장음표시 사용
81쪽
Mns TngsIVM vulgo Mestre ad Musonis fiuvij ripam non procul ab eius ostio ac Venetorum stagnis quibus illabitur. Opulentum quondam emporium, statis nunclinis frequens, & celebre, excultum aedifici)s piIblicis atque privatis, veluti ruinae demonstrant: sed supellorum temporum bella impensa vastarunt illud, ut iam vile ita bulatiorum, atque nautarum municipium quoddam esse videatur. Vide dictam Tabellam. Treviso IZT ΑRvis iv Μ vulgo Trevisburbs: Totitae regis Gothorum fuisse patria proditur, nec antiquior eius urbis apud veteres auctores memoria reperitur. Sedes postea fuit Langebardorum principum & Marchionatus titulo gaudebat. AEdificia quidem vetera demonstrant olim admodum floruisse, licer aliquando Rotharis Langebardi, Acciolini tyranni, aliorumque iniurias senserit, aedificiorum forma fontiumque, hinc indescaturientium copia perpulchra urbs est. Fluminis Cataractae hic ingeniose factae iunt, sicut ex muri, aggeres, propugnacula &fossae, quibus urbem magnis impensis Veneti munierunt postvltima bella quae cum Vicinis gessere. Tarvisium rebus ad usum humanum utilibus imprimis affuit, copia namque frumenti, vini caeterarumque frugum Are pecuaria maxime abundat, Triticum eius agri candidissimum reddit panem, summaque vini nobilitas. Gens
perhonesta lautaque, sublimibus & Vividis ingenijs, tam ad laterarum disciplinas, quam ad opes querendas, aliaque luculenta studiorum genera promptissima. Vide Tabellam dictam,
Colato Io Ceneda 6 Seravate 3 Simul 19.
SERA VALIrs vulgo seravale nobilissimum est castellum inter colles, armorum bellicorum celebris ossicina, pannorumque vini & frumenti negociatione inclytum,& veluti emporium gentibus Germanicis aedifica tum optime lautoque populo confertum. Percurritur Imesulo amne, aquis nitente. Plurimae castellum ipsum ossicinae cingunt.Equidem hoc oppidum sive pulchritudinem & divitias,seu lautissimi populi frequentiam spectes, cum multis Italiae civitatibus certat. Agrum periucundum habet uberemque, partim campestrem, partim collinum fertque tum frumentum & vinum, tum oleum suavissimum aliosque fructus optimos. Inter colles hic
modicos, amoenissimae eonvalles, & in ijs lacusculi quidam aquae clarissimae, summa cum delectatione spe
82쪽
DELICIAE ET ITINERARIUMPlasburg Lagar a Spital
t Tarvisium usque numeran- Vide Tabeli m Fori Cavenatur in praecedenti itinere mit Iuth. o. Sacilliaria 316. Conciano iaSA c i L a honestissimum ac ditissimum oppidum est, multis Italiae civitatibus, cum lautitia tum populi frequentia non cede0s; habetque aedificia splendid , Vide dictam Tabellam
SDI LIMBERO VM cum natura loci tum moenibus opexe munitissimum est oppidum, itemque perlautum, opulentum frequens. Vide dictam Tabellam. . S. Daniel σF A N v M Danielis vulgo S. Daniel oppidum est nobilissimum praecelso difficilique in monte. Vide dii tam Tabellam. Glemona 8 o. VenZono VE N Ti 0 N i s vicus vulgo Venaon,ditionis Venetorum & Ducum Austri: stiri Carinthiaque terminus.
83쪽
VILLA CUM ueteres Forum Vibij dixere. Duabus vijs Alpes Forum Iulii cingentes patent, una versiis Septentrionem,descensu per iuga montium amni Sontio vicinorum,iuxta Villacum: altera versiis exortum Solis, per Gertrudis Lucum, usque ad Lupianam vel Labatum amnem nunc Quietum. .. . ITER ROMA FANVM-VIT 1 S UTINUM. Venetias usque numeratur
mili. Vide Tabellam Fori Iuth. Mestre 6 Aladen e
V TIN A vulgo Udone urbs est campestris situ, in colle scilicet hominum operis facto. Ad collis cui Arxpermunita insidet radices, forum est spaciosissimum, in quo mercatorum certis temporibus nundinarii conventus habentur: aliud pr terea, Forum variae cingunt artificum osticinae.Rebus ad usum mortalium necestarijs amuit, caelo temperato, indigenis tum summi ingenii, tum admodum magnificis ac nobilibus.
Venetias usque numerantur mili. 2.98.
84쪽
T1 s A N A munitissimum nobile, frequens, ac opulentum estFori Iulij oppidum. Vide dictam Tabeli un.
Presmicho o. Aquileia . Simul l
A Qv IL E O r A vulgo Aquileia urbs, nuncinfrequens colonis est, quet quondam in summo splendore summaque amplitudine fuit, Vide dictam Tabellam.
Monte Falcone 8MON sp ACONIs vulgo Monte Falcone,nobile frequensque& opulentum Fori Iulij oppidum,pr celis l& dissicili in monte est. Iuxta oppidum fontes aquae calidae medicatae sunζ. . l
' GRADI sc A propugnaculum est, quondam a Venetis anno post C. N. I 72. cum Foliana ad tutelam quia ininis Lisoniij conditum. Foliana deseri coepit Turcarum natu cessante, Gradisca vero etiamnum incolitur. l
G o Riri A oppidamatilium Carnicum Ptolemqo dictum peropulentum ac nobile est. Loco natura monitissimo situm. Principes Goricini Archiducibus Austriae parent. l
Aquilegiam usque numeratur mili. 361
DV i N V M aedito in iugo munitissimum opulentum ac nobile est Castellum. Vide dictam T lisae bellam.
85쪽
TER GESTE vulgo Triest, colonia Romanorum in decima regione Plinio dicta. Strabo scribit Aquileia stadijs i 8o. distare, sed Plinius alter M. P. fere XXXIII. Mentionem Tergestis Caesar in Commetarijsficit,unde vetus hic inscriptio stuperest talis. Imp. Ces Cossi Delig. Tert. III. Vir P .P. C. iterum murum turresque sed r. Aliud ex veteri memoria de hac urbe nihil invenitur usque ad Henrici Danduli tempora Venetorum Ducis, a quo tributariam effectam,una cum Mugila,quod Tergellini Mugellanique latrocinijs infestum habuera fit mare Blondus auctor est. Post in Archiducum Austriae imperio fuit usque ad Annum tueo . quo a Veneris subad aductu auspicijsque Bartholom ei Alviani, in eorum potestate biennio stetit,dein autem ad Imp.Mazimiliani di tionem rediit, & nunc ab Archiducibus Austri possidetur.
Civitas CApvT Is TR r H doctis Iustinopolis vulgo Cauod Istriadiista, parvam insulam occupat longam pass. mille, latitudine modica, trino Teli iactu ab continente divita, cum vetusta circa medium Arce quaternis Turribus munita, marique circumfuso mirifice tuta, cuius e tcrra transitus, versatilibus Pontibus est connexus; castellum vocant Leoninum. Agro est bono, haud ignobili vino, oleo Saleque foecundum. Vide Tabellamistria
Isola 2IN s V L Α castellum, temporibus ijsdem quibus & Iustino polis conditum est. Nomen Halieti quo primo nuncupatum fuit, & Aquila significatur non tenuit, sed Insulae, quoniam eiusmodi conditione habuit semper. Ad continentem lapideo ponte connectitur. Vide dictam Tabellam.
Pi AN v M oppidum est luculenter aedificatum post Athitae vastationem. Iacet ad collem,leva Sinus quem vocant Largonem. Vide Tabellam Istriae.
86쪽
V M A C VM Vulgo Humago in scopulo maris est , undis circumfusum, agro fere universe plano arationibus& sylvis munifico. Vide dictam Tabellam. Citta nova 6 CIV IΤAs NOVA propter 2Emoniae ut perhibent interitum aedificata est. Vide dictam Tabellam.
Paren ZΟΡΑRENTI NVM civitas iacet in peninsiala, mari fere circumfusa tota; moenibus ac turribus eximijs munita Portum habet maximis quibusque navibus excipiendis opportunu, obiectu,insillae D. Nicolai,in qua coenobium, & Turris antiquissima rotunda, quondam usii luminis, quod navigantibus iter in portum praemonstrabat habita. Vide dictam Tabellam. Rouigno
Rovi NIVM oppidum est in in sela cuius altissimo cacumini D. Euphemi templum insidet.Insula culicuitu P. M. complectitur, & continenti lapideo ponte connexa est. Portus habet duos Rovinium; unus vallis Boreae dicitur alter in Austrum Africumque conversus est, quem insulae creant, una earu D. Catharinae dicta qui gentis re sa): Hiera D. Andreae bis mille passsi a Rovinio disiunctae, cum alia D. Ioannis Pelagici,duobus item pasi millibus: a D. Andreae insula. Tribus in his insulis minus grave est caelum. In Rouiniensi agro marmor caedia: tur, quod Italia tota in precio habet, Istricumque vocat. Vide dictam Tabellam.
Po L A pervetusta munitaque civitas, Tergestem ili. centum abest. Ancona,traiectu maris Leto. Est in monis te cuius celsissimum cacumen, urbis medio elatum, permunitam Arcem habuit quondam, ut nunc ruinae testatur, ubi etiamnum ingens cisterna pluvijs aquis servandis superest. Prisca quaedam adhuc opera summam loci antiquitatem indicant, uti Amphitheatrum ex lapide quadrato, superioribus annis Sedilibus perpulchris spoliatum; item aliud amplissimum aedificium semirutum, nunc Zadrum vocant, quae extra muros sint: cum antiquis monumentis complurimis, ut marmoribus, porphyreticis, opheticisque ac marmoris praeciosi columnis Msepulchris, tum intra muros, tum extra permultis. ITER
87쪽
Cesenam usque numeratur mill . 187. Vide Tabellam Roman-diolae. o. Cervia
Sunu PI 16 CE R v 1 A quondam dicta Phylocolis civitas est infrequens, loco palustri caeloque gravi, instar illarum pila scae memoriae videtur habere, quum ut Halycarnasseus scribit, aggelibuS tantum arborumque truncisca sce aliquot, levi m te ita, vel arundine, Vel stramento excitatae,quibus homines habitabant circundabantur. Cathedrale templum habet te is rusticanae forma, quanquam maguo Opii Nooue reditu dotatum sit. Prope Fatanum vetus apparet sepulcrum ex candido marmore,, forma pyramidali, longitudine pedum senum, in quod eleganter sculpti sunt duo pueri stantes merentesque, manu Una facem accensam ad pedes conversami altera coronam tenentes, cum inscriptione media, M. A VR. M A C E VE T. N A T. D E L I N. ex sub os t. tibi dc anno victoriae liberatae, Vivus posuit. Si quis hanc arc. P. ex F. S. S. S. S. A. D. F. C. Opus eii admodum vetus, ut literae vix legi possint. Aliud antiquitatis vestigium hic invenitur nullum. Sal aestivis mensibus ex aqua marina, con-ereta, Solisque ardore qui his in locis est excocta, mirabili ac tanta copia fit, ut Romanulae ac Marchiae Anconi tanae, maiorique Lombardiae parti susticiar, unde vectigal immensium Pontis. R9mata. quotannis,nempe silpra LX. mili. aureorum nummum percipir. ITER ROMA GRADΛRIAM, ET CATOLICAM.
tu r mill . CR AD ARi A vulgo Gradaro, siplendidum ac munitum est Palatium, ab amoenitate iucunditatoque tanquam gratus aer ita nuncupatum. Collis ipse vitibus arboribusque fructiferis eis cinctus. Ad pedem a quu-la nascitur, quae viam dein ipsam&agrum Pisauriensem ab Ariminensi dividit, ponteque lapideo iuncta, mox in inare praecipitat. Vide dictam Tabellam. . - - Κ Catho usque numeran
88쪽
y4 DELICIAE ET ITINERARIUM Catholica q
CATHOLICA vicus est, Tabernis diversorijs constans, cum Arce satis firma. Spectatur hic sub Aquis mari quieto atque consistente moenia, ituriumque aliorumq; aedificioruna nitigia, pridem demeris urbis Concae. Vrbinum usque numeran, tur milI.
PIs AVRVM vulgo Pectro aedificiis atque plateis perelegans mercimonijs dives, emporiumque Italiae celebre, ad calus nundinas frequens mirca totum fit concursus ex variis provinciis statis annis temporibus. Portus tamen Vrbis illius, propter vada & arenas, onusta & maiora navigia non admittit : ut ab Aga nibus ac mulionibus, qui merces in eliunt, magis quam a nautis urbs frequentetur. Hic est Armamentarium Ducis, bellicorum imirumentorum , armorumque elegantissimorum copia & varietate instructissimum. Territorium urbis fortibistimum vini, olei, & ficuum praeter tim tanta ibi copia vi exsiccentur, Sc in remota loca exporten cur.
FAN VM a celebri quondam Fortit nae templo nominatum oppidum non ignobile est, in via Flaminia positum, in agro bono tertilique, oleo persuavi,frumento vinoque praestantissimo abundanti. Coloni. im eo deducta in ab Augusto colligunt plures, cum is ut Suetonius scribit, duo de triginta Colonias dedar. erit, Oc ab ipsius nomine hanc coloniam Iuliam Fauestrem appellatam antiquitus fuisse, Pomponius Mela, ex plures antiquae inscii pilianes, testentur, quae ibidem repertae sunt. Eandem ab Augusto cinctam muro, dc a Constantini Magni fili s Constantio dc Costante restauratana fuisse, deinωnstrant nauci ve ustι, liqviae& arcus marmoreus portar,
89쪽
ro qua per Flaminiani Roma venientes intrant, pulcherrime dc magnis centissimὸ cum sui3 titulis elaboratus: qui integer ferὰ ad Pi; secundi Pontis Rom. tempora permanserat. Tum bello contra Fanenses, tormentis fere di rutus, cuius talDe estigies in proximo sacello Divi Michaelis ad rei memoriam insculpta parieti est , impensa pu-.blica Fanensium. Apparent item in oppido marmora cum titulis vetustae aedis Fortunae, aliorum ci; publicorum aedificiorum vestigia multa, quamvis Gothicis variisque cladibus alijs saepius destructum fuerit. ITER ROMA SPOLETIUM, CAMERINUM.
Interaniniam vulgo Terni numerantur in Itinere Roma Vrbinum, & c. m Ill. Hosp. Stret tura
ςPO LET iv M vulgo spoleto urbs est splendida S rerum copia imprimis abundans, quae Langebardorum Plincipum diu sedes fuit,Ducatus Vmbriae titulo insignis. Atqui multis ante aetatibus fuerat illustris,& firma colonia Latina velut Cicero in Balbiana testatur: quain Vmbris devictis populus Rom. deduxit triennio post Brundusium. Quae post cladem ad Trasimemum acceptam, Annibalem V1etorem, ausa repellere, eundem docuit, ex unius coloniae viribuS eonij cere, quanta moles, Romanae urbis esset: quum plurimis suorum amissis, inde signa vertere moxque in Picentinorum fines traducere exercitum cogeretur. Floruisse admodum stante Romano Imperio, vetera aedificia, α antiquitates adhuc residuae demonstrant. Amplissimum nempe Theodorici Gothorum regis palatium, ab ipsis tamen Gothis, post cum regia destructum, sed a Narsere lustiniani Imp. Legato restaurarum. Item Theatri fiundamenta. Concordiae fanum: Forma extra urbem sublimes ac solidae Aquς- ducituum, Ox Apennini costis, partim excita, partim opere lateritio ex ima valle Fornicibus in altum subductis. Atqui imprimis suspiciunt Hospites inaioris Basilicae ardua tecta, marnio reo sq: parietes: arcem in Amphitheati ocon structam: pontemque lapideum, qui magno ingenio factus pilis grandibus XXIlII sustinetur, & urbis e ditiorem partem, arci, vel Amphitheatro in alio colle posito coniungi. Fontes habet Spoletium nonnullos, qtiarum pluitate& opere insignes, praesertim eum qui in foro est.. Viae Tabellam Ducatus Spoletini.
90쪽
s DELICIAE E T.ITINERARIUM: , S. E RiA L Zi s vulgoserauale castellum est in strictissimis Apennini faucibus situm. Vide Tabellam Mar
C AMERIN V M vetus & frequens est civitas in Apennini iugo,munitissimo loco sita. Camerini Dux a Paulo tertio Pota tis Rom.creatus fuit circa annum Octavius nepos, ex Petro Aloysio filio, Castri Duce. Vide dictam Tabellam. . Burgano S. Severino
SENE GALLIA vulgo Senagalia est oppidum celebre &pervetustum,Sena prius a conditoribus Gallis Senonibus, dein ad differentiam alterius eiusdem nominis quae in Etruria est, Sena Galliae nuncupatum, cum adhuc 2Esis fluvius Italiam a Gallia Cisalpina discerneret. Hinc P. Dolobella consule Senonibus ad internecionem extinctis, eorumque agris occupatis, Romanorum est colonia facta, simul cum castno & Hadria: quo fere tempore, inclusis Vmbris, Italiae limes, aboad Rubiconem usque perductus est. Senogallia parvum quidem est, Oppidum, sed follis, moenibus, arce, praesidioque eximie munitum. Ab una parte planiciem habet fertilissimosque agros: ab altera parte mare. Duci Vrbinati paret. ITER ROMA MACER ΛTΛM, AVXINUM.
. Sera vallem in prς cedenti i- l