장음표시 사용
351쪽
Non vero satis eo disquirere, sanguisne mitti , aut alvus duci, aut utrumque fieri debeat in ejusmodi febre secundaria . Oportet etiam inda gare sedulo , utrum alicubi sanies variolosa sub arefacta jam cuticula lateat e Quod facile tactu , aut disrupta epide riui de cognoscitqr; presso enim, aut incisione pus erumpit. Tunc igitur puri exitus citissime parandus est , cibisque idoneis corpus nutriendum , antisepticisque muniendum , ut morbum ferre possit, donec omnis materia purulenta exstillaverit , quam interdum ad diem vigesimum , ampliusque manare salvis regri viribus vidit MEA DIU s. Dum autem ex cute, discissa cuticula , purtilentus humor effluit , ac via hac cor-pias repurgat Ur, ne quidquam te e re quis moliatur , nec sanguiuis missione , aut catharisi salutarem ejusmodi evacuationem pervertat . Interea ,
quod semper in tertio variolarum stadio , nec non in sequenti semper faciendum est , universacatis a pure , putridisque halitibus munda servetur frequenti indusiorum , ac linteaminum mutatione , conclavius D que prudenti ventilatione sa). Hic non omittam in memoriam revocare , interdum sub finem suppurationis , aut initium exsiccationis atrocissimos dolorea osteocopos accedere ,
qui si horas duodecim , aut viginti quatuor eX Cedant, certam necem afferunt. Hos leniri oportet Atthus anodynis ex lacte repenti , potia e*diluto florum tiliae, & papaveris rhoeados, item Tom. III. Y que
352쪽
338 CAP. IX. DE VARIOLis. que syriapo diacodii in aqua florum sambucci; uti experientia compertum sbj est.
cis=a sis AtqUe haec omnia memoranda , animadverten De alii daque in ista periodo generatim erant . Nuncis vi zz etiam de quibusdam peculiaribus variolarum geristrarum. neribus , earumque curatione speciatim aliquari: ': subnectere non alienum a proposito mihi vide-τβtro va- Quas supra g. CXCV. descripsi ex Sr- 2 sis.h- DENHAMIO a ), variolas confrientes anom Ias , υμ μΠst eas sic ipse curabat . In illis effraenis sanguinis ' '' seruor , acritasque quasi exurens , atque Oindia pene colliquans, & corrumpens deprehendebatur. Ergo haec temperanda , continendaque qua in efficacissime fuit . Itaque praeter hypnotica in reliquis confluctatibus alias adhiberi solita, δc commendata , latebatur regimine temperato , poliaque liberaliore ex iis , quae non calefaciunt , sed testum , fervoremque ferocis imum illico mitigant. D/joctum Ad id commendabat decoctum album ex pane /4 videlicet , & cornu cervi cescinati exigua qUantitate in multa aqua Limina, & saccharo levitere dulca tum . Adhibuit etiam eumdem in finem ι . '.' hydrogalem e tribus aquae partibus, ct lactis una stimul co tis, que Gra palato , ct votis , mamradi ius refrigerando , ut plurimum respondit . Nec copia potus tantummodo juvit insignem calorem sub maturationis tempore cum febre exaltatum exinguendb, verum ptyalismum etiam promoVen-
353쪽
VARIO L. CURATIO. 33 do, & protrahendo diutius, quam exaestuante aegro non contigisset . Profuit etiam immodico mentasiam fluxni supervenienti, dummodo ab hujusmo. di sangunis profusione pustularum depressio non timeretur, neque ideo calida remedia, quae magis sanguinem colli quant , temere, & praepostere
a) Oper. DEI. 3. cap. 6. p. 23 I.
ln ferali vero illa epidemica variolaru ira mali- mllerignarum, & confluentium constitutione , quae octa- V vo, vel nono die subsidentes exitium afferebant , itum m Q
cum videret Cl. HALLE RUs b) hoc symptoma funestum universiam esse , coepit cogitare , qua ratio. ne tantum malum averti posset. Acida, & refrigerantia ob facilem pustularum , quam dixi, depressionem, ei videbantur ancipitis eventus . Ab emulsionibus, clysteribus , catharticis , quibus alii medici magna confidentia utebantur, natas vidit cito paralyses, aphonias, hydropes, aut etiam praecipitem ex retropulsis Variolis mortem ; nec minus exitialem calidorum medicamentorum usum eli pertUS est . Aderat , ut ipse scribit , summa humorum alcalescentia, hinc foetor horridus tam pustularum , tum animae aegrotorum . Aderunt humorum funesta fassis , quam arguebant macula , quae exigui sphaceli funt, tam dolores lamborum , Arinae paucα, Niridesque. Medicamento igitur Ο-pus erat, qUOd solveret, impacta , neque vasa di Lii ingeret, quod motum versus peripheriam sustineret , febrem tamen non augeret , & pustulas
354쪽
3 o CAP. IX. DE VADO Lis . retrocessuras foras elevaret , non aikalescentiam incitar t. Id visum ei est Camphoras. Itaque quo ties occurrebant symptomata variolas mali moris
praesagientia , delirium primum diei , febris vali da , pundiorius lumborum, pe Iorisve dolor, respi katio di cilis , corpus succalentum , aaul - , plei hora, protinus dedit decoctum aifuens copio se, or ad aliquot quotidιe fibras hauriendum , ex aperieaetibus sparsa , radice graminis , adian-iho, hellide fcubus . A sanguinis vero missione, etsi primo intuitu alicui posset videri opportuna , ipse tamen abstinuit, quia fortasse summa putredinem proclivitas, quam in morbo agnoverat, ab ejusmodi praesidio ut nocuo eum deterruit . At vomitum fere perpetuum symptoma promovit emetico , ut octies ad minimum larga emesis sequeretur . Si enim vomitum quis compressisset, funestiorem eventum compererat. Quamquam vero a sanguinis missione sedulo caveroi , non tamen haemorrhagias timendas cognoverat: cum usus do.
cuisset , eas quodammodo expetendas fuisse . Siquidem vidit in puero speciatim septenni copiosam ex ano sanguinis jacturam ante Variolariam eruptionem, subsequente benignissimo morbo.
Cum vero calidis remediis vari Ohe domesticorum , & familiarium c silio, aut aegrostram culpa urserentur , tum post ingentem anxieta: em
355쪽
VARIO L. CUR AT 1 P. 3 Item praematuro impeta erumpebant nigerrimae ;si vero sponte die tertia prodiissent , 5c syinplomata ipsa inde mitescerent , tamen die sexta pik- .stulae subsidebant , & puncto nigro notabantur , uti confluentibus malignioribus solemne est. QGando igitur alterutrum ex hisce in Ertuniis aegrum corripuit, mox ipse praebuit camphoram in emulsione aliqua solutam , ita ut intra duodecim horas grana viginti absumerentur. Incipiebat autem CAE .
ejus usum a media nocte , febre nimirum incli- Xa,c
nare coepta , protrahebatque ad meridiem usque sequentis diei , in sex partes totam dosim tribuens , ut una singulis binis horis suineretur . Hora vero tertia, aut quarta, ad summum quinta pomeridiana dedit strupum papaveris albi cUm modus, nitro , Sc tantillo succi crudi ex malo citreo expressi. Adulto graviter Iahoranti dosis syrupi erat sesqui uncia , succi citrei drachmae sex . Sic delirium sedebatur . Hanc medendi rationem persequebatur ad pustularum usque exsiccationem. Simul ac vero ptyalismum imminui in adultis , de fauces arescere, angique deprehendebat, quod a
die nona ad decimam , aut undecimam eveniebat accedente simul pustularum exsiccatione, mox toto hoc intervallo anginam funestam arcere, de ptyalismum prolicere istebatur frequenti in lectione per silphonem in fauces mellis ex rosa, de ni tri , quamquam ab HoppMANNO , sed injuria ,are Iindi rprobata. Interea diluentia affatim potui dabat cum acidis, Sc demulcentibus . Camphorae autem quantitatem sensim minuebat , sic ut post diem n nam prorsus omitteret ejus usum, cum nihil tum, quod expelleretur, superesset, de febris sectandaria immineret . Si pustulae nigrae circa octavum
356쪽
D' CΑΡ. IX. DE VARlOLis . Alsus diem evanescebant , ct paullatim per rubedinem ἐμ si ' in pallorem languere incipiebant . Hoc ipso tem poris stadio en emate cum nitro alvum laxabat , cum experientia didici isset, alvo lubrica febrim se cundariam diei undecimae, Jc duodecimae mitem reddi, dum haec alioqUin funesta cum novo deli. rio , anxietate, angina , pulsu molli , in aequali , celeri , fartore totius corporis summo evadebat .cathari Quod si febris gravior accederet, hanc compesce. hat dato cathartico, quod tamat indos reciperet , nec id omittebat vel in fu)mma virium debilitate , quin immo repetebat die duodecima, S: decima etiam tertia , si optas erat. His fere jugulabat, ut ipse ait, dirUm morbUm, Ut & papaveraceis , & succo mali citrei, & omni alio medi-Victui. CZmento com Dde aeger careret. Religiose autem
ab omni carneo , jurulaentoque victu abstinebat per omnia stadia, concessis tantummodo olesibus, fructibusque , imperatoque potu semper eodem , sed largiore , & Crebro .
Mirum profecto videbitur , SYDENUAMIUM , qui primus omnium acidum vitriolicum adhibuit a) in variolis malignis , & gangraenosis in potu ad gratam aciditatem toto primo , & secundo stadio , suppurationis vero tempore , & in ipsa febre secundaria aut re pio basse ; aut , ut supra
s β. CCXVlli. ὶ vidimus, praetermisisse , HAL
LERUM IS in putridismino variolarum genete modo memorato uti suspectum , aut noxium
357쪽
dem tertio stadio, cUjUs curationem exsequimur, ab acidis etiam vegetabilibus prope abstinuisse ;cum tamen nihil ad cohibendam sanguinis dissolutionem , avertendamque putredinem praestantius , valentiusque habeat Medicinae ars universa . Acidi autem vitriolici vis singulam eminet in sanguinis militia , quem in hoc in primi S sta' hia, oicio soluta , & diffluens finguinis compages e X- citat ; nam hoc lethalissimum symptoma si cui on han- quam remedio obteinperat, largiori certe acido- -- rum validiorum in potu usui cessurum, spes Unica est. Sed hoc in casu non prcetermittenda quΟ-que sunt ea omnia , quae ejusmodi haemorrhagias coercere alibi g. CCXLII. 9 docuimus , uti serum lactis, quod vocant aluminosum ', & alumen ipsum , & specificum HELVETII ' , Ubi ni talidio . mirum cetera irrita fuerint , nec ulla in pulmo - --nibus , aut aliis visceribus congestio adstringentiam adhibitionem vetet. Metias vero, ne s3li Vae cautio is
fluxus acidis ejusmodi supprilaaat Ur , aut Vit dies hὰρ tibis vires dejiciantur , prope inanis est , si ex suppri pertis fidem habemus, atque haud negligamus in pi,al f posteriore casu acida cum cardiacis , leviterque aromaticis opportune conjUngere , qualia lUnt ra' eum eri=vix serpentariae virginianae , contrayervae , cam et phora, δc prae ceteris cortex perUVianus, qui e- viresiantiam anti septicae facultatis nomine vix sine piacu T'n lo in variolis putridis gangraenosis , aut qua- lex peru- cumque alia ratione ad corruptionem ducentibus' 'praetermitti potest . receltix
358쪽
probe a coagulo separandum . - Speciscum Helvetii. glumin. Crud. puis. Enc. iii. Det: dracon. in Iactam. unc. f. Liquetur alumin ad ignem in vase argenteo ,
is ut fictili vitreato; fuso insperge sanguis. drac. Drpolrin. tenuis. redact. Frigefacta massa seerietur in vase clatino ad usum . Dosis a drachma semis ad
' η' De Acidorum usu in curatione Variolarum ita apposite, sapienterque disseruit Cl. TisSoTiUS , ut e re fore existimem ea in summam redacta hic tironibus exhibere. Acida vegetabilia ab Arabibus primum, deinde a posteris in hanc usque diem ad variolas cuiarandas adhibita, & commendata fuere. Acidum veto vitrioli cum nemo ante SYDEN HAMIUM potioni ad gratum acorem commiscuit in variolis malignis, 3c gangraenosis, sed incipiente suppurationis stadio, &in febre secundaria, ut noxium , ab eodem videtur reprobatum. Sed perperam TISSOTIo judice; nam acida putredini resistunt, calorem , febrim , anxietatem , & pruritum minuunt; di arrhoeam colit quantem praecaVent, nec tamen alvi libertati obstant; anginam , delirium , & phrenitidem avertunt; malignitatem inhibent; impediuntque ne variolae benignae in malignas degenerent ; ptyalismum non supprimunt, urinas cient , in primis acida nitrosa potui largius admixta, purisque metastasim emendant. Speciatim laudantur in mictu sanguineo, & variolis nigris , itemque in alcalescentia humorum, & calida eorum di sibi utione . Ati . et r. arg. a pag. 28. ad 36. que. Acidi mineralis dosis vulgatior , inquit QUA-ION GR Methca. med. febr. cap. VIII. p. 9 6. ) est drachma una in die et luterdun vero opus est eam augere ad unciam semis . aut etiam ad sex drachmas Infantibus, si 1n potu spiritum vitrioli respuant, da ti eum posse syrupo alicui admixtum , ut cochleatim
359쪽
ri adhuc manu eum dedisse narrat. Interdum enim intra quatuor horarum spatium dedit tres drachmas spiritus vitrioli, aut sulphuris cupiosse potu dilutas, ut febrim vehementiorem , delirium , & anxietates compesceret. Alia vice in quadam muliere variolis laborante com sumpsit spiritus sulphuris binas integras uncias quadraginta horarum intervallo. Concedit tamen ex longo, dc largo acidorum ejusmodi usu interdum sub finem morbi oriri colicos dolores, quos opto sedari oporteat s I. c. p. 23. ad 23. 3. Quamquam vero acidorum amici illimus sit , ea tamen reprobat in vapida sanguinis diathesi, dc solidarum partium laxitate, nisi acidis subjungantur cardiaca, uti cam phora, cortex peruvianus, radix serpentariae virginianae , mixtura simplex , aut sulphur auratum antiis monii camphorae nuptum. At FARRIUs De acid. virib. p. Ioi. non nihil a TISSOTio dissentit, cum admonet, non danda quidem acida, ubi circulatio sanguinis languet, sed neque ubi solid se partes nimis rigent, oc fluidae nimis coactae G dc densae sunt. Si quid tamen judico , non omnia acida hic comprehendi debent; nam vegetabilia, in primis dilura, attenuant, dc solvunt, uti pariter nitrosa , nec a vero alienum est, acida etiam vitrio tria , dum irritabilitatem minuunt, &fortasse terreum et cmen intum , glutenque connectens extenuant , abripiunt que, laxitatem fabris conciliare posse , nec proinde ableganda, ubi solidae partes rigescere videan
lx luyd q. qze dicendum est de peculiari va- Cu o iolarum, quas 1 guineos su ra . CXCVIl i V nominavimus , Curatio te . Quoni Am autem i, nequaquam suppurant, sed ii Vidus, & subcruentae μ' evadunt , maculis nigris, vibicibus, de pcticulis Oaque comitata , atque in iis colliquescit san
360쪽
guis , & undique diffluit , & haemorrhagiarum
varia genera efficit; perspiculum sane est, ad putridissimum genus eas spectare , egereque quam validissimis antis licis , incrassantibus , cogenti-VFiriora , hus , stypticis . In his praeferri speciatim debent 2-2. Corteae peruvianus, Vitriolata , atque aluminosa. Cortex Hinc utilissimum est corticis peruviani drach- is, ' mam , vel scrupUla quatuor quarta , vel sexta quavis hora dare , mediis vero intervallis aluminis eam dosim , quae idonea videbitur aetati, &aegia constitutioni; aut serum lactis aluminosum, Serum a- aut specificum HELvETi I ad scrupulum unum ex 'T '' conserva rosarum . quod est efficacissimum. Pro-
Specificumdest etiam quam maxime Iluctura rogarum νι-
re' triolata , cujus cochlearia quinque, vel sex sub inde sumpta pro adultis sufficient; nec sua laude caret vinum rubrum gallicum, aut quodcUmque aliud subacidum , atque austerum , cujus etiam mira ad vires erigendas facultas celebratur. Aiadum Acida Vero qUaecunque sit unquam , hic certe vitri' i praecipuam opem pi stant . Spiritus igitur vitrio- H si , etiam meracissimus ceteris palmam praeriper
dicitur, praesertim potui instillatus , tum maxime , Ciam maculae nigrae , aut lividae variolis in-camph tersperis sa sint . Neque hic reticenda est cam- - phorae vis anti septica , in primis si acidis vegetabilibus admixta in usum veniat . Quod si delirium , aut sopor hoc in genere accesserit, vesi- Cantia etiam tuto admoveri affirmat MEA Dius
De vesi- b) , quod quidem mirum videbitur iis , qui in ea languinis dissolutione , atque ad putrescen- verso. dum proclivitate suspect& cantharidum vim habere non sine caussa solent . Sed interdum revellendi necessitas tanta est , ut in hac Una conquiescere oporteat , quamquam tutiora tunc ha