장음표시 사용
251쪽
Quin& Delphicam platanum Agamemnonisi, E manu satam ex aliquorum sente tia scribit Plianius.Neque mirum hoc si tempoxe ipsius Moysis in chroti. Qisse Delphis constructum templum D. affirmat Isidorus,indeque primum superstitiosam taliam
l. 1. de Diui. euasisse voce autor est Cicero. Verumcnimuero natione. licet grauium autoritate scriptorum videatur comprobata haec opinio,eam nihilominus Chro. . manis, & egregie cordatis hominibus indignam iudico: fas enim non est spretis interpretibus sa cris, fabulosis Gentium scriptoribus aures porrigere , sicuti aequum non esset candida amandata veritate,caliginosa euocare, ac fouere mendacia.
Dico ergo primo,quod licet Homericς autorita ii cocedimus ante Troiani excidij tempora or culum Pythium extitisse : licet demus Isidoro nostro, semplum Moysis tempote fuisse coiistructiam, quod tamen difficillimum scitu est , cum
omnia fuisse confusa tempora apud Graecos -- . te Olympiadas, fabulistique immixta, neque tam rei alicuius rationem, aut enumerationem DE ἡρὶ N, pQst Censorinum ex Varrone reserat, ex Africa tali eap. ii. no C serienss Eusebiui his verbis. canin vi De Praepa tur in tertio annalium his verbis utitur. V que aurat tro c.3. Olmpiadas nihil exploratum in historia Graecorum ' In py sexio' seuenitur, sed omnia confusis conscripta temporibus
h. ἡ ' fiunt. insen & Thucydides. Siquidem quae ante nos
Patereul. in natos quαλ vetustiora adhuc sunt, plane comperia prin. esse propter longitudinem sui non qnisserum. Oly m. Plux xςh. in piades porro, quae ab Iphito Elco Lycurgi coa LyςV gQ laneo ut volunt Paterculus,Plutarchus, Sc Pau
Eliaci,. sani 9 institutae iunt,enumerari c perunt an rus
252쪽
post Troiam captam iuxta Clementis Alexandrini sententiam, quadringentis sentem , iuxta Eusebi j vero alicubi, totidem ; alicubi vero quadringentis quiquaginta Esaiae Prophetae temporibus , cuius discrepantiae causam imperitiae librariorum, aut amanuensum, quibus non facile fuit seruare collationes illas temporum ,recte tribuit Viues. Non igitur Moysis tepore templum Delphis fuisse costruetiim certo poterit assirmari , praecipue cum Diodorus, qui late de Oraculi inuentione agit , a caprisque repertum ait, & a Caprario quodam scui nomen fuisse Corata ex Plutarcho scimus ) nihil de inuentionis tempore dicat;nihil Plutarchus ipse nihil Strabo, cum tamen hi omnes multa de templo,multa de oraculo referant. At certe non ex eo quod templum Delphis tunc temporis fuisse constructiam de mus , hexametri carminis inuentionem Pythio esse oraculo dandam concedemus; ex Pausania enim didicimus , priscis temporibus Oraculum
Delphis,non Apollinis, sed Telluris. & Neptuni fuisse, quod ille quibusdam antiquissimi poetae
Musaei versibus comprobat. Inclyta confestim tellus oracula dixit, Neptunig imulfamulus, qui nomine P reon.
Paulo autem post a Tcllure perhibent diuinationem Themidi datam, a Themide Apollinem dono accepisse. Oraculi porro Themidis mentionem etiam fecit Naso. Fatidicami Themim,quae tunc oracla tenebat.
At neque Apollinis ipsius oraculum primo sortes versibus dedisse, sed soluta potius oratione,
In Praefat. in Chronita In lib. Aug. de Civit. Dei i8 e. 8. Bibliot l. Ic. De oraculorum defectu.
oraculis. In Phocaicis. Metam. li.
253쪽
testatur Plutarchus ; & Phemonoem primat fuisse Pythiam vatem, primamque hexametrum carmen cecinisse referunt Strabo, & Pausanias. quam viginti septem duntaxat annis anteriorem Orpheo , Muiso , & Lino Clemens Alexandrinus probat Non ergo Pythio oraculo ulla cario num tribuenda inuentio. Unde miror Ianum Parrhasium magis videri approbare ethnicorum
opinionem,quam Iudaeorum s ut ipse dicit qui
excluso Apolline putant Mosem carmine hoc primum cecinisse. Si enim recta ille mentis acie hoc inuestigasset,non a Iudaeorum Rabbinis,stda sacris Scripturis , a sacris scriptoribus exordia vidisset hanc sumpsisse sententiam. Sed qui Parrhasium miratur, iure doctiorem ille detestabitur Scaligerum,qui in suis de poetica libris nulla facta Moysis mentione, Pierio Macedoni posteriorum Musarum ut vult Cicero ) Patri Poe seos originem tribuit, Sed caligat ille in Sole, siquidem & prima poemata facit pes oratia Sc Pastores ex Thucydide, Varrone antiquiores fuit
se aratoribus dicit, pastoremque in otio, aratorem vero in opere cile, ideoque aptiorem illum cantui δί carminibus, minus aptum hunc, illum
prius ficiis e carmina huc posterilis. Quod si me tem reuocasset Iulius Scaliger ad saci am Gine sim t ut bene ait Posseuinus) Abelem utique pastorem, eu Caimum agricultorem eodem vix ille tempore meminisset : quin δc ipsum mei Ada naum, non pastorem, sed agricolam fuisse legi mus. Emisit eum Dominus de parad so vom raris. in operaretur erram, de qua seu tus est. Verum si
254쪽
scaliger, non ut Apollinei fitc. procurator dun-
sit Poeticae sinis,aliquot autorum
taxat, sed etiam ut disciplinae studiosus, cultissimum poetam versasset Tibullum, neque id filio Iosepho reliquisset, didicisset certe ab eo Pastores agricultotibus, altem in carminibus,priores noli fuisse: sic enim Tibullus traditione proculdubio ab Antiquis accepta. Agricula assiduo primum satiatus aratro, Cantauit creto rustica verba pede. satur arenti primum est modulatus auena
Cammm,ut ornatos diceret ante Deos.
Agricola 2 minis su fusus Bacche,rubenti Primus inexperta auxit ab arte choros. Caeterum de Scaligeri cistaeni iudicio alibi ; &nunc de Poetis primordio satis. .
V i s Poetae scopus , quem ad finem tendat Pocsis,multis abhinc non annis modb,veri an saeculis dubitatum. Quidam enim ex veteribus delecta tionem duntaxat propositam esse Poetae senserunt : alij iuuare solum ab eodem esse intentum: alij vero utrumque,tocuples huius rei testis Ho
255쪽
De Arte Poetica.I.Definib. Tuscul. I. De legi.
Aut prodes e volunt,aut delectare Poetae, Aut silmul ct i lonea,2 iucunda dicere vitae. Nam & ante ipsum, 'c post suos opiniones hae assertores habuerunt. Plato quidem in dialogis de Amore,ac Decimo de Republica sed in Gor gia praecipue Poeticam aut solum,aut maxime tendere ad voluptatem asseruit .hoc idem sensile visus Terentius in Andriae Prologo,dum est. poeta cum primum animum ad scribendu- appulit, Id sibi negoti credidit solum dari, Populo ut placerem, quas fecisset fabulas.
Cicero. An illi tempus in Pintis euolue is, ut ego ct Triarius te hortatore fecimus, consumet, in quibus
nulla solida Militas,omni s puerilis delectatis' Alibi
ipse ironice. O praeclaram emendatricem vitae Poetiacam,qua amorem agit' ct leuitatis auctorem n consilio Deorum coincandum putet s Denique idem. cuippe cum in illa thistoria scilicet θ ad veritatem. uinte, referatur, in hac Poeso ad delecturionem
plerasMoimus Tyrius Platonicus. Poetis autem modis habetur, es multitudinem oblectat, ut Pole gia propter toluptatem a populo diligatur, propter virtutem nequaqisam cognitim sit. Contra vero iuvare. solum spectare Poeticam sensit Xenophon in Symposio, subNiceratis enim persena ita ait P.
ter meus, inquit, cum daret operam ut in bonum vita euaderem,omnia Homeri carmina ediscere coegit Sensisse etiam id visi Aristoteles in Poetica ; -ι mers recte, vel non recte a quoquam siue dicatur. taequis inquirere velit, non modo id ipsum faritum . ὶΙumve cossiderare debet, trum laudabile, an pramin
256쪽
sit rerim etiam ad agentem, dicentemve respicere, ad quem videlicet, vel quando, vel cui elgratia cuius verbi causi: boni maioru gratia sat mali maioris, nefar ; Isocrates oratione sectuada,Antiquos inquiens Poetas vitae reliquisse documenta, quibus homines euaderent meliores;quod sub Euripidis Persena Aristophanes in Ranis dixit.Sed & idemi crates in Panethenaico Poeticam nos a multis auocare delictis affirmauit. Plautus,in Asin
Ridiculares est, te benigne operam mihi, Vt vos item alias pariter nunc me ars adiuuer. Quin & Teretius ipse in Heautontimorumenos prologo. . , Et cum esse quaestum in animum induis maxumu, iam maxume feruire vostris commoris.
quae verba in prologo Hecyrae iterum repetit. Sextus Empiricus quantumuis,ut disciplinarum insectator aliter postea sentiat) ita in libro aduersus Mathematicos sic enim vocat ille quarumlibet artium professores.) VHo autem Poetica ad faelicitatem magna det adminicula, ex hoc est perspicii , quod plane optima, quae informandis mori us versatur, philosophia, in poetarum sententiis
omnino radices egerit. & inferius. Ex quibus narra
tur quidem Drrho perpetuo legisse posm Homeriacam,hoc nunquam facturus nisi cognouisset vulem esse Grammaticam sic porro Pocsim quandoque appellat 9 ct propterea necessariam. Epicurus autem de prehenditκr siorum dogmatum potissma surripuisse ad Poetis. Socratem autem virum integerrimum, virtutis potius, quam voluptatum sectatorem
257쪽
certis insomniis dedi sse se Poeticae resert Plutarchus. Verum enimuerὁ Poeticam circa virumque, utile nimirum, ac delectabile versari aperte colligitur ex Aristotelis domina dum ille in suo de Poetica tractatu ,ex voluptate,quam parit imi tatio, quae est poesis anima, ratiocinationem n tam, ac honesti imitationem,& laudationem est; Sed aperte Horatius. Omne tulit punctum qui miscuit otiis dulci Leflorem deletiando parite , moVendo. Plutarchus. IIud vero non semel iuuenti ubiicie dum,demonstraudumi Poesim cum argumentu -- beat simulatum in rebus,quas tradiat, moribus qui dem pigmenta adhibere stlendorem, initatem tamen non abiicere veri, haberet aemulationem in Pr babili deletiabile. Idem. Quo modo autem est Porsis
sermonis condimentum,quae temperat in eo modos ne-tra, Cr numeros, atque acriorem reddit ad docendum.
Manimus Tyrius supra nominatus Uua obrem existenti duplici causa quare vel Homerus, vel Hesi dii vel quilibet alius ob harmoniam Poeticam adepti sunt laudem quodsicilicet prosint,ac delectent. Sextus etiam Empiricus. Humani enim animi perturbati num ac motuum est v luti quoddam propugnaculum Poetica. Et visenex habet linguam siuauissimam. qua de revidendus omnino optimus Athenaei locu hic enim, quia longior, non apponetur. Isthaec sunt antiquorum placita circa Poeticae finem, quibus quidem pro ingeniorum varietate varij inhaesere rccentiores, qui Jc rationibus conii mare nisi opiniones,qui cnim Poeticae finem voluptatem , ac delectationem audientium tenen L. quid
258쪽
quid aliud, inquiunt, Dithyrambica, quid aliud
- Lyrica Poetis vel voce, & choris, instrumentis muscis . ac voce, vel hisce omnibus simul intendit,nisi delectationem3 Quid Comicat iuuandone an delectando natae in scenam a Comoediar productae personae, Parasiti pecuniis inhiantes, , Meretrices non minus amantium substantiae, quam Veneris auidae,Laenae mulieres, fraudulenti serui, perditae prodigalitatis adolescentuli, fatui senes,milites gloriosiὶ Ipsa porro Tragoedia quid ι aliud quam delectationem curatὶ clim ipsum vis dere Heroum calamitates, & miserias; ipsum il- . totum audire eiulatus, & querelas; ipsa eorum,' commiseratio animos hominum mirum in mo- dum oblectetὶ iam vero Epica poes, quae partim in narratione, partim in imitatione consistit, nil dulcius, nil suauius, nil denique quod magis vos luptate quadam aures aeque de animos quantum- libet seueriorum Catonum trahat, Vnquam ex cogitatum. In iuuandis enim animis potius, , quam delectandis, & iurisperitia, & ea, quae de si moribus tractat, Philosophiae pars tota versatur. . Contra vero illi, qui iuuare credunt a Poetica intentum. Antiquos afferunt Poetas , Maximo i Tyrio, Clemente Alexandrino, & Eusebio Cae- sariensi testibus, eosdem fuisse cum philosophis, . cum Theologis , ac proinde neque in re adeo iudicii, & futili, ac est: delectatio, unquam versa- tos, Si enim Poetae finis nullus esset alius, quam sese, que alios oblectare,& illiberalis,ac vulga ris res Pociis ipsa. scurrilisque, & leuis quidam, , ac ridiculus homo , ¶sti persimilis exilie-
259쪽
ret Poeta,extitissetque semper , qualem Ennium accepimus ab exteris nationibus habitum, cum a P.Scipione carmina quςdam recitare iussiis esset, ac proinde perfectam omnem Poesim, ni in his peccet Poeta, non delectabile, verum quod iuuet, sequi debere: quae enim in choris, quaeve ad Citharam,aut tibias canitur Poetis, iuuandis per imitationem animis inuentam dicunt.Comicam porro eo ipso quod parasitos. meretrices, lamas, perditos adolescentes senes fatuos, fi audolentos
seruos, milites gloriosos inducat, nihil aptius ad
hominum emendandos mores inuentum asi
mant , in ea enim quod malum timere, quod fugere vitium debeas, quale detrectare sodalitium, ac proinde qua seMi virtutem, ante oculos tibi propositum vides. Tragoediam vero Principum virorum veluti speculum existere, in quo maxima ipsorum pericula, bella seditiones,tumultus,
inuidiam , Fortunae libidinem , quibus domi ac foris exagitari solent, plane perspiciant; quin Schis animos hominum a perturbationibus purgari,arque fortiores reddi.Epicum vcro carmen totum esse publicae consecratum utilitati, utpote in quo illustres magnorum ducum actiones errarum , ac Marium situs, gentium mores, bellorum stratagemata,militare robur facundiet vires, Deorum sacra ediscantur. Qui autem & iuuare,& delectare scopum csse Poetae dictit;& aurium,& animorum iudicium in testem proserunt, eo
enim ipso quod carminibus, quod fabula, quod
senten iis, quod agnitionibus,peripetiis, perturbationibus,cpis diis, aures ad se omnium Poeta volu
260쪽
voluptate maxima trahit, animos quoque exem plo mouet moribus informat, quaeque agere quaeve fugere debeant, optime docet, dc rem quidem ita sese habere tam scriptorum autoritates , quam pro utraque parte adductie,rationes eorum videlicet, qui iuuare finem constituere Poeticae, & eorum, qui delectare, tertiam hanc opinionem optimὸ confirmant: neque enim dubium erit perlegentibus, antiquos omnes a n
bis superius citatos pedibus sui aiunt in eam
iuisse sententiam Platonem Cicerouemque ex-l cipias Poeticae parum fauentes,' Illam itaque ex recentioribus secuti non pauci, Horatianae artis interpretes Parrhasius, Acron, Porphirio, Franciscus Luisnus, Ioannes Sambucus , Iacobus Falconius, Dionysus Lambinus: Ex aliis vero Hieronymus Fracastorius , Antonius Minturnus, Franciscus Nausea, Iulius Cesar Scaliger ; ex Etruscis autem scriptoribus Alexander Carrerius, & immortalis memoriae Torquatus Tassus. Neque est quod cures recentiorum quorundam opinionem, ossicium Poetae, ac finem esse affirmantium, apposite dicere ad admirationem , in qua quidem Iovianus Pontanus fuit, ut ex eius Dialogo qui Astim inscribitur patet, re- latus etiam a Fracastorio in suo Naugerio ,suc de Poetica. Falsum enim id est e conuincitur duplici ra ione.Priino,quia admiratio non finis, sed eomes potius Est gratidiu,& praeter spe accidetium rerum, peripetiarum, agnitionum, & id generis aliorum: deinde quia per hoc nullo modo distingueretur ab oratore, nullo modo ab histori