장음표시 사용
361쪽
diu etiam in corpore nostro lateant. si am naturam retinent,
atque vim suam tandem exserunt; etsi id alias citius, si s ta dius fiat. Quae diversitatis ratio in agentis & patientis sortitudine ac debilitate consistit. Vcnenum enim aliud alio, a que alio quoque tempore, essicacius est, morsusque venenatorum pIerorumque animalium in regionibus & temporibus calidis vim suam efficacius atque citius exserunt, quam iisdem frigidis. Ita etiam corpus patientis aliud alio ad resistendum sortius est, & plures tape eodem veneno assiamto,
non eodem tempore, neque omnes extincti sunt. Itaque quamvis forsan plures vel ab eodem cane aut lupo rabido Ite- dantur, alius tamen uno, alius duobus , tribus aut pluribus
mensibus pbst rabie corripitur; quod nimirum alius ad resistendtim veneno est sortior, alius debilior. Ita & venenum in hoc animali rabido vehementius & efficacius esse potest
quὶm in alio. Potest & victus ratio hic aliquid praestare. Si
quis enim utatur victu, qui vim veneni hebetaticii habet, dbutius malum differetur. &c. Et Theodorus Zwingerus M. MC Dec. IILAn. a. Observat. Io . Schocpag. U7seq. prinab ad qua stionem, cur Hydrophobia non semper morsum rabidi canis subsequatur λ has reddit rationes, quoniam primo venenum, quod in Saliva rabiosi animaIis consistere credit, non semper in vulnus immittitur, aut saltem non ita profunde, ut non Cito iterum vel inde extrahi, vel praecipitari & sua corrosiva qualitate privari queat. Secundo vulnus, subinde duntaxat leve est, non capiens aut retinens facilὸ Salivam deleteriam, a qua morbus ille produci debet. Et tertio frequenter immissum vulneri virus remediis emcacibus, tam internis, quam externis destruitur, ita ut corrosvam suam naturam prorsus exuat, & vcl sudoris ope expellatur vel aliter extrahatur. Deinde ad quaestionem, cur aliquando accedat Hydrophobia λ & cur eadem nunc citius, nunc tardius sequatur pidem Autor responsi loco dat, venenatae Salivae portionem subinde in vulnervin cavitatibus integram, atque a remediorum
362쪽
adhibitorum virtute tutam remanere. Haec igitur veneni ortio, occasione quacunque arrepta, effervescens ac fibrilas, sive vasculorum humoralium; live tubulorum nerveorum
discindens partim sanguini aut lymphae, partim spiritibus sese immiscet; sicque turbas excitando Hydrophobiam producit. Venenum illud quandoque sub velamine viscidi cujusdam seri diutilis in partis demorsae fibrillis latitare potest;
subinde autem minus obvolutum Sc magis activum existens citius in apricum prodit, effervescit, pungit. scindit ac rodit. donec viam sibi fecit in qtiemcunque laticem irruendi suamque vim nocivam exercendi. Excitatur etiam tapius a causis externis & procatarcticis, sicque instar Canis dormientis expergefit ac in motum agitur; quod fit partim a nimio Comporis exercitio, partim ab ira vehementiore, partim ab aestis corporis in Laconicis aliisque Balneis ; partim a crapula sive inebriatione; partim etiam aliis causis. Juxta Maximit, ani Preuss DFrt. de paro. magnor. morbor. init. fieri haec mora
videtur, partim quando communicatum μασαα est minus
gile vel viscidiori nimis inclusum tegmini, ut siaccessive demum hoc penetret & liberum magis ex adat: partim quando subjectum recipiens ad suscipiendum illud est miniis vispossitum &viseiditatibus copiosis, lentoque humorum motu praeditum, ita ut, ineptituditae hac ex parte demum ablata, imidin actum & scenam saltim prodire possit: quod imprimis ineunte de novo Vere facile fieri potest, dum aer activis tunc
particulis admodum refertus contenta Corporis magis magisque actuari & resolvi facit, vel etiam novo quodam mi-asmate hostili inspirato vetus illud simul excitat, ita ut saepius anno demum exacto hoc in actum deducatur. viae Casp. Theoph. Bierling. Thesaur. theor. pract. Obst m. s. Sch. g. a.' ra. 7. Uerbo: dependet haec differens veneni occultatio vel ab agente, vel a patiente. Ratione agentis, si scilicet communicatum illud uias ira est nimis acrin activum, exaltatum aut volatile, tunc clailis vim suam caesierit atque massam sanguineam
363쪽
M tD Ic o- LEGALI RUS. 3S9gvineam Corrumpit; ubi vero magis est 1ixuni vel viscidiori nimis tegmine involutum, adeo ut non statim libere agere, sed successive saltim sese extricare, liberumque evadere possit, tunc segniter agit & diutissime sine sanitatis laesione delitescit. Deinde ratione patientis seu recipientis venenum morsu vel Saliva communicatum citius vel tardius in ellectum ducitur, prout nimirum sub ectum recipiens natura seu constitutione robustum est, aut partes solidas & subdas ita sormatas habet, ut externis causis resistere possit; aut quando subjectum patiens corpus habet magis frigidum aut nimia humorum visciditate lentoque eorum motu gaudet, aut si demorsum subjectuni tali victu seu alimento utitur. quod veneno resistit, illiusve acrimoniam vel venenositatem irs tantum corrigit, tunc lituus veneni vireS per longius temporis spatium hebetari atque latitare possisnt. Econtra vero, ubi subjectum patiens eis calidum, biliosum, scorbuticum, ad iram & excandescentiam pronum , atque alimentis calidioribus, illud venenum acuentibuS, utitur, tunc rabidum hoc virus longe citius prorumpit. Quo etiam regiones calidiores & sicciores pertinere videntur, ita ut in rcgbonibus & temporibus calidioribus Ocyus agat Venenum, quam in frigidis. vid. etiam Chro Franc. Paullin. Camgr A&Cori LStaIpart. van der Wici Oxt. I. Ob roo. Sch. pago m. II. Guil Fabri C. Hild. Centa U. pagon. Iob. g. 27. Non autem tantummodo in Hydrophobia & Ra- hie canina, post morsum Canis rabidi, tale venenum Gestagiosum tam diu latitare solet, sed etiam in aliis casibus, με. quale exemplum receiiset Maeglinus apud Rosinani Lenti- Iitim Farrormem, cap. g. pago m. ῆ - scilicet Cerdo quidam, chira adhuc juvenis csthi, aliquando pellem Vaccae, pene desunctae, serro abradcbat, Sc manum dubio procul
co in maculatani aC tabo Ciijusdam carbunculi conspersam imprudens oculo sinistro , pro Capillis, qui via suiu in Uedieban ,removendis adhibebat; subsecuta fuit coi,
364쪽
CAP. VII. DE QUAESTIONIBUS festim gravissima ophthalmia, cum anxietate &intumui centia praecordiorum coniuncta, per aliquot menses durans, & tandem usurpatis plurimis exquisitissimis alexipharmacis, cum iactura ciliorum & utriusque palpebrae ex parte consumptae, Vbsu interim manente integro, curata. Interiectis abhinc qui decim annis,quibus nullam plane molestiam sentiebat, Patiens hic correptus fuit febre tertiana intermittente & postmodum colica spasmodica subsequente mox post tertiam scilicet sepis manam,& non tam per metastasin causae morbificae, quam per resuscitationem prioris in corpore latitantis veneni, primum intumescentia& anxietate praecordiorum & altero die intolerabili oculi sinith i dolore, qui nycthemeri spatio in tantum fiseit exacerbatus, ut cornea tandem rupta humor aqueus effveret, ac tunica uvea prolapsa Staphyloma exhiberet, &c. Sic etiam morbos haereditarios modo citius, modo tardius in liberis aut nepotibus insultum facere observamus.
Ddisiam de 3 a8. Quodsi itaque ejusmodi latitans venenum post at
teneno diμ quod, quandoque etiam satis longum, tempus maturescit, a vi- Dii xi sciditate se extricat aut vehementi animi commotione, sive ira sive amore excitatur, quid mirum quin exorta rabie Proximo, tam inimico, quam amico varia ab ejusmodi rabioso homine pericula evenire, aut alia facinora atque delicta committi possint ρ quale horrendum exemplum, praeter superitis jam allegata, Pnilippi Salmuthi verbis ex Cent. I. Ob festa mI7. hic assiducere liceat. Scilicet retulit ipsi Nobilis Vir ab Hagen, Nobilem quendam a cane melitaeo, quem in deliciis habebab rab do in faciem Commorsum seminaria istius veneni diu in sinu suo quasi fovisse. caque tandem erupisse. Postquam enim is aliquot annis nihil incommodi vel molestiae ex morsu illo semsit, animum ad virginem applicans eam in matrimonium duxit. Coena itaque nuptiali peracta & sponsa ad lectum genialem deducta. agnati eam paulo post vagientem & lamentantem
audiunt: unde jocari, ridere & lusum venereum putare. At vero ejulatu isto in multam noctem continuante fores Camerae obsera.
365쪽
obseratis vi cstringunt, irrumpunt, & sponsum faciem sponsae itemque scapulas, brachia & loca illa carnosiora, canis plane morc, dentibus arros si e& nondum ejusmodi morsibus finem imponere inveniunt. Hoc itaque tristi spectaculo Scatroci facinore admodum perculsi illum animo irato & pe cito itatim interficiunt. Verum & ipsa nova nupta eodem quoque die moritur. Item alium a Catello, quem rabire nescivit, demorsum, neglecto vulnere post trimestre, eo ipso tempore, quo uxori virgini ductae accubare prima nocte debebat, in rabiem incidisse & 1 rangulatam sponsam dentibus laceraste, postea seipsum invasisse, ex Libavio refert Christianus Franciscus Paullini Cynogroph. cur. Spr. q. cop. II. p. HI. 222. f et . Sicuti vero in illo Cassi, ubi scilicet aliquot tantum quomodo ve- modo dies, vel septimanae, vel etiam pauci tantummodo an- indani a dicio canis rabidi morsu usque ad commissi delicti tem- ' pus, praeterfluxerunt, morsus Veritas, & quidem secundum
superitis adducta signa diagnostica, tam ab ipso demorso. quam ab amicis, & aliis personis vel testibus adhuc viventibus eo facilius indagari potest; ita econtra in posteriori casu, ubi morsus ejusmodi delictum capitale longum temporis spatium, v. g. decem. Viginti aut triginta annos pnaecessisse dicitur, creditur, vel etiam fingitur . lon h sand difficilius veritas eruenda erit; quare in tali casu tam Assedicum ratione
relationis Sc postulati judicii, quam Jurisconsultum Scipium
Judicem ratione defendendi rei & serendae sententiae, cautos atque circumspectos esse decet; ut videlicet ante omnia demorsu, sive a cane aut lupo, sive etiam ab homine rabido, ante plures annos inflicto, certiores fiant. Quare secundum superiora signa in symptomata, post acceptam laesionem alit in-fidhum morsum, communiter occurrentia, diligentius inquirant ; siquidem φασι x illud seu venenum per morsum Canis rabidi communicatum in plerisque subjeetis aliquot dies & ad
quadragesimum, in nonnullis etiam aliquot menses & annos, juxta hactenus adducta, latere potest&solet, ita tamen, ut duet Z κ rante
366쪽
36a CAP. VII. DE QUAESTIONIBUsrante hoc temporis spatio interdum Sc per intervalla, & quidem vel secundum certas lunae phases aerisque constitutiones, vel post assumptum nimis generosum aut superfluum potum, vel post excande entiam seu iram, quae alias furor brevis audit, vel etiam post accensam amoris flammam, quaedam vestigia aut certi gradus dementiae, delirii, melanCholiae, furoris aut ejusmodi corruptae mentis signa,in commorsorum dictis& actionibus ab adstantibus & familiaribus observari queant. Quamvis negandum non sit, in aliis subjectis demorsis tale venenum etiam ita latitare posse, ut neC ipsi demorsi aliquid exinde incommodi vel morbos, per totum illud tempus, in se
sentiant,nec alii quoque cum ipsis conversantes ullum rationis desectum aut furoris latentis notas in ipsis agnoscere valeant; quae tamen rabies tandem ex improviso & data Occasione, v. S. ex nimia animi commotione, ira aut cestro amoris Cum prorami damno excitari soler.
Oao. Quodsi proinde ex hactenus dictis & aliis signis, tum ab
ipsius demorsi oculari inspectione, tum ab adstantium & amucorum testimonio petendis, de vero Canis rabidi morsu sive
recentiori sive jamdudum praeterito, certo constet, tunc sane,
ut ad supra propositam Quaestionem respondeam, in ejusmodi delinquente, fixae proxim. sive etiam longius ante Commissum aliquod delictum ille a rabido canc commorsus fuerit, quanquam saltem levia phantasiae seu rationis depravatae aut amentiae signa ante patratum delictum apparuerint poena omdinaria in it patratum homicidium, blasphemiam &c. ob rationes allegatas, mea quidem sententia, locum habere non poterit, aut ad minimum cum tali persona, per se miserabili, mitius agendum erit; imprimis si vel statim, vel post aliquod temetis a commisso tali facinore, nonnulla rabiei vel atrientiae signa, etiam Ieviora, aut perpetuo aut per intervalla tantum, in eodem subjecto delinquente revera adhuc observentur ; quia rebus sic stantibus delinquens non libere, sed vi Per morsum Olim communicatae rabiei, actus ac stimulatus
367쪽
MEDICO-LEGALI Bus. 363 tale delictum committit & alteri damnum aut ipsam etiam mortem insert; hinc etiam ratione poenae pro rabioso seu su-ribundo est habendus. g. 3I. Εcontra vero si de rabidi Canis morsit in tali subjecto iis moesis non Certo constet, atque nec ante, nccpost patratum aliquod ut GA facinus talia signa annotentur, tunc non immerito ejusmodi morsus poenae metu effictus & simulatus videtur. Dissicile enim, imo impossibile fere judicatur, rabiem per multos annos latitantem in momento quasi tantum furoris orgasmum in homine excitare atque post commissum actum facinorosuimextemplo iterum absque ulteriori nota penitus cessare posse, adeo ut nullum plane rabiei vel insaniae signum ulterius appareat aut ab adstantibus animadversum fuerit. Cumque illos, qui nunquam per totam vitam canis rabidi morsum passi sent, sola ira ad capitale aliquod facinus patrandum sinpius adigi experiamur, cur non etiam ille, qui in teneriore aetate equidem a cane rabido morsus fuit, absque tamen ejusmodi rabiei communicatae operatione , pariter sola excandescentia ad tale delictum committendum impelli poterit 3 Quamvis etiam in ejusmodi casu plerumque delinquens a poena ordinaria liberetur, ninilominus tamen Λ4edicus a Magistratu vel Judice ad serendum judicium requisitus secundum conscientiam & circumstantias ex Actis perlustratis desumendas veritatem & simulationem
g. ar. Tale Attestatum medicum de inspectione ejusmodi in g mihisquisiti triginta aliquot annorum,quem blasphemiae accusatum re RG Patronus causae ob morsum a Cane rabido, tertio aetatis anno sum. ipsius labio superiori inflictum, a poena liberare conabatur, re Perimus in P. Ammann Prax.vuln.leth Dec.sust. 'V.m. 7 scilic.
Auffrequisition&c. habe fo-befunden , da3 Inquisit pro
nunc tetne pro furioso ober rabido δu in deni er
368쪽
heia, badas Virus malirnum per natasma Canis rabidi vulneri
diese partes dem Cerebro, nobilissimae tanquam corporis parti, imo ossicinae spirituum animalium & nervorum Origini
has Inquisit eines seu rigen Temperamentὁ animi malitiosi,
369쪽
illil vel latet ret&c. Quae sane circumstantiae, a Medico allegatae, licet non sint de nihilo, sed grave pondus pro negativa habeant: nihilominus tamen Facultas Medica Lipsiensis hunc inquisitum ob sequentes rationes, sprimo quia ex rabi di Canis in orsu teneris adhuc annis ipsi inflicto ad rabiem disponi potuerit, cujus gradus quidam eXaetionibus, sermonibus aliisque circumstantiis, quorum intuitu in vincula sit conjectus, elucescat, utpote quae de nullo homine sanioris mentis, nisi dementia quaedam subsit, praesumi possent, insuper quod potus generosiores nunquam perferre potuerit, sed si vel tantillum de iis assumscrit, mirabili mirabilior evaserit) delirio interpolato laborasse & per consequens a poena blasphemiae liberandum esse judicat. Ipsa autem Responsi dictae Facultatis medicae verba ita sonant: eils uns dies ibi
370쪽
intervalla habe und linter ivtilen nisit alterdings mentis coin
v. etiam Mich. Bernii. Valentin. PamDE. med. legat. Part. I. Scaea. Cas. 28.p. m. 24 seqq. In rabie 4 3. 33. Si quis autem sanae mentis& mmquam canis rabidi naor. morsu ris sum expertus aliquod grave atque per longum temporis spati-ississ- occultum permanens delietum Committeret. Postea vero ' , per rabidi cujusdam animalis laesionem in rabiem incideret. Iu an in tali hydrophobo seu rabioso, hujusque facinoris ante morsum commisis, per testes convicio vel etiam confesso, tunc temporis poena ordinaria locum habeat 3 Circa quam quaestionem equidemJustitiae repugnare non videtur, ut delinquens, cum hoc delictum non in delirio, nec rabie, sed eo tempore, quo sanae adhuc rationis potenS mentisque compos fuit, & fortasse praemeditate commisit, debito etiam supplicio poenam luat. Quia vero Ι Iydrophobi, seu rabidi canis momsu rabios, juxta Paul. Zacch. 2ἰχt'. med. lega LIb. 2. Tit. I. uri
lirantibus, insanis & furibundis secundum superius adducta pari privilegio gaudent, cerie etiam hoc in passia ab illo excludendi non sunt. Quod confirmat etiam Enoch G serus Dist.