장음표시 사용
231쪽
116 CAp. V. DE HIRUDINUM NOXA. te laesa, post se relicto. De Gangraena & Sphaceto ex mo su Hirudinum orto vid. Joh. Schelach. Obsier . viedicin. Lib. 7 fol.
8G. Hirudinςm petulantia ibdali una cujusdam servi, Calefactoris balnearum, hirudines ad rivulum quaerentis, dum somno obrueretur, glandi virili applicuit, qui expergefactus nil mali inde habuit, nisi quod erectio Penis ad aliquod tenilius cessarit, quae tamen Paulatim postea rediit, juxta Samue-em Ledelium M N. C. Dec. II. An. q. OU. U. pag.s. q. Plura. autem ejusmodi ab Hirudinum morsu orta symptomata ut praetereamus, unum vel alterum solummodo necis exemplum
adducere libet. Scilicet in Pol iae majoris pago quodam uella novem annorum pecora in Campis pascit. &dum mi-:s Polonicus equo insidens Civitatem Bomst petit, ipsaque:
prope viam ipsum celere equitant*m animadvertit, putat prae timore, quod ipsam Velit lacessere. Itaque ut potest. quantocyus avolat, seque in palude sub frontibus arborum ata scondit. Palus scatebat hirudinibus, quae statim puellae nudos pedes invadunt, sanguinemque 'sque ad mortem exsu- sunt. Puella dum sueto tempore non redit, anxii Parentes ipsam undique quaerunt, sed non inveniunt. Miles reversus e Civitate dum turbatos homines videt, interrogat, quid stiprespondent, amissam esse puellam. Ille regerit, sortean esset illa. quae in campo vaccas custodierit, quaeque Prae metu Cucurrisset sub arborem tum in vicinia, ibi forsan lateret. Accurrunt cum Parentibus vicini, inveniunt puellam pallida morte enectam, ejusque totum corpus Hirudinibus obsitum, reserente Samuele Ledelio-N. C. Dec. II. An. a. Ob . I a. p.3ro. Juxta C. Plin. Mior. not. G.32.tap. Ioso m. Sos. Hirudines iiiquando aflixa relinquunt capita, quae Causa vulnera insanabilia facit & multos interimit, licut Messalinum e con- Maribus patritiis, cum ad genua admisisset. Invehunt virus remedio verso, maximinue ruis ita sormidantur. Quem Plinii locum Thomas Bartholinus Act. Ha . Vol. II. O . GC. p. m. 3ao. ita reddit: Ita inverso remedio virus invehunt Hirudines.
232쪽
CΑν. U. DE H IRUDINUM NOXA ar Deinde exemplum viri a nimia suctione sanguinis pereuntis addit: Nuper imh, inquiens, malo suo aviditatem horum im sectorum expertus est Colonus quidam prope Arcem Drax-holmensem, qui virgulta secturus ad sepes resarciendas nudis
pedibus in palude substirit. Cententae quippe sanguisugae, in
Palude nidulantes, pedibus inhaerentes tantum momento temporis sanguinis exsuxerunt, ut vix ad domunculam vicianam delatus exspiraret virium debilitate ingentem haemorrhagiam secuta. Idem propemodum fatum experta etiam est puella, a copiosis ejusmodi homilibus utrumque crus obsidentibus jam linquens animo, siquidem nulla ferh arte hirudines sugentes a crure removeri potuerunt; Immergi enim aquae marinae pedes, sale communi aspergi, involvi cineribus. non reformidarunt animalcula, sanguinis puellae amantisfima. Sed ubi capitibus singulorum unam aut alteram guttulam Spiritas Cornu Cervi affudisset Johannes Valentinus Willius, extemplo deciderunt, relictis vulnusculis sangyine stillantihus, viii. Act. H n. Vol. III. Obs. 73.p. m. II7seq. ubi varia de Hirudinibus reperiuntur. Sic Vir quidam Vespere sero ex Urbe Nordlinga domum pedester concedens nocturnis errori-hus in stagnum vetustiam, adeb juncis obsitum, ut aqua fere
nulla conspectui daretur, deductus, & ex caeno sponte sua emergere non potens ope humana, ob loci ab hominum habitaculis distantiam, destitutus , mane mortuus est repertus.
nullo submersionis aut suffocationis vcstigio sed maculis hinc inde, ceu vulnusculis animalculorum obsitus, adeo ut hirudinum suctibus exhaustum periisse manifestum censeat Rosinus Lentilius, eo magis, quod stagnum ob hirudinum myriades her nominari consueverit. vid. M. N. C. Dec. III. /AN. 7. b, Append. p. m. Iaa. Varia de hirudinum structura. v Ephem. Academ. Nat. Curios Cent. VIII. OU.37. p. Joh. de Murali Experim. sinat.Isrπνίου. Samuel. Date
233쪽
CAP. V. . DE FILIs MORSU. 'nys mor- f. 36. A Felis rabidae morsu pessima quandoque oriuntur symptomata, siquidem Mercator quidam Thessalonicensis sitque ejus domestici quatuor masculi&sceminae uno eodemque die a Fele dentibus unguibusve sunt Commorsi laniative, qui simul inde brevi saevissimis symptomatibus correpti suum obiere diem, uti A matuS Lusitanus refert Cent. 7. Curar.θ. p. π8. Notatu etiam digna est Observatio Viti Riedlini 24 Liar. Curar. medic. OV. MUS. pag. m. os. Scilicet Puella quaedam septem fere annorum ante aliquot menses male se habere crepit & imprimis a quibusvis liquidis sic abhorruit, ut nec potum admiserit, nec ullum medicamentum, sub quacunque etiam forma praescriptum fuerit, sumserit, unde &, ctini haudita diu decubuisset, in mortis praedam cesserit. Ubi, clim in causam tantorum malorum accuratius inquisitum fuerit, comstitit. quod ante septem hebdomadas puellam selis momorderit, quam rabidam extitisse vel ex hoc morsu patuit. Item post morsum nigri sella rabidi foemina praeterlapsis a tempore morsurae duoDus integris mensibus, non modo Hydro-phobia corripiebatur, adeo ut omnia liquida, juscula, Cereri visiam, Vinum, &c. summo hum horrore aversaretur, imbetiam nudum eorum nomen sine tremore tolerare non posset;
sed etiam cum summa inquietudine, recta quidem ratione pollens, Corpus hinc inde convulsi vis motibus quatiens &continue ejulans, imo quasi latrans de morsu hujus C arti, cum siccitate oris & colli manuumque complosione, conquerens tertio ab invasiohe Hydrophobiae die vitam cum morte commutabat, vid. Eberii. Gockel. Gallum. Mediris. Observ. medici Dec. 7. Ob 9.p. m. Notum est Epitaphium Romae in AEde S. Virginis ad populum, cuidam ex morsu selis domesticae demortuo positum. vid. Paul indier. Ob S. Schol p. m. IV. Talis demorsus, uti ex Amato Lusitano refert Cornelius Stal- part l. a. Hispanus fuit, & Epitaphium ita habet: Hospes disce novum mortis genus, improba selis, Dum trahitur, digitum mordet & intereo.
234쪽
Brachcatori cuipiam triginta & duorum annorum seli. cherrima, quam in pretio Ilabebat, abrepta fuit, quod .rime ferens nescio quam pecuniae summam pollicitus est daturum,quisqvis eam sibi recuperasset. Post mensem sum. mane prae foribus invenit solem, sed valde macilentam, visaeaudens manu arripere voluit; Verum selis hero non amplius agnito, ejus digitum minimum momordit, foribus tamen clausis, esculenta obtulit, quae fetis aspernata non solum est, sed accedentibus omnibus morsum intendit, quare fustibus lapidibusque a circumstantibus trucidata est. Herus interim ex morsu saucium digitum, more consueto, comprimendo &sugendo sanguinem clim elicere anniteretur, levem sensit d lorem. Sed vulnere haud pensi habito post tres circiter septimanas torvo vultu de summa Melancholia, anxietate praecordiorum gravissima ac intolerabili, Respiratione dissicilliam a Lypothy mia, Inquietudine vigiliis, insomniis subinde hodirendis, pavoribus, Capitis dolore gravissimo, ardore fiammo sitique maxima ac febri ardente &c. conquerebatur, maxime dolendum sibi esse, quod bibere nequiret. Praeter narrata autem symptomata oculos flammeoS, linguam aridam, pulsum valde frequentem & parvum & alia, tandemque mortem in ipso observavit Fridericus De Ierovidous Exercitat raes. Virgo quae laua o Rodecim annorum, a fele rabida in aestate ad pedem aded Commorsa .ut nullo modo bestia avelli, sed pedi inhaerens, malleo interimi debuerit. Sumptis statim antidotis nihil mali sensit omniaque negotia
domestica rite peregit, donec post annum hora nona vespe tina repente clamaret: juvate, juvate, patior summas circa praecordia angustias; *retis autem medicamentis alexililia
macis paulo post incipiebat vociferare voce selina, spum scens circa os & illa adhuc nocte horrende exspirabat, juxta Georgii T iae Durrit MMC. Decit An. 7.UL. Ob Iage Bajuli crus mordendo vulnerabatur a fele rabiosa Vulnus
intra paucos dies facile curabatur, sed brevi postea partes vi-
235쪽
no C Ap. U. DE FELIS MORs V. cinae intumescebant cum dolore acuto; deinde vulnus aliquoties eodem modo recrudescebat. Tandem Chirurgus magno Caustico partem laesam urebat, & pus copio sunt eschara separata excernebatur. Elapsis autem sex mensibus bajulus hic corripiebatur praecordiorum angustia nec non horrore a liquidis, quorum ad mentionem rigebat & valde angebatur: Constibat tamen mens, subsequente vomitu vehementissimo Sc anxietate perseverante paucas intra horas moriebatur, juxta relationem Ant.de Heide obfmed JapIn.IIo.
De puello trienni, cujus pollicem sinistrum fetis momorderat, subsequentibus magnis doloribus, vid. Christ. Franc. Paullin. de Sala. DA.3.p. Civis item Lugdunensis, viginti tres
circiter annos nati, pollicis artiCulum tertium rabida momo
dit selis Autumno Anni 168r. de quo quidem morsu ipse parum fuit sollicitus, utpote rabidam ignorans felem. Septem autem octove post mensibus, vigesimo nempe septimo MajiAnni 168r. die Mercurii maximus ipsi supervenit angor, de Cephalalgia, gutturis siccitate, immensaque siti nec non potus fastidio querenti. Veneris itaque die persuaderi sibi passus est, ut mari mergeretur Olio quidem facto ille paulo melilisse habuit, nec tantum esse Cordis angorem dixit, vini etiam nullo pend tremore sese rigavit haustu, parumque quietus recubuit, neque enim satis diu refectus fuerat somno. Post horae autem dimidium delirare, multum commoveri, maximeque
opprimi inquietarique coepit; die autem Sabbathi seu Saturni
multo mane circa secundam extinctuS est. vid. Cornet. Stai p.
a Sta iuγa. l. a oodeq. ImO a sola scalptura felis rabios Hydrophobiam observavit Gulielmus Fabricius, Hildanus, in juvcne viginti annos nato, qui tempore messis a sele rabioso scalpturam in dextro pollice accepit, ubi epidermis vix offensa fuit. Sequente vero die t. Mensis Martii paulatim incepit melancholicus fieri, & pavoribus atque falsis imaginationibus commoveri ; tertio die Hydrophobia corripiebatur. Aquam &vinum, omniaque splendida adeo abhorrebat, ut ne videre
236쪽
mata erant, Colore caeruleo misto, sudores & anxietates aderant : maXimo cum impetu ex una in alteram lecti partem sese ita projiciebat, ut tres viri, quantumvis Validi, vix eum Continere possent. Nonnunquam exclamabat, & sese in adstam tes ProJicere tentabat, quos dentibus arripuisset, nisi custodes eum retinuissent. Ex sola inspectione Calicis expavescebat Ac tremebat: atque in ea miseria eadem nocte e vita decessit. v. Guilli. Fabric. Hild. Obs Chirurg. Cent. I. Ob pag. m. IOI. Exemplum duorum puerorum, qui in lecto decumbentes afele rabido in pede Unguibus dilacerati, post quatuor annos rabie vexati, obiere ex Zacuto adducit Cornelius Stalpari L a p. F. Qua vero via animalia rabida Unguibus haedet do rabiem inserre possint, se non videre scribit Baptista Ca-dronchus, de indophob. Lb. I. cap. pag. 3. ctim in dentibus& saliva latere venenum & non in ungvibus, omnes affirment; nisi dicamus, venenum non inferri ex ungvibus simpliciter, sed ex ungvibus saliva venefica imbutis seu insectis.
g. et . Marquisii, Medici Lugdunensis filiae genam irritata
simia dentibus arripuerat, ut portio pene divulsa sit, intra tamen sex aut septem dierum spatium vulnerata pars omnino sanitati restituta, ut vix laesionis illa in parte praeedentis ulla superfuerint indicia, & per usum aquae Certae vulnerariae apud MicoL Blegn. Zodiaci An. I. p. 13a. descriptae. Ex si σι theci moris Praesecto cuidam Scruestano tria vulnuscula circa dextram tibiam inserebantur, unde diuturnas molestias integrum hiennium sustinere cogebatur, referente Philippo Sabmuth obf. medic. Ceut.3. OU .p. m. II . g. 38. Murium quoque morsum quandoque noxium ac le-Murium. thalem annotarunt Autores; inquit enim allegatus Salmuth I. c. Quomodo mures minores etiam Iigna & alleres arrodant. notum quidem est: sed non putarem eos, pusilla utpote anumalia. quempiam violenter laedere posse. Habebat quidam
cicurem quasi; quem cum aliquando duritis tractaret, ab ipso
237쪽
mordebatur & vulnus magna cum dissicultate coalescebat. De Muribus in Insula Nisyro, lethalem morsum inferentibus,vid. August. EZler. Isagog. Phasic. magic. med. D. a. In murium numerum etiam glires referuntur, qui naturaliter venenati habentur, unde ptaeter phlegmonem cancrosa apostemata i sequuntur; cujus exemplum de puero, qui a gliribus infectus faciei cute consumpta&serpente malo horrendi aspectus miseram traxit vitam, refert Samuel Hasenrectrus de Cut. Gessi
g. 39. Ab Equo Vir quidam in brachio graviter morsu vulneratus fuit cum Carnis dilaceratione & ossis Dactione. Quia autem Barbitonsor fascias ferulasque nimis arcte constrinxerat, auctus est dolor 8c affluxus humorum, deinde secuta est inflammatio, tandemque Gangraena. vid. Guil. Fabric. Hild, Cent. a. ob δCp. m. Us.seq. Ε Andreas Matthiolus Comment. in Dioscorid. Lib. d. cap. 311 . m. Iooy. meminit, se vidisse Equum rabie furentem, qui fract6 Capistro obviam qua dam vetulam per Capitis & Crinium vittam morsu comprehensam decem pluresque passus a terra suspensam pertulit, nullo quidem vulnere illato, sed magno terrore. Quod quidem exemplum proprie hue non speetat. Nobilis quidam ab equo in genu morsus, post quinquennium demum a morsu elapsum Epilepsia corripiebatur observante Philippo Salmuth Gur.3 Ofi ... ni. Ia7, ubi sitrui aliud exemplum resere de quodam, qui ab equo in brachium commoruas & postmodum a morbo caduco apprehensus fuerat. Adam Scheillinus. Chirurgus mentionem facit Equitis ab equo rabido in semur modisi, qui post octodecini menses rabie fuit confectus. vid. Eberh.
g. o. Ab iuro Nobili cuidam, Rudolpho a Thunam
dum Venabulo eum transverberare tentabat, in suram sinibstram Vulnus infligebatur adeo virulentum, ut nec per semestre quidem spatium, summa licet a Chirurgo adhibita diligentia, ad ullam conlalidationem perduci posset, donectat den1
238쪽
CAp. V. DE Uns I & Lupi Most sudem decoctum Ligni Guajaci pro potu & sudore usurparet.
v. Phil. Sal in ulli l a. Cent. 3. Obf. m. II f. i. Ursus mulieris cujusdam, quae ipsi Bernae in propriam fossa asservato escam offerebat, manum dextram per Cancebios arripuit, adeoque manum & brachium momordit, ut illud abscindere necesse esset. Non quod Medici venenosam aliquam qualitatem in morsu isto agnoscerent, sed quia caro simul & ossa penitus contusa contritaque fuerant. vid. Guil. Fabric. Hild. l. a.p. as Cum Lupi revera e Canum genere sint, sed aθα-cipi. nes, in rabiem quoque vertuntur. & ab illis demorsi in Assaniam cum Ululatu & in Hydrophobiam incidunt, juxta FGlic. Plater. Ob medio Lib. I Q. D. ubi meminit, Socerum, Chirurgum. invisisse duos a Lupo morsos rapido, qui e vicina sylvi sub vesperam in pagum furiose irrueres duos viros adortus morsibus multis faciem ipsorum dilaniavit, qui &ambo post dies aliquot extincti fuerunti Exemplum duorum rusticorum, qui a lupi morsu rabidi facti mortui sunt, recenset Petrus Borellus cim. I. Olf. N. p. m. δL Lupus quidam rabidus circa pagos aliquot tum Basileensis ditionis, tum Ausatiae seperioris vicinos oberrans quinquaginta circiter homines adortus est & morsu laesit, quorum quotquot Aqua infusionis Sigilli Saturni potanda dabatur, evasere, Caeteris omnibus, quibus ea non offerebamia pereuntibus, teste sananuele Konimo Μ. N. C. Dec. IL An. I. OU IG.pag. m Exemplum morsus Lupi venenosi. qualem antea in dubium Vocaverat, sequentibus verbis recenset Gulielmus Fabrielus Hildatius Obstru citruet. Cent. O . . pag. yRII Anno l6io. Mense Februario, cum rustici prope Lusannam in venatione lupum in obstantes plagas trutassent, & quinquagenarius quidam ex illis lupum trucidare vellet, inrursit contra ipsum Lupus ipsiusque genu dextrum arripit, &Circumcirca rotulam quatuor in locis dentes alte infigit ac miserum in terram proiicit, &nisi reliqui rustici accurrissent, lupum quin etiam occidissent.
239쪽
ra CAp. V. I g Lupi h on sinde bono isto viro actum fuisset. Ab initio etsi dolores &magni & continui adessent, astectum tamen neglexit, neque ulcera, ut aperta manerent, & ichor emueret, operam dedit. A fera itaque inflictum virus, cum emere libere non posset,
auctus est dolor, aucta est& inflammatio. Cibi item fastidi-
uni & Diarrhoea supervenerunt. Tandem Clim materia purulenta undique circumcirca genu & in ipso poplite collesia esisti de sinus aliquot sibi parasset, adductus Medico fuit Lausannam. Plurimis itaque fastis incisionibus & aperturis, pus tam copiose & tamdiu effuxit, ut vires inde mirum in modum frosternerentur. Tandem propter labefactationem virium
Anno 1s88. Mense Decembri accidit in pago Giersdotis non procul a Thermis Hirsbergensibus dissito, ut foemina rustica.
pro more illius loci, circa crepusculum ad vicinum cum Colomearet, laternamque manu staret, In itinere forte fortuna Lupus rabie saeviens ex vicinis montibus illi ocCurrit, ex manibus laternam arripiens, dentibus eam ad lapidis ictum eum candela deportat. Vicini rustici clamore commoti sceminae suppetias ferre valentes a Lupo, qui rabie saeviens modo huc. modo illuc vagabundus erat, multis modis fuerunt laesi, donec tandem prope templum istius pagi fuerit occisus. Duo ex illis ob vulnera seu morsus paucis phst diebus fuerunt extincti: reliqui post longum tempus beneficio pharmacorum iterum eonvaluerunt. Pelle detracta & stomacho resecato nihil praeter gramen fuit repertum, quod nimia fame coactus ingessserat. Sic Julius Palmarius de Mor coma s. m. observasse scribit. hipos viginti rabie percitos, eodem ferE tempore, e svlva egrestas in omnis generis animalia obvia magna strage debacchatos suisse, paucaque ex iis, quae demorsa fuerant, evasisse Et
240쪽
CAp. U. DE CANIS MORSU. 23sEt Petrus Salius Diversus de Ammon.parti uia . cap. .p. m.3 2. a Lupo saeviora & magis horrenda consequi symptomata dicit, quam a cane rabido, magisque hos&violentilis cruciari. qui a. lupo rabido commorsi sunt, quam qui a cane. Hune tamen Petri Salii Diversi locum plurihus refutat Martinus Liaster de Morb. Chronis.p. m. Responsum de Morsu Lupi rabidi vid. Baldass. Timaei a Mulbenti. ResponsJ .p. m. Ios.seqvi Luporum morsus felicissime sanari eorundem sanguine aci-
huc calente linteis imposito; taliterque mox curatum esse venatorem, qui ex improvidentia manum lupi ori loco venabuli indidit. vid. Εman. Κcenig. Regn. anim. SH. 3. Art. 8.p.
3 . Et de Morsibus Lupi rabidi, Talismate Saturnino sanatis. vid. ibid. GM. N. C. Dec. H. An. I. ObfIG. p. vi. se . g. 43. Morsus quoque Canis tum rabidi, tum non rabioti, cam
multa satis exempla variaque symptomata hinc inde apud
Autores occurrunt, quorum nonnulla adducere libet. Anno
nimiriam i674. Juvenis Artis saltatoriae Magister a Canerah, do mordebatur, tertia post septimana in Hydrophobiam in-eidebat, salvo tamen judicio, postridie vero extinguebatur. iuxta Observationem propriam Theophili Boneti Sepulcseet. I b. I. Sect. I. Obfg.fol. m. ISo. A morsu Canis non rabidi, qui tamen a rabidis aliis lapius morsus credebatur, symptomata in nervosis colli & pr cordiorum partibus in quodam viro observavit Paulus Spindlerus, siqiaidem talem demorsum Masmus Cynicus subito prehendit, Collo & dorso retror-wm Convuls5, pedibus atque reliquo corpore salvis. Mens optimc constitit per triduum, quarta die, ipsa hora, qua spalatum sensit ab omni auxilio remotus Epilepsia prehenditur, moritur. vid. Paul. Spindleri r . Johannes Jans nil servus, canem praetoris rabiosum gladio jugulare tentans,
exiguo foramine circa Carpi manus dextrae interiora morsu canis Vulneratur. Die nono, neglecta in mare precipitatione, delirium aderat, febris ardens, hydrophobia, convulsio, sputatio continua , sitis ingens, anxietas, lingvae ariditas summa: Gg et ocu-