장음표시 사용
101쪽
esse fatetur 58), quum hemiplegiam laesionis mechanicae sequelam salso pro haemorrhagiae cerebri symptomate habuerit.
102쪽
DE MORBI PROGN0SI. Haemorrhagia cerebri in genere quidem pleni discriminis morbus est, tum propter organon lolius OeConomiae princeps et dux assectum , tum propter conditiones, quibus suam debet existentiam, male removendas aut emendandas, tum propter morbos secundarios et Complientiones, qui non raro Superveniunt aut adSunt, et eam magis etiam exitialem reddunt, tum denique propter recidixas, quae tune etiam, ubi omnia jam in melius Vergere Coeperunt, saepissime exitum Ietalem producunt quum lamen perieulum non solum ex turbis su notionum organi assecli commensurari potest, Verum etiam a Causarum indole, quas diversi generis esSe monuimus, lum ab uniVersa aegrotantis Constitutione, tum denique ab accessione aut deseetu asseclionum conse
Cutivarum quam maxime dependeat, de quibus omnibus ut sponte patet non primo intuitu judicare possumus, valde cauli in instituenda prognosi esse debemus. dure enim monet Cl. CALVE1LuIER 1), non raro homines resistere insultui, qui primo aspectu letalis videbatur, dum alii contra ad speciem leviter modo assecti Cilo suocumbunt. Quod sympto mala orgoni affecti attinet, sponte patet, nos eo majus portendere debere periculum, quo plures
103쪽
et momentosiores lanctiones obolifae sint, et quo in orsit functionum numerus, quae laeSionis Vim experiuntur. Ρessimi igitur augurii erit insultus Cum CONSCientiae abo lilione et resolutione artuum completa, pupillis immolis, deglutitionis desectu, alvo et mictu in voluntariis, respiratio no
ssemiplegia cum conscientiae abolitione, praesertim Sihaee perseVerat, male etiam augurii est. Melius contra Ominatur hemiplegia, conscientia remanente, SUI SUque
motuque in altero latere in legris. In ipsa paralysi gradus sensili latis et mollis abolitionis gradum periculi indical 3). Opli mi igitur ominis est, si paralysis ad unum modo orgR- non et quidem ad solum motum extenditur. Inter Symptum ala mali indicii etiam insultus initium cum subita cephalalgia compulat Cl. IΙΕcKER 4 , quod non a Vero
alienum videtur, cum sensilem en cephali regionem Correptam denunciet. Remini Seentes momenta Oecasionalia
et praedisponentia, quae in capite quinto partis primae
memora imus, et modum, quo Variae iSine CauSae Bgunt, quem in sexto capite explicuimus, facile diducere poleri INUS, OZm morbi SΡePiem, quae merae Congestioni debetur, mugis benignam ess0 quam eas, ubi parietes Vasorum Oerebralium omneque systema vasculosum degeneratione O8leoCaIoaria laborant, aut in quibus sanguinis incoagulabilitas nee usanda est, quum eluceat, in illo CaSu non Solum Causam cura emcaei facilius lolli posse, Verum etiam TCICtionem vulnerationem insequentem multo sauilius surri quam in hisce. Morbus igitur homines cachecticos, infirmos, Senio, Vilde
104쪽
genere morbisque debilitatos, aut arthritide, hypertrophia cordis, aneurysmatibus Iaborantes invadens multo magis timendus est, quam ubi homines juniores, robustos, habitu sic dicto opoplectico praeditos corripit; propterea etiam pulsus inaequalis et parVus, sudores frigidi, sacies Hippocratica, quae sane minime AmuXum BCliVum versus en-
cephalum obtinere salis indicant, inter infaustissima signa
Quod ulteriorem morbi decursum attinet, Sanatio exspeC-tanda est, si mens redit, paralyseosque Symplomata in dies minuuntur 6), Si causae, quae in morbi genesi majores minoreSVe parteS egerunt, remoVentur, redeuntibus e. g. haemorrhagiis suppressis, epistaxi, haemorrhoidibus, Catameniis, dolore arthritico exanthematibusque retropulsis denuo apparentibus. Sin imperfecta contra Symplomatum emendatio Obtinet, et aeger Sensim emacescit, et suDeliones intellectus minuuntur, exsudatio seri consecutiva Ienia timenda est, quae in coma desinens mortem assert T). Aliquot post insultum diebus deliria, molus convulsivi cum sebre apparentia inflammationem semollitionem consecutivam) fieri denunciant, et mali Ominis sunt, quapropter Cniivgii uirn 8 suadet nunquam ante nonum diem exitum p0rtendere. Sententiam IIippocraticam, homines subito cephalalgia captos cum mutitate et steriore intra septem dierum inter vallum obire, nisi labris oboriatur, errore in Aphorism08 9), inseriam esse conjectura est Rocii00 Π l0 ; Κnnvsis sil), autumat sebrem non semper quidem laustam esse, sed
105쪽
saepe lamen cum morbi diminutione Conjungi. II cκpRputat insultum apoplecticum febre solvi, quae *el novum insultum mortem asserentem inducit, Vel intra quatuordecim dies urina et sudore critico in salutem aegrotantis terminatur si 2). Forsan diversae istae opiniones Conjungi POSSent, si assumamus, levem febris gradum in reactiono ad vulnerationem eiicephali semper requiri, qua praesente absorptionis et cicatrisationis negotium perficitur: hane igitur non solum non semper sanestam sed saepe etiam SIlularem esse, eam Vero tunc demum infaustam fieri, ubi vehementior nimiae reactionis inflammationem produceutis indicium est. Si tandem brevi aut diu post haemorrha giae cerebri insultum prorsus aut minus persecte sanatae Symplomata Oriuntur, quae Congestionis Versus encephalum reditum indicant, quaeque Conveniunt Cum prodromis primi insultus, morbi recidiVa metuenda Ost.
106쪽
3 1. Integra conscribenda forent Volumina, Si hie Omnes medendi methodos totumque armorum 3PΡηratum recen Sere Vellemus, quibus ab omni lempore hostem nostrum oppugnare studuerunt medici. Ut de illis sileamus, quae temporum superstitioni debentur, quorsumque Uiritus cranii humani ab I TMULLEBO commendatus, gestatio ossis hominis supplico assecti in membro paralytico ab ΕΜ-MANUEL ΚONI G laudata, et tres sanguinis guttulae auri asini demirae emtractae et decocto ervi lentis admixtae, quas NYMMANsuadet, pertinent si , tanta ex Vario sensu, qui Domini spoplemiae datus fuit, ex discrepanti de causarum indole opinione 2 , ex universo denique Systematum in medicina Variis temporibus regnantium genio profluxit thera-peiae diversitas, ut nulla fere existat medendi methodus, quae non Contra hunc morbum adhibita suerit, nulla, quae
non ab aliquo auctore vituperetur. Sanguinis evacuationes generales et Iocale8, suecussio
aegrotantis in lectica δ), flamentationes frigidae, lepidae, frictiones, unguenta s4), balnea, linimenta, stimulantia,
107쪽
nerViΠ3, arniea, Valeriana; moschus et castoreum sti) quo indicationi causali et curatoriae satisfiat; aquae deniquo anti apoplecticae ex Sp. Vini variisque aromatibus Compositae , masticis Cum agarico masticatio, radicis rerbasci Thopsus gestatio 12), quo morbus imminens avertatur, en praesidia, quae apud Varios auctores ab ΑΗΕΤΑΕo inde et CAELIO AURELIANO magno enCOmio celebrata sunt, et vel indiscriminatim, vel in singulis apoplexiae speciebus ab iis
Commendantur. Aos Ob Cau Sam mox memoratam non inserendo judicio de majori minori Ve Valore, qui diversis hisco et discordibus methodis compelit, morabimur, sed jamjam ad eiusmodi haemorrhagiae cerebralis medendi methodum describendam transibimus, quae experientiae est alis et theoriae rationali maxime videtur ICCommodata. 3 2. Tota haemorrhusiae cerebri medicatio duce Cl. CHLVEII HIER referri potest 1'. ad morbi prophylaxin, 2'. ad curam ipsius insultus, 3'. ad medicationem conseCuli
3 3. Cura prophylactica esticacissimam totius medica
108쪽
tionis partem constituit. Semel enim facta effusione sanguinea, laceralis majoris momenti fibris, compressione in insignem organi graVissimi partem jam facta, saepe simplices
naturae salutem quidem molientis non raro vero Conalibus succumbentis 3gere debemus spectatores, Contenti si ei in Olade reparanda, et imminente periculo avertendo paululum Suecurrere POSSumUS.
3 4. Universa diaeteticae praecepta, temperantia physica, moralis, intellectualis, moderatio in ingestis, gestis et
perceptis, justus omnium sunClionum tenor, nec unius in alterius damnum exercitatio nimia, quibus legitimum inter diversa Corporis systemata servatur aequilibrium, cum in universum diatheses morbosas, e quibus noster profluit morbuS, BnleVertant, maxima generalia etiam ipsius habenda sunt praesidia prophylaetica. Nullam Vero panaceam antihaemorrhagicam existere, ex illis, quae de diversa etiam discrepanti causarum indole monuimus, jure ut mihi videtur ratiocinari possumus. Respicientes igitur tria causarum genera, quae Supra distinximu8: congestionem sanguineam , alterationem Nasorum parietum, sanguinis incoagulabilitatem 14 , tria etiam admittere debemus prophylaxeos generδ, quorum primum tendit, ad sanguinem a capite derivandum; secundum, ad anomalam nutritionem emendandum y teritum, ad pravam sanguinis crasin Corrigendam, quae Vero methodi pro multiplici harum causarum Origine et conjunctione modificari, et altera alteri succurrere debent.
3 5. In congestione sanguinis pro Varia Origine et natura varia conducunt praesidia. Ρlethorae universali,
109쪽
a lauia diaeta, a Vita sedentaria, in hominibus obesis, sta-lura brevi, habitu sic dicto apopleolico, SueCurratur victulonui, vegetabili, habitatione rusticana, ambulationibus frequentibus, exercitatione moderata 15). Perturbationes morales excipiat animi tranquillitas; ingenii intentionem mentis quies. Mensium aut haemorrhoidum suppressarum fluxus promoveatur aptis remediis, hirudinibus ad vulvam aut anum appositis, pediluviis, salibus mediis, Cremore tartari, lari aro boraxato, tartari salo s16 , haemorrhoidum fluxus praesertim alooticis ut vult Fabre si T). Corde hyperti Ophico sanguinem nimio impetu versus caput propellente, circulationis actio moderetur parvis Saepiusque repetitis Venae sectionibus, minutis digitalis
dosibus cael. Impedito sanguinis VenOSi reditu, Vestes prementes Sol antur, leneatur ereetus corporis situs decubitus que Capito CleValo, TemoVeantur Obstacula circulationis pulmonalis menstruis pro re nata aptis, alliciantur humores
inseriora versus peditu iis calidis, incitanda circulatione abdominali, eccoprolicis, purgantibus Cael. Signis prodromis instantem insultum denunCiantibus, aut obortis jam ictus sanguinis phaenomenis, Iarga instituatur venaesectio, si necessitas urget, semel aut bis repetenda, adjuvetur ipsius actio copioso hi erudinum suolu, flamentatione frigida, glacie imprimis capiti superposita, Cucurbitis Cruentis, purgantibus frigidis aliisque remediis, quae sanguinem ab enoephalo quidem derivant, sed mi ni me proprietatibus stimulantibus Circulationem generalem incitant; propterea, ubi congestio praecipuam morbi causam
sistit, cum revulsivis caule agendum eSt.
110쪽
3 6. Quum plane ignoremus, quomodo nuirilio normalis
materiam nerveam ex sanguinis principiis hauriat, non mirum sane Videri poterit, causam proximam nutritionis vilialae penitus nos latere, ideoque methodum speeisivam adversus alterationem Vasorum parietum OsleoCaleariam, quae saepissime aecusanda est, desiCere. Itaque in genera libus subsistendum. Instituatur aptum Vietus regimen ei alimentorum et potu leniorum generi, in quibus maxime peccatum fuit, Oppositum ' eviletur vini austeri et cerevisiae potus roboretur digestionis ossicina pharmacis convenien tibus ; omnia corporis colatoria liberateneantur emendetur
dyserasia rheum alica, syphilitica, arthritica commodissimis auxiliis; pro ocetur arthrilis retropulsa reVulsi Vis, epispaSticis locis prius assectis applicandis. IIbi turbis in Cireu- Iatione Obortis vero simile tit, Obstacula mechanica Obdepositiones osteOcalearias in vasis majoribus aut valvulis Cordis jam adesse, saepe venaesectionibus palliatiVis opus est. Urgentibus denique congestionis symlOmalibus, Omnia
adhibenda sunt praesidia, quae in praecedenti parographo
C. SANGUINIS IN COAGULABILITAIS.
g T. Supra, ubi de hac haemorrhagiae cerebri Causa egimus si 8), monuimus verosimile esse, modo adynamiam gene- Tntem causam, modo essectum incoagulabilitatis esse. Ubi igitur Symplomata adynamici generis, facies pallida, sugillationes Variae, pulsus debilis, omnium functionum ratio, morbi