장음표시 사용
111쪽
Dp puRpURA MARIATINA . 97sae ejus naturae accommodari possit. Frigidum eum voco, qui veri indematis , aut Enas arcae speciem
refert, de albus, & mollis, de aquosus , de nequaquam tactui calens apparet, & cum debilitate totius corporis, appetitus defectu , pulsu humili, languido, non duro , neque febrili conjungitur: contra calidum , qui magis ad leucophlegmatiam accedit, 3c durus est , de renititur , nec vestigia digiti prementis recipit, & manui calorem acrem , sive pungentem exhibet, stipaturque pulsu duro , crebro, celeri , dc febrili , spirandi difficultate , steriore, tingua sicca, dc alba , siti plerumque ardenti , interdum non magna , urinisque paucissimis , & pene deficientibus . Primi, ni fallor ,
qui hanc perutilem , veramque differentiam animadverterunt , videntur fuisse Medici Florentini a , quorum etiam ingenio excellenti , & clinicis, anatomicisque disquisitionibus. Jam ab annis amplius sexaginta debemus non modo hujusce morbi velam pathologiam, sed optimam quoque, de prope certam curandi rationem . Cum enim Florentiae circa annum 13I7. quam plurimi purpura scarlatina epide mica implicarentur, dc omnes decima quarta circiter die simplici Syden hamiana methodo feliciter sanarentur ; observatum est , convalescentium aliquos circa vigesimam primam diem coepisse queri de aliqua re pirationis gravitate , modica tussi, atque aliquo oculorum , faciei , 9 externarum gutturis partium ardemate ,
quibus phaenomenis succede at febris , iisque in
gravescentibus, praesertim a demate, quod universale siebat, cum levi thoracis dolore, abdominis tensione, oe aliquando torminibus , ct omnimoda Hrtuarum suppressione ad interitum festinabavi iureticis tracitati s b) . Medici hinc sqlertioreφTom. III. G NOr-
morbum recte noverint . Florenti, ni .
112쪽
mortuorum cadavera secuetuut , inveneruntque pulmones, pleuram , intercostales musculos, dia-phragina , renes , & intestina plus , minusque
inflammatione correpta. Quamobrem in eam venerunt sententiam , Ut peripneumoniam , quam metastasis materiae morbificae non ex toto evacuatae induxerat, prΘ primario morbo habendam crederent ; tumorem vero leucophlegmaticum pro
ejus symptomate , sive effectu secundario. Iuctammatis enim pulmonibus , ceterisque partibus respirationi dicatis , ac proinde humorum per praecordia circuitu pene intercepto , facile intellige- cor δεη- bant, cur, retardato per venas tum sanguinem , I, ὸm. tum lympham vehentes refluxu , Eu hinc inhibita aeto It ' serosi laticis e cellulosis cavis absorptione , totva corporis ambitus retenta viscidiore , & crassiore ejus parte turgeret, & praeter morem intumesceret. Quapropter in aliis, qui in hujusmodi mor-hum inciderunt , sanguis mitti coeptus ex bra
chio, & si opus erat, etiam iterato, & silc omnes sanabantur , felici eventu consilii honitatem comprobante sc . a Movit . fostra la sanum. T. 3. N. S.
b) Io. CALVUs comment. de hodierna etruscae Crinica. Extat in RoNCALLi PAROLINI Medicina Europae p. 333.
Neque in illa tantum epide mica constitutione id auxilii ex voto cessit , verum etiam deinceps in reliquis annis , quotiescumque convalescent2bus ex hujusmodi exanthematico morbo superve-
113쪽
iiit tumor ille leucophlegmaticus, febrim comitem habens , & reliquas notas Calidi indematis Io-ὸ, praeseferens; etsi non ab interna pulmonum , aliorumque viscerum inflammatoria congestione o ius videretur, sed a solo telar cellularis in arctu, quem retenta exspirabilis acris materies, Ut qUandoque Usuvenit, peperis et . Hinc jam apud Omnes Etruriae Medicos invaluit ut non alia hunc
affectum , alias lethi ferum, methodo oppugnent , quam antiphlogistica , sanguinis videlicet missio-fe, nitro , temperantibus & sutricidis medica
At Vero si corpus , venter, crura aut aliae Frigiaeum partes uero Cedemate frigido , & molli , Sc sine Vis,mbis febri corripiantur , alia omnino curationis ratio adhibenda est . Tunc omnia quae serosam colluviem blandes detrahunt, convenientissima habentur ; cujusmodi sunt cathartica subinde repetita,& diuretica tamdiu continuata, donec omnC malum resolutum sit . Sed ex his ea eligenda mo
irigerandi facultate praedita sunt . Nobis ad at diu reticavum laXandam ut magis accommodata probantur 'manna, ejus syrupus, aut conserva, cremor tartari , sal polychrestus, cassiae flores, aut ejus dilutum . Ubi cathartica ab aegris non admittiantur , .ecusantur, clysteres injici possunt ex decocto foliorum se nnae , qui satis valide serosos humores dejiciunt . Ad urinas ciendas a multis hic proponitur Tinctura salis tartari his, terve in G a die
114쪽
; oo C A p. IV. die ad guttas decem, quindecim, aut viginti ex vehiculo ideon eo propinanda , cUjus vires etiam non nulli augere nituntur additione liquoris terrae foliatae tartari , aut spiritu nitri dulcis . Nitrum quoque largiosi manu datum , decocta radicum aperientium, atque Oxymel scilliticum sy-rupo aliquo gratiori mitigatum non carent optato effectu . Interdum in contumaciore malo, Ubi etiam non levis de Ascite suspicio erat , pueros in primis sic affectos restitui syrupo cichorei cum Rhaharbaro , & diliato baccarum Iuniperi syrupo Cortex D aliquo aperienti edulcato. Si laxa videatur solidarum partium compages deperditusque earum to- tantia , nus , ejusmodi remediis Utiliter adjicitur cortex I; ἡ perlavianus . Hujus usu reliquis auxiliis interjecto ascitem expugnatum narrat HAE Ni Us b) . Emplastra etiam ex cantharidibus, quae alias in Anas arca cum emolumento adhiberi solent , hic quoque a VOGELio sc) s Gadentur. Sudoriferis porra
nihil profici , quia cutis obstructa , & impervia eorum vim frustratur pluries facta pericula d)evicentUr . a in Rat. coni. l. c.
ri oriri thriticis , dc glandulariam tumoribus Scarlatina:
-. ἡ succedentibus g. LXXI. succurendum est. Nam
1landula- vel calidam, & inflammatoriam indolem osten-
V dunt , & febri junguntur ; vel frigidi , ut Vosione e' cant, Je simpliciter lymphatici , de febris exper- ης, ' tes
115쪽
De PURPURA SCAR LATINA . ICItes sunt. Priori in casta antiphlogisticis , in altωto cathatticis , & diu reticis Uti Oportet , ut resolvantur. Inter calli artica lalapa , ela mercurius dulcis , inter diu retica scilla , de in illepedes primum locum merent Ur . Tumoribus glandularum colli, & parotidum non suppurantibus, & diutinis pneter cathartica mercurialia lini mentum ex oleo amygdalarum dulcium , spiritu salis ammoniaci urinoso , liquore Cornu Cervi succinato ,& Camphora multum profuisse in Hatiniensi epi demia testatur Cl. MEZΛ. Celebratur a PLENCI-rio a 9 auri fulminantis mirifica virtus in hisce morbi successionibus, & speciatim magno in pretio habentur pilule wΕBpRI de TURNBERG, Clinici Austriaci non incelebris, quae aurum fiat minans continent '. Sed cum aurum fulminans aliis medicamentis per se satis esticacibus, uti mercestio dulci Rhabarbaro , spiritui salis coagulati ,
extracto scillae M. adjunctGm videam, incertUm, dubiumque remanet, num hona effecta , quae inde manare dicuntur , auro fulminanti , an aliis rebus admixtis tribui debeant. Ut ut sit, hoc remedii genus , ubi febris est, & praesertim paullo validior, locum non habere, prudentiores b existimant. a Op. prifico med. T. III. Sulpma eius tractatus de Scarlatina cum observationibus VII. annotationibus illustratis inserta est Fascicul. 2. Oper. med. med. Dissert. a Franc. Xader. DE ASSERBERGcoHect. ρ, 188.
R. dbei elect . Dirit. sal. coagulat. an. drachm. se , Mercur. dulc. auri fulminant. extract. squillae ou. drachm. . Nob. Iuniρ. q. f. tit f. pii. gran. . Tel θε
116쪽
Ioa CAP. IV. DE PURPURA &g. ior fingulis diebus. Sin minus , add. pitalis magisterium Mechoacannae , aut diagridium fu burat. Hut pitulae cocchiae . Superbib. infusum baccar. Juniperi , Pel radic. aperient. Post trium , dei quartior dierum spatium intermittatur ad unum diem . Par orica dentur P peri ad sedandum . b) HAEN. rat. contin. F. I. cv. VIII. p. 146 147.
Reliquum est, ut aegrotantes tranquille decum-hant in moderato , aequalique calore , Ut blanda, sum & auidua corporis exspiratio habeatur. QuemadmodUm vero frigus , aerisque liberioris amatus nocumento Cst, sic nimius calor noxa non caret ; ideoque sedulo vitandus. Si Vires suppetant, Ut in clauso, & temperato cubicUlo deambulent , concedi pos e non dubitat UsisTER Us ca) . Victus denique rationem opoitet esse morbo ZccOmmodatam , temperantem Videlicet , aperientem , atque e vegetabilibus potius, quam de animalium ςarnibus depromptam.
117쪽
LevissiMUM , tutissimumque fere omnium exanthematum illud profecto est, quod ab urticis nuncupatur. Post levem febrem , Diariae similem, interdum sine febre , erumpit sub papularum ex albo rubentium, discretarum, &cutim ipsam elevantinna, & prurientium forma; magnitudine , & specie valde similium illis , quas Urticarum punctura , aut vesparum ictus excitat . Hae pustulae non modo pueris, sed etiam adultis
communes sunt, & totum corpus cito occUpant, atque augescunt in exiguorum tuberculorum morem , sed in primis faciem , & collum , & brachia corripiunt , &, si quando sub se cute condunt , pruritum mordacissimum, & vix tollerabi. Iem afferunt, ad levem quamvis fricationem ruisus proditurae in conspectum . Quolibet anni tempore apparere solent, plerumque post vini, &subtilium liquorum liberaliorem potum saὼ quandoque sine ulla evidenti occasone b) quamquam non raro id mali viderim ex aliqua ventriculi acri suburra , aut e compressa cutis exspiratione natum. - nomma.
Oper. Sect. cap. 6. Effera, Sora, is Sard arambum SENNERTI, Med. Pract. LV. P. I. re tumori cap. XXVI. Purpura urticata I NCRERI , Tμb. 7S.
118쪽
pura urticata , nonnullis porcelaine Dn s. Med. Tom. I. lib. 2. Sedi. IV. t. mihi 371. Febris urticata VOGELII, de clan c. curand. morb. g. CLVIII. , ALIORUM. Scarlatina urticata Saufaginu, I, o- sol. Clas. 3. ord. I. Gen. S. Dec. 2. Febris rubra pruriginosa EIUSD. ib. a) SY DENH. I. C.
η' Post esum asiacorum , mytulorum , echinorum , Cancrorum, aliorumque affinium hujusmodi eruptionem fieri, testis est LIETUTAUDIUS , Ssnops med. T. L . a. sect. IV. Cap. cui. macul. On efflorescenti se .
auali, Quando febris exanthema hujusmodi praecedit ,
Iς pia incipit a vix sensibili cutis extimae refrigeraetione, deinde calorem non magnum exserit cum siti mediocri , aliquaque capitis molestia , vel levissimo ejus dolore , & singulari quadam circa 1 ι,, b praecordia an Sietate , & debilitate . Erumpentibusni, ratio. papulis , qUOd fieri solet post paucas horas , febris anxietas , & reliqua symptomata evanescunt. Exanthemata vero se sustinent duos vel tres dies, donec ex integro evaporatione insensibili resol-V3ntur . Saepe tamen non una eruptione omnis
humor noxius expellitur. Tum remissa febri papulae & ipsae extenuantur , & decedunt, sed vesperi redeunte febricula iterum prodeunt , inane cum ipsa febre desiiturae. Sic ad aliquot vices abeunt , & redeunt donec totus earum fomes exhauriatur. Calore lecti, & exspiratione aucta saepe evenit , Ut evanuisse videantur e sed si cutis aeri exponatur, aut e lecto surgant aegri, retenta expirabili materie statim papulae conspicuae
119쪽
DE EXANT. URTICATO. Iosfiunt, cutemque ut antea attollunt cum notabili pruritu, & ardore. Raro terminantur epidermi. dis desquamatione , quamquam hoc alii ut pro . seat. prium earum ponant.
pluries eas vidi sine febri aliquas tantum par. tes , puta brachia, aut cruraVaificere , interdum es. etiam universum corpus e, atque instabiles esse , abire , revertique statis quibusdam horis ad aliquot dies ; sed plerumque dies quatuor non praetergrediuntur . Observatio est Smi ETEN11 sa), iis evanescentibus praecordiorum anxietatem , dc li-pothymias leves succedere I rursus prodeuntibus hujusmodi molestias penitus cessare . Qui sic laborant , in reliquis eos bene habere . Hinc vero patet , non innoxium sore earum ad interiora reCessum. VOGELIUS , quando febris eas comitatur , monet ei horrores frequentes intermisceri is altii profluvium plerumque ab initio, cum Arina turbida, ac limosa adjungi: Nullum vero perieulum subesse, & febrim primo septenario sudoribus judicari . Sed rarissimum puto tamdiu eam produci. a L. co
s. XCVIII. Si horum exanthematum ratio undique dili-
gentius consideretur , cuicumque pateat necesse eae nihj-
est, ab erysipelate, cujus speciem eam voluit esse SYNOENHAMI Us se , & MEZA b), atque 3 purpura Scarlatiua , ad quam ea retulit SAU VAGE-
120쪽
1 o 6 C A P. IV. si os sc) , quam plurimum natura, & peculiari habitu ipsa discrepare , id quod jam a LIETAU-Dlo, atque 3 VOGELIo animadversum est. Multo
minus assentiri postum SCHACHTIo Q, qui exa thema urticatum a miliari rubro , nisi magnitudine papularum , differre opinatus est . Nec mirum cuipiam erit , si hac deceptus opinione vir alioquin sapiens, & judicio pollens morbum hunc inter gravissimos recensuerit , contra ac reliquis visum est . a) L. c. b Compend. med. pract. F c. I. cap. XVII. I. CLVI. c L. c.
Indieaνio Generatim acritas humorum diluentia &tem' perantia exposcit ; primarum viarum si qua caco-chylia est , lenia eccoprotica antiphlogistica ; haerens in cutaneis vasculis perspirabilis materia , regimen diapnoicum, & blanda diaphoretica. SYDENHAMi Us, qui exanthema hoc pro erysipelato- de habuit , sanguinis missione , & repetita catharsi oppugnandum esse docuit. At, nisi ingens fuerit sanguinis fervor , aut febris vehementior , aut magna vasorum plenitudo, sanguinem mitti supervacaneum omnino est; & fortasse etiam noxium . Ad SpNNERTi sententiam libentius accedimus , qui post sanguinis missionem , si tamen aliqua ex memoratis caussis eam postulaverit , purgationem per Tamarindos , Myrobalanos, &Rha-