장음표시 사용
91쪽
ITALIAE. 77 'MA C E R A T A Vrbs caput est mediterraneae Picem orae, ex vetustis Helui ς pecinae siue Re cannati macerijs extructa ut Suinci ς Picem praesidium esset et sedes, et ideo eri a nuc ibi est Cacellaria Legati Marchi ς Anconi tang. Sita est Macerata in monte satis alto, eiusq; territorium ferax est vini S olei. Curia eius in magno prς-tio habetur, sub qua carcer ad bene beatequq Viue dum, ut inscriptio docet, capacissimus. Vide dii tam bellam.
A v x et M v M vulgoUsino antiqua civitas in colle, cuius radices alluit amnis. Livius Oximum nominat. Ce-sores Oximi Callatiaeque murus fieri decrevisse narrans. pimi Da hic noti pridem epitaphia elogia qUe reperta, summam loci vetustatem & priscis temporibus attistoritatem indicant. Plinius Auximiati caseo Primae gradum stimationis inter cςtera laudata genera fuisse scribit. Ager circumiectus omnes nitidi colles sunt, viribus, oleis alijsque fructiferis arboribus vestiti. Infra Auximium amoena sternitur planities, frumenti mira ubertate fertilis. Vide dicham Tabellam.
O. Ancona IoANCONA urbs est aedificijs nitida & opulenta, mercatura de nee octantium inquilinorum frequentia copiosa. a te oppos ita promon Orio Cum ero, mari atque oportunissimo Postua Septentrione clauditur, portis, propugnaculis atque muris undique munitissima Pontis Rom. indust ita, portus quidem ille capacis limus, cum natura ac promontori; situ, tum opere atque Rrte veterum clausulis at rue adeo tutus est, ut inter prim ps atque pulcherrimos orbis terrarum adhuc celebretur, quamvis horum atque superiorum temporum supina neglige-tia, turpique auaritia quibusdam in locis oppleatur, extant ad huic magna ex parte marmorea Sepra, ciuibus dique vestitus fuit.item suis interstit ijs colurn nae ad quas naues a sabantur gradus etiam perampli, per quosa δ aquas descenditur, nec non onera ac merces extrahi e navibus evehique in terram solent, habuisse sp 'iosas porticus multis columnis innix is cognoscitur ex nummis antiquis inhonorem Traiani excusis in Q a busportus eiusdem forma estigiatus vilitur,lc qualis oliam fuerit, cum Neptuni signo arsidine coronari, in uni dis n- te fauces decumbetis iuxta delphinu, cum nauis gubernaculo in dextra. Apparent catenae duplices quibΠ , hau ces occludebatur, CC in ipso Portu quinqueremis praetoria celoces, triremes. phaseli, antiquae natas mul φ, n e
ius medio inter Porticus nolcitur arcus ille sublimis quadrigis & tropheis in fastigio onustus, a Senatu Pop. lG-
92쪽
que Rotrii ino in eius beneficii memoriam Traiano ibidem e re fus,&adhuc temporis extans: qui licet quadrigis T ropheis imaginibus, signis literisque aeneis inauritis, omnibusque suis ornamentis sit spoliatus quemadmodum ex vestigijs in quibus aenea signa literς, parerga,aliaque sigilla marmoreo operi sitis locis plumbo ferroque infixa fuere colligi potest non minus tamen quasi nudae Veneris simulachrum quoddam eximium spectat
lium oculos in admirationem rapit atque detinet: dum scilicet accurate considerant eius molis artificium pulchritudinem ac tuitam symmetriam par lum. Quandoquide numeris omnibus absolutissimum corpus illud marmoreum, paucis immanium lapidum cor sid estordinibus in altum aequa crassitudine evehitur: atque tam frontis, quam lateru undiq; scenogi Iphiam per- fcctillimam venusta cum quadam eurythmia reptaesentat. Idque inprimis eximium videtur, architectique sun-mam peritiam atque securitatem ostentat quod arcus ipsius partes & ornamentorum membra quaeque nimi
iustylobatς atque spinae columnaruitem capitulorum abbaci plutei echini flores ac teniar ne a non fastigii &apsi dii proiecturae fisciae, coronae, Tophori, triglyphi, cinnatia, sinς sic ec titulorum tabulae & quicquid est appendicum quibus arcus similis exornari solet non foris adum sta, sed ex vastis marmorum quadris in quibus totum opus constar, sint simul exsculpta,& artifice manu ad amussim expolita coagmentataqlle tam concinne; ut inter quadrorum commisturas ne cultelli mucronem quis in sic rere posset S ex uno Pari, montis saxi totus arcus excisiis a longe videatur Elogium quod detractis aereis inauratis literis in arcus fron te super apsidem ex tat causam declarat, cur eo loci Traiauo Ang: eiusdemque coniisgi Plotinae SI sorori martianae iam tum inter Divos relatς, in honorem exstructiis fuerit nempe quod accessum Italiae, hoc etiam addito ex pecunia sua porthrititutiorem navigantibus reddiderit. Hic etiam visuntur A rx, Portae acpropugnacula, quibus aduersus piratas umTurcarum impetus ac init dias urbs illa munita pride suit. primum Elementis VII. dein Pauli tertij ac successb- tum Pontis Rom.auspicijs atque inaximis imperatis, in Crimero promontorio, montem Ancontrarium appellat Plinius. est cathedrale Diui Cyriaca fanum antiquum marmoribus raris at Q ii ructura s. mptuosia peramplum de eximium in cuius templi Sacrarijs quam plurimae Divorum reliquiae ac praeciosa donaria confert uatur. No procul inde, in promontorio Velamis aedem fui isse ex IlIvenalis poetae versibus pala fit cuius nullae nunc visuntur reliquiae ex alto ibidem Volupe sit contemplari spaciosa maris aequora, Urbis ac portus curuaturam ac sitiam per continetem Apennini iuga, cui promontorium huc ita cohaeret ut nonnulli eum illic finiri memoriar prodiderint : monstrantur huic Ucinae civitates, ac circumiacentia castella, i oppida ub promontorio ad littus Siro lunobili nunc etiam vino celebre; inter Apennini montes V rbini & Auximi, alioruinque oppidorum finis Cin-
93쪽
ITALIAE. 79 siclum T. Labieni ad Musonis fluenta in colle positum qui C. Caesaris processT Lenatus in Gallῆs, longo bello
tantum sibi corraserat ex praedis diuitiarum vi oppidum hoc, priuata impensa condiderit, cuius oppidi imagonum miS argenteis expressa cum eius titulo extat. Invidiosas eius opes taxat Cicero, S: Valde. Max.Silius & Di Nicaeus alij que. - ITER ROMA RECINETUM, IIJ
Simul IZ8. Maceratam usque numera iliariatur in prxcedenti itinere in il-io. Re canati
EcI N E T v M vulgo Recanati emporium est recens ox vetustae urbiIH civiae reliquijs excitatum, ex cnius interitu ac ruinis et1am Maceratam exurrexiste volunt. Cuius urbis ab Helvio Pertinace Aug. perampliter olim restitutae lateritium Amphitheatrum ingens, in ripa fluminis Potentiae aliaq; aedificior uin nragnorum ve-figia in itinere per agros monstrantur, certis anni temporibus huc ad mercatum negotiatores ex omnibuS propemodum Europae, multisque etiam Asiae partibus conveniunt. Agrum habet Recine tum perbonum ac nitidultotumque collinum, vitibus, Olcis alijsque fructiferis arboribus abundantem. Inter I ecine tui & mare, haud procul a Musone, inclytum toto Christianotu orbe Fanum, in colle, D. Variae Lauretanae iacet, fortissimo muro cinctum cum vico,quem fere caupones stabularij que ac dive orias Tabernas exercentes incolunt ad eos qui cx omni Europa quotidie praecipua, tamen frequentia primi veris & autumui temporibus, huc votorum causa veniunt, excipiendos.
Valcimaram in praecedenti itinere usque numerantur milliaria 27
Fiastra S. Maria in Giergio Monte Falcone Monte Verde Monte Gnidon eo. Fermo
96쪽
VIR M V M vulgo Fermo urbem tanta apud finitimos existimatione fuisse reperitur,VtVulgo proverbium de- cantaretur lituusmodi: QMndo Firmum vult firmare, totam Marchiam facit contremete. Dictum porro ias ust a mirifica omnium castellorum pagorum 1; agri eius cum urbe ipsa consensione proficistebatur, quod cum adversus patriae comimis hostes quicquam incidistet agendum, coloni oppidorum pagorumque, mox praestoc se civibus, parique ac eadem voluntate expeditionem suscipere soleret, quo fiebat ut vel numerosissimos ex-crcitus contemnere possent. Sed ante annos aliquot civium in comitatenses ita castellorum habitatores vota cant θ exortum odium, armis ipsis, quae priusconiuncta patriae communes iniurias magna cum gloria vindicare consileverant, in se mutuo conversis, tantas calamitates & vibi&dioecesii portavit, ut Vrramque pene deleverit. Ageripstichritudine, bonitate: & fructiferarum arborum utpote medicarum, ficuum, olearum, ubertatis stimni e vitium etiam generosi succi frequentia nobilis: brevitesvrbs est Omnibus rebus ad vitam necessarijs an fatim n 1turae munere dotata. Multos illustres dc claros viros edidit,praecipueque Lael antium,ut quidam volui,
FIrmiar um a patria cognominatum. ITER ROMA TiBvR, AQUILAM, CANTAL VPVΜ.
Vide Tabellam Latij. C. S. Silvostro G Torre . 4 o. Tivoli si
Simul Is. TY B v α vulgo Tiroli venusta Latij urbs est,olim herculea vocitata, quod herculem praecipue Tyburtes colerent eoque certa quotannis festa dic, maxima populorum multitudo conflueret. Quς et1am Cataracta nuncupata legitur, ob vicinas loci angustias, unde fluuius Anio praecipitat ubi primum navigabilis este incipit. Coelum habet temperatissimum quapropter superioribus saeculis aulae Romanae primores hic aestatis ferventis sima tempora soliti sunt exigere. Famam Tyburis,Sibylla Album ea Tyburtina cognominata, quod iuxta fonte Albuneam prope Tyburessot nata, plurimum illustravit. Eam ad Anienem divinis honoribus cultam fuisse reperitur, in quo amne postea simulachrum eius, librum manu tenens inventum est. Infra Tybur, haud procul multa vetustatis inveniuntur monumenta interque caetera marmor insigne, in quo Leo cum Equo tam aperte commissiis exprimitur ut vera vivaq; pugna videatur.In Ilva, propinquo loco iuxta pedem montis ruinae appa-
97쪽
rent mirificae ac peringentes,villae Tyburtinete, quam Adrianus Imperator immensis sumptibus aedificaverat itavi provinciarum & locorum celeberrimus nominibus inscriptis veluti Lycium, Academiam, Pritanium,Cano pum Peese xc Tempe partes vocaret. Circa Tybur Latomiae sunt ubi lapis Tyburtinus caeditur: ex hoc dc ex Sabio. maior splendidorum aedificiorum pals urbis Romae constitit Subiecta Tyburi planicies, propter Anienem, plurimis aqvulis gelidis scaturit, quas Hibulas Vocant multa medica virtute cu potae tum balneo adhibitae pollentes. rid viam qua Tybure Romam itur, quibusdam locis candentes generantur Lapilli dulciariis condituris velut Amygdalarum, Coriandri A nisi inanioni, ac id genus alijssimillimi adeo quidem vino nisi a prudentibus discerni queant. Vide Tabellam Marchiae Anconitanae
AQE t L A civitas in alto monte est. Recentem esse non ambigitur de tempore quo incepta certi omnino nihil invenitur. Sita est in regni Neapolitani finibus, quamobrem perispe se in Rom:P5tis Gallorumve in Italiam irrumpentium potestatem dedere conata est unde ingentes s pe calamitates sibi ipsa accivit. Agetvrbis,cualiarum rerii tum maxime Croci mira copia foecundus est, ex quo proventus Vt refertur quotannis ferme XL. millium aureorum nummum capitur. Vide Tabellam ΑΒ RuggYCara pello Raiano Vettorito
CANTALvΡVM exiguum est oppidum eirca montis pedem sub quo mirabilis scatebra laticis quod oleum petronicum vocatur, ac diligentissime colligi ob virtutem facultatemque medicam solet. Vide dictam T Dellam Luco Torre Petravico
98쪽
T H I E Ti Straboni Theate dicta civitas est edito in colle a mari P.M. V Il. iii Pelignis Dirutum Theate a Piis pino Caroli magni patre legitur, quod rebus Langebardicis perpetuo studuis let. restauratum vero post, adeo Normannis ob loci amoenitatem placuit, ut prae caeteris omnibus Apruti; urbibus sedem hic potis limu collo
Casialdi S. Loren Zo ' 8S. Silvestro S
ut de eius exordio de conditore non consent1ant auctores diuersi diuersa tradant. A coronis nomen hoc oppidum acsepisse constat taex oraculo M occasione sui ortus, quam propter votivas multorum coronas, quibus inclytum bi antiqui lima fortium religon ς templum fortunae frequentabatur quod quidem florente Romano Imperio fuit admodum celebre sumptuosaque structura permagnificum sicut ex reliquijs adhuc colligi potest. Urdentur ibi fortunarum signa & imagines plurimae tam ex ere quam ex marmore ac etiam ex terra coeta fictiles fuit cherrimae diue; sisque siymbolis multiformes. Sic etiam coronae Varij generis, ac nummi aere grandes chβελ et elibus ac notis sortium multiplicibus efformati. Item Arae Tabulae, ac cippi marmorei cum suis elo-gijs dc uiscriptionibus, ex voto ibidem fortunae, Ipvi puero Spei, Cupidinibus abjsque di)s consecratae. Quod i-hiti uin habuerit antiqvssima haec sortium stuperstitio pulchre explicat ex Prenestinorum ipsis monumentis Cicero de divinatione libro 1 cudo. N. Stiffucium nobilem prenestinu somnijs crebris xhminacibus itissum, certo loco Silicem civibus ridentibus excidisse: ubi perfracto saxo, sortes eruperunt, in robore sculptae, priscarum lite rarum, notis quarum occatione Fortuna ibidem coli coepit.Septum dein dc locum fuisse religiose propter Iovis pueri simulachrum qui lactens cum Irmone in gremio Fortunς sedens, m qmmam appetens ibi castissime colebatur a matribus. Eodem tempore ubi post Fortunae templum conditum est, mel ex olea fluxisset;&bat uspicuiusta ex eadem rhore Arcam, in egi ue sonditas sortes illas, quae Fortunae monitu, pueri manu miscebantur
99쪽
bantur eutacebanturque F l nimii claritudo & vetullas non tantum Ciceronis tenet pore, verum etiam ad datre tam a fere Romam imper j tempora sortium illarum c racula celebrarunt. atque originem habitisse antiquissima, tam ex ipso Cicerone, quam cx ali)s colligitur. Libet adcfoederata primum Romanis ciuitas Preneste fuit, Pret toremque tuum habitit;ytex Liuio cognoscimt:qulina Festus nati nicipium sui iuris vocat Appianus Italico bello cum Tiburtinis in civitatem acceptos Prenestituis, diuerte scribit. Non tamen diu post L: Sylla vi stor, qua in tu ex Tullij Agratua& Catilinaria colligitur, oppido coedibus atq; A scriptionibus ex k iisto colonos impositit agruque eorum omnem est visit. At apud A. Gellium legitur Prenethmos a d iberio A ug. denique impetraste,ut ex coloniam prishmum municipis statum redigerentui. ae Caeteris urbibus commoditati bonoque esse solent , loci munit illi minatura moeniorumque tinnitas ea huic oppido calamitati exitioque suere propter civilia Romano iuni bella: cofiigientibus en ini huc factiosis hominibus obsidio neque postea victis, de urbem devastari de agrueius alienari conrigit. Sed δ pos eri Ori aevo euersum sitiit a Bonifacio V ill Pontis Rom. quod ingentis Coialumnae ditione esset, quam odio prosequebatur Bonifacius. Iterum tamen instauratum est cumque post ibi se Poceletus δc Nicolaus Fortebracius Romano nomini infensi munivissent denuo a Romanis aequatum tofuit. Nunc restitutiam quidem es eo de in loco, sed nec ut prius munitum est, nec amplitudinem habet vel crem, quod murorum ingentia vestigia dernon strant quae locis undique circumtectis etiamnum apparent. Si tus eius olim longe fuit de amoenissimus & iucundissimus ideoque florente re Romana, frequenter Imperatores Auga huc animi causa secessisse reperimus. Vide Tabellam Latij.
ALBA ciuitas ad exitum camporum Palentinorum tribus a lacu Geilano miliaribus in colle ad Apeninum, versus est, colonia Romanorum simul cu Sora facta. Ager urbis non teque frumentatius est, ac ubertate pomorum fructuosius. Populus Rom. florente repub. locum hunc ijs, qui custodiendi erant taliquam carceres asin vit quod altissimis circumiectorum montium rupibus undique ceu Vallo septus clausiusque sit, nunc ruinis tota propemodum collapsa iacet, vixque paucos uti desoluta urbs, colonos retinet. Moeniorum ex lapide quadrato partes quaedam supersunt unde de veterum aedificiorum amplitudine coni ctura fieri non difficulter potest.
100쪽
DELICIAE ET ITINE RARiv MMarsica 3 Val regia o. Aufidena 4
Simul I s. AVF tDEN A urbs est antiquissima Taracenorum, ut Ptolemaeus indicat, cuius etiam Liviua in C. Fulvij Consillis foetici ad Bovianum pugna meminit post eam ipsum Bovianum oppusnatum, breviq; vi captam Aufidenam narrans. Vide dictam Tabellam
S. Maria de Milibus Lunacello S. Petro de Avellan
MoNs Do Riς vs modicum c stellum, insigne t mςd est nomine comit tus. Vide diistam Ta bellam.
Gu As TYM 4rΜONIVM oppidum est pςrnobile, Histonium etiam Ptolem dc Mela vocant,idque hoc esse tum Blondus Rassanusque censent, tum etiam antiquorum opesum vestigia, quae hic supersunt, maximeq; sumptuosij praetorij ac perpulchri Theatri, praeterea locu ipse comprobant. AEdes hic ad modii magnificas eximius belli Dux Antonius C ldora loci Marchio,quae etiamnum apparent aedificavit: quarum in Atrio peringes dc prodigiois vastitatis Oi ex piscis capite, cernitur,litore vicino repertum,instar crassissumae arboris trunci.Do minu peropulcnti frequentissimi castelli saperioribM annis suix Alsensus Dauatus Aquinas Marchio, sum-