Sialologia historicomedica, h.e. Salivæ humanæ consideratio physicomedicoforensis, qua ejus natura & usus insimulque morsus brutorum & hominis, rabies & hydrophobia, demorsorum delicta & defensio, item signa vitalitatis ex spuma oris in foetu mortuo

발행: 1723년

분량: 448페이지

출처: archive.org

분류: 해부학

221쪽

statim & inflammatio, non cessatum,. antequam aculeUs e tractus esset, cum magno dolore sequebantur. Quae tamen

symptomata, applicato Salviae nobilis soliciuno alterove disiparuere. vid. M. N. C. Dec. I. An. g. v. p. kq. De se ipso1cribit Petrus Pach equus, quod, eum Vespa ipsius manui

aculeum fixisset, dolor adeo saevus exortus tit, Ut impares set ad ferendum malum, qui tamen cruciatus admota Theretiaca in momento cessavit. v. Lagar. Riveta a Pachesso

- spae exorto v. Guil. Fab. Hild. Gnt. ε OU. Ι7kq. Oper fol. MIR. N. Ab ictu Vespae in Metacarpio sinistrae manus. Uxor Baldasi istis Timaei a dolore adeo vehementi assiciebatur, ut noctes aliquot insomnes duceret; accessit & brachii toti- us tumor & rubor cum pumalis parvis & mordicantibus. Imposito, suasu hortulani. musco terrestri. dolor eo uidem remittebat, materia scilicet illa venenata per muscum frigidum& adstringentem ad interiora repulia, in Pleuritidem ejusdem lateris & febrim malignam incidebat cum insigni praecordi- orum angustia, respiratione dissicili, vigiliis, siti mexelebilib aliisque symptomatibus gravissimis. a quibus tamen diberabatur. v. Bald. Timaei a Lib. 7ὰ Caf. II. t. m. Iaa. seq. Clim Matrona quaedam a Vespa punctionem circa Carpum sinistrum accepisset, protinus dolor ingens in loco assecto exortus est, qui, superveniente Limthymia, per totum corpus expansus & acerbior factus est. teste Guillelmo Fabricio Hildario observ. Chirurg. Cenc. . O . 77. 1.3 F. it 1 Ulcus insanabile ex punctura Vespae circa jundturam Mandibularum consecutum idem annotavit Obf. . Praeter dolorem & inflammationem insignem a inura Vespae circa Metacarpium in Matrona nobili supervenit febris ardenti lima &Phre- 'nesis Scc. Observat. D. lino Gangraenam ex Vespae punctione ' Obo dat. Io. idem Autor observavit; Philippus Ludovieus ΚucZerus ex improviso a Uespa ictus insigni tumore manus

ει brachii cum intenissimo dolore affectus,non nisi ab Oleo

stora

222쪽

seq. Rustica quaedam foemina a Vespa puncturam in facie sub oculo dextro passu est, ex qua protinus natus est dolor &inflammatio; quae non cessarit, nisi per abscessum; quo rupto ortum est ulcus, quod dissiculter sanatum est, & non nisi tri-

um mensium spatio; annotante Josepho Lamono. v. h dirid. Academ. Natur, curios Cent. I. . II. Obf. m. IV. Duriasi

- vidit Rosinus Lentilius testate mulierem capite & oculis prae- tumidis, in medio frontis observabatur punctura Vespae; - summa aderat inflammatio cum dolote vix tolerabili. DD. . bantur intus alexipharmaca, theriacalia, & quae febribus in-ή - flammatoriis, quarum typum morbus prae se serebat, opponi. solent: Foris Gangraena jam praesens cura Chirurgi suit sublata. Cutis totius frontis intra paucos dies ad Cranium usque vcl ossa frontis abscedebat, & multis abinde . septim nis demum exorci quasi faucibus eripiebatur aegra, relictis tamen in fronte foedis Cicatricibus. v. Rosin. Lentil. Para . . lim. ad An. x, Dec. I. N. Cur. Obseruat. v. in Rhemerid. Aemdem. l. a. Append. pag. ao . ubi ita pergit : Eodem tempore petitus ictu tali laterum coctor juvenis in dextra colli parte: Tumor surgebat immensus, totam dextri pectoris regionem occupans, valdE terribilis. Idem eodem tempore rustico, cuidam contigit. Omnes tamen per Dei fratiam, licet aegre.

cute semper abscedente. curati, Credibile est, per Certos annorum circuitus Insectorum m2rsus magis noxios ac vene- . natos esse, quasi tunC praediti essent Sale volatili acriori &- magis corrosivo. Nos in ea sumus opinione, creata cum-- primis a sapientissimo mundi Conditore plura Insecta, ut - atomos deleterias&impuras, Contagiones pestiferas alioqni producturas, ceu conveniens sibi pabulum attrahant ex aere. uicque ab ejusmodi miasmatis aerem purificent, ut innoxia sit, ejus in hominem juxtim atque pecudum Corporibus recipro- ratio: sic ut curiosius inquirere desinant in caussura, cur Deo sit

223쪽

sit visum, insecta, quorum adeo nullus sit in orbe usus, ut muta, tis potius modis noceant, creare Θ Causa autem, cur ab ictu Veipae pessima hactenus recensita & alia emergant sympto- mala, Johmanes Dolaeus hanc reddit, quia a tali ictu solae tu dantur fibrillae ramosset vid. eiusd. Epist. a. ad Maldschmi Ip.m.G De Vesparum & Erucartim morsu Vid. etiam M. N. Dec. I An. 7. s X. O . U .p.II seq. Pan ei Oper. Lib. 2o. cap. 2Kfol. m. q. Fberii. Gockel. Const. U.p. II seq. Sylvestr. BOCcon. OU. Ia. p. m.3II seq. De aculei apum cavitate ita scribit Johann. Muys

esse, nemo mirabitur, qui unquam vidit tubulos vitreos arte Consectos, quibus utuntur ad 1anguinem aliosque liquores per Micro scopium examinandos 3c conspiciendos, quandoquidem illi, licet pilo tenuiores sint, cavitate tamen aliqua no- tantur. De morsu Apum vid. etiam Zacui. Lusit. cip. Histor. Lib. s. rest. Io . Des & de Cantharidum veneno, idem xi 29. Ex Acaro non modo gravissima orta symptomata, sed ipsaria quoque mortem, annotavit Guilhelmus Fabricius Uild. Cent. I. Ol.sesp. m. m. Anno, inquiens, Is99. diebus C nicularibus honestus ac pius quidam Civis Coloniensis quadragenarius, robustus ac sanguineae Complexionis, Acarum habebat in Metacareio, circa digitum auricularem. Clim a tem manum fricuis let, subito exorta est inflammatio, dolor acerbissinuas, phlegmone, febris, Lypothimia aliaque gravi- ora sumptomata, quae Gangraenam significabant non procul abesse- Quae tamen manus Dei gratia in integrum restituta fuit. Deinde etiam annectit D. Begam cognovissse hominem magni nominis, qui hoc modo ex Acaro interiit. f. 3o. Lacerti morsum venenatum observavit Petrus BOrel- Larent. lus Histor. s Obstro. med. Cent. I. O . G.p. m. D. scilicet cum quidam ludentes lacertum lacesserent, unius genu morsu lacertus petiit adeo venenato, ut nunqnam Curari potuerit. v. Za

224쪽

nacei.

CAp. V. 'DE Mons U' ΑNfERIS & GALLI. Lacertae Chalcidicae morsum percussis corporibus putredinem inferre, item percussos humorem pellucidum consequi veluti nigrore in ambitu plagae relucente, legimus in liliasset Calceolariani M. Anno i 49. in Pannonia ortas esse passim in humanis corporibus viperas & lacertas, quae singulis diebus mille homines post cruciatus maximos intersic bebant, nec ulla arte vel remediis interimi vel expelli poterant , uti resert Baptista Codronchus de Rab. Hydroph. cap. L

g. 3i. Ab Anseris morsu periculosa satis symptomata in scemina quadam annotavit Matthias Tilingius: Clim scilicet

scemina quaedam circa diem Martini anserem machare vellet, eumque manu deXtra teneret, ab illo in pollice sinistrae manus circa primum articulum partim dentibus sauciata fuit, unde statim vehemens dolor, totius manus & brachii inflammatio, sebris continua, Corporis inquietudo, Lipothymiae frequentes, intensus Capitis dolor, Gangraena incipiens aliaque gravissima symptomata sequebantur. vid. M. N. C. Dec. II. . a. OV. B. J. Ita. Item Adolescentem quatuordecim annorum ab Ansere domestico in digito commorsum paulo post ingenti dolore, tumore, inflammatione ac variis ab eslibus eodem in brachio ortis misere interiisse, refert Ebcrhardus Gochelius Const. LOV. med. De l. ex Consi N.p. m. II . gr. Galli gallinacei morsus seu ictus non modo periculosus, sed quandoque etiam lethalis evadit. Honesta enim quaedam Matrona a domestico Gallo gallinaceo, in manu gallinam tenente laedebatur, & ex improviso morsu impetebatur. adeo ut vulnusculum mediocri piso impleri potuisset. Morsa haec primum leviculum sentiebat dolorem. nihil mali metuens, post paucas autem horas dolor ita exacerbabatur, ut nec manum nec digitos movere valeret; imo dolor in ipsam a-Xillam usque protrahebatur, paulo post sequebatur tumor doloriscus a digitis extremis ad ipsos usque humeros Cum intensa inflammatione, laboriosa Cordis angustia & calore se-

brili

225쪽

CAp. V. DE Monsu GALLI.

brili: Quibus tamen symptoniatibus per interna & externa medicamenta obviam ibatur, ita ut dicta matrona post quatuordecim dies omni malo, per Dei gratiam, libera totum brachium nova cute, priori secedente, indutum nancisceretur. teste Johanne Georgio Sommero M. C. Dec. IL .Io. Ob er . 8a.p. m. IV. Scribit etiam Johannes Petrus Faber Lynceus, se in fetibus, canibus, & gallis gallinaceis, iracundia flagra tibus, saepius animadvertisse,quod vulnera tunc insistant cac cthea prorsus & aegre sanabilia, cum tamen, quando placidδ nobiscum agunt & forte nos sauciant, vix quicquam detrimenti indo percipiamus. v. Sim. Pauli de Febrib. malign. g. ys. p. 63. Olitor in Italia correptus improviso insultu veteri Gallo gallinaceo, rostro atroci, ac rubris pennis, morsu in sinistra manu, sanguineis guttis profluentibus visus. A prima vulneris die ringens ore inventus, nec igne nec serri ullis pnesidiis juvantibus, pugnacis galli instar decumbens tertio die exspiravit, uti ex autopsa Everhardi Vorstii recenset Thomas Bartholinus Centci. Histor. . p. m. I .ses A Gallo gallinaceo Germanae mulieri Romae inflictum vulnus, tantae malignitatis. ut secutum inde fuerit Cacoethes ac tantum non lethale ulcus, vidit Johannes Faber, secundum Paul. Spindier. OU. yy. Schol.p. m. I . Quidam a Gallo gallinaceo pugnante leviter laesus in rabiem venisse dicitur, vid. Coel. Aurelian. de Morb. acui. s Chronic. Lib.I. caps.pag. m. 2IN. Gallus item gallinaccus vetus rostro atroci sinistram Domini manum adeo laeserat. ut sanguinis guttae aliquot emuerent, unde tertio die hic interemptus fuit, quod vidit Baccius, qui sequens hac de redistichon composuit: Dum iitrit in Dominum Gallus perimitque veneno Commorsum, ergo alius hon Basiliscus erit. vid. Cornet. Stalpari. van der Wiel Obseruat. rari Cent. I. Ob Ios. Schol. p. m. os. vid. etiam Robert. Boyle de Utilitat. Philoseph. experiment. Exercit. II. 3.Π.p. m. I a.dc Joh. GeOT. SOmmer. M. N.

226쪽

traonis vel Tetracis rabiosi, aestuante restate media, Uirorum in sylva quadam negotia sua tractantium Capitibus aut humeris insidentis, eosque Unguibus&rostro impetentis meminit. Quae quidem avis, quamvis nullum sauciaverit, quia tamen hoc pius factitarat,a Comite de Schwargburg caedi impunei vulgo cxposita est. Et postquam vertici arboris non altae citra solitum hujus avis insideret, vir quidam ejusdem arboris caudicem securi sua irritationis causa pulsabat, ad quod Tetrax ira excandescens in viri caput Sc humeros cito involabat ; hic alios duos viros in subsidium vocabat, qui sub tam furiosa violentia tetragem manibus prehendebant & Illustrissimo Comiti vivum extradebant, cui alas ligato ili Viridario deambulare permittebatur, sed brevi post moriebatur. Ex quibus, secundum verba Sommeri, apparet, hanc avem ad dictos conatus insolitos itidem rabie fuista adactam, aeque ac,

imprimis circa urentem syrium, in hominibus & aliis brutis fieri a teri

'Inradinam 3. 33. Hiruditaes ad varios equidem affectus non sine emolument5 diversis corporis humani partibus applicari, Praxis

in cephalab medico-Chirurgica testatur. v. g. in Cephalalgia I Iirudinum usum commendat Ioel Langelotius M. N. C. Dec. LAn 7.

ObfJ.p. ubi solas sanguisugas Archimagirum quendam ah immani Cephalalgia liberatum fuisse meminit. Item Obf.

seq.p. m. s. Hirudinum, inquit, usum hisce in oris minime sirequentem adeo salutarem reperi, ut lavissimas quasque Cephalalgias non alio remedio promtilis curaverint. Ex multis, quas novi historiis una ly deligam, eamque accuratius observatam. Anicula fere integro mense dies noctesque gravissima conflictabatur Cephalalgia, dumque omnia adhiberentur remedia, adcb & spe&successu sum frustratus, ut tandem ad infrequentem, sed perspectum milii hirudinum usum, confugere necesse habuerim ; hacque sanguisugarum applica- tione dicta vetula ab indomitu caeteroquin Cephal .algia cst Ω-

nata 3 in remedii quidem usu hoc se expertum jactabat anicula,

227쪽

C Ap. V. DE Usu III RUDINUM. cula, quod quamdiu sanguis traheretur ab hirudinibus floridus, nullam senserit morbi remissionem, sed chm continuato tractu sanguinem emungeret nigricantem, viscosum, a doloribus, ceu fascino liberata fuerit. lic in Generalis Militiae Praescelus, Johanni der clim dies noetusque saevissima excruciaretur Cephalalgia, adeo ut mentis quoque alienationem pateretur ; tandem, frustra adnitentibus Medicis, ipsi. de salute sua sollicito, incidit remedium, nimirum Hirudinum ustis, itaque ultro applicationem illarum ad arterias temporales vehementius emagitat, nec mora, applicatis illis sanguinemque trahentibus melancholicum, dolor omnis est consopitus & suavissimi somni successit tot dierum vigiliae pensatae. Item in serenissima quadam Principe Cephalalgia 'Interneetna per octodecim & ultra septimanas laborante, ex quisitissimis remediis nil juvantibus, eandem hirudinum applicationem juvisse, refert. A naolestissima Hemicrania Generosum quendam virum per hirudines esse liberatum, testatur Valentinus Andreas Mollenbroccius de Varis cap s. p. 13y. ubi addit, sanguisugas in Plethora minore cum molestia, .iam cucurbitulae sanguinem exhaurire , clam hirudines naturaliter sataguinem appetant, nec parvas solum, sed & magnas

tam arterias , qVam venas , quibus apponuntur, aperiant. Temporum immanem dolorem Hirudinum suctu curari fidissimo experimento a se compertum esse testatur Zacutus L

sitanus, in ipsis temporibus decem aut duodecim circulariter imponendo; sic enim extracto sanguine crasso & multo, a Davo cruciatu aegros levari atque sectirius Arteriotomia esse auxilium. v. Zacut de Medicor. Irim Hist. Lib. I. Histor. . OU . Hirudines circa aures applicandas suadet Johannes

f. 34. In Apoplexia Hirudinum usum prosicuum annotavi Vale cus de Taranta, scilicet Medicus quidam. cum in Apo-

plectico obeso nullas venas observare potuisset, cuti per i

tum fero coipus hirudines applicuit, neque regium pristinae

228쪽

CAp. V. DE Usu HIRUDINUM. 223rita medicamenta in Gutta rosacea sangvuugis faciei applicatis sanguinem vitiosum per vices cum sevi tu extraxit Timaeus a Lib. K. CV. ao. p. m.2SI. seq. Item juxta Gueoner. Rolfinc. Ord. s method. medicin sipecial. Lib. . Sect. . cap. II. l. m. o7. ad ruborem faciei pustiriosam post aures utrinque commendantur sanguisugae. Quas etiam juxta locum allegatum in Lethargo, Mania, Melancholia aliisque morbis inasel thois quidam venis retro aures, item ad venas quasdam in osse co- M. ronali, quae loco raso & confricato apparent, applicant. Ιnquit etiam Samuel Ledelius, Physicus Griinbergensis, in illa civitate plures dari scorbuticos & spleneticos, ob vina pendula & minus descecatam cerevisiam, hosque, si non singulis annis semel aut bis adhibuerint hirudines, plurimis correptos fuisse aegritudinibus. vid. M. N. C. Dec. II. M. I. OU. U.p.II. - Item, Nobilem ciuendam a Stentseli in MeIancholia hypochondriaca. post usum aliorum remediorum, Hirudines proficuassensisse, addit. Phrenitidis ex puerperio retento. Hiru dinibus internae Uteri parti applicitis, curatae exemplum re censet Zacuitu Lusitantastic. siupra alleg. Ob s.f. sit sceminam, inquiens, a partu, ex menstruo retento orta febris invasit, quae nec Tali sectionibus, tibiarum coxarumque scarificationibus, aut apertis hirudinum mariscis aut aliis auxiliis mitescens, in Phrenitidem abiit. Et chm totius curation Cardo in provocanda suppressa vacuatione versaretur, & omnia revellentia jam essent celebrata auxilia, nec aliud

restaret exequendum, nisi ob urgens ex inflammatione peri: culum, ex supernis partibus sanguinem extrahere; prius ad originem mali & occasionis principium devenire consultitis judicavi, sicque quatuor hirudines internae parti uteri, filo appensas apponere jubeo, ex quarum suctu sequuta larga vacuatione, resipiscere aegra coepit &sudato delirio melius habuit. Sie juxta Duncani Liddelii Ara. medic. Lib. s. cap. V. p. m. 7 F. Uirudines a Liene, Mesereo & Utero derivant, Iimulque Melancholiam evacuant, si venis haemorrhoidalibus admo

229쪽

22 CAp. V. DE Usu HIRUDINUM. Vcantur, nam prae caeteris auxiliis putantur optime Melancholiam detrahere; Et Pocta Quintus Serenus Samnonicus de Re medic. cap.22. in Lienis .ectibusp. m. III. hirudines commendat, scilicet:

Proderit exsucto fluvialis hirudo cruore, in Aethia. Ornnem Anginam, ejusque periculosissimam speciem, ean, nam dictam, quod cum oris apertione & lingvae exsertione

canibus familiari sit conjuncta, Hirudinum sub lingua appli-

si ob fluxum haemorrhoidum suppressum laborabat Mercator quidam Grunbergensis; applicabantur hirudines ano, Mliaque huic aflhctui demnata cum successu dabantur, teste Samuele Ledelio La. ubi etiam meminit alius Mercatoris, in haemor- qui atroces haemorrhoidum dolores patiebatur, huic Lede- boidi βι. lius gemitiis vice Dadebat admissionem hirudinum, &res i- tuebatur. In Haemorrhoidibus caecis leu Ani Condylomat,bus NicolausTulpius in sanguisugis, ano appositis praecipuum auxilium ponit, suas exsugendo sanguinem venas distendentem simul malignum virus absorbere dicit: scd hoc non

semper imitandum esse, Autor es Johannes Dolaeus in mensium paed Chirurg Lb.I. cap. Seon. 73o. Menstruum fluxum imminutum defeeiu. hirudinum appositione curatum in Virgine annotavit Joseph. Lai Zonui: Formosa nimirum Virgo Bononiensis', anno- ' rum viginti duorum parum felici praedita sanitate continuo capitis dolore afficiebatur 'qui tempore menstruae purgati- .nnis imminutae magis exacerbatur, tandem sequuta est febris lenta cum Nausea & Alvi stypticitate. Langonum in consilium vocaverunt Parentes, & varia medicamenta secundum artis leges exhibuit, sed omnia frustra. Ultimo proposuit hirudines utero apponendas, quod remedii genus aegre admisit patiens, & tamen appositis internae uteri parti duabus hirudinibus, melius Juvencula se habere incepit, paucisque elapsis diebus omnino sanata fuit. Domesticos tamen monuit ac hortatus fuit dictus Langonus, ut virginem sponso

230쪽

CAp. V. DE II in uni NuM Nox Α' Iuso conjungerent,qub constantiori seueretur sanitate. Imo Virgo haec pauid post desponsata & gravida nec unquam am- plius passa fuit, nec minimum quidem Capitis dolorem viae M. N. C. Dec. H. An. Io. Obsya.p. m. 18sq. Denique Scorbuticus quidam laborabat Gonagra, admittebat sectionem quinque in Gon. M. hirudinum in loco assecto, sicque a dolore liberabatur. vid. M.

g. 3s. Quandoque tamen etiam Hirudinum Morsus satis . noxius o rvatur, quale quid sequentibus verbis recenseti Godostedus Schulgius M ALCI. a. Ova .pδ'. Vir quidam sanguineus & liberoιρκα ex vitio Diaetae rubedinem faciei & impriamis nasi contraxerat tantam, ut sibi a Gutta rosacea jure metueret. Hanc ut praecaveret, iriter caetera pinnis & globulo: nasi Hirudines applicabat, idque aliquoties optimo cum se 'Cessu. Accidit autem cum aliquando tres saltem hirudinest ad manus essenti plures enim una vice adhibere solitus erat ' ut, defectum earum iterata applicatione suppleturus, unam earum ab haiasto sanPrine turgidam deciduamq; sale consperi geret, edoctus a Barbitonsore, hac ratione hirudines omnem sangrinem, quem suctu imbibissent, egerere, denuoque tam, licas reddi. Quo facto, illa quidem partem cruoris haustis evomuit, sed ementissime rimul moveri, variosque in gy- ' ros Contorqueri visa eii, quos motus in aqua, cui salis abi i endi causa eam injecerat, diu etiam continuavit. Tandem l quietiorem factam naris dextraepinnae rursus apponit, statim-rue ac illa fugere incipit, dolorem acutissimum vixque sere um percipit, pauidque post hirudo mortua decidit. Mox t in loco admorso tumorem durissimum oriri sentit, qui paul latim latitis sese explicans, aliquot horarum spatio maximam faciei partem , imprimis dextram, ipsumque adeo collum ad usque claviculam occupat. Hic tamen ab iterato sumptisi sudioriseris interne. adhibitisque externe discutientibus triduis spatio omnis evanuit, nullo sui vestigio, ne in ipsa quidem par-

SEARCH

MENU NAVIGATION