Ad artem medicam isagoge / Additae sunt in libros Galeni de elementis, de natura humana, de atra bile, et de temperamentis, et facultatibus naturalibus periochae Joannis Baptistae Montani: cum epistola Jo. Cratonis, qua rectè Galenum legendi ratio br

171쪽

Aphorismorum extat, me in aliis Hippocratis,

periantur memoriae mandare; erumetiam de doctrina Galeni augere eas,atq; amplificare debemus, neque enim Hippocrates horificare doctrinam ita persecit, atque absoluit, ut nulla ad eam accessio feri posse vidcatur Aed omnis non solum Galentia Grumetiam aliorum Graecorum,or Latinorum e Iio,1nod obseruationis cura animus legentis no vacet; vim multiplicare, atque exornare potest sudiose Nero inprimis lata ententias, quaestinorum rationem praedictionum modum ostendunt, nobis nota , atque perspectamesse oportet: cur sint traditae icausas intelligere ne temeraria praedictione, acfalse artis duci aegros conturbemus, bonam de nobis existimationem amittamus, vel destri alis manum admoucamus porro, ,hoc quam rectio me fiat, nostras cognitio vere saluti hominum iu 'seruire queat corporum humanorum ea acta notitia si

nobis habenda est bunis non tantum e libris i l

larum partiumsubstantia, composito, temperatu sis r. ira , stM, consensus, ct colligantia cit oran cum ab s, actiones, morbis ij ndi: erumetiam oculis illa contemplanda, ct saepe intuenda hic ver cum de musculis, ct partibus quibusdam exit, bua mirificaesint Em veterum, quam reccnti0rum

a rixae,

172쪽

rixae , acquiescendum est in ea sintentia, quam vel re elisus medicati0nes , atque consensus praesariorum artificum veriorem esse monstrat: u, ' VcVRq am filii c0ntcntionum inter Anatomicos

is, Hrrbario studiosei sterandus praesertim cum,ut

in singulis terris sic etiam in corporibus semper ali, quid peculiare conspiciatur et Ii autem negare non possumus , nisi hoc ingrate facere velimrus, recentiorum Ucra, atque diligentia multum anatomica, seu doctrinam de cognitione corporis humant,et medicamentorum tam simplicium judicatione, quam compositorum ratione audiam; tamen non propterea, quae de his Galenus scripsit, negligenda sunt sed quae in illis recte dicta animaduertimum , traq; nanu tenendarim, si qua temere, vel non consid ratis verὰ cntentiis, vel ludio contradicendi labe factari vidcinus ea quo pacto tueri, atque Ocndi possint , siccitandum ac, cum, t Galenis ait, e rare non sit supra captum humanum , condonanda sunt quaedam vel memoriae , vel iudici αριαρτήματα bonis aut boribus eas dextro corrigoda hic aut

obseruabit studiosius lector, quam multa de veterrunscriptis collecita Galenus recitet quam dextrὰsaepe integra scripta in compendium redigat: quae probet: quo improbet: quasq; iudic sui rationes asserat. quia

173쪽

16squia ver dictis Hipp. non oluit nos assentiri pro

pici aut horitatem; erum rationes rudentes: e

demsententia ipsium quoquc tenori existimabunt a non tam dictis, quam rationibus Galeni fidem adhibebunt cum autem ignari doctrinae de natura rerude rationibus nihil iudicarepo sint; facile intelligulariis medicae studios,erbum illud Damasicen verue e. uim scienti inaturalibus versatus non est, me ore desperet in primis autem, nouantum de temperatura corporum; verum auxiliorum redIὰ iudicet, di rationem modumq; adhibcndi, atque medicamcnta componendi, ut faenili,et variandi cognostat scientia de ror m natura in medico requiritur quomodo enim intelliget medicametum esse calidum, vel seccum iis critatis, caliditatis causas, atque notas tenea haec verb, ut

conspectio sint, primum quidem non soli in descri Wi si , imagines niplici his os se ec . Putatio in P sicarum de causis apor

odori ignarum es oporteti deinde, cta his Γ, qu intabriade plicium medicaminoram acu tatibus, deq; eorundem compositione resperiuntur: diligcnter conferre, atque attente in comp0 li ne

rationcm methodicumspectar mi autem ibodus o. sinplicia cognoscendi nihil atadest, quam natur.

174쪽

I6s rerum consideratio, qua spectatur artificiose quibus de causis hac, vel illa qualitate , oi praedita ad ia, si illai adscritioncs medicamenta adhibeantur sic componendi methodus est quaedam artificio se a

turae imitatio, qua, dum implex intentionibus cim ratiuis nonsubsieruit, miscentur Moica mota similia gradu, mel stecie, vel dissimilia, cicontraria seruata ea analogia, ut sequatur forma, quamini di arti ex introducere, secundum quam agere rectissime, d in qua commodi sim con eruari post in seu er indicationibus certis gubernantibus iudicium, atque actionem medici conferuntur auxilia, atque vires eorum cum ipsis morbis, ac horum cau-ys est quae ac quomodo naturaeprodesse auxiliuq; ferre possint, deniq; quam proportioncm medicam tum cum abseectione, cui adhibetur, habeat, ped&mus.sed de his suo loco dicemus plura illud his monendum se ad iudici dexteritatem plurimum acere non olum hac in parte, ver in niuersa pi sologia; si ristotelica cum Galanicis diligenter cons

vantur nec Arabum lectionem, praesertim cuicent . negligemita, sed iudicio redio in legendo a temur: o , quod Montanus dicebat, nos in illis vitillos ei rorcs temporum incuria, Ne interpretum negligen-

175쪽

negligentia irre runt legere existimabimus. grocorum aut collationem Philotet, Aretaei, I uJ,Dioscoridis, 'auli, - j, Tralliani, Actuaret, Si phani Atheniensis plurimum lucis, atque momenti Iectioni Galent allaturam tam certum, atquepersua

sum nobis esse debet,quam quod es certi simum caeterum de iris ingenio quidem praestatibus sed qui

in siculum βαρβαρον inciderunt, ac multo plura intricant, qu in extricant, Iacobo, Monacho, se orine, Gentile, Petro ponens nihil hic dicor Lat nos vero , Celsum, Plinium, urclianum,Marce lum, alios, qui nondum inclinata relatina sci L erunt certe cognoscendossatuo; praefica tim cum res a Graecis traditas ct intcstigant, . explicent.

donium, Gradium, Montagnanlim, Herculanum, Gallanarium, Varegnanum, nuc rotam, o namirum, Guaineram, fauerium, Barzicinum brecentiores his fortas e no inferiores, cum multa, iudidicerint, I monere refcte possint, i nequaquam penitus abi ciendos puto, ita in illis bona ingenia ad eum modum occupari nolim, ut interea lectionem, cognitionem integram Galeni negligant, ct Hippocraticae do Irinae obliviscantur quo enim hic,

176쪽

stimabit cum ero recentiores Galeni, ct Hippo, cratis intcrpretes, Leonicenu , Montanu ,Curtiu ,

ctrina, atque Uu artis medicae viri excellentes, quorum lucubrationes, vel extant, vel in expectationesunt, do trinam veterum, in primis autem Hip- pocratu, Galeni, omnibus modis illustrare, contra quorundam curiositatem tueri conentur, gratissimo animo studiosos eorum labores amplecti: non modo in legendo illorum iudicium, cpraescriptuordinem equi, verum integrum doctrinae corpus sibi, adhibitis quas his architectis constituere, atque exaedificare debent veri 'inquit Plato tenui res animi seria studia non suscipiunt ideo prudelia est iudicio eorum, qui in arte diu, P cum laude sunt Nersati, niti atque regi iuniorum conatum oportet. sed nescio, quomodo haud equidem rectes tanquam in Sirenum opulis haerent plurimi in recentioribus libellis, de his opinione tradam mirifica scientiae instantur multi in veterum quidem edito ,ersantur, sed, cum iam do Irinae ignor ni, nec prudeli duce, atque magisro xii, lint; sitit de illis, quod

Graeci

177쪽

Wrὰ usurpari possit. neque mintegrae, aut soliadae eruditionis causa ,sd ostentationis inanis et res legunt: est modo huc, mod illuc feruntur . , siquid torte in transitu tanquam cani, Nilo obbi bunt; vel impudenter erudiante vel, cum sint κακο; in absurdas opiniones conuertunt, ac de illo eluti araneus se aliquid ligunt sed haec mi tumui de ordine oro librorum, utinam extaret is et af

liber, quem se Galenus scripsisse virmat interea uri. Ciso

vero pauca ea, qua initio περ ιν θεσεως των φαρμα ροκων τῶν καταγοη , adfinem libellis ζικροτε vii monet artis medicae studio considerent atqi e his adhibeant ea, quae tum ait viri docili , tum praecipud Montanu , Iulius Mandrinusis Iacobus Sy uius de ordine, ac ratione ordinis, quo libri Galeni

legendisint tradunt huic meo consilio se qui obtemperauerint , non modo paucis annis in doctrina Hippocratis, calani versandum, verum consi nescendum sibi simaverint magnum non solam ipse commodum ex eo adipiscentur, eriιm praeclare de rebus humanis agetur: dum plurimi ex illorii eruditione industria ac exercitatione id capient: medici conseruationi corporum humanorum, recta consilentia,νcras dignitati maiorem, atque optandum

178쪽

dum in modum consulent in Lectione vero ita Pe sabuntur, ut Graeca cum bonis interpretationibus latinis coniungant ac repetitam , iteratam lectioncm optimum commentarium estie sibi persuad bunt nec stylo, quantumuis sit laboriosium multa scribere , parcendum putabunt ego quisii potui,

quodq; cum beneuolentia coniundiam est, monitis iuuare do Irinae cupidos,olui quibus se non omnes moueo, aut deledio sciant haec magis ad exacuendos bonos, qui era discere cupiunt, quam deserrendos improbo , quibus audacia pro scientia est nobis suscepta Tibi vero praestantissime VEDINGERE

quod hoc in loco νοςφων es ineptum, parum conueniens personae tuae, qui non medica, sed politiaca magna cum laude trafias, quibusdam videbitur tamen non solum hanc tenuem gratificatiunculam, Ner ὐm longὰ maiora beneuolentiae tua erga me singulari meritis in rem iterariam deberi verὰ statuor, si umqigcnus praedicationem magnam mereri, quod tres tui, IOANNES HOMAS, atque I cumsingulari spe iniuris, optimarum artium sui j versantur: D vos magna liberalitate bona, i moderata ingenia, nefortuna aduersante in studiorum curriculo impediantur, a Diuuatis quare hancygnificationem voluntatis meae

tibi,

179쪽

tibi, tuisq; amantis P deuinctae libenti animo a pie r me hominis amicissimi beneuolent fia mi ossicio nullio unquam tempore aut loco defuturu lane tibi persuadebis. Te diriuere diu, rectis. me alere opto illa,cum tibi nunc valetudo aegra, atque infirma sit; ν Deo dante confirmetur; optima de operam do. ratisauiae die XX Nouembri r die meo atrali , quo l. atatis annum in

choabam quem, ut benigne CHRISTu se Vii gine ante annos M CCCCCLIX. atm,fortunet; toto p ctore precor.