Josephi Eyerel Commentaria in Maximiliani Stollii Aphorismos de cognoscendis et curandis febribus

271쪽

nem, &- remedia refrigerantia nihil quandoque profecisse , si aeger lecto afligatur per. petuo; imprimis si stragulis, vel cultricis nimium obruantur.

Usus vesicantium in pisuritiae. Cum ergo Omne irritans, calesaeiens, impetum augens damnosilua habeatur in ple ritide, quid cogitandum est de vesicantibus ex cuiatharidibus paratis Summe praetica quaestio est, an uti vesicantibus liceat in genuina pleuriti de . At facile patet, id nunquam licere in primo plen-ritidis genuinae stadio, atque raro etiam in secundo. Vis enim cantharidum neutiquam in solam, cui applicatur, partem agit, sed ob resorptas acres particulas, in totum corpus, agitque in ammando. Nam & stranguriosus mi eius, & midius subi inde cruentus, ct

tormina, alvus eruenta a nimio aut tempestivo vesicantium usu notissima symptomata sunt. Cum indicatio sit indubitata in pleuritide inflammatoria ni assam sanguinis minitere, motum humorum Vehementiorem componere fibras crispatas irritatasque delinire, emollire, neutiquam certe vesicans conveniet, viribus praein

272쪽

praeditum e directo contrariis. Oravissima lisee quaestio est, & ut diligentissime excutiatur,

certe digna, cum praXin ViX non ubique conistrariam videamus. Sed & vesicantia vi gaudent sudorifera; post unam enim alteram vehoram aeger largam diaphoresin patitur; hine etiam ex hoc capite in morbo inflammatorio pleuritico, eoque adhue crudo persistente vescans, & sudores intempestivos, noxiosquem OUens contraindicatur. Nihilominus in secundo morbi stadio subinde pulcherrime conis veniunt; ubi videlicet materies sput'rum t nax, & ductilis est, ita, ut ob ipsum lentorem educi per anacatharsin nequeat, ubi Vires aegri morbo & vente sectionibus fracta sunt, ubi data expectorantia stibiata ad vias secundas non transeunt, sed alvum potius, utpote usu mellitorum per se nimis plerumque lubricam movent, convenit tangsentes ope vesicantium Vires erigere , k viis primis insalutatis permissis cantharidum stimulis intra massam sanguinis, sputorum materiem attenuare, se anaeatharsin promovere. Alvi intempestivam lubricitatem eadem quoque vesicantia tollent, utpote quae alvina evacuatio

adplicatis vestieantibus semper parcior esse

273쪽

Sed alia datur pleuritidis species, cui

maxime vesicans convenit - Pleuritis nempe rheuariati a.

Non opus est ea nune repetere, quae in primo voluesine commentariorum de disserentia genu ε & rheumaticae inflammationis diacebantur ; a) sed signa tantum, quae rheumaticam pleuritidem adesse significant, brevi

Dignoscitur autem pleuritis rheumatica his fere notis:

enim praecedunt artuum sive superiorum, sive inseriorum dolores lacerantes, rheumatici.

Eium. Dolor enim in pleuritide, rheumatic ad praecordia, ad abdomen, ad to. tum saepe thoracem , ad locum intrascapularem se extendit; in genuina veropleuritide dolor intra arctius spatium concluditur. Dolor pleuritidis riteum atteae tape ab uno loco in alium migrat; stabilior is est in genuina Pleuritide.

Atin

274쪽

Atta humilocorum dolentium persaepe non ferunt aegri in rheumatica pleuriti. de; contrarium in genuina. 3 Tempus arthriticum, rheumaticum. Talis erat illa cinastitutio autumni hyemis que subingredientis anni 167s. quam Sy-denhamus deseripsit.

me phlogisticus, hoc solo discrimine, quod in pleuriti de rheumatica crustae sit crassior uiplurimum, majorque, ita, ut parum , aut nihil ferme nonnunquam crassamenti appareat. In genuina pleuritide crusta plerumque contrahitur simbriis circumcirca assurgentibus.

pleuritidis specie in pleura, musculi in tereostalibus, ipsis quoque pulmonibus est; hos enim ab inflammatione rheuis mattea assectos esse demonstrant sputa sanguinea. N60 Alia signa diagnostica pleuritidis rheuamaticae, etsi non ita perpetua, Mollius a) collegit.

275쪽

Cura pleuritidis rheumaticae consistit: I. in venae sectione una , vel pluribus,

prout circumstantiae exigunt. v. in potu emolliante , nitroso tepido. 3. in applicatione matura vesicantium ad locum dolentem, vel etiam quem elinque alium. Subinde sola sntiphlogistica methodus, ut Mollius ait, sufficit, quin vesicantium necessitas sit. Verum ubi doloris acerbitas ea nempe persaepe multo gravior est, quam ingenuina pleuritiae) venae secti quibus non mitigatur, vesicans datum ad locum dolentem , vel inter scapulas applicatum brevi dolorem omnem abstergit. Vix tres horae quadrantes ab admoto emplastro vesicante labebantur, cum jam doloris expertem se aeger diceret. Hinc patet ab . resorpto vesicantium aeri stimulo potius, quam a diuturna loci assecti erosione levamen hoe esse repetendum. In hae itaque pleuritidis specie vesicanistium adplicatio maxime convenit; atque ad hanc speciem illas pleuritides pertinebant, quibus 'ingle a tanto cum emolumento vesi- cuntium usum opposuit. Etenim morbus hie anno 1743. in Belgio, tempore verno, no-

276쪽

ctibus adhuc frigidis, nebulosis, solve vero

interdiu paulo magis calente, amoenoque, alo terna frigoris, calorisque commutatione, commoratione sub tentoriis , loco videlicet humido erectis, in milites saeviit. Plurimi fuere pleuritiei, & peripneumonici nec multo minor rheumatismo laborantium copia , ut hinc ex ipso aequali propemodum , & rheumate &Jassectis pulmonibus decumbentium numero utriusque morbi assinitatem conspicere liceat. Praeterea dolor pleuriticus saepe adeo extendebatur, ut inflammationem viscetarum abdominalium mentiretur. Vesicantia in morbi initio statim post primam sanguinis missionem, imo priusquam ea instituta fuisset, modo paulo post subjungeretur, adplicabantur. Dolore hae ratione sublato consultum videbatur, alteram phlebotomiam celebrare, nisi fors obortus sudor dolorem solverit, ubi nulla amplius remediorum necessitas supererat.

His jam consideratis Bossus circa usum vesieantium in pleuritide sequentes canones observandos statuit.

277쪽

ferme speeitica sunt, debentque in OX in morbi principio adplicari, praemissa sanguinis missione, stibinde & iterata.

excitari non debet; hinc epidermis non auferatur. Medicamenta suppurationem excitantia dolores inanes faciunt, & febrim augent; non enim suppuratio, sed stimulus vesi ban. tium prodest.

riuntur cuicunque corporis parti vesicans adplieetur. Praeplacet tamen locus inter scapulas medius.

inuammatoriam exacerbat: hine quamdiu phlo. gosiis viget, ab iisdem Omnino abstinendum. s.) Neque instituta una alterave phlebotomia in pleuriti de inflammatoria confugiendum mox ad vestieantia est. Atque ut paucis dicam, quamdiu aliqua adhue inflammatio adest, etsia ea ob celebratas sanguinis missiones a suo vigore multum remiserit, quin imo, quamdiu vel prudens suspieio, metusque est, ne denuo pii logosis reerudescat, vessicantia periculosa iuui.

278쪽

6. uodsi vero fracta penitus phlogο-

seos vis sit; si praecedens aegrotantis conditio in statum contrarium, nimia scilicet fibrarum elasticitas tensioque in laxitatem, humorum in inflammatoria densitas in lentorem oppositum frigidumque, eorundemque abundantia in penuriam abi verit: si praeterea expectorandae materiae copia pulmones inundet, Opprima que, aut ejusdem visciditas eos in sarciat, vis dejecta vitae anadatharsi haud sussciat, vesicantia palmare auxiliu o suppeditabant.. Caeterum de pleuritide rheumatica adhue notat idum est :I. Ρleuriti dem rheumaticam cum genuiana pleuritide complicari, atque in hane nonnunquam abire. a. Saepe biliosa simul colluvies ades , &pleuritidem bilioso - theumaticam producit. Hoc in casu expendendum est, quodnam in corpore Vitium , rheumaticum , an vero biliosum magis urgeat. a

3. In hae pleuritidis specie debilissimos subinde pulsus observavit Mollius a), qui detracto sanguine fortiores evadebant. Μetuebat in paucis quibusdam sceminis, laxioribus,

279쪽

& sere chloroticis, frequentius ac copiosius Rienstruantibus, cum dolore tali pleuritico corriperentur, & pulsus exhiberent molliss1- mos, debilissimos, secare venam ; hine primo timide, parcissime sanguinem detraxit , Visii s, quomodo ferant; i nox audacior se et iis plus detraxit, pulsu inde validiore essecto, & seeuto mox levamine. a) Stoli ratio medendi. P. IIL p. 9 .

4 Et sit autem vesicantia pleuritidi rheumaticae plerumque conveniant, accidit tamen subinde, ut speratum essectum ab hoc remedio non obtineas. Observavit Seolfius constitutiones rheumaticas , quibus id ferme proprium erat, ut a vesicantibus nullum levamen accederet; materia forsan rheumatica tune tenaciori, atque cute ad diaptioresin minus

disposita. Methodi anesilogisticae terminus. Bina inprimis hie metuenda erant, nempe inflammationis exitus in periculosam hieloci suppurationem, vel gangraenam sere semper lethalem, & pulmonis infarctus ob impeditam respirationem prae doloris acerbitate. Ut

280쪽

26a Ut haec pericula vitentur, sanguitiis libera lis & repetita evacuatio, fomenta, & reli-

qua modo enumerata remedia adhibeantur. Verum cavendum elis m, ne nimis debili isto aegro

per sanguinis missones imprimis, non suis. ciant viros ad subigendam , & eXeernendam morbi materiem, unde postea languores chrO-n ei dissiculter superabiles sequuntur. Ade O-que licet aliquis dolor supersit, modo respiratio satis sit libera, nec pulsus durns adeo sit,

nec magna velocitas circulationis . per fomentst applicata, & diluentia, & attenuantia, larga copia potata , superabitur malum. Felicitas enim curae in talibus morbis consistit in eo, ut ita temperetur febris continuae pleuritidem comitantis impetus , ut nec eXorbitet, nec torpeat nimis.

Etsi inter illas, quae febris eXorbitantem

impetum minuunt , etiam clysmata tres rige.rsntia locum habent; tamen Syriniamus enemata vel omittebat , vel maximo inter repetitas venae sectiones intervallo curabat injicienda, & tantum simplieissima, ex sacharo in lacte soluto; maximam enim , & merito quidem, spem curae ponebat in stinguinis missione ' ideo enematibus parcius usus fuit. ne nimis debilitaret aegros; uti etiam, ne al- Vi