장음표시 사용
141쪽
ioris praestare debebat mediator &c. Nulla ergo ra. tio datur, cur esse debeat DeuS. ( u.) a. Praeterquam, quod munera Regis P Sacerdotis, quibus defiungi debebas mea diator, nonnisi in hominem secundum eos cadere possnt. Ea
enim leguntur CA TECH. RACO V, Act. p. I. Sed Rex, qui simul O Sacerdos sit, Deus ille unus esse non potest, sed necesse est, ut homo fit ad utramque hanc dignitatem a Deo hominum hono evectus. Haec omnia praetermittit SIMPLICIUS, quae sane ordinem nullo modo inversum fuisse demonstrant. Sed addit, loco quod hactenus existimarunt Theologi , ex eo, quod Sociniani rationem D. eiunt Religionis normam fluere, quod negent m seria, ex hoc oero quod negent ditanitatem Chrest, inde vero quod negent
ejus satisfactionem. I, Sociniani non aliter quam alii Theologi rationem Religionis normam profitentur et sm.) nec ulterius ejus jura extendunt. Brevitatis studio hic mitto ea quae ad hanc controversiam solvendam in differtatione mea occurrunt 3 Lectores ad CATECH. RACO V. Sect. I. p. s. ad aruaest. At quo pacto obscuriores scripturae loci possent intelligi e amandando. a. Sociniani Trinitatis dogma non, quod rationem superet, negant , sed quod sana rationi o ditanis litteris stimul illud adversari autument. (x.) CATECH. RACO V. Sect . cap. e. pag. ar. 3. Quod denique asserit SIMPLICIUS, Socinianos negare satisfactionem Christi, eo quod negent ejus divinitatem , ex su-(u. Quia Christi divinitatem ne ant, haec ut ea, quae Author verbis sequentibus dicit, statuenda tuerunt , nam quia Mediator secundum illos non est Deus, nec justitiae divinae satisfacere nec loco peccatoris obedientiam infiniti valoris praestare potuit , unde etiam fluit, quod ille, qui munera mediatoria administrat, tantum homo sit.(m. Et tamen articulos fundamentales absque revelatione notas
(x Ex eo quod Mysterium Trinitatis Rationi & S. Scripturae repugnet, sententiam suam Sociniani tueri volunt, inde tamen non staquitur, quod id statim fit xxv xor ereulis doctrina alicujus, quo ibi m probari conantur ejus Patroni.
142쪽
pra dictis confutatur Socinianos utique suae negationis rationem reddentes, & contrarium prorsus; afferentes audivimus.
Notam deinde aggreditur parag. as. qua rationeS, de quibus Systema Socinianorum, post Systema Remonstrantium in Dissertatione mea sese sistat, indicantur ; absurda ipsi videntur ea, quae in hunc finem observavi : Iduas ideo inquit, quia Digertatio est Theologica, nullus obser antas esset ordo ; quasi ordo non potius requirat , ut cum Sociniani non tantum priores fuerunt tempore, sed Arminiani multa ex Socinianis Dogmata assumpserunt, ii /s qui antesignani fuerunt praecederent. Equidem ObserVandus est ordo in Dissertatione Theologica, sed quinam ordo ordo sermonis. Jam vero quid ad hunc ordi nem, quod Fauctus SOCINUS ante Igacobum ARMANIUM vixerit, opinionesque suas sparserit E quod Remonstrantes multa dogmata ex Socin. assumserint Nonne Remonstrantium, & Socinia n. Systemata, ad eorum originem nulla attentione facta, tradere licebat An ordo temporum hic quicquam ad ordinem di perspicuitatem sermonis confert E quin e contra, cum Remonstrantes inter Ortodoxos & Socinianos medium teneant, ordini & perspicuitati consului, Remonstrantes Socinianis praemittendo. Comparent itaque primi Ortodoxi, deinde Remonstrantes ab Ortodoxis dissentientes, & denique Sociniani in plerisque cum Remonstrantibus consentientes , sed ulterius procedentes. Sed lis quam mihi hac de re creat SIMPL. V Ee ocinere ac Tη; proficiscitur, de
virum, qui minimis haeret, redolent haec omnia ( c jS. XXIV.
(3 Supra dicta, ex quibus haec confutantur, nullibi vidi s nisi sit sola D. COCHETI Authoritas.(c. I De hoc ordine cri A tenendum sit, judicent ij, qui s. XXIII.
143쪽
Lectorem monet ab initio parag. a . quod de Logomachiis Theologicis sub finem Dissertationis acturus, quid sit Logomachia , nesciam, aliaque de re plane agam. Verum antequam hoc monstret, observationei maximi ponderis praemittit. Prima haec est . In
gnem inquit, suam notitiam iterum prodii, Socinianos O Re monstrantes, Theologorum Protectantium nomine in igniens.
Equidem stricte loquendo, nec Socinianis nec Reis monstrantibus nec ipsis Ortodoxis , sed unice Fratribus Confessionis Augustanae hoc nomen competit. Sed verba valere um existimavi s atqui usu Protestamillim nomen comune evasit. Ecclesiae Protetiantes vulgo
dicuntur hodie omnes, quae tum olim in Gallia de nunc in Anglia. Batavia, Germania, Polonia, Hungaria, Helvetia, & alibi colliguntur. (a. 1 Quapropter hoc nomen quam plurimis magni nominis viris ita placuit, ut illud omnibus, qui ab Ecclesia Romanaaecessionem fecerunt, in suis scriptis adplicent. Quis rem adeo notam Doctiss. SIMPLICIUM latere unquam cogitasset sed quid miror i illi omnia igno.ra re licet, qui Ortodoxos, Acin. Remo . comuni nommine sectae designari ; qui Socinianos, Reformatos o tarcii nos Theologos appellari, non modo improbat, sed veluti adversus aliquid nefandum insurgit.
nent, hodie appellari Protestantes , ubicunque terrarum degant i illi vero qui secessionem ab illa Ecclesia fecerunt, & talia dogmata profitentur, quae fundamenta verae Religionis plane subruunt,& quae qui credit salvari non potest, illi iti uam non amplius iusia finiri possunt nomine, quod verae Ecclesiae datur; non magis erg, Sociniani Protestantes dici possunt, quod nomen vi originis soli Ecclesiae verae competit, ac vera Ecclesia dici potest Pontificia, quia Sociniani ratione dolirinae tam longe imo longius a nobis De- moti sunt ac nos a Pontificiis. Mi inam vero magni nominis Viri sint, quibus placuit Socinianos verae Ecclesiae nomine insignire, mihi compertum non est, vellem vibra vel unicum comminet
144쪽
S. XXV. Illud itaque primo crimini vertit, quod Ortod xos simul cum Socinianis sub nomine SECTAE comis plectar s qua de re supra apud Lectorem jam multoties conquaestus est. verum omnibus sexcepto SIMPLICIO illud vocabulum Secta in bonam vel in malam partem sumi posse constat 3 Praeterea sectae nomine venire potest , omnis coetus sententia , opinioni euidam favens , sive vera aut falsa sit illa opinio it quo ultimo sensu hanc vocem me usurpasse publice fateor. Et hac in re dux fuit Apostolus gentium, qui Pharisaeos, quorum opinionibus ex parte adhaerebat.(b. Sectam , secundum quam vixit, vocat M. aer. Quinimo & ipsam Religionem Christianam nude unx viam & ex versione B eZae Sectam appellat. cc. o a. Peccavi, SOCINIANOS, Reformatos Theologos, in Chriseianos appellando ; iam supra de voce Reformatos responsum fuit datum. Superest ut
The e contra Theologi fiostri quemque nomine suo appellare, ( Socio
nianum nempe vocant Socinianum) non vero coelum inferno mi scere solent. -
ι. Dicendum est a.haserat, nam non amplius Phuisaeus erat i dc recte Pharisaeismum sectam appellat. e. In hoc misere fallitur bonus vir, quando dicit Apostolum se
eundum B E Z versionem Religion m Christianam appellare S ctami BEE A enim non vocem o , per sectam vertit, sed vocem minis vertit per haeresin i. e. sectam, uti etiam in Bibliis nostris Uernaculis vertitur. Dicit nempe Apostolus e me autem eonfiteor- tibi, quod seundum viam istam, quam sectam dicunt, colo Deum. Adversarij nempe ejus per contemtum v. s ejusdem cap. dixeram. ipsum esse aes, oroer , Iessa Nagarenorum , haec nunc repetit Apoll.& dicit, se Deum colere secundum viam illam quam illi lectam appellant i ipse ergo Religionem Christianam quam profitebatur ita nominare nolebat, sed potius refutat adversarios suos, indicam do, doctrinam suam non esse serum, ut illi eam nominabant, sed viam illam antiquam perveniendi ad Deum. Infeliciter et go A I, falso aetribuit malim BE Z versionem a. dictum citat, quod
id , quod illa defendere satagit, plane evertit.
145쪽
Theologoram Chrimanorum Epitheton, quod Socinianistribuitur, vindicem. Quare ergo Theologos Socinia. nos non appellassem, cum quotidie de Theologia gentili fiat mentio. si inter gentiles fuerint Theologi, clantur etiam tales inter Socinianos 3 Et eo magis quod
Christiani sint, nec ipsis illud nomen denegari possit. Qui enim Christo nomen dederunt, qui per Chi istum se salvatum iri profitentur, (d. qui ipsum invocant , in(d. Recte D. A. in integro hoc s. contra me piobare allaborat, nomen Christiani aliis etiam ac veris Ecclesiae membris saepe tribui,& hic se aliquid contra me effecisse existimat , quando ex sentci suo Theologiae , (uti Franc. TU R RE TI NI opera appellat in Differt. sua) contra me probat, etiam Socinianos ab illo Christi nos vocari. Contra hoc suum istivos nihil habeo quod excipiopiam, dicere tamen mihi liceat quod res est , Cum nimirum an madv. meas, Silae D. COCHETO tantopere displicent, composuissem, Viris quibusdam ob magnam ipsorum in rebus Theologicis eruditionem conspicuis, eas simul cum Dissert. illa sive nova Theologiam docendi methodo , tradidi, rogans eos, ut si aliquid inveniant in notis meis criticis, quo vel injuria fieri posset Authori, vel nimis acerbe locutu, sim , id mihi indicare velint; nihil autem se in his notis vim ipsa Differt collatis desiderare aie bant, nisi quod vel decimam tantum partem virgula censoria notaverim ex iis rebus, quae castigatione opus habuissent; praecipue autem perferre non poterant, quod D A ita compilaverit Differt suam, ut tres illas, de quibus asit Religiones, rantum conside-tet, ut ejusdem, nempe verae, Religionis varias sectas, quae nonnisi divella aliquo concipiendi modo articulorum quorundam non magni momenti differant, qui diversus concipiendi modus in Ecclesia Reformata schismatis causa sit; & hac mente Socinianos aeque
ac nostros Theologos semper coniunt nomine complectatur, nempe mox nomine Protestantium, mox Reformatorum , mox Christianorum, qui varias habeant opinsones ( dogmata enim nostra Theologica & veritates aeque opiniones appellat ac Socin. & Remonst. doctrinam inde factum fuit, ut D. Auth. etiam hac in re amice monuerim, ut in posterum paulo distinctius & cautius I quatur , ne malam apud alios erga se suspiciohem moveat , quando vero D. A. ita partes Socin. suscipit, ut eos ab Ecclesia vera excludere nolit, eosque ut ejusdem pretiosae fidei consortes t Ierare velit, fortemque eorum defensorem agit, & Theologos nostros accusat, quod ipsis falsas assingant opiniones 3 hoc pacifico
146쪽
in ejus promissa sperant , tanquam generis humani judicem exspectant, ad Evangelii praeceptorum normam mores suos instituunt , Nonne & ii sunt Christiani, etsi circa quaedam capita errent, sunt tamen Christiani, quamquam errantes s Contrarium tamen tanta cum fiducia hic tuetur SIMPLICIUS, ut apud Lecto tem propterea tanquam alicujus criminis
reum me traducat. Verum ut Os obtureturiviro ,
quem authori rati & praejudiciis potius quam veritatilitare, ex toto ejus sermone liquet, nostram senten. tiam etiam magnorum virorum authoritate suffulci-re juvat. Unus tantum audiatur, Celeberr. nempe Francis. TURRETINUS, unus ex authoribus Aormula Consensus, Instit. Theol. Loco s. Quaest. s. de Imputatione peccati Licet, inquit magnus il .leTheologus, omnes Chriseiani consentiant in agnitione peccati Adami, non tamen parum inter se dissident, quoad ejus electa, potissimum quoad ejus imputationem, quae a variis vel in dubium tiocatur Dei aperte negatur. Quinam sint
illi Clitis lini dissidentes circa imputationem, (Systematis Ortodoxi praecipuum cardinem sequentia te docebunt. Pelagiani fili. Sociniani, Anab tina, Remonstram
tes. Celare itaque non possum, quod ii vir ille magnus SIMPLICII aevo vixisset, quin scut ego Socinianismi se suspectum fecisset & hac ratione promotioni suae ad S. S. Ministerium obesse potuisset, nisi S. V.
eius animo adscribendum arbitror. Eo autem nomine ipsos inter alia in hoc s. defendit, quod Christo nomen dederint, quod per eum se salvatum iri profiteantur, quod tantum circa quaedam capita errent , certe in his D. Vir ipsis multum largiri mihi vinetur; quomodo enim illi, qui propriae justiUae hiant, qui Chri- pro peccatis satisfactionem negant, qui diti nata verae Relipiodinis Iundamentalia evertunt, Christo nomen dedisse, per eum se ira profitentes, & circa quaedam tantum capita errantesici possint, hoc est, quod sola D. A. authoritate mihi niti vi-
. Qq --i mihi obturaverit , plura hic addere mihi
147쪽
hac in re eum defendere sategisset , haec nempe Cla. rissimi Viri ignorantiae potius quam nequitiae adscribendo. De copteris vero , quae instuper hoc Paragrapho observat, satis superque quid lentiam, supra amnotata indigitant.
S. XXVI. Paragrapho a 3. id quod patagrapho praecedenti
sub innuerat, ostendere conatur. I. Quidem, quid sit Letomachia, me ignorare, in Transtu inquit observandum, per Logomachiam in methodo hactenus dindex ata , ex ignorantia significationis non contruυersam in mero Docabni
rum dissensu consistentem intelligi, sed talia dogmata is quae Sectae alicui falso imputantur. Sed hoc velum non es ri e Haec verum in mea distertatione occurrunt quae SIMPLIC praecedenti parag. refert pGrag. f. p. aes.
Praecipuum itaque tantummodo unum confirmabimus. Methodo fili. a nobis usurpata. Logomachias e Theologia exulare , nec cuiquam opinionem , quae a suis principiis abhorret, Delciare non fluit , assingi. Quibus verbis Logomachiae manifesto distinguuntur ab opinionibus quae sectae alicui falso imputantur Uttasque equidem sub nomine generali Logomachia complexus simi, quia in Controve sis Theologicis Mγομα χυγ plerumque accidit, unde saepe adversariis dogmata tribuantur, a quibus proroius fiunt alieni. r. Non modo quid Logomachia ne-iuivi, sed plane de alia re egi, quod solide Sahanm Usime duplici ratione ostendit SIMPLICIUS. I. Ordine eas controversias quas in Logomachiarum Catalogum recensui, exponendo ; Id unum observa-ho circa septimam, quae propter Typographicum mendum sensum falsum exhibet, ea nempe sic se habere: An in aeterna Dei exesentia nulla sit successio prioris ac poclerioris e a. Ne Lectori nauseam creet singulis haeren- .do, generale de his iudicium fert. Causa inquit, cur Doctus
b. Consulenda ergo est ipsa Authotis Differt. ut ea clara fiant. quae lixi, & contra ipuus nesationem probentur.
148쪽
Doctus thor haec omnia Logomachiis annumeret est, quod subinde mentem adversariorum nos oram non perceperit , subim de vero aliquid invenerit, in quo tinus Socinianorum si aliis dissentit, inde factum fuit, ut Author existimaret reliquorum Socinianorum esse mentem.
Quod adversariorum mentem non pereeperim, id demonstrandum erat, non vero silentio praetermitatendum s (f) Loca ex eorum scriptis excerpta, quae in medium attuli, saltem mihi ita clara videntur, ut Tom. III. R dita
cf.) Ne id silentio praetermittam, quod Author a me postulat, id faciam, quantum penuria loci & arcti, quibus circumscriptus sum, limites permittunt , primum nempe quod D. A. inter Letomaehias recenset est, quod S OC IN. falso imputemus, quoa negent. Theo. etiam ct Legem naturalem. Ut res recte intelligatur, distinguem dum est inter Theol. naturalem innatam, cujus principia naturae Per creationem collata, ut homo facultatem habeat sine instituti ne de Deo cogitandi; alia vero aequisita, quae acquiritur per discursum & considerationem operum divinorum. SO CINUS Pr Dct. a. utramque negat . contendam, cognitionem Dee omnem
ex patefactione proficisci, & traditione inter Homines propagari , ira etiam cum eo facit O STO RO D. instit. cap. 3. UOR STIUS in Exeg. ApoI. ejusque Epitome. A S OCINO autem abit discipulus ejus C RELLIUS, & E IS COPIUS. OEC ' , LII discipulus, qui contendunt, dari cognitionem Dei natui lem, sed aequisiram tantum. Sequentia ergo D. viro consideranda fuissent, antequam Theologos nostros accusaret, illos Socinianis falso aliquid imputare, I. Illos non indiscriminatim contra omnes Socin. affirmare, dari ideam Dei tum innatam tum acqui ram, sed contra unumquemque id affirmant, quod ipse negat, ira affirmant contra SOCINUM, OS TORODIUM & UOR-STIUM, dari ideam sive cognitionem Dei innaram M acquisitam, contra eos vero qui acquisitam concedunt, tantummodo affirmant dari innatam 3 Recte ergo non tantum contra S OCINUM, sed etiam contra Socinianos affirmant, dari cognitionem
Dei naturalem sive innarum, sed cum distinctione. a. Doct. Uie serrare debuisset, quod hodierni etiam Sociniani in multis svis dogmatibus in varias abeant sententias , & non omnes Catechis illam Racov. librum suum symbolicum agnoscant, quae est Pro
149쪽
prie confessio fidei communionum illarum Socinianarum is PoD-nia habitantium, cum quibus non solis nobis bellum est , sed etiam cum aliis qui praecise in Catech. illam non jurant. S. Locus ille, quem Author e Catech. illa citat, plane nihil facit ad
rem suam probandam , cum plane nulla mentio fiat, quod res illae, quae ante legem fuerunt cognitae, ex ideis innatis, non vero ex traditione fuerint cognitae , ut hic locus plane nihil siciat adprobandum , Socinianos statuere etiam Theol. naturalem ex Principiis innatis , non vero tantum ex acquisitis. Nec ad rem ali
quid facit, quod D. A. dicit, CRELLIUM existentiam Dei
etiam ex conscientiae vi probare, non enim omnia, quae consciisentia mihi dictat, habeo ex cognitione ingenita , alias omni iam illarum rerum, quarum mihi conscius sum, cognitio mihi innata esset, quod absurdum est , ex quibus omnibus concludo, falso. Auth. Theologos nostros taxare, quod contra Socinianos Theol. naturalem ex principiis innatis affirment siseundus articulus , quem V. D. Logomachiis annumerat , est quod male tribuatur Remonstrantibus, quod statuant, Theol. naturalem' ad salutem sufficere; jam supra annotavi, eos qui hoc statuant est se speciatim E P ISCOPIUM & CUR CELL AEU M , quibus etiam addendus est GROT IUS, qui statuunt, praeter Patriarchas ante Oeconomiam Mosis viventes, tales extitisse homines, qui per cultum secundum solum lumen naturae & dietamen rationis
institutum, se Deo commendaverint, & viam ad sempiternam felicitatem sibi paraverint. Unde iterum concludo , recte contra hoc, qui certe sunt Remonstrantes, affirmari, quod Theol. n turalis ad salutem non sufficiat. Inter Letomachias porro A. reis' censet, quod contra Socin. negetur, quod ratio humana sit primebium sive norma, ad quam omnes de religione controversa, et i
semet scriptura sensus dijudicari debeat. Ea quae A de his in Diss. dicit, satis are ostendunt, ipsum statum quaestionis non percepisse, qui hoc modo se habet, si mihi licet D. A. docere 3 nempe Soeiniani omnia Mysteria hoc praetextu repudiant, quod cum
ratione pugnent, ut V. D. ipse supra ex Cat. Rae. Sect. IU. cap. I. citat, adeoque res maximi momenti in scriptura revelatas ad trutinam & decempedam rationis examinant , hinc est, quod The logi nostri contra ipsos defendunt, rationi in exponenda scriptura tantum non esse tribuendum , ut dogmata fidei ex plurium consonantium scripturae locorum concorde consensit elare demo strata, aut sensum scripturae ex vocum & Phrasium vera significa. tione & orationis contextu evidenter adstruetum, hoc praetextu liceat repudiare, quod cum ratione pugnent, & quidem in rebus uae vi intellectus humani penetrari non possunt , Contra veri
150쪽
i difficillime detorqueri queant; vellet forsan SIMPL Li CIUS, ut adversariis omnem fidem denegarem, eo que vere suam mentem non aperire, sed aliam esse, quae latet, verbis nullo modo consonam S sed absit, i ut unquam Christianae caritatis & simplicitatis eoi usque sim oblitus. Tu quis es ό homo, qui judicet alium ei sed praeterea unius aut alterius opinionem tanquam aliis comunem habui, si SIMPLI CIO credendum: sit 3 Quo autem fundamento innitatur haec insim i latio , prorsius me fugit, imo ad tale praejudicium amoliendum jam a limine dissertationis omnem na vavi operam , Lectorem circa fontes vel Authores
quos adire erat necesse praemonendo ; Eos nempe potissimum, qui de Sententia cui faυent recentiores edidere re clatus , siquidem Theologos a suis antesignanis in pluribus differre, variisque opinionibus, quas illi tuebantur, valedixisse, experientia compertum sit. Quae ut Socinianis adplicem ,
c cum de his in lipecie loquatur SIMPL. o nonne eos Socino in pluribus valedixisse, notum est Nonane etiam inter socini discipulos circa plura capita puere lites 3 Quapropter ne quicquam praeter eorum
diffidere . ita secum reputare . Revelationem in ejusmodi casibus non pugnare cum ratione , sed cum rationia sive fallacis ratioci. nationis qualicunque I pecie. Unde iterum concludo, recte haec contra illos Mysteria fidei ad rationis trutinam ex inantes statui. atque D. GO CHE TUM iterum falso de nostiis ineologis quo Logomachias moveant judicasse et Ita nisi mihi in lectum fuisset. ut brevis simi, etiam facile ostendere possem , HOORNAE, IUM, S PA N H E MIU M. aliorumsse , qui doctrinam Socinia
norum extus & intus noverunt, et ambi nsen contra Cat. Raem. tamen contra Socinianos, recte asserui uae, textum Auchenticum
S. Scripturae plurimis locis non esse corruptum , D. Vir enim ut monui nunquam distinguit inter Homines cum quibus ipsis Lis fuit ; lubens etiam ostenderem in reliquis controversiis, ut supti, feci, quas Author Logomach;is accenset, illum vel statum contro- versiae vel sensum Adversariorum non percepisse , sed angustia