장음표시 사용
571쪽
ut est a parte rei, non solum est idem identitate formali eo attributis,sed etiam identitate virtuali:
Ergo ruit solutio. Probo antecedens: Attributa, prout sunt a parte rei unt ide cum attributis id titate virtuali: Ergo & essentia prout est a parte rei est idem cu illis identitate virtuali.Probo conia sequentiam,primo,quia esse.& non esse ide identitate virtuali cu attributis sunt praedicata .rmaliter contradictoria: Sed de essentia, & attributis. Prout sunt Kparte rei non pollunt verificari prae dicata c intradictoria ut tu ipse fateris : Ergo nec quod attramuta,ut sunt ii parte rei, sint idem idemtitate virtualicum ipsis, & quod essentia ut est a parte rei non sit idem identitatevirtuali cu ipsis: Si ergo ipsa sunt ide virtualiter secu ipsis: Ergo & eL
se ilia est idem virnialiter a parte rei cum ipsis.Et mrsus,s ipsa a parte rei non distinguuntur virtualiter a se ipsis: Ergo nec essentia ut est a parte rei distinguitur virtualiter ab ipsis. Explicatur ; nam esse idem idelitate virtuali cum essentia divina est serinalissime squivalere eidem,& in eodem, i,dein quo qui valet essentia divina:Sed attributa,v. sapientia, aut bonitas,ut est a parte rei, aequivalet eidem,& in eodemsui, & in quo aequivalet essenistia divina:Ergo ut sunt ii parte rei sunt idem id titate virtuali cum essentia divina. Si negas min rem,sie infero: Erso essentia divina ut est a parteret squivalet in aliquo alicui, in quo, di cui non aequivalet divina sapientia ut est a parte rei: Ergo de essentia ut est a parie rei, & de sapienti ut esta parte rei, verificantur praedicata contradicto
via , nempe aequivalere huic in hoc, & non aequuvalere eidem, & in eodem: Sed hoc per te est impossibile r Ergo tandem sapientia , aut bonitas ut sunt ii parie rei aequivalent eidem, de in eodem, cui, & in quo aequivalet essentia divina ut est a arte rei: Ergo sunt idem identitate etiam virtu cum essentia divinar Ergo si essentia divina vi est a parte rei est obiectum formale terminativum
divini intellectus, pariter attributa ut sunt a pararet.
ag Itaque, ut saepe praemonui In Deos tum admittimus distinctionem virtualem extrins cam,quae quidem non est distinctio ulla intrinsera inter praedicata divina vi sunt a parte rei, nec qua
unum a parte rei non sit aliud, adhuc virtualiter, nec qua unum aequivaleat a parte rei alicui creauto in aliquo munere, cui creato, & in quo muneis
re non aequivaleat aliud ii parte rei, siquidem nee est distinctio penes distinctas virtualitates, aut aequivalentias in recto ex parte Dei ;sed unice est summa unitas, & simplicitas in recto ex partu Dei aequivalens eadem aequivalentia in recto,& ex parte Dei, pluribus rebus realiter distinctis,ui cu ius Deus in se simplicissimus, dicitur virtualiter extrinsece multiplex,& quidquid Deus est a parte rei est similiter virtualiter extrinsece multiplex,
quia quidquid est realiter in Deo ut est ualiter
m Deo aequivalet eisdem multis, quibus aequuvalet Deus ipse ut est in se, di eadem aequivalentia, & eodem in munere , quin a parte rei aliquasqui valentia, aut virtualitas conveniat uni, quae non conveniat alteri ut est a parte rei, aut quae in sensu contradictorio negetur de altero ut est a parte rei; tota enim contradictio, &distin.ictio convenit obliquis, extrem is, di connotatis,
quibus Deus , & quidquid Deus est, simplicuter,& indistincte ex parte sui ipsius aequivalet. Ex quo iam infertur, quod Deus cognoscens se ipsum ut est a parte rei, non distinguit in se ipso
intrinsece, nec virtualiter quidem,unum,& aliud.& consequenter in se ipso intrinsece, nec cognoscit virum oropted aliud, nec unum per aliud, nec unum primario, & aliud secundario, nec unum immediate , & ut obiectum sormale,& aliud me diate, & ut obiectum materiale, sed omnia ut iaipsum, & eodem modo intrinsece, & ut sunt 1 parte rei; quamvis cognoscat, id ipsum,& eodem modo ex parte sua aequivalere diversis, & infinita
tissimis creaturis diversissimis modis imitantibus id ipsum, quod in Deo absolute, & modaliter est omnino simplex, & id ipsum. as Quae conclusio confirmari potest exi D. Thom. , paritate obiecti divinae voluntatis. Nam sane idem est dicendum de essentia,& attributis quoad esse obiectum divini intellectus, aequoad esse obiectum divinae voluntatis: Sed iuxta
is obiectum ditanae voluntatis es ditana essentiat cum autem divina essentia sit Dei intelligere, Omnia alia, qua in ipso esse die tur anfestames, quod eod- modo principature vult se inte kXere ,se velle, 'e esse onum, quidquid alius est hujusmod2: Ergo pariter essentia divina ita est principale obiectu divini intellectus, in quantu ea quidquidDeus est,quod eode modo principaliter intelligit se intelligere , se velle, se esse unum, se esse trinum,& se cile quidquid Deus est, ac intelli git principaliter se esse Deu:Ergo omnia haec eoiadem modo sunt obiectum principale, ac divina essentia. Nec satisfacie Illust. GMoy , dicens, paritatem tenere in eo quod omnia,quae sunt i eo sunt obiectum principale, seu primatium I non autem in eo, quod omnia sint obiectum Q ale primarium, quia attributa solum sunt obiectum materiale, licet primarium. Contra enim est,quia Da m. expresse ait,quod omnia eodem modo principaliter vult; sed ly eodem modo non sal Vatur, nisi omnia, ut sunt a parte rei velit per se,& ratione sui, & ut obiectum sermale, nam si aliquid vuli ratione sui, &vt obiectum Q ale, &alia ratione alterius, & ut materiale, licet principale; non omnia eodem modo principaliter vult: Ergo.Secundo, nam ut infra ostendemus,eo se se, quo attributa dicuntur obiectum pure male
riale, de goa lapidate , dici debent obiectum se-
572쪽
Viro. de Deo vino. Diss. IV. de istellictus cientia Dei.
cundarium: Ergo inconsequenter asseritur,ea esse obiectum primarium, & non formale. Ex quo
IO 1 Ico secundo: Iosensu reali, prout res iacent a parte res,qui quid Deus es, es obiectum formale motivum di
sint intelleritas. Haec conclusio habet maiorem dissicultatem. Sed eodem modo prubatur, quia
illud est obiectum formale motivum divini intellectus , cuius propria specie Deus intelligit, seu quod per sui propriam speciem intellectum divitanum formaliter specificat, de determinat ad sui cognitionem Sed quidquid Deus est,toquendo insensu reali,per sui propriam speciem determinae intellectum divinum specificὰ ad eandem omnino ita tellectionem:Ergo.Minor probatur,quia i Deo non est,nisii unica species intelligibilis; haec autem a parte rei est propria species, non solius essentiae divinae,sed inue primo totius Dei ut est in se , &omni qm,quae Deus est a parte rei; unde omnia visunt quid omnino simplexa Parte rei cognoscuntur per propriam speciem ab intellectu divinor Sed omnia, quae ab eo cognoscuntur per propria speciem,per illam determinant specifice intelle tum ad eorum cognitionem: Ergo omnia, quae sunt in Deo, prout a parte rei, seu in sensu reali, determinant specifice per propriam speciem ipq1um intellectum ad sui cognitionem. II Secundo probatur,quia intellectus divinus Ipecificatur.& determinatur obiective ab essentia
divina ut est in re:Sed ipsa ut est in k eodem modo est quidquid Deus est , absque distinctione ulial nec virtuali intrinsecat Ergo determinatur, Zespecificatur obiective ab omnibus, qui Deus est, seu quet sunt Deus ipse:Ergo non a sola,& praecisa essentia, sed etiam ab attributis, de relationibus. Tertio quia si a parte rei sola essentia,& no altria buta si ut obiecti motivum intellectus divini,a soratiori de essentia,& attributis,ut sunt a parte rei,ve rificantur praedicata contradictoria,nempe esse, Zenon esse obiectum sorniale motivum divinae cog
nitionis:Sed negata distinctione virtuali intrinseἀca,hoc dici nequit:Ergo nec quod sola essentia , parte rei sit obiectum tbrmale motivum divino cognitionis.
tum motivum intellectus divini, vel sunt omnia attributa,vel nullum: Sed non ominnia: Ergo nullum. Probatur minor na volitio duvina est uniani ex attributis: Haec no est obiectum
motivum intellectus divini: Ergo no omnia attributa sunt obiectum motivum illius.Minor probatur,obiectum motivum divini intellectus est prius virtualiter intellectione divina ad quam movet: Sed volitio divin no potest esse prior viri liter ad intellectionem divinam, cum sit illa posterior virtualiter,ut regulatum regulativo, & directum directivo quia volitio divina regulatur, di dirigitur per divinam intellectionem: Ergo. 3 3 Communis solutio est,uolitionem divina esse priorem divina intellectione motive,& posteriorem illa regulativE. Sed hanc solutionem im- ν pugnat Illust.GMoy,ex eo,quod obieeam motivum concurrit essicienter ad intellectionem,& intellectio etiam cocurrit efficienter regulando v
litionem Sed implicat quod volitio divina praecedat ericienter intellectione, di ad illam subsequatur etiam essicienter: Ergo implicat,quod sit obiectum motivum illius. Minor patet,quia repugnaz mutua prioritas in eodem genere causae. Sed haec impugnatio, facile potest enervari,sequendo Opi- .nionem aliam mihi probabiliorem, quod nempe obiectum motivum non cocurrit in genere causae efficientis,sed in genere caust sormalis specifica tis δε determinantis quoad specificationem. Uerumtamen ,adhuc in hae sententia urgetius potest impugnari solutio communis,quia etiam intelleciatio vel obiectum ut intellectum concurrit ad volitionem in genere causet formalis extrinsecet specia ficantis,& determinantis quoad specificationem; volu Mas enim determinaturquoad specificatione ab obiecto ut actu intellecto,seu media intellectione:Sed implicat,quod volitio praecedat virtualiter intellectionem in genere causae formalis determi
nantis quoad speeificationem , si Ipsa intellectici
praecedie etiam volitionem in eodem genere ca is,quia alias volitio praecederet virtualiter se Idisam:Ergo repugnat quod volitio praecedat virtu
liter intellectionem in genere obiecti motivi illius, seu in genere causae formalis determinantis spora specificationem. 3 Melius ergo respondeo, concessa maiori,
negando minorem.Ad probationem,c est a maiori nego minorem de volitione ut est a parte rei.
quo sensu modo loquimur.Ad culus probatione, distinguo maiorem :Obiectum motivum intellectionis divini est prius virtualiter illa,prioritate virinali intrinseca nego Extrinseca,traleat, di distinguo minorem eodem modo; quia loquedo a par te rei nullum est inconveniens in eo,quod intellectio divina & volitio divina mutuo se praecedant virtualiter extrinsecestiam in eodem genere; immo hoc necessario est dicendu loquendo de illis 1 Parte rei Primo quia quod rei covenit utest a patie res,opus est,quod alteri coveniat ut est a parteret,quia a perte rei no possunt illis covenire praedicata claradictoria,ut fatetur Ill.God ubi supr.Unde si a parte rei intellectio pricedit virtualiter extrinsece volitione in aliquo nere, in eode genere
573쪽
QUII. si uo pacto divina veritast obiectu ormis Uc. s s s
volitio praecedere debet virtualiter extrinsece etiaipsam intellectionem; na alias verificabuntur praedicata contradictoria de illis ut sunt a parte rei. Meundo, quia si aliquod incOveniens sequeretur,
ex co quod mutuo se praecederent virtualiter existrinsece in eodem genere,maxime quod intellectio,v.g.praecederet virtualiter extrinsece se ipsam: Hoc autem non est inconvenien quia intellectionem praecedere virtualiter ext sece se ipsam,nihil aliud est,qua ςqui valere, tym intellactioni creati praecedendi volitione,tum volitioni creati tu 1equenti ad intellectionem creatam;quia per hanc simplicem squivalentiam est equivalenter praece in dens,& qquivalenter subseques in eodem generer sed intellectio,ut est a parte rei,squivalet intellectioni create praecedenti volitionem, de volitioni creatq subsequenti intellectionem creatam: Ergo ut est a parte rei est ilinui anterior , di posterior
quivalenter,seu virtualiter extrinsece:Ergo animrior virtualiter extrinsece ad se ipsam &virtualiter
extrinsece posterior ad se ipsam: Quid ergo mira,
quod, prout sunt a parte rei utuo se prscedat virtualitex extrinsece in eodem genere Explicatur,
quia ideo volitio divina virtualiter extrinsece est posterior intellectione, quia squivalet volitioni crean posteriori realiter intellectioni creatae: Atia qui etiam intellectio divina, ut est a parte rei, emiis valet volitioni creati realiter posteriori intellectioni creats: Ergo etiam intellectio divina,vi est a parte rei est posterior virtualiter. extrinsece intellectioni,seu sibi ipsi .Ex quo etiam probatur, volitionem esse priore virtualiter extrinsece intelle tione;quia ideo essentia divina est prior virtualiter extrinsece intellectioni divinet, quia inuivalet obiecto motivo intellectionis creati priori realiter ad illa: Sed etiam volitio divina, ut est a parte rei,qquivalee obiecto motivo intellectionis creatae priori realiter ad illam, quia eidem, & in eodem squivalet volitio divina,vi est a parte rei,cui.& in quo Nuivalet essentia divina , ne de illis Marte rei verificentur contradictoria: Ergo etiam volitio 'divina virtualiter extrinsece prscedit intellectione in eodem genere, in quo essentia divina illam praecedit virtualiter extrinsece . Sed essentia divina per se illam praecedit in genere obiecti motivi virtu
liter extrinsece: Ergo in hoc etiam genere ea prae cedit virtualiter extrinsece etiam volitio divina,vtest a parte rei.Nec in his prioritatibus,&posterioritatibus admittentis in divinis praedicatis est ulla cotradictio quia nihil aliud significant, qua squi-vatatias positivas ad priora,&posteriora in cre tis.quq quide mutvalentiet positivet non se conta dicut in divinis,lmo essentialiter sunt una simplex quivalentia infinita, qua Deus ει quidquid Deus
est,im do a parte rei, quivalet,lam rebus prioia tribus, quam posterioribus in creatis in quocuque genere;& ideo nulla est contradictio in eo, quod
Deus,& quidquid Deus est,a parte rei loquendoisit virtualiter prius, & virtualiter posterius in eodem genere, licui eadem simplicissima memitas Dei est virtualiter anterior posterior in eodem genere durationis, ut simplicissime ex parte sua aequivalens diversis durationibus crearis.
3 1 Secundo obiacit Illust . Godo quia oblectum motivu intellectus est, quod vel per se ipsusngerit munus speciei,vel mediante sui specie intellectum foecundat ad intellectione: Sed sola divina essenti ut virtualiter distincta ab attributis, & relationibus est species, qua intellectus divinus -- cundatur ad intelligenditi Ergo sola illa est obie tum motivum intellectus divini. Minore proba primo, quia in Angelo sola eius substantia gerie munus species ad ipsam δε eius proprietates intelligendas: Ergo pariter in Deo. Secundo,quia sola
essentia divina continet radicaliter attributa Acue continet eminenter creaturas : Sed quia continet
emineter creaturas est species,qua Deus creaturas
intelligit: Ergo quia continet radicaliter attributa est species,qua intelligit attributa. Tertio, quia si attributa ratione sui essient species, qua Deus in telligit,daretur tot species,quot attributa: Sed hoc dici nequii:Ergo.Quarib,quia in relationibus πῆget magis argumenturn,quia si relationes ratione
sui essent species qua Deus intelligit iplas, darentur plures realiter species, sicut istures realiter res lationes:Hoc est absurdissimdai: Ergo. Respondeo,concessa maiori,negando minorem. Ad primam probationem, concesso anteri dendi, nego consequentiam,quia inAngelo ideo
eius proprietates non sunt species, qua ipsi in itelligantur, sed sola ipsius substantia, quia distia-guuntur re ipsa ab eius substantiatae quidquid est in Deo est a parte rei eius essentia , di ideo sicut Dei essentia est species qua intellectus divinus i
telligit , ita quidquid est in Deo est eodem modo a parte rei ipsamet species, qua Deus intelligit. quia inDeo,& ipsum intelligens,& id,quod intelligit,de id quo intelligit,sunt omnibus modis id
ut ait D. o. Ad secundam, distinguo maiore Sola essehtia divina continet radicaliter a parte rei attributa, nego suppositum, vel quia supponit essentiam divinam solam ab attributis a parte rei, vel quia supponit eam radicare virtualiter intri sece a parte rei attributa:Sola essentia divina comtinet radices iter ex nostro modo concipiendi Aut
per rationem attributa,concedo maiore,& min rem,& nego consequentiam. Quia essentia divina a parte rei continet eminenter creaturas realiter
ab ea distinctasM ideo istae no cognoscuntur per specie propria,nec essentia divina est propria sp cies illarum,qua illi moveant vitellectum divinu, sed solum est species propria ipsius Dei, di omniuquae sunt in Deo: Caeterum essentia divina a parte rei no radicaliter, sed formaliter cotinet,& est ipsa attributa,quia est a parte rei quidquid Deus est,&ideo quidquidinus est,est etia propria sui species.
574쪽
in quantum est a parte rei ipsa essentia divina,quae a parte rei est essentia omnium, quae Deus est , dc similiter est species propria omnium, & ideo omnia per modum unius simplicis obiecti per illam
speciem movent, ut supra explicatum est. Ad tertiam, nego sequelam, quia sicut attributa a parte rei non lunt plura, nec plures ellentiae, sed una simplex ellentia per se lubliliens , ita sunt unica simplex species per te subsistens, dc unum obiecinium ratione tui motivum. Ad quartam similiter dico quod relationes, ut sunt a parte rei, licet sitne plures relationes, lunt tamen re ipsa una essentia
omnium illarum propria, de similiter una species propria omnium illarum,& sic loquendo in sensu mali. & a parte rei,per se ipsas sunt unum obiectum motivum intellectus divini , quia ratione sui
ut sunt a parte rei,sunt Una essentia,& una species
propria illarum, qua per modum uniuet obiecti simplicis movent divinum intellectum, non enim tres persona sunt tria obiceta intellectus divini, sed unum obiectum , & tres person . Et quidem haec, de similia argumenta, vel solum probant de essentia, attributis, & relationibus ut ex nostro modo concipiendi distineatis; quo pacto esticacia esse statim videbimus, &in quo sensu libenter concedimus, solam essentiam esse obiectis i motivum ; vel si probant deessentia attributis,Mrelationibus ut sunt a parte
rei,& ut a Deo cognoscuntur, falso supponunt, quia supponunt ea ut distincta ab essentia; cum tamen a parte rei, nec attributa, nec relationes reipsa sint distincta ab essentia, adhuc virtualiter in trinsece, ut saepe diximus,& ostendimus.
38 Denique obi jcit Illusi. Godoy, ex in
Thom. quaest.2. de Veritat. artis. I. ad 7. ubi sieait: Disendum, quod ex parte cognoscentis omniis no eadem cognitione cognoscit Deus,se esseDeum,
se esse Patrem, sed non est idem, quo cognoscitere parte cogniti; cognoscit enim , se esse Deuma itate. se esse Pa trem paternitate , qua δε- cundum modum intelligendi nos es irim quod
deitas. Ex quo sic arguit: Si paternitas 'esset Deo .atio cognoscendi ipsam ex parie principij, non esset maior identitas ex parte principi; cognos--cendi, quam ex parte cogniti: Sed iuxta D. Tho. -ex parte cognoscentis est omnimoda identitas,
.non autem ex parte cogniti: Ergo.
as Respondeo, sensum apertum D. O.
ita in esse. quod ex parte cognoscentis eadem cognitione, tam a parte rei eadem, quam ratio- Ne nostra eadem, cognoscit se esse Deum, Ze se
esse Patrem. licet distinctis sermalitatibus ex par te cogniti, distinctis inquam ratione nostra, leuex modo concipiendi, quia cognoscit se esse Deuduitate, de Patrem paternitate , quae ratione nostra disterunt; ex quo nihil omnino contra nos, quia D.Thoni. non loquitur de paternitate , de deitate, ut sunt a Parte rei, sed ut ratione nostra
de intellicta, s scientia Dei.
distinctis; unde in sorma, ad argumentum,distin
suo maiorem: Si paternitas ut est a parte rei esset ratio cognolcendi se ipsam,non esset maior identitas a parte rei ex parte cognoscentis, quam ex Parte cogniti, concedo: Non esset maior identitaS ex modo concipiendi, nego maiorem, de distinguo minorem eodem modo;quia loquendo a parte rei,tanta identitas est inter paremitatem, Bedeitatem ex partembiecti ut cogniti a Deo,quanta est ex parte ipsius Dei cognoscentis,quia vim
bique a parte rei est summa identitas; de solum cst differentia in eo, quod ex parte cognoscentis est identitas cognitionis etiam ex nostro modo concipiendi, at ex parte cogniti est dillinctio ex nostro modo concipiendi, nec amplius vult D. Om. ex quo ad summum sequitur, quod paternitas ut ratione distincta a deitate, non sit obiectum motivum.
4o Contra primam conclusionem , μῆ-ciunt aliqui sic Iuxta D.Thom. in praesent. art.q.
in Deo intellectus, species intelligibilis, actualis
intellectio. & obiectum intellectum sunt omnino . num de idem: Sed pro obiecto intellecto. intelligit D.Thom. obiectum primarium: Ergo obiectum primarium in Deo est omnino unum , & idecum intellectu, Sc intellectione: Sed sola essentiadi aest omnino unum, Sc idem cum intelle tu,& intellectione, quia per 'illam constituitura Attributa autem distinguuntur virtualiter ab illa:
41 Sed facile respondetur, concesso pri mo syllogismo, negando minorem, quia loquendo a parte rei, quo sensu loquitur D. Thom. in
praedicto textu, non minus sunt omnino unum, di idem, attributa,&. relationes cum intellectu,&antellectione , quam essentia divina; cum a parte rei non detur in Deo maior,nec minor identitas, sed summa identitas, & unitas, qua non est excO-gitabilis maior; nec admittimus distinctionem ullasdrtualem inter intellectionem actualem, Se
attributa, quae pariter non debeat admitti interessentiam, Ze intellectionem actualem ; nec inter essentiam , de intellectionem identitatem ullarri Virtualem,quae pariter non debeat concedi intercssentiam, Et attributa. Vide supra DMputat. a. quas. 7. a num. 2 3. Mitto alia argumenta, quia vel probane solum de essentia , de attributis ut .ratione distinctis, & ex nostro modo concipiendi; vel supponunt distinctionem virtualem intrinis
secam, qua negata, enervantur, de vim non habent. οTERTIA CONCLUSIO.
a W Ico tertio : Loquendo de essentia, astributis, ct relationibus in ratione nostra uiuinctis . Ο ex modo nostro coneris
piendi cum fundamento ,sola essentia divina ess
575쪽
c VII. Quo pacto divina veritas sit obiectumformale, sc. s s T
obiectam moti m intellectus dioini, immo, ct fola ipsa, obieetum primario terminati m. In hac allertione consentio Illust. Godoy, &aliis Thomiliis cum ipso sentientibus. Et probatur
quoad primam partem, quia obiectum motivum divini intellectus ex noli ro modo concipiendi, de ratione noltra debet praecedere divinam intellectionem, ut movens, fle determinans ad illam: Sed Qta eilentia divina est,quae primo ratione nostra,' S ex noliro modo concipiendi praeceditantellectionem divinam ut movens , Ec determinans inistellectum divinum ad illain:Ergo la essentia duvina ex nostro modo concipiendi est obiectum motivum divinae intellectionis, seu intellectus. Minor probatur, quia nec voluntas , nec volitio divina,nec caetera attributa consequentia in Deo ad eius intellectum praecedunt ratione nolira ad intellectionem ipsius: Ergo lata essentia, quae ex nostro modo concipiendi se habet ut radix omnium, eli quae praecedit, & consequenter, quae s la est obiectum motivum divini intellectus. 3 Nec valet respondere, quod licet caeis tera attributa non praecedant phylice seu in Ordine essendi, possunt praecedere obiective seu in genere obiectivo. Contra enim est, quia essentia, de attributa eo ordine se habent obiective in intel
lectu divino, quo se habent in se in ordine essendi; cum enim ab intellectu divino cognoscantur persectissime, Si ut sunt in se , eodem ordine debent esse obiective in intellectu divino, quo sunt in se, seu in ordine essendi: Sed in ordine essendi prior est essentia divina ex nostro modo concipiendi , quam attributar Ergo etiam in ratione obiecti, seu in genere obiectivo, & cognoscibili. Explicatur: Eo ordine debemus concipere effentiam, & attributa in ratione obiecti cognoscibilis a Deo. quo illa concipimus in ratione entis, se in ordine essendi: Sed in ratione entis, seu in ordine effendi concipimus essentiam divinam ut priorem, seu ut rationem a priori ellendio attributa ut posteriora: Ergo pariter in ratione,& γ-nere obiecti cognoscibilis a Deo: Ergo sicut ex nostro modo concipiendi essentia divina est prior in essendo attributis, & ratio a priori illorum, ita ἰn ratione obiecti cognoscibilis essentia divina ex nostro modo concipiendi est prior, di ratio a priori cur cognoscantur attributa: Sed hoc est esse obiectum motivum cognoscendi attributa:
Nec valet. si secundo dicas, divinum
intellectum non cognoscere egentiam,& attribuista cum ordine prioris, & posterioris, quia non cognoscit ea vidistincta , nec distinguendo , aut praescindendo. Contra enim est, quia licet hoc verum sit, & ideo ut a Deo cognoscuntur, non distinguat Deus obiectum motivum a termina- Iivo, nec primarium, & secundarium, sed omnia
cognoscat per modum unius simplicis obiecti, di per se primo, tamen fios distinguimus in illo obiecto, de essentiam illius, & attributa, de relationes,& perprius intelligimus in illo essentia,quam attributa, Ze relationes, & supposita hac distinctione, de ordine, quo nobis concipiuntur, loquimur in hac conclusione : Sed loquendo cum hae distinctione , Se ordine, perprius intelligimus essentiam divinam esse ratione sui cognoscibilem, quam attributa, linis Se attributa solum ratione essentiae esse cognoscibilia: Ergo ex n'stro modo concipiendi sola essentia divina est obiectum m
tivum divini intellectus, & intellectionis
4 s Secundo probatur conclusio quia adhuc ex nostro modo concipiendi, seu ratione nostra non est, nili unicum obiectum motivum divini intellectus: Sed hoc non potest esse essentia simul,& attributa, quia haec sunt plura ratione n stra, & ex nostro modo concipiendi i Ergo est sola essentia metaphylica Dei, quae ratione nostra, S ex nostro modo concipiendi est unica tan m. Probatur maior, quia cognitio, qua Deus se , de
omnia attributa, de rclationes cognoscit, est unica etiam ratione nostra. de ex nostro modo concipiendi , quia eadem cognitione intelligimus, de
concipimus Deum se, & omnia sua cognoscere: Sed unius tantum cognitionis, eo modo, quo est una tantum, non est nisi unicum obiectum motivum : Ergo sub unico obiecto motivo, etiam ratione nostra unico, cognoscit Deus se, & oinnia sua attributa, & relationes: Ergo adhuc ratione
nostra obiectum motivum intellectus divini est
unicum tantum. Et liac locum habet textus D. Thom. supra obiectus n. 38.in quo D.Thom.ait, quod ex parte cognoscentis eadem omnino co
nuione eo oscit se esse Deum se esse Patrem sed non es idem ex parte cogniti, quo cognossit se esse Deum, o se esse Patrem , quia ex parte cogniti coinoscit se esse Deum deitate, o
fe esse Patrem paternitate , qua fecundum modum intelligendi non est idem, quod deitas; ubi aperte supponit,nec secundum modum intellige-di essie aliam cognitionem , qua cognoscit se eme Deum, ab ea, qua cognoscit te esse Patrem, quia alias tanta distinctio estet ex parte cognoscentiS,& cognitionis, qua cognoscit, ac ex parte cogniti : Sed eo ipso quod ex parte cognoscentis sit
eadem cognitio etiam ratione nostra , & ex modo nostro co iacipiendi, debet etiam esse unicum obiectum motivum, etiam ratione nostra, & ex
nostro modo concipiendi; nam si distinguantur motiva cognoscendi, codem modo distingui debent cognitiones:Ergo intellectias divinus 1ub eodem motivo, etiam ratione nostra eodem, cognoscit se esse Deum,& se esse Patrem, & similiter de reliquis: d supposito,quod motivum sit unicum, de idem ratione nostra, non est aliud, nisi sola divina etantia: Ergo.
6 Tertio probatur conclusio quoad pri
576쪽
s s 8 Tract.de Deo uno. Disp. IV. de intellectu Hscientia Dei.
mam partem, quia illud solum est obiectum m suum intellectus divini, quod per se ipsum per modum speciei intellectum determinat,& specimcat ad intellectionem;quia respectu intellectus divini non datur obiectum motivum,quod per speciem a se distinctam ipsum determinet,aut speciis ficet:Sed sola essentia divina ex nostro modo coniscipiendi est species quae intellectum divinum determinat,& specificat ad intellectionem:Ergo sola essentia divina ex nostro modo concipiendi est obiectum motivum intellectus divini. Probatur minor, Maia attributa nec relationes ratione sui non sunt species quibus intellectus divinus dete minetur, aut specificetur ad intelligendum, imo nec per sui peculiares, & proprias species ipsum
determinant, aut specificant; quia in Deo, adhuc ratione nostra cum sundamento, non distinguumus tot species intelligibiles, quot distinguimus.
attributa,& relationes,alias darentur in Deo tres. realiter distinctae, sicut dantur tres relationes reaster distinctit quod nefas est asserere:Ergo ex nostro modo concipiendi sola essentia divina e species, qua intellectus divinus intelligit, seu quae intellectum divinum determinat, & specificat ad intelligendum. 7 Dices forsan, quod licet sola essentia divina sit species, est tamen species,non solius e sentiae divinae, sed etiam attributorum, & relationum. Sed contra est, quia licet sit species repraesentans etiam attributa, & relationes, tamen ex
nostro modo concipiendi per se primo represe tat se ipsam, & solum secundario, & ex conseia
quenti relationes quia per prius nostro modo co-cipiendi est sui ipsius species,quam attributorum, di relationum: Sed obiectum motivum intelle tus non est illud, quod secundario repraesentatur per speciem , & ratione alterius. sed illud quod per se primo repraesentatur per illam,& cuius speiacies est per se primo propria: Ergo ex nostro modo concipiendi sola essentia divina est obiectum
R Denique suadetur conclusio, quia eo modo debemus concipere obiectum divini intellectus in cognitione sui, supposita distinctione rationis inter essentiam, & attributa, quo se haberet, si realiter essentia distingueretur ab attributis Sed si in Deo essentia realiter distingueretur ab attributis, sola essentia esset obiectum motivum ad se ,& sua attributa cognoscenda: Ergo de faecto ex nostro modo concipiendi illa ut distincta, sola essentia est obiectum motivum ad se, di omnia sua cognoscenda. Minor probatur, quia in Angelo, in quo essentia,& substantia eius realiter distinguuntur ab eius proprietatibus, sola essentia, & substantia eius est species, di obiectum
motivum ad se, dc suas proprietates cognoscenis
das: Ergo idem esset in Deo , si eius essentia realbrer distbigueretur ab attributis,*proprietatibus: Ergo dum ea concipimus ut distincta ex modo
nostro concipiendi,debemus concipere essentiam solam ut obiectum motivum, & reliqua vi terminativum tantum; ad quod quidem habemus su
damentum in ipsa distinctione rationis, & icianalogia ad creaturas intellectuales perfecti res, ut sunt Angeli; non autem ad concipie da etiam attributa ut obiecta motiva divini inteu
cundam partem de obiecto primario terminatiis vo; quia licet re ipsa omnia, quae sane in Deo, emodum unius simplicis obiecti sint unicum obiectum primatio terminativum divina intellecti nis,quia re ipla inter ea non est distinctio, nec imtellectus divinus praescindit, aut distinguit, tamendum nos distinguimus in illo obiecto essentiam. attributa,& relationes, per prius intelligimus essentiam divinam a Deo cognosci, quam attributa, & relationes,& per prius cognitionem divina terminari ad Mentiam suam,& ex consequenti, de ratione illius ad attributa, & relationes: Ergo ex nostro modo concipiendi cum fundamento sola essentia divina est obiectum primario terminativum. de attributa secundario. Explicatur, quia si velimus explicare obiectum terminativum divinae intellestionis, quod nempe est Deus ipse ut est iast, non potamus illud explicare ut est in se muco conceptu, sed opus nobis est distinguere in eo essentiam, attributa, & relationes; affirmando. quod omnia ista cognoscit intellectus divinarites velimus sigillatim, & cum ordine explicare quo pacto ea cognostit,no possumus cum laudame to id explicare dicendo. quod omnia ex aequo, &per se primo cognoscit, quia loquendo cum distinctione de illis, debemus loqui cum ordine. 84 non confuse,& sine ordine; loquendo autem cum ordine, debemus loqui de essentia, & attribi is cum eodem ordine quantum ad cognosci a Deo,
cuin quo loquimus de illis quantum ad esse tu Deo quia respectu intellectas divini cognostentis suam essentiam, & attributa ut sunt in se, eundem ordinem scrvare debemus in explicado,quo pacto ab eo cognoscuntur, quem servamus in exinplicando quomodo sunt in ipso: Tune sie, sed in ipso Deo, loquendo cum distinctione, per se primo est essentia, & ex consequenti attributa,& lationes. ita ut Deus per se primo sit Deus, & secundario,& ex consequenti sit intelligens,volens, sapiens, iustus, bonus,& trinus: Ergo patiter,
quantum ad cognosci a se ipso debemus prius concipere quod intelligit se ut Deum , quam velatelligentem, volentem, bonum,&c. Ac sicut ra
tio a priori essendi intelligentem, volentem, M. est essentia divina; ita ratio a priori cur a se ipso cognoscitur ut intelligens, volens, M. est quia per prius cognoscitur ut Deus. seu ipsa essentia divina: Ergo nostro modo concipiendi sola effen-
577쪽
VVII. uo pacto disina veritassit obiectumformale, sc. s s 9
. tia divina est obiectum primarium, seu per se pri
mo intellectum ab intellectu divino. so Secundo probatur eandem conclusio; quia obiectum primario terminativum est specificativuin divinae intellectionis, seu intellectus: Sed obiectum specificativum divini intellectus, seu intellectionis, debet esse unicum, etiam ratione nostra, & ex nostro modo concipiendi, quia intellectus divinus de divina intellectio qua omnia ii telligit.est unicus, & unica, etiam ratione nostra: Ergo obiectum primarium terminativum divini intellectus debet esse unicum tantum,adhuc ratione nostra, & ex nostro modo concipiendi: Sed eo ipso non potest esse essentia simul,& attributa,aut relationes quia haec sunt plura ratione nostra, seu ex nostro modo concipiendi: Ergo solum est ese sentia divina cum non sit assignabile aliud rati ne nostra unicum tantum, quod possit primario
terminare alvinum intellectum, seu divinam intellectionem.
si Ex quo colliges primo, quod non potest assignari pro obiecto formali terminativo divini intellectus ratio communis entis divini, ut multiplicatur Iogice, seu ratione nostra inessentia attributis,& relationibu . Tum quia ut supra Vidimus, quest. q. a num. aa. soli intellectui potentiali potest assignari pro obiecto sermali specificativo ratio communis logice, quasi potentialiter determinabilis per varias differentias. Tum quia opporteret illam rationem communem to
pice dividi in plura obiecta .rmalia specificativa
nataquata; hoc autem non potest admitti resepectu intellectus divini, nam pariter ipse intellec- . tus divinus in intelligendo dividendus laret penes plures species intelligibiles inadaequatν. α
penes plures intellectiones actuales inadaequatas, ita quod una specie inadaequata , & una intelle tione inadaequata intelligeret essentiam, alia specie inadaequata , & intellectione inadaequata intelligeret unum attributum, alia aliud, di sic de
caeteris; ex quo sequeretur, quod non esset maior identitas ex parte cognoscentis, quam ex parte cogniti, contra D. Thominu a litatum . Non
ergo dici potest, quod obiectum sermale terminativum intellectus divini sit ratio logice communis entis divini , quae logice multiplicatur inessentia attributis, & relationibus; sed sola ςssentia divina omnino eadem in Deo, tam a parteret , quam ratione nostra. s Colliges secundo, attributa esse ratio ne nostra, & ex nostro modo concipiendi obiecta solum materialia terminative respectu divini intellectus, di intellectionis. Patet, quia per se, de ratione sui non sunt obiectum sermale, cura ratione sui non terminent, nec specificent intellectum , seu intellectionem divinam . sed solum
ratione essentia: Ergo sola essentia ex nostro mois
do concipiendi, seu ratione nostra est obiectua
formale; attributa autem pure materiale, loquendo de illis ut a nobis concipiuntur ut distincta abessentia divina. 13 Colliges tertio, contra Illust. Godoy,
attributa,ut ratione dillincta ab eisentia,& ex nostro modo concipiendi, non solum esse obiecta materialia respective ad ellantiam, sed etiam obiecta secundaria respectiva ad ipsam. Patet, quia supposita dillinctione rationis inter essentiam, de illa, sic a nobis concipiuntur in esse obiecti divinet intellectionis ac si realiter distinguerentur: Sed si realiter distinguerentur, attributa essent obiecta secundaria intellectioni qua Deus se ipsum cognoscit, sicut proprietates, Sc accidentia propria Angeli sunt obiecta secundaria cognitionis, quλAngelus se ipsum cognoscit: Ergo in Deo attributa concipiuntur a nobis ut obiectum secunda.
vium cognitionis, qua se ipsum cognoscit: Ergo ex nostro modo Loncipiendi sunt obiecta secuna daria. Secundo,quia ex nostro modo concipiendi illa cum distinctione rationis ab essentia , non possimus concipere illa,ut ex aequo, & per se prumo terminantia divinam cognitionem, ac esse tia , sed per prius concipimus essentiam terminare divinam cognitionem, de ex consequenti attria buta : Ergo ex nostro modo concipiendi attrib ta sunt obiecta secundaria.
Primo, quia attributa non sunt obiectum secun darium voluntatis divinae, ex D. Thom.str. citat. ωm.29. Ergo nec intellectus divini. Se cundo, quia obiectum secundarium non habet intime inclusum obiectum secundarium : Sed at tributa intime includunt obiectum primarium, nempe essentiam divinam: Ergo non sunt obiecta secundaria. d facile resp5detur. Ad primam, quod attributa re ipsa non sunt obiectum secundarium , sed primarium voluntatis divinae,quia re ipsa sunt essentia divina, de hoc est, quod asserie
D.Τhom. eo loco: Attamen, ut distincta per rationem ab essentia,& ex nostro modo concipiendi sunt obiecta secundaria, tam voluntatis divine,
quam divini intellectus. Ad secundam, distinguo
maiorem: obiectum secundarium, quod est secundarium re ipsa, de a parte rei, non habet inti me inclusum primarium, concedo: Quod tantum est secundarium ex nostro modo concipiendi, dedistinguendi, nego maiorem, & concessa minori. nego consequentiam; quia licet intime habeant inclusum primarium, ex hoc ipso ratione nostra. N penes explicitum distinguuntur ab obiecto primario , Ec non sunt obiectum primarium: Sunt ergo ratione nostra secundarium. sue Ex quibus denique infertur , totam distinctionem inter attributa, & creaturaS quoadesse obiectum intellectus divini, non stare in eo, quod creaturae sint obiectum materiale secunda-
sum ; attribura autem obiectum materiale pri-
578쪽
s6o Tracit. de Deo uno. Disip. IV. de intelle ita, di scientia Dei.
marium; sed in eo, quod creaturae non ex modo tantum cognoscendi nostro, sed re ipsa,& a parte rei sunt obiectum materiale secundarium divini intellectus; attributa autem re ipsa, & a parte rei sunt obiectum primarium, imo εἰ se ale terminativum, & motivum divini intellectus , & solum sunt obiectum materiale secundarium ex nostro modo imperiecto cognoscendi. 36 Nec contra has duas conclusiones occurrit obiectio alicuius momenti; nam quae obij-ciuntur, ad luminum probant, attributa tu sensu reali, & a parte rei, & prout a Deo cognoscuntur vi sunt id ipsum quod Deus, esse obiectum primarium motivum, & terminativum; quod libenter concedimus, imo & defendimus; non autem probant,supposita distinctione rationis, & ex nostro modo concipiendi.
s7 Aliud argumentum solet sumi ex eo, quod datur in Deo schentia stricte dicta de suis attributis, quae specificari debet ab illis. Sed nee istud militat contra nos, qui eam stricte dictam
negamus re ipsa, & ex parte rei significatae 3 3c quamvis illam admittamus ex Aodo nostro conincipiendi, non debet specificari ab obiecto scito, sed χlum a principio, quo talis scientia inititur, nempe ab essentia divina; non enim admittimus actum scientiae stricte dictae in Deo specie distinctum ab actu luminis principiorum, & ex distineto obiecto specificatum, sed unicum simplicissimum actuin, quo Deus primario cognoscit suam essentiam ut primum principium , & secundario cognoscit conclusiones ex vi cssentiae praecognite unde non debet habere obiectum krmse , nec motivum , nec terminativum primarium dive
1 8 Demum arguunt mJesultae,quia alia tributa , & relatione ut virtualiter ab essentia dias incta, sive per rationem nostram, habent intrinia seram veritatem, S cognoscibilitatem, sicut essentia divina r Ergo adhuc,ri ratione distincta abessentia uni cognoscibilia ratione sui, tam motuo, quam terminative. Sed ad hoc respondetur, quod habent intrinsecam cognoscibilitatem secundariam respectu essentiae divinae , non prim riam quia latum sunt intrinsece cognoscibiles ut proprietates,& attributa essentiae primario, & ratione sui cognoscibilis; unde istum sunt cognoscibiles relationes, di attributa ratione essentiae moventis, S primario terminantis divinam cognitionem, loquedo secundum rationem nostram, di ex nostro modo concipiendi; sicut loquendore ipsa , de in sensu reali, creaturae licet habeant ι intrinsecam veritatem, Se cognoscibilitatem, solum sunt secundario, & materialiter cognoscibules ab intellectu divino, ratione essentiae di- .vinae primario terminantis dbinam cognitionem. ' ,
di hoc dubio nimis contentiose
ctione virtuali intrinsecam divinis, & ex natura rei, parum, vel nihil dissicultatis habet,nam tota reducitur ad distinguenda divina attributa per
rationem, aut virtualiter extrinsece Per aequiv
lentiam ad cognitiones creatas. Unde. a Dico primor Divina cognitio non dia singuitur in varia attributa, nec formaliter ex natura rei; nee Dirtualiter intrinsece a parte rei. In hac assertione debet nobiscum colentire Illust.
Godon& alis, qui cum ipso negant dutinctionem
virtualem intrinsecam in divinis. Et non aliter melius probatur, quam eisdem rationibus, quiribus distinctionem illam virtualem saepe reiecimus in Deo
a Dico secundo: Divina eognitio ratione nostra eum fundamento disingui potes in varia
attributa. Probatur ex regula D. Thom. distimguendi per rationem in Deo persectiones,& attriqbuta; nam ut vidimus ex ipso Disputat. a. quae 7. a numa . ct quaest. ii .ὰ m. t a. de alibi lae-Pe, ea distinguuntur ratione ratiocinata, sive cumsundamento in Deo , quae proprie conveniuncDeo,& creaturis secundum unam rationem anaia
ogice , & in creaturis ratio unius non est ratio alterius: Sed divina cognitio distinguitur penes lume principiorum , sapientia , scientia,Prudenritia, & ars, quae quidem proprie conveniunt Deo, di creaturis secundum unam rationem analogicea& in creaturis lumen principiorum non est scientia, nec scientia est sapientia, nec ars est prudentia , nec prudentia est ars: Ergo in Deo haec omiania distinguuntur ratione ratiocinata, seu cinusundamento.
Quod si inquiras, quodnam sit sentia
mentum dico fundamentum ex parte Dei esse summam eminentiam, vi cuius cum omnimoda
simplicitate, seu una simplicissima cognitione, cognoscit quidquid nos cognoscimus distini cognitionibus, nempe lumine principiorum, la pientia , scientia, prudentia , & arte , seu praestae se aliter , licet seclusis tinpersectiombus quidquid vos diversis realiter cognitionibus praestamus, Ec cognoscimus. Pro cuius intelligentia videatur textus D. Thom. supra relatus, 'r a.
s Ex quo dico tertio .Cognitio divina ra tione nostra eum fundamento disinguitur penes intelligentiam i quae correspondet principiis , peia cientiam, quae corresponciet conclusonibus,
579쪽
pen&fapientiam, quae eorrespondet regnitioni per altissimam causam, penB prudentiam,& ρο-ias artem, non tamen penti plures regnitiones
specie distinctas sed viae implicissimaque cognitio ex partemi penes diversa obiecta fici in
ietas denominationes distinctas. Probatur primo ex textu citato D.Thom. ubi hoc ipsum l culenter assirmat. Secundo, quia ad diit inguendas subiective cognitiones in Deo nulla est necesistas, & consequenter nec sundamentum. Quod sic probatur, quia cum cognitio divina sit aeque infinita. ac ipsius intellectus, sicut unus intelle eius etiam ratione nostra lassicit ad omnia cogis noscenda, ita unica solum intellectio subiective sufficit qui ex diversis obiectis secundarijs subeat distinctas denominationes.Tertio,quia licet cognitio divina habeat diversa obiecta, quorum res pectu denominatur iam sapientia, iam intelligentia, iam prudentia, &c. non tamen habet plura obiecta speci Mativa, adhue ratione nostra cum fundamento , quia unice specificatur ab essentia divina , quae una est in Deo ratione noura: beam ipso divina cognitio debet esse unica subiective etiam ratione nostra cum lundamento et E
doy, probans, quod in Deo scientia, & lumen principiorum distinguuntur virtualiter, & licet non determinet , quod virtualiter. Itur Ueta, eius tamen argumentum ad hoc dirigi videtur,& simul ad distinguendas in Deo duas cognatio nes subiective, quarum una sit lumen principi rum, & alia scientia. Probat autem sic: Lumen principiorum. & scientia. distinguuntur ex propriis conceptibus essentialiter: Ergo in Deo vir tualiter disserunt. Probat antecedens, quia mproprijs conceptibus habent obiecta sormasa specie diversa: Ergo ex proprijs conceptibus disserunt essentialiter. Probat antecedens, quia ob tectum formale luminis principiorum sunt verit tes immediate , di per se notae; obiectum autem formale scientiae ex suo conceptu simi conclusi
ci st.2 .a niam. I 6. & licet ibi arguenti dedimus, Quod ratione disserant lumen principiorum, &scientia, intelligendum est de distinctione illorum in esse attributi . e quoad denominationem, non tamen de distinctione rationis per modum duplicis cognitionis specie diverse. Vade in forma, distinguo antecedens: Lumen PIIncipiorum,& scientia distinguuntur essentialiter ex propriis conceptibus finitis, & quia finiti concedo: Halia cindendo , finitate, & limitatione, nego a ec dens. Ad cuius probationem, distinguo antecedens eodem modo. Ad cuius probatione concesso antecedeti,quoad prima partem,distinguo quoad
secundain:Ob chum formale scientie, coceptu cognitionis limitatς ad conclusiones sunt concla
siones,concedo:Ex conceptu cognitionis infinitti seu praestindendo ii limitatione cognitionis, nego antecedens,& consequentiam3 quia scientia, qu sit cognitio in linea cognitionis infinita,vn ce sp cificatur a prima veritate immediata,quia primaiario,& per prius est lumen principiorum, & ex coe
sequenti, di secundario solum scientia stricte talis
8 Sed instat Godoy,ex hoe sequi quod iamo non distinguantur virtualiter actus intellerictus, di voluntatis: Sed hoc est falsum: Ergo. Seriquelam probat, quia si in Deo cognitio luminis principiorum eadem virtualiter, seu per rati nem ob sui infinitatem attingit simul conclusioqnes, cur etiam dicendum non erit, quod actus intellectus ob sui infinitatem attingit etiam bon talem divinam sub ratione boni, absque distinactione virtuali Respondeo, quod in Deo amas intellectus, & voluntatis non distinguuntur virqtualiter intrinsece a parte rei, unde nihil mirum; quod nec distinguantur virtualiter intrinsece lurimen principiorum, & scientia. Si ergo hanc distinctionem probare intendit, nihil probat paritas de intellectu, & voluntate. Deinde,quantum ad distinctionem virtualem extrinsecam laqteor, quod in Deo actus intellectus , &volunia tiatis virtualiter extrinsece distinguuntur, quate nus videlicet idem siluplicissimus amas purus aequivalet in persectione actibus intellectussc voluntatis creatae realiter distinctis. Sed hane diastinctionem non renuam concedere etiam inter actum luminis prineipiorum , & scientiae in Deo , quia revera non est distinctio subiectiva,Se vera inter ipsos immeditate, sed simplex aequiva- νlentia unius simplicis actus ad actus luminis principiorum, Si sciem in nobis realiter, di specievistinctos.
9 Demum quantum ad distinctionem rationis, iam admittimus quod in Deo distinguantur ratione ratiocinata lumen principiorum , M scientia, tanquam duo attributa, & duae denoriminationes distinctae penes obiectum primarium, di secundarium; sed negamus distingui, tamquam duae cognitiones distinctae, quia in Deo non habent duplex obiectum formale specificativum; sed unicum etiam ratione nostra, nempe so lam essentiam divinam; cognitio enim comprehensiva, & intuitiva essentiet divinae, ex hoc ipso, quod intuitiva,& comprehensiva est illius, seu ex hoe ipso quod infinita est, secundario se extendidad omnes conclusiones, seu ad omnia, quae in illa, tam formaliter, quam eminenter continentur , unde respectu intellectus divini , primum principium , & conclusiones non disserunt riduo obiecta formalia specificativa, sed tanquam primarium, & secundarium , se seinc materi i
580쪽
s Trin.de Deo Cno. D p. IV. de Atellectu cientia Dei.
non sic comparantur ad intellectum, Ze volunt tem divinam, quia nec veritas divina est obie- etiam secundarium, nee divina bonitas, sed utraque Primario respicitur a Deo,& utraque in Deo specificat s maliter; & ideo opus est distinguere Per rationem cum fundamento in re duos acto specificatos, nempe intellectus, di voluntatis.Distinctos,inquam, subiective in ipso Deo ex nostro modo concipiendi, quia nempe etiam in ipso Deo habent distincta obiecta motiva,& temii Liva primaria nempe divinam bonitatem, di veritatem;quod ut iam diximus, non contingit in tu mine principiorum,& scientia stricte tali, potissi. me,cum in Deo non detur scientia stricte talis de
divinis, sed solum de creaturis, ut iam dixta
quaes. 2.r o Secundo arguitIllust.GMoy, quia ex quo distinguantur virtualiter, aut ratione nostra cum fundamento in re lumen principiorum, Scscientia,nulla impersectio in Deo ponitum ur e go ea distinctio admittenda non est Probatur antecedens,quia per hoc praecise quod in Deo iden.tificentur realiter se aliter,excluditur omnis impersectio:Ergo quamvis distinguantur virtualiter,
aut per rationem cum fundamento, non ponitudulla imperiectio. Secundo,quia per hoc quod actus intellectus,& voluntatis distinguantur in Deo
virtualiter,aut per rationem cum fundamento iare,nulla imperfectio in Deo ponitur Ergo paritet ex hoc, quod ponantur lumen principiorum, Sescientia cum virtualidistinctione, aut cum dilii
ctione rationis cum fundamento m re.
I . Respondeo, quod ex distinctione vir tuali intrinseca. sequitur in Deo in primis implicatio verisicandi in illo a parte rei praedicata contradictoria in sensu contradictorio, quam probavimus supra Dispusat. 2.pissior. Item sequitur haud levis imperfectio repugnans summe simpli citati Dei,ut ibidem ostendimus,quia summa Dei simplicitas non patitur distinctionem ullam a parrite rei inter praedicata absoluta, adhuc virtualem intrinsecam. Ex distinctione autem rationis pure fundata in squivalentia eiusdem simplicis comi. tionis ad cognitiones In creaturis diversas,non se,quitur vlla impe sectio, di propterea admittimus eam simplicem cognitionem distingui penes di-Versa attributa, aut denominationes distinctionerationis cum fundamento in rer Uerumtamen ex
distinctione lationis iundata in diversis specifie tivis sequeretur magna impersectio, quia cumstientia Dei non possit habete distinctam speciis sicativum in Deo a lumine principiorum,nisi specificatur a creaturis, di hoc esset maxima imperinsectio , inde est, quod esset maxima Impersectiosi penes distinctum specificativum, ut vult Illust. Godoy, distingueretur in Deo a lumine principiorum. Ad paritatem de actii intellectus, & vos luntatis iam diximus, non sequi impersectionem. quia uterque habet in Deo specificativum distinctum; nempe veritatem divinam, & divinam bonitatem , sed actus scientiae strictae talis non potest habete in Deo specificativum distinctum aruspectificativo luminis principiorum, quia nompotest habere pro specificativo , nisi ellcntiam divinam ut primario attactam, quae est ipsum specificativum luminis principiorum. I a Et tamen dico, quod licvi in multiplicandis per rationem cognitionibus in intellecta divino, & volitionibus in divina voluntate, nocisequeretur vlla impersectio realis in Deo, et men debemus illam multiplicitatem evitare. quantum possibile fuerit nobis , di concipere, tam intellectum divinum, quam divinam volui tatem,etiam in actu secundo, cum maiori limplucitate possibili, & evitando, quantum Poliabile sit, multiplicitatem actum e Cum ergo possumus intelligere , quod Deus unica simplici νnitione cognoscat primario se ipsum ut primum
principium, &secundario creaturas ut cones
siones; inde est, quod nora debemus in eo diastinguere plures cognitiones, adhuc ex noctio modo concipiend8, licet distinguamus plura o lecta penes unum primarium, di alia secund Na , sed unicam tantum, licet cum pluribus D minibus, di denominationibus. Videatur textus D. om. relatus supra qt . a. m. S. Item. quia debemus concipere liuellectum divinum Hactu secundo tque simplicem, & unum, ac riactu primo, & consequenter unico, di si rici actu adaequatum i Ergo immerito in illo coa- Cipiemus plures cognitiones ratione distinctas. quasi una sola non adaequet vim cognoscitivam allius, aut quasi egeat duobus actibus secundis. Et haec etiam est disparitas, cur, hoc non obstante, distingui debeant in Deo, actus voluntatis Intellectus, quia hoc non tollet, quod actus intellectus adaequet intellectum, & actus volunt voluntatem, nec quod volantas si aeque sim- pira in actu secundo, ae in actu primo, nee liumiliter intellectus; secus autem sciret, si vel in intellectu , vel in voluntate distingueremus duos actus secundos. Et item, quia ad distinguendum in Deo intellectum a voluntate tanquam
duas facultates, aut duos actus, cogit necessita. ras, cum non possimus uno conreptu exprimere, nec per modum unius actu tendentiam in verum sub ratione via,& in bonum sub ratione boani a at line necinitas non ita cogit ad distinguendos actus luminis Principiorum, & scientiae tanquam duas cognitiones; quia possumus uno conceptu ,& nomine exprimete unam cognitionein
comprehensivam Dei, quae secundario ex vi cognitionis comprehensiri Dei se extendat ad creaturas ut contentas in Deo, de a priori ex ipso illatas