : quomodo per rationem mstendas , merito a Scripturis insinuatum fuisse, quod septem petitiones orationis Dominicae ordinantur; ut 1. Cori tith. I. ChVisum Dei sayieutiam . Cum enim sit sapientis recte ordinare c secundum Philosophum I. Metaph. constat et quod per illud dixisse voluit ad propositum Apostolus o quod petitiones a Christo ordinate ibi ponuntur ; & ita ordin te, ut impossibile sit, aliter esse : quemadmodum imis possibile est, sapientiae aliquid insipientiae commisceri. Secundo vides: quomodo ex iis, si bene pensen tur, Ese applicentur , doctrina haee Angeli vicissim declaretur, & confirmetur.
Utrum orare sit proprium rationalis creatura. q. d. II. q. q. a. 6. q. r. ω 3, AD Decimum sic proceditur. Videtur , quod orare non sit proprium rationalis creaturae . E aD. dem enim videtur ei se petere, & accipere: Sed a vipere convenit etiam personis increatis, scilicet Frulio 1
485쪽
QUAEST. LXXXIII. ART. X. 461 Iio, & Spiritui sancto . Ergo etiam eis convenit orare . nam & Filius dicit Io. i4 Ego rogabo Patrem meum. & de Spiritu sancto dicit Apostolus, Rom. 8. Spiritus possulat pro nobis .
a. Praeterea . Angeli sunt supra rationales creatuis ras, cum sint intellectuales substantiae r Sed ad angelos pertinet orare Q unde in Psal. 96. dicitur: Admate eum omnes angeli eius. Ergo orare non est proprium rationalis creaturae. 3. Praeterea. Eiusdem est orare, cuius est invocare Deum; quod praecipue fit orando: Sed brutis animalibus convenit invocare Deum , secundum illud
Psal. I 46. stui dat iumentis escam i grum, γ pu
Iis eorvorum inυocantibus eum. Ergo orare non est Proprium rationalis creaturae. Sed Contra. Oratio est actus rationis, ut supra habitum est: cari. I. hu. Sed rationalis creat ra a ratione dicitur. Ergo orare est Proprium rati
Respondeo dicendum, quod, sicut ex supra dictis patet , c ibid. oratio est actus rationis, per quem ,
aliquis Superiorem deprecatur : sicut imperium est actus rationis , quo inserior ad aliquid ordinatur. Illi ergo proprie competit orare, cui convenit rati nem habere, & superiorem, quem deprecari possit. Divinis autem personis nihil est superius: Bruta autem animalia non habent rationem. Unde neque divinis personis, neque brutis anima Iibus convenit orare, sed proprium est rationesis crea-
Ad primum ergo dicendum , quod divinis pers
nis convenit accipere per naturam. : Orare autem est'
accipientis per gratiam ς Dicitur autem stilius rogare, vel orare secundum naturam assumptam , scilicet humanam , non secundum divinam Spiritus autem sanctus dicitur postulare , quia postulantes nos facit. Ad secundum dicendum, quod intellectus, & ratio non sunt in nobis diversae potentiae , ut in i . habitum est; c q. 79. a. 8. J Differunt autem secundum m edium , & imperfectum . Et ideo quandoque intelleri uales creaturae, quae sunt Angeli , distinguuntura rationalibus , quandoque autem sit, rationalibus comprehenduntur . Et hoc modo dicitur orare esse proprium rationalis creaturae. Ad tertium dicendum , quod pulli corvorum di cuntur invocare Deum , propter naturale desiderium , quo omnia suo modo desiderant consequi bonitatem Avinam. Sic etiam bruta animalia dicuntur Deo
486쪽
hedire, propter naturalem instinctum , quo a Deo moventur
C art. habes quomodo per rationem , quassi ex suppositione excludas errorem Gnossicorum , α Μanisheorum dicentiumi: bestias omnes. esse rationis. capaces & seque , ut hominem non solum sentire , sed etiam intelligere. Per hoc enim, quoaconcluditur hic: bruta nulla posse orare ex eo, quoa non habent rationem supponitur. e, diametro con- rarium, erroris. praedicti atque ideo, error iple tan-Muan i ex suppositione damnatur. Seeu ,habes: modo per conclusum hic , scilicev per hoc , quod bruta non. orarit , ostendas , errorem illum merito damnari a dictis io r. m q. 7s. & f. 93--asum Eltieid: Item a Veritatibus aureis. super legenh eterem, Gen. v. conel. is. Tertio vides 2 quomodo ex iis, si bene reperta considerentur ω apsicentur moinrina haec ,. R
-D Undecimum, fio proceditur .. Videtur , qu ia . Sancti qui sunt in patrim, non. orent pro n- his. Actiss enim alicujiis, magis est meriwrius si br ..mam, aliis et Sed. sancti , qui sunt in Patria , non me-xentur sibi, nec per se orant; quia, iam. sunt in te mino coirestitut x. Ergo etiam- neque pro nobi z orant.. . Praeterea. Sancti, perfecte suam, voluntatem Deo, Consormant , ut non velint nisi quod Deus vult: Sesti illud1 quod Deus: vult semper impletur .. Ergo D stra Sancti. pro nobis orare ut. 3. Praeterea. Sicut Sanct i, qui sunt impatriae, sint superiores nobis,. ira & illi qui sunt in pumatorior vitai lami peccare non possunt: Sed, iiii qui sunt imPurgatorio , non orant pro, nobi , sedi magis uos pro eis L Ergo, nec Sancti, qui. sunt in patria ,. pro, nobis:
4. Praeterest.. Si sancti, qui sunt in patria pro nobis: orarent ,. superiorum Sanctorum esset eme uin oratio .. Noluersci; deberet: imsorari sufragiunti
487쪽
orationum Sanctorum inferiorum , sed solum sup
s. Praeterea. Anima Petri non est petrus. Si erisso animae Sanctorum pro nobis orarent , quam dia sunt a corpore separatae , non deberemus interpellare saninam Petrum ad orandum pro nobis, sed Mnimam eius: Cuius contrarium Ecclesia facit . Nontergo Sancti , ad minus ante resurrectionem j orant pro nobis .
Sed Contra est, quod dicitur a. Machab. ult. Hae es, qui multum orat pro popula, oe Gniuersa san taeisitare, Hieremias propheta Dei. Respondeo dicendum , quod , sicut Hieronymum dicit, c lib. eont. Vigilant. ante med. Vigilanti emror fuit, quod dum vivimus , mutuσ pro nobis ora' possumus , posequam autem mortui fuerimus, nulliusmo alio Iste exaudienda oratio : praesertim eum Mam ιννes ultionem sui sanguinis obsecrantes impetrarct
Sed hoc est omnino falsum τ quia eum oratio proaIiis facta ex charitate proveniat , ut dictum est , car. I. ω8-hM.qω- quanto Sancti, qui sunt in patria, sunt perse toris charitatis , tanto magis orant
Pro viatoribus , qui crationibus iuvari possunt ; &quanto stant Deo conjunctiores tanto eorum Orati nes sunt magis emcaces , habet enim hoc divinux ordo, ut ex superiorum excellentia in inseriora re- findatur ; sicut ex claritate Solis in aerem . Unde
R de Christo dicitur Hebr. 7. Recedens per semetip--m ad Deum ad interpellandum pro nobis . Et propinter hoc Hieronymus contra Vagitantium c Ioci sup-ein dicit: se Si Apostol, ,. S Martyres adhuc itam corpore constituti, quando per se adhue debent ef- ,, se soliciti, pro aliis orant, quanto magis post co-m ronas, Victoriaς, & triumphosyAd primum ergo dicendum , quod Sanctis qui sunt in patria, cum sint beati, nihis deest beatitudinis , nisi gloria conUris j pro qua orant i orant autem pro nobi ς, quibus deest beatitudinis ultim L
persectio: Et eorum orationes habent emcaciam impetrandi ex praecedentibus, eorum. meritis,& ex div
Ad. secundum, dicenssum se quod Sanctii impetrantillust , quod Deus vult fieri peτ orationes eorum 2Et hoc petunt , quod aestimant eorum orationibum implendum secundum Dei voluntatem se
Ad tertium dicendum, quod illi qui sunt in pu gatorio , etsi sint superiores nobis propter impeec unitatem , sunt tamen inferiores quantum ast poe-
488쪽
nas, quas patiuntur r Et secundum hoc non sunt iis statu orandi, sed magis ut oretur pro eis. Ad quartum dicendum , quod Deus vult inseri xa per omnia superiora iuvari. Et ideo oportet nota solum superiores , sed etiam inferiores Sanctos im-. Plorare ; alioquin esset solius Dei misericordia impi Tanda. Contingit tamen quandoque, quod imploratio inferioris Sancti efiicacior sit, vel quia devotius imploratur, vel quia Deus vult ejus sanctitatem deis Ad quintum dicendum , quod quia Sancti vive tes meruerunt ut pro nobis orarent , ideo invocamus eos nominibus , quibus hic vocabantur , quihus etiam nobis magis innotescunt e & iterum pro- Pter fidem resurrectionis insinuandam ; sicut legitue
Exod. 3. Ego sum Deus Abraham, &c- APPEN. DIX.
EX art. habes primo - quomodo per rationem stendas, merito a Scripturis insinuatum et quos sancti orant pro nobis ; ut a. Maedi tiis. Secundum quod iacet in arg. contri Et 2. Pet. I. Dabo operam pG' frequenter habere vos pos obitum meum. Ubi auulanam literam prumittit orationes suas fidelibus , Postquam mortuus fuerit. Unde ex B. Hieronymo det viris illustribus, Est Egesipe', & Lino habentur ista verba: is Simon Petrus migravit ad Christum. Mox,, autem apparuerunt ibi viri sancti, nimio splend 'is re accincti, quos nemo unquωn viderat; qui di ,, xerunt ad populum: Gaudete, quia intercessorems, magnum , & continuum meruistis habere apud Chri- ,, sium . se Haec ex illis antiquissimis Patribus. Item contra similes Agilantis haereses negantes, orare sanctos pro nobis; vide Elucidat. Addit. art. n. 3OI. 3134. 333. 3 36. Item Ueritates aureas super legem veterem,mmer. I I. eonet. I. Item supra in hac 2.2. artim num Mi. Secundo vides: quomodo ex iis, &c.
Virum Oratio debeat esse vocalis. . dis. 9. qu. r. ar. 3. 3. ad 3. Ex 4. GR. ID
AD Duodeeimum sie proceditur. Videtur, quod mratio non debeat esse vocalis . oratio enim, sicut ex dictis patet, principaIiter Deci
489쪽
porrigitur : Deus autem locutionem cordis cognoscit . Frustra ergo vocalis oratio adhibetur. 2. Praeterea . Per orationem mens hominis debet
in Deum ascendere , ut dictum est: ca. i. hu. ad a.
Sed voces retrahunt homines ab ascensa contemplationis in Deum, si ut & alia sensibilia. Ergo in
rationibus non est vocibus utendum. 3. Praeterea. oratio debet offerri Deo in oeculio , Deundum illud Matth. 6. N autem cum oraveris, intra in eubieultim tuum, is elauso osio ora Patremssum in abscondito : Sed per vocem oratio publica tur. Ergo oratio non debet esse vocalis.
Sed Contra est , quod dicitur in Psal. I M. nea mea ad Dominum stimavi, voee mea ad Dominum deprecatus fum. Respondeo dicendum, quod duplex est oratio ;eomis munis, & sngularis. Communis quidem oratio est, quae per ministros Ecclesiae in persona totius fidelis populi Deo offertur : Et ideo oportet, quod talis s-
ratio innotescat toti podiis, pro quo ρνofersvr ; quod non posset fieri, nisi usep υoealis. & i o rationabiis Iiter institutum est , ut ministri Ecclesiae huiusmodi
aerationes etiam alta voce pronuntient , ut ad notbtiam omnium possint e rvenire. Oratio vero singularis est, quae offertur a singula-xi persona cuiuscunque sive pro se , sive pro aliis mrantis. Et de huiusmodi orationis necessitata non ess, quod se focalis. Adiungitur tamen. vox tali orationi , triplici r
tione. Primo quidem ad excitandam interiorem devotionem , qua mens orantis elevetur in Deum : quia per exteriora signa , sive vocum, sive etiam aliquorum factorum movetur mens hominis secundum apprehensionem , ct per consequens secundum affecti nem. Unde August. dicit ad Probam Iai. cap49. circ. prin. to. a. quod verbis, oe aliis signis adaugendum desiderium sanctum nosipsos aeritis excita mus. Et ideo in singulari oratione tantum est vociobus, & huiusmodi signis utendum , quantum proficit ad excitandum interius mentem : Si vero mens porhoc distrahatur, vel qualitercunque impediatur , esta talibus cessandum : Quod praecipue contingit in his, quorum mens sine huiusmodi signis est lassicienter in devotionem parata. Unde Psalmista Psal. 26. dicebat dixit cor meum, exquisesit te facies mea. Et de Anna legitur I. Reg. i. quod loquebatur in eoν- de suo. Geundo adiungitur vocalis oratio, quassi ad xedditionem debiti; ut scilicet homo Deo serviat se-
c dum illud totam , quod ea Deo habet, idest non
490쪽
Blum mente , sed etiam corpore : Quod praecipue competit orationi, secundum quod est satisfactoria . Unde dicitur Oseae ult. Omnem aufer iniquitatem, in aeeipe bontim, oe reddemus vitulas labior&m n frorum. Tertis adiungitur vocalis oratio ex quadam xkundantia ab anima in corpus, ex vehementi affectione, secundum iliud Ps. 13. Laetatum es cor meum νον exultavit lingua me in Ad primum ergo dicendum , quod vocalis oratio non profertur ad hoc quod aliquid ignotum Deo in nifestetur; sed ad hoc quod mens orantis, vel ali
Ad secundum dicendum , quod verba ad aliud pentinentia distrahunt mentem , di impediunt devoti nem orantis: sed verba significantia aliquid ad devotionem pertinens, excitant mentes, praecipue minus devotis
Ad tertium dicendum, quod , sicut Chrysostomugdicit luper Matth. cho. II. in v. impers. snter med. Mn. Eo proposito Dominus: vetat in eonventum orare, ut a conventu videatur . Unde oranς nihiLM novum facere debet, quod aspidiant homines velis cIamando, vel pectus percutiendo,. vel manus eseis pandendo. is Nec tamen, ut August. dicit in lib. 2. de serm. Dom. in monte, c-3 'prine. t
videνι ab hominibus nefas es, sed ideo hoc agere, uxis hominibus videaris is APPENDIX. EX art. habes primo : quomodo per ratisnem destruas haeresim Tti milupinorum dicentium : o vandum non esse vocat iter, nd mentaliter tantum is Meund, habes t quomodo per rationem ostendas , haeresim hanc merito damnari a Ps. ut in arg. eonem Item a Io. i7. Stibusatis oculis IESUS in eoeitiis dixit: Pater, venis hora , eLarsea filum tutim&α super quo D.. Aug. in m. inquit. ,,. Poterat D minus noster unigenitust , & coaeternus. patri, iuri forma se rur, ex forma servi, si hoc opus euet, is orare silentio : sedes ita Patrii se exhibere voluit M precatorem, ut meminissed , se esse nostrum d M ctorem. Proinde , Dam' secit orationem pro no-m bis, notam Deit S nobi ς: quoniam tanti magistrim nostri' non solum apud ipsos sermocinatio, sed ,, tiam pro ipsis ad Patrem oratio, discipulorum estis aedificatio. Haec ille . Item ab Hebr. I. is Quis, in diebus carnis suae preces , supplicationesque ad in eum, qui posset: illum salvum facere st morte, eum