장음표시 사용
331쪽
Ualentini vid. etiam Felic. Plater. Prax. Tom. I. Cap.I. p. m. Ses. Conrad. Gesner. l. a. Joh. Gorraei Desnit. fol. b. Juxta Sam. Hascnrcsscr. de Clit. Asel. Lib. y. cap. .p. m. H. Hanc Venenositatem post hominis irati morsum venenatum manifestant phlegmonis dolor insequensque lividus tumor, quem morsus inducere solet; nervis quoque communicata illa incalescentia, humores fundendo, tremere facit;unde& pulsus redduntur celeriores urinaeque sunt magis tinctae. A ala haec altius si serpant, ipsum Cor tandem tentant, Lipo- thymias,quandoque leviores quandoque graviores inducunt, Paralysin quin etiam promovent,in quibusdam ipseni mo hum Herculeum. Post morsum autem Canis rabidi c.csp. V. lIraeter alia symptomata annotantur motus membrorum invo-untarius eorumque rubor, nausea, spermatis emissio involuntaria, urinae retentio, proclivitas admordendum, tremor, in terram prolapsus volutationisque delectatio, denique syncope, & sudor frigidus.vid. etiam Attil. Bulget. de Morb. venenat.s venen. cap. esp. m. IIS. Pet. Andr. Matthiol. in Dioscorid. Lb. o. cap. m. Ioo'seq. Christoph. de Uegafrognost.Hippocrat. Lib.3.
Progn. 22. 1m.1SII. Jodo . LOmm. Ob . . med. Lb. a. p. m. 7δ. q. , 8. Secundum verba Hieron. Fracas . de Morb. contaget . Lm. Signa rabiei a. cap. Io p. m. I7I. Primo post morsum tempore nec febris ulla incipientis. sentitur, nec ullum aliud naalum nesciente aegro quanta pernicies lateat, quam mox tum ferF percipit, quum ea ad Corpertingit, quo ubi pervenit, incredibili cruciatu hominem affligit, Cor& praecordia 'ellicantur, aeger nec stare nec quiescere potest, sed more serentis huc illuc agitur, manibus corpus dilacerat . 1itit immensE , sed illud maximum incommodum accedit, quod dc aquam & liquida omnia adeo reformidat aeger , utpotius emori eligat, ouam bibere, aut ad aquam deduci, tum vero & alios ipia mordent, spumat os, oculi torvi aspectu sunt, ac demum satigati vitam miserabiliter
viant. Ipsissima hac verba extam etiam apud Johannem
332쪽
biei sunt anxietas & iracundia sine ratione, ventriculi vellicatio & fravitas, & querela de aere inclementiore& quasi aut ri. no, etsi 1erenus Sc mitis sit, corporis gravitas & impotentia ad omnes actiones, vigiliae & somnus perturbatus,tumor sine causa, parum bibendi desiderium contra morem. Afri secum
loquuntur& murmurant, lucem ac luminum accensionem eluam de die optant. In parte olim vulnerata dccomna orsa, etsi
ulcus jamdiu fuerit consolidatum, dolor quidam percipitur,ac versus caput tendit; quod clam apprehenaerit, quaedam vertisgo excitatur, ut aeger recte progredi non possit; & haec jam ii stantis rabiei signa sunt. Ubi vcro jam tacta & confirmata est rabies, accidit membrorum quaedam veluti distensio, pandicu lationi similis, sed non continua, corporis & faciei rubor; aegri sunt anxii, spumant, oculos torvos & aspectu horribiles habent, in proximos exspuunt, quidam more canum, si a canibus morsi fuerint, latrant, & obvios quosque dentibus imp tunt. &quidem praeter voluntatem. Narrat etiam Gentilis, adole-lcentem quendam rabiosum matrem hortatum fuisse, ne sibi propinquaret; siquidem se continere non poterat, quin appro pinquantes morsu invaderet.vid. etiam Franc. Hildesheim Spi-
Hild. Ob Chirurg. Cent. r. Obf. p. m. Ioo.kq. Hic Sal. Diversde A eae panisular. cap. N. p.38.Dq. Joh. viverw.-berungerundheli Parr. a. cap. s. Di m. IT . Mich. Etimulier. Oper. Tom. Hio na. ubi inter caetera inquit: quidam latrant instarcanum,si a cane rabido morsi sunt; collum & fauces ringunt, si a cane sit, obviam factos invadunt, Sc dentibus impetunt; sina sele, unguibus lacerare tentant, &c. G, W. wedcl. Dise de
G TovLΙ p. o. ubi addit: mirum & observatione dignum quod piscatores vel nautae narrant Rabie hydrophobica laboran
333쪽
MEDICO - FOREN si Bus. 329borantes semper circa maris fluxum magis furere atque mordendo saevire, at in maris refluxu omnia fieri mitiora , imo &vehementer furere, quo sint mari propinquiores. Et quod magis mirandum, quando, aegro inscio, in cubili clam cantharus cerevisae plenus abscondatur,nihilominus tamen sympto mata magis exacerbari. g. s. Varia etiam j tomata&signa recensent observato-OMoisio. res, v. g. Adolescens quidam annos natus plus minus septemdecim trigesimo a mortu die coepit de bracnii sinistri, in cujus digito annulari a Cane rabido Commorsus fuerat, dolore Conqueri, & aquam metuere, postero die vinum, cerevisiam& omnia liquida ac frigida abhorruit, tertio die nec sonitum. imb nec nomon liquidorum serre potens insigniter sebricit vit &c. vid. Theodori Craanen Obe . in Henri Regii Prax. med. ObfΠ.p, m. Iba. Filius Lanii cujusdam Basiliensis a rabido C, ne in brachio dextro ac ctiam in dors6 sub scapulis vulneratus, & a carnifice male tractatus, quinta post vulnus utrumque acceptum, quorum alterum jam Cicatrice obductum erat, hebdomada, in Hydrophobiam incidit. Mens ipsi iasana ratio constabat, sta respiratio, paulatim adaucta pectoris inflammatione, magis magisque impedita suit, ita ut tertio abhinc die inter miserrimas anxietates sutacaretur, tested heodoro ingero Μ. N. C. Dec. m. An. a. obf. Io .p. I N Amorsu selis rabidi Bracteator quidam Fridericum Deckkerum torvo vultu aspicions de summa melancholia,anxietate praeco
diorum gravissima ac intolerabili, respiratione dissicillima. Iipothymia. inquietudine, vigiliis, insomniis subinde horrendis, pavoribus, capitis dolore gravissimo, ardore summo sitique maxima ac sebri ardente &c. conquerebatur & maxime dolendum sibi esse, qudd bibere nequiret. Praeterea O. culos flammeos. linguam aridam, pulsum valde frequentem& parvum habebat, instarque Canis defatigati ore patulo hiabat. Demum Dekherusconsultum duxit in mare Conjicere hominem,statimque robustioribus cx vicinis aliisque homini- Tt bus .
334쪽
hus mandatum curru insidentem ad mare vultu averso velit jussit, tum vero iuribundum, & quo propius mare accederet, eo majore furore correptum referebant, quorum Custodiae fuerat mandatus &c. juxta verba dicti Friderici Deckkeri Exercitat. pract. cap. 7. pag. m. J69. Refert etiam Carolus Musitanus Chirurg. Tova. 3. cap. 3o. p. m. ION. quid sibi acciderit:
alebatur, inquiens, domi nostrae Catellus Venatorius villosus, a quo per jocum parum irritato demota suimus, ita modi sus ille nouram perturbavit imaginationem, ut fere sempera demorsionis hora nobiscum canem profunde cogitaverimus, tandem eb devenit demens & sortis Canis apprehenso, quae circa phantasiam & fere ante oculos se obvolvebat, ut in delirium rabiosum incidissemus, ni ratio, quae a seminio rabido immunis erat, superasset actionem. Porro Oentiacus quidam Caulstadiensis annorum quinquaginta quat Or, Vir robustus, morsu petitur in Carpo manus sinistrae, Cute pollicem lato vulnere lusa,& in pollice manus dextrae, a Caneante aliquot dies ab alio rabioso demorso. Bimestre hic transegit absque aegritudine, postea intumescere caepit aci dolere primum sinistra manus, postmodum dextra in ipso loco vulneris olim accepti, abhinc dolor sese extendit versus praeco dia & infimum ventrem. 2Eger sumpta Theriaca sudorem provocavit cum aliquali juvamine, vinum tamen aversari coepit per aliquot dies. Sumsit purgans a quodam Chiru go propinatum & subsequente die gravissimis corripitur torminibus, anxietatibus praecordiorum & subinde delirio,
absque multa evacuatione. Altero die extrema rabie corripitur, omnes obvios morsu, sputo, dirisque minis adoriens, ut a sex robustis viris in lecto vix detineri potuerit. Saepius intervalla dilucida nactus monitis adstantium faciles praebuit aures. & subinde rogavit, ut omnes cujuslibet sortis mulieres, imb liberi quoque sui foras exigerentur, ne hos, tanquam de sanguine suo ortum ducentes. discerpere
cogenuin a Radem Post perpetuas anxietates, tigidum sudorem
335쪽
dorem largissimum & deliria frequentissima absque motibus convulsivis demortuus est. Cadaver nullibi livorem exhibuit Sc brevi post mortem insignem foetorem spiravit.
fert idem Autor, quod Mςdicus Francosuriensis Guchelinus in Juvene octodecim annorum , cujus digitorum apicibus, ante tres menses. aliquot leviora vulnuscula mordenda Canis inflixerat, signa Hydro obire pathognomica deprehendit, & quamvis hic sitiens bibere vellet, cyathusque aquae fontanae ad ejus jussum ipsi porrigeretur. tantal erat anxietas, horror, membrorum jactitatio, concussio colli, oculorumq; quadantenus convulsio, ut potui ne labiis degustando multo naintis deglutiendo daretur facultas. Periculum etiam cum a. liis liqvidissecit Guchelinus, jusculo nemee, imprimis lacte, cum mica panis similaginei coisto, sed idem ipsum mansit fatum, e longinquo enim visa, & ad vocem audita, ut apporta
rentur, exhorrescebat, omnibus precibus contendens, ut ab
ejus asp4 ' haec ipsa, . quae quidem appeteret, deglutire tamen no osset, potulenta removerentur. Id tandem essecit Medicus ut particulam quandam exteriorem &crassiorem panis ejus similaginei lam incoctam, avide quidem ori in ereret. difficulter tamen δc non sine anxietate deglutient, quod dc cum aliquot pyri malique friastis factum, indicio, liqvida solum noriaeque solida exhorrruisse. Haec ipsa symptomata experiebatut quoque, quando vel levissimus aer frigidus ipsius Corpus circumstabat. Cor palpitabat continue, pulsus intermittens massis quam Celer, nulla vel exigua virium dejectio, nec deprehendi poterat Calor febrilis, non Cephalalgia; torvum eouidem videbat, Ocnli verb non rubebant, mente sibi optime Constans, demum praeter opinionem adstantium placidinsime, menteque integra obiit. vid. etiam Rosini Lentilii de Misophob. X. s. seq. Plura ejusmodi Sc alia signa & symptomata a Cane vel alio animali demorsorum, ex plurimis supra allegatis Observationibus peti vel T t a evolvi
336쪽
nr CAP. VII. DE QUAESTIONIBUs evolvi possunt ; quibus tantummodo ratione Hydrophobiae annectere licet, quod Martinus Lister de Morb. Chron. p. vi III. se . de quodam hydropitobo refert, cui aliquoties aqua est oblata, sed frustra, , que Listerum magnopere rogavit, ut non amplius ei molestus esse velit, ut saltem quiete mori sineret, adeo aqua ei terribilis, ut nil supra, Multa autem dis ficultate hominem hunc vestitum dictus Medicus persuasit, ut se in faciem inclinaret, lectoque incumbentem super ventrem prosterneret, pectore tamen & vultu in terram ultra lectum libere deorsum prospiciente e nam ipsi verisimile esse videbatur, ut hoc Corporis positu scilicet canino, aut quadrupedum more, quam erectiore humanoque facilius bib ret. Ita Cermisi ae tenuioris urnam capacem ipsius ori placide subjici curavit, quam protinus , ut aspiceret, infinito gaudio amplexus est, & ejus odore se admodum refici dicit, otionemque jam cum insigni voluptate vidit, sequeminimdubitare, quin totam urnam siccare possit, assir t; &qui iam tantum non moribundus videbatur, jocose retulus est,& cum Uxore Sc necessariis ejus multa lepide& jucunde confabulatus est; inventionem Medici mirificE laudavit, ipsique
gratias quam maximas ex animo dedit. &C. Caput autem versus cerevisiam maxima festinatione impetuque movit, sed Mistra, nam quoties labia aperuit, stomachus vehementer o sensus est: lingvam jam exeruit, ac si lamberet; sed cum vel summo ejus apice cerevisiam tangere contigit, territus restibit; bibendi tamen vana imagine usque delectatus est, am-l moramque e conspectu ejus subducere ancillam sinere nouit, & quoties eam parum & leniter subtrahere conata est. odorem secutus est naribus, cunum more, sollicans. Diu& multum sic frustra fatigatus se jam plurimum offendi dixit odore cere visae tenuioris, scilicet nimium vapido & lam guido; idque sibi, ne biberet, impedimento esse; Itaque alam sortiorem cerevisiam Anglis dictam) petiit: atque illa ex
voto dicto citius oblata est ; sed post infinitos conatus & limgvam
337쪽
P am millies, canino more, exertam, neque ex ea vel primis labiis gustare potuit. Atque hac positione modb ventri incumbens, modo manibus & genubus innixus,. integra minimum hora persistebar, TantaIum agens) at omnino citra potionem. Deinceps tenuis finiuiete, e penniS Coagmentatis com sectae, alterum caputrius ori, atque alterum cerevisiae immia sit Medicus . sed illo siphone uti non potuit. &c- Plura vid. ibidem; item Marcell. Donat. se inedic- ustor, mirabiLLb. o. cat.1.p. q. M. N. C. Dec. IILAV. 2-ON. Io J- M. Mart. L1ster. Ae Morb. Chrome. p.ro3-Theoph. BOneta Medicin. Septentr. Part. L Lib. I. Sect.2o.Jo m acr7. mch. Etimiditer. Oper. GL IIJoLQuandoque etiam accidit . ut si Hydrophobia vel Hyrrophobia laborantes aquas & similes liquidas potiones
deglutiretententi naribus iterum efferatur ingestum illuc re silens & regurgitans, vel aegri strangulationis metum incurrant, uti in puero se notasse scribit Georgius Wolfigangus
f. iob Quod si itaque, ut ad Quaestionem nostram redea- Responsio ad. mus, proxime ante vel post commissum aliquod homicid, quasi nem. um, blasphemiam ver aliud quoddani grave aut capitale delictum, in per na delinquento aliquot vel pleraque ex hactenus adductis signis, imprimis ipla rabies, adhuc observanda occurrant aut deprehendanturi atque insuper de Canis vel alius animalis rabidi, siveadhuet viventis, sive jam occisi, inflieto morsu, a perssinis fide dignis secundum hactenus adducta rabidi canis signa testimonium deponatur; tunc sanEhominem illum delinquentem ejusmodi facinus non libera voluntate patrasse, sed a phantasia corrupta & depravata seu rabie graduali veI etiam persecta, per morsum Canis rabidi communicazi, ad tale facinus impulsum fuisse; ideoque etiam tanquam sanae rationis non compotem, a poena ordinaria, Cum aliis insanis. utique absolvendum esse, indubitatb exi
de colligi seu concludi poterita
338쪽
CAp. VII. DE QUAE sΥIONIBUsmisopis is f. ii. Gradualis autem Rabiei ideo mentionem feci, quod, R quamvis Hydrophobia & Rabies canina utplurina una Proia 'M, Synonymis habeantur, nonnulli tamen Autores non imme- illam ab hac magnopere discernant, dum in Rabie eQui dem aegrotos cum furore delirare concedunt, in Hydropho-hia autem sanam quandoque rationem adhuc constare defendunt ; ut ita Hydrophobia absque Rabie sepius, nunquam verb Rabies canina sine Hi drophobia existere possit. Hinc etiam . juxta Theodorum ingerum, hydropnobus qui est, commode adhuc ratiocinatur, & non nisi invitus plures membrorum motus patitur; membra ipsius citra animae
voluntatem, velut in Epilepsia aut rigore febrili, moventur, tremunt & ad conspecture liquidorum, vel ad aurae liberi ris admissionem succutiuntur. vid. MN. C. Dec. III. An. a. Ob Io Schol. pag. m. IIo. ubi idem Autor exemplum hydrophobi adducit. qui interrogatus, cur non quieti sua tradere membra suosque artos studeret. statim respondit, se non posse, quantumcunque velit & tentet, continere artus, sibi invito contingere omnes illos motus. Qui vero Rabie laborat. protinus secundum eundem Autorona rationis est expers, quique adeo non delirat saltem Sc furibundas actiones committit, sed 3c inconditos sermones & Hulatus vel clamores horrendos edit, aditantes etiam sine discrimine adoritur. morsibusque cum furore impetit. Quod confirmant etiam 'exempla , imprimis de Hudrophobia. v. g. in foemina, cujus supra ex Eberhard. Gothel. Gallicis. Decf. a. Observat. meminimus. haec scilicet post morsum nigri selis rabidi tantam incurrebat Hydrophobiam . ut non modo omnia liquida, Juscula, Cereviliam, Vinum &c. summo cum
horrore avcrsaretur neque nudum eorum nomen tolerare posset, sed etiam summa cum inquietudine , recta tamen ratione pollens, Corpus hinc inde convulsi vis motibus quatiens & eiulans decederet. Item in bajulo , a selis rabiosi morsu hydrophobo & variis symptomatibus Correpto
339쪽
usque constabat; in de HIdrophobiae post rabidi canis mor- astina exortae, cum mentis & rationis presentia, exemplis, eX . 'supra dictis repetendis, hoc loco taceamus. Rationem, Cur Hydrophobia non semper cum Rabie existat& conjungatur, Theodorus Zwingerus L aj ag. 377. hanc reddit: si venenum minus potenter & copiose in laticem spirituum fuit admittam, Hydrophobia sola producitur: si autem seque spia rituum au massae sanguineae rivos subiit & in utroque lati-Ce turbas, excitavit, tunc & Hydrophobia & Rabies simul junguntur. g. ia. Porrb,sicuti secundum allegatum & alios Autores Ra- P. bies canina nunquam sine Hydrophobia existit vel annotatur, ver ση εν Hydrophobia vero non semper Rabiem habet comitem, ita etiam in ipsa Rabie nonnuIli nullum agnoscunt delirium,quod tamen aliI defendunt. Ita enim Petrus Salius Diversus ita Affect. particular. cap. N. pag. scribit: An in Rabie sit delirium, hoc non rationibus, sed particularibus experimentis est declarandum. Non possiim quidem ego negare, me nonnullos vidisse rabientes, qui non tantum delirarent, sed etiam furerent: plurimos tamen scio, mente semper, usque ad ultimam vitae horam, constitisse, cujus merito via posium deliriatim hujus morbi pathognomicum signum constituere.Qu*dsi a viris gravissimis aliter asseratur hoc fuit, vel quia hujus rei e perimentum ipsi non habuere, vel quia tantummodo delirantes rabidi ipsis curandos se obtulerunt.Ego autem testor,me Vi
disse&illos,in quibus nulla unquam vel minima fuit delirii suspicio: imo persuasi ad bibendum dicebant: Claudatis mihi oculos ne videam, dc omni conatu conjicite ad intra os aquam &omnia alia, quae in potu pro desse possunt: cumque dentibus fremerent, moreque canum alios morsu petere ob virus rabidum cogerentur, precabantur adstantes, ut se valid. continerent, ne e manibus eorum ad aliquem mordendum exilirent,
eosdemque admonebant, ut ad os eorum manum vel aliam Corporis
340쪽
Corporis partem non admo6rent, ne eX ea propinquitate cogerentur, eos dentibus petere. Hos eosdem propriam miseriam & calamitatem tamentari noVi, conquerentes, morbi principium non valide oppugnatum fuisIe, seque in omnibus Deo maxima cum commiseratione OmmendanteS, ab eo peccatorum veniam S Vitam aeternam implorantes audivi: Haec&similia vidi: quibus experimentis plena fide testificor, delirium necessarib rabiem non sequi. g. i3. Huic tamen Petri Salii Diversi sententiae alii, tam Medici, quam Juris consulti, contradicunt, hydrophobos & α-hidos insanis annumerantes, quorum sententiaScum propriis rationibus collegit Paulus Zacchias Quaest. 3ned. legat. Lib. 2. Tit. I. Pu. II. foLm. I seq. maxime. inquiens, Controversum est, , num necessarib Cum rabie adjunctum sit delirium: Nam Medici omnes ex una parte esse videntur, qui in affirmativam sententiam inclinanti Quibusdam enim Rabiesnihil est, nisi alienatio mentis; alii, ex Rufi sentcntia, Melancholite speciem hunc morbum faciunt; alii rabidos inter maniacos numerant;& Baccius hos aegrotos ad instar caeterorum melancholicorum imaginativam primum S ratiocinatricem laesam habere virtutem manifeste docet; imb tandem excitata ex hoc affectu febre , hominem furore ac mania deprehendi narrat, quin & sub mortem oblivione & sui & domesticorum, & consequenter xerum omnium detineri & furibundos denique obire concludit, huncque dicit esse insaniae affectum, quia imaginationemia bonum sensumdepravat; ex quo fit, ut aegrotantes indiscriminatim omnes, notos scilicet & ignotos Ohvios quosque impetant. Quamvis etiam Eustachius Rudius hydrophobos mente constare voluerit, ipse tamen sibi non constat: nam eosdem etiam melancholiae morbo detineri dicit, & nunc merite constare, modb Contrarium asseverat. Et ipsi Paulo Zacchiae modbadducta Potri Salii Diversi opinio mintis probatur; Inquit enim, licet non omnes rabientes furiant, & ex eis nonnulli sint, qui praeter aquae timorem, in quo irrationabibliter