Homeri Odyssea Latinis versibus expressa a Bernardo Zamagna Ragusino

발행: 1777년

분량: 493페이지

출처: archive.org

분류: 시와 노래

311쪽

166 HOMERI ODYSSE AE

Nelea, qui multas olli sortissimus heros Eripuit praedatus opes, totumque per annum Vi tenuit; vinclis dum contra & carcere saevo Ipse domo in Phylaci clausus miseranda luebat Supplicia ob Nelei gnatam, clademque nefandam, Qua gravis heu miseri praecordia torsit Erinnys. Hinc tamen evasit, Pyliasque abduxit ad arces Ε Phylaca ingentos tauros, ultusque superbi Facta redux Nelei, germano ad limina nympham Pulcram duxit agens. subito mox inde profectus 26 o Argos equis aptum Venit; nam fata serebant Ingenti Argivos illum ditione tenere. Conjugis heic auctus taedis immania struxit Tecta sibi, natosque habuit, duo fortia corda, Mantion Antiphatemque. hic vitae in lumina Oicleum Magnanimum fudit; qui te clarissime deinde Amphiarae Jovi carum Phoeboque creavit Auxilium populis ingens; sed raptus acerba Morte cadis Vano corruptae conjugis astu Miles Agenoream contendere jullus ad urbem, a ToAlcmaonque tibi Amphilochusque e stirpe relicti. Manlius at genuit Polyphi deaque, Clitumque, Aurea quem rapuit correpta cupidine sermae In superas Aurora domos, loca laeta deorum. Egregium contra Polyphidea magnus Apollo Gentibus esse dedit vatem, postquam occidit actis Amphiaraus equis vasto telluris hiatu; Qui patri iratus se longe Hyperesia ad arva Contulerat, populosque illic ventura docebat. Ergo Theoclymenus tanto genitore creatus 28 o Telemacho obtulerat sese, puppique sub ipsa Libantem aspiciens divosque in vota vocantem

312쪽

LIBER QUINTUS DECIMUS. 16

Sic prior aggressus verbis compellat amicis: Hoc quoniam sacris operantem in litore cerno, Te per ego divosque rogo, perque ipsa deorum Sacra, tuumque caput pariter, comitumque tuorum, Dic age quaerenti, nec vano pectore falle, Quis genus, unde hominum, quo patre es cretus, &urbe Illi Telemachus: fabor vera Omnia, dixit. Sum patria ex Ithaca; genitor mihi sortis Ulysses, aρo Dum fuit heu quondam, tristi nunc funere stratus occubuit; celeri sulcans vada salsa carina Illius huc ergo veni, sociosque coegi Nequidquam. vix fatus erat, quum talibus heros Excipit Argivus: sic & patria arva reliqui Exsul ego pro caede Viri, cui plurima late Turba viget fratrumque simul comitumque per Argos Frugiferum; imperio magno dominantur Achivi. Horum permetuens ultricem in funera dextram Nunc fugio, fatisque seror procul actus iniquis. 3oo

Tu tecum me tolle precor, Caedemque nefandam Supplicis o prohibe: post me ruet excita pubes, Credo equidem, poenam repetens. miseratus at illum latur juvenis: nec te conscendere quisquam,

Nec vetat optantem tutas inquirere terras.

Quin sequere o; potiere, mihi quae copia cumque Scilicet est, eademque ambos sortuna manebit. Sic dicens ferro praefixum robur acuto Suscipit e manibus, curvaque in parte carinae Collocat insiliens alte, celsaque recumbit 3I o Puppe super, laterique una comes additur hospes, Vincula tum socii laxant: simul ipse parare Arma jubet dictis acuens, simul ocius omnes In medio attollunt procera ex abjete malum

L l , Hinc

313쪽

2 68 HOMERI ODYSSE AE

Hinc atque hinc validis utrinque rudentibus aptum, Laxaque suspendunt intortis carbasa loris His virgo optato Tritonia flamine ventos Aera per liquidum resonantes misit, ut undas Aequoreas volucri pinus ruat incita cursu, Crunosque,&pulcrum praelabens Chalcidis amnem. 3χα

Sol cadit interea, & fuscis nox advolat alis Inducens late tenebras; Iovis alite flatu Acta ratis linquitque Pheras & praeterit almam Elida, ubi sortes late dominantur Epaei. Hinc angusta subit crebris freta consita saxis,

Spemque metumque inter dubius regit aequore cursum Telemachus, mortemne parent, an lata salutem.

Parte alia stabuli custos, & dius Ulyges

Instabant epulis, circumque affuse sedebat Vernarum bona turba simul; queis cessit opimis 33οPostquam exempta fames dapibus, vafer incipit ore Sic Ithacus tentans animum senioris amici, Longius hospitione velit gaudere potitum, An iubeat celsam potius procedere ad urbem

Accipe nunc Eu maee, & vos o cara sodales Pectora, ait: roseo quum primum crastina surget Lux exorta polo, vicinae ad moenia tendam

Urbis inops, curamque tibi sociisque levabo Jam nimium gravis helc. sed tu mihi providus adsis Consilio, comitemque pares, qui ductor in urbem 3 o

Monstret iter, quaeso: celsas ingressus in arces Poculaque hac illac errans seugesque requiram, Si miserum quis sorte vocet. quin atria regiSIpsius haud dubitem vi dum victus adire Nuncia Penelopi portans; turbaque procorum In media tenuem famulando exquirere victum, Dum

314쪽

LIBER QUINTUS DECIMUS. 169

Dum plenae recubant laeta inter munera mensae.

Quo me jussa volent, facilis sequar omnia: fabor Namque tibi; nostris tu dictis pectora & aures Nunc adhibe ;) haud alius vasti me numine stetum 33 o Mercurii, cunctis addit qui rebus honorem, Vicerit, ingentem sive ignem attollere tempus, Robora seu sorti diffindere dura bipenni,

Aut etiam torrere dapes, aut fundere vina Expediat, quaecumque obeunt & munera servi Divite sub domino. quae postquam dixerat heros, Illum torva tuens senior, miseransque ruentem In sua damna, infit: quisnam praecordia tantus Error agit λ saevone petas occumbere leto 36ci Sic temere ad juvenes properans turbamque superbam,Cujus ad aeratum venit vis improba caelum,

Sideraque implevit scelerati injuria facti pNon illis semuli tales; at vivida pubes

Vestibus in puris flavos ornata capillos, Formosisque genis adstat; mensaeque renident Et cerere & semper plenae fumantibus extis. Heic maneas, oro; non his te excedere tectis Invisumque gravemque cupit vel perdere quisquam; Non ego, non alius comitum. postquam alma redibit Progenies Ithaci juvenis, tum vestibus ultro 37o Ille novis auctum, properas quo tendere, mittet. Cui tum voce resert multum jactatus Ulysses: Sic utinam carus vigeas, Eumaee, Tonanti, Ut mihi, quem tristes errando quaerere Curas, Sponte Vetast gravior clades mortalia corda Nulla domat, quam serre pedes circum alta domorum Ostia reptantem. docuit tamen omnia Ventris Aspera vis perferre, vagum quem durus adegit In

315쪽

In varios casus error, variosque labores.

At quoniam retines, tecumque in sede manere 38o Nil meritum me tale jubes, age pauca roganti Fare Ithaci de matre, atque ipso in limine duri Quem sensi liquit cedens, patre de Laerta: Vivuntne aetherii claro sub lumine solis, An periere ambo, stygiasque ivere sub umbras Talia quaerenti senior: Certa omnia reddam, Hospes, est. longaevus adhuc vitalibus auris Laertes fruitur, sed magnum in Vota precatur Usque Jovem invisam cupiens abrumpere vitam Artubus edomitis quamprimum. scilicet illum 39oΗeu nimis amissae prolis jam torquet amaror, Conjugis & carae luctus, quae funere rapta Perdidit una magis miserum, tristemque senectam Esse dedit, saevis pro gnato exercita curis Horrendum subiens leti genus: o mihi tale Di prohibete malum, casumque avertite amicis lIlla quidem dum viva fuit, mihi plurima dulce Quaerere, & alternis suerat sermonibus horas

Fallere: me pulcra namque ipsa eduxerat una Cum Ctimena, extremam quam partu enixa crearat: o Huic ego nutribar socius, nec mater honore

Ipsa suam prolem multo praeserre solebat. At postquam roseo simul ambo adolevimus aevo. Illa Samum petiit claro deducta hymenaeo, Congessitque ingens pro dote parentibus aurum. Me vero indutum pictae subtegmine vestis Evinctumque pedes ocreis fulgentibus agros Incolere hos jussit missum, complexaque semper

Sollicito carum lavit ceu mater amore.

316쪽

LIBER QUINTUS DECIMUS. arx

Respiciunt curasque meas, & vota secundant Omnia proventu magno; satis ipse, sat hospes Ilinc habuit, nostras quicumque accedit ad aedes. Nulla mihi a domina spes est optanda salutis, Auxiliumque malis: postquam scelerata procorum Insedit pubes, dirum genus; omnibus omnes Rebus egent famuli, sed coram dicere mussant, Aiffarique timent reginam . ita poscere victum Nec sibi, nec sociis aud ni submittere in arva, Soletur captiva graVem quo turba laborem. 42o Haec ille; atque heros: quo fato, Eumaee, tuaque A patria longe carisque parentibus aevo In tenero has demum sedes jactatus adiiti pDic age vera mihi referens: hostilibus armis Urbsec fuit populata, ubi quondam tecta parentes

Incoluere tui; an sola te in valle relictum, Servantemque greges pecudum niveosque juvencos Praedonum avexit pelago manus effera, & Oris Vendidit his captum domino, pretiumque recepit λAt senior contra lacrimis ingressus obortis: 43o Si te tantus, ait, casus cognoscere nostros

Ardor habet, memori tacitus jam pectore dicta Accipe, & indulgens, laeta inter pocula, vino

Heic placidus reside . tardae nunc tempora longa Noctis eunt, somnoque licet componere membra, Jucundisque animos narrantum pascere dictis.

Cur properes in strata 8 gravis sopor ipse cubantisisse solet nimius. vos o, si corde cupido Fert aliter, vos ite viri: dein candida primum Quum radiis lux orta diem seret, ante refecti 4 o

Hirsutos nemorosa greges educite in arva.

Nos autem saturique opulis, dulcique lyaeo

317쪽

Alter in alterius luctu haud ignara malorum Ρectora solemur. quaedam meminisse voluptas Est homini, quam multa tulit rerum aspera quondam,

Jactatusque diu est: & jam ad tua jussa revertor. Insula stat ponto, Syri en quam nomine dicunt, Ortygiam supra, versos ubi flammeus orbes Sol notat, & certis distinguit tempora signis, Aso Illa quidem non magna adeo, sed divite gleba Lanigeras pascit pecudes, armentaque laeta, Et Cereri, & Baccho facilis. non finibus illis Dura fames populos torquet, non ulla per aegras Serpit atrox gentes tristi vis excita morbo: Ast ubi felici senuerunt corpora in urbe Sedibus e superis delapsi Phoebus & una Casta soror jaculis figunt labentia membra. Stant geminae heic urbes, divisaque partibus aequis Omnia sunt: genitor meus olim rexit utramque ψ6o Imperio magno divis par, inclitus heros, Ctesius Ormenides. crgo illa ad litora navi

Phoenices venere vastum genus, aurea secum Munera ducentes variique insignia cultus.

Juncta meo fuerat mulier Phoenissa parenti Pulcra genas habituque ingens, & culta per artes Egregias . illam pubes externa fefellit Muneribus captam; niveosque in fluctibus artus Dum Iavat, aggressus juvenis cava robora propter Accubuit furtim, dulcique potitus amore est 47o Mollibus illecebris pervertens, queis proba si qua est Femina, victa solet tandem succumbere culpae. Haec inter petiitque genus patriamque; neque illa Talia quaerentem refugit, sed protinus orsa: Sido

318쪽

LIBER QUINTUS DECIMUS. a 3

Sidoniis, inquit, sum nata in finibus olim Progenies Arybantis ego, ditissimus agri Qui fuit in Tyriis: at me per caerula vecti

Praedones Taphii venientem e rure tulerunt, Captivamque viro heic pacta mercede dedere. Tum juvenis furto gaudens: quin vecta per aequor 8ci Nos sequere in patriam, dixit, veteresque penates Post: longum visura, tuorumque Ora parentum Ambo etenim vivunt, gazaque fruuntur opima Incolumes . mox illa refert: in me mora nulla, Si modo certa fides vobis, jurataque testes Numina pollicitis adsint, sine crimine nautas Hr freta ducturos patrias me rursus ad arces.

Dixerat: illi omnes jurant, & Dedera firmant Testati per vota deos. tunc ipsa peractis Rite sacris dextraque data sic callida subdit:

Nunc taciti haec sinite, o nautae; nec strata per urbis 49o Ingrediens aliquis vestrum, nec sentis ad undas Audeat affari visam, ne fraude retecta Advolet, & famam reserat senioris ad aures Nuncius. iratus vinclis & carcere duro Me petet in primis; vobis dein triste parabit Exitium pariter . tacito sub pectore dicta Condite, vosque viae quamprimum accingite rebus omnibus instructi. suerit quum plena carina, Ad me aliquis veniat missus: nam protinus aurUm, Atque aliud potero quodcumque e sedibus altis soci Surripiam, mecumque seram. quin majus habendum Haud invita paro pretium pro munere Vobis. Namque domi puer est: regali sanguine cretuS,

Ipsa viro nutrix quem servo: haud ille periclum Sentiet; hac illac ludens discurrere gaudet M m Semper,

319쪽

Semper, & ante fores temere progressus oberrat. Hune simul adducam vobis: hic maxima reddet Praemia in ignotis hinc longe venditus oris. Haec effata domos petiit, nautaeque per annum Litus apud nostrum tuta statione morantes s I ci Mercibus implebant multis cava robora pinus. Mox ubi pressa ratis fuerat jam pondere magno, Velaque poscebant ventos, fit conscia facti Femina. jamque mei veniens ad limina patris Nauta vafer flaventi electro auroque monile Contextum gestat, seseque interritus insert. Turba puellarum gaudet; famulaeque nitore, Et pariter mea capta parens, dum lumine spectant, Atque manus inter sermosaque brachia versant

Pollicitae pretium; subito dat perfidus olli faciSigna ocuss, navimque petit vestigia torquens. Illa manu capiens me secum e postibus effert, Poculaque in positis circum longa atria mensis Invenit, assueti fuerant queis ducere vina Convivae cum patre meo, sed forte relictis Tum dapibus, populo exierant dare iura vocati Concilio in magno: raptim tria pocula tollit, Absconditque sinu; sequor ipse heu stultus euntem. Interea prono densantur sole tenebrae, Perque vias nox atra horret: per Opaca locorum S ci Tendimus in portum celeres, ubi conscia pubes Sidoniam tuto religarat litore puppim. Conscendunt nautae, secumque per humida regna Nos procul avectos tollunt: dat Iuppiter auras Aeria caeli spirans regione secundus. Sex adeo luces, totidemque ex ordine noctes

Effugimus pelago; sed postquam septima caelo

320쪽

LIBER QUINTUS DECIMUS. 27s

Fulserat orta dies, jaculo confossa Dianae Pro scelere infando persolvit semina poenas: Volvitur assimilis fulicae, lapsoque sub ima s o Corpore dat strepitum puppi. dein gurgitis illam In medios jaciunt fluctus phocisque vorandam

Ρiscibus atque feris escam: circumstetit horror Corda mihi, lacrimisque genae maduere volutis. Hinc autem vento pariterque ferentibus undis Venimus in portus Ithaces, ubi venditus auro Laertae cessi imperiis. ita litora primum Haec tenui, fixique meos hac sede penates. Dixerat; huic heros divum genus: heu mihi quantos, o senior, tristi movisti in corde dolores, s sod alia dum memoras fatis agitatus iniquis. Sed pater ille deum cladem solatus acerbam Scilicet est, sedes qui te contingere tandem Has voluit, regemque dedit tibi multa parantem Commoda: nunc facilem vitam trahis; ipse per urbes Advenio multas, & multa per aequora vectus. Talibus alterni lenibant pectora dictis; Dein somnum petiere brevem: nam lumina terris In croceis invecta rotis Aurora serebat. At cita Telemachi pubes propiora tenebat 36o Litora jam cursu, demisso & carbasa malo Laxa legens portum remis advecta subibat Anchora de prora jacitur, tortique rudentes Impediunt pinum: juvenum manus exsilit arvis, Instituitque dapes, & vina ardentia miscet.

Sed postquam compressa fames, pulsusque bibendi

Ardor erat, sic deinde viros affatur ovantes Telemachus: navem vos hinc deducite ad urbem,

Ipse

SEARCH

MENU NAVIGATION