장음표시 사용
151쪽
18 H lib. i. tram s. sis (o haee eloquitur Proponamus itaque , ut saepe eonis P ' , , tingit, in unum libimet convenire diversae religionis, , diem, quo tibi Ecclesia, illi adeunda sint templa ri: quibus quidem verbis apertissime constat quarto ipso saeculo, quo vixisse Zenonem simillimum veri est, templi nomine Sacras gentilium qdes fui' appellatas; contra qdes Deo ibi vide duae id vero iacrae,vel Ecclesiae nomine, uti diximus fignificabantur, hune Eenonis to (i vel etiam Oratoria, sacrae Basilicae, orationis loca , i
cum adnotant fra- terdum etiam memoriae martyrum , Concilia, concili
tres Balleri nil bula, conventus sacri fuere dictae (I . Quum ergo Mi-
P g. adnot ti nucius, aliique veteres scriptores nostri ajunt Christia-
ij Etiam vide ira- nos sine templis Deo inservire, non aliud ajunt nisi iis aenoni, ' ti 'quae' lius diis, quos stulta religio invexerat, minime sacrifica ad illum adnotant se Christianos, immo Deo vero cultum adhibentes ab iis super laudati ha- locis abstinuisse , quibus polluta sua sacrificia daemonibus tres Balle rinii offerebant patriae superstioni addicti. Jam ad alia com
VIII. Quamquam vero neque eosdem prorsus dies festos celebrant Graeci, neque eosdem omnino , quos Latini, sanctos peculiari cultu colunt , neque dum colunt, iisdem prorsus utuntur ritibus; non propterea vere ab iis discrepare nos dices. Quis enim vero negare ausit in festis martyrum sacrificia jam pridem in utraque Ecclesia Deo osserri solere , hymnos quoque , Psalmos , &divinas laudes in iisdem festis jam pridem cani tam a Laistinis, quam a Graecis; & hos perinde, atque illos it iisdem solemnitatibus abstinere a laboribus t Haec tamen potissima portio est, & si appellare ita sinis, praestantior
in festivitatibus celebrandis ritus . Fateor porro fieri aliis quando,ut non eodem die Graeci celebrent festivitatem alicujus martyris, quo nos celebramus. At(ut praeteream fieri aliquando, ut non eodem die Domini Jesu festa cele-hrent Graeci, quo nos celebramus, nec propterea di
crimen hoc , si quod est, vel a Protestantibus ipsis objici nobis ) ideo non eodem prorsus die graeci quandoquo
festum celebrant, quo latini, quia illi interdum translatationis diem celebrant, dum nos mortis diem celebramus aut contra . Atqui hoc tam levi, tenuique discrimine. minime tollitur ea quain dixi in festis martyrum celebranis
dis utriusque Eccleuae consensio: quis enim ( quod n per dixi) tolli putet eam, quam Proteitantes ipsi agno eunt in festis Domini Jesu celebrandis utriusque Ecclesiae consentionem: quamquam harum aliquas non eodem dici
152쪽
latini agunt, quo agunt graeci 3 Quod vero Sanctos
non omnino eosdem, atque illos quos habent Graeci, in Κalendariis , aut liturgiis nostris habeamus, ex eo pro. venit, quod ii magis illos Sanctos colant, a quibus maiora doctrinae , aut exempla habuerunt; quod pro poratione latina quoque servat Ecclesia. Ceterum multos tam Latini, quam Graeci aeque colunt, praesertim vero primorum Ecclesiae temporum Martyret.
153쪽
C A P. VII. Dimi se festivitatum in Sanctorum honorem
I. v I videndorum festorum muItiplex origo, ac ratio elistast se potest. Dividuntur sane in mobilia, &stabilia, seu uti fere appellant, fixa. Primis scilicet dat occasionem Pascha, quod non eodem, ut omnes novere, anni tempore a Christianis celebratur. Alia festa eodem, semper solaris anni tempore, dieque occurrunt. Sed hu- jusmodi di vilio a sanctorum festis fere abest et quippe eodem die celebrari consuevere. Aliqua tamen exempla extant, eorum quae Dominica die tantummodo celebrantur,
cujusmodi est festivitas Nominis Jesu, & festivitas Nominis Mariae, & quaedam aliae recentiores. Dividuntur quoque in generalia, & particularia. Prima ea sunt; quae t eo Christiano Orbe, aut certe in universa aut latina . . aut graeca Ecclesia celebrantur, veluti festivitas Petri. Pauli Apostolorum , quorum passionis natalem s ut verbis utar S. Gaudentii in sermone Eo. ) per univem fuci mundum omnes Ecclesiae debito honore concelebrant a Particularia ea sunt, quae non universa, sed particulares aliquae Ecclesiae, sive ob beneficia illius sancti, cujus f stivitas tum celebratur, interventu accepta, si ve quod in ea diaecessi quiescat illius sacrum cadaver, aut quod eum in Patronum elegerint populi, aut affinem aliquam ob causam . Desumi etiam divisio potest ab eo , in cujus h norem aguntur. Cum ergo ad Christi celebranda myst ria ad Virginis Dei parae, & Sanctorum hominum vita functoriun honorem sint instituta, triplex erit inde petita divisio. II. A tempore quo festa sunt instituta, ab auctore qui instituit, dividi iubent alvet His, si tu vis, obsequere, M varia occurrent divisionis capita. At tam & si haec, aliaque affinia dividendorum festorum momenta , titulosquet non spreverim; vulgatiorem e se video divisionem , quae festivitates in sanetorum honorem institutas in duo capita distribuit: quorum unum festa integra seu solemnia complectitur; alterum ea, quae minora, alii dimidia festa appellant.
III. Ad primum genus revoca ea, in quibus ( si eae
154쪽
i tabsint causae, ob quas Ecclesia opera laboriola vel die, festo permittit omnino clauduntur fora , & laboriosa
opera exemere non licet, Ad secundum genus ea, in quihus mane silent fora, & eo tempore prohibentur laboriosa opera , ut Missae sacro praesentes adiimus; reliquam diei partem aut foro, aut laboriosis operibus insumi permittitur; Si vis exemplum tibi proferri ex latinae Eceletiae decretis, obsequar libens, de rem iisdem exprimam verbis,
quibus expressit Concilium Oxoniense anno I 222. Celebratum. - Nimirum capitulo B. postquam enumeravit sella, ta)To. xxit. Con- aesub omni veneratione servari praecipit, (bo haec Verba ad- cit. pag. toos.
na conced;mus: sed antequam , non Oecta Da Epiphania , fC pag. io x SS. Joannis, O Pauli, translatio S. Benedicti , translatio S. Martini. Aliquam cum his affinitatem habent ea ,
tuae tradit Joannes Belethus cap. Iro. libri illius quem, attonale dioinorum inclarum inscripsit: ae sciendum ( ii quiens o praeterea est, quod tribus diebus Paccham sequentiabus plane sit feria-dum, sed quarto die liceat viris rustica
exercere opera, femina autem debeant a nendo ab inere e m gis enim sunt necessaria ea, quae ad agrorum culturam pertisnent, quam ista alia. Ea quoque quae praecipit capitulum sq.Concilii V Vigorniensis anno Irgo.coacti, quod mox allega-M. - Temporibus minus remotis id quoque pexactum vi- - D. xira. pag. demus a Concilio Trevirensi II. anno II o. celebrati, cap. i. i. .i ho ip x. quod describere operae praetium reor. O H Itaque respondet pag. haec festa omnino celebria esse volumus , & pro pastin a d 3.rali nostro officio solemniter celebranda mandamus & sei Torn.xix. pagis praecipimus , dies dominicos omnes, festum Nativita- s Sy . h c ex
,, tis Christi, Stephani, Joannis, & omnium Apostol, Mn pag M T rum, Circumcisionis , Epiphaniae, & Purificationis , Annunciationis , Assumptionis , Nativitatis Virginis, , Mariae, Paschae cum duobus sequentibus, Ascensionis, Pentecostes cum duobus sequentibus, Corporis Christi, Joannis Baptistae, Magdalenae, Laurentii, Crucis, Michaelis, Omnium Sanctorum , Martinii, Catharinae , Andreae, Nicolai, Thomae. Et in civitate nostra Treverenti haec festa patronorum Maximini, Simeonis, Vi- stationis, Helenae, Paulini, translationis Materni ,&Eucharii. Et in singulis civitatibus, oppidis, & Parochiis, dedicationis festa, & patrocinia celebrari man-
damus. Ceterum dies Innocentium, Cinerum , Parasceves, Cinnae Dominicae, Sabbati Magni, Marci, tres
155쪽
- Rogationum, commemorationis animarum, & omnesis reliquos dies stationum, quos Ecclesia nostra Treverenisse iis in diebus aliorum patronorum, vel pro specialibus si rogationibus ab antiquo introductis, in civitate nostrais Treverensi, vel ejus luburbio observatis, usque in m si ridiem feriari volumus, ita ut facto sacro , cuique ad ,, labores, aut negotia sua redire liceat. Simili rationeis in Cathedralibus , & Diaecesibus suffraganeorum no , , strorum, quibus tamen arbitrium suum in hoc reli si qui mus, & in aliis locis, & parochiis Diaeceiis nostraris observanda . Et si quis sive Clericus, sive Laicus, in praenominatis celebribus festis , aut in aliis ante meri-
diem operae mercenariae publice , vel privati in , aut compotationibus, choreis, ludis, aut id genus lasciviae.& levitatis temere , & contumaciter tale dederit, aut immiscuerit, ab officialibus nostris arbitraria poena
pro modo delicti, etiam brachii saecularis auxilio ( si,, opus erit ) invocato puniri mandamus. IV. Si vero cupis etiam ex Graeca Ecclesia exempla proserri, opportuni ssimum subministrabit exemplum lex a ad titulum vo, Manuelis Comneni, quam refert Balsamon (H. En illam, Nomocanonis Pho- qualem latine proponit Bibliotheca Juris Canonici veteris ira eXiai tom ' anno Lutetiae Pariliorum edita . si Sancimus igitur, P A' ' ' si ut illi dies feriati sint, quos in praesenti constitutioneis nominatim enumerabimus. Quorum alii omnino totiis feriati sint, ut nullo modo ulla ipsorum parte constitui,, judicium possit, extra quam si forte Imperator dis nis,, sationis modo, aut ( propter necessitatem ( ut muI-,, ta saepe numero rerum vicissitudo noviter introducit 3, , in illis etiam iudicium constituere velit: alii vero ex,, parte a judiciis cessent, a mane videlicet usque ad lae,, sum divini ministerii tempus; ut judicibus precationia is bus, atque glorificando Deo vacare liceat; ac (deinde post divinum sacrificium justitiae operam navent , secundumque legum vim injuriam passis auxilium feranta Verum enim vero quibus ita post divinum ministerium judicare permissum est, in conficiendis a se instrume M tis , temporis, quo illa consecta sunt, mentionem fata is cient. Ac primum quidem de omnino feriatis est agendum. Natalis itaque dies purissimae Dominae, ac Dei Genitticis, qui est octava Septembris, feriatus est. Item D decimus quartus , qui propter exaltationem vivificae,, Crucii hosioratur. Item vigesimus sextus propter Ap
156쪽
,, stoli, & Evangelistae Joannis Theologi translationem .
,, ( alii verterunt emigrationem ) Item sextus O- , , ctobris, quod tum memoria Sancti Thomae Apostoli celebretur . Item nonus in honorem Jacobi hiphaei Apostoli. Item decimus octavus in honorem Lucae Apostoli, & Evangelistae. Item decimus tertius Novembris , quod tum memoria Patris Christi celebretur . Itemdecimus quartus, quod tum Philippus Apostolus festiviter honoretur. Item decimus sextus, qudd ( tum IMatthaeus Evangelista , & Apostolus honoretur . D,, tem vigesimus primus, quod tum Dei Genitricis in templum introitus celebretur. Item trigesimus, suddium Andreas Apostolus festiviter honoretur. Item nonus Decembris, quippe quia tunc Genitricis Dei nostri Conceptio celebretur . Item vigesimus usque ad ipsum sextum Januarii, utpote quod diebus illis nat
ris nostri Jesu Christi celebrentur . Item ejusden Januarii duodevigesimus, divinorum patrum , & doci rum Athanasii & Cyrilli gratia. Item ejusdem men ,, sis vigesimus quintus propter memoriam magni patris,, Gregorii Theologi. Item secundus Februarii , quod se tum Servatori obviam itum sit . Item tertius , cel H brandae memoriae Simeonis Dei susceptoris causa. DG tem vigesimus quintus Martii, boni nuntii ergo ad Dei
,, Genitricem ( delati. ) Item dies Paschales ab ipsa
,, Laetari resurrectione usque ad ipsum post sacrum Pascha octavum . Item vigesimus quintus Aprilis in hon rem Apostoli , & Evangelistae Marci . Item trigesimus in honorem fratris Theologi , & Evangelistae Jacobi Apostoli . Item octavus Maii ob memoriam E- vangelistae Joannis Theologi . Item decimus propter, , ( memoriam Simonis Telotae Apostoli . Item viis
gesimus primus propter memoriam sanctorum, ac Ap tiolis aequalium , magnorum Imperatorum Constantini,&. Helenae . Item vigesimus sextus, propter ( memoriam ) Apostoli Alphaei Judae . Item undecimus,, Junii , in honorem Bartholomaei Apostoli. item undevigesimus in honorem Apostoli Judae, qu &T -d eus & Lebaeus & Jaeobus ( nominatur . ) item
vigesimus quartus propter Praecursoris natalitium . I- tem undetrigesimus propter Principum Apostolorum ,
Petri, & Pauli celebrationem. Item iii simus, pI --er
157쪽
- pter duodecim ( Apostolaram celebrationem . 3 Item viis, , gesimus quintus Julii propter Sanctae Annae Matris Dei, , Genitricis obdormitionem . Item sextus Augusti pro-,, pter Servatoris nostri Jesu Christi transformationem. Item nonus propter memoriam Sancti Matthiae Apostoli H Item decimus quintus propter gloriosam Sanctae Dei H Genitricis emigrationem. Item vigessimus propter me- , , moriam Sancti Thaddaei Apostoli . Item vigesimus, , quartus, propter Bartholomaei Apostoli ( memoriam. H Item undetrigelimus , propter venerabilis Praecursoris,, decollationem. Hisce omnino feriatis ( diebus con-M numerabuntur medietates quadragesimalis ieiunii &H Pentecostae, ( tum ) etiam Servatoris assumptio, &M Omnes totius anni Dominici dies, ut in illis omnis in ,, judicium aditus praecludatur, ac nemo judiciale quid-H dana faciat. Sane vero qui ( dira ex parte judicium H sistent, neque toti s uti antea diximus 3 feriati erunt,
si hi sunto. Mensis Septembris sextus: quoniam tunc per infundibula summi Ducis Michaelis miraculum prodi- giose peragitur. Item vigesimus tertius Octobris is, quoniam memoriam fratris Dei Iacobi celebramus . Item vigesimus sextus, quia magnum illum martyrem, si & unguento scaturientem festiviter veneramur , Dem is trium . Item primus Novembris , qudd miraculorum, , , effectores , & gratis medentes Cosmas, & Damianus
festive colantur. Item octavus, qudd conventus defun-,, ctorum celebretur. Item duodetrigesimus , qudd San-- ctus Stephanus martyr junior celebretur . Item qua , , tus Decembris in honorem egregiae martyris Barbarae. Item sextus in honorem miraculis celebris, unguentoque,, scaturientis Nicolai. Item decimus Januarii in ho- si norem divini Gregorii Nissent. Item decimus sextus,, propter adorationem venerabilium Principis Apostolinta rum Petri vinculorum. Item decimus nonus , Pro-M pter recuperationem venerabilis defuncti Gregorii The si logi . Item vigessimus septimus propter recuperationem is venerandarum reliquiarum Chrysostomi. Item septimus si Februarii, in honorem magnifici martyris, Ducis exerin,, citus Theodori. Item decimus septimus, in honorem ,, praemiis decorati Theodori tironis. Item nonus Martii.
si nempe quod ( tum Sanctorum quadraginta Christiis martyrum memoria celebretur. Item vigesimus tertius,, Aprilis, quippe quia ( tam ) magnificus martyr Geo gius
158쪽
gius honoretur. Item secundus Maii, in honorem ma-ini Athanasii. Item octavus Junii in honorem magni ei martyris Theodori exercitus ducis. Item nonus in honorem Sancti Patris nostri Cyrilli Alexandrini . Item vigesimus septimus, in honorem Sancti, & miraculosi Sampsonis. Item primus Julii, quia tum sanct
rum, & miraculorum effectorum gratis medentium memoriam colimus. Item secundus, quia depositionem praetiosae vellis Dei Genitricis recolimus . Item octavus, quia magnificum martyrem Procopium festiviter H honoramns. Item undecimus, quia eximiam martyrem Euphemiam concelebramus. Item vigesimus. quia ,, Prophetam Heliam honoramus. Item vigesimus leptus, mus , quonam praemiis decoratum , & miraculosum H Panteleemonem festive colimus. Item trigesimus pri-
, , mus Augusti propter preciosi Cinguli immaculatae Dei, , Genitricis depositionem. Atque hi ( quidem dies sunt qui
si quodam modo feriati, & quodam modo non feriati sunt &c. Haec ille. At quaecunque agant Graeci nostris ceriste temporibus nulla dimidia festa Latini habent, nisi si ea esse velis, quae Joannes Beleth, aliique festa devotionis appellant: quo quidem vocabulo ea festa intelligunt, ad quae celebranda nullo praecepto obligantur fideles, sed devotione quadam ( veluti pietate , , obsequio an MMxiam, aut sanctum aliquem permoti illa celebrant, cuius modi est festum S. Mariae ad Nives , S. Antonii, &similia alia. Porro alia festa (quae institutionis appellat Joannes Beleth; alii obligationis, aut praecepti dicere conlueverunt festa integra nuncupant : tortasse quia in iis, quae devotionis festa dicimus , laboriosa opera, post datam pietati partem aliquam diei, si volumus, exercemuS:
quo de argumento cum agimus. Placet canonem , seu
capitulum s . V Uigorniensis Concilii anno Ir o. celebrati nuper indicatum , hic integrum referre. ( ) is Quod au- tom. t 3. Con- tem praedecessor noster statuit de festis celebrandis, ne cit. pag. i 63. si fiant in eis opera servilia, praecipimus ab omnibus uni- formiter observari ; nisi forte specialiter aliquid fiat ,, pro veneratione Sanctorum, in quorum hono Eccle- siae , vel altaria consecrantur. Dictis autem solemni- M talibus, beatorum Nicolai, & Edmundi Archiepisco-,, Pt duximus adjungendas. Festa autem Sanctorum Do-,, minici, & Francisci in Ecclesiis cum novem lectioni-- bus volumus super hoc celebrari. Nolumus tamen pec
159쪽
- hoc opera Iaicorum fidelium impediri Atque ex his ipsis, si vis, aliud divisionis caput facile oriri potest,
quos scilicet festa dividat in festa praecepti, & festa de
Per summa capita exponitur , quid complexa olim fuerint, quid De nunc complectantur festivitates. I. vl On hic de praeparationibus ad Sanctorum festivitates agimus: quippe tam & si ad festivitates ipsas
fortasse pertineant, quia tamen uberem tractationem ex P scunt, in locum alium eas amandamus. Interea , quae festim
vitates complectuntur, alia video fuisse interdicta, praecepta alia, alia ulitata, commendataque, alia denique in cujuseque libertate relicta . II. Quod ad prima attinet, forensia iurgia,& servilia opera fuisse diebus festis interdicta compertum est. Compertum est quoque peccata diebus festis patrata , fuisse maxime repre hensa, & horum praecipue causa oblectamenta etiam effiem, nata nimium, & mollia, quae dies festos mirum quantum dedecent. Ut a primis incipiam, non Ecclesia tantummodo serensia jurgia, & servilia opera a festis amovet, verum etiam veteres Gentiles amoverunt: de quo quidem more itata) in libro secun- Cicero : (a Feriis iurgia amovento , easque in famulis, do de legibus cap. peribus patratis habento. Et multo clarius cap. 32. alias et S. alias n- '. Feriarum, festorumque dierum ratio in liheris requietem habet litium , O iurgiorum in servis operum , O laborum in Hebraeis autem servilia, & laboriosa opera in festivitatiis, ' is e,,ui 'idbus fui se interdicta monet Grotius. (D Credibile porro est,
Mitthaei in versite . non Sabbato tantum, in quo opera severius prohibebantur , i. de r. verum etiam reliquis festivitatibus fuisse interdicta: quippe haec non sinunt, ut Deo tantum vacemus, & quiescamusa curis, & laboribus: quarum quidem rerum causa Deus
festivitates instituit. Iudicialia quoque quae vocant acta desiisse festivitatum tempore, intelligimus sane ex iis 'l v. 3 P 3s' verbis, quae capite decimo libri primi Machabeorum ( habentur et Et omnes dies solemnes, O sabbata, O neomeniae, .... i . Er Aes decreti. ( idest si Grotio credis ( dies festi po- iniucum v ' puli instituto, quales sunt dies sortium, Encaeniorum, redies interfecti Nicanoris ori tres dies post diem solemnem sist omnes immanitatis Et vemo habebit potestatem
160쪽
agere aliquid, o modere negotia adversus aliquem illorum in omni causa: haec enim postrema verba cum proxime praecedentibus conjungenda sunt, adeo ut significent hisce solemnitatibus, & festivis diebus, quos communes a ue- regalibus esse jusserat Demetrius Audicialia, & forensia acta omnino fuisse interducta, ut nempe quod erat in inore , populus liberius pietati vacaret. I ta sane interpretantur haec verba Hugo Grotius, aliique viri summi nominis.
festo Christianis minime fuisse interdicta, propterea muliti arbitrantur, quod non in eorum id erat potestate , . Cum enim tribunalia, & fora a magistratibus Christianae Religionis hostibus administrarentur, minime haec pote rant ad suas festivitates accommodare Christiani. Simillimum tamen veri est, illos id cavisse eo, quo poterant modo et quippe novimus sollicitos fuisse, ut qua poterant ratione laete, & quiete festivitates agerent, Ubi tamen CPrincipibus Christianis obtentum imperium est, fora continuo, & lites a Christianorum festivitatibus, ideoquo in martyrum natalitiis siluerunt . Id sane tradit Eusebius capitibus i 8. & ag. libri quarti Vitae Constantini. Missa
suoque s inquit postremo hoc capite ) lex est ad Praesides
'rovinciarum, ut diem Dominicum etiam ipsi venerarentur is
tidem festos Mart dirum dies iussu Principis observabant, , Ecclesia irarum festostatum tempora debito lavore prosequem
Pontificum decretis id ipsum edictum est. Sane regia simul, & Ecclesiastica auctoritas eandem tulere legem , dum Concilio II. Matisconensii (e Regis Gutramni decretum additum est, in quo alia quidem non pauca, sed
subsequentia etiam extant. ( Decernimus, ut in omnibui diebus Dominicis, in quibus Sanctae Resurrectionis rasterium veneramur , vel in quibuscumque reliquisfolevavitatibus, quando ex more ad veneranda templorum oracula tiniverse plebis conjunctio devotionis congregatur studio , praeter Dictum , quem praeparari con Denit, ab omni corporali opere suspendantur , nec ulla causarum praecipue iurgia modeantlir Auos Canonica sederitas corrigat, alios legalis poena percellat
statuta numero vicesimo hoc reperies, ( Fesa absque omni opere forensi, se cum debita veneratione celebranda haec sunt: Natioitas Domini, Circumcisio, Epiphania, annunciatio L. Tom. I. Pars IL S mis