장음표시 사용
281쪽
Caerulei stat parte senis; viden ardua ramos Explicat ut patulas mihi sacra in vertice oliva Subter Naiadum domus atro horrescit hiatula latere excisae rupis . latet undique septa 38o Arboribus spelunca, ubi tu sollemnia nymphis Vota dabis lectas statuens de more bidentes: Neriton en illic nemoroso vertice surgit. Haec ubi fata, scidit nebulam; tum visa refulsit Terra viro, patriique soli dulcedine motus Exiluit, gaudensque suae dedit oscula terrae: Extulit & vocem, tendens ad sidera palmas.
Nymphae Naiades, proles Jovis, o mihi nuIla
Visere quas fuerat jam spes, nunc omnibus auctae Laetitiis salvete deae, mea munera vobis 39o Semper erunt, Virgo tantum sinat orta Tonante Vivere me, natumque suo mihi numine firmet. Talia fundebat supplex, quum caesa diva: Fide, ait, haec tacitum nec pectus cura fatiget. Ac primum advectas parte interiore sub antro Umbroso condamus opes, ubi salva manebunt omnia; dein pacto quo sint videamus agenda Cetera, uti recte cedant. nec plura loquuta Antrum immane subit, latehrasque inquirit in antro, Dum propius subvectat opes Laertius heros, 4oo Caelatumque aurum, fulgentique aere lebetas, Et picturatas Phaeacum munera vestes. ordine cuncta locat, lapidemque ante ostia Pallas Ingentem advolvit: tum se viridantis in umbra Ambo oleae stravere sacra fatumque struentes
Perniciemque procis, & sc prior orsa Minerva est .
Laerta generate, deum certissima cura,
Quo juvenes leto, quibus aggrediere vel armis,
282쪽
Consule . tres adeo totos in sedibus annos Imperitant, sociamque tori pervertere tentant 4 IOMuneribus. manet illa quidem, teque anxia luget, Dum redeas, vanaque simul spe pascit amantes, Verbaque dat miseris, aliudque in pectore versat.
Ηeic Ithacus: proli diva, inquit, ceu major Atrides, Nescius heu nostri periissem in limine tecti, Ni me cuncta prius monuisse . quin age dicas Alma precor, si qua possim vi perdere sontes pAdsis o lateri nostro comes, & mihi robur Invictum da diva: tuo jam numine fretus
Non ego tercentos dubitem vci poscere in arma 42o Saeva viros, nil non ausim tanta auspice mecum. Quae contra Pallas: tecum comes addita semper
Ipsa adero, trepidos nec me sine Brtis in hostes Insilies, quum tempus erit. jam jamque cerebro Spero equidem, & sparso tincturum sanguine terram Invisa de gente aliquem, poenasque daturum
ΡrO scelere. ut vero venientem agnoscere nemo
Mortalis te possit, ego 'vallentia reddam Membra prius sermosa, & flavos vertice crines Eripiam, circumque humeros sordentia ponam 43o Tegmina. tum pulcra radiantia lumina fronte Suffundam tenebris, ne cui noscare procorum Sordidus, uxorive tuae gnatoque relicto.
Tu vero hinc subito pastorem jussus adibis, Nigrantes qui rure sues tibi servat, & idem
Teque tuosque colit magno compleXUs amore
Iam senior. celsa invenies sub rupe sedentem Ad Corvi scopulos, Arethusae dulcis & undas, Iliceam frangunt ubi glandem & ssumina potant Nigra sues, multaque aucti pinguedine florent. 4 o
283쪽
lllic tardatus vario sermone morare,
Ipsa procul cetero dum pulcrae ad moenia Spartae Telemachum ductura tuum genus, acer Ulysseu,
Regia qui flavi Menelai ad tecta profectus
Te quaerens reditumque tuum Lacedaemone degit In viridi. sic diva; refert cui protinus heros: Cur non heu miserum docuisti haec omnia; an altis Ferret ut ingentes curas in fluctibus errans Ipse etiam, dum tecta sero vastantur ab hoste
Sola relicta procis non hic dolor haereat imo, 4so Pallas ait, sub corde tibi; mea dicta sequutus Est ingressus iter, reserat sibi nomen ut ingens Huc rediens. nil triste timet, sed lentus Atridae Assidet in tecto, & laetatur divite mensa. Interea insidiis juvenes, quam litora tangat Fida redux , tentant prius illum perdere leto; Nec tamen & perdent: aliquis de gente nefanda
Ante cadet, moriensque solum premet ore cruento.
Haec dea fata, ipsum virga percussit, & Omnes
Reddidit arentes tenuati corporis artus, 46o Flaventemque comam capitis, lumenque juventae
Abstulit, inducens rugas habitumque senilem, Turpavitque oculos & diae lucis honorem. Dein aliam tunicamque aliumque imponit amictum Sordentem lacerumque & fumi uligine plenum ;Aptat & ingentis circum spolia horrida cervae, Nodosumque manu baculum; curvisque pudendam Subligat ex humeris perfossamque undique peram Tortile cui pendet lorum . queis rite peractis In diversa abeunt: Pallas visura relictum 47o Telemachum sublimis adit Lacedaemonis arces.
284쪽
D reditur portu, perque alta cacumina Ulysses
Carpit iter durum septumque horrentibus umbris, Qua dea monstrarat; jussusque ad limina tendit Pastoris fidi ante alios, quoscumque pararat. Vestihulo hunc reperit primo tum sorte sedentem, Gramineo in tumulo surgens ubi caula nitebat Pulcraque, & ingenti circum spatiosa meatu, Quam rege ignaro senior, nec tale jubente Laerta, aut domina quidquam, persecerat ipse Sponte sua e saxo, lateque obduxerat omnem Io Sepibus, hinc densos atque hinc ex ordine vallos Infigens nigro dissectae e robore quercus. Heic quoque fetigero pecori discreverat intus Proxima sese inter bissena cubilia: matrum Quinquaginta aderant foetarum corpora septo Magna suum sub quoque; mares tellure cubabant Haud totidem caulas extra. namque improba multos Turba procum dapibus largis epulata vorarat; Ipse quibus custos semper deducere in urbem Iusserat ex omni numero, qui pinguior esset zoAnte alios; soli tercentum ex agmine stabant Ac decies seni. vicini ad tecta jacebant
ore canes quatuor villoso, eduxerat acres
Quos sibi praesidio senior gregibusque futuros.
Tum laeves ocreas plantis aptabat acuto Incidens serro corium, diversaque vernae
285쪽
Ad loca se tulerant: tres pascua in alta sequuti Setigeros de more sues, at quartus in urbem Iurat ille procis invitus munera portans De grege, queis epulas properent largeque fruantur. 3ci Continuo vis dira canum latratibus instar, Ut Laertiadem venientem aspexit: at ille Sedit humi subiens astu, baculumque remisit. .Fors quoque & indigno sensisset vulnera morsu Ante suum stabulum, celerans ni protinus ipsi Adseret auxilio custos: huic secta ruenti Ε eotio dispersa huc atque huc vincla cadebant. Jamque alto clamore canes simul increpat ardens, Saxa simul torquet, visumque affatur Ulyssem: o senior, te dente sero quam pene minaces AoInvasere canes: indigno vulnere laesus Heu misero nova cura forest sat multa dedere Dura mihi, luctusque alios di semper habendos.
Nam regiS me torquet amor, quem moestus acerbis
Fletibus indulgens suspiro, armentaque servo Haec aliis mactanda. procul regna invia lustrans Exsul inops, mensae sors ille, atque indigus errat Auκilii, si vivit adhuc & vescitur aura.
Quin sequere o, limenque subi progressus amicum, Ut cureris post dona satur laticisque lyaei soExpedias, qua parte venis, quae saeva fatigat Dein miserum fortuna λ haec dicens intulit ultro Accitum angusti subter fastigia tecti,
Effultumque toro molli, stratisque locavit Frondibus, atque serae villoso in tergore caprae,
Fessus ubi recubet placide. laetatus Ulysses Hospitio tali: magnus tibi Iuppiter, inquit, Dique alii, quae vota foves in corde, secundent omnia ;
286쪽
omnia; sic alacer qui me nunc excipis hospes. Dixerat; Eumaeus contra: non spernere quemquam εο
Fasque piumque sinit, non si quis limina ad ista
Deterior veniat: Jovis alto numine gaudent Errantesque inopesque omnes. sunt munera nostra Parva quidem, sed cara; timor famulantia corda Pubere sub domino prohibet dare magna petenti. Illum autem a patria longe vis saeva deorum Distinet, ingenti qui me complexus amore Largus opesque mihi proprias, sedesque parasset, Ac ditem thalami sociam; quae munera suerunt Multa laboranti famulo concedere reges, 7 Cui facilis deus auctat opus, velut omnia nobis Aucta fovet servatque . idcirco multa tulissem Praemia, si patriis idem senuisset in oris. At periit: genus omne utinam de stirpe revulsum Sic Helenae Argivae pereat, quam propter Achivum Millia tot leto cecidere. Agamemnonis arma Ille etiam famamque sequens per caerula ponti Laomedontaeae petiit certamina Trojae. Sic ait, & nodo laxum succinctus amictum In resonam contendit haram, geminosque reportans 8o In manibus metus jugulum serit acer utrique, Imponitque igni, verubusque infigit acutis Distactos. jamque exta serens fumantia flammis Dat subito transfixa duci, cerealiaque addit Spargens dona super, tum dulci munere hacchi Spumantem large solidum Cratera coronans Considit contra, dictis ac talibus infit. Utere nunc epulis, ipsi queis utimur, hospes, Paupere contenti victu: vorat improba pubes ingentes affusa sues impune, nec ullum
287쪽
Fas verita. oderunt sed enim facta effera divi, Iustitiam rectumque suo dignantur honore. Certe etiam bello quum rura aliena domosque Gens inimica rapit, praedamque ad litora vertens Navibus imponit, cursum molita per undas Effugit, atque eadem furti non immemor umquam Ultrices metuit poenas dextramque sequentem. At contra hi juvenes, moniti ceu voce deorum Exitium regis noscant, nec jura verentur Connubii, nec tecta volunt sua quisque redire; Ioci Sed resident, certantque imo res perdere fundo. Nam quotquot veniunt luces quotque ordine nocte
Ab Iove, caesa fero cadit illis victima serro Plurima; large epulis gaudent siccantque lyaeum. Ingens gaza fuit quondam: nec ditior heros
Alter erat, quotquot vastas trans aequora terraS,
Aut Ithacam coluere; opibus quin anteit amplis Bisdenos censuque potens. jamque Omnia labor Enumerans, si sorte vacant sermonibus aures. olli trans fluctus bissena armenta vagantur, II OBissentque greges ovium, totidemque caprarum,
Atque suum: patria delecti e pube magistri
omnibus, externique simul. pascuntur in oris His etiam late pingues undena per agros
Agmina caprigeni pecoris: custodia fida Advigilat, semperque procis ex agmine lectam Quisque suo pecudem jussus seri pastor in urbem. Ipse autem has pascoque sues & grandia servonaec stabula, invitusque isdem submittere cogor,
Optima quae pingui turgescit corpore, praedam. Ia Dixerat: . ille autem tacitus fruiturque paratis Raptim epulis, hauritque merum sub corde volutans
288쪽
Fata procis . at postquam animi satiata cupido Jam dapibus fuerat largis, nova vina refundit Ingentem in cyathum, socioque haud tardus Ulysses Porrigit undantem gaudenti, atque Ore prosatur. Εja age fare, precor, quis te sic inclitus heros, Ut memoras, divesque sibi rebusque paravit Ipse suis pretio captum 8 quemque arma sequutum Atridae occubuisse putas 3 dic o mihi nomen I 3o Illius: aetheria caeli scit Iuppiter arce, Dique alii, vidisse usquam si nuncius adsim Hinc procul errando, multasque advectus ad urbes. Talia quaerebat; stabuli quum talia custos Reddidit Eumaeus: non haec persuadeat ullus
Uxorive suae, natove huc advena satis Adveniens; multi jampridem vana serentes Nuncia, fraude mala petierunt praemia sontes. Namque Ithacae quicumque vagus desertur ad arva, Continuo alloquitur reginam & pectore ficto i o Vana serens ludit cupidam . sevet illa receptos
Hospitio facili nequidquam, & multa requirens Flet misera, & longo tabescit perdita luctu,
Conjugis ut cari fato solet anxia conjuX. Tune etiam vano fingens mendacia corde
Talia nunc reseras, si quis pro munere laenam Praebeat, aut inopi tunicam 8 procul occidit ille, Alitibusque seris canibusque inhumata per ag SPraeda jacet; gelidos liquit jam spiritus artus:
Vel tumido mersum raptant sub gurgite monstra, Iso ossaque litus habet, cumuloque ingentis arenae Pressa tegit. duro sic fato raptus amicos Perdidit heu cunctos, & me miserum super unum In primis . neque enim facili tam pectore regem H h , Inve
289쪽
a 4 Inveniam, quocumque ibo; non tecta parentum Dulcia si repetam, nascens ubi lumina vidi Ρrima puer, teneroque fui nutritus in aevo. Nec vero patriae tantum perculsus amore optatamque domum notosque revisere fines Discupio, quantum longo post tempore Ulyssem is ci Anxius huc reducem, cujus vel dicere nomen Vix ego sustineo veritus: sic semper amavit, Scilicet ac toto complexum pectore sevit.
Quin ipsum dicam fratrem, dignandus & absens Nomine nimirum tali est. tunc dius Ulysses: Tu licet haec illum non umquam ad litora dicas
Venturum, fixumque animo stet credere nulli, Hospes, ait; contra jam nunc tamen ipse futurum Et reor, & superum testatus numina magna Polliceor; nec dona moror. postquam ille penates 17ORedditus attigerit, tunc me tunicaque recenti
Laetus, & insigni meritum donabis amictu. Nil prius accipiam quamquam indigus: acrius Odi Namque Erebi soribus, mendax qui vana profatur
Ρauperiem metuens duram . nunc audiat ergo Iuppiter omnipotens primum, mensaeque verendae
Quas adii, sedesque Ithaci patriique penates;
Evenient, quaecumque canam: Laertius heros Hoc aderit labente anno; quin menstruus Orbis Hic simul occiderit, primoque resulserit ortu I8OAlter agens luces, ille alta in tecta redibit Penelopen ultus natumque indigna ferentem. Cui subito Eumaeus: non haec ego munera solvam Debita, non Ithacus Veniet: tu plena quietus Pocula nunc hauri potius, nec talia fando Commemora, o senior. tristi nam pectore luctus
290쪽
Ingruit heu misero, quoties audita recursat Eximii regis pietas & cognita Virtus. Desine testari superos: at sortis Ulysseso veniat, mecum ipsa velut regina preatur, I9 Laertesque senex, & Telemachus similis dis. Nunc etiam carum genus alto e sanguine regis Heu queror illacrimans juvenem; quem numina postquam
Florentem eduxere ut pulcra ex arbore ramum,
Jamque sere heroas inter non oris honore Non animis ipso rebar genitore minorem; Incautum sine mente egit seu laeva deorum, Sive etiam vis dira hominum . nam cessit in almam Ipse Pylon patriae scitatum nuncia famae; Et nunc saeva procum pubes in gurgite tentat 2 oo Excipere insidiis reducem, sine nomine ut Omois Intereat multos Ithacae dominata per annos Stirpibus ex imis evulsa Arcisa proles. Quod dederit fors cumque, cadat; seu barbara captum
Vis rapiat juvenem, dextra seu Juppiter aequus Ipse sua potius servet; jam fare vicis limo senior curasque tuas durumque laborem; Sanguine quo cretus, queis & devectus ab oris, Quave rate, ac nautae qua se de gente serebant, Expedias, oro; neque enim late undique ponto a IoClausa loca haec peditem potuisse attingere Credo. Haec ait; atque heros: fuerint quaecumque, fatebor Vera, inquit; longo modo copia tempore nobis Sussiciat, hacchique liquor, mensisque paratae His maneant epulae lentos, & cetera tectis Digrediens, ceu sueta, petat sua munera pUbes.
Namque ego vera loquor in totum nec fessus in annum Expediam fando, misero quae tristia divi