장음표시 사용
171쪽
quod est Carmen xx. in S. Felicem versos Soa
S. Felicis festivitatem convenerant homines, minus iis temporis. quod dapibus insumerent, superessiet: atque iis , quae in picturis descripta erant, sanctissimis exemplis ad pietatem, sobrietatemque incitarentur . Rem describo ipsi et Pau,
. Propterea visum nobis opus utile, totis
Felicis domibus pictura illudere sancta;
Si forte attonitas haec per spectacula mentes Agrestum caperet fucata coloribus umbra, Quae super exprimitur titulis, ut littera monstret,
Qtiod manus explicuit: dumque omnes picta vici csim Ostendunt, releguntque sibi, vel tardius escae Sunt memores, dum grata oculis jejunia pascunt; , Atque ita se melior stupefactis inserit usus, Dum fallit pictura famem: sanctasque legenti Hiitorias, castorum operum subrepit honestas Exemplis inducta piis; potatur hianti, Sobrietas; nimii subeunt oblivia vini. Dumque diem ducunt spatio majore tuentes, Pocula rarescunt, quia per miracula tracto Tempore, iam paucae superant epulantibus horae. VIII. Uerum enim vero alia quoque interdicta video . .
Basilius, seu alius, cui ea tribui debeat homilia, quae in Basileensi editione (i inscribitur. In ebrietatem , dr I xum , quibus die Pascha populum affectam vidit, ( si veteri illi interpreti fidimus ) his verbis quarumdam mulierum sumptuotissimas, atque inhonestas vestes diebus festigadhibitas, & ornatum a moderatione alienissimum aec sat . , , Capita honestis operta velaminibus impudice retege M tes, Deum, & ejus Anselos despicientes, ad marium se aspectus impudentes diffusae t comas , tunicarum luxum se ostentantes, pedibus gestientes, atque oculo Petulco , D risu lascivo, ad saltationem insanientes, juventutis inista temperantiam in se provocantes sis, Haec aliaque id genus a christiana pietate remota . sed tamen a quibuidam usitata, merito, tum saepe , tum pluribus, & vehementissime condemnaverunt sanctissimi Episcipi, quorum monita Thomas sinus (h ex parte collegit, inseruitque tractatui de Festis, quae si leges , Operae Pr tium facies. CAP. Diuiti rod D, Cooste
172쪽
feruntur veterum testimonia , quibus edincatur, antis
quissimam me, es communi consensione a fidelitas exceptam consuetudinem Missas celebrandi iis diebus, quibus mari rum festa aguntur . Disseritur quoque de prac pio, quo obligantur Melas, ut Misse acri cis Aetas festis intersint. Indicatur ejusdem praecepti origo, re vis. Recensentur denique ea, quae antiquitus seri a fidelibus mos erat , es nunc etiam multis in locis sunt.
v bus etiam Sanctorum diebus fieri jussit Ecclesia. Multa erant illa quidem , sed nostris temporibus vix aliud superest, quo se obligari censeant Christiani universic si tamen impedimento aliquo non excusantur ) nisi Missae auditio. Ea de re pluribus agunt, qui sacros ritus, &consuetudines Catholicorum a Protestantium reprehensi De tuentur. Pauca afferam, ex quibus antiquissimam e se, & communi consensione a fidelibus exceptam eam consuetudinem constet.
II. Jam attulimus Tertulliani ,& Cypriani testimonia,n. .( ex quibus liquet primis ipsis Ecclesiae saeculis sine sacci I 'ri' ' ficio non fuisse celebratas Sanctorum festivitates. Alia et- e iam hujusce consuetudinis monumenta indubitata, eaque
IlI. Enim veroJoannes Chrysostomus b) palam tradit, o. numero tertio in festivitatibus Martyrum Christiana sacrificia suo tempore homiliae s. in Epi- Peraeia esse. Sive sexta feria ( inquit e Sabbato , si stolam primam ad me dominica die, sue in celebritate maruerum, eadem lita. Timoth σφ'
IV. Atqui adhuc alia tum perspicua, tum multa submin strat liber ille Sacramentorum, quem a Leone Magno com-Positum aut potius antea a Romanis Pontificibus evulgatum, ab eodem Leone Magno aliqua ex parte auctum putavit, qui illum edidit Vir litterarum commodo,& gloriae natus J seph Blanchinus, qui laboribus lane, ac studiis suis obtinuit,
ut 1 In editione Patrum S. Mauri ad hune modum verba illa redduntur. Et in Paracteve ela in Sabbato, det in die dominico , vir in die mari rum idem Saerisium consummatur o
173쪽
. indi. r. in editio. s. Mauri li. g. epist.2 p. incti t. t.
Isout cum optimus eius patruus paucos ante annos vitam mortalem objerit, pronunciari de nepote jure, ac merito possit virgilianum illud . . . . Uno avulso non deficit alter.
scilicet in eo libro plures occurrunt Missae, quas in Samctorum sestivitatibus celebrabat, & nostra etiam aetate celebrat Romana Ecclesia. V. Liber ille Sacramentorum , quem Gelasio primo Pontifici tribuit Venerabilis Cardinatis Thomasius , qui illum Romae edidit, non paucas continet Missas , in Samctorum solemnitatibus celebrandas, precesque peculiarra,& uniuscujusque Sancti festivitati valde accomodatas proinponit VI. Idem dic de libro aItem, quem Sacramentorum a pariter appellamus , testanturque viri eruditi Gregorium Magnum illius, magna saltem ex parte esse auctorem. II. Et ne ab hujus generis libris discedamus , Misi Ie illud quod a Francis tuisse adhibitum arbitratus est nuper laudatus Cardinalis Thomasius, qui iIlud conscriptum censuit post annum sit et sed ante annum sta. Gallis sciliscet novilum in unum populam cum Francis coalescentibus, mi sesam in S. Hilarii , aliorumque Sanctorum festivitatibus recitandas continet: Etiam missas in Sanctorum festivitatibus dicendas continet Missate Gothicum; continet quoque illud Missale, quod postremo loco edidit Cardinalis Thomasius, qui huiusmodi Missa Ie Gallicanum urens inscripsit. li I. Sed praeter vetusta Missalia, in quibus ceter quin indubitata hujusce rei testimonia extant, aliunde etiam intelligimus in Sanctorum Natalitiis missas iam primdem fuisse celebratas: Antiqui sunt valde Canon . Agathensis anno soti. celebrati, ( ) & as. Aurelianensis III.( quos refert Gratianus mox citandus. IX. An non etiam in libris iis, quos Gregorius Turonims . de gloria Maruerum, in iis, quos De gloria con florum, in iis, dos de miraculis S. Martini inscrtesiit, frequentia occurrunt crae hujus consuetudinis exempla Paucissima indico ex plurimis. Vide caput i . libri et . Miraculorum Sancti Mad. tini. Rursus caput ix. libri ix. historiae Francorum.
his , Nos autem pene omnium Marorum di inctis per dies gulos passionibus, collecta in uno eodice nomina habemtis , atque quotidianis diebus tu eorum veneratione Missarum so- lemma agimus ov. XI. Re Disi tiroes by Cooste
174쪽
- XI. Repete hic, si vis, canonem 2D Capitularis Ain sui ranensis Caroli Magni: adde canonem A s. capitularis illius, quam Theodolphus Aurelianensis Epilcopus ad Parochiae sine Sacerdotes direxite Concilii Triburiensis Can nem g s. nuper etiam retulimus et hic si tibi libet, eum exisscribe: Hic quoque, si vis, recole Decretum Manuelis Comneni, quod iam allegavimus
XII. Sed forte inutilem navamus operam , dum multa eam in rem testimonia adducimus. An non Migalia , quae omnium teruntur manibus, quaeque, uti nuper indicavi , jam pridem missas in solemniis Sanctorum celebra
das continent, Ecclesiae consuetudinem hac in re comprobant Ejuidem vero Ecclesiae edicta, & plurima, & creberrime in Synodis, & Pontificum responsis , & legibus
repetita, manifesto ostendunt, voluisse perpetuo Eccle-sam , ut si minus alia, hoc salaem a fidelibus obtineret, ut sacrosanctae Missae sacrificio devote, attenteque inter snt . Sive ergo in perpetuam , constantemque Ecclesiae circa rem hanc voluntatem referas, sive in populorum ipsorum obsequitun , re unanimem consensionem, ut non privarent maximo illo emulumento, quod ii recipiunt, qui devote , attenteque Missae interiunt, nemo jam dubitat, severissimo praecepto obligari fideles omnes , ut di bus festis sacrosancto Missae sacrificio ADote, attenteque adsint, adeo ut laethalis criminis reus fiat, qui ob de diam Ecclesiae voluntati hac in re nora pareat. Xli I. Quamvis ergo Canones, quos ad rem hanc comis probandam profert Gratianus in libro, quem Decretum fere appellamus, si soli attenderentur, tantas vires noto haberent, ut fideles omnes ad ea jura exequenda compellerent , neque reddere ipsi possent criminis lethalis reos, qui parere contemnerent; ( quis enim putet excommuni- rationi subjiciendum eum, qui, sacerdote verba in Ecclesia faciente, ab Ecclesia exeat quod tamen praecipitur
' capite Og. ( tamen cum non ii tantum , sed multo pius, par oec 'ii immo omnino cogant nos constans, expressaque Melefiae Ad ' '' voluntas, & communis populorum in ritum nunc obse si vandum conspiratio, Theologorum denique omnium, aci Doctorum in eam persuasionem consensio ; Elluntur
ii, ( si qui tamen nunc sunt qui laethalis criminis
praecepto nos in hac re constringi non putant. Fallu
tur ii quoque, qui quoniam Canon . Agathensis SP, nodi , quo maxime inniti videtur Gratianus, neque
175쪽
clericos , neque sacerdotes non celebrantes comprehendit , sed tantum modo saeculares et Missas die dominico secularibus totas audire sipeciali ordine praecipimus et ita ut ante benedictionem sacerdotis egredi populus non praesumat et neque clericos , neque iacerdotes non celebrantes comprehendi putant . Falluntur denique ii, qui quoniam leges a Gratiano commemoratas non ita editas vident , ut praeceptum severissimum indicetur, sed
Episcopi arbitratui poena indicenda relinquatur: Ouod sfecerint, ab Episcopo publice confundantur, nullo hac in re praecepto adstringi nos ajunt. Nempe ut crebro dixi, non his Canonibus potissimum innititur praesens Ecclesiae edictio, neque propter eas tantum leges ad audiendan festo die mi illam Christiani adiguntur, sed propter eam
cujus nuper memini , constantem, expressamque Ecclesiae voluntatem, & communem populorum in ritum hunc observandum conspirationem , & Theologorum omnium, Doctorumque in eam persuasisonem unanimem consensi nem . Videte, ne multos indicem, praeclarissimum Canonici ordinis lumen Martinum Aetpilcuetam Doctorei
XIV. At vetustioribus temporibus alia adhuc fidelibus
Praecipiebantur. Gratianus tertia parte Decreti sui dist. r. cap. 62. sanistionem antiquam affert, in qua iubentur Omnes in missarum solemniis communicare: capite vero 63. excommunicatio indicitur illi qui sacerdote verbum in Ecclesia faciente exeat. Sed haec in eorum numero coli ca , ad quae agenda nos hortatur Ecclesia , optatque ut fiant, sed ea minime praecipit. Aliqua adhue lunt , quae olim praecipiebantur, & nunc etiam aliqua ex parte praecipiuntur; aut certe vetera praecepta non sustulit Ecclesia. Sunt vero oblationes , quarum veteres saepissi- . Coacit. meminere , & ad quas etiam respicit Canon . Concilii II. Matisconensis: ( iis verbis si Decernimus, ut omni-,, bus dominicis diebus altaris oblatio ab omnibus viris , si , mulieribus offeratur tam panis, quam vini, ut persi has immolationes & peccatorum suorum fascibus ca-,, reant, & cum Abel, vel ceteris justis offerentibus pro-M mereantur esse consortes. Ad eas quoque respiciunt decreta capitularis Theodulphi, Nicolai l. Pont ficis, & Concilii Triburiensis, quae nuper retulimus. Quis etiam ignorat
nostris italis temporibus, si aliunde ali non possint Ecclesiae ministri, neque sacra supellex Ecclesiae parari queat P
176쪽
pulorum oblationes exposci Nonne id fit in ruralibus o
mnibus nostrae Dieceseos Ecclesiis eo ipso Missae tempore , quo antiquitus oblationes fiebant Immo non paucae Eccle-clesiae sunt, in quibus per familias singulas distributum est
onus, ut candelas, aliaque id genus ad sacrificium pertinentia suis sumptibus subministrent. Eleemosynaeeti vir , quae antiquitus diebus festis uberrimae fiebant, & saepe etiam Praecipiebantur , nunc quoque fiunt, & interdum praecipium tur. Et sane Parochus in suis concionibus ad eas faciendas p pulum sibi subjectum hortature aut pauperes ipsi suasmetege Vates exponunt populo convenienti ad Eccletiam,recipiunt. que a fidelium pietate, unde copiose alantur. Hinc immerito Pontificios accusant eorum hostes, quasi veteres ii dereliquerint ritus, &priscos mores, ut in suorum Sanctorum festivitatibus luxuriem, & ventrem , non Christum alant. An non Christum adhuc in pauperibus alimus, vetustaque
di Christi, & Ecclesiae praecepta servamus, dum paupe res quotidie quidem , sed potissimum, & lautius in festivitatibus enutrimus Tantum porro abest, ut Pontificii se a veteribus Ecclesiae praeceptis, quae pauperes refici festis praesertim diebus jubent, sese exemptos putent, ut die hus festis se potissimum ea jussione obligatos arbitrentur et Suippe cum labori vacare non possint iis diebus pauperes, fidelium eleemosynis alantur est opus: neque immerito diiscitur festis diebus plus pauperes a fidelibus , quam in reliquis diebus a laboribus sui, iuvari: multo enim plus a fidelium eleemosynis, quam a Iaboribus suis emolumenti recipiunt. Sed de hujul modi praeceptis, quibus, ut vid iis, neque fideles universi, neque, si quaedam rara exemPla excipias, lethalis peccati impolita paena ab Ecclesia obligantur, hactenus.
177쪽
Ea exponimus, qM in Maruerum fessis usitata esse disimas.commendataque as Ecclesia. Panegyricar Sanctorum ora.tioves fuisse recitatas: Acta, quibus mari rum pasi
iuvet, acgesta describuntur, fuisse lecta , --
I. T Am vero tempus est aggredima, quae diebus Martyrum s festis usitata esse diximus, commendataque ab Ecclesia . Ad hoc genus revocant multi oblationes eidem Ecclesiae.& eleemosynas diebus festis uberius pauperibus impertiendas . Sed sane revoces opus est orationes , concionesque, in Sanctorum festis ab Episcopis, aut ab alio eorum jussu recit ias . Id planissime intelligis ex pluribus sanctorum Patrum mrationibus, veluti ex orationibus S. Gregorii Nissent in D.
Theodorum; D. Basilii in S. Julitiam; etiam in S. Gordium; Zenonis in S. Arcadium; Joannis Chrysostomi in Bernio cem, Prolaocem , & Domninam; Augustini, & Maximi in Cyprianum. & Laurentium; Leonis in sanctos Apostolos Petrum, & Paulum; & ex infinitis propemodum
aliis . Eae fere duabus constabant partibus , quarum prima narratio erat, & descriptio martyrii : tum noria omissis Deo ob eam victoriam gratiis , & laudibus Martyris, partem alteram habebat hortatio ad virtutem, ad quam, sub oculos posita divina beneficentia, & praesidio, Martyrisque constantia, & exemplo , auditores accendi consueverant. Saepissime etiam addebatur aut Sancti iIlius,cujus panegyris facta fuerat, invocatio. aut certe praeclara,perspicuaque documenta quibus intelligerent,quantum de ejusdem Sancti suffragatione, atque interventu confidere poterant auditores , praesertim si illius virtutes, atque exempla imitarentur , seque illius patrocinio naviter commenta darent . Eam ob causam miracula ex loco edito saepe reis citabantur, ut scilicet ab omnibus audirentur, Dei potestas, & beneficia commendarentur, augereturque audit rum fiducia. qua in animum sibi inducerent, te quoque a Deo Sanctorum interventu impetraturos, quod alii imis petrarunt. Id nos discimus tum quidem ex aliis veterum monumentis, tum praesertim ex iis Augustini sermonibus. quos in nova a Patribus Benedictivis adornata serie reperim Diuitiam brum Coos
178쪽
II Quod si Episcopus, aut Orator deerat, tum acta Martyris (si Romam excipias, quod intelligimus ex celebratissimo Gelasii decreto (g) ) legi consueverunt. Immo in ipsa urbe Roma legebantur acta Martyrum illorum, quorum festa dies celebrabatur, si ea ex sacris script ris desumebantur. An non Machabaeorum martyrium ipsa eorum festa die legi consuevisse didicimus ex iis Sancti Leonis Papae verbis p μ) Causam solemnitatis hodiernae, dialectissimi, planissime sacrae historiae lectiove didicistis, nec I
rere vos potuit, quem in tanto rerum gestarum ordine me peritis auditum, cumgloriosam septem maruerum matrem exisultanti, O non tacito honoraretis affectu Di mulis quidem filiis passam ,sed in omnibus eoronatam Oe. Atque in eadem quidem urbe emendata, certaque quorumdam Sanctorum acta, aut eorum certe epilogum & potiorem martyrii partem fui se populo narratam ex responsione Hadriani Papae ad Carolum Magnum, ex quibusdam Prudentit hymnis su picari merito possumus; apertissime vero intelligimus ex iis sermonibus, quos S. Leo in festivitate S. Laurentii .& S. Gregorius Magnus in festivitate S. Felicitatis &
septem filiorum illius, ( & rursus in festivitate Sanctae Agnetis, ( item in festivitate Sanctorum Nerei, & Achillei ( ad populum dixit.
III. Sed sane extra urbem Romam Martyrum acta in eorum festivitatibus legi consuevere. Quis ad eum m rem comprobandum contempserit canonem qI. Car
thagiensis III 3 En illum ( ) Liceat etiam legi pia,
t', nomi. 1 g. in Evang. n. tom. h. Conci I. pag. g opol 33 Item resta Sanctorum Mart=rum , qMI mMIt pliedur tormenis torum erueiatibur, Erimirabuibus eonfessionum trivmphiasi adiant. Ouit ita esse CathoIieorum dMbitet, se maiora eorin vanibus fuisse perpessor, aere fuis viribust, sed Dei grataria, se adiutorio universa toIerasse F sed ideo Deundum an e quam eonsuetudinem singulari cautela in s. Romana Ee-eIesia non leguntur , quia se eorum , qui eo eripsere, B mima penitus igno antur, se ab infidelibus , aut idiatis super fisa , avi minus apta, quam rei ordo fuerit , scripta esse purantur. sicut nutriai cujusdam . O DIuta, sicut Georgii.aIiarumque ejusmodi passioner . qua ab hareiicit perhibentur eamposita . Propter quod ut dictum est, ne ves levit subsania nandi oriretur Measio , in Xancta Romana EeeIesa non eis guntur . toma i. Concit. pag. 33T.
179쪽
ta tomo a. in Mi fani seu Litur. dissis
nes Martyretin, cum mul Dersarii dies. eorum celebrantur . Qui quidem canon inseritur collectioni canonum Ecclisiae A fricanae num . q6. CV & eum approbat, commemdatque Hadrianus Pontifex ad Carolum Magnum h*c rescribens ( o , , Vitae Patrum sine probabilibus auctoribus mi. ni me in Ecclesia leguntur. Nam ab orthodoxis titul si tae sulcipiuntur. & leguntur. Magis enim passi nes Sanctorum Martyrum sacri Canones censueve- Funt, ut liceat eas etiam in Ecclesia legi, cum annia ,, versarii dies eorum celebrantur si Eumdem m rem indicat Gregorius Turonicus cap. 2y. & D. libri secundi miraculorum S. Martini , & cap. 8s. libri primi miraculorum, alias de gloria Mart rum . ) Immo diu ante Gregorium Turonicum Augustinus uum. t. se monis olim XII. de Sanctis, in nova serie 2 6. et estque a tertius ex recitatis in fello S. Vincentii et rursus numero primo sermonis olim i. de diversis, in nova serie n. iis verbis: dies enim est Maruerum, or ideo magis laudavda es
mater Martyrum . . o . . Omnis nunc auditor, Mantum m
affectu vestro satis apparet, dicit in corde saeo, Ecclesia debet ei se . . . . Quamquam es in recitatione passionis martarum divimus 'minas , de qxibus decenter loquamur et Sed nee em praetermittimus, quando earum matrem laudamus. Etiam. numero secundo sermonis olim og. de di Dersi, nunc ir eandem consuetudinem his verbis innuit: Magnum spectaculum praebet oculis cardis integer animita, corpore dissipato Hae vos, cum in Ecclesia legantur , libenter spectatis oculiscordii . s enim nihil spectaretis, nihil audiretis . Multa etiam ad id quod agimus evincendum sanctus hic Doctor tradit . I. sermonis olim y de diversis, nunc II 3. & numeris secundo, & sexto sermonis olim io I. de diversis, nunca g. Adde ad haec initium ipsum sermonis olim Iop. de diversis, in nova serie iaci, aliaque, quae adducit: Ferrarius de ritu veterum Sacrarum Concionum disserens
Agit de hoc ipso more doctissimus P. Ie Bruni co
quem legas volo . Sed ad ostendendum perstitisse post vetusta illa tempora tam laudabilem consuetudinem, noro abs re erit , praesentem Ecclesiae cousuetudinem indicarer quae enim extabant probata Martyrum acta , aut i ta Breviario inseruit, aut certe ex iis brevem hi storiam texuit, quam ii saltem nossent, qui eas preces, quas Brevivium continet, recitare iubentur: quam quidem cor su -
180쪽
laetudinem haud reeentem esse sertasse innuunt, quae jam retulimus, & mani testo ostendunt vetusta Breviaria: quibus si auctoritatem Joannis Belethi adjunges, haud improhandam auctoritatem adiunges. Hic sane cap. ha. libri illius. quem de divinis officiis inscripsit, haec in rem prinsentem ait et Proinde vero libri Passionarii Iegutitur in ipsis diebus Mart ram. Sed horum aliqui teste Gelasio apocopia sunt o c. IV. Huius autem consuetudinis cum aliae fortasse non pa me extiterint causae, tumea sane extitit, quam hisverbis deocribit Gregorius Turonicus : (Q Homines rudes Ductos Dei, quorum agones relegunt, attentius venerantur et Cupit autem(quod lae diximus Ecclesia, ut venerationem Sanctis alhibeamus. Adeo vero eidem Ecclesiae cordi fuit, ut Ma drum gesta nobis nota forent, ut quoniam perrara suis pererant omnino integra ( quod tum aliis quidem vel rum monumentis, tum certe ex Augustini monitis comstat) ( ea, quae sibi nota erant, iidelibus enunciabat , praefationibus Mitta inserens gesta illustriora sancti illius, cujus festa dies agebatur . Et his quidem praefationibus refertissimi sunt ii Sacramentorum libri, qui Leoni, Gelasio , & Gregorio Magno tribuuntur : nec his sane carent vetusta Miualia Ambrosianum, & Bobiense. En . fortasse origo martyrologiorum, aliorumque hujus generis librorum , de quibus mentionem facit Gregorius M gnus . (e haec elocutus. M Nos pene omnium Martyrum se distinctis per dies singulos pamonibus collecta in uno,, codice nomina habemus, atque quotidianis diebus in si eorum veneratione Missarum solemnia agimus; non is tamen in eodem volumine quis qualiter palsus sit, in-M dicatur, sed tantummodo nomen, locus, & dies pac, , si is ponitur. U. Tum vero deficientibus actis, si de eo martyre , cujus festa dies celebrabatur. sermonem adhuc volebat instituere Episcopus, orationis argumentum ex ea viri te , dc constantia, quam martyr habuerit necesse est, deis sumebatur, excitabanturque populi ad gratias Deo age das,t Cum adremm marrarem vis gesta inveniamus , qua in f Iemnitatibus eorMm recitare possimur, his aer passio in Camisaeleo libro es. degmonc olim 33. de diversis, nunc ali Mnuina , De gloria Mart ram cap. 6 .ses ad Tutagium Episcopum Alexari drinum lib. q. indi. I. epi .ap. In editis Patrum S. Mauribb. g. indict. E. e pist. Acts