장음표시 사용
891쪽
anen usum fructum , 3c habet ius donandi , & cxpendendi fructus illius peculij , dum silius impubes est. Tertio simplex tantum usus dicitur, quando quis. neque habet dominium rei , ut possit illam alienare , neque habet usum fructum liberum , cum fructus rei non possit libere donare,
vel administrare,sed habet solum usum simplicem rei. vi possit tantum illa uti pro necessitatibus praecisis. Huiusmodi simplicem usum tantum, habet seruus in veste,vel alia re notabili sibi a domino data, & eudem solum simplicem usum habet Frater Minorita in sua veste,& similibus. Seruus enim non habet dominium vestis suae, neque item usum fluctum liberum illius, cum non possit illam concedere ut alius illa utatur:sed . solum habet usum nudum, & simplicem , ut illa veste uti possit ad suam tantum necessitatem subleuandam. 3 Hoc posito cum istud dubium non proponatur hodie pro foro externo litigioso, sed solum pro foro conscientiae quietandae. Prima responsio est,quod ipse pater donans resipiscere debet ad intentionem quam habuit tempore donationis,& per illam intentionem debet regulare id quod hodie potestinam iuxta Aristote
lem receptum a Iuristis, Actus agentium non extenduntur vltra intentionem illorum & proinde si recordatur quod tempore donationis habuit intentionem,
quod de fructibus bonorum suorum nihil omnino daret alteri,quam lilia ,hoc tenetur hodie seruare Si vero non recordetur clare,quod expresse tunc illam rigorosim intentionem habuerit; explicanda est donatio, seu promissio, quod facta suerit modo consueto; ita scilicet ut ipse in vita maneret saltem v fructuarius suo rum bonorum, videlicet habens liberam administrationem fructuum bonorum suorum,ita ut de illis tr
892쪽
ctibus donare posset cui vellet. Neque enim cogitandum est de homine nobili,diuite,& vivente in taculo, quod in illa donatione voluerit manere cum simplicitantum usu bonorum suorum, sicut est seruus,aut Frater Minor qui de rebus,quibus utuntur,nihil omnino possut dare. Ac proinde potetit talis donator sicut v D1ructuarius de fructibus bonorum suorum dare cui voluerit. Secundo probatur, quia lNec donatio fuit donatio causa mortis, ut sup .diximus. 4 Sed in hac donatione non transit statim dominium rei in donatarium,ut probat Rabel. cit. loco '. ergo nec transit v suffruinis,sed manet v ssructus apud donantem usque ad mortem, & proinde ex fructibus rerum 1 uarum facere poterit quod voluerit, & confirmatur exemplo, nam Episcopus non est dominus sui benefi-Cij,neque item beneficiarius est dominus sui beneficij: α tamen uterque est liber administrator fructuum suorum beneficiorum, adeh ut de fiuctibus beneficiorum donent libere. saltem ad opera pia, imh 8c de illis redditibus maioratus instituunt, & testantur, ut praxis in Hispania obseruat nullo praelato prohibenter ergo licet iste donator, de quo agimus, per illam donationem transtulisset statim dominium bonorum suorum in filiam donatariam cum tamen adhuc maneat via C. fructuarius bonorum suorum , & fructuum administrationem habeat, poterit de illis, seu de redditibus sitis donare in vita cui voluerit. Vltimo probatur, quia in verbis cit.huius donationis non exprimitur, neque ex illis clare colligitur,donatorem obligaste se ad nihili donandum in vita Cui voluerit de fructibus bonorum
suorum.Hoc tamen monuerim non posse hunc dona
torem de industria ita prodige dispensare fructiis bonorum suorum ut nihil de illis postea ad filiam legiti-
893쪽
mam perueniat. HOC enim iam esset fraus ac dolus qui nulli debet patrocinari, dc peccaret in hoc mortaliter iste pateras Ad secundum quaesitum facilis est responsio.Nam si filia naturalis habet expressam licentiam patris , ut superflua de expetis anni sibi reseruet; non est dubium quin possit id facere cu pater possit donare de liis stu-ectibus, ut supra vidimus, maxime cum donet filiae,& filiae in obsequio continuo patris manenti, & quae per mortem patris non potest esse haeres, sicut alia leagitima cui manent omnes possessiones patris reseruatae. Sufficere etiam poterit ad id licentia patris tacita, collecta ex circunstantiis quae indicent patris claram intentionem esse ut filia naturalis illa residua sibi sera uet; ut quia pater illam impense diligit:quia numquam ab illa exigit ratiocinium expensarum, quia illi vult
remunerare continuum Obsequium in patris curat inpensium: & similes circunstantiae, quibus concurrentia
bus, locum habet illa regula Iuristarum, quod licentia tacita habetur pro expressa, ut dicitur in l. Cum quid θῖde reb. cred. du colligitur ex cap. 2.de rescriptis,e . Docito-Ies concedunt communiter.Sub censura dcc.
De quodam voto conditio to eundi Ierus lem. QVidam vir nobilis, S sexagenarius existens in actuali conflictu belli, sic vovit. Si me Deus eripuerit ex hoc periculo promitto ire Ierusalem. Evasit ea periculo. Postea quaesiuit an secum posiet dispensa
894쪽
ligiosus dispensare in his votis conditionalibus, non solum ante impletam conditionem, sed etiam post illam impletam vide etiam vegam Minimum 2. pseum. Verbo votum, casu I o.Vbi ait quod per Bullam Cruciatam possunt etiam haec vota conditionalia commutari in fauorem Cruciatae.Idem tenent hi Doctores poD se Episcopum dispensare in his quinque votis,quando sunt poenalia,ob rationem supra datam a Sancheg. a Ex alia etiam via facilius dispensabit csi hoc homine , quia scilicet est senex sexagenarius: tales enim
non tenentur ire Romam etiam ob percussionem clerici : de quo Sancheg 7. de matrimonio di φ. 32.num. I s. Reginald. tom I .in L pendice de excommunicat. lib. I . Num. 23 o.Sub censura Eccles& Doctorum.
Clerici poni negotiari saltem per alium.
REx Catholicus per epistolam particularem anno 629.petitea quodam Capitulo dioecesino Cano
Dicorum , ut vellet pro rata portionum singulorum Canonicorum inire societatem cum certis mercatoribus in negotio mercantili,ut ex lucro resultante insumeretur pecunia inexpensis pro bello inserendo har-xeticis Hispaniam infestantibus, & pro Catholica fide defendenda. Capitulum a singulis Conuentibus Religiosorum illius ciuitatis petiuit consilium, an pollenpipsi Canonici Clerici exercere illam neg. tiationem per mercatores ad illum pium finem. Secundo quaesiuit capitulum diocceianum , an, dato quod maior pars
895쪽
Canonicorum in Capitulo consentiret,quod Canonisci inirent illam societatem mercaturae, illi Canonici, qui no consenserunt deberent exponere partem suoru reddituu periculis illius negotiationis, seu mercaturae.
Et quidem pro primo quaesto videtur res valde pia,& proinde licita, quod Canonici Clerici sine peccat podint inire illam societatem negotiationis. Nam si Clericis licitum est in bello iusto hortari Catholicos in bello,ut krtiter pugnent contra hostes fidei absque
peccato & absque periculo incurrendar irregularitatis, ut suppono clarum ex communi Doctorum opinione: a sortiori videbitur licitum ut Clerici cum sua pecunia possint per alios negotiationem exercere, ut ex lucro
societatis possit bellum inferri haereticis ,& hostibus Ecclesiae pro fide catholica defendenda. Ego ad primum quaesitum respondi primo, rem eo se notissimam in generali. Clericis prohibitam esIenegotiatione lucrativam sub paenis grauissimis in iure Canonico Quas poenas, & prohibitiones, qui videre voluerit legat SalZedo in siua praxi criminali Etalesiastica cap. 31. cum additionibus commentatoris. Citat
etiam haec capita Iuris Canonici clericis interdicentia negotjationem, Ludoicus Belain suis P pons Moral. 3.p.casu 36.panso post initium fol. 377 col, a. pal. I. Respondi secundo, quod non obstantibus illis prohibitionibus Iuris Canonici,graues, & recentiores Doctores tenent non peccare mortaliter Clericos exercentes negotiationem mercaturae, si id faciant non per se,sed per alios Hos citat Salgedocitato cap. F. dictae Praxi S,, S tenet Leilius lib. χ de iust. p. ai. b. I. Am. G Beiἀouito casu 3-Molina tracI. δ . de iis.di1p. 3 εῖ ., trum ' n, Hi ias Medi nam i air su iton condemnare hanc Olonivnem de peccato mo; tali. Et idem ego dico. Op-
896쪽
posita tamen opinio quod scilicet non sit licitum Cleritis negotiari per alios asteritur a glossa Clementinae primae de vita ct honest. clericorum in verbo, publice, erpersonaliter: ubi ponit haec verba de Clerico negotiante. Si ergo occulte , vel per alium hoc exercetur, cessat poena, licet non culpa. Idem tenet SalZ.citato cap. IS. 3.Sed utrum
in sine. Et Molina citato loco licet dicat se non damia nare peccati opinionem affirm. ait tamen quod cleriis cum negotiari per alium habet aliquid foeditatis, Mindecentiae ratione status. Ego illam probo ex illa Regula iuris 7 a. in 6. quae dicit. 2ui facii per alium es pera inde ac si faciai per se ipsum. Quo nihil clarius ad intentum dici potett. Si enim Clericus per alios negotieturi idem est ac si per se ipsum negotietur. Et quantacumque diligentia per alios adhibeatur, semper manet periraculum negotiandi in materia illicita, peccaminosa, vel saltem dubia, quod non decet statum clericalem. Secundo ad hoc ipsum primum quaesitu dico, quod licet Clerici possent negotiari per alium, idque verum esset de quouis clerico particulati, considerandum est quod aliqua licent, sed non expediunt, ut
mox dicemus ex Diuo Paulo. Non enim poterit vi de ri decens, & expediens, & conueniens nobilissimo Capitulo dioece sano per alios mercaturam exercere, habet enim hoc indecentiam , & faeditatem, etiam in Clerico particulari, ut dixit Molina citatus ; Sc multo magis erit indeces in Capitulo dioece sano clericorum,& Canonicorum. Facit ad hoc dictum D. Pauli. I. ad c Dranth.cap. 6 ct cap. I o. Omnia mihi licent, sed non omnia expediunt δc iterum omnia mihi licent, sed non omnia auiscant. Quod Pauli dictum D Bernard. commendat Papae Eugenio lib. s .ue considerat.dicenS: prudenter spectandum cite in singu)s,qiud liceat, quid deceat, quid
897쪽
expediat.Neque obstat,qubd ista negotiatio,& merca
tura inseruiat ad sumenda arma contra hostes Eccle pro defendenda Ecclesia. Nam arma Clericorum. non sunt ferrea,non pecuniar,non negotiatio,sed sunt
orationes,Psalmi,& vigiliae, iuxta illud eiusdem Pauli
dictum proprie de Ecclesiasticis 2. ad Cor. IO. -r militia nostra non carnalia μntsed potentia Dei ad destructio m munitionum. Et Illud Ioel. 2. inter vestibulum, σaltare plorabunt Saceruoles ministiri Domini dicent.Par ce Domine,parce populo tuo.& iuxta Illud Psalm. i 9. Hi in curribus, ct hi in equis, nos autem in nomine Dei nostri inuocabimus. Saecularibus enim ducibus conuenit bellare pro Ecclesia Dei in eurribus, & in eqvis.Sacerdotes vero bellant inuocando nomea Domini in choro, & orationibuS. Secundum qu situm maiorem habet diffcultatem, an scilicet, dato, quod in capitulo maior pars canoni Corum consentiat, quod capitulum ineat praedictam negotiationem mercaturae pro dicto intento applicam do pro rata de singulis portionibus canonicorum,in tali casu illi canonici qui non consenserunt teneantur etiam pro rata contribuere ad dictam negotiationem de portionibus suorum reddituum. Pars assirmativa,
quod scilicet ad id teneantur, videtur probari ex toto titulo de his quae fiunt a maiori parte capituli in decre-ralibin ,maxime in cap. I.ct .vbi dicitur,quod praelatus cum maiori parte capituli potest contradicente minori parte quod visum fuerit pro fabrica Ecclesiae,&c. Quo non obstante,dico quod in tali casu pauciores
canonici recusantes, non tenentur de suis portionibus contribuere ad praedictam societatem negotiationiS. Ante huius probationem prandiitto ex glost communiter recepta in cap. m omnes.de constiti quod duobus
898쪽
modis aliquid potest pertinere ad collegium, seu mulegiales plures collegi liter congregatos. Primo Cum pertinet ad illos tanquam ad uniuersos , non tanquam
ad singulos. Sic pertinet ad Canonicos cum Episcopo disponere de possessionibus immobilibus Ecclesiue, ara possint vendi &c. & sic pertinet ad canonic ut uni uersos disponere de rebus aliis comunib' Ecclesiae ullquibus singuli canonici non habent singularem usum, vel particulare interesse. Alio modo pertinet aliquia ad Canonicos, vel collegiales non tanquam ad uniuersos sed tanquam ad singulos, quia scilicet singuli in re tali habent singularem,& particularem usum,& int
resse:huiusmodi sunt redditus praebendae canonicatus. Hi enim redditus praebendarum non pertinent ad OIR-nes tanquam ad uniuersos, non enim insumuntur hi redditus in bono communi canonicorum, sed mul- quisque canonicus expendit suos proprios redditus in Iuo bono particalari. Et proinde redditus praebendarum canonicorum pertinent ad omnes canonicos non
tanquam ad uniuersos sed tanquam ad singulos:singuli enim canonici habent singillare ius, de singularem usum ad proprium redditum suae praebendae, quod timnon habet alius canonicus. Hoc posito ait cit. glosia Cum multis textibus ibi citatis, quod quando aliquid pertinet ad omnes collegiales tanquam ad uniuerscis.1uffcit ut consentiat maior pars capituli, mfactin re-neat, Sc omnes obligentur. At quando aliquid pertinet ad omnes tanquam ad singulos, non sussicit quibd m ior pars consentiat,sed requiritur, quod omnes singuli consentiant , alias famam non valebit saltcm quoad singulos.Adhuc exemplum clarius istius secundae partis dari potest in materia electionis. Praecipitur Φὶ cap. Cluia propter de eleelione, ut cum electio faeien-
899쪽
da est vocentur omnes eiectores nullo omissis,quia ad omnes pertinet electio. Ad quem locum omnes Iuristae exponunt qubd si in electione unus tantum elector non vocetur, electio potest ab eo non Vocato postea annullari. Cuius ratio est, quia eligere in illa electione pertinet ad omnes electores non solum quoad Nniuersos, sed etiam quoad singulos. Singuli enim habent ius eligendi, & singuli habent ius ut vocentur,&ad singulos pertinet habere bonum Praelatum: ac proinde si unus tantum non vocetur , tota electio poterit ab isto annullari, quia electio pertinet ad singulos. Eodem modo expendere,& colligere redditus annuales cuiusque praebendae, seu canonicatus pertinet ad
Omnes canonicos,non tanquam ad uniuersias,sed tanquam ad singulos,ut patet ex dictis.Ac proinde si unus vel pauci non consentiant in insumptione reddituum suae praebendae, factum non tenebit quoad istum recusantem. Confirmantur hactenus dicta ex eo quod pensio non potest constitui in beneficio a capitulo sede Vacante, imo nec ab ipso Episcopo in beneficiis, quae sunt suae collationis, ut inter alios tenet AZor tom. 2.2uora lib. 8. cap. 6. quast. I. & probat clare ex cap si quis prae b. ι cap .n largus,& cap acante,& aliis ibi citatis, per quae mandatur , ut beneficia sine dimia
nutione conferantur. Cum ergo nec Capitulum, neque Episcopus possint beneficia quoad redditus minuere , sequitur quod non poterit beneficiarium obligare, ut de suis redditibus conferat certum quid ad talem negotiationem mercaturae. Maxime cum dubium sit ob praedicta an pollit clericus per alios hanc nego tiationem exercere. Et praeterea per hanc negotiatiOnem possit pecuniam suam exponere periculo illam amittendi, ut saepe contiuit in ista negotiatione mere
900쪽
eaturae :ad quod ipse inuitus non tenetur. Sub censura Ecclesiae, & Dochoruna. Et mihi constat quod haec pars apud citatum capitulum in utroque puncto prae
Dubia quaedam circa Hretiones cuius dum Capituli. QVaedam congregatio Religiosa a Sede Apostoli
ca approbata habens Prauatum generalem , &multos praelatos locales, habet consuetudinem ab anniS centum quinquaginta quod electio sui Praelati seneralis,& praelatorum localium fiat hoc modo: ut 1 ci licet singuli professi singulorum Conventuum tempore capituli mittant suum suffragium secretum obsignatum ad capitulum, in quo declarent se eligere in Praelatum generalem fullanum, & in talem praelatum localem sullanum, & sic in singulos praelatos locales fullanum,& fullanum omnes in singulari nominando. Quibus omnibus & singulis suffragiis in capitulo examinatis , & perpensis, declarantur electiones Praelati generalis, & locales, non expectata alia electi one. Et ultra praedictam consuetudinem centum quinquaginta annorum;habet dicta congregatio duas Bullas Apostolicas Pontificum recentiorum,confirmates eandem consuetudinem. Additur & praecipitur in eisdem Bullis , ut electiones in dicta congregatione nullo modo fiant facta prius aliqua nominatione , seu designatione personarum: sed suffiagia singulorum dentur libere