Deliciae Italiae et index viatorius : indicans itinera ab vrbe Roma ad omnes in Italia, aliquas quoque extra Italiam civitates et oppida : quorum indicantur deliciae, sive quid in eorum singulis delicati, rari visuque digni sit : nempe templa ob stru

발행: 1603년

분량: 205페이지

출처: archive.org

분류: 역사 & 지리

111쪽

ITALIAE. 9

appellatur, &a quibusdam districtus Beneventi, qiu longissimo spacio millium multorum, ad Silari sontes vis Q Ue pertinet, pulchritudine,fertilitate,am enitate ac oppidoru quondam celebrium Dequentia nobilis. Vide dictam Tabellam.

Tripalia

TRI P A I TA nobile oppidum ferrariis ossicinis notum, ornatumque Marchionatus titulo. Vide dictam Tabellam. Boneto Frumaro

s o. Ariano Simul

ARI AN civitas in aspero ac difficili colle est; veteribus ara Iani dicta, quanquam nullo antiquitatis Vc stigio notabilis. Titulum nunc sustinet Comitatus. Vide Tabellam Apruth. C. Franco Ascolo Corneto

HQnarata Rivo o. Marista. Simul SI.

MAR FETA quibusdam MOR FITTA Ma Lx ATTA a dicta civitas. in maris ora, pari cum finitimis ubertate agri est. Vide dictam Tabellam. o. IurenaZo IvvENATIVΜ civitas, agro non minus quam aliarum urbium vini, olei, frumenti,amygdalae caeterarumque rerum fertili est. Vide dilatam Tabellam, O. Bitonio 8BITONTVM Bitonio dicitur incolis etymon,ut Rassanus ait,huiusinodi fingentibus, quas bonum totum,' sevi literarum traiectione diceretur. Urbs nobilis & frequens, agro rerum omnium , tam ad necessitatem mortalium,

112쪽

s ς DELICIAE ET ITINERA RIVM

talium quam ad voluptatem abundantissimo, summaque frumenti, Vini, olei, amygdalae, pomi medici, aliorumque nobilium fructuum ubertate. Vide dictam Tabellam. O. Bari IoB Α κ 1 v M urbs est pulchritudine lautitia,populique frequentia nobilis, ut merito regionis uniueristoeteat principatum, eiq; nomen abs se Terrae Barianae praebeat. Insignis etiam Archiepiscopali sede est. Solebant biereges Neapolis & Siciliae coronam sumere, servanturque in hodiernum diem vestes aliaeque regiae inunctionis insignia.Templum Barij celeberrimum ac sumptuosissimum est D. Nicolai Mireani Antistitis. Cernitur in hoe fano Thesaurus ditissimus, aureaque vasa plurima, cum signis ingentium praetiorum & vestibus Pontificus Ora hic importuosa quoq; est, nulli . n. littoris sunt recesilas,etsi quida fornaa portus sed opere facti appareat.Barium captum direptumque, oppidanos partim occissis partim Bizantium relegatos a Basilio Constantinoque Orien iis Impp.exercitu in Italiam ducto, circa Benedicti VII. Pontis Rom. tempora Blondus memoriae prodidit Sed ex eo tempore,cum populo tum opibus denuo satis instauratum est, incrementisque maximis adeo auctum, ut nunc regionis caput habeatur. Ager Barianus oleum, vinum, frumentum,amygdalam, Gosipium,aliosq; fructus ubertate quadam & abundantia propemodum incredibili fundit. vide dictum Tabellam.

Mola s

MOLA castellum est in maris littore frequens quidem aedificijs, caeterum colonis agrestibus. Arcem ibi superioribus amnis mirabilem atque invictam Marchio Potinianus huius or praesidio condidit. Ager uti finitimorum etiam oppidorum, olei frumentique perquam fertilis est, Vide dictam Tabellam.

s. Vito 3

D.V i T i qdes pei antiqua & nobilis est,ubi quaedam portus Ncies quanquam a Brundusio hucusque vad sum litus, & absque ullo Sinu sit, per quem ad terram naves appellere possint, quibus ea prop te in alto procul standum in ancoris est. ITER,

113쪽

ITALIAE.

ITER ROMA CONVERsANUM, POLIGNANvM, MONOPOLIM. Bitonium usque numeran-mili. 266. Vide Tabellam Terrae

Simul 166 CONvs RsANVM civitas in collis dorso est. Principium huius saxosi, multis tamen insignibus, & fructi-

seris arboribus ornati collis, inter Molam&Conversanum est, a Bario P.M. XV. Vnde verius exortum, spatio plurimorum miliarium exleditur. In iugis eius vici oppidaque varia. Conversant imperium Dux Atrinus tenet, idemque Conversant Comes.Ager Urbis si umentum, Vinum, oletum,aliosque fructus abunde fert. VLde dictain Tabellam. . ' O. Pol ignano S .H IPOL 1NIANvM civitas est,edita praeruptaq; & saxosa in rupe, sed lauta populoque satis frequens. Cavernae sub ea plurimae apparent, In quas undae magno cum impetu irruentes,lenique citisu riri ius exeuntes, periucundas quasdam voces maximi murmuris & susurri perpetuitatem audientibus, edunt. Aster eius vinum affatim, oleumque praestantillimum & amygdalas generat, cernunturque hic passim nemora olearum dc amygdalarum. Pisces quoque circa litus hoc optimi capiuntur. Vide dictam Tabellam.

More opoLIs Vrbs nova est, catus mentio nullis adhuc scriptorum monumentis faetii reperitur, praeterquam volaterrani, qui conditam ob Egnati te propinquς interitum scribit. Urbs est pulchritudine splendore ci vilitate ac magnificentia nobilis caeter non magna, habet inter alia memoratu ὀigna sacellam summo in te-plo, deornatum statuis signisq; e marmore, tam admirabili arte perfectis a Ludovico Florentino, ut cum veterum illorum, a Plinio caeterisque priscis scriptoribus tantopere celebratorum operibus, non indigne conferri queant. Ager Monopolitanus frumentum oleumque mirabili fertilitate fundit: affirmantque civitatis incolae, cum olearum est tempus , annatim olei plus quam vicena millia amphorarum ibi colligi ; quod incredibile ijs videri posset,qui silvas olearum his in locis totaq; regione vastissimas non viderint.

ITER

114쪽

DELICIAE ET ITINERARIUM,

Beneventum Vsque nume- la Fuscolo 7 l o. Vulturata 8 turmill. I 29. Chiancatella q Simul is s.

Vide Tabellam Apruth. . Serpito 3 l

V V LτvR AR1 A vulgo Vulturata, altissimis ac dissicillimis in montibus Tremulis civitas est. Vide dictam Tabellam.

Candida

A chv A v I v Α oppidum est nobile, & illustri Aquavivana familia inclytVide Tabellam Pugliae planae. um, e qua multi Adriae D

uces extite-

Callieri

Simul 92.

Ιoi A vulgo Gioia castellum est frumeto abundans,in cuius agro praeter amoenissimos campos, Opaca quoq; nemora sunt, ad venatum percommoda, pulcherrimam hic, ut illis temporibus, arcem Fridericus ll. Imp.locorum iuc dirate ac venationis opportunitate ductus extruxit. Vide dictam Tabellam.

Putiliano II Loco rotundo io o. Cilium Io Simul

C 1 t 1 v M Ptolem o Celia dicta vulgo Celio antiqua civitas est in fine collis eius in agro crocum affatim nascitur, Multae hic struae serarum copia scatentes, ad venatum per opportunae sunt. Vide dictam Tabellam. Caste c

115쪽

Simul 22.

BRVNDv si v M vulgo Brindisi in Apulis AEtoli condidere, qui Diomedem secuti erant, pulsis autem ab

Apulis cum Oracula consuluissent,data dictio est,to cum quem reperierant perpetuo postes luros, hac de causa, cum per legatos sub belli c6minatione restitui sibi urbem postularent, Apuli cognitis Deorum responsis, legatos eorum interfectos in urbe sepelierunt, perpetuas illic habituros sedes: quamobrem ita defuncti Oraculo in posterum urbem retinuere. Coloniam populi Rom. Brundulium deduinam Livius auctorcst. Quondam urbena hanc opibus & potentia tantum valuisse Florus prodidit,ut Salentinorum haberetur caput, nunc & deserta propemodum, S collapsa iacet, φ intestinia odijs 3 contentionibus evenisse Rallanus ait: cives enim ipsbs, inter se diu caedibus d aedificiorum demolitionibus incendijsq; plusquam hostili immanitate Levijsse. Permunitam habet Arcem,WPortum toto orbe cum primis celeberrimum. Conditio eius quemadmodum & Strabo describit,eiusmodi est, ut plurimi uno ostio portus includantur,ideoque nulla fluctuum agizatione turbari possint intus sinuosb recessu viin vcntora excludente: forma quippe cervinis eornibus'pei qua simile obtinet, urbs ipsa capitis: unde & appellatio Brundusium, qm ea voce Messapiorum lingua cervinu captitsignificetur. Tribus P. M. in mari directo contra ptimi portus ostium apparet Scopulus longitudine pass. mille, latitudine quingentorum, in eius fronte, qua v Ibem prospectat, Arx cit ni itissima, Casstellum Insulae vocant, Feriandi Aragonii primi,regis Neapolitani opus, amborum portuum admirabile praetidium. Brundusium olim mire frequentaturuit, quod ex A sia, Graeciaque Romam proficiscentibus, aut dein in eas regiones cogitantibus, aditu, tum teria reno itinere, tum mari peropportunum habeatur, omnes omnium historiar memorant. A rchiepiscopali sede nobilitatum est Brundusium, habetque agrum omnibus rebus ad usum humanae vitae abundantissimum ac v-berrimum, olei praesertim tanta copia,ut cui olearum his in locis ingentia nemora visa non siin i, incredibile plane videri possit. . ITER ROMA AEELLINUM, VENUSIA Μ, GRAVI NAM, MATERAM, MOTALAM, A LETIUM, HYDRUNTVM. . N α t

116쪽

DgLICIAE ET ITINERA RIVM

, Thelasiamusque numerantur mili. ioctVide Tabellam. Collis pacis

S. Martino Monte fiores

o. Avellino

i Simul

A BELLINUM vulgo Avellino vetus est civitas.Supra Abellinum mons est Saticulus,a quo haud longe distat oppidum Harpadium vulgo Arbaico, vicinum Furcis Caudinis, insigni Romanorum ignominia, quorum legiones hic sub iugum misere Samnites, inclytis. Furcarum haec natura est: Saltus duo alti sylvosique sunt. Ontibus circa se perpetuis inter se iuncti. Iacet inter eos satis patens clausius in medio campus,Herbidus aquo- suique: per quem medium iter est: sed antequam venias ad eum, intrandae primae angustiae sunt ,-aut eadem qua te in sinuaveris, retro via repetenda, aut si ire porro pergas, per alium Saltum arctiorem impeditioremque evadendum. Vide dictam Tabellam. Bocluent

Archangelio Lione

VENVsIA siue venusium distata Canusio P. M. XV. In hanc urbem victis ab Annibale Romanis ad Cannas, Terentius Varro Consul, L. Paulo 2Emilio collega in acie caeso, cum equitibus 1 o. fugit. A Venusia XU.lapide ad Aufidum versus, Cannarum seu Canusii deleti vestigia reperiuntur exigua. Vrbs haec ad amnem Aufidum, qui nunc vulgo Lofantus, amoena in planitie sita fuit, veteribus Canusium vocata. Locus hic nobilis insisni clade Romana. Vide dictam Tabellam.

Gravina

GR A VINA civitas est inter montes,dignitate tituloque ducatus insignis. Vida Tabellam dictam. Matera ' ' IoMΛT ERA urbs frequens inprimis,&opulenta quondam Acherontia vocata.Sitsi habet huiusmodi, Partim in

117쪽

I TALIAE.

tim in duabus profundis linis convallibus partim editis limis in locis, quae vallibus imminent, posita suspensaq; est quamobrem cum ira libet,incolae caeli sereni lucentibusque stellis pleni formam &, imaginem quandam aptissime ludere ac essicere,hic queunt. Optimatium imperio per praeconem omnes in imis convallibus oppidani post Solis occasiam, ad signum consuetum repente lumen ante fores ostendere iubentur, unde fit ut tum e superno ciuitatis fastigio deorsum spe stantibus caelum tanquam sub pedibus appareat lucidissimis resectum distinistumque syderibus, instar Septentrionum, Sucularum, Vigiliarum, Coron ς, caeterorumque id genus,quae Astrologorum disciplina confingit, urbs Archiepiscopatus titulum obtinet. Agrum optimum,& abundantia rerum uberem habet. Vide Tabellam dictam.

Colubrano 1 o Castellaneto 8 Motata 8

Simul 61. A L E T iv M vulgo Lege urbs est honestissima regionisque totius praecipua, tam si elegantiam, ac descriptionem aedificiorum, quam si populi frequentiam civilitatem opesque spectes. Consilium in ea regium Apuliae totius S forum perpetuum agitur. Agrum habet optimum, frumento, vino oleo,Amygdala, medicisque malis acid generis nobilissimis fructibus uberem. Vide dictam Tabellam.

HYDRvNΤVΜ Vulgo Otranto civitas,aetate Strabonis urbs erat modica,nunc perhonesta caputq; regio nas est cui nomen etiam a se praebet hydruntinae terrae, Iacet prope Leuce promontorium in altillimis Grae r

pibus, Epirum spectans. Arcem habet eximiam, in saxo mari imminenti,qua propter si nihil rerum necessaria-

118쪽

DELICIAE ET ITINERA RIVJ I

tuni ad tutelam deficiat, omnino ab omni vi invicta creditur. Opus id Amonsus Aragonius alter. rex Neapolis fecit. post urbem de Turcis receptam, qui anno a C. N. MCCCCLXXXI ductu cuiusdam regalium classitim praefecti . huc ex Epiro traiecerant, urbe que adventu repentino capta, Viros omnes trucidarunt ad servilia ministeria pueris tantum ac mulieribus conservatis, postquam receptum de Turcis Hydrariarum est ita paulatim δί moenibus instaurari,SI colonis diversorum locorum nouis impleri Coepit, ut nunc munitionibus operibusq;: populi item frequentia ac civili lato, perhone ira rursum urbs sit, opibuS etiam in dies incolatum negociatione plurimum augeatur. Agrum habet, cum pulchrum, tum uberem &f uctuum optimorum fertilem, horti passim cultis imis a incunissimisque, citris mcciicis, Limonibus, alijsq; similibus arboribus pictai sunt. ITER ROMA TARENTUM.

Motatam usque numeran tur in itinere praecedenti militaria 2 I.

V tae Tabellam Apuliae

plane. Lepuranao. Tarento ς

TARENΤvri vulgo Tarento in ora maris antiquissima nobilissimaque civitas est , in eius ad illi primu po tus conspicitur, longe celeberrimus scriptorum monumentis praecipueq; Strabonis a quo fere in hanc sententiam describitur: Portus Tarentinus maximus atque pulcherrimus ingenti ponte includitur, amplitudine stadi)s centenis patet, Isimo inter sinus undas exteriores,& ipsius portas in isrnas, recessu interiore chersonesum creat, in qua urbs posita facillimo navium accessu opporeuna, quod in littore colles utrinque sint modici. verum urbs ipsa, se per loca depressa explicet, arce tamen in editiori parte sita, Milius civitatis antiquus, ingenti omnino circuitu patet.caeterum, qua Isthmum spectat, maiori nunc ex parte concidit, ea vero pars, quae portus ostio propinquior est, & arcem etiamnum habet, non mediocris magnitudinis urbem explet, stadiumque luculentissimum amplectitur temque forum amplissimum, in quo Iovis colossiis ex ere cu mirabili opere si1mmaque arte, tum post Rhodium praecipue magoitudinis & vastitatis. Inter forum portiisque Arx eminet, perpaucas nunc vetetu in monumentorum reliquias habens, nam cum prius multitudine statuarum& signorum cxccllentium abundaret, plurima Carthaginenses urbe potiti, diripuerunt, quaedam etiam postea Romani urbe capta,per vim spoliorum nomine sibi vendicarunt, e quibus Herculis extere signum ingens,in Capitolio defixum

119쪽

1 TALIAE.

fixum Lysppi, quod a Fabio Max. Romam delatum est , hactenus Strabo. Primordium eius in diuersa trahunt auctores. S uperiunt quae veterem ain plitudinem testantur, vibis antiquς vestigia, Theatri item ,& multorum insignium aedificiorum , Olci que perampli ac tutissmi portus, quanquam id nunc faxis ingentibus obturatum sit, adeo ut parvis tantum navagiis, non etiam magnis pateat. Sunt tamen ijs saxoru molibus arcus aliquot impositi, per quos haud secus ac ostio fluminis aestus advenientes, in portum ad mittuntur,emittunturque reciprocantes. Eo fit Vt ingontem vim piscium omnis generis pro anni tempore mare huc importet. dc memorabile fa-Iae est , quod auratas palmorum duorum, palatoq; gratistimas hic capiunt. Tanta vero piscium ubertas hoc inportu est, ut non solum urbi ipsi, sed etiam plurimis Calabriae, Apuliae Lucaniequq atque aliarum partium gentibus siussiciat, Septum ostij portus ip sitim porrum ab sinu Tarentino dividere videtur, hac aetate tam nobilis olim portus, quae separata est pars, vulgo Mare parvum dicitur. In circuitu M. P. XXX,in longum VIII. in latum II. colligit ut pisi atores affirmant. Ostium portus in sinum emittit Tarentinum , quem accolς nunc Vulgo Mare magnum vocant, Eo in digito continentis, quique inter portum & sinum procurrit, urbs ipsa sita est admodii exigua, si ad veteris amplitudinem dc spatia conferatur. extremam obtinet anti Iae partem togaque multa magis quam lata, nec iam aedilici js decora sed habitationes admodum rudes habens, quippe quae fere piscatorum nunc lint, ubi quondam tanta nobili isti mortim hominum multitudo incoluit. Postrema in parte qua continetem spectat,ybi prisca urbs erat, arx est munitis lima, cinctaque marinis aquis, pridem a Feri ando Aragonis primo Neapolis rege refecta. Tarentinus ager opimus est & omnium rerum, ad vitam utilium fertilis, itemque Salem generans quem Plinius uti suavis limum candidit limumqtie prae caeteris feneribus commendat. A Varronem et Taretinum laudatur. Macrobius nucem Taretinam adeo fragili esse putamine, ac ita mollemscribit ut vix attrectata rumpatur. Vide Tabellam dictam.

Garano Cormiano Sternatio

COR LIANVM nobile ac munitum est oppidum in dorso modici collis situm, locisque circumie istis mire imminens. Arx hic situ naturaque loci δύ moenibus crastissimis ta munita ut expugnari nulla vi possse videatur, si rerum necessariarum desit nihil. Ea inter praecipuas Italiae habenda, quanquam non pari forte cum alijsam

rutudine sit, horti hic perelegantes de amoenissim i, citris medicis ac id genus fructiferis arboribus pleni, Trunci Caulis

120쪽

ro DELICIAE ET ITINERARIUM

Caulis altitudine pedali crassitudine exteriori amplius trium palmorum conspiciuntur, Plurimi fiant hoc tra .etu inter Hydruntem & Cortianii pagi, incolae Graeca gens. Ager uniuersias poriticu tus, & optimorum fructuufertilissimus, passim enim horti Limonibus, citris,medicis, & similibus arboribus pleni conspiciuntur. Vido Tabellam dictam.

Bosardo ' Castro 9 Simul 18.

C A s T R v Μ civitas frequens est, negociatorum conventibus, praesertim olei coemendi gratia, quod propter loci oportunitatem ex circumiectis agris eo deportatur. Cladem anno post C. N. XXXVII memorabilem accepit, cum a praefecto quodam Solymanicς classis, quae ad Aulorum navale mittebatur, ingentibus copijs in terram expositis oppidani metu perculsi, eo se pacto hosti dedissent, ne quid hominum vitς pecunijsq: damni daretur, etenim nec servata condicionum fide, hostis urbem diripuit, & trucidatis omnibus invalidis, reliqua multitudinem captivam abduxit. Solymanus tamen Imperator re intellecta, non solum id in ducena classis capitali supplicio vindicavit, sed etiam abductos mortales domum una cum rebus suis remisit. Vide dictam Tabellam.

GALLt potis vulgo Galipoli in Magna Gr cia, mirabili constitutione sita est, in ambitu miliare Italicucrem dimi dio continet,& habitationes vltra mille octingentas,rupi & immobili Saxo insidet, muris tam ad defensionem idoneis, quam ad ornatum & magnificentiam conspicuis circu data aere saluberrimo gaudent, Pen- instulaeq; formam repraeiantat, locus instar est fori, & negociatoribus accessu, tam mari, quam terra peropportunus,quapropter toto anni tempore, mercatoribus frequentatur maxime Genuatibus, Ager Galipolitanus optimus & fertilissimus est oleo,vino,croco caeterisque fructibus ad usum humanae vitae cum primis abundans, mare valde pisculentum habet. In aditu urbis, qui unius tantum pontis castrum est valde munitum. Fons hie novus,statuis elegantissimis decoratus, quinque Tubis praestantem aquam civiu usibus affatim eructat. Aquaeductus quoque operis vetusti, partim conspicuus, partim per occultos terrae meatus, procul derivatus. Vide

dictam Tabellam. i

SEARCH

MENU NAVIGATION