장음표시 사용
211쪽
rum segetes incendit ἰ is Iractis funibus piabus ligatur erat , mille mili istas a imaxilla presbou : ὸ euvns dante moiaria irae fienti fluxerunt. I. aliquantulum autem temporis , t clim dies triticeae messis instarent , venit Samson , invisere volens uxorem suam , & attulit ei haedum de capris. Cumque cubiculum ejus solito vellat intrare prohibuit eum pater illius, dicens: 2. Putavi quoa odimseam, &ideo tradidi illam amico tuo: sed habet sororem, quae 3unior& pulchrior illa est, sit tibi pro ea uxor. 3. Cui Samson respondit i Ab hae die
non erit culpa in me contra Philisthaeos :Sciam enim vobis mala. 4. Perrexitque & cepit trecentas vulpes , caudasque earum junxit ad caudas , saces ligavit in meoio: quas innes succendens, dimisit, ut hue illumve discurrerent. Quae statim perrexerunt in segetes Philisthinorum. Qitibus succensis,& comportatae jam fruges, di adhuc stantes in
stipula, concrematae sunt, in tantum, ut vineas quoque & oliveta flamma consumeret.
6. Dixeruntque Philisthi im i Quis seeit
hanc rem Quibus dictum est: Samson gener Thamnit rueret quia tulit uxorem ejus& alteri tradidit, haec operatus est . Ascenderuntque Philisthium t & combusserunt tam mulierem quam patrem Uu . 7. Qitibus ait Samson : Licet haec feceri. iis , tamen adhuc ex vobis expetam ultimnem, & tunc quiescam. 8. Percussitque eos ingenti plaga , ita in stupentes suram semori imponerent. Et d stendens habitavit in spelunca Petrae Etam. 9. Igitur ascendentes Philisthiim terram Iuda castrametati sunt in loco, qui postea vocatus est Delii, idest , maxilla, ubi e rum emissus est exercitus. Io. Dixeruntque ad eos de tribu Iuda :Cur ascendistis adversum nos Θ Qui responderunt i Ut ligemus Samson, venimus, &reddamus ei quae in nos operatus est. II. Descenderunt ergo tria millia virorum
de Iuda, ad specum salicis Etam, dixeruntque ad Samsoni Ne is quod Philisthi im imperent' nobis quare hoc facere voluisti γ ibus ille ait e Sicut fecerunt mihi , sic seci eis. I 2. Ligare , inquiunt , te venimus , &tradere in manus Philisthinorum . Quibus Samson , Iurate , ait , & spondete mihi
quod non occidatis me. II. Dixerunt : Non te occidemus , sed vinctum trademus. Ligaveruntque eum dum bus novis funibus, & tulerunt eum de Petra Etam.
14. Qui tam venisset ad loeum Maxillae , & Philisthi im vociferantes occurrissent ei, irruit Diritus Domini in eum t & sicut solent δε odorem ignis lina consumi , ita vincula quibus ligatus erat , dissipata sunt
de soluta. I . Inventamque maxillam, id est , man-l
dibulam asini, quae Ubat, arripiens, in tersecit in ea mille viros, sI6. & ait: In maxilla asini, in mandibου-lla pulli asinarum delevi eos , dc perculi
mille vi eos. II. Cumquae Irate verba canem complesset,
projecit mandibulam de manu , & vocavit nomen loci illius Ramathlechi , quod in
terpretatur eIevatio maxillae .
num, de ait: Tu dedisti in manu servi tui salutem hanc maximam atque victoriamen siti morior , incidamque in manus incircumcisorum. I9. Aperuit itaque Dominus molarem dentem in maxilla assini, di eresia sunt ex eo aquae. Quibus haustis, refocillavit spiritum de vires recepit. Idcirco appellatum est nomen loci illius, Fons invoeantis de maxilla, usque in praesentem diem . . cao. Iudicavitque Israel in diebus Philisthiim viginti annis. il
Samson observantibus eum custodibus , pretas Gaetae urbis in montem detulit: a Dalua remtem , cui sepius illustrat , cognita eausa fortitudinis , detonsus , excaecatur ab bo,bur et quos tandem una secum interemit.
obi mulierem meretricem, ingressusque est ad eam.
per Auisset apud eos, intram urbem Samson, circumdederunt eum, positis in porta civitatis custodibus r Ze ibi tota nise cum silentio praestolantes, ut facto mane exeun
s. Dormivit autem Samson usque at medium t Zc inde consurgens apprehendit ambas portae lares cum postibus suis dc sera, impositasque humeris hiis portavit adverticem montis, qui respicit Hebron. . Post haec amavit mulierem , quae habitabat in Valle Sorec , dc vocabatur Dalila. . Venerumque ad eum principes Philisthi norum, atque dixerunt: incipe eum, &di. sce ab illo, in quo habeat tantam sortitudinem , de quo modo eum superare valeamus, Se vinctum affligere. Ouod si feceris, dabi-m 4 tibi singuli mille & centum argenteos. 6. Locuta est ergo Dalila ad Samson: Dic mihi, obsecro, in quo sit tua maxima sortitudo, dc quicI sit quo ligatus erumpere nequeas λ . Cui respondit Samson: Si septem nerviceis lanibus, nec dum siccis Ac adhuc humentibus,li status fuero, infirmus ero ut ceteri homineI. 3. Attuleriantque ad eam satrapae Philisthinorum septem lanes , ut dixerat , quibus vinxit eum,
s. latentibus apud se insidiis, te in cubiculo finem rei expectantibus , clamavitque ad eum: Philisthi im super te Samson. Qui rupit vincula, quo modo si rumpat quis s-lum de stuppae tortum putamine, cum M rem ignis acceperit r de non est cognitum in quo enet sortitudo ejus.
Anno M. circiter. res Anno M. f
212쪽
l 1 . Dixitque ad eum Dalila : Ecce illusi' ai. Quemcdm apprehen lissent Philisthi im,
uiniihi, & falsum locutus es: saltem nune statim eruerunt oculos eius , & duxerunt andica nubi quo ligari debeas. Gazam vinctum catenis, de clausum in car iri. Cui ille respondit: Si ligatus fuero no- cere molere secerunt. 'is funibus, qui nunquam fuerunt in opere, a 2. Iamque capilli elus renasci coeperant, infirmus ero, & aliorum hominum similis. 23. de principes Philisthinorum convene-I . Ruibus iursum Dalila vinxit eum, Strum in unum ut immolarent hostias ma- clamavit : Philisthi im suri r te Samson, inigniscas Dason deo suo , 3c epularentur , cubiculo insidiis praeparatis . Qui ita rupit dicente t i radidit Deus noster inimicum vincula quasi fila telarum . nostrum Samson in manus nostras.
s. Dixitque Dalila rursum ad eum: Us-l a . Quod etiam populus videns, laudabat tam decipis me, di salsum Imueris p o-l deum tuum , eademque dicebat di Tradidit
Hende quo vinciri debeas . Cui res nait Deus noster adversarium nostrum in manus
quo vinciri debeas . Cui responditi Samsbn : Si septem crines capitis mei cum licio plexueris , dc clavum his circumligatum terrae fixeris, infirmus ero.
24. Quod cuin sedissset Dalila , dixit ad eum r Philisthii in super te Samson . Qui
consurgens de somno extraxit clavum cum crinibus & licio. is. Dixitque ad eum Dalila: Quomodo di cis quod amas me, inim animus tuus non sumecum 3 Per tres vices mentitus es mihi, & noluisti dicere in quo sit maxima sortitudo tua. I 6. Cumque molesta esset ei, & per multos dies iugiter adhaereret, spatium ad quie
tem non tribuens, defecit anima ejus, de ad mortem usque lassata est. 7. Tun aperiens veritatem rei, dixit ad eam: Ferrum nunquam ascendit super caput meum , ouia Nararatus, idest , consecratus Deo sum de utero matris meae: si rasum fuerit caput meum, recedet a me sortitudo mea, de deficiam, eroque sicut ceteri homines.
18. Vidensque illa quod consesmus ei esset omnem animum suum, misit ad principes Phili sthinorum ac mandavit: Ascendite adhuc semel, quia nunc mihi aperuit cor suum. di ascenderunt, assumpta pecunia qua promiserat. i . At illa dormire eum secit super genuastra, in simu suo reclinare caput. Voca vitque tonsorem , de rasit septem crines e- 3us , & coepit abigere eum , & a se repel-stere: statim enim ab eo fortitudo discessit iro. dixitque: Philisthii in super te Samson. Qui de somno consumens, dixit in animo l suo: Egrediar sicut ante seci, de me excutiam, lice sciens quod recisti fiat ab eo Dominus. lviginti annis
Deus noster adversarium nostrum in manus nostras , qui delevit terram nostram , &occidit plurimos. 2y. Laetantesque per convivia , sunt piis liam epulis, praeceperunt ut vocaretur Samson, de ante eos luderet. Qui adductus de carcere ludebat ante eos, seceruntque eum stare inter duas columnas. 26. Qui dixit puero regenti gresssus suos: Dimitte me, ut tangam columnas , quibuomnis imminet domus , de recliner superas, Ac paululum requiescam. 27. Domus autem erat plena virorum ac
mulierum , & erant ibi omnes principe, Philisthi tum, ac de tecto de solario circiter tria millia utriusque sexus spectantes ludentem Samson. At ille invocato Domino ait: Domine Deus, memento mei, de redde mihi nunc sortitudinem pristinam Deus meus, ut ulciscar me de hostibus meis, de pro amissione
duorum luminum unam ultionem recipiam. 29. Et apprehendens ambas columnas, quibus innitAatur domus , alteramque earum dextera, de alteram laeva tenens, o. ait : Moriatur anima mea cum Phili liniim. Concussisque sortiter columnis, C culit domus surir omnes principes, dc ceteram multitudinem quae ibi erat : muli que plures interfecit morieris , quam ante vivus occiderat. 3I. Descendentes autem fratres ejus Seu niveisa cognatio tulerunt corpus ejus, dc
213쪽
oc considerare terram . Qui cum Pergetues l
id lum; fui ute primo filiam Dum, deinde Dorens BethseMmitem praescis sacerdσtem x. t.' Uit eo terapore ' vir quidam de
monte Ephraim nomine Michas, a. qui dixit aratri suae r Mille & centum argenteos , quos separaveras tibi, de suoet quibus trie audiente Iurii veras, ecce ego na-beo, & apud me sunt. Cui illa respondit: Benedictus filius meus Domino. Reddidit ergo eos matri sua , quae dixerat ei t Conlectavi de vovi hoc argentum Domino , ut de martii mea suscipiat fili
3. oc agnoscentes vocem molescentis Levitae, utentesque illius dirersisto, dixerunt ad eum: Uuis te huc adduxtra quid liae agis quam ob causam huc venire voluistii 4. Quid respondit eis r Haec haec praestitit mihi Michas, & me mercede conduxit, ut sim ei sacerdos. . Rogaverunt autem eum, ut consuleret
Dominum , ut scire ponesit an prospero itinere pergerent , di res haberet et uio.'6. Qui respondit eis: Ite in pace: Dominus respicit viam vestram, & ilex quo Pergitis.s T. Euntes i tui quinque viri venerunti Lais r viderumque populuio habitantem in ea absque ullo timore , iuxta consuetudinem Sidoniorum , secutum de quietum , nulla ei penitus resistente , magnarumque
opum , dc procul 1 Sidone atque a cis,ctis
hominibus leparatu nag. Reversique ad fratres mos in Saraa de Esthaol, & quid egissent sciscitamibus responderunt: s. Surgite , ascendamus ad eos
sit ducent in argenteos, de dedit eos argemtario, ut saceret ex eis sculptile atque conflatila, quod suis in domo Michae. . Qui aediculam quoque in ea Deo separavit, Se feci, Ephia, di theraphim, idest, vestem sacerdotalem, de idola: implevitque unius filiorum suorum manum , de sinus est et laeerdos. 6. In diebus illis non em in Isael , sed unusquisque quod lita restiam vitabarissimus enim terram valde opulentam Ec uberem t nolite negligere, nolite cessare. Eamus, Stur, hoc seciebat. 7. Fuit quoque iner ado cens de Beth. lehem Iuda , ev xxignatione erus : Eratque
ossideamus eam, nullus erit labor. Io. Intrabimus M securos , iit regimen itissimam , tradetque nobis Dominus imum , in tiuo nullius rei est Penuria , --γ-Irum qin gignuntur in terra ..um xx. Professi igidiu sunt de cogitatione E- Dan, Hest, de Saraa Ze Esthaol, sementi
vhrxim. lict ficiem, Et declinasia parum-lviti accinin armis bellicis , l
responnJuda, Ac vetur ipse Levites, de habitavi ibi. t. Egressiisque de civitate Militarem
regrinari voluit ubiciamque sibi commireperisset . Climsue venissit ni monte
li, Homum Mienae, . huerroharus est ab eo, unde venisset .lhiarim Judae r qui locus , ex eo te i respondit , Levita sum de BethlehemsCastrorum Dan nomen accepit, &J-L , vado at haestem ita potuero, cte tergum Cariathiarim. utile mihi esse μ io. Dixitqui oud me, &lC-qire venisserit ad domum. Mictae, taboque tibi dixerunt qaenque viri, qui pinis misi cessiria. mibus istis fit ephod , de theraphim , deo. Acquievit, de mansit apud Uminem, stulptile, atque conflaine: videte quid volatique illi 'quasi aemus ae filiis. bis placeat.
I 2. Implevitque Michas manum', 'de a 3. Et cum inlatum deest flet, Τngressi habuit puerum sacer8Mera b d se. 'nt domum adolescentis Leritae , qui eratra. Nunc scio, dicens, quiba refaciet mi-lla domo Micha: salinave atque euhi ver-hi inus liabenti Levitici generis sacertatem. bis pacificis. CAPUT X v I I L autem viri striae erane armati, stabant ante intam. p in his exploratoribus, sereri postea sunt i 7. Re illi sit ingressi fuera, dbirium ju- Ierienti viri monumh, quaerentermipo filonis, stur e , de ephod, di theraphim , sessionem/ ablato Ni ine 22filo cum fruer-latque conflatile mRere Mitdbantur , & R- vite, si jem Lais vi caruntes iubabit re r. cerdos stabat ante ostium , sexcentis viris sortissimis 'raud procul ex minibus.1. T N diebus iri, M6n em 'tex in ID T3. Titarum imitu qui intraverant, seul-λrael , de tribus Dan quaerebdit possent peste , ephod . de ital, , atque contatile. sionem sibi , iit habitaret in ea : usque adliaribus alait: taxiam: mil ficitis illum enim diem inter ceteras tribus sor- qui revindesiarii r Tace, Ac. pone ditem ribri acceperiit. gnumsuperos tuum: venique nobis m, ut . a. Miserunt ergo filii Uin es 'B-1nilemmis te patrem, ac sacerdotem. Quid miliae suae. quinque vitos sortis mos Ee Ἀ- tibi meliis est, ut sis sacerdos indomo unius lisa de silhaol , 'ut expilitarent remm , &Iviri, an in una tribu 3e familla in Israel l ubd eum audisset
'diligenter insi icerent: dixeruntque eis: Ite, acquievit serm inibo
214쪽
ut pia . latere montis Ephraim , qui μ pii uxorem de Bethlehem Iuvata. quae reliquit eum, α rcversi est in domum patris sui in Belialaliam , transitque apud eum quatuor mensibus. I. Secutusque est eam vir suus, volem re conciliari ei, atque bipi diri, re secum reducere, habens in comitatu puerum ει duos asinos: quae suscepit eum, di introduxit in domum patris sui. Quod cum audinet socer eius, eumque vidisset currit ei Inus, 4. α mi xatus est hominet n. M insitque gener in domo soceri tribus diebus, compdens cum eo de bibens semiliarito. s. Die autem quarto de n e consurgens, proficisci voluit. Quem tenuit socer, & ait ad eum i Gusta prius pauxillum panis , Sconsoria stomachum, Ze sic proficisteris . 6. Sedrauntque simul λ μ ccmederunt &biberunt. Dixi Huς pater puellae ad senerum suum: Quaeso te ut i die hic maneas, parite;quq uiem . . At ille consumen , ccupit velle pr-cisci. Et nihilominua obni x xum socer xenuit, & apud se sectu manere.
. Mane autem iacto, putat lavites uer Cui Mer rursum: Oxo te, inquit, ut pa lulum cibi capias , & dumptis νtribu, , donec increscat dies, postea proficisc ii Comederunt erso si I. s. Surrexitque adolescens, ut per xet cuni ore sua A puero. Cui rarium lo tus est soceri Considera suta dira ad occarum 4 clivior sit , di propinquat ad vesserum rmane apud me etiam liodie, de duc lisum diem, re cras proficisceris ut vada. λn do
Io. Noluit gener pcquiescere sermonibus eius : sed statim perr it , di venit contra Iebra . quae altero nomine vocatur Ierum Iem, cucem secum duos asinos omiuos, &
xx. Iaquam erat iuxta ictus, ac dies mutari r in Melem : dixitque puer ad dominum suum e Veni, obsecro , declinemus i
χ7. Sexcenti autem Viri tulerunt Leeta rem , & quae suprΑ di imui : yener inique in tau populum quiescentem atque se curvis, Percum ni eo in ore M dii :umpinq*ς- radidemni . 28. nullo penitus serente praesidium , eo
quod procul h*bit rent a Sido , α eumnvito hominWin haberent qui quo societatis ac mwtu. Jutem civitas sta in Aboni: quam rurium extriremes lia.
than filium sivi sani filii Moysi , c filio,
eius sacerdos ei is tribu , usque ad diem canivit x. . ii. Μ sitque pu4 idolum Mictio omni xempore , quo fuit Dei in Silo
In diebus illi, non erat rex in Ist ei. nibus eorum, α tulit epilod, di idola, ac sculptile, & prosectus est cum eas. δ a. Qui cum pemerent, de ante se ire seclubra parvulos μ 3 - , ω omn* quod e t Pretiosum, 22. & iam a domo Micha essent procul , viri qui habitabam in aedibus Mirulia conclamantes secuti sunt, a I. de post tersum clamare cceperunt . Qui cum respexissent . di erunt ad Muli me ut tibi via λ cur clamas a . Qui respondit: Deos meos, q s -- hi feci , tulistis, & sacerdotem , & omnia
quae has o, & dicitii: Quid tibi est
27. Dixeruntque ei filii Dan : clave ne ultra loquaris se nos, di veniant ad te viri animo concitari , de ipse cum omni do
H. Et sic coepto itidem perrexerunt. Videns autem Michas , quod Artioreε se essent, reversus est in domum suam.
215쪽
ad urbem Iebusaeorum, & maneamus in ea. tulit eam, & imposuit asino, reversusqueia. Cui respondit Dominus : Non ingre- est in domum suam. diar oppidum gentis alienae , quae non est 29. Quam cum esset ingressus ; ari fuit de filiis Israel, sed transibo usque Gabaa: gladium , de cadaver uxoris cum ostibus r3. & cum illuc pervenero, manebimus in suis in duodecim partes ac frusta conci-
lea, aut certe In urbe Rama. dens, misit in omnes termin s Israel.
r . Transierunt ergo Iebus, de coeptum 3 o. Quod cum vidissem singuli , concla-
carpebant iter , Occubuitque eis sol juxta mabant i Nunquam res talis facta est in Is-Ganaa, quae est in tribu Beniamin: rael, ex eo die quo ascenderunt patres no-Iy. diverteruntque ad eam, ut manerent ibi. stri de AEgypto, usque in praesens tempus: Quo cum intrassent, sedebam in platea civi- serte sententiam , & in commune decernitatis, & nullus eos recipere voluit hospitio . te quid facto opus sit. I 6. Et ecce, apparuit homo senex , revertens de agro & de opere suo vesperi, qui C A P U T X X.
3e ipse de monte erat Ephraim , dc peregrinus habitabat in Gabaa. Homines autem ob boo senus pugnantes reliquae tribus adve regionis illius erant filii Iemini. sus Beniamin, semes asque iterum bem imIT. Elevatisque oculis, vidit senex seden- feris es, tertisque e mittenter Iussu Dominitem hominem cum sarcinulis suis in platea civitatis: de dixit ad eum: Unde venis &quo vadis proelium , trim illam, praetersexcentor qui in solitudine Merant, penitus delevemunt.
r8. Qui respondit ei r Prosecti sumus de r. I i' Gressi itaque sunt omnes filii Israel,
Bethienem Iuda , & pergimus ad locum pariter congregati, quasi vir unus nostrum, qui est in Iatere montis Ephraim,lli de Dan usque Bersabee , de Terra Ga- unde jeramus in Bethlehem: de nune vadi-llaad, ad Dominum in Maspha: Amus ad domum Dei, nullusque sub tectum a. Omnesque anguli populorum , dc cun- suum nos vuIt recipere, tribus lsrael in s.clesiam populi Dei
I9. habentes paleas ac foenum in asino-lconvenerunt, quadraginta millia peditum n pabulum, oc panem ac vinum in meostpugnatorum.
de ancillae tuae usus, Ac pueri, qui mecum 3. Nec latuit filios Beniamin, quod ascen- est r nulla re indigemus nisi hospitio. distist filii Israel in Maspha. Interrogatus-Σo. Cui respondit senex : Pax tecum sit ,lque Levita , maritus mulieris intersectae , ego praebebo omnia quae necessaria sunt :lquomodo tantum scelus perretratum esset , tantum, quaeso, ne in platea maneas. 4. respondit : Veni in laabaa Beniamin 21. Intriauxitque eum in domum suam, acleum uxore mea, illucque divertirpabulum asinis praebuit: ac postquam lave- & ecce homines civitatis illius circum-runt pedes suos, recepit eos in convivium. dederunt nocte domum, in qua manebam, 22. Illis epulantibus, de post la rem iti-lvolentes me occidere, de uxorem meam in-neris , cibo dc potu reficientibus corpora ,lcredibili surore libidinis vexantes , denique
venerunt viri civitatis illius , filii Belial,lmortua est. idest, absque iugo de cireumdantes do- 6. .am arreptam, in frusta Concidi, mimum senis , sores pulsare coeperunt , cIa-lsique partes in omnes terminos possessioniis mantes ad dominum domus , atque dicen-lvestrae r quia nunquam tantum nefas , &
stes : li Educ virum , qui ingressus est do-ltam grande piaculum factum est in Israel. mum tuam, ut abutamur eo. 7. Adestis omnes filii Israel , decernite 23. Egressusque est ad eos senex, Ze ait: quid sacere debeatis. Nolite fratres , nolite facere malum hoc : 8. Stansque omnis populus , quasi unius quia ingressus est homo hospitium meum , hominis sermone respondit : Non recede& eestate ab hac stultitia: mus in tabernacula nostra, nec suam quis-24. Habeo filiam virginem , Se hic homotquam intrabit domum:
haiat concubinam, educam eas ad vos, ut 9. sed hoc contra Gabaa in commune fa- humilietis eat , de vestram libidinem com- ciamus. pleatis r tantum , obsecro , ne scelus hoc Io. Decem viri eligantur c centum ex om- contra naturam operemini in virum . nibus tribubus Israel, & centum de mille, 23. Nolebant acquiescere sermonibus il-lde mille de decem millibus, ut comportem lius . Quod cernens homo , eduxit ad eos exercitui cibaria, & possimus pugnare con- concubinam suam , & eis tradidit illuden-ltra Gabaa Beniamin, & reddere ei pro scedam: qua cum tota nocte abuti essent, di-llere, quod meretur. miserunt eam mane. H. convenitque universus Israel ad civi-26. At mulier, recedentibus tenebris, umitatem , quasi homo unus , eadem mente , nit ad ostium domus , ubi manebat domi- unoque consilio. nus suus, oc ibi conuit. ra. Et miserunt nuntios ad omnem tribum 27. Mane facto , surrexit homo , & ape- Beniamin, qui dicerent: Cur tantum nefas ruit ostium, ut coeptam expleret viam r delin vobis repertum est ecce concubina eius Iacebat ante ostium II. Tradite homines de Gabaa , qui hoc sparsis in limine manibus. flagitium perpetrarunt , ut moriantur , &28. Cui ille , putans eam quiescere , Io-lauseretur malum de Israel . Qui nolueruntquebatur: Surge, de ambulemus. Qua nihil Isratrum suorum filiorum Israel audire man- respondente, intelligens quod erat mortua; datum
216쪽
. Im sed ex cunctis ui bibus, quae sortis suae
semitas vertentes terga , quarum una lere-
erant, convenerunt in Gabaa, ut illis ser-batur in Bethel, & altera in Gabaa, atquerent auxilium , & contra universum popu- prosternerent triginta circiter viros rium Israel dimicarent.
32. putaverunt enim solito eos more cadix s. Inventique sunt viginti quinque mi, dere. Qui laxam arte simulantes, inieruntlia de Beniamin educentium gladium , pr consilium ut abstraherent eos de civitate .lter habitatores Gabaa, dc quasi fugientes ad supradictas semitast 36. qui Mγtingenti erant viti sortissimi , perducerent. lita sinistra ut dextera praeliantes r & sic Omnes itaque filii Israel surgentes de iundis lapides ad certum jacentes , ut ca- sedibus suis, tetenderunt aciem in loco , pillum quoque possent percutere , & n qui vocatur Baalthamar . Insidiae quoque , quaquam in alteram partem ictus lapidis quae circa urbem erant, paulatim se aperi-aeferretur. re C petunt,
I T. Virorum quoque Israel, absque filiis & ab Occidentali urbis parte proce- Beniamin , inventa sunt quadringenta mil-dere. Sed de alia decem millia virorum delia educentium gladios , & paratorum ad universo Israel, habitatores urbis ad certa-
mina provocabant. Ingravatumque est bel-18. Qui surgentes venerunt in domum tum contra filios Beniamini de non intelini, hoc est , in Silo e conlulueruntque lexerunt quda ex omni parte illis instaret Deum, atque dixerunt: Quis erit in exe
interitus.citu nostro princeps certaminis contra fili-Pcrcussitque eos Dominus in conos Beniamin Quibus respondit Dominus: spectu filiorum Israel , δc interfecerimi ex Iudas sit dux vester. eis in illo die viginti quinque millia Zcap. Statimque filii Israel surgentes manE,
centum viros, Omnes bellatores Zc educem castrainetati sunt juxta Gabaa: tes Hadium.1o. de inde procedentes ad pugnam contra 36. Filii autem Beniamin, cum se inferiores Beniamin, urbem oppugnare C Perunt. esse vidissent, coeperunt fugere. Quod cer-χr. Egressique filii Beniamin de Gabaa , nentes filii Israel, dederunt eis ad fugiendum occiderunt de filiis Israel die illo viginti
locum, ut ad praeparatas insidias deveni- duo millia virorum. rent, quas juxta uinem posuerant.12. Rursum filii Israel & sortitudine &37. Qui cum repente de latibulis surrenumero confidentes , in eodem loco , in xistent , dc Beniamin terga caecientibus d quo prius certaverant , aciem direxerunt :ret, ingressi sunt civitatem , dc percusi 2I. ita tamen ut prius ascenderent S runt eam in ore gladii. 1lerent coram Domino usque ad noctem r38. Signum autem dederant filii Israel consulerentque eum , & dicerent r Debeo hi1 quos in insidiis collocaverant, ut post- ultra procedere ad dimicandum contra
quam urbem cepissem, ignem accenderent, filios Beniamin fratres meos , an non ut ascendente in altum sumo, captam ur-Qmus ille respondit : Ascendite ad eos ,
in demonstrarent.& inite certam ri.
39. Quod cum cernerent filii Israel in 14. Cumque filii Israel altera die contra ipso certamine positi, c putaverunt enim filios Beniamin ad praelium processissent , filii Beniamin eos lugere , dc instantiusas. eruperunt filii Beriamin de portis
persequebantur , caesis de exercitu eorum Gabaa: & occurrentes eis , tanta in illos triginta viris ccede bacchati sunt , ut decem & octo o. Ac viderent quas columnam sumi de millia virorum educentium gladium princivitate conscendere ; Beniamin quoque
sternerent aspiciens retro, cum Captam Cerneret ci-26. -mobrem omnes filii Israel venevitatem, de flammas in sublime ferri irunt in domo Dei, & sedentes fiebant co- 41. qui prius simulaverant sugam , versaram Dominor jejunaveruntque die illo usi lacte sortius resiliebant. Quod eum vidisque ad vesperam , & obtulerunt ei hol sent filii Beniamin, in fugam versi sunt , causta, atque pacificas victimas, 1. dc ad viam deserti ire coeperunt, im27. & super statu suo interrogaverunt .luc quoque eos adversariis persequentibus . Eo tempore ibi erat arca faederis Dei, Sed de hi qui urbem succenderant, occur-28. & Phinees filius Eleazari filii Aaron
praepositus domus. Consuluerunt igitur Din 3. Atque ita iactum est , ut ex utraque minum atque dixerunt r Exire ultra deb parte ab hostibus caederentur, nec erat mus ad pugnam contra filios Beniamin se ulla requies morientium. Ceciderunt, attres nostros, an quiescere λ quibus ait D que prostrati sunt ad Orientalem plagam minus: Ascendite , cras enim tradam eos urbis Gabaa.
44. Fuerunt autem qui in eodem Ioeo 29. Posueruntque filii Israel insidias per intersecti sunt, decem dc octo millia ubcircuitum urbis Gabaa: mrum, Omnes robustissimi pugnatores. 3 o. & tertia vice, sicut semel & bis , s. Quod cum vidissent qui remanserant
contra Beniamin exercitum produxerunt .
de Beniamin, fugerunt in solitudinem l dc x. Sed di filii Beniamin audacter eruperunt pergebam ad Petram, cujus vocabulum est de civitate, &fugientes adversarios longius Remmon . In illa quoque fuga palantes persecuti sunt, itaut vulnerarent ex eis sicut de in diversa tendentes , occiderunt quin- primo die & secundo, & caederent per duasque millia virorum . Et cum ultra tende-
217쪽
tem, persecuti sunt eos, di interfeceruntitis r il omne generis masculini, & mulleolis visis etiam alia duo millia. res quae cognoverunt viros , interficite , 6. Et se factum est, ut omnes qui ce-lvirgines autem reservate.
ciderant de Beniamin in diversis locis , I 2. Inventaeque sunt de Iabes Galaadessent viginti quinque millia , pugnatotest quadringentae virgines, quae nescierimi viri ad bella promptissimi. tu, rum , de adduxerunt eas ad castra in 47. Remanserunt itaque de omni num Silo, in Terra Chanaan. ro Beniamin, qui evadere , di fugere in II. Miseruntque nuntios ad filios Ben- solitudinem potuerunt , sexcenti viri : Ω-liamin , qui erant in Petra Remmon , dideruntque in petra Remmon mensibus qua-l praeceperunt eis , ut eos susciperent in
8. Regressi autem filii Israel, omnes r. I . Veneruntque filii Beniamin in illo liquias civitatis, a viris usque ad jumenta, tempore , di datae sunt eis uxores de fili gladio percusserant, cunctasque urbes di vi- bus Iabes Galaad r alias autem non repeculos Beniamin vorax flamma consumpsit .lrerunt, quas simili modo traderem.
3s. Universusque Israel valde doluit , SCAPUT XXI. egit poenitentiam super intersectione uniu,
tribus ex Israel. Inst ratar tribus Boisinis re pratae remis I 6. Dixeruntque majores natu : Quid sa- virginibus in eaeis habitatorum Iabes G lciemus resimis , qui non acceperunt ux Iaas reservaris , is, ex raptis darentis Ires δ omnes in Beniamin 1Minae concide-eMinos in Silo Hrginibus. rurit, 17. & magna nobis eura, ingentique stu-.I1. T Uraverunt quoque fitti Israel in Masildio providendum est, ne una tribus deha- a pha&dixerunt: Nullus nostrum dabititur ex Israel. filiis Beniamin de filiabus suis uxorem. I 8. Filias enim nostras eis dare non posia. Veneruntque omnes ad domum Dei inisumus, constricti auramento & maladii si Silo, & in conspectu ejus sedentes usquet ne, qua diximus t Maledictus qui dederit ad vesperam, levaverunt vocem, Zc magnoide filiairus suis uxorem Beniamin. ululatu coeperunt flere, dicentes: 19. Ceperuntque conHium , at- dixe-3. Q re Domine Deus Israel factum estirunt: Ecce solei itas Domini est in Silo hoc malum in populo tuo , ut hodie unal anniversaria, quae si a est ad S Rentriona- tribus ausuretur ex nobis ν lem urbis Bethel, & ad orientalam plagam 4. Altera autem die diluevia consurgen-lum, quae de Bethel tendit ad Sichimuin , tes, extruxerunt altare r obtularumque Pil& ad Meridiem oppidi Lebona. hol austa, de pacificas victimas , & dixe- λo. Praeceperuntque filiis Beniamin , atrum e que dixerutur Ite, Zc latitate in vineis. 1. Quia non ascendit in exercitu Domini a I. Cumque videritis filias Silo ad du-
de universis tribubus Iseael ρ Grandi enim cendos choros ex more procedere , exue juramento se constrinxerant , cum essentirepente de vineis , & rnrite ex eis singuli
in Maspha, interfiet eos qui defuissent . uxores singulas, & pergite in terram Ben-6. Ductique sonitentia filii Israel superliamin. fratre suo Beniamin , coeperatne dicere : λλ. Cumque venerint patres earum , ac Λblata est tribus una de Israel, fratres, & adversum vos queri cmoerint ,
T. unde uxores accipient omnes enim atque jurgari , dieemus eis r Milaremini in commune auravimus , non daturos nost eorum: non enim rapuerisne eas turdi bel-
his filias nostras. lantium atque victorum, sed rogantibus ut 8. Idcirco dixerunt: Quis est de universis tri- acciperent, non dedistis, de vestis parte bubus Israel, qui non Acendit ad Dominumi peccatum est. in Maspha Et ecce inventi sunt habitat as. Feceruntque filii Beniamin, ut sibi sue
Hs Iabes Galaad in 1llo exercitu non fuisse .lrat imperatum: juxta numerum suum, ra-9. Eo quoque tempore cum essent in puerunt sibi de his quae ducebant choros, ux Silo, nullus ex eis ibi repertus est. res singulas : abieruntque in possessionem su-xo. Miserunt itaque decem millia viros am, aedificantes urbes, re hanantes in eis.
robustissimos , & praeceperunt eis r Ite , a . Filii quoque Israel reversi sunt perde percutite habitatores Iabes Galaad instribus de lamilias in tabernacula sua . In ore gladii, tam uxores quam parvulos e ldiebus illis non erat rex in Israel r sed rum. unusquisque, quod sibi rectum videbatur , II. Et hoe erit quod observare debebi- hoc faciebat.
218쪽
EXI durae pietatis disinae promidentiae fingulare exemplum exhibet iste tibinus .RDTH exim Moabitis serum suam in parriam revertentem με subsecuta, Moeto prina,vui fecundis nuptiis Iungitur, cui parit Obea Davidis avum , unde orsus genus buum
E e historiam Iudicum te dire contigisse OUM ex scriptura isse. v. I. sub quo autem Iudice minime constat. Vertim non incommode refer ι potes ad Samaris tempora μιDebarae. Pater enim ex noro calculo Rahab exploratores excepisse anno mundi as 3. qui bis Pertia. Iul. 3263. Iosue tum mimum Rempublicam eapessente e me vero postea nupsit Salmoni , ex eoque BMettim suscepit c isse. q. a I. Ponamus ergo eam annorum circiter II. aut 14-fuior cum ex ora res sufei Arret: potuit morum parere aetatis anno 6o. quo. nostra etiam aetate , exemtis non caruit 2 atque ita anno Αο. ps exceptos exploratores . Potuit autem Booz genui r Obeaeum ona aetatis tantesimo sexto, aut septuno e eo praesertim erusi, is, ex Iuniore sortissis adhuc uxore o Θod item G Obedo , Iesse modis μι ed enaeum erit, ut ab eo tempore, quo Hcti ex maiores missi sunt, reperiantuν anni 366. qui ad Davido ortum effluxerunt o Natus ille nempe anno mundi 29r9. qui bis in Peris i Iul. 362 . anno sciticet 3 o. antequam Sauli in regnum succederet s 2. G. 1. 4. cum T. Rrg. mgo si ad dictos 46. Duas Io7. annos quot habere potuisse supponebamus motum cum Obedum genuit, extabunt 1 3. a musmre ex viratarum istarum M praesentes Rath ηu-ρtiat. Hi autem ad annos iuncti, esset At 27o6. qui circa Samgaris aut Deborae tempora incident, ut ex Coronologia ad marmem superioris libri apposita viae e es.
ineleia Bethobemisa prae nimia fame eum is ore Noemi ae filiis in Moab eoneedit: quo luna eum filiis moratio , Noemi eum Ratbmru sua in Bethlehem revertens, no/ν vult vocari Noemi, sed Mara.
. N diebus unius judicis , quan do Pudices praeerant , facta fames in Terra . Abiitque
--- ut peregrinaretur in regione Moabitide cum uxore tua ac duobus liberis . a. IpsevocabaturElimelechn uxor ejus Noemi: , duo filii , alter Mahalori, di alter Chelion, Ephrathaei de Bethlehem Iuda. Ingressique reisonem Moabitidem, motabantur ibi. 3. Et mortuus est Elimelech maritus Nommi: remansitque ipsa cum filiis.
quarum una vocabatur Omha, altera vero
Ruth. Manseruntque ibi decem annis, v. & ambo mortui sunt, Mahalon videlicet & Chelion : remansitque mulier Drbata duobus liberis ac marito. 6. Et surrexit ut in patriam pergeret, cum utraque nuru sua , de regione Moabitide :audierat enim quod respexisset Dominus populum suum, & dedisset eis escas. 7. Egressa est itaque de loco peregrina tionis suae, cum utraque nuru : de jam invia revertendi posita in Terram Iuda, 8. dixit ad eas: Ite in domum matris vestrae, saetae vobiseum Dominus misericordiam, sicut fecistis cuin mortuis & mecum. 9: tat vobis invenire requiem in domibus virorum, quos sortiturae estis. Et osculata est eas. Qiis elevata voce flere coeperunt Io. de dicere t Tecum, pergemus ad pQ-
.- Quibus iIIa respondit: Revertimini filiae
me cur venitis mecummum ulti habeo filicis in utero meo, utritos ex me sperare possitis,
Ia. Revertimini filiae meae, de abite: iam enim senectute consecta sum, nec apta vinculo conjugali. Etiam si pomm hae nocte concipere, dc parere filios,
219쪽
II. si eos expectare velitis, donec crescant, fle annos pubertatis impleant, ante eritis vel lae quam nubatis. Nolite, quaeso, filiae meae: quia vestra angustia magis me premit , &egressa est manus Domini contra me. I . Elevata igitur voce, rursum flere coeperunt: Orpha osculata est socrum, ac reversa est: Ruth adhaesit socrui suae. is. Cui dixit Noemi: En reversa est e gnata tua ad populum suum , & 'ad deo,
i6. Quae respondit: Ne adverseris mihi ut relinquam te Sc abeam : quocumque enim perrexeris , pergam: & ubi morata fueris, de ego pariter morabor . Populus tuus p pulus meus, de Deus tuus Deus meus. I T. Quae te terra morientem susceperit , in ea moriar: ibique locum accipiam sepulturae. Haec mihi faciat Dominus, & haec addat, si non sola mors me dc te separaverit. i8. Videns ergo Noemi, quot obstinato anitor, Ruth decrevisset secum pergere, adversa moluit, nec ad suos ultra reditum persuadere: i r'. prosectaeque sunt firmi , de veneruntiri dethlehem Quibus urbem ingressis, velox apud cunctos fama percrebuit r dicebantque mulieres: Haee est illa Noemi. Zo. Quibus ait: Ne vocetis me Noemi id est, pulchram sed vocate me Marac idest,amaram, quia amaritudine valde replevit meOmnipotes 2I. Egressa sum plena, & vacuam reduxit me Domin s. Cur ergo vocatis me Noemi, quam Dominus hu,niliavit, cte afflixit Omnipotens 22. Uenit ergo Noemi cum Ruth Moabitide nuria sua , de terra peregrinationis tuae: ac reversa est in Bethlehem, quandoprii mim hordea metebantur.
Ruth spiras in agro mox amis calligens , gratiam apud eum invenit, is, laeta vespera ad socrum reversa , multum frumentio, de eoorum reliquiis ei affert. r. c Rat autem viro Elimelech consan- Inguineus, homo potens , ac magna
a. Dixitque Ruth Moabitis ad socrum suam: i Si iubes , vadam in agrum, de colligam spicas ,
quae fugerint manus metentium, ubicumque clementis in me patris-samilias reperero gra- tiam. Cui illa respondit: Uade tilia mea.
3. Abiit itaque di colligebat spicas post
terga metentium . Accidit autem ut ager
ille haberet dominum nomine BOOZ , qui erat de cognatione Elimel l . . Et ecce, ipse veniebat de Bethlehem, dixitque messoribus: Dominus vobiscum iniresponderiant ei: Benedicat tibi Dona1nus . . Dixitque Bood juveni , qai mellatibus praerati cujus est haec puella 6. Cui respondit: Haec est Moabitis, quae venit cum Noemi, de regione Moabitide , 7. 5e rogavit ut spicas colligeret remanentes, sequens mes tum vestigia: de de maneusque nune stat in agro, di ne ad. monae tum quidem domum reversa est. 8. Et ait Booz ad Ruth: Audi filia, ne v das in alterum agrum ad colligendum , nec re-c das ab hoc locor sed jungere puellis meis ,
enim pueris meis, ut nemo molestus sit tibi: sed etiam si sitieris vade ad sarcinulas, de bibe aquas, At de quibus de pueri bibunt . Io. Quae cadens in faciem suam Sc adorans super terram, dixit ad eum: Unde mihi hoe,
ut invenirem gratiam ante ocu Ios tuos, dc nosse me dignareris peregrinam mulierem
omnia, quae seceris socrui tuae post mortem viti tui: de quod reliqueris parentes tuos, de terram in qua nata es , 8c veneris ad populum, quem antea nesciebas.
plenam mercedem recipias a Uno Deo Israel, ad quem venisti, dc sub cujus confugisti alas.
tuos domine mi, qui consolatus es me, de locutus es ad cor ancillae tuae , quae non sum similis unius puellarum tuarum.
uendi suerit,veni huc, dc comede panem,& intinge buccellam tuam in aceto. Sedit itaque admenbrum latus, ic congessit polentam sibi, comeditque de saturata est, dc tulit reliquias. rs. Atque inde surrexit, uti spicas ex more colligeret. Praecepit auteni pueris suis, dicens: Etiamu vobiscum metere voluerit, ne prohibeatis eam.
de industria, de remanere permittite, ut absque rubore colligaticeolligentem nemo corripiat.
peram: dc quae collegerat virga caedens de excutiens, iri venit hordei quasi ephi mensuram, idest, tres modi r
dc ostendit socrui suς: insuper protulit,dc dedit ei de reliquiis cibi sui, quo saturata fuerat.
leollegisti, de ubi secisti opus γ sit benedi- ictus qui misertus est tui . Indicavitque ei apud quem suisset operata di de nomen dixit viri, quod Booz vocaretur. 25. Cui respondit Noemi: Benedictu sta
Dominor quoniam eamdem gratiam, quam praebuerat vivis, servavit dc morauis . Rursumque ait: Propinquus noster est homo. 1i. Et Ruth, Hoc quoque, inquit, praecepit mihi, ut tandiu mesoribus eius jungerer, donec omnes segetes meterentur.
ut cuin puellis Mus exeas ad metendum , ne in alieno agro quispiam resistat tibi
tamdiu cum eis messuit , donec hordea detriti eum in horreis conderentur. Rut, siems remilio ad pedes more dormientis recumbens, accepto Leta responso mAltas hordei mursuras ad socium risertiar. D Ostquam autem reversa est ad socrum sua audivit ab ea: Filia mea, quaeram tibi requiem, dc providebo ut bene sit tibi. a. Booz iste, cujus puellis in agro jumcta es, pro miras noster est, dc hac nocte aream hordei ventilat
220쪽
3. Lavare igitur iungere, & induere cul- Noemiatuae reversa est de regione Moabitide. tioribus vesti-ntis, descende in aream.Non Qui audire te volui, Ac tibi dicere c. te videat homo onec esum potumque finierit iram cunetis sed tibus, & majoribus natu de . Quando autem ierit ad dormiendum, populo renota locum in quo dormiat: veniesque&disitis: emes' cooperies pallium, quo operitur a parte pe- hoc ipsum indica mihilo. Si vis possidere jure propinquit lle posside. Sin autem displicet tibi,
Γ - iri et . illi, ut sciam quid sacere
dum, & proiicies te, & ibi jacebis r ipse debeam. Nullus enim est propinquus
autem cicet tibi quid agere debeas. pto te, qui prior es: & mes -οῦ s. Quae respondit: idquid praeceperis,lacia.lsum. At ille respo tr agrum 6, Descenditque in aream , & secit om. Dnia quae sibi imperaverat socruS,
. Cumue comedisset Booz,&bibisset, &Iuxor defuncti suit, debes acciperet ut suscites. famis esset hilarior, i sesque ad dormiendum nomen propinqui rui in haereditate sua. liuxta acervum manipulorumvenit absconditῆ, 6. Qui respondit: Cedo juri propinquita-lde discooperto pallio a pedibus ejus,se projecit.ltis: neque enim posteritatem familiae meaei 8. Et ecce , nocte jam media expavitidelere homo , & conturbatus est i viditque mu.
s. Cui dixit BooZ: Quando emeris agrum de manu mulieris,l ulli quoque Moabitidem,quae
siletin esset hilarior , inetque ad dormienduml mP propinqui tu in haereditate sua. s
posteritatem familiae meael Tu meo utere privilegio , quo me libenter carere profiteor. s7. Hic autem erat mos antiquitus in Illaque resso dit: Mollisael inter propinquos, ut si quando alter expande pestium tuum alteri suo juri cedebat, ut esset firma con- quia propinquus es. cessio, solvebat lismo Calaeamentum suum,
inquit,es a Uno filia,&lAc dabat proximo suo . Hoc erat testimina posteriore superasti: nium cestionis in Israel. ripauperes sive divises. 8. Dixit ergo propinquo suo BOOZr Tolere, sed quidquid di-le calceamentum tuum . Quod statim sol bi. Scit enim omnis vit de pede suo. t intra portas urbis p. At ille majoribus natu, &universo popule virtutis . lo, testes vos , inquit , estis hodie , quod
propinquum , sed estipossederim omnia quae fuerunt Elimelech,
Cave ne quis noverit quod huc veneris . tuam,sicut Rachel&Liam, quae aedificaverunt Is Et rursum: Expande, inquit, pallium domu Israel ut sit exemplum virtutis in Ephratuum quo operiris, , tene utraque manu .lta, & habeat celebre nomen in Bethlehem. Qua extendente , dc tenente , mensus est Ia. Fiatque domus tua, sicut domus Pha-
sex modios lavirdei , & posuit super eam . res, i quem Tharnai perit Judae, de semine limo. at. Quae portans iuressa est civitatem, quia tibi dederit Dominus ex hac puella. 16. k venit ad socium suam. Quae dixit II. Tulit itaque BooZRuth,&accepit m ei: Quid egisti filia ν Narravitque ei om-rem: ingressiasque est ad eam, di dedit 1lli D
nia, sibi secutiet honis. minus ut conciperet, & pareret filium. 17. Et ait: - sex modios hordei de- 14. Dixeruntque mulieres ad Noemi: Bedit mihi , & ait: Nolo vacuam te re-lnedictus Dominus , qui non est passus ut verti ad socrum tuam. desceret successes laniatae tuae, & vocare-18. Dixitque Noemi: Expem, filia, donecitur nomen ejus in Isiael. . ilia invideamus quem res exitum nabeat.Neque enim Iy. Et habeas qui consoletur animam tuam, h. i. cessabit homo nisi chlaverit quod Iocutus est. & enutriat senectutem. De nuru enim tua C A D rr Υ rv natus est, quae te diligit: α multo tibi me - i, ' . ' lior est, quam si septem haberes filios. s3. - Boenreuisemaribus rivitatu aeripit possessionem 16. Susceptum; Noemi puerum posuit in si-i M. I. i. Eliminis, is, Ruth nurum de Hi in ux inu suo,& nutricis ac gerulς iungebatur officio
rem, redente alio propinqui eiu inopisqui- 17. Vicina autem mulieres congratulaniaratis; ex qua gemit Obed aridium LI id regis .stes ei, & dicentes: Natus est filius Noe- esse vel-mi: vocaverunt nomen eius Obed: hic est
r. Α Scendit ergo Booz ad portam,& sedit pater Isai, patris David. divinare axibi.Cumove vidisset propinquum pri- 28. Hae sunt generationes Phares: ' Pha-- l. i. terire, de quo prius sermo habitus est, dixit adires genuit Esron, fimi eum: Declina paulisper, &sede hic t vocans I9. Esron genuit Aram, Aram genuit in , eum nomine suo. i divertit, & sedit . Aminadab, eiusa odia. Tollens autem Moae decem viros de se- ΣΟ. Aminadab genuit Nahatan , Nahas nioribus civitatis, dixit ad eos: Sedete hic. son genuit Salmon, h- Quibus sedentibus, locutus est ad propin- 2 r. Salmon genuit Boin, BOOZ genuit Obed, quu: Parte agri fratris nostri Elimelech vendet 22. Obed genuit Isai, Isai genuit inoid. te.