장음표시 사용
111쪽
homines salvare voluit , quo totam salutis oeconomiam dispensiavit, spectat, circa magni illius operistum initia & incrementa tum consummationem Versatur 3 qua de re in diversia prorsus abeunt Theologi, ita ut unusquisque, longe lateque sese extendere illud Systema ei usque ramos per universiam fere Theol fiam diffundi, facile intelligit. Iam vero non de priori, siti. Comuni, in mea Dissertatione neque de illius fundamento agitur, sed de posteriori siti. Peculiari, de hujus principio & fundamento quaestio est. Recte
sentit SIMPL. dum Principium vocat talem veritatem, ex qua omnes reliqua Veritates doctrinae alicujus per necessariumnexum. O consequenti rum concatenationem demoniari
possunt. Ergo secundum hane definitionem , quodnam erit fundamentum & principium Systematis huius peculiaris , vel ( ut clarius loquar o undenam illa opinionum diversitas , circa salutis oeconomiam, circa modum quo Deus per Christum homines ad salutem adducit E sine dubio illa oritur ex opinionum diversitate,(q. circa occasionem & causas, propter quas homo salvandus erat , Ad statum itaque hominis in peccaram la fi tum in se spectati, tum respectu Asitia diuina . omnino ascendendum est.
s. IX. Sed inquit SIMPL hoc concipere non possum r
t e ) Acutissime hic Author monet, Optaianum Aversitatem oriri streopinionum diversitate. hoc ante ipsum nemo hactenus scivit, sed est novum inventum, cui tota ejus superstructa est Dissertatio; de nihil magis verum esse potest, quam quod, si Theologi consenti rent in dogmatibus Theologicis, tunc consentirent , quia ve odissentiunt, inde oritur opinionum diversitas ; Porro Author dicit, Causas, propter quas homo salvandus est, assa flatum hominiata Meratam lapsi . ita nempe loquitur sub finem s. illa. nempe
opinionum diversitas, oritur, ex opinionum diversitate circa oec sonem C/USAS. propter quas homo salvandus erat, ergo adflatum hominis in peeeatum laps - - adscendendum est. Causas alias,
propter quas homo salvandus est, scriptura non agnoscit, nisi gratiam dirinam & meritum Christi, non verb statum hominis.
112쪽
uomodo Symmata contraria ex eodem principio fluere 'o
sint, ut Author statuit, omnibus tribas sectis idem principiam adtribuens ; Quasi vero unum idemque principium diversi mode statui non posset. ( r.) Staitis hominis, in peccatum iam &c. est principium tribus sectis comune, ex eo fluunt Systemata contraria I ratio est in promptu, quam clare ( ni fallor his verbis indicavi ; prout
enim hoc regumentum tradunt Theologi, ita etiam omnia quae
hominum fatalem spectant, modo qui sua explicatiovi respondeat, intelligunt. Et quidem ab idea, quam unuSquisque de statu hominis lapsi sibi efforinat, variorum Systematum de salutis oeconomia nexus & concatenatio demonstrari potest Ex statu, in quo unusquisque hominem salvandum constituit, fluit modus quo secundum ipsum salvari debet. Ad salvandum enim quemvis in genere ea solum adhiberi debent media, quae ejus statui conveniunt. Exemplo mentem meam illustrabo , omnes homines ( secundum ortod. nascuntur coeci intellectu, corrupti, veri omnis bo ii inis capaces . aeternis cruciatibus addicti, propter imputationem & propagationem peccati primorum parentum. Unde manifesto sequitur , Decreta hominum salutem spectantia absoluta esse debere, tum de personis , tum de mediis : Nisi etiam hominem salva i- dum
c r. In hoc nunc fallitur Bonus Vir . quando putat, unum idemq te principium diversimode statui posse et Nam si diversimode su i in tur , tunc non unum idemque principium est hoc est, unum principium non potest simul verum esse & sellam, ita principium Religionis Socinianae non simul potest esse principium verae Religionis, nam illi habent principium falsum, vera autem Religio oportet habeat verum principium, adeoque Doctrina Socinianoarum non unum idemque principium habere potest cum vera Realigione , aliud ergo est erincipium Religionis nostrae,quod est Veritas aliqua fundamentalis , aliud est principium haetefiam quod viara' ιmloe appellatur, & non unum idemque dici potest cum vero principio, cum toto eoelo inter se differant, Est ergb eon.
tradictio, quando D Aue . ubique defendit, Mendacium hae v ritatem unum idemque posse habere principium.
113쪽
-dum justitiae ultrici obnoxium constituas, ruit tota de satisfactione Ortodoxa Doctrina, ita ut, si his duobus capitibus Imputationi & O Bitiae ultrici Ortodoxi valedicant, cadit prorsus totum eorum de salutis Oeconomia Systema s (s.) Quod apud omnes Systematis peritos in confesso est. Remonstrantes vero & Socinianos quod attinet, cum secundum eos , homo lapsus nec imputationi nec Justitiae ultrici sit obnoxius , hinc eos in varia prorsus abire tum circa Deis creta de salute hominum, cum circa satisfactionem , mirum non est. Ea autem, de quibus haec pauca, fusius in mea Dissertatione exponuntur. His positis, quam inanes SIMPL. hocce in parag. fundat clamores , nemo non videt.
Posito itaque principio & fundamento generali trium Systematum, siti. statu homivis lapsia deinde Sustematis orto d. seriem tradidi, eam a modo specialiquo hoc principium statuunt, ex statu nempe, iii quo hominem lapsum collocant, deducendo. Verum, ut status hominis lapsi & destituti rite intelligi possit, de ejus statu instituto ante lapsium prius dicendum est. (t.) Quomodo enim ea, quae per lapsum(s. ) Ita comparatum est cum omnibus Articulis fundamentalibus sanctissimae Religionis nostrae, ut si unus corruat, omnes ruant ;adeoque hoc sensu omnia Dogmata Religionis nostrae dici debeorent principium ejus. Non solum ille de statu hominis lapsi. t. Hic non praetermittenda esse censeo quaedam, quae eruditionem D. Authoris spectini. quae in animadversionibus meis uti multa alia omisi. De imagine nam . divina agens, admirabili quadam arote , Pontificiorum, Socinianorum & Orthodoxorum de hac re definitionem combinat, inter beneficia imaginem Dei constituentia etiam referens tum Naturam animae spiritualem, tum Dominium
in (vel per Gallicismum supra ) Creaturas, in quibus Pelagianiis
Eantra omnes, corruptionem cum imaginis divinae strage negam tes, subsistunt; non vero attendit Auclior, exinde sequi, etiam
in DiaboIis &. impiis superesse partem imaginis divinae, quam M'
114쪽
sum amisit homo, agnosces, dum ea, quibus ante lapsum finiebatur, ignorabis l hac igitur de causia, astatu hominis instituto secundum Ortodoxos initium feci, ut ad illius statum destitutum secundum eosdem deVeniam. Nonne ergo risum excitat acutissimi SIMPL. observatio parag. p. Proxima inquit cons . quentia, quam ex prima hac di capitali Deritate, di reliqum rum omnium fundamento ( siti. statu hominis lapsi o elicit, est flatus hominis ante lapsum. Nec etiam solidiora sunt,
quae addit. Forsan existimat B. L. Doct. Authorem necessitatem foederis naturae ex relatione mutua, quae fuit inter crea. torem O hominem ad ejus imaginem creatum, demonstrare.
Haec demonstratio ad meum scopum inutilis crat,
men Orthodoxi totam deperditam tradunt. Maluerunt hactenus Theologi nostri in iis subsistere, quae Apostolus dicit, quod imago divina consistat l, δικαnero, c, lari rus oravis. Male ergo D. Auth. deinceps asserit. Hominem tantum illustrioribus beneficii , qua imaginem De; constituunt, post lapsum destitui. h. VIII. Ut etiam Philosophum se ostendat D. Vir, eadem pag. satis aer Aoro s cum Peripat. locuturus, facultatem judicandi vocat ultimum intellectus practicum judicium , potuisset dicere, practiciscit. intellectus judicium sive dictamen. Ibidem alienum putat a VoIuntate, appetere malum sub speeie boni, quod pugnat cum experientia ipsa, voluntas peccatoris non vult nisi malum, nec propter summam corruptionem 3c peccati servitutem aliter velle potest, semper enim per naturam suam fertur in bonum vel verum vel apparenter tale, quod tantundem est ae petere malum sub specie loni; ita etiam Adamus & Eva transgrea' diendo legem divinam appetiverunt malum sub specie boni. Nesciunt autem Theologi, quid D. Auth. sibi velit, quando dicit e
Deus autem ab homine lapso easdem conditiones, eadem Octa exigere
nequit, statuerunt hactenus Theologi, Deum per lapsum Adami non excidisse iure suo, sed nihilominus eadem officia ab homine poscere , imo Deum non posse non aliter quam a creaturis suis extin. gere perfectam obedientiam & amorem, quod etiam in lege sua iacit, unde Catech. Heideib. IX. hoc luctur, & adversus P lagiani Eantium objectionem vindicat Quamvis nunc his C UEETI Authoritatem opposuisse sufficiat.
115쪽
c u. an melius ex ea status hominis destitutus inn, tuisset E neutiquam certe, existimabit B. L. Prete quam quod quicquam probare & argumentis adstrinere, initituti mei non erat. S. XI. Nec hic omittenda est ejusdem observatio in notam, quae sic se habet sub finem paginae Ii. Differt. meae. Hinc ( sill ex Doctrinae Ortodoxa circa peccatum originale; sequitur, quod ut actus sit peccamino ses, mecesse non sit ut fiat scienter Osponte, vel ut vocibus Scholasticis Miar , em ireo ieeCems, Adversus haec ita SIM P L. Datur inquit, peccatum originale, ergo ad actum peccamin sum non requiritar ut fiat sponte, quas unum alterum excluderet , quas anima in primo resentia suae momento praedita non esset voluntate, et per consequens quicquid agit, cum voluntate , vel quod idem es cum spontaneitate ageret, quas actus peccandi voluntatem sive ipsam anima essentiam praecederet. Tota lis circa sensum vocabuli sponte versetur , quod idem sonat ac Voluntario, ex Voluntatis assensu: significat etiam quandoque Libere, absque Coactione. Itaque ut omnem aequivocatiouem & Logomachiam vitarem , haec sub finem notae addidi, ves ut vocibus Scholasticis utar , FR π ex quibuS, omnibus ( excepto Simpl. qui ad haec attendere noluito vocabulum sponte pro voluntario, ex Voluntatis assensu, non vero pro Libere, hic a me sumi (m.) manifestum est. Iam vero nonne clare ex Doctrina Ortodoxa circa peccatum origi-cu. Haud dubie ad institutum tuum haec demonstratio necessaria erat, quia unam veritatem ex altera demonstrare promiseras. Cae- terum vel ex hoc & praecedentibus duobus parag. B. L. quasi ex umbra aliqua judicare potest . quale Galimathias tota Disserta.tio sit.(,. Hic nunc Author prodit, cujus spiritus filius sit dicens, se per spontemon libere intelligere , ut id ipsum quod Aeminiani dieum. qui negant, sumum libertatis gradum in spontanestate consistere , unde Doct. Author nec hic sese occultare potuit.
116쪽
originale sequitur, necesse non esse ad actum peccaminosum, ut semper fiat scienter & voluntario seu sponte 3 Cum homines nascuitur impuri, & inquinaiati actus peccaminosos edere possunt, quamquam nec scienter nec voluntario agant. Ficulnea igitur e sh SIMPL. Observatio. Sed ea quae subjungit, omnino Lectoris attentione digna sunt : Ne quidem Deus urius o dex esse potest, se actum invite commissum puniret,
eam id pAniret cmus homo c6ntrarium Voluit. Indicium sane summae Ortodoxiae. Ergo motus primo- primi concupiscentiae non sunt peccata, ( x. actus peccaminosi, qui poenam mereantur, siquidem nobis insciis & invitis oriantur, nec sint in nostra potestate. (Haec est, fateor, Socinianorum opinio, quam ambabus ulnis hic amplectitur Simplicius.) Ergo homo, dum non facit bonum quod vult , sed facit malum quod odit, Roaman. p. irae divinae non subjicitur, (γ. sed longe in- Tom. III H justiorc m) Hoc est quod negatur , nam eo ipta quod concupiscentiae sunt acitas ut tulitatis, adeoque Voluntaria , eo ipso etiam sunt libera ; marte ergo D. A. conclusionem ex verbis meis affert, quod ergo nousint peccaminotae quod autem non sint in nostra potestate, uti Author dicit, hoc inde est, quia homo natura ita corruptus est, ut non possit aliud velle quam malum ; sed nihilominus libere vult, nam ipsa vox concupiscentia libertatem includit, sponte enim h. e. libere homo concupisiit. Infelicissime ergo Author Sociniani mi me arguit ideo, quia astero, etiam concupiscentias sive motus primoprimos esse liberos & spontaneos ; hie haud dubie memor fuit
Consilij Apostolici, quod debeamus si uraxn ( quod D. A. mihi ut salubre commendavit o & iapientis illius dicti Thaletis apud
Diogenem Laertium in Thalete s. XXXVI. qui interrogatus , qu modo justissime vitam transigamus t respondit bis, Tore coori e-
Tιμ- ME . -υToι- topaei. Si qua in aliis reprehendamus . ab iis ipse abstinuerimus.
b. Ridicule huc trahitur dictum Apostoli Rom UIIi I p. ubi Apostolus inde a v. i loquitur de lucta Carnis & Spiritus in homine resea nito, non vero de statu naturae, de quo hic agitur ; unda Apostolus statim v. xo subjungit, si id faeio , quod nion volo, ego iae non amplius operor, sed peccatum quod in me est. Distinguendum emo hic fuisset inter partem regeuit & Uregenitam i pars irregenita
117쪽
iustior erit Deus , qui propter peccatum originale, omnem voluntatis & libertati, usum praecedens, chomines punit s Quod tamen tum de reprobis, aeternis cruciatibus addictis, tum de infantibus , qui in utero moriuntur, asserunt Ortodoxi. Sed de his haec sussiciant: celebere. Hanc. Turret. Infit. Theol. Loc. s. de Peccato, Elias. a. Ad eas B. L. & tibi, nonnisi puram ac genuinam Doctrinam Ortod. a me traditam fuisse, constabit, quam tamen multis argumentis hic impingnare SIMPL. non pudet.
vix responsium merentur ea , quae parag. s. observat. Dixeram , hominem lapsum morti temporali , spirituali & aeternae esse obnoxium 3 unde miserrimus erat, & in aeternum periturus, nisi Deus ipsi condonet, ideoque peccati primorum parentum imputationem & labem tollat. Sed condonationi gratuitae obstat Justitia Ultrix, cui repugnat ullum peccatum relinquere inultum et diuomodo i ergo dixi Deus
sese erga genus humanum geret e An vult totum in aeternum
perire e i. e. an propterea quod justitia sua peccati poenam sive satisfactionem requirat , an vult tamen totatum perire genus humanum E Minime voluit totum g nus humanum aeterno quod merebatur exitio inυolta . sed ea quae ad ipsus salutem pertinent non modo decretat, sed etiam
executioni mandavit, ideoque ea quae ad Justitiae suae ultrici satisfaciendum necessiaria erant. Quae omnia senissum absurdum & contradictorium non fundunt, quem
aliquid operatur, quod pars regenita non vult; nec tamen propte rea homo regenitus irae divinae amplius subjectus est , uti Author infeliciter infert.(m. Hoc est quod iterum pernegatur nam anima primo estistentiae suae momento vult, sed malum vult , quia est semen Adami ademque corrupta, ut non possit velle nisi malum , quod ipsum est laee eatum Originale, quod adeo voluntatem, hoc cit animae essentiam , in homine antecedere nequiro .
118쪽
ex his colligit SIMPLICIUS. Idem est sinquit) ae
s diceret, in Deo datur jaclitia ultrix Ergo hominem non vult punire, &c. Nunc demum ex hac observatione percipio, quid sit coecutire sponte , di qua ratione ea quae sunt clara obicurari possunt. ( a. S. XIII. Hominem a miseria, in qua iacet, sese liberare
non posse , inter alia hoc adstruxeram aviumento. . An Dei imaginem in se resiluere valebit, cum Deus illum ea prisaverit e culpa ( exclamat SIMPL. Parag. . Io. Iamissae imaginis ditiinae in Deum rejicitur, Sc. Privavit equidem Deus hominem imagine sua , quia foedus violavit , (b.) in hoc foedere illustriorum beneficiorum, quibus haec imago constabat, privationem ipsi si immorigerum se praeberet, interminatus fuerat Deus cc.) sui Thesi . annot.) Laplus est homo, Deus igi
ca. Iterum atque iterum oro B. L. ut perpendere velit hunc Ne-xum; sed in Deo datur justitia ultrix : Suomodo ergo se erga genue
humanum geret y an vult totum in aternum punire F minime.
( b. Cum imago divina consistat commili x , in sanctialimo Judio veritatis. homo autem spiritui mendaciorum fidem habens eius consilia secutus sit, eo ipso studium illud veritatis amisit, adeoque se divina imagine privavit , & ita se privavit, ut ulteriore privatione non opus habuerit 3 nondum ideo intelligere possum, quomodo homo jamiam imagine divina propria culpa privatus , . a De ea re privari potuerit, quam non amplius habuit ; ridicule ideo D. A. in integro hoc s. disputat , hominem quidem ipsum se imagine divina privaste , sed Deum cum etiam ea privavisse. nescit bonus vir , quod aliud sit privare, aliud vero negar .c x. Hoc est quod nullibi legi in sacris litteris, quod Deus homini intermiuatus sit , se eum illustrioribus benesialis . qua imaginem Dei constituunt, privaturum ; sed hoc dicit Deus, quo die comedes de ea ( hoc est, quo die legem meam transgrediendo te imagine mea privabis, morte morieris. Ut adeo hic plane nulla mentio fiat de privatione illiariorum beneficiorum; sed quando Deus homini gratiam suam non amplius dat, eum non privat imagine sua s . sed ipsi egat h. e. non dat gratiam suam.
119쪽
hendo ; Itaque haec duo, Deus hominem imagine sua privavit, & homo sese ea privavit, simul consistere pomunt : Deus hic quatenus 'dex, homo vero quatenus Reus, qui ultro & sponte privationem hanc in se accersivit, sese sistunt. Hanc autem eme mentem meam, ex tota dissertationis serie vidisset, non SIMPLICIUS affectibus & praejudiciis occaecatus , sed SIMPLIGIUS veritatis & pacis amans.
Verum eodem quo cepit pede suas observationes pergit parag. II, DemonDrata sinquit itaque Medi toris, necessitate, ex eo quod Deus hominem imagine sua priυa-oit, Author agit de Decretis. Nescio, undenam tam a dacter, necessitatem mediatoris,ex eo quod Deus hominem imagine sua privavit, a me deduci, afferat Everitas itaque B. L. ( quam semper obscurare conatur S. U. haec cst: Postquam de iis, quae homini lapso ad salutem necessaria erant, (justificatione nempe.
adoptione & uinctificatione ) verba feci , Deinde
nullum horum itium requisitorum ab homine praestari possie, affero variis de rationibus, ex quarum numero equidem est privatio imaginis divina ; Unde hane consequentiam legitimam ni fallor elicio ; Necesse eraitaque, haec omnia( justificationem &c. ab alio tace homianis prestari, di ipsi conferri. Nec minus audacter contendit , quod naturam Decretorum divinorum ex necessitate mediatoris deducam 3 quia de hac ultima nuper dixeram 3 Nexus inquit, in ter utrumque ita habet ; Ex supra dictis facile colligimus , quanam Decretorum divinorum, salutem hominum di foedus gratia spectantium, sit natura. Ergo secundum SIM P L. ex supra dictis necesssario idem sonat ac ex proxime dictis. Quasi vero non pro exi entia loci extendenda, vel restringenda esset nutus pnraseos significatio. Legat autem attente hunc nexum Thef. IS. . Dissert. ae videbit, quod is
120쪽
non petatur ex stupra & proxime dictis de Mediatoria necessitate, sed ex supra dictis de flatu hominis lavi. (d. Omnes enim Adami posteri aeque a natura, propter peccatum originis, poenis aeternis cum sint addicti, totalique ac invicta ad bonum laborent impotentia seliinde liquet, quod si Deus quosdam salvare vult redecernit, Decretum de salute eos nominatim spectare debere , ideoque absolutum esse debere, tum de personis, tum de mediis. Hic nexus mihi ita clarus videtur, ut nullius captum superet, qui Theologiam saltem a limine salutavit. S. XV. Attamen SIMPLICIO adeo sublimis videtur, ut nequaquam illum percipiat, ast (ut verum dicam nascitur haec sublimitas ex eo quod ipsi displicet, neci secundum ejus mentem instituitur 3 Et hoc clarum est ex iis quae paret. Ia. subjungit et Naturam cinquit
Decretorum disinorum ita exponit Author, ut Decreta de hominis falsatione ex hominis lapsu, di ad satisfaciendam ditanae justitiae impotentia, quam vero utrumque, di lapsus permis, fionem, et hominis ex miseria liberationem ex mera Dei gloriam justitiae ct misericordiae manifestandi voluntate deriset.
I. Haec ordinem Decretorum in genere spectant, quae quaestio ad Essentiam Systematis Ortodoxi non pertinet et Ea enim tota in eo est, ut salutis opus soli Dei gratiae essicaci tribuatur , Ad hoc autem, sive arito lapsum sive infra lapsum illud opus decreverit Deus, parum refert : Non minus enim Decretum erit ab
(d. Hic nulla alia responsione opus est, quam ut B. L. Oressi, ut ipsam Dissertat. D. Authoris evolvat, uti enim ex igtegra Dissertatione, ita etiam ex A. XVIII. quivis colliget, vertigine ipsum eam scribentem fuiste percussum nescio autem, contra quem hic dispu ' tet, quando contendit, supra disa esse illa quae supra dixit, hoc est, quod ipsi lubens concedo , cum nimirum nescivit, quomodo sese' extricare verbisque suis sanum sensuin dare possit, alicui rei inha rix, tua: nihil ad rem facit, nisi ut tamen aliquid dixisse videatur.